S)e Indonesië voor de Veiligheidsraad Wederom een dag uitstel Het vonnis van Sofia Het ontwerp Atlantisch Pact Bestrijding van Arbeidswet overtredingen Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. W1LMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" WOENSDAG 9 MAART 1949 40ste JAARGANG No. 11638 INDONESIË IN DE VEILIGHEIDSRAAD Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. wf 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 DE VEILIGHEIDSRAAD heeft besloten de bespreking van de Indone sische kwestie tot Donderdagmiddag uit te stellen. Agence France Presse meldt, dat dit gebeurd is op verzoek van de Franse delegatie, teneinde de nieuwe Franse permanente afgevaardigde in de Veilig heidsraad, Jean Ohauvel, die Maandag te New York is aangekomen, in de gelegenheid te stellen met zijn collega's in de Raad contact op te nemen. AMERIKA'S HOUDING Omtrent de houding van Amerika bij het aanstaande debat over Indo nesië in de Veiligheidsraad vernam Aneta te Washington, dat de Ver. Staten, hoewel vasthoudend aan de beginselen van de resolutie van 28 Januari, uiting zullen geven aan hun bereidheid het Nederlandse plan voor een Ronde-Tafelconferentie te erkennen als een duidelijk bewijs voor het Nederlandse streven om een redelijke oplossing van het In donesische probleem te bevorderen. De Amerikaanse delegatie zal zich dus niet op het formele standpunt stellen, dat de raadsresolutie als zo danig dient te worden erkend en na gekomen als enige en uitsluitende methode voor het bereiken van het gestelde doel. Zij zal, aldus Aneta, voldoende soepelheid tonen om waar dering van het Nederlandse initiatief mogelijk te maken. In Amerikaanse regeringskringen maakt men onder scheid tussen de principiële kern van de resolutie en het practisch program voor de verwezenlijking er van. Het Nederlandse plan tot het hóuden van een Ronde-Tafelconfe rentie zou volgens deze kringen kun nen worden beschouwd als redelijk alternatief voor een deel van de re solutie zonder dat men daarmede het principiële deel zou loslaten. De feitelijke aanvaarding van dit alternatief als basis voor de onder handelden zal echter ook in „.de Veiligheidsraad door de Ver. Staten afhankelijk worden gesteld-van het aanvaarden van de Nederlandse uit nodiging door de Reoubükeinse lei ders. Volgens de inlichtingen van Aneta heeft het State Department de hoop op die aanvaarding nog niet opgegeven, „zij het ook, dat daartoe overeenstemming zal moeten worden bereik omtrent zekere modificaties van termen en voorwaarden der uit nodiging waarom de Republikeinen hebben gevraagd". In verband met geruchten, dat sommige leden van de Veiligheids raad in de a.s. debatten op economi sche sancties tegen Nederland zullen aandringen, verneemt Aneta, dat in Amerikaanse kringen weinig geneigd heid bestaat extreme maaregelen te gen een bevriend land te steunen. Hoewel Amerikaanse functionaris sen uiteraard niet bereid zijn hun standpunt in zake eventuele toekom- itige raadsbesluiten vooraf bekend te maken, zijn er duidelijke aanwij zingen, dat de Ver. Staten in de Vei ligheidsraad alles zullen doen om erscherping van de situatie te ver mijden en integendeel zullen blijven aandringen op vreedzame regeling van het geschil. KUNSTSCHATTEN UIT DE EL- ZAS De Deugd, één der beelden van de kathedraal te Straatsburg, dat te zien zal zijn op de tentoonstel ling van Elzaser Kunst, welke van 12 Maart tot 7 Juni a.s. in het Mu seum Prinsenhof te Delft wordt ge houden. Militaire bijstand van allen voor allen jLÏET ONTWERP van het voorgestelde Atlantisch Pact is naar de re- geringen van de deelnemende landen de Verenigde Staten, Ca nada, Engeland, Noorwegen en de drie Benelux-landen verzonden. Een volledig uittreksel van de voorlopige tekst heeft de Londense cor respondent van de Amerikaanse „C ricago Sun-Times", Frederick Kuh, in zijn blad gepubliceerd. Uit dit uittreksel, waarvan de voornaamste bepalingen door Reuter worden be vestigd, blijkt, dat de deelnemende landen verplicht worden zich militair te verzetten tegen een gewapen de aanval op een der mede-ondertekenaars. Van de twaalf artikelen, die hii opsomt, noemt hij deze bepaling de sleutel van het verdrag. SCANDINAVISCHE SAMEN-, WERKING. Hoewel zij niet in staat zijn geweest overeenstemming te bereiken over een defensief verbond, zullen Zwe den, Noorwegen en Denemarken op sociaal, cultureel en economisch ge bied blijven samenwerken, aldus ver klaarde de Zweedse premier Erlander gisteren te Helsingborg. Erlander, die op de terugreis is van Kopenhagen, waar hij een bijeen komst heeft gehad met de Deense en de Noorse premier, deelde voorts me de. dat de besprekingen over een Scandinavische douane-unie worden voortg-zet. Een dergelijke unie is ech ter een aangelegenheid met verstrek kende consequenties, die zorgvuldig moeten worden overwogen, alvorens gezegd kan worden, dat de unie een practische mogelijkheid is. aldus de Zweedse premier. PROEVEN MET GAMMA-STRALEN Deze zomer zullen door de Britse marine ter hoogte van de Britse Zuid kust proeven worden gedaan met gamma-stralen. De scheepvaart' zal worden gewaarschuwd. De admirali teit heeft bekend gemaakt, dat er geen gevaar voor het publiek aan de proeven is verbonden. De gamma De minister van Sociale Zaken heeft aan de Stiching van de Arbeid doen toekomen een voorontwerp van wet tot wijziging van de Arbeidswet. Bij het toezicht op de naleving van de Arbeidswet 1919 werd verschillen de malen geconstateerd, dat met het overtreden van een of meer bepalin gen dier wet werd voortgegaan, on danks het feit, dat reeds herhaalde malen tegen dezelfde overtreder pro ces-verbaal werd opgemaakt. Dit is een bedenkelijk verschijn sel, aldus de minister in zijn toelich ting. Dc bepalingen van de Arbeids wet toch zijn van zo groot belang voor de arbeiders, dai herhaalde overtreding voor hen op de duur ernstige schade kan betekenen. Bij wijze van voorbeeld wijst de minister op hetgeen werd waargeno men in een aantal bakkerijen na de bevrijding in 1945. Verschillen de bakkers wilden gaarne voldoen aan de vraag van het publiek naar vers brood. Zij gingen er bij herha- ling toe over met de arbeid vroeggr stralen gelijken op die, welke bij de i een aanvang te maken en het verse ontploffing van een atoombom vrij brood vroeger te verkopen, dan vol komen, zullen op korte afstand op de gens de wettelijke bepalingen geoor- kruiser „Arethusa" worden beproefd. ".oofd is. DANK VOOR DE „MILDE STRAF". Licht kan men de vonnissen niet noemen, die gistermiddag, in het pro ces tegen de vijftien Bulgaarse pre dikanten zijn uitgesproken, maar er is geen enkele doodstraf bij en enige veroordeelde dankten het Hof voor de „milde straffen" en beloofden nog maals, dat zij hun leven zouden bete ren en voortaan gehoorzame Bulgaar se onderdanen zouden proberen te zijn. De vonnissen luiden als volgt: Le venslange gevangenisstraf voor de vier hoofdschuldigen, Ziapkof, Iwa- nof, Naoemof en Tsernef. Bovendien moeten deze vier elk een millioen leva 10.000 gulden) betalen. Ds. Lisjkof kreeg 18 jaar plus een boete van 25.000 leva, hetzelfde vonnis, dat ook over ds. Vassef werd uitgespro ken. Popof kreeg eveneens 18 jaar, maar zijn boete is meer dan vier mil lioen leva. De straffen van de ande ren zijn wat lichter. Twee predikan ten werden veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf zij zijn onmiddellijk op vrije voeten gesteld, maar verlie zen hun burgerrechten voor de duur van twee jaar en moeten aanzienlijke boeten betalen. Niemand is in hoger beroep gegaan. De predikant en de rechters waren al opgestaan om de rechtbank te ver laten, toen Ziapkof veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf, naar vo ren stormde en uitriep dat hij een verklaring wilde afleggen. Met be wogen stem dankte hij het hof „voor de betoonde genade, die mij de moge lijkheid heeft gegeven om mijn leven te herbouwen". Ds. Zaharief, die al 73 jaar oud is, en op vrije voeten is gesteld, verliet met een blij gezicht de zaal, terwijl de bewaker hem glimlachend op de rug klopte. Naar A. P. nog verneemt, duurt le venslange gevangenisstraf in Bulga rije doorgaans 15 jaar. DE SLEUTEL VAN HET PACT Dit artikel luidt: „Een aanval op» één of meer der partijen zowel in Europa als in Ame rika zal beschouwd worden als een aanval op allen. Bijgevolg zullen zij de aangevallen partij of partijen helpen door on middellijk, zowel individueel als ge meenschappelijk, over te gaan tot een zodanige actie, met inbegrip van wapengeweld, als noodzakelijk wordt beschouwd om de veiligheid te her stellen en te handhaven". Kuh schrijft, dat deze formulering sommige Amerikaanse senatoren te ver gaat, terwijl andere landen, als Frankrijk, van mening zijn, dat zij juist niet ver genoeg gaat. Een tweede belangrijke bepaling omschrijft wat onder een aanval moet worden verstaan: „Een gewapende aanval op het ge bied van één der partijen in Europa, Noord-Amerika of Algiers, of tegen de strijdkrachten van de partijen in Europa of tegen enig gebied, eiland, bezitting, vaartuig of vliegtuig in„thet Noordatlantische gebied". Dit „Noord-Atlantische gebied" wordt nader gedefinieerd als dat ge deelte van de Atlantische Oceaan, cat ten Noorden van de Steenboks keerkring ligt. Het verdrag zal tien jaar van kracht zijn, waarna partijen zo nodig wijzigingen kunnen aanbrengen. Zij kunnen dan besluiten het pact na nóg eens tien jaar te beëindigen. Partijen kunnen andere landen uitnodigen toe te treden, mits zo'n land geografisch zodanig ligt, dat het pact er door versterkt wordt. PHILATELISTENPARADIJS WEER GEOPEND „Het Nederlandse Postmuseum" 'heeft in verband met huisvestingsmoeilijkheden zijn uit gebreide collectie acht jaar lang niet kunnen exposeren. Vandaag wordt het museuT. van de stichting weer geopend en dan kunnen de liefheb bers van randingen en watermerken hun harten weer ophalen aan de zeldzame postzegels en inzicht krij gen in de technische ontwikkeling van de frankeer papiertjes. Met een vergrootglas gewapend bekijkt een philatelist een zeldzaam exemplaar. Viëtnam onafhankelijk In het verband van de Franse Unie Frankrijk is thans met Viëtnam verder opgeschoten dan wij met In donesië. De definitieve overeenkomst tus sen de Franse Unie en de onafhanke lijke staat Viëtnam is gisteren geslo ten. Voor de Unie tekende president Vincent Aurial, terwijl Viëtnam ver tegenwoordigd was door keizer Bao Dai. Volgens de overeenkomst is Viët nam in het verband van de Franse Unie onafhankelijk en op administra tief gebied volstrekt autonoom. De nieuwe staat mag diplomatieke ver tegenwoordigers van alle landen toe laten en zelf diplomaten sturen naar bepaalde landen en het Vaticaan, mits de president van de Franse Unie zulks goedkeurt. Viëtnam krijgt een eigen leger met Franse instructeurs en zal in oorlogstijd onder het opperbevel van een Fransman staan. Op economisch gebied zal de piaster tot de franc-zone gaan behoren, wat dus met zich mee brengt dat iedere devaluatie van de Franse franc ook merkbaar zal zijn in de Vietnamese munteenheid. Wat het onderwijs be treft zullen Franse en Viëtnamese diploma's gelijk worden gesteld. De volledige tekst van de overeen komst zal waarschijnlijk eerst worden gepubliceerd, als ex-keizer Bao Dai als staatshoofd naar Saigon terug keert. OOSTENRIJKS-HONGAARSE GRENSINCIDENTEN. Drie Hongaarse soldaten, gewapend met handmitrailleurs, hebben Maan dag twee Oostenrijkse tolbeambten, die patrouilleerden naby Sieggraben (Oostenrijk) in de buurt van de Hon gaarse grens aangevallen, zo meldt het Oostenrijkse ministerie van bin nenlandse zaken. De twee Oostenrij kers werden naar Hongaars grondge bied overgebracht. Een hunner slaag de er in te ontsnappen, ondanks het mitrailleurvuur. Over zijn collega is niets meer vernomen. Het Oostenrijkse persagentschap meldt nader, dat korte tijd later een tweede incident voorviel, waarbij een Hongaarse luitenant van de grenspo litie tijdens een worsteling met twee Oostenrijkse gendarmes werd doodge schoten. Het Oostenrijkse kabinet heeft be sloten langs diplomatieke weg te pro testeren. VERONGELUKTE VIKING GEVONDEN. Gistermiddag hebben duikers het verongelukte Deense Viking-vlieg tuig, dat enige weken geleden kort voor de landing in Kopenhagen spoor, loos verdween, nabij Tinhetten in de Sont aangetroffen op een diepte van ongeveer 15 meter. Zij constateerden, dat het vliegtuig vrijwel geheel onbe schadigd was. Wegens het invallen van de duisternis moest men-verdere onderzoekingen tot morgenochtend uitstellen. Het is duidelijk, dat overtreding van de wet aantrekkelijk werd gemaakt door de geldelijke voordelen, die hieruit voor de ondernemer voort sproten, zodat enerzijds de herhaling in de hand werd gewerkt, terwijl an- aerzyds deze ondernemer in een gunstger positie kwam te verkeren dan zijn collega's in dezelfde be drijfstak, die zich aan de wet hiel den. Niet slechts in liet bakkersbedrijf, doch ook in ander bedrijfstakken de den zich soortgelijke feiten voor. Aangezien moeilijk een snelle en afdoende berechting van deze over tredingen bereikt kan worden, dient naar het oordeel van de minister raar andere middelen tot handhaving van de desbetreffende bepalingen te worden uitgezien. De wijze van berechting is voor het overgrote deel der werkgevers voldoende, echter niet ten aanzien van enkele hardnekkige overtre- deis. Het huidige systeem faalt juist daar, waar ingrijpen het meest no dig is. De minister heeft daarom gemeend een voorstel te moeten doen tot het opnemen van een soort parate execu tie in de arbeidswet van 1919. Het recht n.l. om,-desnoods met behulp van de sterke arm, arbeid te belet- I ten, die volgens de arbeidswet ver boden is. De Stichting van de Arbeid heeft thar.s advies aan de minister uitge bracht. EERSTE KAMER. De Eerste Kamer heeft gistermid dag zonder hoofdelijke stemming de begrotingen voor het departement van Algemene Zaken en voor dat van Landbouw. Visserij en Voedselvoor ziening aangenomen. De communis ten vroegen om aantekening zich te hebben verklaard tegen de begroting van minister Mansholt. VOORPOST IN DE NEGEB Op 7 Januari werd tegen de Egyptena- ren in de Negeb-woestijn door de Is raëlische troepen een operatie be gonnen onder de codenaam „operatie Ayin" naar de Hebreeuwse begin letter van de dorpen Auia en Asluj, waar de slag woedde. In 2 weken werd een gehele Egyptische brigade opgerold. Op het slagveld van twee maanden geleden zijn reeds nieuwe Joodse nederzettingen verrezen, die tevens als vesting dienst kunnen doen. De eerste stenen huizen in Auja El Habir, 5 km van de Egyp tische grens. Johan van Oldenbarnevelt gedebarkeerd Kapitein Rappange gaat met pensioen Het m.s. Johan van Oldenbarne- velt, dat Maandagavond in Amster dam meerde met aan boord 564 mili tairen van de Koninklijke Land macht het KNIL, Mariniers en Ko ninklijke Marine met echtgenoten en kinderen en 283 burgers, is gister morgen in twee uur tyd gedebar keerd. De Johan van Oldenbarnevelt heeft een voorspoedige reis gehad en kreeg alleen bij Malta een uitloper van de stormen, die de vorige week over Europa woedden. Voor Port Said kreeg de commanderend offi cier van de troep (COT) drie tele grammen voor militairên, die wegens dringende redenen in Port S^id van boord moesten en op rekening van de regering vandaar met burgerlucht- vervoerd, waar wagens stonden te wachten om de mannen naar hun plaatsen van bestemming te bren gen. De militairen, die deze reis mee gemaakt hebben, konden volop ge nieten van het comfort dat een mo- drne oceaanstomer met zijn vele personeel biedt. De dienst was dan ook zeer licht. De soldaten moesten alleen hun eigen verblijven schoon houden en de maatschappij Neder land stelde per week een enorme taart ter beschikking voor de cor vee-ploeg, die haar verblijf het beste schoon hield. Kapitein W. F. Rappange heeft met de Johan van Oldenbarnevelt zijn laatste reis voor de maatschappij Ne derland gemaakt. Na een 37-jari"e dienst gaat kapitein Rappange met pensioen. Kapitein Rappange had in 1942 zijn vrouw in de Oost moeten ach terlaten. Zij werd door de Jappen in een kamp gezet. Tot 23 December 1945 hoorden de beide echtelieden niets meer van elkaar. Toen echter kwam kapitein Rapnange met de Kort Nassau naar Batavia en de eerste persoon, die voet aan boord zette, waszijn vrouw. Deze was een dag eerder uit het hospitaal ont slagen en was naar het kantoor van de maatschappij gegaan, om te vra gen of haar man nog leefde. Daar vertelde men haar dat de kapitein de volgende dag in Baavia zou aan komen. De kapitein is voornemens een huis te laten bouwen in Sassenheim dicht bij de Kaag om zich daar aan de zeilsport te wijden, maar kon nog niet erg aan de idee wennen, dat hij nooit meer zal kunnen denken: „Ik ben benieuwd op welk schip ik na dit verlof zal uitvaren". Enige dagen geleden heeft de be manning van de Johan van Olden barnevelt die sinds Jurr 19448 on der zijn leidin« heeft gestaan af scheid van deze kapitein genomen. Hem werd toen een huisje van sui ker overhandigd met het opschrift: „Ons huisje bij de Kaag". K.L.M. OVERWEEGT BENOEMING IR ASJES Ter voorziening in de functie van directeur productie der K.L.M., wel ke functie bekleed is geworden door de bij de ramp te Prestwick omge komen heer W. C. van Veenendaal wordt de benoeming van ir D. L. Asjes overwogen. Ir Asjes die thans werkzaam is voor de B.P.M. in Venezuela ver wierf in eerste instantie bekendheid door zyn deelneming aan de Mel bourne race met de postjager. Gedurende de oorlog diende hij als reserve-officier by de luchtmacht van het KNIL, waar hij zich o.m. als commandant van het 18e squa dron onderscheidde. Hij heeft een groot aantal operationele vluchten op zijn naam. Na de capitulatie van Japan werd hij in Indonesië in de rang van kolonel hoofd van de Rapwi (Relief Allied Prisoners of War Internees) Hij .verliet de mili taire dienst als res. kolonel vlieger waarnemer. KIND UIT EEN BRANDEND HUIS GERED. Te Sappemeer is Maandagavond op het nippertje een driejarig kind ge red uit een brandend huis, bewoond door de familie J. H., J. A. en de we duwe R.. Niemand van de bewoners was muis, doch gelukkig wist een buurman, dc her F. Groeneveld, dat 'n driejarig kind van de familie A. in huis was. Nadat de brand ontdekt was, trapte de heer Groeneveld de deur in en bracht het kind naar bui ten. Nauwelijks had hij het branden de huis verlaten of het dak stortte in. Het huis is geheel uitgebrand. BERGSE TUINDERS ZITTEN MET 1 MILLIOEN K.G. PEEN. Door de export naar Duitsland kon den vrijwel alle overschotten uit het tuinbouw-rayon Bergen op Zoom, via de veiling afgezet worden ir. het afgelopen jaar, zo deelde de direc teur mede. Slechts bij een product, de breekpeen. was dit niet mogelijk, zodat de Bergse tuinders hiervan rond 1 millioen kilogram over heb ben, die onverkoopbaar is. Besprekingen zijn thans gaande om de betrokken tuinders schadeloos te stellen uit het a.g. heffingsfonds. De enorme hoeveelheid peen zal tot vee voeder moeten worden verwerkt. NED. VERLIEZEN IN INDONESIË De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indonesië zijn ge rapporteerd: Koninklijke Landmacht: Gesneuveld 25 Febr. Kapt. H. Klooster, uit Groningen. Van de navolgende personen, die reeds sinds 24 Januari j.L als vermist zijn opgegeven, wordt thans gemeld dat zij gesneuveld zijn: Korp. G. van Aggelen uit Wa- geningen. 2e Lt. J, W. Karssen uit 's-Gra- venhage. Korp. J. T. Keizer uit Laren (N.H.). Serg.-maj. P. Minneboo uit Amsterdam. Korp. J. Pronk uit 's-Graven- hage. HOOFD VLOOTAALMOEZENIER J. F. M. DE SAIN BENOEMD TOT GEHEIM KAMERHEER. Naar het K.N.P. verneemt is op het Bisdom Haarlem van het Vaticaan de mededeling ontvangen, dat hoofd- vlootaalmoezenier Kolonel J. F. M. de Sain benoemd is tot Geheim Ka merheer van Z. H. de Paus. Mgr. J. F. M. de Sain werd gebo ren 26 Juni 1899. Op 20 December 1935 werd hij tot aalmoezenier van het leger benoemd. Gedurende de mo bilisatie en de oorlogsdagen diende hij als aalmoezenier bij het 7e R.I. In 1944 begaf hij zich vrijwillig in krijgs gevangenschap naar Brüx in Tsjecho- Slowakije, waar hij zich tijdens bom bardementen door zijn bijzondere dapperheid bij het verlenen van hulp aan getroffenen onderscheidde. Op 1 September 1945 volgde zijn benoe ming tot hoofdvlootaalmoezenier bij de Koninklijke Marine. Mgr. de Sain bevindt zich thans op inspectiereis naar Indonesië, waarheen hij op 7 Januari met de torpedojager Evertsen is vertrokken. AMELAND GEÏSOLEERD DOOR LAAG WATER. Voor de eerste maal deze winter kon de postbooot „Waddenzee", dia de postdienst V/est-Ameland-H^l'.um onderhoudt, tengevolge van de lage waterstand op de Wadden niet va ren. waardoor Ameland geïsoleerd is. Op de Wadden bevindt zich'reeds enig drijfijs. £en tcoJiA&tttjz... Er is een verhaal, dat een vogel een zware last op zioh voelde druk ken, totdat hij bemerkte, dat die last uit vleugels bestond, waarmede ■hij kon vliegen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1