$e£ekióe(Bofi/icvnt
DE WEST
STELT TELEUR
Teleurstellend resultaat op
Kleine Antillen
v°
Rekeningen
oorlog te Berlijn
Ned. verliezen in Indonesië
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. W1LMEK.
KATHOLIEK DAL BLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 23 MAART 1949
40ste JAARGANG No. 11650
Bur. Papengracht 325 Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., 11.40 p. mnd.,' f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
VERKIEZINGEN IN DE WEST
Kard. Mindszenty
in ziekenhuis
Volgens een bericht uit Boedapest
van de „Religious News Service" be
vindt kardinaal Mindszenty zich mo
menteel in het ziekenhuis van de
gevangenis van Boedapest. De toe
stand van de kardinaal, die zoals ge
beld aan longontsteking en ver
standsverbijstering lijdt, zou plotse
ling verslechterd zijn.
Een Hongaarse regeringsinstantie
heeft meegedeeld, dat kardinaal
Mindszenty in goede gezondheid ver
keert en zich niet in een gevangenis
cel bevindt, maar in een „nette, goed-
verwarmde gemeubileerde kamer".
Isr^pl heeft gisteren bij de Veilig
heidsraad een klacht ingediend te
gen de aanwezigheid van Britse
troepen in Akaba. De regering te Tel
Aviv verwacht, dat de Britse actie de
onderhandelingen tussen Transjorda-
nië en Israël over een wapenstilstand
nadelig zal beinvloeden. Er is geen
bijeenkomst van de Veiligheidsraad
verzocht.
Een woordvoerder van de Britse
delegatie verklaarde, dat de Britse
troepen waakten tegen herhaling van
aanvallen door de troepen van Israël
Wordt telefoon
verbinding verbroken
/OOR HET EERST IN DE GESCHIEDENIS der Kleine Antillen hebben
daar verleden week algemene verkiezingen plaats gehad voor de sa
menstelling van de eerste zelf gekozen volksvertegenwoordiging, die de
ze gebieden, krachtens de nieuwe grondwet, voortaan zal regeren. De uit
slag, heeft niet bepaald aan de verwachtingen voldaan, speciaal niet aan
die van de Katholieken. De bevolking daar is voor 90 Katholiek, doch
de K.V.P. verkreeg slechts één van de 21 zetels; van de ruim 37.000 stem
men behaalde zij er niet meer dan ongeveer 5.000. Dat dit resultaat teleur
stellend is, zal men begrijpen. Temeer, omdat de bisschop van Curasao
een zoon van het eigen volk aan de vooravond van de verkiezingen
de Katholieken had opgewekt te stemmen-op de K.V.P., omdat deze al
leen voldoende waarborgen bood voor een politiek, welke met de Katho
lieke belangen ernstig rekening houdt.
De overwinnaar in de strijd is de
Nat- Volkspartij onder leiding van
dr. da Costa Gomez. Weliswaar is ook
hij officieel katholiek, maar in poli-
tlces hecht men aan zijn katholieke
principes weinig waarde, hetgeen uit
de houding van de bisschop voldoen
de blijkt.
Eigenaardig voor deze verkiezingen
was ook, dat de vrouwen, die mede
kiesrecht hadden en die anders nogal
eens zeer principieel blijken te stem
men, hier volkomen hebben gefaald.
Het is van hieruit niet mogelijk
een goed inzicht te krijgen in de mo
tieven, welke bij deze verkiezing een
rol hebben gespeeld. Ongetwijfeld
hebben allerlei persoonlijke en plaat
selijke overwegingen gewicht in de
schaal gelegd.
Het stelstel van zetelverdeling in
de Nederlandse Antillen is gebaseerd
op het territoriale systeem. Dat wil
zeggen per eiland stuurt men een of
meer afgevaardigden naar de Staten,
waarbij slechts zeer ten dele rekening
kon worden gehouden met de-princi
piële wens, dat voor elke afgevaar
digde een zelfde kiesdeler nodig is.
Zo stuoen de drie Bovenwindse eilan^
den (Saba, St. Eustatius en St. Maar
ten) met te zamen nauwelijks 3000
zielen, elk één afgevaardigde; Cura
sao met ongeveer 100.000 zielen
stuurt acht er. Aruba met 50-000 ook
acht; Bonaire zendt er twee. De drie
gekozen afgevaardigden van de Bo
venwinden waren officiëel door de
Nationale Volkspartij gesteld. Dr. da
Costa Gomez, die op Curagao vier ze
tels verwierf, treedt dus met een
„fractie" van zeven man in een col
lege van een en twintig; de andere
groepen zijn sterk verbrokkeld.
EEN ZWARE JONGEN Een
troep jagers, die een expeditie door
de Belgische Congo maakt om
exemplaren voor diergaarden te
vangen, legde in het bos van Anguma
bij de plaats Bilota deze enorme
mannelijke gorilla neer, die een jon
gere soortgenoot te hulp wilde ko
men. Het vervaarlijke dier had een
lengte van 1.96 meer en een borst-
omvang van 1.55 meter.
De Russen hebben de Amerikanen
gisteren een rekening van zeven
millioen dollar gezonden voor „de
verbindingen tussen Berlijn en de
Westelijke zones". De rekening, die
over het jaar 1945 loopt, is door de
Amerikanen onbetaald teruggestuurd.
Bovendien hebben de Russen van de
Amerikanen 160.000 dollar per
maand geëist voor „huur van tele
foon- en telegraafkabels". Een wei
gering, om ook dit bedrag te betalen,
kan door de Russen als voorwendsel
gelden om de verbindingen te ver
breken.
De Amerikaanse militaire autori
teiten hebben verklaarcT, dat deze
„rekeningen-oorlog" onwettig is en
bovendien in strijd is met een over
eenkomst, die de Russen drie en een
half jaar geleden hebben getekend.
Hierbij werd bepaald, dat de Russen
het vrije gebruik der verbindingen
toestonden, als de Amerikanen 400
km kabel leverden en bovendien
voor de aanleg zorgden. De Ameri
kanen zijn van oordeel, dat 160.000
dollar „onderhoudskosten" per maand
belachelijk is. Zij achten deze Rus
sische diensten met 16.000 dollar per
maand royaal betaald. De Russische
verbindingsafdeling heeft bericht
ontvangen, dat de Amerikanen, be
halve „achterstallige huur" ook wei
geren een onredelijke onkostennota
te betalen. De Amerikanen zijn niet
van plan de Russen een dollar-ge
schenk aan te bieden, ook al beseft
men, dat deze houding „onaangena
me gevolgen kan hebben". Indien de
Russen het telefonisch en telegra
fisch contact tussen -het geblokkeer
de Berlijn en het Westen verbreken,
blijft de luchtbrug de enige commu
nicatie.
Onlusten in Spanje
ZEVEN PERSONEN GEDOOD
In de Noordwesthoek van Spanje
hebben zich deze week op verschil
lende plaatsen ernstige botsingen
voorgedaan tussen leden van de ver
zetsorganisatie (Maquis) en de offi
ciële „Guardia civil". Zeven perso
nen kwamen om het leven en één
persoon werd gewond. Vijftig mensen
werden te La Cpruna terstond be
recht wegens „het verlenen van hulp
aan gewapende benden." Tegen de
hoofdschuldige werd de doodstraf
geëist. -
Ass. Press verneemt uit gezagheb
bende -bron, dat de onlusten Zondag
uitbraken. Het gevecht duurde de ge
hele dag en vijf personen, van wie
twee leden van de „Guardia civil",
werden gedood. De strijd begon in de
bergen en eindigde in de stad Oren
se. Aan beide zij dé werd gebruik ge
maakt van lichte vuurwapens en
granaten.
Maandagavond namen de Maquis
wraak met een aanval op Orol, waar
zij een priester en de plaatselijke
leider van de fascistische Phalanx-
partij doodden. Zij trokken zich zon
der verliezen terug' in de bergen.
fa
HET BESLISSENDE OORDEEL
Op zijn tocht door het district
Stanleyville in de Belgische Congo
wordt het hoofd van het gewest Bas-
wasende aangeklampt door twee in
landers uit Opienge met het ver
zoek een klein geschil tussen hen
tot oplossing te brengen. Dergelijke
toneeltjes doen zich dagelijks op de
binnenlandse bestuursposten voor.
Strijd tegen de
katholieke kerk
Polen
in
De crisis in België
PARLEMENTS ONTBINDING
VERSCHOVEN?
Het Atlantisch Pact is oorzaak,
dat de onvermijdelijk geachte ont
binding van het Belgische parlement
waarschijnlijk wordt opgeschort. Men
verwacht thans een eventuele ont
binding niet vóór de eerste week in
April. Spaak wil eerst naar Washing
ton ter ondertekening van het At
lantisch Pact.
Indien het Belgische parlement
vóór de ondertekening van het At
lantisch Pact, welke op 4 April te
Washington zal geschieden, zou wor
den ontbonden, zou de ratificatie
van het verdrag vertraagd worden
tot in België een nieuw parlement en
een nieuwe regering gevormd zijli.
Dit zou wel eens niet voor Juli het
geval kunnen zijn.
De voorzitter van de Belgische so
cialistische partij, Max Buset, heeft
de huidige coalitie-regering nog veer
tien dagen gegeven.
De Belgische katholieke pare ij
heeft een compromis-voorstel gedaan
om een dreigende bre^k in het kabi
net te vermijden. In plaats van het
socialistische plan tot een extra-be
lasting op de ondernemingswinstcn
ter financiering van de verhoogde
werklozensteun, 'heeft zij een andere
methode voorgesteld om de nodige
drie milliard francs per jaar te ver
krijgen. In dit katholieke plan van
minister Eyskens worden verschil
lende bezuinigingen voorgesteld o.m.
verlaging van de regeringssubsidies
aan de spoorwegen en van de duur-
tetoeslagen op de laagste lonen. Po
litieke waarnemers betwijfelen of
de socialisten het compromis-voorstel
zullen aanvaarden.
BEVIN NAAR DUITSLAND.
De Britse minister van buitenland
se Zaken Bevin zal na zijn terugkeer
uit Washinton, waar hij het Atlan
tisch Pact mede zal andertekenen,
een bezoek brengen aan Noordrijn-
Westfalen. Hij zal dan een onderhoud
hebben met dr. Arnold, waarbij ook
de kwestie der grenscorrecties zal
worden besproken.
BETOGING IN SOVJET-SECTOR
VAN BERLIJN
Zaterdag zal in de Sovjet-sector
van Berlijn een massale protèstbij-
eenkomst tegen de valuta-hervor
ming in de Westelijke sectoren ge
houden worden. De slagzin zal zijn:
„Tegen de valuta-misdaad van de
verdelers van Berlijn". „Voor een
gemeenschappelijk muntstelsel en
voedselverdeling in de hoofdstad".
„LUCHTBRUG"-VLIEGTUIG
VERONGELUKT
Een „Dakota" van de Britse lucht
macht die deel nam aan het vervoer
in de „luchtbrug" op Berlijn, is gis
teravond te 23.15 uur plaatselijke
tijd, even buiten het vliegveld van
Luebeck, neergestort.
Van de uit drie koppen bestaande
bemanning werden twee leden op
slag gedood, de derde overleed in
het ziekenhuis. Het verongelukte
toestel bevond zich op de terugvlucht
van Berlijn naar Luebeck.
TABAK VAN DE BON IN
WEST-DUITSLAND
De tabaksrantsoenering in West-
Duitsland zal spoedig tot het verle-
den behoren. Gisteren keurde het
I Brits-Amerikaanse controle-bureau
te Frankfort het vrijgeven goed.
Volgens een bekendmaking maakt
de grote import, grotendeels gefi
nancierd door de Verenigde Staten
en Engeland, de rantsoenering over
bodig. De voorraad Amerikaanse ta
bak bedraagt 27.000 ton. Eind Mei
verwacht men 10.000 ton Turkse en
2.500 ton Griekse tabak.
De correspondent te Warschau van
„La Libre Belgique" bericht, dat
thans in Polen de grote aanval tegen
de Katholieke Kerk, het laatste
bolwerk tegen het bolsjewisme, is
begonnen. De eerste aanval van de
regering richtte zich tegen het gods-'
dienstonderricht op de scholen. De
scholen hebben de opdracht gekre
gen de begrippen van het communis
me te verbreiden.
De Primaat van Polen, mgr Wys-
zynski zal, aldus „La Libre Belgique"
moeten kiezen tussen onderwerping
of openlijke strijd. Ondertussen ziet
men dat de Poolse regering alle Ka
tholieke vakscholen heeft verboden,
evenals het godsdienstonderricht op
de staatsscholen.
De regering gaf te kennen, dat men
voor de veranderingen in het onder
wijs geen nieuwe wetten van node
had. Hetzelfde kon men ook bereiken
door een propagandaveldtocht voor
de verwezenlijking van het commu
nistische onderwijs Aan de religieu
ze leerkrachten werd medegedeeld,
dat de staat niet meer over de midde
len b°s"h'kte hen uit te betalen.
Via Radio Vaticana vernemen wij
nog andere bijzonderheden over de
kerkvervolging in Polen. Waren de
eerste processen tegen priesters
voornamelijk wegens z.g. zedenmis
drijven, aldus Radio Vaticana, thans
beschuldigt men hen voornamelijk
van economische sabotage en illega
le activiteiten.
De communisten kennen en vrezen
de goede invloed, die de Poolse
priesters op de gelovigen uitoefenen
en daarom trachten zij thans schei
ding te brengen tussen de priesters
en de gelovigen. Zij trachten met al
le mogelijke middelen, met leugen
en bedrog, de goede naam van de
priesters te bezoedelen en hen in de
ogen van de gelovigen verdacht en
onbetrouwbaar te maken.
Katholieke kerk in
China
VOOBAL DE INLANDSE CLERUS
HEEFT VEEL TE VERDUREN.
(Bijzondere K.N.P.-correspondent)
a
Het K.N.P. verneemt uit zeer be
trouwbare Chinese bronnen, dat de
tcestand der Kerk in China thans
met de dag verergert. Hoewel de
communisten in de eerste weken van
de bezeuing het missiewerk onge
hinderd aoor lieten gaa i, beginnen
zij thans hardei e maatregelen te ne
men.
In Peking is He kathedraal geslo
ten, terwijl Mg# L. Tchao S.J., die
belast is met het bestuur van het
bisdom, met arrestatie wordt be
dreigd. De studq^ten van het klein-
seminarie worden gedwongen om te
dansen met de meisjes van de nabij
gelegen katholieke school. De com
munisten hebben de kerk van het
groot-seminarie bezet en organise
ren waarin iedere dag bijeenkom
sten of concerten.
Pater Kers, een Duitser, werd ge
dood, toen men hem dwong om op
Hraat te werken.
Vo.gens een nog niet bevestigd be
richt hebben zes Chinese priesters
de dood gevonden door de handen
van de communisten.
Dt universiteit Fu-yen is niet ge
sloten, doch „gelijkschakeld", zodat
men niet meer van een katholieke
universiteit kan spreken. De studen
ten eisten tot driemaal toe uitleve
ring van het aanwezige graan en
hielden een volksgericht. De katho
lieke Hogeschool van de Jezuieten te
Tientsjin is gesloten. De rector Liu ia
gearresteerd, terwijl de andere pa
ters practisch gesproken gevangenen
zijn.
De communisten schijnen het ech
ter niet te wagen zich te vergrijpen
aan ^de missionarisen en de missie
zusters van die landen, waarvan de
vertegenwoordiger nog in Peking
aanwezig is, zoals de Nederlandse
consul.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn ge
rapporteerd.
KONINKLIJKE LANDMACHT:
Overleden t.g.v. oorlogsverwon
ding op 23 Februari: korporaal
A. M. Terloo, uit Oudenbosch
(N.-Br.).
Gesneuveld 28 Februari: Sol
daat le kl. A. P. van der Vliet,
uit Zoeterwoude.
Gesneuveld 5 Maart: Soldaat
P. A. Jacobsen, uit Renkum.
Overleden t.g.v. oorlogsver-
-.vonding op 6 Maart: Soldaat H.
J. den Brok, uit Oss.
Gesneuveld op 7 Maart: Sol
daat J. van Beek, uit Rotter
dam.
Soldaat T. Boer, uit Slie-
drecht.
Korporaal D. J. van Hunnink,
uit Veenendaal.
Gesneuveld 8 Maart: Soldaat
le kl. I. van den Bosch, uit
Kesteren.
Gesneuveld 9 Maart: Sergeant
J. M. Harsma, uit Haskerland.
Gesneuveld 10 Maaft: 2e lui
tenant W. Warmer, uit Amster
dam-C.
Majoor C. de Zwaan, uit Am
sterdam-C.
Gesneuveld 11 Maart: Soldaat
A. J. Ververda, uit Wierden
(O.).
Gesneuveld 13 Maart: Soldaat
J. T. Hensgens, uit Kerkrade.
Sergeant J. M. Hermens, uit
Amstenrade (L.).
Sergeant H. J. J. in 't Hulst,
uit Venray.
Soldaat J. P. Willems, uit
Posterholt (L.).
Overleden: t.g.v. oorlogsver
wonding op 14 Maart: Soldaat
H. M. Raaymakers, uit Veghel.
Gesneuveld 14 Maart: Korpo
raal J. C. Snaterse, uit Gouda.
KON. NED.IND. LEGER:
Gesneuveld 27 Februari: Men.
sold. 2e kl. inf. C. Jacob, uit In
donesië.
Men. sergeant 2e kl. inf. R. M.
Pomantow, uit Indonesië.
Gesneuveld 28 Februari: Jav.
sergeant 2e kl. inf. Ngatman, uit
Indonesië.
Jav. soldaat 2e kl. inf. Sairan,
uit Indonesië.
Proef verbintenis soldaat Soe-
wardi, uit Indonesië.
Gesneuveld 1 Maart: Men.
soldaat le kl. inf. A. E. Runtu-
wene, uit Indonesië.
Boeg. soldaat 2e kl. inf. Sastra,
uit Indonesië.
Overleden t.g.v oorlogsver
wonding op 1 Maart: Mal. sol
daat le kl. inf. Abdoerahin, uit
Indonesië.
Gesneuveld 2 Maart Mal. sol
daat 2e kl. inf. Hasan, uit Indo
nesië.
Gesneuveld 4 Maart: Amb.
sergeant s2e kl. inf. Z. N. Mutu-
lessy, uitIndonesië.
Nederlandse abdij
pij Trinidad
DR. EUWE BEZOEKT DE PATERS
EN STUDENTEN.
De bouw van de nieuwe grootse
abdij van de Nederlandse Benedictij
nen op Trinidad, de eerste in West-
Indië, is na een noodzakelijke onder
breking van een half jaar weer voort
gezet. In'' de tussentijd zijn twee
ander werken, die de monniken on
der handen hadden, gereed geko
men. Het is het nieuwe bijgebouw
van het College van Mount St. Bene
dict en de nieuwe kapel van het
Aartsbisschoppelijk Seminarie van
Port of Spain, dat in de Abdij is
ondergebracht en onder leiding staat
van de Benedictijnen.
De vorige maand heeft dr. Max
Euwe de Abdij en het College be
zocht tijdens zijn tweede wereld
tour, toen hij Trinidad aandeed en
daar simultaan-wedstrijden speel
de. Van de 68 wedstrijden, die hij in
totaal speelde, won hij er 60, speel
de 7 remise en verloor één partij. De
kampioen van West-Indië, dr. George
Stanford, speelde remise.
80 pet. der studenten slaagde
voor het diploma van Cam
bridge.
Tachtig procent van de leerlingen
van de Abdijschool van de Neder
landse Benedictijnen op Trinidad
slaagden bij de laatste examens voor
het verkrijgen van het diploma van
Cambridge. De uitslagen van deze
examens, die op 9 Maart bekend
werden toonden aan, dat van de stu
denten van de Abdij 80 pet. slaag
den, terwijl van het totaal aantal
studenten van Trinidad, die opgingen
vo:or dit examen, slechts 50 pet. suc
ces hadden.
Trinidad herbergt bijna alle
rassen en volken der wereld.
Trinidad is wellicht de enige plaats
ter wereld, die kan bogen op een be
volking, die is samenesteld uit bijna
alle rassen en volken der aarde. De
600.000 inwoners van het eiland zijn
afkomstig uit alle delen van Azië,
van het Nabije en Verre Oosten, Sy
rië, de Libanon, India en China; uit
Noord-, Zuid, en Midden-Europa;
uit Afrika; en uit de Nieuwe We
reld, de Verenigde Staten. Volgens
de laatste volkstelling, waarvan de
resultaten onlangs bekend werden
gemaakt, is de verdeling der rassen
als volgt: Blanken 2.8 pet. Negers
46.9 pet. Brits-Oost Indiërs 35 pet.
Chinezen 0.9 pet. Andere Aziaten 0.2
pet. Gemengd (coloured) 14.2 pet.
Dr. David Bradley, een geleerde
op het gebied der atoomenergie, I
heeft in een toespraak te Washington
verklaard, dat de Sovjet-Unie niet
slechts het atoomgeheim bezit, „doch
mogelijk reeds atoomwapens fabri
ceert".
Het geloof, dat de V. S. een mono
polie betreffende de kennis der
atoomenergie bezitten, vormt een
der „vier noodlottige waandenk
beelden", die de Amerikanen on
voorbereid doen zijn op een moge
lijke atoomoorlog, zó zeide Bradley
De vier waandenkbeelden waren
de volgende:
1. De „mythe van het geheim". De
Sovjet-Unie, zo kon men als zeker
aannemen, was in het bezit van het
wetenschappelijke geheim van de
atoombom.
2. De kwestie van de kennis hoe
de atoomwapens te maken. Volgens
dr. Bradley hebben de V. S. slechts
een voorsprong van zeer tijdelijke
aard. Ieder die een atoomtoren kan
bouwen, kan plutonium maken. Het
is zeer wel mogelijk, dat een geïn
dustrialiseerde Sovjet-Unie, gesteund
door gevangen genomen Duitse ge
leerden reeds atoomwapens produ
ceert.
3. Het was evenzeer een waan
denkbeeld, dat de atoomwapens ab
solute wapens zijn. Zij zijn dit niet.
Zij zijn onderhevig aan duidelijke
beperkingen en behoren wel dege
lijk op strategische en tactische wij
ze gebruikt te worden, zo zeide
Bradley.
4. Het laatste even absurde als ge
vaarlijke waandenkbeeld was de
mening, dat de atoomwapens in wer
kelijkheid niet van zo groot belang
zijn. Er toerden pogingen gedaan dc
waarde van de atoombom omlaag
te halen.
Z.H. DE PAUS WENST OOK 7-IJN
50-JARIG PRIESTERJUBILEUM
IN ALE STILTE TE VIEREN
Z.H. de Paus heeft de wens te
kennen gegeven om de dag van Zi.;n
vijftigjarig priesterfeest op 2 April,
evenals zulks op de dag der paus
kroning is geschiedt, in alle terug
getrokkenheid en in meditatie L»n
gebed door te brengen. Hij heeft zich
alleen maar bereid verklaard op de
ze dag 25.000 schoolkinderen aJs
vertegenwoordigers van de jeugd
der gehele wereld op de Belvedère
hof van het Vaticaan te ontvangen.
SCHIETPARTIJEN OP JAVA
HOUDEN AAN
Bij 'het gehucht Djomblang op Mid-
den-Java is slag geleverd tussen en
kele tientallen politiemannen en mi
litairen aan de ene en een gewapen
de afdeling van de Pasukan Merbabu,
ter sterkte van ruim 500 man, aan de
andere kant. De Politiemannen en
militairen leden geen verliezen. Bij
de tegenpartij, die op de vlucht sloeg
toen twee jagers zich in de strijd
mengden, werden zeven doden ge
teld. Patronen, mortier- en handgra
naten en waardevolle papieren wer
den buitgemaakt.
ONVERSTOORD GAAT HIJ VOORT
De Maartse buien, die zich enige
dagen over ons land hebben ontla
den, konden deze schilder niet van
zijn stuk brengen. Om zich eniger
mate tegen de nattigheid te bescher
men, maakte hij gebruik van een
paraplu. Droog aan het werk in een
typisch straatje van de Amsterdamse
Jordaan met de Westertoren op de
achtergrond.
Een koAivettje...
Het bezit van een brave moeder
geeft veel vreugde in het leven.