Rubens-schenner
krijgt 6 maanden
NIEUWE CHEVROLET
REDERIK Verteld door Huibert Vet^
Dr. M. C.
Colenbrander
itigeóneeuwde
WOENSDAG 23 MAART 1949
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
MINISTER v. d. BRINK:
Er dreigen moeilijkheden op de
kapitaalmarkt Toepassing van
het beginsel van vervangings
waarde Er komt een commissie
van advies voor de huisbrand
Minister van den Brink heeft giste
ren zijn rede voortgezet.
Hij sprak nog eens over de bete
kenis van de» Marshall-hulp. Hij leg
de er de nadruk op, dat we de be
tekenis er van niet alleen in cijfers
moeten gaan weergeven. Er is door
deze steun in Europa nieuwe hoop
ontstaan en er is een samenwerking
gegroeid, die zal blijven, ook als de
Marshall-hulp al geëindigd is.
Het voornaamste knelpunt voor de
industrialisatie is thans onze devie-
zenpositie. Het ziet er echter wel
naar uit, dat binnen afzienbare tijd
ook op de binnenlandse kapitaal
markt moeilijkheden zullen ontstaan.
Er zal een brug geslagen moeten
worden tussen het niet risico dragend
spaarkapitaal" naar het risico dra
gend investeringskapitaal. Daarnaast
is de interne financiering van grote
betekenis. Bij de fiscale en de pry-
zenpolitiek zal daarmee zoveel mo
gelijk rekening gehouden moeten
worden.
In de huidige toestand, zal, alvo
rens men tot prijsverlaging overgaat,
rekening gehouden moeten worden
met de vervangingswaarde. Algehele
toepassing van de vervangingswaar
de zou een te snelle prijsstijging op
leveren, die ook zou doorwerken op
de lonen en dientengevolge onze ex
port bemoeilijken. Jer wille van de
industrialisatie is het nodig, dat wij
kunnen blijven concurreren, tenein
de onze exportmogelijkheden te be
houden. Daartoe blijft soberheid no
dig voor enkeling en gemeenschap.
Het publiek heeft in het nu ten ein
de lopende stookseizoen bij de afle
vering van brandstoffen moeilijkhe
den ondervonden. Deze kon men
echter, zo zei minister van den Brink,
niet aan de Regering wijten, want er
had heus ten aanzien van het geheel
der brandstoffenvoortbrenging geen
misrekening plaats gevonden. Alleen
was het tot dusverre helaas nog niet
mogelijk, tijdig tevoren enige voor
raden tegelijk af te leveren en onder
wijl scheen er in het oorspronkelijk
gemaakte schema omtrent de ver
schillende soorten van brandstoffen
wel enige verandering ingetreden.Wat
overigens de kwestie van het gebrek
aan anthraciet betreft, kregen we
nog te horen, dat zich in dat opzicht
in het algemeen in Europa schaarste
doet gevoelen. Intusssen, het geheel
van de brandstoffëhvoorziening en
--voortbrenging was in 1948'49 niet
ongunstiger geweest dan gedurende
het overeenkomstige tijdperk van
een jaar geleden. De minister zal
Aetherklanken
DONDERDAG
HILVERSUM 1 (301 m)
7.00 Nieuws, 7.30 Squire Celest?
Octet. 8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de dag.
5.00 Voor de vrouw, 9.05 Muziek
houdt fit. 9.40 Schoolradio, 10.00
Kwartet in D voor fluit en strij
ders. 10.15 Morgendienst. 10.45 NCRV
J1.00 De Zonnebloem, 11.40 School
radio. 12.03 Zangrecital doqr Theo
Bavlé, 12.33 Septet o.l.v. Johny Om-
bach. 13.00 Nieuws, 13.40 Roeromme,
14.00 Kamerorkest, 15.00 Middagcon
cert. 16.45 Scuola di ballo, 17.30
Sweelinck Kwartet. 18.30 Regerings
uitzending, 19.00 Nieuws, 19.15 Ne
derlandse organisten spelen eigen
werken. 19.30 Het actueel geluid
20.00 Nieuws jn het kort, 20.15 Stu
dio-steravond, 21.30 Familiecompe
titie, 22.05 De vaart der volken, 23.00
Nieuws. 23.25 Serenade in C opus 10.
HILVERSUM II (415 m)
7.00 Nieuws, 8.00 Nieuws. 8.55 Kor
te gesprekken van vrouw tot vrouw.
9.00 Graduation Ball. 10.00 Morgen
wijding. 10.50 Kleutertje luister. 11.00
Orgelconcert. 12.00 De Papavers 12.33
In 't Spionnetje. 13.00 Nieuws, 13.20
Metropole-orkest 14.00 Van de hak
op de tak. 14.20 Solistenconcert. 15.00
Voor zieken en gezonden, 16.00 As-
sortimento (XVIII) 17.00 Kaleido-
scoop. 17.20 Welk dier deze week?
17.50 Radiozoeklicht, 20.15 Omroep
orkest. 21.00 Het wonder der armen,
hoorspel. 22.45 Pijlers van Neder
lands welvaart, 23.00 Nieuws, 23.15
Lichte melodieën.
een commissie van advies voor de
huisbrand instellen.
Tenslotte is de begroting van Eco-
nomischè Zaken zonder hoofd, stem
ming aangenomen.
Er was in deze zitting van de Se
naat een nieuwigheid. Sinds de jong
ste, in September 1948 van kracht ge
worden Grondwetsherziening, ken
nen we het ambt van staatssecretaris,
een soort onder-minister en als zo
danig treedt sedert enige tijcl onder
minister v. d. Brink op dr. v. d. Grin
tten, die de zorg voor de bedrijfsor
ganisatie onder zijn hoede heeft.
Welnu, deze staatssecretaris heeft
daarover gisteren een enkele opmer
king in de Eerste Kamer gemaakt en
zo beleefden we dan voor het eerst,
dat in 's lands vergaderzaal zulk een
hoogwaardigheidsbekleder het woord
voerde.
HENDRIK ANDR1ESSEN
DIRECTEUR
KON. CONSERVATORIUM
Bij Koninklijk Besluit van 18
Maart is benoemd tot directeur van
het Koninklijk Conservatorium voor
muziek te 's-Gravenhage Hendrik
Franciscus Andriessen te Utrecht.
De nieuw benoemde directeur van
het Koninklijk Conservatorium voor
muziek te 's-Gravenhage, Hendrik
Franciscus ^.ndriessen werd 17 Sep
tember 1892, te Haarlem geboren.
Zijn eerste muziekonderwijs ontving
hij van zijn vader, van zijn broer
Willem en van Louis Robert. Daar
na studeerde hij aan het Amsterdam
se conservatoriumNvWaar Bern.
Zweers hem compositieleer onder
wees en de Pauw hem orgel en pia
nolessen gaf. In 1916 deed hij zijn
eindexamen. In 1937 werd hij direc
teur van het conservatorium der
Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst te Utrecht, na hoofdleraar
voor compositie aan het conservato
rium te Amsterdam te zijn geweest.
Van zijn composities zijn te noemen:
missen, orgelwerken, toccata en cho
ral, sonate voor cello en piano, pas-
sacaglia, muziek bij Salomon" van
yondel, drie symphonieën en ca-
pirccia voor strijkorkest en vele lie
deren.
DE ONTKNIKKING BIJ HET
ONDERWIJS
Het Tweede Kamerlid Peters
(KVP) heeft aan de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen de volgende schriftelijke vra
gen gesteld.
1. Kan de minister aan de hand
ener benaderende berekening mede
delen hoeveel leerkrachten bij het
Lager Onderwijs een salaris genieten
dat bij gelijke behandeling tussen
ambtenaren en onderwijzers voor de
z.g. ontknikking in aanmerking zou
komen?
2. Kan de minister mededelen op
welk gemiddelde per leerkracht per
maand de verhoging ten gevolge var
de toepassing der ontknikking wordt
geschat?
TELEVISIE-ONTVANGST IN
WEST-BRANBANT.
Ook in West-Brabant heeft een
amateur voor 't eerst een televisie
uitzending van Philips te Eindhoven
ontvangen.
Het is de heer Rouwendaal te Roo
sendaal, die over de kwaliteit van
beeld-ontvangst zeer tevreden was.
AMERIKAANS SOLDAAT
BETUIGDE ZIJN
DANKBAARHEID.
Sigaretten voor pilotenhelpers
te Breda.
De ambassadeur der Ver. Staten
in Nederland heeft gisteren, zo le
zen we in „Trouw", in de receptie
zaal van het stadhuis te Breda na
mens de Amerikaanse soldaat Ri-
chord Reardon uit New Alban onder
vijftig illegale werkers 10.000 siga
retten verdeeld.
Richard Reardon behoorde tot de
bemanning van een Amerikaans
vliegtuig, dat in September 1944 in
de omgeving van Breda neerstortte.
Op het station te Breda werd hij
door de Duitsers gearresteerd, doch
niettemin wist een onbekend geble
ven Bredase burger hem wat appels
en sigaretten toe te stoppen.
Uit erkentelijkheid voor deze geste
stuurde Reardon 10.000 sigaretten
naar Nederland om ze te doen ver
delen onder vijftig oud-illegale wer
kers van Breda die zich met de hulp
aan gestrande Amerikaanse vliegers
he oen beziggehouden.
Na een hartelijke toespraak over
handigde' ambassadeur Baruch aan
ieder van de vijftig illegale werkers
200 sigaretten. Het gemeentebestuur
overhandigde hierop de hoge gast
een geschenk van producten uit
Breda. Bij zijn vertrek werd dr. Ba
ruch hartelijk toegejuicht.
Tot en met 12 Maart had de Willem
Barendsz geproduceerd 99.466 vaten
(16.577 ton) traan en 4168 vaten (695
ton) spermolie tegen 62.310 vaten
(10.385 ton) en 6809 vaten (1135 ton)
SDermolie in de overeenkomstige pe-
-'o ynri het v^ri^e vangstseizoen.
Tengevolge van de minder gunstige
weersomstandigheden is de weekpro-
ductie iets teruggelopen.
Onder zeer grote belangstelling zo
wel van militaire, kerkelijke als
burgerlijke autoriteiten, is Dinsdag-
mid'rtg het nieuw gebouwde Rooms
Katholieke militaire tehuis in het
infantrie schietkamp de Harskamp
ingewijd en opengesteld. Des mor
gens werd de bij het tehuis behoren
de kapel ingezegend door de vicaris-
generaal van het aartsbisdom Utrecht
m'gr. D. Huurderman. Des middags
bij de plechtige ingebruikname wa
ren vele autoriteiter. aanwezig.
Verschillende sprekers drukten
hun vreugde uit over het feit, dat nu
ook in de Harskamp met zijn velq
duizenden soldaten tellend garnizoen
dit Katholieke militair tehuis ge
opend mocht worden, daar, zoals ook
alle sprekers betoogden, in een drin
gende behoefte werd voorzien.
Kindje verkouden
Dan rug. keel en borstje
KINDJE OP ONBEWAAKTE
OVERWEG GEGREPEN
Gisteren is op het baanvak
UtrechtBaarn nabij de onbewaakte
overweg bij de Molenstraat te Soest
het 2-jarig dochtertje van de fami
lie V, dat tussen de spoorrails zat
te spelen door een trein overreden.
De bestuurder van de trein zag het
kind in de mist, die boven de rails
hing voor een voorwerp aan. Toen
hij op ongeveer 25 meter genaderd
was, stond het meisje plotseling op.
Uit alle macht remde hij nog. maar
het was reeds te laat.
BABY IN DE WIEG GESTIKf.
Een 7 maanden oude baby van de
fam. H. te Leesten (gem. Warns-
veld), werd dood in de wieg aange
troffen.. Het kind bleek te zijn ge
stikt in een dekentje.
AANHANGERS VAN DR SAMUELS
KOMEN VOOR ZIJN METHODEN
OP
Aanhangers van dr Samuels uit
verschillende delen van Nederland
hebben een adres gericht tot de Eer
ste en Tweede Kamer, het Neder
lands tijdschrift voor geneeskunde en
de Maatschappij tot bevordering der
geneeskunst, waarin wordt gezegd:
„Ondergetekenden, Nederlandse art
sen, betuigen hun insteming met .de
kortegolvenbehhndeling van dr J.
Samuels en protesteren tegen de
werkwijze van de commissie-Brutel
de la Rivière. die door haar onvolle
dig en eenzijdig onderzoek tot een
onjuist resultaat moest leiden".
GEEN ANIMO OP DE BEURS
Bij gebrek aan enige affaire was
de stemming op de effectenmarkt
gisteren weer danig in mineur. Ei
kwamen slechts sporadisch noterin
gen tot stand en van handel was in
de verschillende hoeken maar wei
nig te bespeuren. Er was geen en
kele factor aanwezig, die op de markt
een stimulerende uitwerking ver
mocht te hebben. Was de jnarkt
Maandag iets vaster, gisteren keer
de de beurs tot haar apatische hou
ding terug en openden de koersen
merendeels weer «iets beneden het
vorig slotpeil. Veel fluctuatie zat er
verder niet in. De koersen leken als
vastgenageld, aangezien noch pu
bliek noch speculatie enige belang
stelling aan de dag legden. De markt
verliep dan ook volkomen lusteloos
en sloot nauwelijks prijshoudend.
De staatsfondsenmarkt bleef goed
prijshoudend van toon en de conver
sielening 1947 handhaafde zich op
97 yx tot 3/8.
De 46-jarige J. C. K., die vorige
week het schilderij „Diana in bad''
van Rubens in museum Boymans met
een mes beschadigde, stond gisteren
voor de rechtbank te Rotterdam te
recht.
De officier van Justitie was van
mening, dat hier niet van een inci
dent maar van een symptoom sprake
is. In 1946 heeft K in het Rijksmu
seum te Amsterdam met water naar
een schilderij gegooid K. wilde liever
zorgeloos in de gevangenis verblij
ven, -dan rondlopen met een voort
durende angst voor werkloosheid.
De eis luidde een jaar gevangenis
straf, ondertoezichtstelling van de re
gering. Volgens een psychiatrisch
rapport is K. verminderd toereke
ningsvatbaar.
De verdediger zag in gevangenis
straf geen heil, wel in onderbren
ging van verd. in een psychiatrische
inrichting.
Op verzoek van de officier van
Justitie wees de rechtbank direct
vonnis. K. werd veroordeeld tot zes
maanden gevangenisstraf, door te
brengen in een bijzondere strafge
vangenis en wat betreft de overige
^bepalingen conform de eis. K. zeide
afstand te doen van hoger beroep.
DESERTEERDE NEDERLANDS
GENERAAL AAN DE GREBBE?
Vrijspraak gevraagd
Voor het hoog militair gerechtshof
te Den Haag, gepresideerd door mr.
Doornbos, stond terecht de 63-jarige
generaal-majoor b. d. J. H. uit Was
senaar die in de Meidagen van 1940
commandant is geweest van het He
Nederlandse legerkorps.
Hem was ten laste gelegd, dat hij
in de Meidagen 1940 bevelen van de
Commandant Veldleger eigendunke
lijk bad overschreden en door deser
tie zijn vechtende troepen in de
steek had gelaten.
De advocaat-fiscaal, mr. Van Gilse,
meende na getuigenverhoor in zijn
requisitoir, dat men beklaagde alleen
een zékere vrijpostigheid kon verwij
ten door bevelen van eigen amende
menten te voorzien. Er was geen
sprake van opzettelijke ongehoor
zaamheid. Het verlaten van de com
mandopost te Doorn noemde spr.
een voorbeeld van wijs beleid en
vooruitziende blik. De door generaal
H. getroffen regeling voor de terug
tocht was een vrijpostige doch een
gelukkige keuze. De terugtrekkende
troepen konden daardoor worden
opgevangen en naar verschillende
plaatsen worden gedirigeerd.
Resumerende kwam mr. Van Gilse
tot de conclusie, dat opzet en kwaad
willigheid niet bewezen waren. In
tegendeel, beklaagde heeft er steeds
naar gestreefd de bevelen doelmatig
te doen zijn. Van een strafbaar feit
op strafrechtelijk gebied ,tot een
oordeel over het strategische beleid
achtte de advocaat-fisc. zich niet be-
oegd was niets gebleken en hij
vroeg het hof generaal H. van het
ten laste gelegde vrij te spreken.
Jihr. mr. Beelaerts van Blokland,
de raadsman van generaal H„ vroeg
het hof, wanneer het tot vrijspraak
zou komen, deze vrijspraak te moti
veren en positief te willen aandui
den, dat generaal H. in de oorlogs
dagen van Mei 1940 er van gemaakt
heeft wat er van te maken was.
NOORD WIJ KERS REDEN OVER
ZANDVOORTS STRAND
Voor de Haarlemse kantonrechter
moesten onlangs enkele Noordwijkse
•:chelpenvissers terecht staan, die op
het strand van Zandvoort schepen
hadden vervoerd per auto en daar
door een. verordening van het
Strandschap-Zandvoort hadden over
treden, waarin wordt verboden het
strand met motorrijtuigen te berij
den. Bij de- behandeling van de zaak
voor de kantonrechter opperde de
verdediger, mr. Bergmeijer uit Lei-
dén, verschillende bedenkingen te
gen het Strandschap als zodanig",
welke hierop neerkwamen, dat dit
niet steunde op de gemeentewet en
datde verordeningen van het
Strandschap dus niet bindend wa
ren. De kantonrechter vond daarin
aanleiding deze zaak aan te houden.
Toen de behandeling" werd voortge
zet, werden als getuigen gehoord de
burgemeester van Zandvoort, mr. H.
M. van Fenema, en de secretaris
dier gemeente, de heer W. M. B
Bosman, die resp. voorzitter en secre
taris van het Strandschap-Zandvoort
zijn. Deze getuigen gaven inlichtin
gen over de doelstelling van het
Strandschap en dq betekenis der
verschillende bepalingen.
De ambtenaar van het Openbaar
Ministerie ging in zijn requisitoir de
verschillende opwerpingen van de
verdediger na. Spr. zag niet in, dat
met de vorming van het Strandschap
in strijd met de gemeentewet is ge
handeld. Hij achtte de verordening
van het Strandschap dan ook ver
bindend en vorderde een geldboete
10.subsidiair twee dagen
hechtenis.
In zijn schriftelijk vonnis, dat de
Haarlemse kantonrechter gisteren
gaf, sloot deze zich aan bij de me
ning van de ambtenaar van het
Openbaar Ministerie. Hij achtte de
oprichting van het Strandschap in
overeenstemming met de gemeente
wet, waardoor het bevoegd was ver
ordeningen uit te vaardigen. De uit
spraak in deze principiële zaak was
conform de eis.
MOTOREN
Uit voorraad lavarbaar
GEBR. VAN ULDEN
VERDAMSRAAT 6 - TELEF. 23041
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond)
ZACHT OVERDAG.
Droog weer met weinig wind
en nog enkele overdrijvende
Wolkenvelden. Gedurende de
nacht en vroege ochtend plaat
selijk nevel of mist en tamelijk
koud, doch bijna nergens nacht
vorst. In de namiddag over het
algemeen zonnig en zacht weer.
EN DE ZEVEN DIRECTEUREN
H
hoger Freden k
n, hoe meer de
kou afnam; toen hij de
eerste verdieping 'bereikt
had. was de temperatuu"
zelfs norma® geworden.
„Het komt misscnien doo_-
al dat marmer en die kou
de stenen beneden", be
dacht Frederik. terwijl hij
heel zachtjes de knop van
een deur naar beneden
drukte. JMisschien wo
nen in deze kamer de ze
ven directeuren. Als ik nu een beet
je geluk heb, is het avontuur direct
afgelopen; nog éventjes en dan ar
resteer ik die zeven misdadigers....
Ik voer ze gevankelijk (dat was een
érg mooi woord, bedacht het knaap
je) gevankelijk dus naar mijn patroon
(nóg zo'n mooi woord!) en dan zal
het recht zijn loop hebben. De vissen
uit het aquarium in het stadhuis zul
len weer allemaal agenten en schrij
vers en griffiers en deurwaarders
worden en Notaris Zwingelhout weer
burgemeester en..., hu!"
Frederik zakte opeens bijna door
de vloer van schrik. Door al zijn
mooie gedachten had hij een ogen
blik helemaal vergeten dat hij in een
vreemd huis was, waarin tal van on
bekende gevaren schuilden, en zijn
schone toekomstdromen werden ruw
verscheurd door een magere hand
die zich om zijn schouder klemde.
„Bent U een nieuwe?" vroeg een
versleten stemmetje aan Frederik,
en toen de jongen zich omdraaide zag
hij dat hij tegenover een oud vrouw
tje stond met een vogelhoofdje, waar
in een murmelmondje zoetjes heen
en vveer bewoog. Met een bevende
zucht ontsnapte Frederiks adem, die
hij van schrik al die tijd had inge
houden.
„Ben U een nieuwe?" vroeg het
murmelmondje nog eens. „Weet U,
dit is mijn kamer en als er iemand
voor staat die naar binnen wil. moet
het een nieuwe zijn, of... oh!" ein
digde het vrouwtje verschrikt. „Bent
U een inbreker?"
„Nee", fluisterde Frederik, „ik ben
een nieuwe".
Het vrouwtje knikte bedachtzaam.
„Ja", antwoordde ze, „dat dacht ik
al, je ziet er nog erg jvieuw uit. Wat
kom je hier eigenlijk doen?"
„Ik kwam biefstukjes brengen",
jokte Frederik zonder aarzelen. „Ze
ven stuks voor zeven ouwe heren".
Het oude vrouwtje opende de deur
van haar kamer en tuurde naar bin
nen. Toen wendde ze zich weer tot
Frederik. „Hier. zijn ze niet", zei ze,
met iets van opluchting in haar stem,
„maar misschien zou je even onder
mijn bed willen kijken. Zeker is ze
ker!"
STADSNIEUWS
Tot hoogieeraar in de
oogheelkunde benoemd
Bij Koninklijk Besluit is be
noemd tot gewoon hoogleraar in
de faculteit der geneeskunde aan
de Leidse Universiteit, om on
derwijs te geven in de oogheel
kunde, dr M. C. Colenbrander,
thans oogarts te Delft.
Mattheus Catharinus Colenbrander
werd 19 Februari 1904 geboren en
was van 1922 tot 1929 student in de
medicijnen te Utrecht. In laatstge
noemd jaar werd hij assistent bij
prof. J. v. d. Hoeve, hoogleraar in de
oogheelkunde hier ter stede. In 1932
promoveerde de heer Colenbrander
aan de Leidse universiteit op proef
schrift, getiteld: „Plaatsbepaling in
het netvlies". Na zijn promotie ves
tigde hij zich als oogarts te Delft en
in de jaren 1932-1935 was hij tevens
als assistent werkzaam bij prof. Zee-y
man te Amsterdam.
Prof. Colenbrander volgt hierme
de zijn eerste leermeester hier ter
stede, prof. dr J. v. d. Hoeve, vop, die
in verband met de pensioengerech
tigde leeftijd eervol ontslag heeft ge
kregen.
GEMEENTERAAD
De Raad van Leiden kwam gister
avond om 8 uur in vergadering 'oij-
e envoor een korte openbare (een
half uur) en voor een langere gehei
me zitting (tot middernacht).
Tot leden van de Noorder-commis
sie tot wering van schoolverzuim
werden benoemd de heren: A. Baan,
W. Caro, J. Duyverman, N. v. d. Heu
vel, J. H. A. Manders, G. J. v. d.
Ploeg en W. E. Wolvers.
Tot leden van de Zuider-comm;s-
sie tot wering van schoolverzuim we
der benoemd de heren: J. Fluyt, P. J.
M. Hoeks, A. B. Mulder, L. Timmers,
J. Schouten, N. B. M. Vreeburg en
mevr. C. de Hart-Godfriedt.
Aan mej. M. H. B. Teeuwen werd
eervol ontslag verleend als onder
wijzeres.
e gemeente werd, in plaats van
in 3 Kieskringen zoals tot nu toe,
verdeeld in 2 kieskringen.
Wethouder v. Schaik was nog nirt
aanwezig. Naar wij vernamen, is hij
in zoverre hersteld, dat hij 's mor
gens zijn werkzaamheden op het
stadhuis verricht.
Vereniging van Sigarenwinkeliers.
Gisteravond had in „Het Gulden
Vlies" een vergadering plaats van
Leidse Sigarenwinkeliers. Na hei ope
ningswoord van de voorzitter hield
heer Rummenie uit Amsterdam
een inleiding over het onderwerp.
„Waarom georganiseerd en hoe?"
Spreker schetste de moeilijkheden
in het bedrijf van nu en in 0e toe
komst en gaf enige wegen aan waar
langs een oplossing zou kunnen wor
den gevonden. Na een geanimeerde
discussie werd staande de vergade
ring de Leidse vereniging van Siga
renwinkeliers heropgericht, die in
1943 door de bezetters \verd ontbon
den.
i een eerstvolgende vergadering
zal het bestuur worden gekozen.
Collecte Leiden Buitenschool. Dc
collecte voor de Leidse Buitenschool,
die op 12 Maart werd gehouden, heeft
opgebracht 1496.49. In dit bedrag is
begrepen 226.13 van de scholen
actie.
34)
r SLAAPWAGEN
DOOR AGATHA CHRISTIE
„Ik geef het je toe dat.geef ik
ié toe, mijn beste," zei mijnheer
Bouc niet zonder ironie.
Poirot was niet uit het veld ge
slagen. Hij ging kalm door: „Ik zal
voor het ugenblik enige bijzondere
verschijnselen overslaan, die dr Con
stantino ei; ik reeds besproken heb
ben. Daai kont ik dadelijk aan. Het
volgend le.l van belang, naar mijn
idee, is het uur van Je misdaad."
„Ook dat is 'n van de weinige din
gen' die we weten," zei mijnheer
Bouc. De misdaad is begaan orr
kwart over een vannacht. Alles be
wijst dat dat zo is."
..Niet alles. Je overdrijft. Er zijn,
zeker, aardig wat getuigenissen om
die opvatting te steunen."
„Ik ben blij dat je dat tenminste
toegeeft."
Poirot ging kalm door onbekom
merd om de interruptie:
„I. Dat de misdaad begaan is zoals
>i.i zegt, om kwart over een. Deze
wordt gesteund door de aanwijzing
•i het horloge, door die van mrs.
Hubbard en door die van Hildegarde
Schmidt, de Duitse. Het komt over
een met het getuigenis van dr Con-
stantine.
Mogelijkheid II. De misdaad is la
ter begaan en de aanwijzing van het
horloge is opzettelijk vervalst.
Mogelijkheid III. De misdaad is
vroeger begaan en de getuigenver
klaringen zijn vals.
Als we nu mogelijkheid 1 aanvaar
den als de waarschijnlijkste gesteund
door de meeste verklaringen, moeten
we ook enkele feiten aanvaarden, die
er uit voortkomen. Om te beginnen:
als de misdaad begaan is om kwart
over een. kan de moordenaar de trein
niet verlaten hebben en de vraag
rijst: Waar is hij? En wie is hij?"
Laten we zorgvuldig eerst de ge
tuigenissen onderzoeken. We horen
het eerst van het bestaan van
man de kleine donkere man met
een vrouwenstem van de Ameri
kaan Hardman. Hij zegt, dat Rat
chett hem van die persoon vertelde
on hem aannam om naar hem uit te
kijken. Er is geen ander getuigenis
om dit te steunen; we hebben alleen
Hardman's woord er voor. Laten we
vervolgens de vraag onderzoeken: Is
Hardman degeen die hij uitgeeft te
zijn de employé van een New
Yorks detective-bureau?
Wat, naar mijn idee, zo interes
sant is in dit geval,is dat wegeen
van de faciliteiten hebben die de po
litie heeft. We kunnen de verklarin
gen van geen van deze mensen toet
sen. We moeten alleen deductief te
werk gaan. Dat maakt voor mij de
zaak veel interessanter. Het is geen
routinewerk. Het is alles een kwestie
van intellect. Ik vraag me af: „Kun
nen we Hardman's bewering omtrent
zijn beroep accepteren?" Ik wik en
weeg en 'antwoord „Ja". Ik ben van
mening dat we Hardman's bewering
omtrent zijn beroep kunnen accepte
ren."
„U vertrouwt op de intuitie een
zogenaamd voorgevoel?" zei dr Con-
stantine.
„Volstrekt niet. Ik overweeg de
mogelijkheden. Hardman reist met
een valse pas; dat maakt hem dade
lijk tot een voorwerp van wantrou
wen. Het eerste wat de politie zal
doen als ze op het toneel verschijnt
is Hardman aanhouden en telegra
feren of zijn verklaring omtrent zich
zelf waar is. In het geval van vele
van de reizigers zal het moeilijk zijn,
hun verklaringen te bewijzen: in de
meeste gevallen zal het waarschijn
lijk niet geprobeerd worden, vooral
daar er niets verdachts met bén an
nex is. Maar in Hardman's geval is
het eenvoudig. Of hij is degeen waar
voor hij zich uitgeeft, of hij is het
niet. Daarom zeg ik dat alles zal
blijken in orde te zijn."
„Spreekt u hem vrij van verden
king?"
„Volstrekt niet. U begrijpt me ver
keerd. Ik weet niet 'beter of iedci'e
Amerikaanse detective kan zijn eigen
redenen hebben om Ratchett te
len vermoorden. Neen, wat ik zeg
is dat ik denk dat we Hardman's
eigen verslag kunnen aanvaarden.
Dat verhaal dus, dat hij vertelt: dat
Ratchett hem uitgepikt en aangesteld
heeft, is niet onwaarschijnlijk en is
vermoedelijk hoewel niet zeker,
natuurlijk waar. Als we het aan
vaarden als waar, moeten we zien of
er een bevestiging voor is. We vin
den die op een enigszins onwaar
schijnlijke plaats, in het getuige
nis van Hildegarde Schmidt. Haar
beschrijving van de man in wagon-
lits-uniform klopt precies. Is er nog
een bevestiging van de twee verha
len? Ja. De knoop, door mrs Hubbard
in haar coupé gevonden. En er is
nog een daarbij aansluitende bewe
ring. die u misschien niet hebt opge
merkt."
„Wat dan?"
„Het feit dat kolonel Arbuthnot
en Hector MacQueen zeggen, dat de
conducteur hun coupé passeerde. Ze
hechtten geen belang aan het feit,
maar, heren, Pierre Michel heeft
verklaard dat hij zijn plaats niet
verliet behalve bij enkele bepaalde
gevallen, waarvan geen hem kon
brengen naar het uiteinde van de
wagen voorbij de coupé waarin Ar
buthnot en MacQueen zaten.
Daarom berust dat verhaal het
verhaal van een kleine donkere man
met een vrouwestem, gekleed in wa
gon-lits-uniform op het getuigenis
direct of indirect'van vier getuigen"
„Een kleine opmerking," bracht
Constantine in het midden: „Als
Hildegarde Schmidt's verhaal waar
is. hoe komt het dan dat de werke
lijke conducteur niet zei, dat hij haar
gezien had, toen hij kwam op mrs.
Hubbard's bellen?"
„Dat is verklaard geloof ik. Toen
hij naar mrs. Hubbard ging, was de
kamenier binnen bij haar mevrouw.
Toen ze tenslotte naar haar eigen
coupé terügging was de conducteur
bij mrs Hubbard."
Mijnheer Bouc had met moeite
gewacht tot zij klaar waren.
„Ja, ja," zei hij ongeduldig tegen
Poirot. „Maar terwijl ik je voorzich
tigheid bewonder, je methode
maar één stap tegelijk vooruit
gaan, doe ik je opmerken dat je het
kardinale punt nog niet heb aange
raakt. We zijn het allen er over eens
dat die persoon bestaat. De vraag is
waar is hij naar toegegaan?"
Poirot schudde vermanend zijn
hoofd.
„Je dwaalt. Je wilt de wagen vóór
het paard spannen. Vóór ik me af
vraag: „Waar is die man gebleven?"
vraag ik mezelf; „Heeft, die man
werkelijk bestaan?" Omdat, zei je,
,als die man een verzinsel is een
fantasie hoeveel te makkelijker
om hem te laten verdwijnen! Dus
tracht ik eerst vast te stellen, dat
er werkelijk iemand van vlees cn
bloed is."
„En gekomen tot het feit, dat hij
er is, nu goed, waar is hij nu?"
„Daar zyn maar twee antwoorden
op, mijn beste. Of hij is nog verbor
gen in de trein op zo'n buitengewone
ingenieuze manier, dat we die niet
eens kunnen bedenken, of anders zijn
er om zo te zeggen, twee personen.
Dat wil zeggen, hij is en zichzelf
de man gevreesd door Ratchett
en een reiziger in de trein, zo goed
vermomd dat Ratchett hem niet her
kende."'
„Dat is een idee." zei mijnheer
Bouc, terwijl zijn gezicht opklaarde.
Toen betrok het weer. „Maar er is
één bezwaar."
(Wordt vervolgd).
