S)e £cicbe(Boii4cmt Benelux-conferentie is volledig succes geworden Economische unie op 1 Juli 1950 vastgesteld België en Luxemburg geven credieten aan Nederland Italië en het Atlantisch Pact Naar een Stille Oceaan-verdrag MAANDAG 14 MAART 1949 40ste JAARGANG No. 11642 Directeur: C. M. VAN HAMER6VHLD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" De grondlegger der relativiteits-theorie Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., 11.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Jeugd op de fabriek IN hun Vastenbrief spreken de Bis schoppen ook over het gevaar van het arbeidsmilieu en de plicht der werkgevers om te trachten, dat ge vaar terug te dringen of te vermin* deren. De Bisschoppen schrijven: „Jongere mensen hebben recht op een bijzondere zorg; en ten aanzien van de meisjes moeten de werkgevers steeds indachtig blijven, dat de fabrieksarbeid grote bezwaren heeft voor haar persoonlijke ontwikkeling en vorming tot huisvrouw. De ondernemers moeten dus meewerken met de bevoegde in stantie^ om die bezwaren door een aanvullende vorming zc veel mogelijk te ondervangen. Dat blijkt mogelijk in onze tijd; dat is nodig voor het alge meen welzijn en daarom een eis van sociale rechtvaardigheid". „Het Volks weekblad" (een popu lair geschreven Katholiek week blad, dat wij heel graag ter lezing en verspreiding aanbevelen) merkt hier op: „Wat hunne Hoogw. Excellenties omtren de verplichting der werkge vers ten aanzien der meisjes zeggen, is klare taal. Toch is het misschien nodig, de aandacht te vragen voor het volgende: De Bisschoppen zeggen niét, dat het de taak der werkgevers is, zélf die huishoudelijke vorming ter hand te nemen. Zij verklaren, dat het de plicht is der werkgevers „méé te wérken met de bevoegde instanties" om die aanvullende vorming te ge ven. Aan deze nauwkeurige formu- lering schenke men aandacht; want klaarblijkelijk is juist deze formule ring opzettelijk zo gekozen". Het algemeen welzijn eist, dat aan de meisjes, die in fabrieken werk'èn, een aanvullende opvoeding wordt geschonken. Wat niet wil zeggen, dat deze voor alle andere categoriën meisjes niet nodig zou zijn! Hier is sprake van een eis van so cial^ rechtvaardigheid. En in dit vèrband willen wij waar dering betuigen voor het sociale be grip van die Leidse fabrikanten, die zo loyaal en royaal medewerken, om de op hun fabrieken werkende meis jes een uitstekende vórming te la ten schenken in de Mater-Amabilis- school, welke school ook door de be trokken ouders op hoge prijs moge worden gesteld. Butlin-camp WIJ hebben Vrijdag geplaatst een beschouwing van „enige Leid se kaholieke jonge zakenmiddenstan- ders", waarin deze in oppositie kwa men tegen een artikel in ons blad van 8 Maart. In dit artikel had een medewerker uit de kring der Leidse jongeren-organisaties uitvoerig uit eengezet de bezwaren, de principiële bezwaren, van de katholieke jongeren tegen een Butlin-Camp in Nederland. Wij hebben aan die oppositie ge legenheid willen geven, ook haar mening te geven. Tot op zekere hoog te moet een katholiek dagblad een vrije catheder zijn voor alle katholie ken tot op zekere hoogte; wij mo gen en moeten hierbij o.m. deze res trictie maken, dat onzerzijds het recht en ook vaak de plicht,kan bestaan, de eigen overtuiging daartegenover te stellen. Onze mening betreffende het But lin-Camp is bekend uit wat wij er zelf over hebben gezegd; en wij gaan accoord met het door ons op 8 Maart geplaatste arikel. Dat de inzenders zich hebben voor gesteld niet als „enige Leidse katho lieke jongeren", maar als „enige Leidse katholieke jonge zakenmid- denstanders" wat zij inderdaad ook zijn spijt ons, omdat daardoor, ongetwijfeld in strijd met de bedoe ling van inzenders, de schijn wordt gewekt, alsof katholieke jonge za- kenmiddenstanders, als zodanig, over een vraagstuk met een morele onder grond anders zouden kunnen en mo gen oorddien, dan katholieke jonge ren, die geen „zakenmensen" zijn. Dit liberale standpunt nemen de in zenders, naar onze stellige overtui ging, niet in, maar zij hadden o.i. beter gedaan met óók zelfs de schijn er van te vermijden. Ter zake. Wij hebben Vrijdag reeds opge merkt, dat men een vermakelijkheids instelling niet verdedigen kan en mag met een beroep op het feit, dat er ook andere vermakelij kheidsin- stelilngen zijn van eenzelfde soort. Op deze wijze verder redenerend, 'zou men wel héél veel goed kunnen praten! Bovendien kan men de door inzenders genoemde vermakelijk heidsinstellingen niet op één lijn stellen met een Butlin-Camp. Een Butlin-Camp is een massa- vermaaksoord voor ouderen en jon geren. En nu,willen we hier enkele ernstige vragen in ernstige overwe ging geven. Moet het niet geacht worden in strijd met de vernieuwing, verjon ging en verfrissing, welke wij op heel het maatschappelijk terrein wil len nastreven, dat vermaak wordt gezocht in massa (men spreekt van een kamp voor 1500 jeugdige perso nen), waardoor al het persoonlijke wordt opzijgezet en onderdruk? Ze ker wij leven in een tijd, waarin gemeenschapszin moet worden aan gekweekt en bevorderd. Maar: kud degeest is geen gemeenschapszin! Als gemeenschapszin wordt nage streefd op déze wijze, wordt er geen gemeenschap gevormd, maar een kudde. Vervolgens: is het niet duidelijk, dat in een zo groot heterogeen gezel schap van oudere en jongere perso nen maar al te gemakkelijk moreel- verkeerde dingen gebeuren, zelfs als de leiding het goede wil? En, op de derde plaats: wie geeft enige garantie, dat de leiding in zulk een kamp werkelijk het goede wil het goede in morele zin? Het antwoord op deze vragen ligt, naar onze mening, zó voor de hand, dat het ons geenszins verwonderde, dat de katholieke jongeren-organi satie door haar bestuurders en geest, adviseurs zich verzet tegen de op richting van een Butlin-Camp. En dat het ons ook niet zou verwonde ren, als bovenbedoelde inzenders bij nader beraad de eenheid in dat ver zet niet langer willen breken om dat zij tot eenzelfde inzicht en over tuiging zijn gekomen, als de katho lieke jongeren-organisatie in haar geheel. KANAALVERBETERING IN GRO NINGEN De kanaalverbeteringen in het Oostelijk deel van de provin cie Groningen omvatten niet alleen de aanleg van nieuwe werken, doch ook een aantal verbeteringen van de bestaapde waterwegen, zoals het Winschoterdiep. Een overzicht van de werkzaamheden aan het Winscho terdiep ter hoogte van de scheeps werven „Foxhol", waar het kanaal op dubbele breedte wordt gebracht. INDIEN ER GEEN onverhoopte gebeurtenissen tussenbeide komen, zal de economische unie van de drie Beneluxlanden op 1 Juli 1950 tot stand komen. Het jaar daaraan voorafgaande, van 1 Juli 1949 af, zal een voorloper dezer unie zijn. Men zal van dat ogenblik af een vóór-unie invoeren, welke aan het goederenverkeer veel grotere vrijheden zal ge ven en waarin een reeks van maatregelen zal worden voorbereid om tot de economische unie te komen. Voor deze vóór-unie zijn van beide kan ten bepaalde concessies gedaan in deze zin, dat Nederland zal streven naar een geleidelijk vrijmaken van de binnenlandse markt, terwijl van Belgische zijde de concessies vooral betrekking zullen hebben op crediet- verlening aan Nederland. Zaterdagmiddag deelde de secretaris-generaal der Benelux-conferentie, dr. Jaspar mede, dat de conferentie een volle dig succes is geworden. Een officieel protocol De conferentie van de ministers der Benelux-landen werd Zondag be ëindigd. Na afloop van de werk zaamheden is een officieel protocol aangenomen. Om 'het beoogde doel te bereiken en opdat op het ogenblik van inwer kingtreding der Unie de best moge lijke integratie van de economieën der drie landen zal zijn verzekerd, hebben de drie regeringen de navol gende resoluties aanvaard: Opheffing distributie I. Zij zullen de politiek van ophef fing van maatregelen betreffende productie, distributie en consumptie van goederen, alsmede die van ver mindering der subsidies, op gecoör dineerde wijze voortzetten, ten ein de de belemmeringen, die deze maat regelen betekenen voor het vrije goederenverkeer tussen de beide economieën, op te heffen. H. De getroffen maatregelen om op budgetair, fiscaal, financieel en mo netair gebied tot een evenwicht tus sen beide economieën te geraken, zullen worden voortgezet in de geest van de door de consultatieve raad van de organisatie voor Europese economische samenwerking op 8 Maart 1948 geformuleerde aanbeve lingen. Dr Anton Frederik Philips, mijnheer Anton zoals hij in het be drijf heet, de President-commissaris en Gedelegeerd commissaris van de Philips Fabrieken in Eindhoven, wordt op Maandag 14 Maart 75 jaar en is dan 54 jaar in dit wereldbedrijf werkzaam: Samen met zijn broer Ge rard, de stichter van de onderneming bouwde hij een concern op, dat in 1891 met 26 man personeel begon en thans in 26 landen over de gehele wereld ong. 80.000 personen werk gelegenheid verschaft. II. Gelet op de essentiële rol van de bjjzondere hulp der Verenigde Staten achten de drie regeringen het noodzakelijk om de achtereenvolgen de phasen in de verwezenlijking van de Uhie aan te passen aan de jaar toewijzingen van het Marshall-plan (1 Juli30 Juni). Een Vóór-Unie. Zij hebben derhalve 1 Juli 1949 gekozen als datum van ingang van de periode van de „Voor-Unie", welke zal worden gekenmerkt door de geleidelijke vrijmaking van het goederenverkeer tussen de drie lan den, de systematische coördinatie van de handels- en monetaire poli tiek der partners ten opzichte van derde landen alsook door de voor bereiding van een stelsel, dat de af sluiting van gemeenschappelijke ac- coorden mogelijk maakt. Ten einde Nederland in staat te stellen het stelsel van de „Voor- Unie" in te voeren, zijn de regerin gen van de B.L.E.U. bereid om ten behoeve van de Nederlandse rege ring toereikende credieten te ver lenen. Indien de huidige factoren behou den blijven en een globaal even wicht in de internationale betalings balans is bereikt, zullen de drie re geringen per 1 Juli 1950 de toestand van de „Voor-Unie" in een werke lijke econorrrische unie doen over gaan. Op diezelfde datum zal een ge meenschappelijk systeem worden ingesteld voor de regeling van het betalingsverkeer met het buiten land. Ten aanzien van de wijze, waar op de Unie op monetair gebied zal functionneren, zullen nadere voor stellen moeten worden gedaan, waarbij o a. in het bijzonder de voorwaarden voor de onderlinge in wisselbaarheid van de beide valuta's en maatregelen omtrent het even wicht der betalingsbalansen worden geregeld. Bij het tot overeenstemming ko men omtrent het voorafgaande, heb ben de drie regeringen zich geba seerd op de bestaande verwachtin gen ten aanzien van de uitvoering van de hulp der Verenigde Staten. Landbouw. IV. De landbouwpolitiek dient er naar te streven aan de landbouwers en landarbeiders in de drie landen een bestaanszekerheid te verzeke ren en de productiviteit van de landbouw in de drie landen zoveel mogelijk te verhogen. Zij zullen de te voeren loonpoli tiek en politiek van sociale zeker heid voor zover noodzakelijk coör dineren. V. Binnen het kader van de door de organisatie voor de Europese sa menwerking vastgelegde beginselen zullen zij hun investeringen coördi neren, zulks ten einde dc handha ving van de werkgelegenheid in de drie landen op een zo hoog en even wichtig mogelijk peil te verzekeren en tevens een maximale productie te verwezenlijken. Zij zullen de unificatie der accijn zen voltooien en, voor zover nood zakelijk, de unificatie van de wegen belasting op motorvoertuigen tot stand brengen. VII. Reeds nu zullen geleidelijk uit te breiden maatregelen worden getroffen, welke ten doel hebben de grenscontrole op het personen verkeer tussen Nederland en de Belgisch-Luxemburgse economische Unie te vereenvoudigen. Waterwegen. VIII. De drie, regeringen erken nen. dat zich vraagstukken van uit nemend belang voordoen tussen de drie landen op het gebied van de waterwegen en de havenbelangen. De studie van deze problemen zal aan een speciale commissie worden toevertrouwd, bestaande uit verte genwoordigers der betrokken lan den. Deze commissie zal haar werk zaamheden onmiddellijk aanvangen. IX. In elk der drie landen zal een commissie var) advies, samen gesteld uit die kringen van hot be roeps- en bedrijfsleven, betrokken bij de voorbereiding en de werking van de economische unie, in het leven worden geroepen. Ten einde dit program te verwer kelijken, geven de drie regeringen opdracht aan de vergadering van de voorzitters om vóór 1 Juli 1949 een gedetailleerd plan van uitvoering over te leggen, dat gedurende de periode van de „Voor-Unie" (1 Juli 19491 Juli 1950) op systematische wijze in werking kan worden ge steld. BENELUX-WITBOEK De Benelux-conferentie heeft be sloten, dat een aantal documenten, welke betrekking hebben op de ver richte werkzaamheden, alsmede op de gegevens, welke noodzakelijk zijn voor een juiste beoordeling van de toekomst der unie, binnen en kele weken ten behoeve der volks vertegenwoordigingen en ter voor lichting van de openbare mening worden gepubliceerd. Men zou dit kunnen beschouwen als een soort witboek ^>ver Benelux. DE DISTRIBUTIEMAATREGELEN EN BENELUX. Alhoewel nog geen data kunnen worden vastgesteld waarop de dis tributiemaatregelen voor bepaalde goederen kunnen worden opgeheven, kan, naar wij vernemen, verwacht worden, dat de distributiemaatregelen voor consumptiegoederen nog voor het einde van dit jaar zullen komen te vervallen. Indien zicli uitzonderingen zouden voordoen, dan zal zulks verband hou den met het feit, dat wij een strin gente dollarpolitiek moeten voeren. Alhoewel men ten aanzien van de distributie van huisbrand nog niet» kan zeggen, wanneer deze zal wor den opgeheven, wordt wel verwacht, dat huisbrand in het volgend jaar nog niet bonvrij zal zijn. BENELUX EN DE SUBSIDIE- MAATREGELEN. Naar in de Benelux-conferentie werd besloten zal ook de verminde ring van subsidies op gecoördineerde wijze worden voortgezet. De z.g. structurele subsidies zul len evenwel, naar verondersteld wordt, niet komen te vervallen. Iu dit verband noemen we in het bij zonder voor ons land de landbouw subsidies. Communisten dreigen met ongeregeldheden IN ITALIë DREIGEN DE COMMUNISTEN en hun aanhangers met ongc- regeldheden, nu de Italiaanse regering heeft bekendgemaakt, dat zij te Washington zal deelnemen aan de slotbesprekingen over de voorwaar den van het voorgestelde Atlantisch Pact, dat in de eerste week van April te Washington getekend zal worden en waarvan de tekst deze week ge publiceerd zal worden. Nenni, de pro-communistische so cialistenleider, verklaarde te Rome in de Kamer van Afgevaardigden, tij dens een stormachtig debat: „Wij zul len alles doen om de deelneming van Italië aan het pact te verhinderen." Vijftig demonstranten werden in Ro me gearresteerd bij het uiteenjagen van een protestbetoging, waarbij men trachtte het ministerie van Buiten landse Zaken te bestormen. Versprei de stakingen braken in geheel Italië uit. Nenni kondigde aan, dat hij het pact zou bestrijden, zoals hij het fascistische pact had bestreden, als een poging on. de Sowjet-Unie en de volksdemocratieën te omsingelen. De Italiaanse minister van binnen landse zaken Scelba heeft verklaard, dat „de strijdkrachten van de staat gereed staan en dat zij vastbesloten zijn elke poging te verijdelen om de massa tegen het parlement in het ge weer te brengen of de vrijheid van beslissing der volksvertegenwoordi ging geweli aan te doen." De senatoren en afgevaardigden van Saragats socialistische partij heb ben besloten de Italiaanse regering in haar houding tenopzichte van het At lantische Pact te steunen. Officieel Brits protest Tegen proces van Sofia De Britse regering heeft Bulgarije een nota gezonden, waarin zij critiek oefent op het onlangs gevoerde pro ces tegen 15 Bulgaarse predikanten, die van spionnage en valutamisdrij- ven waren beschuldigd, aldus heeft het ministerie van buitenlandse za ken té Londen bekend gemaakt. Engeland beschouwt het proces als een inbreuk op artikel twee van de bepalingen aangaande de burgerrech ten van het vredesverdrag met Bul garije. Tevens heeft de Britse regering formeel de beschuldiging afgewezen, dat haar vertegenwoordigers getracht hebben informaties van de veroor deelde geestelijken los te krijgen. „Gedurende het gehele proces", al dus de nota, „heeft de Bulgaarse re gering duidelijk getoond, dat zij meer belang stelt in het verspreiden van propaganda, dan in het verschaffen van recht". Het proces, aldus de nota, heeft er toe bijgedragen om de Britse regering ervan te overtuigen, dat de gods dienstvrijheid in Oost-Europa aan een weloverwogen, algemene aanval bloot staat. Engeland organiseert z'n verdediging „Er worden thans besprekingen ge voerd over het sluiten van een verde digend regionaal verdrag voor het ge bied van de Stille Oceaan. Zowel Britse als niet-Britse landen zullen zich bij dit verdrag kunnen aanslui ten", verklaarde de Australische mi nister van defensie John Dedman vandaag tijdens een pers-conferentie. Minister Dedman verklaarde ver der, dat Groot-Brittannië een „daad werkelijk aandeel" had gehad in de besprekingen voor een verdrag „dat overeen zal komen met het Atlanti sche Verdedigingsverdrag". Hij voeg de hieraan toe, dat hét voorstel, dat India een republiek zou worden, „geen invloed zal uitoefenen op de plannen, om tot het sluiten van een verdedigend verdrag te komen". Lan den die aan beide zijden van de Stil le Oceaan zijn gedegen, zijn uitgeno digd om tot het verdrag toe te tre den", zeide hij. Enige uren, voordat Dedman zijn verklaring aflegde, was de Britse mi nister voor koloniale aangelegenhe den, lord Listowel, te Darwin aange komen; de minister zal besprekingen voeren met de regeringen van Aus tralië en Nieuw-Zeeland. Van gezaghebbende zijde wordt nog vernomen, dat in de toekomst te Lon den een conferentie van ministers- presidenten der zeven Dominions, die besprekingen zullen voeren over het instellen van verdedigingszónes in het Britse wereldrijk, zal worden ge houden. VLIEGTUIGONGELUK IN ZUTD- RHODESIA. In Zuid-Rhodesia, 50 km. ten Noor den van de stad Gwelo, is een vlieg tuig neergestort. De piloot en drie passagiers kwamen om het leven. Het toestel vloog van Salisbury naar Bu- lawayo. De grenscorrecties DUITSE TEGENVOORSTELLEN. De heer Pilatus, landraad voor het district Geiienkirchen, waartoe de z.g. zelfkant tegenover Sittard be hoort, heeft aan de regering van Noord-Rijnland-Westfalen te Dussel- dorp verzocht van Duitse zijde voor stellen te doen tot een andere oplos sing der grenskwesties dan door cor recties. Pilatus is van mening, dat de regering een aanbod zou moeten doen, waardoor enerzijds bereikt zpu wor den. dat aan de gerechtvaardigde Ne derlandse wens tot betere verkeers verbindingen tussen Zuid-Limburg en Noord-Nederland wordt tegemoet gekomen, terwijl anderzijds voorko men zou worden, dat Duitsers tegen hun wil Nederlander zouden moeten worden. De landraad heeft het voor stel gedaah, dat Duitsland een exter ritoriale autoweg en een dubbele spoorweg over Duits gebied zou leg gen om de gewenste verbindingen te verzekeren. De kosten hiervan zou den eventueel van de herstelrekening kunnen worden afgeschreven. Voorts verzoekt dc landraad aan de regering mét voorstellen te komen om aan Nederland tegen vergoeding het recht te geven tot het exploiteren der ko- lènlagen in het gebied ten Westen van ScherpenzeelTeverenWalden- rath en Heinsberg. Volgens de land raad zouden aan andere grenssectp- ren evenzeer oplossingen kunnen wórden gevonden, waardoor een evergaan van mensen naar Nedév- lands gebied tegen hun wil overbodig wordt gemaökt. ENGELSE KONING GEOPEREERD. Zaterdagmorgen is de Engelse Koning, George VI, geopereerd aan zijn rechterbeen. De operatie vond plaats in Buckingham Palace en h3d ten doel de bloedaanvoer naar de rechtervoet te verbeteren. De opera tie nam ruim een half uur in beslag. Onmiddellijk begaf prof. Learmonth, een der bekendste deskundigen ter wereld in zenuwste'.sel-chirurgie, zich naar de koningin om haar de goede afloop mede te delen. Negen artsen en vijf verpleegsters waren bij de operatie tegenwoordig. Voor het hek van het paleis stond het zwart van de mensen. Laat in de avond berichtte een Öulletin, dat de koning een rustige dag had gehad en dat het herstel normaal verliep. De koning zal een week het bed moeten houden en zal daarna voor verder bestel naar de kust of naar Windsor vertrekken. Prof. Learmonth heeft verklaard, dat de operatie niet gevaarlijk is, en dat het twee tot drie weken zal duren voor de koning hersteld zal zijn. NIEUWS UIT IKDIE SOEDIRMAN WEER OP DE PROPPEN. De clandestiene republikeinse „noodregering" maakt bekend, dat de republikeinse legerbevelhebber Soe- dinman volledig hersteld is en het commando over alle strijdende een heden der republiek weer op zich heeft genomen. Soedirman was ernstig ziek toen de Nederlanders Djokjakar ta bezetten, doch ontsnapte later uit doze stad. In zijn eerste radiotoespraak over een geheim republikeins station verklaarde Soedirman: „Ik heb het legercommando weer op mii geno men. Alle commandanten hebben reeds contact met mij opgenomen. Ik leef te midden van de troepen in de bossen. BESCHIETING VAN NEDERLANDSE POSTEN BIJ SUKABUMI Zondagnacht tussen een en twee uur zijn Nederlandse posten aan de buitenrand van Sukabumi hevig be schoten. De aanvallende benden slaagden er niet in tot de stad door te dringen en werden door de Neder landse troeperi met zware verliezer, uiteen geslagen. Aan de Zuidrand van de stad zijn 20 Chinese toko's afgebrand. Bij de tegenactie werd een Nederlandse militair gedood. Radio Batavia meldt nog, dat de aan vallers ongeveer 500 man sterk wa ren en khaki uniformen droegen. Bij de aanval werden voorts vier Nederlandse militairen gewond en een Chinees gedood. Een koAAeitfe... Richt uw blik naar de zonzijde, dan zal de schaduw achter u vallen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1