Correcties géén schadeloostelling
België ziet voorlopig van de
grenscorrecties af
Zwitserland en
de Jezuieten
FREDERIK Verteld door Huibert Vet
EN DE ZEVEN DIRECTEUREN
ZATERDAG 16 APRIL 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 3
De onderhandelingspositie door aanvaarding
juist versterkt
\/OOR DE OORLOG is elke Nederlandse poging tot minnelijk overleg
over grenscorrecties op Duitse onwil afgestuit. Dies grijpt de regering
jiu de mogelijkheid aan om de zeer grote technische bezwaren, aan het
huidig grensverloop verbonden, op te heffen, aldus de memorie van ant
woord aan de Eerse Kamer inzake de grenscorrecties. Deze correcties
zijn niet bedoeld als economische com pensaties en de voostellen daartoe
staan dan ook volkomen los van de gedachte aan annexatie, die wel als
schadeloosstelling bedoeld is.
De correcties vormen geen gebieds
overdracht zonder instemming van de
bewoners wat in strijd zou zijn
met het Atlantisch Handvast om
dat deze voorzieningen bij vredes
verdrag bekrachtigd zullen worden.
In antwoord op uitingen van te
leurstelling over het Britse stand
punt inzake de correcties, erkent de
regering graag, dat het hele verloop
van zaken weinig bevredigend is
geweest.
De regering merkt op, dat haars in
ziens door het thans bereikbare niet
te accepteren de positie van Neder
land met het oog op de toekomstige
vredesonderhandelingen, en dat niet
alleen waar deze vraagstukken van
territoriale aard zullen betreffen, be
paaldelijk zal worden verzwakt. Ne
derlands aanspraken op Duitsland
worden door aanvaarding dezer ge
ringe correcties geenszins verzwakt.
De regering staat, dat behoeft wel
geen betoog, afwijzend tegenover het
Duitse aanbod inzake hulpverlening
bij verdere droogmaking van het
IJsselmeer.
Dat voor de bij uitstek technische
kwestie van Eeins en Dollard geen
directe oplossing is gevonden, is be
treurenswaardig. Officieel is thans
echter vastgelegd, dat. de Duitse
grensaanspraken in dit gebied een
juridische en historische basis ont
beren. Op deze wijze is althans een
nuttige fundering voor bij een vre
desverdrag opnieuw voor te stellen
egelingen verkregen.
Inmiddels zal het ook in de over
gangsperiode in dit gebied met de
Duitse aanmatiging afgelopen zijn,
aangezien vraagstukken en in ver
band daarmede te nemen maatrege
len, besprekingen tussen de dienst
van de rijkswaterstaat en de Britse
bezettingsautoriteiten zullen kunnen
worden geopend. Juist voor dit vraag
stuk heeft de regering aan de des
kundigen opdracht gegeven zich bij
zonder in te spannen.
Indien de thans bereikte resultaten
werden afgewezen, meent de rege
ring, dat dit belangrijke probleem
aanzienlijk slechter kansen voor een
bevredigende oplossing zou maken.
De inwoners van het toe te voe
gen gebied, die van Duitse nationali
teit zijn, zullen behandeld worden
als Nederlanders, zonder, althans
voorlopig, de status van Needrlan-
der te verkrijgen.
STORM IN EEN GLAS WATER.
Katholieke arbeiders van Aken tegen
de grenscorrecties.
Het diocesaan bestuur van de Ka
tholieke Arbeidersbeweging van
Aken heeft het nodig geoordeeld, om
naar aanleiding van de huidige mini-
THERESE NEUMANN
Op Goede Vrijdag, bloedden de
stigmata van Therese Neumann, de
51-jarige boerenvrouw te Konners-
reuth, zo seint Reuters correspon
dent.
Een aantal autoriteiten op medisch
gebied hebben Therese Neumann aan
een onderzoek onderworpen, doch zij
kunnen geen verklaring van het ge
beuren geven, noch kunnen zij de
geloofwaardigheid van het verschijn- wMi-.ijii.Mwnn ver
LtrdeatJ^ethvnryrgdSvoo4rioert,laïn I Bonn: „De behendntak.ng vervnit mij
twijfel trekken.
TWEE KINDEREN GEWOND DOOR
MUNITIE
In Boxtel is een belt voor huis
vuil. Vrijdag waren daar een twee
tal kinderen van de familie Liempt
aan het spelen broertjes van negen
en dertien jaar. Zij vonden tussen
de rommel vier zogenaamde band-
mijnen en bij hun pogingen, onder
weg naar huis, om die met een spij
ker en een klomp kapot te maken
is een van de mijnen ontploft. Beiden
zijn zwaar gewond; een hunner zal de
rechterhand moeten missen. De poli
tie onderzoekt nu hoe die mijnen
bij het huisvuil zijn gekomen.
male grenscorrecties een open brief
te zenden aan de katholieke arbeiders
van Nederland en België. Daarin ver
zoeken zij de arbeders er bij hun
landgenoten op aan te dringen, dat
nog op het laatste moment de voorge
nomen grenscorrecties ongedaan zul
len worden gemaakt.
De brief besluit met aan de Neder
landse en Belgische arbeiders te ver
klaren, dat de gevolgen van de grens
correcties tenslotte door de arbeiders j lijke Paketvaart Maatschappij, is in
de minder gesitueerden zullen Hongkong aangekomen. De schade
moeten worden gedragen. bleek niet groot te zijn.
Aan boord van het Nederlandse
vrachtschip „Van Riemsdijk", dat op
weg was van Singapore naar Hong
kong, is brand uitgebroken. Enkele
leden van de bemanning liepen lich
te verwondingen op toen het vuur
de brandbare lading bereikte en een
deel daarvan ontplofte. De ibrana
heeft een uur gewoed. Het schip, dat
bijna vijfduizend bruto register ton
meet en toebehoort aan de Konink-
In bezit neming thans te bezwaarlijk
gEDGJë zal'voorlopig niet overgaan tot bezetting van de dichtbevolkte
delen van het Duitse grondgebied, dat de Westelijke bezettingsmo-
gendheden bij de grenscorrecties aan België hebben toegewezen. Als ge
volg van dit besluit der Belgische regering zullen ruim 4000 Duitsers die
in zes inhammen wonen ten Westen van de spoorlijn RarenKaltcnher-
berg' (de dorpen Rötgen, Mützenich en vier gehuchten) tijdelijk onder
Duits bestuur blijven binnen de Britse zóne. De Belgische regering be
houdt zich het recht voor deze gebieden in totaal zeven vierkante kilo
meter op elk gewenst ogenblix onder Belgisch beheer te brengen.
In een officieel communiqué wordt meegedeeld, dat België tijdelijk
afziet van zijn recht op grond van de verkeersmoeilijkheden, de mone
taire vraagstukken en de omslachtige controle-maatregelen, die de bezet
ting der zes inhammen met zich zou brengen. Volgens berichten uit
Londen heeft ook de Luxemburgse règering besloten, haar aanspraken op
grenscorrecties te beperken.
SLECHTS 500 DUITSERS ONDER dat d.eze Beiglscile maatregel van
xTTE-TTw Dr„PrD waardevolle invloed zal zijn op
NIEUW BEHEER Duitsland houding ten aanzien van
België en de Westelijke mogendhe-
Het Duitse gebied, dat België op den. Deze gebeurtenis betekent een
23 April in bezit zal nemen, beslaat voortzetting van de keten van guns-
20 vierkante kilometer en telt 500 in- tig nieuws, waardoor de Westelijke
woners. Het bestaat uit: een gebied geallieerden Duitsland opnieuw voe
ten Noorden v. Herzogenrath met het gen in de Europese gemeenschap.'"
gehucht Bildchen, dat in 1921 weer
aan de Duitsers kwam: de weg van
Rötgen naar Konzen en de plaats
Fringhaus bij Lammersdorf; vier bos
sen, het dorp Losheim en het ge
hucht Hemmeres.
Karl Arnold, de minister-president
van Noord Rijnland-Westfalen,ver
klaarde gisteravond te Düsseldorf, dat
Paul Henri Spaak hem per brief had
meegedeeld, dat België besloten had
„af te zien van zijn aanspraken op de
plaatsen Münster, Meizen Rüttgen
bij Aktn, Lammersdorf, Conzen,
Mützenich en Ritzhof."
Dit betekent, dat in plaats van
4.700 Duitsers, slechts ongeveer 500
Duitsers onder Belgische souvereini-
teit zullen komen zei Arnold. „Ik ben
zeer verheugd met dit besluit; het is
een bijdrage tot de geest van een
Nieuw Europa." Arnold verzekerde
dat hij de dank van het Duitse volk
al via de consul aan de Belgische re
gering had overgebracht. „Op Twee
de Paasdag zal een grote betoging
worden gehouden te Monschau, in h«i
grensgebied, om nog eens openlijk
uiting te geven aan Duitslands dank
baarheid."
Dr Konrad Adenauer, voorzitter
van de grondwetgevende vergadering
van West-Duitsland, verklaarde te
De Orde der Jezuieten sinds 1874
in Zwitserland verboden.
■met diepe vreugde. Ik ben overtuigd,
De besrekingen
te Batavia
Hedenmiddag heeft de UNCI -het
volgende communiqué uitgegeven:
„De hedenmorgen gevoerde bespre
kingen tussen de delegaties van Ne
derland en van de Republiek onder
auspiciën van de UNCI waren gewijd
aan de modaliteiten van herstel van
de republikeinse regering in Djogja-
karta. De voorzitter van de republi
keinse delegatie, mr. Moh. Rum heeft
het standpunt van zijn delegatie met
betrekking tot dit onderwerp uiteen
gezet. Dr. J. H. van Royen heeft ver
klaard, dat de Nederlandse delegatie
het republikeinse standpunt zal be
studeren. Als vervolg op zijn vtffckla-
ring in de openingszitting van Don
derdag j.l. besprak dr. van Royen de
Nederlandse Grondwet in verband
met de Nederlands-Indonesische Unie.
De vergadering, werd tenslotte ver
daagd tot Dinsdag a,s."
„De grondwet van Zwitserland
verbiedt aan leden van de Jezuieten -
orde om in Zwitserland werkzaam te
zijn of zelfs maar voor de radio te
spreken". Dit gaf Dr. Karl von Stei
ger, lid van de Zwitserse Federale
Regering ten antwoord aan een afge
vaardigde van Zürich, Werner
Schmid, in de Nationale Vergadering
te Bern. De afgevaardigde van Zü
rich had gevraagd, of het artikel in
de grondwet, dat iedere activiteit van
de Orde der Jezuieten in Zwitserland
verbiedt, de aandacht had van de
autoriteiten.
De grondwet van Zwitserland da
teer van 1874. Het 51ste artikel, dat
de Jezuieten als orde in Zwitserland
verbiedt en évenmin toestaat dat zij
individueel werkzaam zijn in kerken
of scholen, is het resultaat van de ver
bittering, die werd veroorzaakt door
de „Sonderbund-oorlog". Dr. von
Steiger wees er met nadruk op, dat
volgens dit artikel het aan de Jezuie
ten zelfs niet geoorloofd is om open
bare of particuliere retraites te geven,
hetzij deze alleen voor geestelijken
bestemd zijn of ook voor leken. Zij
mogen evenmin in de parochies werk
zaam zijn of openbare vergaderingen
toespreken. Dit houdt natuurlijk niet
in, dat individuële Jezuieten-paters
zich niet in Zwitserland zouden mo
gen vestige»». In feite zijn talrijke
Zwitsers leden van de Sociëteit van
Jezus en zelfs buitenlandse Jezuieten
mogen in Zwitserland verblijven en
kunnen het Zwitserse burgerschap
verkrijgen. Hun orde is in Zwitser
land echter niet die vrijheid toege
staan, welke zij in andere landen ge
niet.
In antwoord op de verklaring van
Dr. von Steiger wees Dr. Karl Wick,
Katholiek lid van de Landdag en
hoofdredacteur van het „Vaterland",
een dagblad, dat te Luzern verschijnt,
op het feit, dat de Katholieken van
Zwitserland en de Kerk niet kunnen
instemmen met dit artikel, dat bo
vendien uit de tijd is en indruist te
gen 't beginsel van vrijheid van gods
dienst en van spreken. Terwijl de
communisten, die nog onlangs in het
openbaar tot landverraad hebben
aangespoord, de bescherming genie
ten van de grondwet, wordt aan re
ligieuzen deze bescherming ontzegd,
louter en allee.omdat zij behoren tot
de Orde der Jezuieten. In geen enkel
land, aldus Dr. Wick, ten Westen van
het IJzeren Gordijn, wordt een der
gelijke politiek gevolgd.
Daar echter de anti-Jezuietische
gevoelens in Zwitserland nog sterk
zijn, willen de Katholieken van
Zwitserland niet aandringen op een
wijziging van de grondwet, daar in
deze tijd de eenheid van het land van
het allergrootste belang is. De dis
cussies over dit bijzondere onder
werp, die de buitengewone belang
stelling van het gehele land hebben
getrokken, zullen in de volgende zit
tingen van de Landddag worden
voortgezet.
De „Sonderbund-oorlog" was het
gevolg van een langdurig conflict tus
sen het radicale liberalisme en de
Katholieke Conservatieve Partij in
Zwitserland. Toen de radicale libe
rale kantons een herziening verzoch
ten van het Bondsverdrag van 1815,
verzetten zich de Katholieke kantons
daartegen, omdat zij vreesden, dat de
souvereiniteit van de kantons zou
worden aangetast en de godsdienst
vrijheid in deze kantons zou worden
belemmerd. Dit conflict duurde jaren
lang, totdat in 1845 de zeven Katho
lieke kantons, Uri, Schwyze, Unter
walden, Luzern, Zug, Freiburg en
Wallis zich in de „Sonderbund" ver
enigden.
In de Landdagen van 1846 en 1847
stemden de radicale liberalen voor
een herziening van de grondwet en
voor de uitwijzing van de Orde der
Jezuieten. De protesten van de Je
zuieten hielpen niet en de zeven Ka
tholieke kantons verlieten de Land
dag. In de daarop volgende burger
oorlog, de „Sonderbund-oorlog", wer
den de Katholieke kantons verslagen.
Er werd weinig bloed vergoten. De
Katholieke kantons kwamen onder
leiding te staan der radicalen, doch
dit werd later door de Katholieke
Conservatieve Partij weer teniet ge
daan. De Jezuieten echter waren uit
Zwitserland verdreven, waar zij de
zorg hadden over ongeveer 50 kloos
ters en godsdienstige instellingen.
Wat lezers schrijven
HET VERTREK VAN „DE GROTE
BEER".
Naar aanleiding van een bericht
over de communistische relletjes bij
het vertrek van „De Grote Beer" op
13 dezer te IJmuiden schrijft een le
zer ons het volgende:
„Bij aankomst van de boot in de N.-
sluis waren in totaal pl.m. 3000 per
sonen aanwezig. bestaande uit
ouders en verwanten. Toen de boot
meerde, ontrolden 2 personen een
cartonnen spandoekje waarop met
krijt een comm. leus was geklakt.
Een spreekkoortje van 25 30 per
sonen herhaalde deze leus. Een in
specteur van politie sloeg het carton
stuk, waarna onmiddellijk een twee
de carton verscheen, dat hetzelfde
lot in dezelfde tijd onderging.
De militairen aan boord, voor wie
dit alles bestemd was, joelden bij het
openen van dit comm. relletje en het
optreden van de politie werd toege
juicht en met handgeklap beloond.
Het hele geval heeft zeker niet lan
ger dan 2 a 3 mirjuten geduurd en
was zo onbetekenend, dat slechts- zij,
die er vlak bij stonden, er iets van
hebben bemerkt (^n toch blijkbaar
ook de militairen aan boord! Red.).
Tot zover hetgeen ik persoonlijk
heb gezien en ik stond tussen de be
togers en het schip.
Dat u dit onjuiste bericht wereld
kundig maakt is op zichzelf te be
treuren, temeer omdat het de schijn
wekt een grootse demonstratie te zijn
geweest. Het was dit echter het te
genovergestelde. gezien de reactie
van de vertrekkende militairen. De
overige 2970 aanwezigen hadden het
Wxdtciz JxMiz
Spek-lied
Wij leven vrij, wij leven blij
In 't land van vet en spek.
Ontworsteld aan de zwijnerij.
Hangt thans een dikke zwijnen rij
Helaas nog steeds niet bon-
[nen-vrij
Bij de slager aan het rek.
Waar bleef die lang vervlogen
[tijd,
Die tijd van hongersnood?
Toen was een zwijn een zeld
zaamheid,
Museumstuk, een rariteit,
Een voorwerp zelfs van minne-
[nijd,
Waar men een ton voor bood!
Toen zwoeren wij een dure eed:
„Wordt Nederland weer vrij
Én zal geleden zijn het leed,
Dan is het enigst dat ik eet,
Jouw spek, o zwijn, dat 'k nooit
[vergeet
Als grootste lekkernij."
Nu zit de slager tot z'n nek
In 't eens begeerde spek.
Hij peinst: De wereld draait toch
[gek.
Eerst had 'k aan klanten geen
[gebrek,
Nu is er plotseling een lek!
Hoe kom ik aan mijn trek?
te druk met het wisselen van groe
ten, pakjes en versnaperingen, waar
bij de politie, het havenpersoneel en
douane zich zeer verdienstelijk maak
ten en loffelijk werk verrichtten.
Aan hen onze hartelijke dank!
Als echter dit door uw correspon
dent zo opgeblazen bericht de oor
zaak zou kunnen zijn, dat de sluizen
voor familie van vertrekkenden zou
den worden verboden, zou dat zeer te
betreuren zijn en dit mag dan ook
zeker niet gebeuren. Het handjevol
communisten zou zeker tevreden zijn
over dit succes".
60.
„JVJijn tyoofd..." steunde
Frederik plotseling
„Oh... mijn hoofd! ik
voel dat ik m'n geheugen
ga verliezen oh!" De
andere directeuren drom
den geschrokken om Fre
derik heen. ..Maar Archi
bald riepen ze als uit één
mond. „Wat verschrik lfe-
lijk is dat nou. Hoe voel
je je?"
Frederik verzekerde dat
hij zich duizelig voelde
en dat hij zich hoe langer hoe min
der kon herinneren.
De zes directeuren blikten elkaar
ongerust aan.
„Een ramp" mompelden ze en toen:
„Weet je nog wat we hier kwamen
doen?"
Frederik sloeg zich tegen het voor
hoofd.
..Nee!" riep hij uit.
De ontzetting van de directeuren
was niet te beschrijven. „Wat moe
ten we nu doen?" riepen ze in koor.
„Archibald was de enige die wist
waar de schat begraven was. Zou
den we nu al die moeite voor niets
gedaan hebben?"
„Ooooooh", viel Frederik plotseling
weer a's een bom in het gesprek. „Nu
weet ik zelfs niet meer wie ik ben!
Wie ben ik?"
„Maar Archibald!" stotterden de
zes directeuren. „Jij bent Archibald!"
„Ooooh", zei Frederik weer. „En
wat is dat voor een schat waar jullie
over spraken?"
De zes directeuren vonden een
ogenblik geen woorden daarna barst
ten ze echter los in een verward ge
kakel. dat de ruimte vulde als een
dikke damp van herrie.
Plotseling viel er a!s bij afspraak
een benauwend zwijgen. De oudste
van de directeuren schraapte iets
onbestemds uit zijn keel en sprak:
„Waarde Archibald. Je beseft niet
welk een ongeluk je door je plot
seling geheugennverlies over ons uit
stort. Je moet je beslist toch wel iets
herinneren! Denk eens goed na! Her
inner je je iets?"
Fre'derik deed alsof hij diep na
dacht en verk'aarde toen: „Mijn
naam is Archibald!"
„Keurig. Schitterend!" jubelden de
directeuren. „Ga verder!" maar toen
luwde de vrolijkheid plotseling. „Dat
hebben we je zo juist verteld", ont
dekten ze. „Probeer je iets anders te
herinneren
Frederik nam in 'n schilderachtige
houding plaats op de gebeeldhouwde
kist en zweeg een hele poos, terwijl
de directeuren in ademloze spanning
wachtten.
dof geluid tot in de kelder dooi\ Het
afweergeschut is in actie gekomen,
en dat betekent, dat het gevaar nog
niet geweken is.
Plotseling 'verbreekt de vierde
zwijgende man de stilte.
Pater, ik geloof dat u permisse
hebt om meermalen op Zondag de
H. Mis te lezen. Ik heb een bang
voorgevoel. Zoudt u misschien de H.
Mis hier kunnen opdragen?
Louis Deloette springt op. Hij is
woedend om deze woorden, woedend
ook om de kalme toon van die vier
de man, woedend omdat men zijn
kelder in een kerk wil veranderen.
Is hij dan geen baas meer over zijn
eigen kelder?
Mag ik daar misschien ook nog'
een woordje op zeggen? Ik geloof
dat ik in mijn eigen kelder nog wel
wat te zeggen heb. Hier wordt geen
Mis opgedragen, versta je!
Pardon, zegt de vierde man, en
hult zich weer in stilzwijgen. Fran
cois Medard echter, die eerste pro
beerde te slapen, is plotseling goed
v/akker geworden. Als er gedispu
teerd wordt, is hij van de partij om
Pater Jean te verdedigen.
Ik vind het idee anders niet
kwaad' zegt hij bits. Als die man een
voorgevoel heeft van een ongeluk,
zou dat best bewaarheid kunnen
worden.
Wat voor een voorgevoel zou
mijnheer daar moeten hebben? zegt
Louis Delotte vinnig. Mijn schuil-
ker is goedgekeurd door de archi
tecten. Ja, voor een voltreffer deugt
hij niet, maar als u de statistieken
over de voltreffers bij luchtaanval
len kende, dan zoudt u goed weten,
dat er hier maar een kans op de tach
tigduizend is om getroffen te wor
den. Niemand behoeft hier bang te
zijn.
Maar het zou toch kunnen ge
beurenvervolgt de vierde man,
maar Louis Delotte onderbreekt hem.
Als de eerwaarde hier de H. Mis
opdraagt, laat ik een procesverbaal
opmaken. Het gaat hier over mijn
kelder.
Ik geloof niet dat zoiets gaat,
antwoordt Pater Jean.
Wat weet u daar nu van?
Ik v/eet niet of het u interesseert
maar ik ben ze,ven jaar advocaat ge
weest bij de rechtbank van Tou
louse.
Louis Delotte zwijgt. Dit is de
tweede keer, dat hij een kleine ne
derlaag lijdt, en hij voelt dat heel
scherp.
Twee keer achter elkaar hoort
men een ontploffing, ver verwijderd.
Iedereen zwijgt en luistert. Dan
komt er weer een ontploffing, nu
iets naderbij, dan weer een, vermoe
delijk heel dicht bij de kelder. Een
spiegel valt met een plof omlaag in
duizend stukken.
Doet u het licht even aan, zegt
Pater Jean gebiedend. „Dat moet
hier dichtbij zijn. Misschien wel in
deze straat. Ik ga hulp bieden."
Ik ga mee, Pater, zegt Fran
cois Medard.
Tegen deze toon is Louis Delotte
niet opgewassen. Hij doet het licht
aan en schuift de grendel weg.
Buiten is het pikdonker. Op twin
tig stappen afstand hoort Pater Jean
een geweldig lawaai. Brokstukken
steen vallen op de straat en het ge
luid vermengt zich met het rinke
len van glasscherven. Dan flitst een
felle vlam omhoog, meters boven het
dak. Er is niemand te zien. Bij de
ruiten begint het te knetteren. De
gordijnen staan in brand.
Zou er iemand binnen zijn^
Vermoedelijk niet, Pater.
Een zinken dakgoot valt omlaag
op enkele passen afstand, en Fran
cois trekt de Pater terug in een por
tiek. Een ogenblik echter blijft hij
maar staan.
Kijk daar! roept Pater Jean uit,
en nu ziet Francois het ook. Half
omgevallen staat daar nog 't bordje:
„Abri" Schuilplaats. Daar moet
een kelder zyn. Beiden snellen er
heen. Nog steeds vallen glasscher
ven op straat, maar zij letten er niet
op. Tezamen versjouwen zij een gro
te balk, die juist voor de deur is te
recht gekomen. Een pijl met dezelfde
letters „Abri" wijst naar de kelder
trap. De trap moet open. Tezamen"
rukken zij aan de trap. Er is geen
beweging in te krijgen; moeten zij
hier wel zijn? Ja toch, daar zitten
de scharnieren. Opnieuw proberen;
ja, het beweegt, meer ook niet. Dan
herinnert Francois zich de balk, en
tezamen pogen zij nu de kelder open
te breken. Het zweet glimt op hun
voorhoofd: hun gezichten zijn rood
en de splinters dringen in hun han
den. Maar het is niet tevergeefs. De
kelder gaat open en terwijl Francois
de keldertrap tracht te stutten met
een balk, gaat Pater Jean naar be
neden.
Het achterste gedeelte van de kel
der is ingestort. Een oude vrouw
ligt met haar been beklemd en zij
kermt ijselijk. Zij duwen de steen-
brokken weg en brengen de vrouw
naar buiten. Het is hoog tijd. Hoog
laaien de vlammen op uit het bran
dende gebouw. Een gedeelte van de
voorgevel staat op instorten.
Ga mee naar de schuilkelder.
Zij dragen haar naar de schuilkel
der van Louis Delotte, maar de deur
is op slot.
Heftig bonzen zij op de deur. „Doet
open!", „Wij hebben een gewonde
bij ons."
Zweer, dat het de waarheid is.
Bij God, het is de waarheid.
Bij God, het is de waarheid.
Ik ken geen God! Zweer op je
erewoord!
Ik zweer op mijn erewoord!
Dan gaat de deur open en het
hoofd van Louis Delotte loert naar
buiten.
Inderdaad, zij hebben een gewon
de. Pater Jean heeft dus de waar
heid gesproken. Hij kon anders niet
voorzichtig genoeg zijn. Maar op dat
ogenblik grijpt Louis Delotte naar
zijn hoofd. De vrouw, die daar ligt
met een verbrijzeld been en heftig
bloedend is zijn eigen moeder. God,
hoe is dat mogelijk?
Moeder! roept hij uit. „Moeder!"
en hij knielt naast haar neer.
Pater Jean is er stil van geworden.
Hij veegt het voorhoofd af.
Ik zal een dokter gaan halen
zegt Frangois Medard vijf minu
ten hier vandaan. Daar is een medi
sche post. En hij gaat weer naar bui
ten. Maar er is geen redding meer.
De dokter bindt de wonde af, maar
schudt het hoofc^
Ik zal hier niets meer doen. Het
zal nog enige uren duren, dan zal
zij uit haar lijden zijn.
Pater Jean zit naast Louis Delotte.
Mag ik u vragen, mijnheer, is
uw moeder katholiek?
Louis Delotte weet niet, wat hij
moet antwoorden. Hij weet, dat zijn
moeder een vrome moeder is, die hij
in jaren niet meer bezocht omdat
zij hem zijn anticlericalisme ver
weet. Maar nu komt al zijn kinder
lijk gevoel toch in opstand tegen
een leugen omtrent haar geloof.
Hij knikt met het hoofd.
Dan zal ik de H. Olie halen. Ik
ben in tien minuten terug.
Als Pater Jean de kelder betreedt
dan is de vrouw weer tot bewustzijn
gekomen. Met betraande ogen ziet
zij hem aan.
Goddank, een priester.
Hij dient haar het H. Olisiel toe
en de H. Teerspijze.
Op PasenPasenfluis
tert zij. Ik kan niet eens de H. Mis
meer bijwonen, de Paasmis. Het is
met mij gedaan.
Zal ik de H. Mis hier opdragen,
mijnheer Delotte.
Het is juist, zoals Pater Jean had
gedacht. Alle weerstand van die trot
se man is gebroken. Hij ziet zijn eigen
leven zonder God en zijn moeder,
die hier in volle overgave aan God
sterft. En opnieuw weet hij geen
woorden om te zeggen, maar hij
knikt.
Pater Jean zwijgt eveneens; hij
drukt hem de hand, vurig en dank
baar. En voor de eerste maal in zijn
leven voelt Louis een warme pries
terhand in de zijne. Hij ziet de dank
bare gloed in de ogen van zijn ster
vende moeder, en hij voelt zich klein
worden en wegzinken.
Pater Jean haalt de Misbenodigd-
heden uit zijn pastorie en keert met
rasse schreden terug.
Boven op het boekenkastje van
Louis Delotte, waar de Zola's naast
elkander staan, spreidt hij een Al
taarwaal uit. Op een schoteltje be
vestigt hij twee stompjes kaars.
Allen liggen geknield. De vierde
man van de kelder bidt prevelend.
Frangois dient de priester aan het al
taar, en Louis Delotte knielt bij zijn
moeder.
Ik zal opgaan tot het altaar
God!"
Hoe plechtig klinken deze woor
den in de schuilkelder. De vrouw
heeft de ogen gesloten. Over haar
lichaam waart reeds de sluier van de
eeuwige vrede, de eeuwige Paas-
vrede van de Verrijzenis in de Heer.
Haar hart klopt nog, maar lang
zaam trekt het leven weg. Het bloed
druppelt op de zwarte vloer van de
kelder. Dé priester bidt zacht, alleen
de woorden van het Evangelie
het Evangelie van deze Paasmorgen
laat hij luide klinken in de kelder,
die het geluid weerkaatst en waar
zijn woorden een doffe maar plech
tige klank vinden.
Na de Consecratie is het weer stil
in de kelder. De oude man en Fran
gois ontvangen de H. Communie.
Buiten hoort men van tijd tot tijd de
doffe explosies van het luchtafweer
geschut en de sirene van een brand
weerauto. De vijand heeft vanuit dc
lucht nu een prachtig gezicht op de
stad. Op verschillende plaatsen is
brand uitgebroken en hij kan nu be
ter mikken. Hij grijpt zijn kans.
Nu en dan komen brandbommen
neer op de stad en maken nieuwe
slachtoffers en nieuwe branden.
Jachteskaders stijgen omhoQg, en
dan zwijgt het afweergeschut.
Zoeklichten stralen in de hemel en
doen de sterren verbleken. Pater
Jean staat links van het altaar. Hij
bidt het laatste Evangelie. Maar
zijn woorden worden onderbroken
door een angstwekkende explosie.
Een voltrefer is op het huis boven de
schuilkelder gevallen. Balken stor
ten omlaag. De stenen muren brok
kelen vaneen; dc grond beeft alsof
er een aardschok heeft plaats gehad.
Met donderend geraas stort de voor
gevel in. Ook in de kelder scheuren
de muren; het noodlicht gaat uit.
Stukken steen vallen uit de ge
scheurde muren. Dan zakt het pla
fond ineen.
Pater! gilt Delotte. „Vergiffe
nis, God.Vergiffenis.Pater,
geef mij de Absolutie.Ik heb be
rouw". Boven het geraas van het
neerstortende puin klinkt zijn stem
uit.
„PaterPater...."
Pater Jean heft zijn hand op. Hij
voelt bloed langs zijn voorhoofd sij
pelen. Hij kan niets meer zien van
het stoffige puin, dat op hem neer
komt. En met luide stem roept hij
uit:
„Ego te absolvoIk ontbind u
van uw zonden."
En als de reddingsbrigade is uit
gerukt en men op die Paasmorgen
uren is bezig geweest om het puin
weg te slepen, vindt men de lijken
van vijf mensen; een vrouw en vier
mannen, waaronder een priester in
Misgewaad.
