S)e GolcbeSoiitwwX Naar uitbreiding van het Atlantisch Pact Ned. verliezen in Indonesië Loopt op z'n laatste benen 4 WOENSDAG 16 MAART 1949 40ste JAARGANG No. 11644 Directenr: C. M. VAN HAMERS VELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w.( f 1.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 De keuze van een school en van een beroep VEEL moeilijker dan vroeger is het, voor de jeugd een goede school- en beroepskeuze te doen. Eenvoudig om dat er nu zo veel meer mogelijkheden zijn. Eén voorbeeld: wie vandaag het vak van machine-bankwerker kiest kan acht verschillende richtingen uit gaan! En toch is het van groot belang voor het levensgeluk, dat die keuze goed is de school-keuze, maar vóóral de beroepskeuze. School-keuze bepaalt de beroepskeuze slechts inzo- verre, dat de laatste door de eerste binnen engere grenzen kan worden gebracht. Over dit hoogst belangrijk onder werp heeft gisteren de „Raad van Overleg in het Bisdom Haarlem" te Haarlem een bespreking gehouden met als inleider de oud-aninister prof. dr. Jos. Gielen. Een inleider, wiens betoog doof alle aanwezigen pries ters en leken met zo veel belang stelling werd gevolgd, dat zij het, me nen wij, mèt ons jammer vonden, dat deze middag van 2 tot 6Yi niet alléén aan dit onderwerp, met een zó deskundig inleider, was gewijd. Prof. Gielen heeft getracht en: met succes zijn gehoor er van te overtuigen: op de eerste plaats, dat school- en beroepskeuze van zeer groot belang zijn; vervolgens, dat de voorlichting, hert zjg. testen daarom niet mag worden overgelaten aan beunhazen; op de derde plaats, dat de psycho logie heden in staat is, een kind be hoorlijk te leren kennen, mits dit geschiedt door goed onderlegde men sen, mensen van studie en verant woordelijkheidsbesef en op de vierde plaats, dat-de school- en beroepskeuze door de ka tholieken om principiële redenen moét worden gehouden in eigen hand, waarbij echter zo veel maar moge lijk is federatief met anderen moet worden saamgewerkt. Waarom in eigen hand? Omdat er vaak een keuze moet worden gedaan, die alleen door katholieken kan wor den beoordeeld, b.v. de keuze om in de geestelijke staat te treden. En om dat de katholiek weet, dat bij de keu ze van een beroep ook rekening moet worden gehouden met factoren van godsdienstige en van bovennatuur lijke aard. Prof .Gielen heeft echter met de realiteitszin van de man der weten schap er ook op gewezen, dat de psy- cho-techniek of beter gezegd: de psycho-diagnostiek zich „schrome lijk vergissen" kan. Met heel inte ressante voorbeelden demonstreerde hij dat. Hij heeft er verder de aan dacht op gevestigd, dat men bij het „testen" niet kan volstaan met een optelsom van behaalde cijfers voor verstand, wil, geheugen, behendig heid. Men kan zich maar niet „even laten testen"! Bepaald moet worden de waarde van de mens als persoon lijkheid. En, zelfs bij zulk een tenschappelijk testen kan het nog beuren, dat er later een factor door breekt, die alle berekeningen omver gooit Meermalen geschiedt het, dat een mens in een bepaalde taak en voor een bepaalde verantwoordelijk heid gesteld boven eigen kunnen uitgroeit. Zij, die de werking van godsdienstige en bovennatuurlijke in vloeden kennen, zullen dit óók daar door kunnen verklaren. Wat wij in het betoog van prof. Gielen zo aantrekkelijk vonden, was juist dit, dat hij, propagerend de wen selijkheid van psychotechnisch on derzoek by school- en vooral bij be roepskeuze, toch ook voor ogen hield, dat er waarden zijn, die de weten schap der psychotechniek niet kan meten, zich distancieërend van elke overdrijving. Hij uitte ook de hartgrondige wens, dat wij in Nederland niet zo ver zullen komen, dat iedereen moet worden getest! Natuurlijk niet. Wie nuchter de realiteit bekijkt en beoordeelt, zal erkennen, dat in meerdere gevallen de weg, welke men moet opgaan, open ligt. Grote nadruk legde spr. ook op een juiste schoolkeuze, waarbij veel „studie-ellende" kan worden voorko men. Een waarschuwing in deze geest is in deze tijd zeker hoog nodig. Wij hebben in ons blad er al reeds her haaldelijk op gewezen, hoe onver standig het b.v. is voor ieder kind bij het lager onderwijs een z.g. oplei dingsschool te kiezen boven een school voor eind-onderwijs; een stre ven, dat, helaas, ook door onderwijs- autoriteiten, onderwijs-leiders wordt geprezen en gepropageerd. Op de lagere scholen, aldus spr.. doubleren 20% van de leerlingen; bij het middelbaar onderwijs behaalt niet de helft de eindpaal, 20% komt aan het einde zonder doubleren, 10% maakt een behoorlijk eindexa men. Een normale gang van zaken bij het middelbaar onderwijs, aldus spr., is abnormaal! Prof. Gielen suggereerde hier zijn gehoor, dat er teveel leerlingen naar het middelbaar onderwijs gaan. Een suggestie, die op de werkelijkheid is gebaseerd. Maar wij zouden hierbij toch de opmerking willen maken, dat zulk een statistiek óók de 'vraag doet oprijzen, of dat onderwijs zélf niet gewijzigd moet worden in zijn pro gram, in zijn eisen? Een vraag, die al vaak is gesteld. Wij hebben reeds opgemerkt, dat, helaas, de tijd ontbrak, om op deze en op andere vragen wat dieper in te gaan. Maar terecht constateerde de voorzitter van de Raad van Overleg, de heer Jan Bakker, dat de inleiding van prof. dr. Gielen het gehoor na der heeft gebracht naar de oplossing van het even belangrijke als moei lijke vraagstuk van de school- en beroepskeuze. Zorgen ten plattefande P|E tweede inleider op bovenge- noemde bijeenkomst was de heer W. Steinmetz over „de morele geva ren aan de grootstad verbonden". Eveneens een hoogst belangrijk onderwerp! Deze inleider, die uit veel ervaring kon spreken, hield zijn gehoor voor, dat ten plattelande juist in deze tijd zéér bijzondere zorg moet worden gewijd aan de opvoeding in en buiten het gezin. Ouders, priesters, stands organisaties hebben hier een taak. Zij, die van het platteland naar de grote steden trekken, zonder een diepe zedelijk-godsdienstige vorming, zullen daar aan de grote gevaren geen voldoende weerstand kunnen bieden. En in de steden zélf moeten dege nen, die zich daar komen vestigen, onmiddellijk in het parochie—ver band worden betrokken. De spreker zette uiteen, hoe hier de K.A. een taak kan vervullen door huisbezoek, waarbij de pas-gevestigden in de pa rochie worden verwelkomd, in 'het parochieleven worden ingeleid. Ten plattelande is de zedelijk-gods dienstige vorming juist in deze tijd zéér bijzonder nodig, niet alléén omdat velen van het platteland in de grote steden gaan werken, maar óók omdat de industrie op het platteland zal komen. En in dit verband maakte spreker een opmerking, die wij hier graag willen onderstrepen. De opmerking, dat men ten plattelande niet de wo ningbouw moet navolgen van de grote steden, de afschuwelijke kazerne bouw, de opeenhoping van gelijke woningen voor mensen van gelijke maatschappelijke stand. De inleiding van de heer Steirimetz heeft de verdienste, dat zij waarhe den heeft voorgehouden, welke, al zijn ze over het algemeen al reeds vaak gezegd, telkens moeten worden herhaald, om ze in de practijk te doen beleven. VERZETSMONUMENT VOOR UTRECHT In opdracht van de ge meente Utrecht vervaardigt de Haag se beeldhouwster Corinne Franzen- Heslenfeld een monument van het verzet, dat op 4 Mei a.s. zal worden onthuld. Het enorme beeld stelt voor een vrouwefiguur met een toorts en krijgt een hoogte van 6 1/2 meter Op het Domplein te Utrecht wordt het geplaatst op een voetstuk van 6 meter hoogte. Mevr. Fransen aan het werk in haar geïmproviseerd atelier, een ketelhuis van de Haag se gasfabriek. Helaas, zijn de meeste vredesmo- numenten in ons land zo weinig zeggend. Ook dit lijkt ons een leeg symbool. Geen misbruik van Marshall-plan De Amerikaanse senaatscommis sie voor Buitenlandse Zaken heeft Maandag een amendement verwor pen om de Marshall-hulp stop te zetten voor een land, dat jn gebreke blijft de bevelen van de Veiligheids raad te gehoorzamen. Als motivering werd vastgelegd: „Dit amendement is voorgesteld met Indonesië in gedachten. De commissie is van mening, dat het niet juist zou zijn de Marshall-a^ ministratie (de instelling van éen der leden der Verenigde Naties) te gebruiken om besluiten van de Vei ligheidsraad kracht bij te zetten door middel van sancties. De com missie meent, dat het opleggen van dergelijke maatregelen afdoende ge waarborgd is in het Handvest der Verenigde Naties. Zal ook Portugal toetreden r\E VERENIGDE STATEN en Portugal bespreken, naar Reuter ver- neemt, de mogelijkheid van toetreding van Portugal tot het Atlan tisch Pact. Te Lissabon worden besprekingen gevoerd tussen de Ame rikaanse ambassadeur, Lincoln McVeagh, en Portugese autoriteiten. Te Washington verwacht men niet, dat de beslissing zó spoedig zal vallen, dat Portugal de slotbesprekingen zal kunnen bijwonen. Portugal zou niet bereid zijn, in vredestijd bases af te staan, hetzij in het land zelf of op de Azoren. DE HOUDING DER DENEN. Gustav Rasiwussen, de Deense minister van Buitenlandse Zaken, heeft gisteren te Washington ver klaard, dat hij zijn regering zal ad viseren zich bij het Atlantisch pact aan te sluiten, meldt Ass. Press. Rasmussen vertrok gisteravond per trein naar New York, vanwaar hij EEN OUD FRIES HANDWERK. Reeds 35 jaar lang maakt Hidde v. d. Sloot in Winsum (Fr.) zijn een- denkorven volgens eigen model. De boeren in het Friese waterland be vestigen deze eendenkorven tussen de boomtakken langs vaarten en slo ten in de hoop, dat de wilde eend er haar eieren in zal eggen. Dit „mel ken" van eendeneieren betekent voor velen een flinke verdienste. voornemens was terug te vliegen naar Kopenhagen. Het Amerikaanse vakverbond A.FL. (American Federation of Labour) zal een campagne voeren voor de ratificatie van het Atlan tisch pact door de Verenigde Sta ten. De acht millioen leden van de bond zullen opgewekt worden sohriftelijk bij de Senaat aan te dringen op de goedkeuring van het pact. BEVIN FN SCHUMAN NAAR WASHINGTON. Ernest Bevin, de Britse minister van Buitenlandse Zaken en zijn Franse collega, Robert Sohuman, zullen eind Maart of begin April naar Washington vertrekken om op of omstreeks 4 April het Atlantisch pact mede te ondertekenen. AMERIKAAN SCHENKT VIJFTIGDUIZEND DOLLAR VOOR KERK IN HIROSJIMA Een Amerikaan heeft aan de pa ters Jezuiten te Hirosjima een gift doen toekomen van vijftigduizend dollar voor de bouw van een kerk. Wi; hebben door de atoombom, zo schreef de schenker, Hirosjima ver nietigd, en daarom is het ook onze plicht Hirosjima weer op te bouwen Wordt Zuid-Slavië bedreigd TITO ZOU OP DE HOOGTE ZIJN. Een revolutie met het doel om maarschalk Tito uit de zadel te wer pen kan ieder ogenblik worden ver wacht, aldus officieren van de Turkse inlichtingendienst. De waarschu wing kwam nadat berichten bij Zuid- Slavië waren binnengekomen, dat troepen van de Kominform stonden opgesteld aan de Zuidslavische gren zen. Bulgarije en Roemenië zouden zeven divisies hebben geleverd. Ook in Albanië zou een divisie klaar staan. Benden, gerecruteerd uit Tito's te genstanders staan in Zuid-Slavië zelf gereed om onlusten te veroorzaken. Tito zou zich volledig van het ge vaar bewust zijn. Drie duizend offi cieren zouden zijn gezuiverd om niet te spreken van alle „verdachte per sonen" die uit de regering zijn verwij derd. Uit Triëst wordt bericht dat vluch telingen uit Zuid-Slavië hebben ver teld dat een groep van Tito's militie gemuit heeft en geprobeerd de Brtis- Amerikaanse zone van Triëst te be reiken; geregelde Zuidslavische troe pen zouden op hen hebben gevuurd. Drie mannen en een vrouw zouden zijn gedood. Gisteravond was alles rustig aan de grens. Het Romeinse nieuwsagentschap meldt dat Tito op het eiland Brioni, Dabij Pola, verblijf houdt „om daar belangrijke personen uit het Westen te ontmoeten". HONGAARSE VASTENBRIEF VRAAGT GEBED VOOR GELOVIGEN EN VIJANDEN VAN DE GODSDIENST „Het Carnaval 1940 voor de armen" „Ik vraag y te bidden voor de ge trouwe maar ook voor afvallige Ka tholieken." Met deze woorden ein digt de Vastenbrief van mgr Julius Czapik, aartsbisschop van Egcr in Hongarije. In deze brief zegt de aartsbisschop „Bidt voor hen, die in zware en moei lijke tijden, trouw aan Jezus Chris tus, standvastig zijn gebleven. Maar bidt ook voor hen, wier geloofsle ven is verslapt of zelfs tot vijanden zijn geworden van hun Kerk en hun godsdienst. Koester toch niet het verlangen, dat God hen moge beschame en hen moge treffen met de bliksem van Zijn toorn. Bidt veel eer tot de Heer, dat Hij hun genadig zij en hen terugvoere tot een recht vaardig leven. Hij, die door Zijn barmhartigheid een Sint Paulus maakte van de Christus vervolgende Saulus, is in staat dit ook nu te doen Ik geef mijn bischoppèlijke zegen aan al mijn gelovigen, aan de ge trouwen zowel aan hen, die ontrouw werden." Gedurende de laatste drie dagen voor Aswoensdag werd in alle ker ken en kapellen van Hongarije een triduum gehouden. In plaats van Carnavalsviering was door het gehe le land georganiseerd „Het Carna val 1949 voor de armen." Berichten uit alle delen van het land wijzen er op, dat een uitzonder lijk en opvallend groot aantal man nen, jongeren zowel als ouderen, aan dit triduum deelnamen. De ker- De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de vol gende verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: KONINKLIJKE LANDMACHT: Overleden t.g.v. oorlogsver wonding op 25 Februari: Sold. \e kl. H. J. H. In den Kleef, afkomstig uit Heijthui- zen (L.). Gesneuveld 27 Februari: Sold. H. J. Einmahl, afkomstig uit Kerkrade. Sold. Ie kl. J. de Groot, af komstig uit Huizen (N.-H.). Sold. R. v. Klingen afkomstig uit Nicuwweerdingen (Dr.). Sold. Ie kl. D. de Kok, afkom stig uit Alblasserdam. Sold. J. B. Krops, afkomstig uit Odoorn. Sold. H. F. Huttinga, afkom stig uit Velsen. Korp. C. Magielse, afkomstig uit Utrecht. Sold. M. W. Oppers, afkomstig uit St. Oedenrode. Sold. A. G. Orval, afkomstig uit Tegelen (L.). Sold. J. Sietses, afkomstig uit Enkhuizen. Gesneuveld 23 Februari: Sold. Ie kl. W. Breen, afkom stig uit Gouda. Gesneuveld 1 Maart: Serg. N. H- Berendsen, afkom stig uit Oosterbeek. Korp. K. van Dijk, afkomstig uit Amsterdam. Serg. R. H. Gademann, af komstig uit Didam. Sold. Ie kl. G. van der Hout afkomstig uit Monster. Sold. J. Huijsman, afkomstig uit Schipluiden. Sold. M. H. de Jong, afkomstig uit Vleuten. Sold. A. Ju, afkomstig uit Leiden. Sold. J. Vermeulen, afkomstig uit Waddinxveen. Sold. L. v. Wilgen, afkomstig uit Boskoop. Overleden t-g.v. oorlogsver wonding op 1 Maart: Korp. A. A. van der Hulst, af komstig uit Voorburg. Overleden t.g.v. oorlogsver wonding op 2 Maart: Sold. Th. M. Hermans, afkom stig uit Rotterdam. Sold. J. W. van Winsen, af komstig uit Woerden. Gesneuveld 2 Maart: Sold. Ie kl. T. G. M. Hulst, afkomstig uit Bergh (Gld.). Sold. Ie kl. H. Koppenaal, af komstig uit Breezand. Serg.-majoor J. Rusman, af komstig uit Haarlem. Gesneuveld 3 Maart: Sold. M. F Ahaus, afkomstig uit Amsterdam-O. Sold. J. G. Windmeyer, af komstig uit Rotterdam. Overleden t.gv.. oorlogsver wonding op 3 Maart: Sold. P. J. Haanraats, afkom stig uit Eijgelshoven. Gesneuveld 4 Maart: Korp. G. Hanssen, afkomstig uit Liessel (gem. Deurne). Korp. J. H. Poortvliet, afkom stig uit Nijmegen. Overleden: t.g.v. oorlogsver- wonding op 5 Maart: Sold. Ie kl. J. C. Dekkers, af komstig uit Eindhoven. Gesneuveld 5 Maart: Sold. W. A. van Gerwen, af komstig uit Valkenswaard. Sold. N. Sijm, afkomstig uit Wieringermeer. Overleden t.g.v. oorlogsver- wonding op 6 Maart: Sold. P. S. Haves, afkomstig uit Horn (L.l. 2e It. jhr. G. J. A. Schimmel- penninck, afkomstig uit Zeist. Gesneuveld 6 Maart: Sold. F. C. van Zundert, af komstig uit Hoeven (N.-B.). Gesneuveld 7 Maart: Korp. C. Bouius, afkomstig uit Nijmegen. Serg. P. H. Schotte, afkomstig uit Den Haag. Overleden t.g.v. oorlogsver wonding op 7 Maart: .Serg. H. J. van Hasse!, afkom stig uit Den Bosch. ken. waarin de rozenkrans werd ge beden en waar gedurende deze da gen de gehele dag het Allerheiligste ter aanbidding was uitgesteld, waren zelfs op de werkdagen. Maandag en Dinsdag, gevuld met gelovigen. Bovendien werden in de kerkpor talen heiligen prentjes verkocht voor de prijs van één forint (rt22 cent). De opbrengst daarvan zal gebruikt worden om voedsel en kleding te ko pen voor de armen der parochies. Deze gaven zullen gedurende de Paasdagen aan de armen worden uit gedeeld. DRIE HONGAARSE BISSCHOPPEN IN ZIEKENHUIS Drie leden van het Hongaarse Episcopaat bevinden zich op het ogenblik in het ziekenhuis. Mgr Josef Grösz, aartsbisschop van Kalacsa, die optreedt als voorzitter van de Hongaarse bisschoppencon ferentie zolang Z. Em. Kard. Minds- zenty zijn functie niet kan uitoefe nen, is opgenomen in het St. Fran- ciscusziekenhuis te Boedapest Mgr. Alexander Kovacz, bisschop van Szombathely, is reeds verscheidene weken geleden in het zelfde zieken huis opgenomen. Mgr Ladislaus Banass van Vesz- prem, die voor enige maanden een ernstige operatie heeft ondergaan, is langzaam herstellende en bevindt zich in het Misericordiaziekenhuis te Boedapest. mm HET KRAVCHENKO-PROCES Noch Kravchenko, noch zijn raads man waren gistermorgen bij de voort zetting van het proces tegen Les Lettres aanwezig. Mr. Nordmann was ziek zodat, nadat twee pleiters aan het woord waren geweest, de zitting moest worden verdaagd. Het proces, dat nu zeven weken loopt, zal waar schijnlijk de volgende week zyn ge ëindigd. Mr. Léon Matarasso besteedde vooral aandacht aan het leven en de journalistieke activiteit van Krav chenko, nadat die de Russische aan koopcommissie te Washington had verlaten. Men weet, dat de schrijver geweigerd heeft, sommiige vragen voof het hof te beantwoorden. Mata rasso zei nu, dat de aanklager niet verplicht is, vragen te beantwoorden, welke waarschijnlijk tot beschuldi ging van hemzelf kunnen leiden. Hij kan niet gedwongen worden om te antwoorden, zei hij, maar dan heb ben wij ook het recht conclusies uit die zwijgzaamheid te trekken. Volgens mr. Matarasso had een on derzoek van het overgelegde manus cript aangetoond, dat er een uitge- sproken verschil bestond in stijl, toe- j passing van de grammaticale regels en zelfs in de spelling in een gedeel- te va nhet geschrift en de rest. Dat gedeelte was klein en het bevatte feiten en data uit het leven van Krav chenko zelf. In de andere gedeelten van het manuscript, waarvan de anti- Russische strekking het voornaam ste kenmerk was, werd een geheel verschillende stijl gebruikt. Federalen wachten af Zodra de beslissing van de Veilig heidsraad bekend zal zijn, zal de Bij eenkomst Federaal Overleg weer ver-, gaderen, aldus meldt het Chinese dagblad „Keng Po". Wanneer de door Canada voorgestelde resolutie door de Veiligheidsraad wordt aangeno men, zal volgens het blad de delega tie van Oost-Indonesië aan de B.F.O. een resolutie voorstellen, waarin wordt verzocht, te Batavia voorbe sprekingen te houden tussen de re publiek, de B.F.O. en de regering van Indonesië als vertegenwoordigster van de Nederlandse regering. Voorts vernam „Keng Po", dat de delegatie voor de Ronde-Tafelconfe rentie Uit één Indonesische delegatie zal bestaan en niet uit een republi keinse en een B.F.O.- delegatie, zoals door Den Haag werd voorgesteld. Naar aanleiding van dit laatste ver nam Aneta van bevoegde zijde te Ba tavia, dat Den Haag geen enkel voor stel in deze zin heeft gedaan. In ste de daarvan is zowel aan de republi keinse leiders als aan de B.F.O. me degedeeld, dat, indien de afgevaar digden één Indonesische delegatie zouden vormen, dit de regering slechts aangenaam zou zijn. DE PRINSESJES BIJ DE KAN- DAHAR-SKILOOP In 1924 leg den twee beroemde skilopers, Arnold Lunn en Hannes Schneider, de gron- slag voor de klassieke AHberg-Kan- dahar-skiloop, welke afwisselend in Sankt Anton Mürren en Chamonix wordt georganiseerd. Bij het zilve ren jubileum van deze wedstrijd wa ren zowel de stichters als alle win naars aanwezig, maar ook de beide oudste Nederlandse prinsesjes waren van de partij. Hier ziet men Prinses Beatrix en Prinses Irene samen met Lunn (links) en Schneider by deze sportgebeurtenis. FRANCOIS MAURIAC, GRAHAM GREENE, EVELYN WAUGH ZljN „TIJDELIJK ONSTERFELIJK" De ..Academy of he Living Catho lic Authors" in de Verenigde Staten heeft Frangois Mauriac, Graham Greene en Evelyn Waugh als leden uitgekozen. Dit is de eerste maal sedert tien jaren, dat er wederom schrijvers werden uitverkoren. De academie bestaat uit veertig „tijdelijk onster- felyken' onder de Katholieke schrij vers. Frangois Mauriac is de bekende Franse schrijver, die verschillende buitengewoon goede romans heeft geschreven. Hij is lid van de „Aca demie Frangaise". Graham Greene heeft bekendheid verworven met zijn boek: „The Po wer and the Glory", dat werd ver filmd onder de naam „The Fugitive" en zijn pas uitgekomen boek „The Heart of the Matter". Evelyn Waugh, de bekende En gelse satiricus, is de schrijver van „Bridcshead Revisited" en .'.The Lo ved One". Hij houdt op het ogen blik lezingen in de Verenigde Staten £eti £a4tó%'e... Alleen daar waar graven zyn kan men opstand' :0en verwachten. Nietzsche.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1