7
AKKERTJE
Het vreemde vonnis van de
Twaalf zwarte Rechters
„Proces kardinaal Mindszenty"
wordt symbool van strijd tussen
vrijheid en tyrannie
DAGEN
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
STERK VERHAAL f.j
De straf luidde: levenslang de
kerker in
(Het stak speelt zich af: 30 jaar later)
feestzaal te zijn. Het is meestal
een kond lokaal met witte muren en
kille ramen. De rechtszaal, waarin wij
ons op 't ogenblik bevinden, maakt
daarop geen uitzondering. Het is een
wit en kil lokaal en de kille witheid
wordt verscherpt door het zwart van
de toga's, welke de rechters over hun
alledaagse pak nebben aangetrok
ken. De ene rechter heeft de toga
keurig gesloten met het blanke befje
er als een onbeschreven blad papier
boven-op geplakt. Een ander draagt
het rechterujk gewaad onverschil
lig over zijn schouders geworpen,
waarbij het befje ergens achter zijn
hals omhoog wappert. Een derde is
nog bezig zijn toga aan te schieten.
Er zijn twaalf rechters, die achter een
lange tafel zetelen, welke op een
verhoog is opgesteld.
In de zaal: het gebruikelijk geroe-
zemoest van veel publiek. Kenne ijk
staat een bizondere zaak op de rol.
Het getal stoelen voor de pers is aan
merkelijk vergroot. Vele buitenlandse
bladen hebben verslaggevers ge
stuurd. Ook hebben vreemde mogend
neden gevraagd een auditeur of
luisteraar te mogen zenden. Daar
is geen bezwaar tegen gemaakt. De
zitting is openbaar. De grootste
openbaarheid wordt zelfs op prijs
gesteld, want de justitie heeft niets
te verbergen of geheim te houden.
„Laat de bek aagde binnenko
men!" roept de president van
het gerechtshof, nadat hij met een
wenk de zaal tot stilte heeft ge
bracht.
Alle halzen rekken zlch,
als de beklaagde tussen twee be
wakers wordt binnengeleid. Het is
een reeds bejaard man, met een
bleek gezicht, vinnige donkere ogen
en uitstaande flap-oren.
De griffier leest de dagvaarding
voor, op de toonloze en onbewogen
dreun, waarop alle griffiers dagvaar
dingen voorlezen. Wij vernemen er
uit, dat de beklaagde is ten laste ge
legd een misdadig vonnis te hebben
uitgesproken tegen een bisschop, na
deze prelaat op schandelijke wijze en
door het tcepassen van geniepige me
thodes te hebben gebracht tot ver
standsverbijstering en wils-verlam-
ming.
Tijdens het voorlezen van de dag
vaarding loopt er donker gemor door
het publiek, maar één blik van de
grijze president is welletjes, om een
doffe stilte af te bevelen.
„Beklaagde!" vraagt de presi
dent „erkent ge hetgeen u is ten
laste gelegd?"
De beschuldigde geeft geen ant
woord en laat het hoofd hangen.
„Kom, kom!" zegt de rechter
„gij, die destijds zo rap ter tong
waart en ieder lichtje, dat in de wil
van de bisschop opvlamde, onmiddel
lijk smoorde gij zoudt uw tong
verloren hebben?"
„Ik handelde slechts in opdracht
van mijn regering" komt er bij de
verdachte met moeite uit.
„Dat verhaal hebben we nu al zo
vaak gehoord! Nietwaar heren?"
glimlacht de president en draait zich
links en rechts naar de schaar der
zwart-getoogden, die met gefronste
hoofden voor zich uitkijken. „Gij
waart" vervolgt de spreker,
„destijds een mens, begaafd met ver
stand en vrije wil. Gij zijt dat trou
wens nog. We hebben u, omdat we
geen duivels zijn, niet gefolterd met
onbloedige martelingen. We hebben
ii.slechts, en dat overkomt ieder mens
op z'n tijd, uit de wereld weggeroe
pen, om rekening en verantwoording
te geven van uw aardse rentmees
terschap."
De verdachte klapper
TANDT hoorbaar in de gespan
nen stilte van de zaal.
„Geeft ge de genoemde feiten toe?"
herhaalt de president, zonder spoor
van medelijden.
„Zeker, edelachtbare, maar
zie het nu anders in".
„Dat zal wel uitkomen" zegt de
rechter droogjes. „Ge zijt dood".
Daarop worden de getuigen bin
nengeroepen en beëedigd: een oude
priester in een zwarte soutane, een
blozende boerenman op z'n Zondags
gekleed en een zwaarlijvige politie
agent.
„We hadden een tien millioen ge
tuigen kunnen oproepen" ver
klaarde de rechter „doch kun
nen vo'staan met deze drie, als ver-
tegf nwoordiging van allen. De
zitting zou anders te veel tijd ver
gen."
De getuigen blijken eenstemmig
in hun verklaringen, dat de mishan
delde en onrechtvaardig veroordeelde j
bisschop een goede herder voor zijn I
kudde was geweest, een dapper
schild /oor het welzijn van het volk,
waaruit hij was ontsproten, een ver
storven ziel, die op de enge weg der
deugd rechts noch links afweek. Een
parig herkennen zij de verdachte
als degene, die met harde bruta'i-
teit tegen de bisschop optrad. De
politie-agent was onwillig ooggetuige
geweest van het uitputtend staan-
verhoor en geeft een getrouw relaas
van het gebeurde.
jt en RILLING VAN AFGRIJZEN
loopt door de opgepakte zaal.
Een paar stoere kerels dringen zich
naar voren en verheffen hun vuist
tegen de beklaagde. „Judas!" bijten
zij hem toe
De president hamert om stilte.
.Als het publiek zich niet kalm
houdt, za! de zaal ontruimd worden.
Het recht moet zijn loop hebben,
niet door u geveld. Dit is een laat
ste waarschuwing."
Met een ontevreden gemompel
schikken de opgewonden toehoorders
zich in de beslissing van de recht
bank. De spanning is hoog-geladen,
ais de verdediger van zijn stoel op
staat, om met breed gewuif van wij
de mouwen, bril-op bril-af, het plei
dooi te houden. De zeer langdradige
en spitsvondige rede komt er ten
slotte op neer, dat de verdachte niet
geheel toerekenings-vatbaar was,
waarom pi. een psychiatrisch onder
zoek vraagt en uitstel van de behan
deling.
De twaalf rechters steken de hoof
den bij elkaar. Het is een afwijzend
'en-schudden.
„Uit de levensloop van de be
schuldigde" verklaart de presi
dent, terwijl hij een klap geeft op
het voor hem liggend dossier
„blijkt in geen enke' opzicht, dat of
verzachtende omstandigheden óf psy
chische defecten in aanmerking ko
en. Het verzoek is afgewezen."
De beschuldigde, die, tijdens het
pleidooi weer moed had gevat en, op
•en stoel gezeten, ijverig aanteke-
Vgen maakte, laat van schrik zijn
mond openvallen. Het koude zweet
parelt hem op 't voorhaafd als de
twee bewakers, die tot nu toe hun
taak nogal gemakkelijk hadden op
gevat, stram in de houding zich aan
weerszijden opstellen.
F\E TWAALF ZWARTE RECHTERS
verheffen zich van hun zete's en
zetten hun zwart fluwelen barets op.
Met een wenk gebaart de president
de beschuldigde op te staan, maar
deze is een onmacht zo nabij, dat de
beide bewakers hem onder de oksels
moeten oprichten. De zaal houdt haar
adem in en luistert in klam zwijgen
naar het vonnis.
De president heeft een meelijdende
klank in zijn stem en tranen floersen
zijn ogen, als hij het Vonnis velt:
„Wegens zijn misdrijf, veroordelen
wij de beschuldigde tot levenslange
gevangenisstraf in het diepst der
hel."
De bewakers grijpen de over al
zijn leden sidderende man vast. om
hem mee ta voeren. Doch de presi-
denkt steekt zijn hand op: „Het laat
ste woord is aan de veroordeelde. Zo
wil het recht."
.,Ik teken hoger beroep aan",
stamelt de veroordeelde nauw hoor
baar.
Een golf van verontwaardiging
over deze aanmatiging deint door de
zaal. De hamer van de president
proft gebiedend op de tafel.
De uitspraak van dit Hof van
Twaalf is bindend en onherroepe'ijk,
tenzij..". Hier houdt de president oo
en kijkt de beklaagde uitnodigend
aan. „Het laatste woord is nog steeds
aan u, veroordeelde!"
De doodsbleke man rukt zich los
van zijn bewakers, die hem grimmig
aanstaren, als wilden ze hem opvre
ten. Hij valt snikkend op zijn knieën
neer en barst uit: „Ik doe een beroep
op het bloed van mijn Heer en Ver
losser Jezus Christus, dat Hij zien
mijner ontferme."
Er valt een ontzaglijk zwijgen. De
veroordeelde ligt lang-uit op de
grond te smeken en te bidden. Men
hoort hem keer op keer de namen
van Jezus en van Diens moeder Ma
ria aanroepen.
„Het Hof trekt zich in raadkmer
terug" kondigt de president aan.
Ternauwernood heeft de deur zich
•fT*
HEILIG JAAR.
Radio Vaticana deelt mede, dat de
plechtige aankondigng van het H.
Jaar zal geschieden op Hemelvaarts
dag door de officiële voorlezing van
de Pauselijke Bul. De H. Vader zal
minstens eenmaal per maand de H.
Mis voor de pelgrims opdragen in de
Basiliek van St. Pieter. Op 2 Juni
1950 zal de H. Vader de kerk van de
H. Eugenius consacreren, die op het
ogenblik in aanbouw is. Bovendien
zal hij deelnemen aan de Sacra
mentsprocessie op 8 Juni van het H.
Jaar. De H. Deur zal worden geopend
op de vigilie van Kerstmis in 1949 en
op dezelfde dag van het jaar 1950
worden gesloten.
Een plechtige Heiligverklaring is
reeds aangekondigd voor de derde
Zondag na Pinksteren in 1950. Zalig
verklaringen zullen geschieden op
de daarop volgende Zondagen tot 20
October van dat jaar.
NOORDPOOLEXPEDITIE
in het hart van Europa. Een tocht
met de hondenslede over de be
sneeuwde vlakten en hellingen van
het Jungfraujoch in Zwitserland.
DEk
achter de rechterschaar gesloten, of
zij opent zich weer en het Hof keert
terug.
STEM VAN DE PRESIDENT
klinkt opgelucht en welgemoed,
als hij begint te spreken: ,,U wordt
gratie verleend van de levenslange
gevangenisstraf,' omdat ge u te elfder
ure rouwmoedig beroepen hebt op
het bloed van Onze Heer, die u deze
buitengewone genade bewijst, omdat
ge, zelfs in uw. zwartste levensdagen
niet nagelaten hebt tot uw moeder
Maria te bidden. Dit 'aatste was ons
uit de stukken niet bekend. Het is
echter passend en billijk, dat ge een
voorlopig afsluiting in het tucht
huis ondergaat voor de duur van.."
Er wordt de president achter zijn
rug een briefje toegestoken, dat hij
met saamgenepen werkbrauwen door
leest.
„U wordt gratie verleend, niet
slechts van levenslange, helle- doch
van iedere andere straf. De bisschop,
welke gij in het ongeluk hebt menen
te storten, heeft voor u ten beste ge
sproken bij de Opperste Rechter,
wiens vriend hij is. Gij zijt vrij. De
zitting is ges'oten".
Hoe onberekenbaar is toch het
publiek! Er stijgt een geweldig ge
juich op, als het de uitspraak ver
neemt en jubelend verdringt het'zich
naar de uitgangen. Alleen de beide
gevangenbewaarders zijn groen en
geel van woede geworden en sissen
verwensingen uit. Schoorvoetend ver
wijderen zij zich uit de zaal.
De rechters dalen met waardige
tred van het podium af en de presi
dent, die de trekken van Petrus
heeft, richt de veroordeelde van de
grond op en fluistert hem toe: „Hebt
goede moed zoon. Gij zult binnen
weinige ogenblikken hem ontmoeten
die ge a's uw grootste vijand be
handelde en die uw beste vriend was
en is. Er wacht u een hemels feest
Dismas!, want er is groter vreugde
over een zondaar, die boetvaardig
heid doet, dan over negen-en-negen
tig anderen, die geen boetvaardig
heid nodig hebben."
En alle twaalf strenge rechters
kwamen en gaven een voor een aan
de schurk de kus des vredes. Zo zij
het. Amen.
v. p.
Practisch alle vrije landen komen in verzet
Zijne Eminentie Jozeph Kardinaal
Mindszenty, aartsbisschop van Eszter-
gom en Primaat van Hongarije is we
derom verdwenen in de stilte en de
duisternis van een communistische
gevangenis, waaruit hij even te
voorschijn kwam tijdens het schijn
proces.
Maar in de vrije wereld heerste
geen stilte noch duisternis. De ver
oordeling van de leider van de Ka
tholieke Kerk in Hongarije heeft een
werkelijk ongekende golf van protes
ten en een storm van verontwaardi
ging veroorzaakt. De spontane kracht
moet zelfs de lieden hebben ver
baasd, die van mening waren, dat zij
alles zo zorgvuldig hadden geënsce
neerd en dat zij de publieke mening
konden bedriegen.
En de onheilspellende duisternis
van een communistsiche gevangenis
staat in een ontstellende contrast tot
het licht, dat aan de gehele wereld
de methoden van de communistische
„rechtspraak" openbaarde in al zijn
wreedheid en sluwheid. De „zaak-
Mindszenty" is ook 'buiten de katho
lieke wereld een zaak van grote be
tekenis geworden. Het is het sym
bool van de wereldstrijd tussen vrij
heid en tyrannie.
Het is een zaak van het grootste
belang geworden zowel voor de mi
nisteries van Buitenlandse Zaken als
voor de Kerk. Het heeft niet alleen
gevoelens opgewekt van vrees en af
schuw, maar gaat nog wel verder en
heeft de vrije landen vastbesloten
gemaakt om de duivelse krachten,
die in de Katholieke Kerk en in de
gehele Christenheid hun grootste
vijand zien, te bestrijden en de ver
nietigen.
Kardinalen en Bisschoppen van
elk continent; personen van verschil
lende godsdienstige en politieke
overtuiging in tal van landen; rege
ringen, staatslieden en parlementen;
pers en radio; katholieken en niet-
katholieken organisaties allen
hebben zich verenigd in een machtig
koor van protest.
Er was een gedwongen stilte in de
landen achter het IJzeren Gordijn,
maar de communistische regeringen
in verschillende landen, zoals Tsje-
cho-Slowakije, Polen en Bulgarije,
schijnen klaar te staan om naar Hon
gaars voorbeeld hun beslissende en
alles omvattende aanval te richten
op het Christendom.
Maar niemand twijfelt er aan, of de
overgrote meerderheid van de tot
zwijgen gedoemde volkeren in dit
EEN WEEK HEEFT
Moeilijke taak.
De rechters hebben het
op deze wereld nooit erg
gemakkelijk gehad. Om
tot deze conclusie te ko
men, behoeft men werke
lijk niet het proces Krac-
chenko te volgen, want
ook de politierechters staan
dagelijks voor problemen.
Het komt eigenlijk, om
dat ze altijd met mensen
te maken hebben. En
mensen zijn veranderlijk!
Dat bleek van de week
weer eens duidelijk, toen
een 47-jarige monteur ver
antwoording moest afleg
gen van zijn wangedrag.
Hij had een jongeman met
een combinatie-tang op de
mond geslagen met het
gevolg, dat het slachtoffer
drie van zijn parelwitte
voortanden van de straat
kon oprapen en er een
in de consternatie had
ingeslikt. Deze laatste was
als bewijsstuk zoek ge
raakt tijdens een ingewik
keld verbrandingsproces in
het menselijk lichaam. Uit
de stukken bleek dat een
huwelijksaanzoek de oor
zaak van het gebeurde was
Nu is het erg dom; vol
gens de oolitierechter. om -
in dergelijke kwesties met
combinatie-tangen te wer
ken, want zelfs koevoeten
en andere domme krachten
waren in de practijk ontoe
reikend, om het gestelde
doel te bereiken.
De verdachte bromde
iets van: „Het is toch in
orde gekomen" en „We
moeten er maar niet meer
doch het vonnis wordt door ons en 0ver praten".
„Zo is dat", vond de
aanklager. „Alles is nou
achter de rug en we benne
erg gelukkig". Bij de güim-
iach, waarmee hu deize
woorden onderstreepte,
liet hfj een keurig rijtje
kunsttanden zien.
De rechter adviseerde de
monteur, om voor het
geval hij nog meer doch
ters had in de toekomst
een andere, goedkopere
gedragslijn te volgen. Zijn
laatste woorden waren:
20.en twee weken
voorwaardelijk.
Niet zo erg!
In een achtertuintje te
Ottersum stonden twee
buurvrouwen een echt ge
moedelijk Limburgs praat
je te maken. Eensklaps
klonk er vanuit het hu-is
een daverepde slag.
„Grote hemel", riep de
bewoonster, „ik geloof, dat
mijn man van de trap
valt." En zij snelde naar
binnen. Een minuut later
was ze alweer terug.
.Het is niet zo erg hoor!"
zei ze tegen baar buur
vrouw. Een automobilist
was zijn stuur kwijt ge
raakt en is per onge.uk
mijn voorkamer binnenge
reden.
Vrouwen.
„Mijn vtouw heeft gis
teren een briefje van vijf
en twintig verloren", mop-
perde een heer tegen zijn
vriend. „Begrijp je. hoe
iemand zoiets kan verlie
zen?"
„Ach man", antwoord
de de vriend,
r.iet druk ovei
nigheid! Ik maak wel an
der staaltjes mee. Toen
ik gisteravond thuis kwam,
was het eerste dat mijn
vtouw zei: „Oh Henk. d'r
litie presenteren als re
chercheur.
„Ach beste jongen", zei
de commissaris, „alle jon
gelui willen detectieve
worden tegenwoordig,
maar de meeste mensen
hebben er geen aanleg
voor."
„Probeert U het toch
eens?" vroeg de jongeman.
„Goed", zei de commis-
aris, „Vertel me dan eens,
wat je op het ogenblik van
me weet!"
Zonder een ogenblik na
te denken, begon de jon
geman: „U was veertien
is zo'n reuze aardige man dagen geleden 30 jaar ge-
hier geweest! Hij kwam trouwd. Van uw collega s
naar je inkomen informe- 1S alleen mijnheer Pieter-
ren-'" se geweest. De sigaren, die
Een beer in de van uw zwager gehad
gemeenteraad. hebt< z«n bar siecht. In de
voorkamer heeft U een
B. en W. van 's-Graven- nieuw tapijt nodig. U hebt
hage deden gisteren een een verschrikkelijke hekel
voorstel aan de gemeente- aan erwtensoep, maar bent
raad, om 975.te vote- dol op zuurkool. Van mid-
ren voor de aankoop van dag eet U konijn met ap-
een nlieuwe mannetjes beer oelmoes
Bij het 700-jarig bestaan „Genoeg", schreeuwde
van de stad heeft de ge- de commissaris. „Het is
meente namelijk een be- frappant",
renechtpaar ten ges-chen- „Niets bijzonders hoor",
ke gekregen v-an de stad antwoordde de detectieve.
Bern. Het mannetje is in- „Ik meende, dat U thuis
tussen aan een ingewand- was en heb daardoor even
ziekte overleden en B. en m&t Uw vrouw gespro-
W. zijn nu van oordeel, ken."
„dat het uit_ het oogpunt Op school,
van internationale hoffe
lijkheid wenselijk is" om Juffrouw: Kinderen, jul-
de achtergebleven wedu- üe moet door je neus ade-
we in de ge. egenheid te men. want dan wordt de
stellen een tweede huwe- lucht eerst verwarmd voor
iijk aan te gaan. Na veel ze in jullie longen komt.
zoeken is men er achter- stem uit de klas: Als we
gekomen, dat zich in het dan maar niet zo'n rooie
OuwehandS Dierenpark te neus krijgen als U. juf-
Rhenen een geschikte frouw.
echtgenoot bevindt. De'di- In'de bonen,
rectie van genoemd dieren
park is bereid de beer in „Mijnheer, wilt Uf zo
kwestie voor 975.aan goed zijn uw voeten te
de gemeente 's Gravenha- vegen", vroeg de portier
ge af te staan. van een stadscafé aan een
Geslaagd, aangeschoten bezoeker".
„Komt in orde. mijn-
Een jongeman kwam zich heer", antwoordde deze.
bij de commiaris van po- Ik veeg ze alle vier!"
landen, voegt zich althans in de
geest bij het vaste besluit, dat de
H. Vader neerlegde in Zijn brief van
2 Januari aan de Hongaarse Bis
schoppen,
„Thans voorwaarts, gewapend met
een macht die komt van de Hemel
en gesteund door de Goddelijke Ge
nade. Laat u zelf niet misleiden
uw voorvaderen zullen u op schitte
rende wijze leren, dat de Christelij
ke Godsdienst wel kan worden belas
terd en bestrden, doch nooit ten on
der gaat.
Smeekt licht af voor hen, wier ver
stand verduisterd wordt door dwa
ling; en eendracht en samenwerking
voor hen, die zijn verdeeld door haat
en wrok".
President Truman noemde het pro
ces tegen de Kardinaal schandelijk
en herhaalde de verklaring van de
minister van Buitenlandse Zaken der
V.S., Dean Acheson, die zeide, dat al
le vrijheidslievende volken met af
schuw v/aren vervuld over de ge
beurtenissen in Hongarije. En hij gaf
zijn voile steun aan de resolutie van
het I-Iuis van Afgevaardigden, waar
in aan de V.N. verzocht werd, deze
zaak te onderzoeken.
De Britse regering bevestigde in
een nota aan de Hongaarse rege
ring, dat zij het recht had om „iede
re handeling" te onderzoeken, die
een schending zou kunnen zijn van
de bepaling in het vredesverdrag
met Hongarije over de rechten van
de mens.
Bevin verklaarde, dat het proces
tc Boedapest een „symbool was van
de bittere strijd, die op het ogen
blik in geheel Oost-Europa wordt
gevoerd tussen hen, die geloven in
de vrijheid van de geest en de voor
standers van de grove materialisti
sche leer".
Het Franse ministerie van Buiten
landse Zaken sprak in zijn verkla
ring van „die diepe gevoelns, die
zonder onderscheid naar geloof, de
openbare mening in Frankrijk ken
merkten en die waren opgewekt door
het proces, dat onder zulke verwar
rende omstandigheden werd ge
voerd, en de veroordeling van Kar
dinaal Mindszenty".
De ontslagname van 9 diplomaten
van het Hongaarse gezantschap in de
V.S., omdat zij niet langer een com
munistische regering wilden dienen,
werd gezien als een welsprekende
demonstratie van de diep gekrenkte
gevoelens van de ware Hongaren.
De verslechtering van de betrek
kingen tussen de V.S. en Hongarije
kwam duidelijk aan het licht, toen de
Amerikaanse regering in antwoord
op de uitwijzing van 2 Amerikanen
in dienst van de Amerikaanse lega
tie in Boedapest, de eerste secretaris
van het Hongaarse gezantschap te
Washington, J. G. Florian, beval
Amerika te verlaten.
Zowel uit deze verklaring als uit
de kranten blijkt, dat practisch de ge
hele wereld een is in haar beschuldi
ging, dat de kardinaal onderworpen
moet. zijn geweest aan een of andere
geestelijke of lichamelijke marte
ling, die zijn wilskracht verlamde en
hem deed toegeven aan beschuldigin
gen, die met de waarheid niets ge
meen hadden. De overtuiging, dat
de Kardinaal het slachtoffer is ge
worden van, wat Acheson noemde „de
gebruikelijke methoden van een poli
tiestaat", werd versterkt door een
analyse van de heruitzending via
Radio Budapest. Deze uitzending ont
hulde de afstotelijke methode van
de „rechter", die in zijn vragen zeer
sterk suggereerde en de beschuldig
de amper tijd gaf tot antwoorden.
O
„Met gekruiste
armen"
,NDER bovenstaande titel schrijft
de Linie in het jongste nummer.
Met de objectiviteit van iemand
die rustig de feiten registreert,
constateert Elseviers Weekblad in
het nummer van 5 Februari 1.1. „De
arrestatie van de Hongaarse kardi
naal-primaat Mindszenty verscherpt
ongetwijfeld de al onvriendelijke
verhouding tussen de Sovjet-Unie
en het Vaticaan. Toch geloven wij
niet, dat deze arrestatie op directe
aanwijzing van Moskou is ge
schied".
En de „Nieuwe Rotterdamse Cou
rant" van dezelfde datum komt aan
het eind van haar verslag over het
monsterproces tot de volgende „ge
ruststellende" conclusie: „Waarne
mers zijn van gevoelen, dat het ge
drag van de kardinaal tijdens het
proces, de rust, waarmede hij
sprak, en het feit, dat hij Donder
dagavond niet vermoeid scheen na
een verhoor van vijf uur, ruim
schoots iedere suggestie, dat hy zou
kunnen zijn „gefolterd" of „be
dwelmd", weerleggen".
En nu moge men het ons euvel
duiden of niet, maar na het lezen
van deze kille objecties was het ons
onmogelijk niet te denken aan dat
interview dat een journaliste Mus-
sert kort voor de tiende Mei 1940
afnam, en waarin ze hem vroeg wat
hij zou doen', wanneer de Duitsers
Nederland binnen zouden valUen.
De daaropvolgende verklaring
van Mussert is toen gekenschetst
als „de politiek van de gekruiste
armen", Mussert zou geen partij
kiezen maar het onrecht met kille
onaandoenlijkheid zijn loop laten
gaan.
We noemden dat toen en met
recht landverraad.
Verraad aan de mensheid zouden
wij het willen noemen, wanneer wij
het hoogste menselijke goed: de
vrijheid, in zijn hoogste vertegen
woordigers zien geschonden en ver
trapt en daarbij wederom het „lais
ser aller" der gekruiste armen moe
ten constateren.
Wij citeren deze beschouwing van
de Linie, om daarmede te onderstre
pen de waarschuwing, dat we niet
al te gerust mogen zijn op de stem
ming van protesterende verontwaar
diging, die zich internationaal in alle
leringen der bevolking, bij regeerders
en onderdanen, heeft gemanifesteerd,
zoals ook in een artikel van het
Katholiek Nederlands Persbureau
op deze pagina wordt geconstateerd.
Zeker wij moeten daar dank
baar voor zijn.
Dankbaar, omdat wij mogen waar
nemen een diep in veler overtuiging
levend rechtsbesef; omdat wij in diè
overtuiging' een allerkostbaarst goed
voor de menselijke samenleving waar
deren.
Dat de diplomatieke vertegenwoor
digers bij het Vaticaan aan de Paus
hun teleurstelling hebben betuigd
over het in de veroordeling van Kar
dinaal Mindszenty gepleegde on
recht is een feit, enig in de ge
schiedenis.
Dat alles mag en moét ons verheu
gen. Doch wij mogen ons ook niet
verblinden voor het feit, dat een
„Nieuwe Rotterdammer" e.d. niet op
zichzelf slaande, van de gemeenschap
geïsoleerde opinie-bladen zijn! Wat
daar geschreven wordt, leeft ook in
de hoofden van anderen.
Een der belangrijkste opdrachten
van ieder onzer is. in eigen kring, en
voorzover zijn invloed reikt daarbui
ten, in theorie en in practijk te bele
ven en te propageren oen levendige
eerbied voor ware vrijheid en voor
recht, ons verzettend tegen aanran
ding van die vrijheid cn van het
recht, waar en ten opzichte van wie
dat ook moge geschieden. En in deze
plicht schieten wij vaak maar al te
veel tekort. Wij mogen daarbij niet
staan „met gekruiste armen"!
HYPOTHEKEN
on voor allo andere zaken
op liet gebied van on
roerende goederen
3ouw-enMakelaarsbedrijf
v.d.Hrift
Oude Vest 29 - Leiden
Telet. 20513
In één der kapot gebombardeerde
wijken van de havenstad Bremen is
men bezig met de bouw van de groot
ste fabriek voor de verwerking van
puin in Duitsland. M. heeft een pro
cédé uitgedacht, dat de kolossale
puinmassa's van West-Duistland weer
geschikt kan maken voor de woning
bouw. De dagelijkse productie van
deze fabriek zal ongeveer 500 M3 be
dragen.
