Wederom een bewogen
zitting van het hof
WOENSDAG 23 FEBRUARI 1949
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
HET KRAVCHENKO-PROCES
ISTERIVIIDDAG is het proces van Kravchenko tegen „Les Lettres Fran-
?aises" voortgezet. Kravchenko was zelf weer op de zitting aanwezig.
De leraar Roger Garaudy, communistisch parlementslid, tracht in een
lange uiteenzetting onwaarschijnlijkheden aan te tonen in Kravchenko's
boek. Wanneer hij spreekt over het Tsaren-regiem en over de voorkeur,
die Kravchenko voor dit regiem zou hebben betoond, roept deze laatste:
„Onder het regiem van de Tsaar waren er duizenden gevangenen, doch
onder het Sowjetregiem zijn er mil lioenen."
„Kravchenko*. zo zegt Garaudy,
„spreekt de .traditionele taal der emi
granten en verraders, welke tot doel
heeft een atmosfeer van heilige oor
log te scheppen."
Kravchenko: „Gij zijt agent van
het Kremlin en schaamt u daarvoor
niet."
De volgende getuige, dr. Aboulker,
zegt de Amerikaanse geheime dienst
goed te kennen en beweert, dat Krav
chenko slechts een stroman is en dat
hij naar Frankrijk is gezonden in het
kader van het Marshall-plan.
Mr. Izard. Kravchenko's advocaat,
protesteert vervolgens tegen de Sov
jet-nota, welke drie van spr.'s getui
gen wenst uitgeleverd te zien als
„oorlogsmisdadigers." „Ik betreur het,
zegt hij, dat de Sovjet-ambassade
heeft gemeend goed te handelen met
tot de Franse regering dit verzoek om
uitlevering te richten, nog voordat de
debatten van dit proces zijn beëin
digd".
Vervolgens komt de bejaarde Ni
kolas Antonof getuigen.
„Ik heb gedurende drie jaar met
hem te Nikapol gewerkt, zo zegt hij.
Hij was eerst adjunct-leider en ver
volgens leid-r van een der voornaam
ste werkplaatsen voor draadtrekking,
waar ongeveer 1600 arbeiders werk
ten. Hij stond bekend als een actief
lid -der communistische partij. De ar
beiders, evenals zijn vrienden en
chefs, beschouwden hem als 'n vrien
delijk man".
Spreker weidt vervolgens uitvoe
rig uit over de vervolgingen die hij
sedert 1930 vanwege het Sowjetre
giem te verduren had. Hij was drie
maal gearresteerd en negen jaar in de
gevangenis doorgebracht. Hij ver
strekt ijzingwekkende bijzonderhe
den over de wijze, waarop hij werd
verhoord, bewusteloos geslagen, ver
volgens opgesloten in een klein lo
kaal. waar hij niet eens rechtop kon
staan.
Nadat de zitting enige tijd geschorst
is geweest komt Antonov opnieuw
naar voren. Zeer spoedig gaat het
even warm toe als bij de eerste te
rechtzittingen.
Marquie, die in de zaal is. verzoekt
met de getuige geconfronteerd te
worden, en vraagt hem in well: kamp
hij thans verblijft.
Maitre Izard protesteert met klem
tegen de bemoeiing van Marquie en
zegt: „Marquie is er steeds als de kip
pen bij, wanneer het er om gaa- zijn
land aan te vallen."
Onder het grootste tumult wordt
de verwarde discussie voortgezet.
Wurmser e:. Kravchenko overladen
elkaar met scheldwoorden. Kravchen
ko zegt: „Ik verzoek de voorzitter die
hoop herrieschoppers het zwijgen op
te leggen."
Nadat de rust hersteld is, komt de
vrouw van de vorige getuige aan het
woord. Zij zegt verscheidene persona
ges uit het boek van Kravchenko te
kennen en verklaart, dat haar eerste
man, die ee communist van het eer
ste uur was en op 16-jarige leeftijd
reeds in de burgeroorlog vocht, als
slachtoffer van de zuivering viel.
De verdediging onderbreekt voort
durend de getuige en vraagt haar al
lerlei inlichtingen omtrent haar hou
ding tijdens de Duitse bezetting.
Dan komt d. jurist Wassilof voor,
die op krukken loopt.
Wassilov spreekt in zijn getuigenis
speciaal over de zuivering. Naar hij
zegt waren de slachtoffers hiervan
vooral personen uit de arbeidersklas
se, die all.r. de revolutie van 1917
hadden medegemaakt.
Er zullen nog drie getuigen van
Kravchenko worden gehoord.
BISDOMMEN MOETEN
VERDWIJNEN IN HONGARIJE
Er zijn thans nadere bijzonderhe
den bekend geworden van liet reeds
eerder gemelde plan der Hongaarse
regering om in Hongarije een natio
nale kerk te stichten. Volgens dit
plan wil men de bisdommen ophef
fen en daarvoor in de plaats vier
voorstel wel de gelovigen de bis
schoppen daarvan moeten bc-roemd
worden op voorstel van de Minister
van Binnenlandse Zaken. Een ander
voorstel wel ded gelovigen de bis
schoppen laten kiezen en de geko
zenen door de president van de Hon
gaarse republiek laten bevestigen. In
dit verband rekent men er op, dat
de Minister van Binnenlandse Zaken
van de geestelijkheid zal eisen om
hun houding te bepalen ten aanzien
van de zaak tegen Kardinaal Minds-
zentv. De priesters staan dan voor
ae keus om in een dergelijke nieuwe
regeling toe te stemmen of het ge
vaar te lopen zelf wegens hoogver
raad ter verantwoording te worden
geroepen.
BUNA 1 MILLIOEN WERKLOZEN
IN W.-DUITSLAND.
De werkloosheid in dc Engels-
Amerikaanse zóne van Duitsland is
thans het grootst sedert het begin
van de bezetting, aldus meldt gene-
aaal Clay, de Amerikaanse militaire
gouverneur in Duitsland, in zijn half-
maandelijks rapport aan Washington.
,In Januari nam de geregistreerde
werkloosheid met 200.000 gevallen
toe tot een totaal van 944.000", aldus
het rapport.
„De toeneming was zo groot, dat
seizoenfactoren er niet alleen schul
dig aan kunnen zijn. Tot de redenen,
die voor de toeneming naar voren
worden gebracht, behóren: de scher
pe afneming van indusriële activi
teit, veroorzaakt door het toenemend
gebrek aan gelden, het stroomtekort
in het Zuiden en de afnemende vraag
naar verbruiksgoederen tegen de hui
dige prijzen".
STERFTECIJFER IS LAGER
DAN OOIT.
Nederlands wereldrecord.
Het Nederlandse sterftecijfer voor
1948 is het laagste, dat ooit hier of
in andere landen werd geregistreerd.
Er waren in ons land 7,4 sterfgeval
len per 1000 inwoners. Het oude re
cord had Nieuw-Zeeland, dat in de ja
ren 1932 en 1933 een sterftecijfer van
8,0 per 1000 inwoners had.
In 1947 was het Nederlandse sterf
tecijfer 8,1; voor de oorlog gemid
deld 8,7 per 1000 inwoners. Ook de
zuigelingensterfte in ons land is zeer
laag. De sterfte van kinderen bene
den één jaar bedroeg in 1948 28.2 per
1000 levendgeborenen. Recordhouders
zijn hier Zweden en Nieuw-Zeeland,
waar de sterftecijfers van zuigelin
gen 25 per 1000 levendgeborenen be
dragen. De gemiddelde leeftijd van
alle Nederlanders is thans dertig jaar
en negen maanden.
Aan het eind van 1948 waren er in
ons land 154.000 inwoners méér dan
aan het begin van het jaar. Het to
tale inwonertal van ons land bedroeg
op 1 Januari 9.870-000. Eind 1949 of
begin 1950 zal de tien millioen wor
den bereikt.
HET TABAKSRANTSOEN VOOR
DEZE WEEK.
Naar wij vernemen zal het tabaks
rantsoen deze week (in de bonnen-
lijst van Donderdag a.s.) waarschijn
lijk bedragen vier rantsoenen voor
de heren en twee voor de dames.
AUTO REED TWEE MENSEN AAN.
De bandiet reed door!
Gisteravond om half elf liepen in
de Commelinstraat te Amsterdam
twee bejaarde mannen op dc rijweg
in de richting van de Pontanusstraat.
Het waren de 72-jarige H. W., wo
nende in de Javastraat en de even
oude P. F. wonende in de Wagenaar-
straat. Beiden werden van achteren
aangereden door een donkerblauwe
luxe auto, die onmiddellijk na de
aanrijding de lichten doofde en
doorreed. Beide mannen zijn in be
wusteloze toestand naar een zieken
huis vervoerd.
Voor DUW-arbeiders:
GARANTIELONEN NU TOT 1 MEI.
Minister In 't Veld heeft voor de
D.U.W.-arbeiders bepaald, dat de pe
riode gedurende welke de garantie
lonen van kracht zijn, is verlengd tot
en met 30 April 1949.
De garantielonen werden ingevoerd
op 25 October van het vorige jaar op-
drang van de Raad van Vakcentra-
len. Daarmee werd bereikt dat de
D.U.W.-arbeiders ook in de winter
maanden, wanneer door vorst, regen
en vroeg invallende duisternis korte
re werkdagen moesten worden ge
maakt, toch konden rekenen op een
sociaal verantwoord minimumloon.
De regeling gold tot 26 Februari 1949.
NED. GLADIOLEN-VERENIGING.
De Ned. Gladiolenveren. besloot
de uitvoer van kleine maten gladiolen
(beneden de 8 c.m.) vrij te laten. De
mening van de grote meerderheid der
vergadering was: „als wij de kleine
maten niet exporteren, doet een an
der land het wel.
Gistermiddag omstreeks vier uur
was een 17-jarige timmerman aan de
Eaarsjes te Amsterdam bezig balken
af te laden van een truck met opleg
ger. Op een gegeven ogenblik stak
hij zonder uit te kijken met een 6
meter lange balk op zijn nek de rij -
weg over. De balk sloeg door de
voorruit van een passerende auto, en,
hoewel de chauffeur onmiddellijk
remde, kon hij niet voorkomen, dat
de balk een eind werd meegesleurd
en een juist passerende hoofdonder
wijzer en een 'scholier raakte. Deze
laatsten kregen inwendige kneuzin
gen en zijn opgenomen in het Wil-
helminagasthuis. De chauffeur kreeg
geen letsel. De timmerman, die het
ongeluk had veroorzaakt werd gear
resteerd wegens het veroorzaken van
zwaar lichamelijk letsel door schuld
cn ter beschikking van de kinderpo
litie gesteld.
VOOR 'N NIEUW
FOTOTOESTEL:
HERDENKING FEBRUARI
STAKING.
Verworden tot communistische
demonstratie.
De herdenking van de Februarista
king van 1941 te Amsterdam zal dit
jaar alleen door communisten worden
bezocht en voor het laatst worden ge
houden.
Om de moeilijkheden van de afge
lopen jaren te overbruggen besloot
de burgemeester van de hoofdstad, dit
jaar als hoofd van de bevolking al
leen het woord te voeren op het Wa-
terlooplein. Maar de communisten
kondigden aan, dat zij. wanneer zij
niet op het Waterlooplein mochten
spreken, op de Noordermarkt op de
zelfde tijd een afzonderlijke meeting
zouden organiseren. Na veel over en
weer gepraat werd toegestaan, dat
Fred. Schoonenberg, hoofdredacteur
van „De Waarheid", na de burgemees
ter het woord zal voeren. Dit echter
op voorwaarde, dat de tekst van
Schoonenberg tevoren overgelegd zal
worden. Nu hebben achter elkaar het
N.V.V., de K.A.B. en het C.N.V. met
de herdenking gebroken en hun leden
geadviseerd niet deel te nemen aan
deze demonstratie. Men staat op het
standpunt, dat door de spreekbeurt
van de heer Schoonenberg het karak
ter van de bijeenkomst bepaald wordt
en dat zij daarin geen deel zullen
hebben.
De stakende havenarbeiders te
Amsterdam hebben besloten de sta
king, die gisteren precies zes weken
geleden uitbrak, op te heffen. Van
ochtend zouden zij weer aan het
werk gaan.
Dit besluit is genomen als gevolg
van de mededeling van de Scheep
vaartvereniging Noord, dat er tegen
de arbeiders, die hedenmorgen het
werk hervatten, geen rancune-maat
regelen zullen worden genomen.
NIEUW HOOFDBESTUUR VAN
ST. ADELBERTS-VERENIGING.
Op een te 's-Hertogenbosch gehou
den vergadering van de Landelijke
Centrale en Afdelingsbesturen der St.
Adelbertsvereniging, welke in 1934
door wijlen Jhr. Mr. Ruys de Beeren-
brouck werd opgericht als standsor-
ganisatie op Katholieke grondslag van
personen behorende tot de leidende
stand, is een nieuw hoofdbestuur ge
kozen bestaande uit: Mr. F. J. G. Ba
ron van Voorst tot Voorst, voorzitter;
Mr. P. J. M. /^alberse, secretaris, Nas
sau - Zuilensteinstraat la, 's-Graven-
hage, tel. 777330; Ir. J. G. E. Gieskes,
penningmeesteiMr. R. H. van Bas
ten Batenburg, lid; L. T. F. Bouwman,
lid. Het nieuwe bestuur ziet als zijn
hoofdtaak c reorganisatie en uit
bouw o.m. door het geven van een
krachtige cc.itrale leiding der St.
Adelberts-Vereniging. Zoals bekend
heeft de St. Adelberts-Vereniging tot
doel het behartigen en bevorderen
van de godsdienstige, zedelijke, cul
turele en maatschappelijke belangen
van die katholieken, die uit eer oog
punt van ontwikkeling of positie of
welstand behoren tot de leidende
stand.
Daarnaast streeft de St. Adelberts-
Vereniging naar een samenwerking
als standsorganisatie met de andere
bestaande standsorganisaties op ka
tholieke grondslag, met de Katholie
ke Actie en met andere katholieke
verenigingen en groeperingen op
godsdienstig en maatschappelijk ter
rein.
R.K. BOND VOOR HET RIJWIEL-
KLEINBEDRIJF.
Na bijwoning van een Stille H.
Mis in de St. Jan zette de Neder
landse Katholieke Bond voor het
Rijwielkleinbedrijf gisteren zijn
tweedaagse congres in het Casino te
's Hertogenbosch voort met de af
werking van die programmapunten,
welke op de Maandag gehouden
jaarvergadering niet meer aan .de
orde konden komen. Na enkele re
glementswijzigingen kwamen de
voorstellen uit de afdelingen in be
handeling.
De afdeling Den Haag stelde het
hoofdbestuur voor bij bevoegde in
stanties aan te dringen op een be
vredigende oplossing ten aanzien
van de eis van de rijwielkleinhan
delaren, dat de rijwielen met hulp-
m'otortjes door de rijwielhandel
kunnen worden gekocht. Het hoofd
bestuur deelde mede, dat deze
kwestie zijn blijvende aandacht
heeft. De werking van het bonds-
secretariaat kon de afdeling Den
Haag ook niet bevredigen. Hij drong
er op aan hierin verandering te
brengen. Het hoofdbestuur meende,
dat men de kort geleden ingevoerde
reorganisatie van het secretariaat de
zich steeds meer uitbreidende werk
zaamheden meester zou kunnen blij
ven.
Vervolgens hield rector H. Brans,
nationaal-aalmoezenier van de K.J.
M.V. (Katholieke Jonge Midden
stands Vereniging) „een gesprek
met de rijwielhandelaar''. Hij zette
uiteen, op welke plaats de rijwiel
bandelaar als katholiek heeft te
staan.
De landelijke voorziter, de heer C.
Kwanten uit Eindhoven, herdacht
daarop de overleden leden en reikte
aan de leden, die gedurende het der
tigjarig bestaan van de bond zeer ver
diensteliik gewerkt hebben, een oor
konde uit.
Tot slot werden met algemene
goedkeuring enige telegrammen ver
zonden, en wel een protest-telegram
aan de minister-president van Hon
garije inzake het proces tegen Kar
diaal Mindszentv en telegrammen
van aanhankelijkheid aan H.M. de
Koningin en Kardinaal de Jong.
GROTE PARTIJ TEXTIEL
GESTOLEN.
Vijf en dertig balen textiel van
een waarde van ongeveer 10.000
zijn ontvreemd uit een vrachtauto
van een Brabants transportbedrijf
tijdens een reis van Tilburg naar
Amsterdam. Toen de wagen in Am
sterdam arriveerde, bleek de aut<
vrijwel geheel leeggestolen.
De bestuurder en een begeleider
zijn aanvankelijk aangehouden maar
na verhoord te zijn weer op vrije
voeten gesteld. De politie vermoedt,
dat dieven kans hebben gezien, de
zijdeuren van de laadruimte open
te breken op een ogenblik, toen de
bestuurder en zijn metgezel even af
wezig waren. Het wordt evenmin
onmogelijk geaoht, dat reeds in Til
burg, voor het vertrek dus, de dief
stal is gepleegd.
CLANDESTIENE N.S B.-
ORGANISATIE.
De Rijkspolitie te Amsterdam heeft
drie personen gearresteerd, die zich
bezig hielden met het verlenen van,
hulp en steun aan ontvluchte en voort
vluchtige politieke delinquenten. De
gearresteerden waren in November
van het vorig jaar eveneens voor het
zelfde feit aangehouden, doch wer
den betrekkelijk kort daarna op vrije
voeten gesteld. Al spoedig daarna
bleek, dat weer met deze practijken
was begonnen. De Rijkspolitie te Am
sterdam heeft daarop met haar col
lega's in het gewest Arnhem gecoör
dineerd, die direct de ontvluchte po
litieke delinquent Jean Frangois Cel-
le, een voormalig politieman in dp
gemeente Wijchen kon aanhouden.
Het spoor leidde naar de bekende
voormalige N.S.B-er de Jong aan de
Leliegracht to Amsterdam, die vorig
jaar reeds was gearresteerd en de be
kende radiopropagandist de Meester.
Bij huiszoeking werden bescheiden in
beslag genomen waaronder een com
pleet kaartsysteem met de namer van
een groot aantal politieke delinquen
ten. Daags na de arrestatie van de
Jong constateerde de Rijkspolitie voor
het raam van het perceel op de Le
liegracht een kaartje met de woor
den: „Heden geen zitting". Het staat
wel vast, dat deze „zittingen"
's Maandags, Woensdags en Vrijdags
werden gehouden.
VIERMAAL DE DOODSTRAF
GEëlST
De procureur-fiscaal bij het Bij
zondere hof te Leeuwarden heeft
gisteren tegen de vroegere Kriminal-
Sekretar W. Rudolph de doodstraf
geëist. Rudolph heeft in de oorlog
een ware terreur in Friesland uitge
oefend. Vele mensen zijn door zijn
toedoen gearresteerd, mishandeld en
Doodgeschoten.
Tegen de dertigjarige kruideniers
bediende T. Soetebier uit Coevor-
den, de vier cn veertigjarige arbeider
W. A. Bos uit Vlagtwedde en de drie
veertigjarige arbeider A. Boelen
uit Emmen is door de advocaat-fis
caal bij het Bijzondere hof te Assen
eveneens de doodstraf geëist. Het
drietal heeft bewakingsdiensten ver
richt in het kamp te Ommen. Bo
vendien heeft het meegewerkt aan
razzia's op onderduikers. De drie
mannen zijn voortvluchtig.
BOETE GEëlST TEGEN TWEE
JOURNALISTEN, DIE ZWEGEN.
De officier van Justitie bij de
Haagse rechtbank eiste zowel tegen
de algemeen hoofdredacteur van de
vakpers der N.V. „De Gelderlander"
W. H. Kruiderink, als tegen de re
dacteur van het vakblad „De Krui
denier" P. J. J. M. Corstiaensen
honderd gulden boete en een maand
voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaar. Beide journalisten
weigerden tegenover de rechter
commissaris de bron te noemen,
waaruit zij gegevens putten voor
publicaties over een geheime over
eenkomst tussen de regering en de
margarine-industrie.
Zij beriepen zich op verschonings
recht, dat bij arrest van de Hoge
Raad onlangs in de „zaak-Lunshof"
werd verworpen.
RECHTSZAAK TEGEN JOURNA
LIST DIE ZIJN BRON NIET
NOEMT.
Opnieuw is een Nederlands jour
nalist gedagvaard wegens weigering
om zijn bron van bepaalde gegevens
te noemen. De Haagse rechtbank
zal op 3 Maart de heer J. L. de Ru
wegens beroep op geheimhoudings
plicht (verschoningsrecht) te ver
antwoorden hebben. Zoals men weet
is dit beroep in algemene zin door
de Hoge Raad der Nederlanden ver
worpen.
De heer de R. thans redacteur van
het Haags Dagblad, werkte in Oc
tober 1947 bij de Nieuwe Haagse
Courant. In die maand verdween
een aangetekende brief met 100.000
die van het postkantoor te Alphen
aan den Rijn verzonden werd. De
enveloppe kwam ledig bij de ge
adresseerde aan.
Van een zijner relaties verkreeg'
de heer de R. bepaalde gegevens
over genomen opsporingsmaatrege
len in verband mat mogelijke grens
overschrijdingen door de dader (S.)
en publiceerde deze in laatstge
noemd blad. Hij voert aan niet ge
weten te hebben, dat deze gegevens
geheim waren en weigerde tegen
over de rechtercommissaris bij de
1 Haagse rechtbank zijn zegsman of
zegslieden te noemen.
Voor zover bekend is het raadsel
van de verdwenen f 100.000 nog
niet opgelost.
DE ROOFOVERVAL OP HET
ROTTERDAMSE HOOFD
POSTKANTOOR.
De buit van de portier is door
„vrienden" opgemaakt.
Velen zullen zich de geruchtma
kende „roofoverval" op het hoofd
postkantoor te Rotterdam herinne
ren. Op 24 Augustus 1946 kon door
een handig in elkaar gezet spelletje
uit de kluis een bedrag van 213.000
worden ontvreemd. Er werden tal
rijke verdachten aangehouden, o.a.
de toen 42-jarige portier bij de PTT,
Barend Mulder, die slechts op het
laatste ogenblik ter terechtzitting
bekende, dat hijdeel had uitge
maakt van het complot. De roof
overval was dus inderdaad gefin
geerd geweest. Hij hoorde zich des
wege op 19 Juli 1947 door de Rot
terdamse rechtbank veroordelen tot
drie en een half jaar gevangenis
straf. Daar ging dan het voorarrest
af, dat bijna een jaar geduurd had.
Aangezien ook nog een deel van de
straf in mindering zou komen dooi
de gratieverlening ter gelegenheid
van het gouden regeringsjubileum
van H.M. Koningin Wilhelmina, zou
het thans niet lang meer duren, of
M. kwam weer op vrije voeten. Van
het geroofde geld had de politie be
langrijke bedragen niet kunnen
achterhalen, maar zij was overtuigd,
dat er hier en daar nog veel ver
borgen werd gehouden. En zo zou
c^e portier, daar - was zij van over
tuigd, na zijn ontslag uit de gevan
genis proberen een goed leventje te
gaan leiden van zijn aandeel in de
buit.
Door de jongste ontdekking van
de politie zal M. daartoe weinig
kans meer krijgen. Zij is er nl. ach
tergekomen, dat Barend M. zijn
aandeel, dat ruim f 26.000 bedroeg,
aan de 41-jarige caféhouder P. P.
van V. in bewaring had gegeven.
Maar deze voelde zich in de dagen
van het grote onderzoek toch niet
behaaglijk en daarom gaf hij het
geld op zijn beurt in bewaring aan
de 45-jarige verzekeringsagent P. L.
M., onder mededeling: ik kom er nu
en dan wel wat van halen en als je
zelf dringend iets nodig hebt, mag
je er wel iets van lenen, als je het
maar teruggeeft. Van eind 1946 af
zijn beiden bezig geweest gedeelten
van de som voor eigen doeleinden
te gebruiken en thans is er zo goed
als niets meer van al die duizenden
over.
Zowel de verzekeringsagent als de
caféhouder zijn nu gearresteerd en
in het huis van bewaring opge
sloten. En voor portier M. zal er bij
zijn ontslag uit de gevangenis niets
anders opzitten dan te trachten
maar weer met handenarbeid aan
de kost te komen.
ONONTPLOFTE MIJN OP EEN
GASLEIDING.
Nadat de Nieuwstad bij Susteren
een voor een kar gespannen paard op
een mijn gelopen was. tengevolge
waarvan de mijn ontplofte en het
paard gedood werd, stelde de hulp
verleningsdienst tc Venlo een onder
zoek ter plaatse in en ontdekte nog
een niet ontplofte mijn onder een sta
pel hout. Het gevaarlijke projectiel
bleek juist boven de gasleiding naar
Noord- en midden Limburg te liggen.
Het was te riskant om de mijn in zijn
geheel weg te nemen, terwijl explo
sie op de plaats zelf voor een groot
deel van Limburg op een gasloze
week zou kernen te staan. De mannen
van de hulpverleningsdienst vonden
echter een derde oplossing. Met aller-
lie hulpmiddelen wisten ze. op veilige
afstand staande, de ontsteking uit het
projectiel te verwijderen. Er gebeur
de niete en toen kon het oorlogstuig
zonder al te groot gevaar worden
weggehaald om op een minder „kost
bare" plaats tot ontploffing gebracht
te worden.
GEEN ANIMO OP DE BEURS."
Het zakenverkeer op de Amster
damse effectenbeurs was gisteren van
bescheiden omvang. Het publiek be
toonde niet de minste animo en er
was dan ook een groot gebrek aan or
ders. De stemming was prijshoudend.
De toonaangevende aandelen in de
diverse rubrieken werden op onge
veer het peil van de vorige slotkoer-
sen ingezet en vertoonden weldra een
kleine neiging tot verbeteren, maar
per saldo onderging het koerspeil
geen noemenswaardige verandering.
De beleggingsmarkt was kalm. De
Nederlandse staatspapieren, hoewel
niet veel veranderd, waren ook thans
weer aan de gedrukte kant. De con
versielening 1947, waarin, zoals ge
bruikelijk. nog het meest te doen was,
ging opnieuw een fractie naar bene
den en bewoog zich tussen 96 5/8 en
96 13/16, terwijl tegen het slot tegen
circa 96 11/16 werd afgedaan.
ing-eóJieeuiude
f SLAAPWAGEN
DOOR AGATHA CHRISTIE
10)
„Het is een moeilijke positie," zei
Poirot.
„Er komt nog meer bijDr. Con
stantino o ja, ik heb je nog niet
voorgesteld. Dr. Constantine, mon
sieur Poirot."
De kleine donkere man boog en
Poirot eveneens.
„Dr. Constantine is van mening
dat de dood ongeveer om één uur
's nachts intrad."
„Wanneer is de heer Ratchett 'het
laatst levend gezien?" vroeg Poirot.
„Het staat vast, dat hij ongeveer
twintig minuten vóór een nog in
leven was. toen sprak hij met de
conducteur," zei monsieur Bouc.
„Dat is heel juist," zei Poirot. „Ik
hoorde zelf toen ook wat. Is dat het
laatste wat men weet?"
„Ja."
Poirot wendde zich tot dc dokter,
die voortging:
„Het raam van monsieur Rat-
chett's coupé is wijd opengevonden,
hetgeen leidt tot de veronderstel
ling. dat de moordenaar daardoor
ontsnapt is. Maar naar mijn mening
is dat open raam misleidend. Iemand
die zó was vertrokken, zou duide
lijke sporen in de sneeuw hebben
achtergelaten. Er waren er geen."
„Wanneer is de misdaad ont
dekt?" vroeg Poirot.
„Michel!"
De slaapwagen-conducteur kwam
overeind. Hij zag nog bleek en ver
schrikt.
„Vertel deze heer precies wat er
gebeurde," beval monsieur Bouc.
De man sprak wat hakkelend:
„De knecht van die monsieur Rat
chett klopte verscheidene malen op
zijn deur vanmorgen. Er kwam' geen
antwoord. Toen, een half uur gele
den, kwam de kellner. Hij wou we
ten of monsieur wilde ontbijten.
Het was elf uur, begrijpt u.
Ik doe de deur voor hem open
met mijn sleutel. Maar er is ook
een ketting en die zat vast. Er komt
geen antwoord en het is erg stil
binnen en koud koud. Met het
raam open en de sneeuw die bin
nen waait. Ik dacht dat meneer
misschien ongesteld was. Ik haalde
de hoofdconducteur. Wc verbraken
de ketting en gingen naar binnen.
Hij was het was vreselijk!"
Hij begroef zijn gezicht weer in
zijn handen.
„De deur was van binnen gesloten
en op de ketting," zei Poirot pein
zend. „En het was geen zelfmoord?"
De Griekse dokter lachte sarcas
tisch.
„Steekt een man, die zelfmoord
pleegt, zich op tien, twaalf, vijftien
plaatsen?" vroeg hij.
Poirot zette grote ogen op.
„Dat is een grote wreedheid,"
zei hij.
„Het is een vrouw,*' zei de hoofd
conducteur, voor de eerste keer
sprekend. „Reken maar, het was een
vrouw. Alleen een vrouw kan zo
steken."
De Griekse dokter fronste pein
zend de wenkbrauwen.
„Het moet een erg sterke vrouw
geweest zijn," zei hij. „Ik wens niet
technisch te spieken dat is maar
verwanend maar ik kan u ver
zekeren, dat eön of twee van de ste
ken met zo'n kracht werden toege
bracht, dat ze door harde been- of
spierweefsels zijn gedrongen."
„Het was dus geen wetenschap
pelijke misdaad," zei Poirot.
„Zeer onwetenschappelijk," zei
dr. Constantine. „De steken schijnen
op goed geluk gegeven te zijn. Som
mige zijn afgegleden bijna zonder
schade te doen. Het is alsof iemand
zijn ogen had gesloten en toen, in
blinde razernij, er op los gestoken
heeft."
„Het is een vrouw," zei de hoofd-
conducteur weer. „Vrouwen zijn zo.
Als ze woedend zijn, hebben ze gro
te kracht." Hij knikte zo wijs, dat
iedereen een persoonlijke ervaring
vermoedde.
„Ik heb misschien ieté bij te dra
gen tot uw feiten-materiaal," zei
Poirot. Monsieur Ratchett sprak me
gisteren aan. Hij vertelde me, zover
ik hem kon begrijpen, dat zijn leven
in gevaar was."
„Hij zou worden opgeruimd"
zo zeggen die Amerikanen, niet?"
zei monsieur Bouc. „Dan is het geen
vrouw. Dan is het een gangster,
een uit de onderwereld."
De hoofdconducteur keek veron
gelijkt, dat zijn theorie in het wa
ter viel.
„Zo ja," zei Poirot, „dan schijnt
'het erg dilettantisch gedaan te zijn."
„Er is een dikke Amerikaan in de
trein," zei monsieur Bouc, zijn ge
dachte vervolgend. „Een ordinaire
man. Weet je wie ik bedoel?"
De slaapwagen-conducteur, tot
wie hij zich richtte, knikte.
„Oui monsieur, no. 16. Maar hij
kan het niet geweest zijn. Dan had
ik hem de coupé moeten zien in- of
uitgaan."
„Misschien niet. Misschien niet.
Maar daar zullen we later op door
gaan. De vraag is, wat te doen?" Hij
keek Poirot aan.
Poirot keek terug.
„Kom, vriend," zei monsieur Bouc.
„Je begrijpt wat ik je vragen wil.
Ik ken je krachten. Neem dit onder
zoek op jeNeen, neen, weiger
niet. Kijk, voor ons is het ernstig
ik spreek voor de Companie In
ternationale des Wagon-Lits. Wat 'n
geluk als we de oplossing kunnen
aanbieden, wanneer de Joego-Slavi-
sche politie arriveert. Anders op
onthoud, verhoren en honderd an
dere ongemakken. Misschien, wie
weet, ernstige onaangenaamheden
voor onschuldige personen. In plaats
daarvan los jij het mysterie op! Wij
zeggen: er is een moord gebeurd;
dit is de misdadiger!"
„En stel dat ik het niet oplos?"
„Ah, mon cher" monsieur
Boucs stem werd bepaald liefko
zend „ik ken je reputatie. Ik ken
iets van je methodes. Dit is hèt
ideale geval voor jou. De antece
denten van al die mensen te onder
zoeken, hun verklaringen na te gaan
dat alles vergt tijd en eindeloze
inspanning. Maar heb ik je niet
dikwijls horen zeggen dat, om een
geval op te lossen, iemand maar
achterover in zijn stoel hoeft te gaan
liggen en te denken? Doe dat. In
terview de reizigers in de trein, be
kijk het slachtoffer, onderzoek de
aanwijzingen die er zijn en dan
wel, ik Iheb vertrouwen in je! Ik
weet zeker dat dat geen ijdel ge-
poch van je is. Ga achterover liggen
en denk; gebruik zoals ik je zo
dikwijls heb horen zeggen die
kleine grijze cellen achter je voor
hoofd en je zult het. weten!"
Hij boog zich vertrouwelijk naar
zijn vriend.
„Je vertrouwen treft me, mijn
vriend," zei Poirot geroerd. „Zoals
je zegt, dit kan geen moeilijk geval
zijn. Ik zelf héb gisterennacht....
maar daar zullen we nu niet over
spreken. Werkelijk, dit probleem
interesseert me. Ik overdacht, geen
half uur geleden, dat vele uren van
verveling vóór ons zouden liggen
terwijl we hier vastzitten. En nu
ligt er 'n probleem voor me klaar."
„Dus je neemt 't aan?" vroeg
monsieur Bouc levendig.
„Afgesproken. Geef mij de zaak in
handen."
„Goed. We zijn allen tot je
dienst."
„Onr te beginnen, zou ik graag
een plattegrond van de Istanboul
Calais wagen hebben, met een lijst
van de mensen, die in de verschil
lende coupé's zijn en ik zou ook
hun passen en biljetten willen zien."
(Wordt vervolgd