S)e ftzidaeSoti/fcci/tit
KLEUR
BEKEND
De Republikeinen wensen
opheldering over enkele punten
Molotof vervangen door
Wysjinsky
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 5 MAART 1949
40ste JAARGANG No. 11635
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert 15 ct. p. m.m. Telefoontjes i 1.50
QP DE VERKLARING van de
^Franse communistenleider Mau
rice 'morez, ctat het Franse volk (oe-
doeld is: de 1; ranse communisten)
zien tegenover het Sovjet-leger niet
anuers zou kunnen gedragen dan de
aroeiders en volken van .roten, Roe
menie. Joego-slavië en van elders,
zijn soortgelijke verklaringen ge
volgd van communistenleiaers uit
snuere landen. Le Italiaan Togliatti
was nog duidelijker dan Thorez toen
hij letterlijk zei: „Indien het Sovjet-
leger de aanvaller tot op ons eigen
grondgebied zou vervolgen, dan zou
naar mijn overtuiging het Italiaanse
volk verpacht zijn het Sovjetleger
op de meest doeltreffende wijze te
hulp te komen."
Zo spraken ook de leiders uit an
dere landen; de één wat handiger
dan de ander. Zij aller» verschuiluen
zich achter de fictie, dat zij zich zou
den keren tegen een aanvaller en
dat Sovjet-Rusland nooit die aanval
ler zou zijn.
Wanneer men de Russische denk
wijze kent, weet men, dat de aanval
ler reeds bij voorbaat is aangewe
zen. Dat is de groep van staten, die
zich aansluiten bij het Atlantisch
Pact, dat een agressief pact genoemd
wordt. Komt het dus ooit tot een
trefen, dan is de Sovjet-Unie in elk
geval de aangevallene en zullen de
communisten dus in elk geval achter
de Sovjet-Unie staan.
Dat is natuurlijk niets nieuws; wij
wisten, het al lang. Maar dat het nu
zo openlijk gezegd wordt, is wel iets
nieuws. En ook, dat dezelfde verkla
ring zo uniform wordt afgelegd na
mens alle communistische partijen.
Elijkbaar zijn deze verklaringen dus
afgegeven op bevel van Moskou,' zo
als de kerkvervolgingen in de satel-
lietlanden een te uniform beeld ver
tonen om niet onmiddellijk te doen
denken aan één enkele instantie,
waarvan de plannen zijn uitgegaan.
Waarom heeft Moskou dat parool uit
gegeven? Wat heeft het er mee voor,
dat zijn aanhangers zichzelf zo open
lijk ontmaskeren?
Het kan niet anders zijn dan te
trachten van binnen uit het Atlan
tisch Pact te saboteren. Men tracht
te suggereren, dat het niet de vol
keren zijn, die zich in dit Pact aan
eensluiten, maar uitsluitend de rege
ringen, de daarmee natuurlijk aller
lei slech'e bedoeüngen hebben. Waar
om ook zouden de volken zich aan
eensluiten; de Russen zullen hen
nooit aanvallen!
En dan speculeert Moskou er nog
op, dat de democratische staten wel
zó democratisch zullen zijn, dat zij
de communisten ongehinderd hun
gang zullen laten gaan. Dezelfde
volken, die nog zo pas landverraders
uit hun midden- hebben gestoten.
KET MIDDEL, dat de commuuts-
ten thans gekozen hebben om het
Atlantisch Pact te saboteren, lijke
ens buitengewoon gevaarlijk voor
hen zelf. Want thans zijn de volken
minder dan ooit geneigd om het oor
te lenen aan hun beweringen.
De Noren en de Denen zijn er een
voorbeeld van.
Zo pas hebben zij, inziende, dat
het hoog tijd werd zich te dekken
tegen de dreiging uit het Oosten, be
sloten zich onverwijld aan te slui
ten bij het Atlantisch Pact. En dat
deden zij, ofschoon zij door hun geo
grafische ligging meer dan andere
landen bloot gesteld zijn aan de re
presaille-maatregelen van de Soviets
en ofschoon zij de laatse weken on
der directe Sovjet-Russische druk
hebben gestaan.
De houding van Zweden is nog
niet duidelijk. De Zweden grenzen in
het Noorden rechtstreeks aan Sovjet-
Russisch grondgebied; zij hebben in
de jongste wereldoorlog de druk
der bezetting niet gevoeld en gelo
ven dus nog aan de mogelijkheid om
door een neutraliteitspolitiek buiten
eventuele conflicten te kunnen blij
ven. Maar men verwacht, dat het
niet zo heel lang duren zal, of ook
Zweden zal inzien, dat het toch vei
liger is, om zich aan te sluiten bij het
Westen, waartoe het krachtens aard,
traditie c-n cultuur behoort.
In elk geval of Zweden voorlo
pig afzijdig blijft of niet kunnen
wij constateren, dat het Moskou niet
naar den vleze gaat; dat het zijn vat
op de massa gaat verliezen en dat
de mogelijkheden om gewapender
hand zich van de macht meester te
maken met de dag gaan inkrimpen.
Wanneer Moskou's volgelingen in
het Westen zich nu openlijk tegen
het vaderland verklaren, kan dat
geen ander gevolg hebben dan de
verwezenlijking van het gezegde:
een gewaarschuwd man geldt voor
twee.
HET WERD TE WARM AAN DE
NOORDPOOL.
De oefeningen van de Britse Ma
rine aan de Noordpool zijn gister
avond, een week vóór de vastgestel
de tijd, beëindigd als gevolg van
warme Zuidelijke winden, die ver
dere proefnemingen onmogelijk
maakten, zo meldt Reuters corres
pondent.
Kapitein John Terry, die de lei
ding van de expeditie heeft, ver
klaarde, dat de expeditie over het
algemeen een succes is geweest.
HET INDONESISCHE PROBLEEM
r\E REPUBLIKEINSE vertegenwoordiger in de Engelse hoofdstad, de heer
Soebandrio, heeft gisteren een verklaring afgelegd, waarin hij zijn
instemming betuigde met het door Nederland voorgestelde plan tot een ver
snelde overdracht van de souvereiniteit, het vrijlaten van de Republikein
se leiders en het houden van een Ronde-Tafelconferentie. De Indonesiërs
zullen echter voordat zij de uitnodiging van Nederland aanvaarden, op
drie punten op heldering vragen.
Wat verstaat Nederland onder de
restricties welke aan de vrijheid van
de Indonesische leiders zijn gesteld?
Voorts stelt de Republiek predimi-
nair, dat een versnelde overdracht
van de souvereiniteit niet afhankelijk
wordt gesteld aan de gelijktijdige tot
standkoming van de Nederlands-In
donesische Unie. Ten slotte dient,
voordat de onderhandelingen een aan
vang nemen te worden vastgesteld,
dat de Nederlands-Indonesische Unie
op basis van vrijwilligheid wordt aan
gegaan en dat dientengevolge de
Unie-bepalingen uit de Nederlandse
grondwet niet als bindend schema bij
de onderhandelingen kunnen gelden.
De heer Soebrandio keert zich in
zijn verklaring in het bijzonder tegen
art. 208, lid vier van de Ned. Grond
wet, waarin staat, dat de Unie door
eigen organen de samenwerking tus
sen de deelnemende staten zal verwe
zenlijken in zake de buitenlandse
betrekkingen, defensie en voorzover
nodig de financiën, alsmede nopens
onderwerpen van economische en
culturele aard en dat zfj rechtszeker
heid, de fundamentele rechten en
vrijheden en deugdelijk bestuur zal
waarborgen.
INDONESIë MAANDAG IN
VEILIGHEIDSRAAD.
De Veiligheidsraad zal op Maandag
7 Maart bijeenkomen om opnieuw het
Indonesische probleem te bespreken.
Onder meer komt dan aan bod de
vraag van de Commissie der Ver
enigde Naties voor Indonesië, of zij
de uitnodiging om deel te nemen aan
de Ronde-Tafelconferentie in Den
Haag moet aannemen. Volgens een
Amerikaanse woordvoerder is de re
gering der Verenigde Staten van me
ning, dat de commissie de uitnodi
ging niet moet aanvaarden, tenzij de
Republiek uit eigen vrije wil verte
genwoordigers naar de Ronde-Tafel
conferentie zendt.
TOENEMENDE GEVECHTEN OP
JAVA.
Het Nederlandse militaire hoofd
kwartier maakte gisteren melding van
hevige gevechten in het Westelijk
deel van Java en bericht dat tijdens
deze actie „een republikeins bataljon
uiteengeslagen en practisch geliqui
deerd" is. Volgens deze aankondiging,
aldus Un Press, werd de Indonesi
sche legercommandant Djallani ge
vangen genomen en „vielen bijna alle
wapens van dit bataljon in Neder
landse handen."
Verder wordt medegedeeld, dat tij
dens het Nederlandse offensief tegen
republikeinse eenheden, die zich ge
nesteld hadden rondom Siliredjo, 35
kilometer ten Noordwesten van de
haven Tjilatjap, vijftig Indonesiërs
zijn gesneuveld.
Bij de toenemende Nederlandse pa
trouille-activiteit over geheel Java,
zo deelt het Nederlandse militaire
hoofdkwartier mede, zijn guerilla-
eenheden, die tussen Soerakarta en
Djokjakarta opereerden, „vernie
tigd".
Tijdens hevige gevechten rondom
de berg Wilis op Oost-Ja va maakten
de Nederlandse troepen zich meester
van vier stukken republikeins veld
geschut en zestig ton munitie.
Van Nederlandse verliezen wordt
geen melding gemaakt.
Het hoofdkwartier bericht verder,
dat Nederlandse patrouilles de ach
tervolging hebben ingezet van repu
blikeinse strijdkrachten, die waren
geïnfiltreerd in het gebied, dat de
Nederlanders voor de actie van De
cember hadden bezet. In de Brantas-
delta ten Zuiden van Soerabaja blie
zen de Nederlandse troepen een In
donesische dump met tien ton muni
tie op.
Het hoofdkwartier kondigt verdere
actie aan tegen de guerilla-eenheden,
die opereren bij de voormalige repu
blikeinse steden Keboemen en Poer-
woredjo op Midden-Java.
Op Sumatra werden de zuiverings
acties voortgezet tegen republikein
se eenheden, waarvan gezegd wordt,
dat zij nauwelijks te onderscheiden
zijn van roversbenden.
TOESTAND IN DJOGJA.
Aneta's speciale correspondent in
Djogja meldt, dat bij zuiveringsac
ties in en rondom de stad de beken
de communisten leider Moh. Jusuf is
gearresteerd. Mevr. Sukarno en mevr.
Hatta hebben thans op militair ver
zoek het paleis van Sukarno, waar
zij geheel vrijwillig verbleven, ver
laten. De beide dames genoten alge
hele bewegingsvrijheid. Mevr. Su
karno verklaarde tegenover Aneta,
dat zij geen plannen had om naar
Banka te vertrekken. Zij zeide, dat
zij goed was behandeld en geen en
kele klacht had. Zij wacht thans op
bericht van haar echtgenoot met wie
zij geregeld contact onderhout.
Israël lid van
de U.N.O.
De Veiligheidsraad heeft zich van
nacht uitgesproken voor toelating
van Israël tot de Uno. Negen leden
stemden voor. Egypte stemde tegen
en Groot-Brittannië onthield zich.
Als Sovjet-minister van buitenl. zaken
VANNACHT HEEFT RADIO MOSKOU meegedeeld, dat het 'presidium
van de opperste Sovjet Molotof heeft ontheven van zijn functie van
minister van buitenlandse zaken van de Sovjet-Unie. Andrei Wysjinsky is
in zijn plaats benoemd. Mikoyan is al6 minister van handel vervangen
door Mensjikof
DE GAANDE EN KOMENDE MAN
Molotof, geboren in 1890, is sinds
1939 minister van buitenlandse zaken
geweest. Hij heeft talrijke hoge func
ties bekleed in de partij en is lid ge
weest van de redactie van twee com
munistische bladen, de Zwezda en de
Prawda.
Hij is in de laatste jaren vooral be
kend geworden door de op zijn order
uitgesproken veto's.
Het is niet onmogelijk dat Molotof,
aanhanger van de „oorlogspartij", het
veld heeft moeten ruimen voor
Wysjinsky, omdat de Russische di
plomaten in de laatste tijd weinig
succesrijk zijn geweest.
Wysjinsky, van wie gemeld werd,
dat hij de laatste tijd is opgeborgen
geweest in een sanatorium te Karls
bad, omdat hij zo nerveus en ver
moeid was, is drie jaar jonger dan
Molotof en heeft zich sinds 1902 be
zig gehouden met revolutionnaire ac
tiviteit. Hij is eigenlijk een jurist en
heeft jaren lang de hoogste functies
bij de Russische rechtspraak vervuld.
Zijn naam is groot geworden in tal
van beruchte politeke processen. In
de tijd onmiddellijk na de wapenstil
stand van 1945 was hij Molotofs
rechterhand op de conferentie van de
Grote Drie.
EEN STRAFFERE KOERS?
In Lake Success is men van oor
deel, dat Molotofs vervanging door
Wysjinsky een aanwijzing is voor een
„hardere" Russische politiek tegen-
DE BRUG BIJ RAMSPOL. Het
verkeer tussen de Noord-Oostpolder
en de vaste wal van Overijssel wordt
op het ogenblik nog onderhouden
door twee punten, die heel wat op-
onthoudt en tijdverlies veroorzaken.
Deze situatie zal weldra tot het ver
leden behoren. Een vaste brug, die
in het begin van de zomer gereed
zal ziin, zal de polder bij Ramspol
met het vaste land verbinden. En
kel? bruggedeelten passeren op weg
naar de plaats hunner bestemming
de IJssel ter hoogte van Kampen.
over het Westen. Dat Molotof zijn
positie als eerste minister behoudt,
vat men op als een aanwijzing, dat
hij meer werk van Stalin zal over
nemen.
TREINBOTSING IN SOWJET-
ZONE VAN DUITSLAND.
Negen passagiers vonden gisteren
de dood en vijftien werden gewond
bij een botsing tussen een passa
giers- en een goederentrein tussen
Meiningen en Eisenach in Thurin-
gen in de Sowjet-zone van Duits
land, zo wordt door het hoofdkwar
tier van de spoorwegen in de Sow-
jet-zone medegedeeld.
Een signaal kon door de hevige
sneeuwval niet worden waargeno-
HET NOORD ATLANTISCHE PACT
BINNEN TIEN DAGEN GEREED?
De diplomatieke correspondent van
de „Times" verklaart, dat er redelijke
hoop bestaat, dat het Noord-Atlan
tische Pact binnen tien dagen voor
ondertekening gereed zal komen. De
tekst van het verdrag zou dan enkele
dagen later gepubliceerd worden.
NED VERLIEZEN
IN INDONESIË
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de vol
gende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Koninklijke Marine:
Gesneuveld 3 Maart: tdl. serg.
majoor der mar. H. J. Sanders,
Maastricht.
Koninklijke landmacht:
Overleden t.g.v. oorlogsver
wonding op 20 Februari 1949:
sold. J. T. van Brienen, Loos
duinen.
Gesneuveld 20 Februari: sold.
C. A. de Groot, Amsterdam;
sold. C. J. R. Schlingmann, Reeu-
wijk; serg. K. Severe, Amster
dam.
Gesneuveld 21 Februari: korp.
R. H. Bakker, Haarlem; sold. C.
Beets, Langedijk; sold, A. C. de
'Jong, 's-Gravenhage; sold. D. de
Jong, Hendrik Ido Ambacht;
serg. W. Meijer, Rijswijk (Z.H.);
korp. G. J. Salemink, Terborg;
sold. J. van Zomeren, Rotter
dam.
Gesneuveld 23 Februari: sold.
G. Bodde, Assen; serg. J. J. A.
Houben, ValkenburgHouthem
(Limb.).
Overleden t.g.v. oorlogsver
wonding op 25 Februari 1949:
sold. A. J. van Agthoven, Rot
terdam.
Gesneuveld 27 Februari: sold,
le kl. M. Baay, 's-Gravenhage;
sold, le kl. J. Lemstra, Zwolle;
sold, le kl. J. van der Wansem,
's-Gravenhage.
Koninklijk Nederlands-Indisch
leger:
Gesneuveld 28 Februari: sold.
2 kl. mil. bur. pers. C. Buntua
uit Indonesië.
CADEAUTJE VAN DE ZEE. Toen
de storm was uitgewoed en het
strand weer begaanbaar werd, ont
dekte men in de buurt van Wijk aan
Zee deze grote mijn, die snel dvw
de Mijnen Opruimings Dienst on
schadelijk werd gemaakt.
Tsjiang verzocht
heen te gaan
HU STAAT DE VREDESONDER
HANDELINGEN IN DE WEG.
Van gewoonlijk betrouwbare zij
de werd gisteren vernomen, dat
twee leden van de Chinese rege
ringscommissie, die belast is met
met ontwerpen van de voorwaarden
voor het sluiten van de vrede met
de communistische leiders, per
vliegtuig naar Fenghoea zijn ver
trokken. Zij hadden een „beleefd
ultimatum" bij zich, bestemd voor
generalissimus Tsjiang Kai-Sjek,
die zich aldaar heeft teruggetrok
ken.
In dit „ultimatum" wordt Tsjiang
Kai-Sjek verzocht:
1. Zijn bevoegdheden volledig
over te dragen aan de waarnemen
de president Li Tsoeng Jen.
2. „Op te houden met ingrijpen
in de vredesonderhandelingen".
3. Naar het buitenland te ver
trekken.
Waarnemers te Nanking verklaar
den, dat generalissimus Tsjiang Kai
Sjek deze voorwaarden zou moeten
aanvaarden, alvorens met kans van
slagen vredesonderhandelingen met
de communistische leiders zouden
kunnen worden geopend.
Men was te Nanking algemeen
van mening, dat het sluiten van
vrede thans in hoofdzaak neerkomt
op het vinden van een formule,
waarbij „het gezicht kan worden
gered".
Gemeend wordt, dat de voornaam
ste hinderpalen voor het sluiten
van vrede moetenworden gezocht
m tegenwerking door extremisten
aan beide zijden en in de commu
nistische eis tot bestraffing van
hen, die zij „oorlogsmisdadigers"
noemen en waaronder zich ook
Tsjiang Kai-Sjek bevindt.
R.K. GEESTELIJKEN TER DOOD
VEROORDEELD IN POLEN.
Wegens hulpverlening aan een
„ondergrondse bende" die beschul
digd wordt van het vermoorden van
55 leden van de veiligheidspolitie
en plaatselijke communistische par
tijfunctionarissen tijdens de afgelo
pen twee jaar, zijn dóór een mili
taire rechtbank te Lodz gisteren
twee Rooms Katholieke geestelijken
ter dood veroordeeld.
De „ondergrondse" leider Jan
Malolepszy, die naar verklaard werd
de bevolking van verscheidene pro
vincies had geterroriseerd, is ook
ter dood veroordeeld.
Een derde geestelijke kreeg acht
jaar gevangenisstraf.
Rasmussen naar
Washington
De Deense minister van buiten
landse zaken, Gustav Rasmussen, zal
binnenkort naar Washington ver
trekken om met de Amerikaanse re
gering te spreken over Denemarkens
definitieve besluit omtrent deelne
ming aan het Atlantische Pact, zo
werd gisteren te Kopenhagen offi-
cieal medegedeeld.
Deze mededeling werd gedaan na
een bijeenkomst van de Deense com
missie voor buitenlande aangelegen
heden, welke drie dagen heeft ge
duurd.
VLIEGENDE TANKER VERMIST.
De Amerikaanse luchtmacht maak
te te Manilla (Philippijnen) bekend,
dat een der superforten, die de
.Lucky Lady Second" op haar non
stop vlucht rond de wereld van ben
zine heeft voorzien, vermist wordt
en vermoedelijk met de bemanning
van negen koppen verloren is ge
gaan.
Na het tanken, dat volkomen slaag
de is het toestel op terugweg naar
zijn basis verdwenen.
Het anti-papisme
IN de „Nieuwe Leidsche Courant"
schrijft een lezer een typisch anti
papistisch artikeltje.
Het is niet de gewoonte, dat een
blad ingaat op wat in een ander blad
buiten verantwoordelijkheid der re
dactie (zoals in dit geval) is geschre
ven. Maar het bedoelde artikeltje is
zulk een typische uiting van een anti
papistische geest, welke we de laatste
tijd ook bij anderen hebben gecon
stateerd, dat het ons zeer gewenst
lijkt, deze even te signaleren. (Ter
voorkoming van eventueel misver
stand, zij er op gewezen, dat de re
dactie van het Prot. Chr. orgaan
voor wat haar lezer schrijft geen ver
antwoordelijkheid treft).
De Protestantse schrijver consta
teert, „dat er de laatste tijd in onze
(de Protestantse) bladen zoveel ge
schreven wordt over het proces-Minds
zenty". En dan vervolgt hij: „maar
wanneer wordt er eens gewezen op
de voor ieder waarneembare geva
ren, waarmede Rome het Protestan
tisme bedreigt?"
Hier worden de gevaren" van wat
de schrijver noemt de „anti-godsdien
stige geest, die ons van uit Moskou
„toewaait" op één lijn gesteld met de
gevaren, waarmede Rome het Pro
testantisme bedreigd"!
De schrijver meent en terecht!
dat hem om deze ve.gelijking
anti-papisme zal worden verweten:
„Men moge ons dan kwalificeren als
anti-papisten, maar sedert wanneer
is Rome pro-reformatorisch gewor
den." Het gemis aan logisch denken,
tengevolge van 'n zekere verblinding,
het anti-papisme vaak eigen, springt
hier wel héél sterk in het oog. Pro-
reformatorisch staat niet tegenover
anti-papistisch, maar tegenover pro-
Rooms! Men kan van „Rome" na
tuurlijk niet verwachten, dat het pro-
reformatórisch is, evenmin als men
even natuurlijk van de Protes
tantse Kerken kan verlangen, dat zij
pro-Rooms zouden zijn!
Wat is nu verder het typisch anti
papisme in de mentaliteit van de
schrijver?
Eén van de typische trekken van
het anti-papisme is, dat het feiten
verdraait of opblaast, in ieder geval-
niet, in absolute en relatieve zin, in
de juiste proporties ziet, om daaruit
conclusies te trekken, waarmede men
de katholieken tracht te h ameren,
neer te halen in de waardering van
hun meden ensen, achteruit te drin
gen in de samenleving.*
Zó ook hier.
De schrijver wijst op wat er bijv.
in Spanje gebeurt ten opzichte van
de Protestanten. Zoals men weet,
wordt de laatste tijd aan het regiem
Franco vervreten, dat onder dat re
giem door katholieken in Madrid,
Protestanten zijn gemolesteerd en
ruiten van een Protestantse kerk zijn
ingegooid. Bij dergelijke voorvallen
zijn onder het Spaanse volk ongetwij
feld meer politieke dan godsdienstige
drijfveren in beweging. Maar wij
keuren deze dingen natuurlijk on
voorwaardelijk af, zoals wij b.v. ook
afkeuren de achterstelling, welke de
katholieken in Ulster van protestant
se zijde moeten verdragen.
Maar zelfs al zou alles, wat de Pro
testantse schrijver uit Spanje heeft
gelezen of horen vertellen over daar
heersende onverdraagzaamheid, waar
zijn, dan zelfs nóg zou het in hoge
mate onredelijk zijn, een zin te schrij
ven als deze:
„Wij achten verzet tegen het
Communisme nodig, maar ook
tegen het Rooms-Katholicisme."
Waarbij hij wat in een Christen
werkelijk schandelijk moet heterj
het godloze communisme in één adem
noemt met het Rooms-Katholicisme.
Ieder onbevooroordeelde zal dit
met ons betreuren en er zich over
ergeren.
Eén groep kan er zich over ver
blijden en zeer terecht de
Communisten!
104-JARIGE
De heer Pieter Kooy, wonende
Nieuwe Meerdijk in Badhoevedorp,
hoopt Maandag 7 Maart a.s. zijn
•104-de verjaardag te vieren. Hij is
vermoedelijk de oudste inwoner van
Nederland.
€en koJiAettfe...
„Als ruzie ontstaat, is het hek van
de dam;
Bind dus in voor de twist los
barst.
Spreuken 17, 14.
