S)e CcidóeSou^cmt
Woede van Moskou tegen
Atlantisch Pact
De verkiezingen
in Frankrijk
De overval op de UNCI-
waarnemers
Poolse regering „waarschuwt''
de R.K. geestelijkheid
WestelijkeMarkenig betaalmiddel
Sovjet-mark uit W. Berlijn gebannen
MAANDAG 21 MAART 1949
40ste JAARGANG No. 11648
Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMEB.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Moskou s
toorn
over
Atlantisch
Pact
Bur. Papengracht 32, Tcleï. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
*m* „Anti-Protestant"
Ds ZANDT staat beslist aan de
kant van hen, die Rome gevaar
lijker vinden dan Moskou."
Dit zinnetje is ontleend aan het ver
saag van een onderhoud met dominee
Zandt van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij, gelezen in de „Nieu
we Leidsche Courant."
Rome gevaarlijker dan Moskou, dan
het communisme, waarvan Henri de
Greeve Zaterdag in zijn lichtbaken
verklaarde en ds. Zandt zal het
hiermee ongetwijfeld eens zijn dat
het is „tegennatuurlijk, antinationaal,
godloos en goddeloos!"
In het geciteerde zinnetje wordt ons
gedemonstreerd de totale verblinding,
waarmee een in bekrompen vooroor
delen opgesloten mens kan worden
geslagen. Lie dominee ziet niet meer
wat voor ieder, die zien kan, zon
neklaar is. dat de bodem voor het
communism^ der. te vruchtbaarder
wordt naarmate de verdeeldheid on
der de christenen groter is; en dot hij,
dominee, dus voorzover zijn invloed
reikt (gelukkig niet zo héél ver!) me
dewerkt, om het communisme binnen
te halen, doordat hij een deel van de
christenen opzet tegen een ander deel
door insinuaties, verdachtmakingen,
laster en haat op de meeste ergerlijke
wfj e.
En dat verdedigt deze dominee dan
aldus.
„De beginselen van de Reformatie
liggen anti-Rooms, zoals die van de
Roomsen anti-protestants liggen. Dat
moet men willen zien."
Aldus ds. Zandt.
Ds. Zandt moet willen zien, dat wij,
katholieken, niet anti-protestants zijn
in de zin, waarin hij en consorten
anti-Rooms zijn. Goddank niet!
Het is ondenkbaar, dat een katho
liek, omdat hij anti-protestants is, zou
verklaren, dat het Protestantisme ge
vaarlijker ir dan Moskou! Als iemand
onder ons een dergelijke onchriste
lijke, lasterlijke en van een geeste
lijke krankheid getuigende bewaring
zou doen en willen propageren, zou
hij bij zijn mede-katholieken geen
voet aan de grond krijgen. Zó is ons
anti-protestantisme
Men kan ons vragen, of wij niet te
veel eer geven aan het anti-papisme
van ds Zandt door er aandacht aan
te schenken. Misschien weL Maar in
de Protestantse pers wordt het ook
niet doodgezwegen!
De gehuwde vrouw
J>E arbeid der gehuwde vrouw
het is een vraagstuk, dat midden
in veler belangstelling staat en
waarover meningsverschil tot uiting
komt, ook in katholieke kring.
Dat laatste is zeer merkwaardig,
een zeer opvallende illustratie van
het feit, dat in de loop der jaren de
conclusie, welke men trekt uit een
beginsel, dat hetzelfde is gebleven,
zich sterk kan wijzigen. Hierin ligt
ook een waarschuwing, om niet van
een beginsel te spreken als het be
treft een door een redenering uit
een beginsel getrokken conclusie!
Vóór de oorlog was de practisch al
gemene opvatting onder de katho
lieken in ons land, dat de Overheid,
zo zij al niet arbeid voor de gehuw
de vrouw in dienstverband bij par
ticuliere werknemers verbood, toch
zéker niet in haar eigen dienst in
Overheidsdienst de gehuwde
vrouw mocht toelaten.
En nu? In overeenstemming ook
met de mening van katholieke vrou
wenorganisaties betoogt prof. pater
Beaufort in de Eerste Kamer, dat
het gezin zelf moet uitmaken, of de
vrouw al dan niet een betrekking kan
aanvaarden, en dat de Staat er zich
niet mee moet bemoeien. Natuur
lijk aanvaarden de katholieken, nu
evenals voorheen, het beginsel, dat
de gehuwde vrouw als regel haar
dagtaak moet vinden in gezinsver
band. Velen willen echter nu niet
meer daaruit de conclusie trekken,
dat het op de weg der Overheid ligt,
de vrouw in die gezinstaak terug te
dringen: in het gezin zelf moet dat
worden uitgemaakt, zeggen zij.
Prof. Romme in de „Volkskrant"
schijnt echter ook nu nog op het
standpunt te staan, dat de Overheid
hier wél een taak heeft; een stand
punt, dat hij tijdens zijn minister
schap consequent heeft ingenomen.
De „Tijd", die in zijn „Vrijmoedig
Commentaar" op de mening van prof.
Romme reageert en het daarmede
niet eens schijnt «te zijn is toch niet
zó vrijmoedig, zelf een positief stand
punt in te nemen; het blad besluit:
„Met een en ander op te mer
ken, hebben wij overigens slechts
willen aantonen, dat de kwestie
in kwestie gecomohceerd is, heb
ben wij niet willen betogen, dat
prof. Romme beslist ongelijk
heeft."
Hoe deze kwestie nu aan de orde is
gekomen?
Bij K.B. werd in 1924 bepaald, dat
de gehuwde vrouw, beneden de 45
jaar. niet meer in overheidsdienst
werkzaam mocht zijn. In de practijk
is daar. weinig van terecht gekomen!
Bedoeld K.B. is tijdens de oorlog
en na de bevrijding buiten werking
geweest en de vraag is nu, of de wet
gever góed zal doen zulks te besten
digen dan wel de schorsingsbepaling
per 1 Jan. 1950 op te heffen, zoals nog
steeds officieel in de bedoeling ligt.
In de Tweede Kamer, maar scher
per nog in de Eerste Kamer is daar
over gedebatteerd.
Tegenover pater Beaufort, die het
Atoombommen worden niet geleverd
P)AT DE SOVJET-UNIE de tot stand koming van het Noord-At-
lantisch Pact met lede ogen aanziet, is begrijpelijk. Moskou ziet zich
in zijn plannen gedwarsboomd en het enige argument, dat het vinden kan
om zijn ongenoegen enige grond te geven is de beschuldiging, dat het
Pact agressief zou zijn. Radio-Moskou verklaarde in een uitzending over
het Atlantisch Pact dat „millioenen mensen zich bewust zijn dat het pact
oorlog tegen de Sowjet-Unie betekent". Lemin. commentator van Radio-
Moskou, zei, dat de jongste demonstarties in Italië tegen „het oorlogs
pact een maatstaf waren voor de gevoelens van millioenen mensen over
de gehele wereld".
MEXICO WIL OOK TOETREDEN.
De Mexicaanse regering heeft ver
klaard toe te willen treden tot het
Noord-Atlantisch Verdrag.
Elke staat van het verdrag van Rio
kan tot andere verdragen toetreden,
in het kader van het Handvest der
V.N., aldus de Mexicaanse minister
van buitenlandse zaken.
MINISTER STIKKER NAAR
AMERIKA.
Naar wij vernemen, ligt het in het
voornemen van de minister van Bui
tenlandse Zaken, mr. Stikker, ter on
dertekening van het Atlantisch pact
op 24 Maart van Southampton uit
met de „Queen Mary" naar Ameri
ka te vertrekken.
De Verenigde Staten hebben beslo
ten de atoombom voor zich te behou
den en niet te leveren aan de lan
den van het Noord-Atlantisch Ver-
In Frankrijk hebben gisteren ver
kiezingen plaats gehad voor de de
partementale raden. In andere om
standigheden zouden deze verkie
zingen, die een sterk plaatselijk ka
rakter dragen, zonder veel ophef
voorbijgegaan zijn, doch thans staan
zij in het middelpunt der belangstel
ling. Hqt blijkt uit de berichten van
de stemmentelling, dat de Gaullisten
de leiding hebben vóór alle andere
afzonderlijke partijen met 29 pet. van
de getelde stemmen. De regerings
partijen tezamen zijn echter met 32.4
pet. in de meerderheid. De regerings
partijen hebben tot dusver er zijn
vier millioen stemmen van de üpis-
schien 11 millioen uitgebrachte stem
men geteld 264 van de 698 zetels,
waarover beslist is, veroverd; de
Gaullisten 163. Hoewel de communis
tische partij 22 pet. van de tot nu toe
getelde stemmen op zich verenigde,
veroverde zij slechts 10 zetels.
ER WORDT WEER EENS
„GEZUIVERD".
De secretaris-generaal van de uit
voerende commissie van het Bul
gaarse Vaderlandse Front (coalitie
van partijen, welke voor de rege
ring zijn) heeft medegedeeld, dat
in één district van Sofia 600 perso
nen uit het front zijn gestoten om
dat zij „kapitalistische elementen
vormen". In een ander district wa
ren 150 personen uitgestoten. De
secretaris-generaal zeide, dat op het
platteland eveneens een zuivering
werd gehouden.
bedoelde verbod niet wilde gehand
haafd zien, stelden zich minister van
Maarseveen, de kath. afgev. van
Lieshout, de anti-resv. afgev. De
Wilde.
De „Linie", die in dit meningsver
schil ook nog niet beslist partij kiest,
stelt de kwestie aldus:
„Het verschil zat hierin: de
heer Van Lishout wil de bestaan
de bepalingen handhaven: de
overheid neemt geen gehuwde
vrouwen in dienst en ambtena
ressen, die in het huwelijk tre
den, krijgen eervol ontslag.
Dus preventief.
Neen, aldus pater Beaufort, dit
is onjuist. De overheid mag op
die gebied niet preventief optre
den. Het gaat hier om een zeer
belangrijk persoonlijk recht, dat
niet mag ontnomen worden al
leen maar op grond, dat van dat
recht misschien misbruik zal
worden gemaakt".
Wij hebben reeds enkele tijd gele
den geschreven, dat het naar onze
mening gemotiveerd is, onderscheid
te maken tussen arbeid van de ge
huwde vrouw in particuliere dienst
enerzijds en in Overheidsdienst an
derzijds. In het particuliere leven kan
men met individuele omstandighe
den rekening houden; dat gaat in
strikte Overheidsienst niet of veel
moeilijker, zowel bij de aanstelling
als bij de regeling van het dienstver
band.
Ket laatste woord is over deze
kwestie nog niet gezegd of geschre
ven Zéér dringend is de kwestie ech
ter niet in ons land, waar het per-
centage gehuwde vrouwen in eigen
lijke Overheidsdienst heel gering is.
drag", aldus verklaart de correspoh-
dent van de „Daily News" te New
York uit goed ingelichte militaire
bron te hebben vernomen.
Deze beslissing zou genomen zyn
na de reis om de wereld zonder op
onthoud van de „B-50", die bewezen
heeft, dat een bommenwerpers ge
laden met atoombommen, van een
basis in de Verenigde Staten uit
„ieder deel van de wereld kan be
reiken zonder genoodzaakt te zijn te
landen om te tanken".
UFiKc
IN LIEFDE BLOElchnil»E Deze
prachtige foto van de jonge lente in
Washington verschafte haar maker
Frank Cancellare, chef-fotograaf van
de Acme-dienst in Washington, een
eerste prijs.
HONGAARSE KATHOLIEKEN
EENSGEZIND ACHTER
KARDINAAL MINDSZENTY.
Communistische pogingen om
scheiding te brengen tussen de
katholieken mislukt.
Ondanks alle terreur van de rege
ring, ondanks onderdrukking en pro
paganda sinds de arrestatie van de
Prins-Primaat van Hongarije, hebben
slechts 12 yan de 5000 priesters in
Hongarije verklaringen afgelegd te
gen Kardinaal Mindszenty. Alle an
dere priesters hebben hun trouw aan
de Kardinaal bevestigd, aldus wordt
in Vaticaanse kringen medegedeeld.
Hierdoor wordt overduidelijk aan
getoond, dat de pogingen van de
Hongaarse communistenleiders, schei
ding te brengen tussen de Katholie
ken, een vol edige mislukking zijn
geworden. Alle berichten uit Hon
garije accentueren bovendien het
feit, dat de communisten volkomen
schaakmat zijn gezet door de moedi
ge houding en de eensgezindheid zo
wel van het episcopaat en de geeste
lijkheid, als van de leken.
Heldhaftig gedrag van Nederlandse officier
jyiET BETREKKING tot de beschieting van de militaire waarnemers
van de commissie der Verenigde Naties nabij Brastagi kan nog wor
den gemeld, dat de jeep bij het passeren van een der vele haarspeldboch
ten in de betrokken weg, van achteren automatisch vuur ontving, waar
door alle drie inzittenden werden gewond. De Britse kolonel Chaplin zat
aan het stuur, naast hem zat de Amerikaanse majoor Simmons en ach
terin de Nederlandse luitenant van Voorst tot Voorst. Chaplin, die door
verscheidene kogels werd getroffen verloor de macht over het stuur,
waardoor de jeep tegen de berm van de weg reed en tot stilstand kwam.
De beide waarnemers der commis
sie sprongen er uit, waarna luitenant
van Voorst tot Voorst het vuren be-
anwoordde. Hij riep de aanvallers
toe, dat zij behoorden tot de commis
sie van de Uno en wees op de ken
tekenen van de jeep. Een gejoel was
het antwoord. Mati, Mati! (Dood.
dood!) riepen de aanvallers, en gin
gen door met schieten. Ofschoon hij
was gewond begon Van Voorst tot
Voorst van de achterbank af een
vuurgevecht met de bende, waarbij
hij nieuwe verwondingen opliep.
Tijdens een pauze slaagde hij er
in ae waarnemers, die niet gewapend
waren, om de bocht van de weg heen
naar een veiliger plaats te brengen,
waar zij zich verscholen in het hoge
gras. Van Voorst ot Voorst was zelf
aan benen, diien en handen gewond,
maar bleef paraat met zijn stengun
paraat.
Even later passeerde een Chinese
autobus, die werd aangehouden. Van
Voorst hielp de twee waarnemers in
de bus en moest toen wegens uitout
ting zelf in de bus gedragen worden.
Op weg naar Brastagi ontmoette mén
een groepje Nederlandse militairen,
die onmiddellijk de auoriteiten waar-
ZELFPORTRET MET SASKIA"
VAN REMBRANDT OP TENTOON
STELLING IN LENINGRAD.
Duits kunstbezit door Russen
„in veiligheid" gebracht..
Het K.N.P. verneemt uit Zweden,
dat in Leningrad een tentoonstelling
is geopend van Duits kunstbezit, dat
door de Russen „in veiligheid werd
gebracht."
Onder deze kunstvoorwerpen be
vinden zich o.a. de „Sixtijnse Ma
donna" van Rafaël, „Ze fportret met
Saskia" van Rembrandt en „Heilige
Nacht" van Corregio, alsook 2000
schilderijen en tekeningen uit het be
zit van Dresden.
VOOR HET WERK IN DE NOORD
OOST-POLDER Bij het laden van
zand, grint en stenen wordt op sche
pen veelvuldig gebruik gemaakt van
zgn. zelflosinstallaties. Hier ziet men
het typische apparaat op de meer-
dijk met links de polder en rechts het
IJsselmeer.
schuwden. De waarnemers hebben
zich zeer lovend uitgelaten over het
optreden van de Nederlandse officier
Gisteravond meldde Ass. Press, dat
overste Chaplin buiten levensgevaar
is. Een administratief officier van de
Uno heeft rapport over deze beschie
ting uitgebracht en daarin opge
merkt, dat de witte jeep van de Uno
geheel alleen reed. Naar schatting
waren er meer dan twaalf aanvallers
het gevecht duurde een half uur.
Geen „opstandige activiteit" wordt geduld
DE POOLSE REGERING heeft de Katholieke Kerk in Polen in een of
ficiële verklaring „aangeraden" om haar houding ten opzichte van
de staat te wijzigen. „De regering kan geen enkele opstandige activiteit
dulden", heet het in de verklaring. De Poolse regering heeft do kerk
een voorstel gedaan, dat uit acht punten bestaat. Daarin wordt er ook ge
wezen op de toenemende vijandigheid van een deel van de geestelijk
heid jegens de staat. „Deze activiteit kenmerkt zich door herderlijke
brieven en onderrichtingen, welke ten doel hebben, onzekerheid en op
winding te veroorzaken".
In de verklaring wordt vervolgens
gezegd, dat de regering geenszins
voornemens is, de godsdienstvrijheid
te beperken. Tevens herinnert de re
gering er aan, dat de clerus in Polen
grotere voorrechten geniet dan in
verscheidene landen van West-Euro
pa. De geruchten omtrent de af
schaffing van het godsdienstonder
richt in de scholen zijn uit de lucht
gegrepen.
De verklaring besluit; „De houding
der regeringbewijst, dat zij er eer
lijk naar streefd, te komen tot nor
male betrekkingen met de kerk. Zo
de gestelde voorwaarden worden
vervuld zullen de pogingen van de
katholieke hiërarchie om de betrek
kingen tussen kerk en staat te rege-
DE WESTELIJKE MARK is gisteren het enige wettige betaalmiddel
in West-Berlijn geworden, waarmee de Sowjet-mark er buiten de
wet gesteld is. Sinds negen maanden geleden de valuta-oorlog begon
en vele pogingen zijn mislukt door de hardnekkige weigeringen van de
Sowjet-Unie om tot een vergelijk te kortten, is er weer één soort mark
geldig in West-Berlijn. De Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk
maakten bekend, dat zij met tegenzin tot deze maatregel zijn overge
gaan, „nadat alle mogelijkheden om het eéns te worden over een be
taalmiddel der vier mogendheden waren beproefd.
Tot eind Maart kunnen de rant- Berlijners aankopen zullen doen in
soenen met Oost-marken betaald
worden en ieder zal 15 Oost-marken
tegen 15 West-marken mogen inwis
selen bij het ingaan van de nieuwe
bonnenperiode voor April. Niemand
is verplicht Oost-marken in betaling
te aanvaarden, maar het is niet zo
als in de Sow jet-sector, waar het
een misdaad is West-marken te be
zitten. De officiële bekendmaking
wijt ernstige sociale en econorttische
misstanden aan het dubbele stelsel
van Oost- en West-mark. Bovendien
stond de West-mark gelijk met vier
Oost-marken, waardoor de arbeiders
ongelijke lonen kregen, al naar ge
lang hun natroons in geld voor
Oost- of West-Berlijn uitbetaalden.
Het uitstel was langdurig geworden
om de pogingen der Verenigde Na
ties om tot een oplossing te geraken,
niet te schaden.
Financiële experts schatten, dat
ongeveer 400 millioen Oost-marken
in West-Berlijn in omloop zijn en
minder dan 250 millioen West-mar
ken. Zij verwachten, dat de West-
de Sow jet-sector, om de Oost-mar
ken daar om te zetten in levens
middelen en brandstof. Een speciale
regeling geldt voor hen, die in de
Sowjet-sector werken. Zij zullen een
kans krijgen een gedeelte van hun
loon om te wisselen.
Zaterdag heerste in West-Berlijn
een ware koopwoede. De Berlijners
bestormden de winkels, om van hun
Oostmarken af te komen, door hun
rantsoenen voor deze week op te
nemen. Zij gingen ook naar de Sow
jet-sector, om in de „vrije" winkels
luxe-artikelen als suiker en bevro
ren asperges te halen.
DEMONSTRATIE TEGEN ENGELSE
FASCISTEN
en, de steun van dc regering genie
ten, die met welwillendheid elk in
die geest gedaan voorstel zal onder
zoeken".
DOSTOJEFSKY VERDORVEN
AARTSVIJAND VAN DE
REVOLUTIE.
De Russische Litteraire Gazet heeft
de beroemde romanschrijver Dosto-
jefsky ahs een „verdorven aartsvijand
van de revolutie en de revolution-
naire democraten" gekenschetst. Het
blad leverde commentaar op een rede
van professor Jegolin, de directeur
van het Gorki-instituut voor wereld
literatuur, die zijn collega Kirpotin
had gehekeld als een „cosmopoliet",
omdat hij getracht had Dostojefsky tc
rechtvaardigen. De wetenschappelijke
raad van het instituut heeft eenparig
besloten om Kirpotin en twee ande
ren, die ooi als „cosmopolitisch" wer
den gebrandmerkt, te schrappen van
de ledenlijst van de raad.
ISRAEL EN LIBANON ZIJN HET
EENS GEWORDEN.
Israël en Libanon zijn gisteren tot
overeenstemming gekomen over een
wapenstilstand. Het accoord, dat
reeds op schrift is gesteld, zal
Woensdag door de leiders van de
delegaties worden getekend. Syrië
heeft er in toegestemd om bespre
kingen met de Joden te beginnen.
In een commentaar op de eis van
Israël om de Britse troepen uit
Transjordanië terug te trekken of
hun sterkte te verminderen heeft
een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
gezegd, dat de Engelse soldaten in
dat land zijn overeenkomstig het
Brits-Transjordaans? verdrag. Zij
zullen daar blijven, voegde hij er
aan toe, zolang het nodig lijkt tc
zyn.
Een menigte van meer dan vijf
duizend communisten en anderen
heeft Zondagavond gepoogd in Lon
dens East End een optocht van hon
derdvijftig leden van de fascistische
beweging van sir Oswald Mosley uit
elkaar te jagen. Glazen stuiters, sta
len kogellagers en voetzoekers wer
den op de weg gegooid om de bere
den politie te hinderen, die trachtte
de weg voor de optocht vrij te hou-,
den. Achttien personen, onder wie
verscheidene vrouwen zijn gearres
teerd. Acht r- v'ie-agenten liepen
verwondingen op.
I Kort voordat de optocht zou. be
ginnen verzamelden een tweedui-
i zend tegenstanders zich in de buurt.
Op het allerlaatst wijzigde de politie
dc route van de optocht der Mosley-
r an hangers. Dc optocht werd vooraf
gegaan door een radio-wagen van dc
politie en geflankeerd door ^genten
te voet, die telkens met een meter
I tussenruimte achter elkander liepen.
In de optocht ging muziek mee. De
stoet werd gesloten door twaalf po
litiemannen te paard, tweehonderd
te voet en nog drie auto's met agen
ten.
Achter de stoet aan gingen een
vijfduizend mannen, vrouwen en
kinderen van alle leeftijden, waar
door geheel het verkeer werd ge
stremd.
Op het eindpunt van de optocht
spraïken verschillende commnnisti-
sche sprekers van inderhaast opge
richte stellages de menigte toe.
Tijdens de demonstraties werd met
stenen en brokken beton gegooid.
MODESHOW IN DE „ROYAL
BOROUGH" Met Windsor Castle,
het kasteel van do Engelse konink
lijke famiic, als achtergrond, wer
den de nieuwste lentemodellen op
een modeshow van Caleys in de
openlucht voor dc bezoekers gede
monstreerd.
Een bekoorlijke swagger van grijze
wol met knopen langs het midden
van de naar binnen geslagen rug
plooi.
tui
Om schoonheid in het leven te vin
den moet men niet zoeken naar con
trasten maar naar harmonie.
