2)e £<2idóe6oti4a/nt
Als de Paus de Primaat
had afgezet
Het wachten is op een besluit
van Ned. regering
Waar Russen elkaar de huid
vol schelden
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1949
40ste JAARGANG No. 11620
Indonesische
onzekerheden
Bur. Papengracht 32. Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. ra m. Telefoontjes f 1.50
Draaierijen der verantwoordelijken
te Boedapest
nvE voornaamste woordvoerder van de Hongaarse communistische partij,
Revai, heeft gisteren verklaard, dat de Hongaarse regering vóór de
aanvang van het proces aangeboden heeft Kardinaal Mindszenty vrijuit
te laten gaan, wanneer het Vaticaanhem had ontheven van zijn taak als
primaat van Hongarije. „Wij zouden dan geen actie hebben ondernomen
om de vrede tussen Kerk en staat te bevorderen". Revai vertelde ech
ter niet, hoe en wanneer dit aanbod was gedaan.
Uit de lucht
gegrepen
Revai's verklaring wordt door de
„Osservatore Romano" „totaal uit de
lucht gegrepen" genoemd. Het blad
schrijft, dat deze verklaring de vol
gende punten bewijst:
1. Men heeft het nodig gevonden het
vergrijp tegen Kardinaal Minds
zenty in de ogen van het volk te
rechtvaardigen.
2. Voor de regering was het proces
een bittere pil, die zij had willen
vermijden, hoewel beweerd werd,
dat dit volk eenparig de veroor
deling van de primaat eiste.
3. De aan de Kardinaal ten laste
gelegde feiten waren zo wienig
ernstig, dat een eenvoudig ver
zoek zou hebben volstaan om een
proces te vermijden, hoewel op
grond van die feiten reeds tot de
aanhouding van de Kardinaal was
overgegaan.
4. Men wenste tenslotte slechts de
Kardinaal te verwijderen door
hem naar de gevangenis te ver
wijzen of naar Rome te zenden.
ZE SLIKKEN ALLES.
Revai's woorden zijn trouwens in
tegenspraak met wat hij op 10 Ja
nuari in het communistische blad
„Szabad Nep" schreef, namelijk, dat
,jhet Vaticaan de Hongaarse rege
ring had verzocht Kard.è Mindszen
ty vrij te laten in ruil voor zijn af
treden als primaat van Hongarije".
„De Hongaarse regering heeft dit
verzoek echter afgewezen", aldus zei
Revai toen in „Szabad Nep".
Gisteren scheen Revai zijn eigen
verklaring van 10 Januari reeds te
hebben vergeten. Het „aanbod van
de Hongaarse regering aan het Vati
caan" maakte hij thans bekend tij
dens een massa-meeting in Boeda
pest, waarop werd gedemonstreerd
tegen „imperialistische laster en po
gingen tot interventie".
Zondag nieuwe rede
van de Paus
Verwacht wordt, dat Paus Pius XII
Zondag op het Sint Pietersplein
rede zal houden naar aanleiding van
de veroordeling van Kardinaal
Mindszenty.
De Italiaanse Katholieke Actie
heeft voor die dag een massa-beto-
gn giegornagesirmptoed e
ging georganiseerd om .te proteste
ren tegen de arestatie van de pri
maat van Hongarije. Vandaag ont
vangt de Paus het corps diplomatique
van Rome in speciale audiëntie,
landen zijn hierbij vertegenwoor
digd. De deken van het corps diplo
matique, Carlo Velez, ambassadeur
van Columbia, zou in naam van alle
buitenlandse diplomaten een bood
schap van medeleven met en veront
waardiging over de veroordeling van
Kardinaal Mindszenty voorlezen. De
Zuid-Slavische gezant, Peter Ben
zon, wist gisteren nog niet, of hij al
dan niet de audiëntie zou bijwonen.
TSJECHO-SLOWAAKSE GEZANT
UIT VATICAANSTAD TERUG
GEROEPEN.
Naar vernomen wordt is Arthur
Maixner. de Tsjecho-Slowaakse ge
zant bij de H. Stoel, naar Praag te
ruggeroepen en is de legatie in Va
ticaanstad gesloten.
EEN JONGE BURGER VAN EEN
JONGE STAAT.
Bijna twee jaren zijn zij opgesloten
geweest in de Engelse kampen op het
eiland Cyprus, de Joden uit Midden-
en Oost-Europa, die in desperate po
gingen op vaak onzeewaardige sche
pen hebben getracht „Het Beloofde
Land" te bereiken. Thans zijn zij vrij
gelaten om naar de staat Israël te
gaan en zich daar te vestigen. Met
schepen van de nieuwe Joodse han
delsvloot werden de duizenden naar
Haifa overgebracht. Een Israëlische
soldaat reikt do behulpzame hand bij
het doorgeven van een op Cyprus
geboren baby.
RESTAURATIE VAN DE ST. JAN.
Reeds geruime tijd is men bezig met
de restauratie van de prachtige St.
Jans Kathedraal in 's-Hertogenbosch.
In de winter liggen de werkzaamhe
den aan net gebouw stil, maar in de
ateliers van de beeldhouwers gaat de
arbeid ongestoord verder. Hier zijn
zij bezig met het hakken van de zgn.
sterborgen voor de vensters. Rechts
enige gipsmodellen van beelden, wel
ke reeds zijn geplaatst.
Commissie stelt haar rapport uit
r\E COMMISSIE van de Uno voor Indonesië heeft gisteren in een te-
legram aan de Veiligheidsraad voorgesteld haar rapport over de
stand van zaken ten aanzien van de vorming van een federale interim
regering alsmede haar eigen aanbevelingen voor een oplossing der
moeilijkheden uit te stellen tot 1 Maart. De commissie gaf geen re
den voor dit uitstel. Men neemt echter aan dat de aankomst van Merle
Cochran na zijn bezoek aan Wash ington en Den Haag daarop van in
vloed is geweest. Welingelichte waa rnerners hebben voorts verklaard,
dat ook de onbestendigheid in de Nederlandse politiek en het vertrek
van dr. Beel tot dit uitstel hebben geleid.
Teleurstelling in
Indonesië
Als commentaar op de jongste
politieke ontwikkeling en in het
bijzonder op het vertrek van dr.
Beel en dr. Koets, heeft Sultan Ha-
mid II, hoofd van de daerah West-
Borneo en voorzitter van de B.F.O.
aan de Nieuwsgier medegedeeld:
„Ik ben teleurgesteld, dat mijn
vertrouwen in Nederland beschaamd
is. Immers, toen wij aan het einde
van het Haags overleg naar Indone
sië zouden terugkeren, zou op kor
te termijn een interim-regering
worden gevormd. Maar wegens
strijd tussen de politieke partijen in
Nederland werd zelfs op de avond
van het afscheidsdiner in Scheve-
ningen, op de dag voor ons vertrek
dus, dit plan veranderd en op de
lange baan geschoven. Op dit ogen
blik wenst de Nederlandse regering
eerst de uitspraak van de.Bijeen
komst Federaal Overleg, het coljege
van de hoogste verantwoordelijke
leiders der deelgebieden te ver-
Daartegenover stel ik, dat de Ne
derlandse regering, die het tot in
den treure ik herhaal: tot in den
treure heeft gehad over haar
verantwoordeJijkabesef jegens deze
gebiedsdelen, blijkbaar niet bij
madhte is geweest, om alle conse
quenties te overzien, welke zouden
voortvloeien uit het inzetten der
tweede politiële actie, hetgeen men
zou mogen verwachten van een re
gering, die zichzelf respecteert.
Voorts, dat zij, na deze consequen
ties te hebben ervaren, daarvan
zeer beslist terugschrikt en dit ver
volgens toeschrijft aan een college
dat tot dusver altijd heeft gestreden
voor een ontwikkeling langs evolu-
tionnaire weg. Velen onzer vragen
zich thans af of Nederland mis
schien bang is, dat de voor de we
deropbouw van Nederland zo brood
nodige Marshall-hulp zal worden
stopgezet. Het spijt mij, dat ik dan
moet constateren, dat Nederland op
het critieke ogenblik niet in s
blijkt te zijn, een regering met rug-
gegraat voort te brengen. Ik herin
ner mij de woorden - van minister
Stikker, dat slechts algehele uitput
ting Nederland er toe zou kunnen
brengen, om van de ingeslagen
koers af te wijken.''
Sultan Hamid zag nog slechts
twee mogelijkheden, namelijk dat
de Nederlandse regering thans door
dr. Beel zal worden overtuigd van
het feit dat uitvoering van de vol
ledige resolutie van de Veiligheids
raad niet mogelijk is of dat de
Nederlandse regering zal heengaan.
Hij zeide, er vertrouwen in te heb
ben, dat de eerste mogelijkheid zal
worden verwezenlijkt.
HATTA TERECHTGEWEZEN.
In een interview met de „News
W?ek" verklaarde Hatta dezer da
gen, dat „de Hollanders nu bezig
zijn om met iedere truc, welke zij
kunnen bedenken, de resolutie van
de Veili°heidsraad te ontlopen" en
voorts, dat een voorstel van Neder
landse zijde tot spoedige oplossing
van het probleem „niet moeilijk is
te herkennen als een duidelijke
truc, die bedoelt het volk van In
donesië en van de Ver. Naties te
be-'rie'en en de publieke opinie
van de wereld een rad voor de ogen
te draaien/'
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, dat de schimpscheuten van
de heer Hatta niet meer liggen op
een peil, waarop uitspraken van
een verantwoordelijk persoon be
horen te staan.
Men betreurde diep, dat door een
der partijen in het Indonesisch con-
flict de indruk wordt gewekt, dat
I men elke basis voor zakelijk en
vruchtbaar overleg onmogelijk
maakt. Men hoopt, dat deze indruk
alsnog door een duidelijke verkla
ring van de heer Hatta zal worden
weggenomen, aldus werd van be
voegde zijde verklaard.
POKKENLIJDERS NAAR EILAND
ONRUST.
Berlijn krijgt eigen
kolenmijntje
De „Westelijke" vice-burgemeester
van Berlijn dr. Ferdinand Friedens-
burg heeft Dinsdag medegedeeld, dat
men onder de Franse sector van Ber
lijn kolen heeft aangetroffen. De eer
ste laag ter dikte van vier meter werd
op ongeveer 45 meter diepte bereikt.
De kolen zijn vast en schoon en ko
men overeen met de z.g. Boheemse
kolen. Zij kunnen zowel voor indu
strie als voor de huishouding gebruikt
worden.
Men verwacht een dagelijkse pro
ductie van 1.500 ton. Op 15 Maart a.s.
wordt de eerste schacht aangelegd.
Alle technische vraagstukken zijn op
gelost. Er zal niet veel mijnhout voor
nodig zijn en het vervoer van de ko
len naar de stad zal ook niet veel
moeilijkheden opleveren, daar hier
voor van tramwagens gebruik ge
maakt zal kunnen worden.
SKYMASTER NEERGESTORT.
Een Amerikaanse Skymaster van
de luchtbrug op Berlijn is gisteravond
zestien kilometer ten Noorden van
Celle, in de Britse zone van Duits,
land, neergestort en in brand gevlo
gen. Vermoedelijk bestaat d^beman.
ning uit drie koppen.
Het vliegtuig was onderweg naar
Berlijn. De bemanning van een bege
leidende Skymaster kor de brand
van de lucht uit waarnemen.
OVERSTROMING IN PERU.
Tot dusver telt men 70 doden en
200 vernielde huizen ten gevolge van
een overstroming in Peru, die zich
Dinsdagochtend heeft voorgedaan te
Sondondo, in het departement Aya-
cucho.
MAC ARTHUR KRIJGT NIET MEER
TROEPEN.
De Amerikaanse minister voor het
leger, Kenneth Royall, heeft verslag
gevers medegedeeld, dat het Ameri
kaanse departement van het leger een
verzoek van generaal Douglas Mac-
Arthur, de geallieerde opperbevel
hebber in Japan, om meer troepen,
van de hand had gewezen.
HET KRAVCHENKO-PROCES
Een generaal als getuige
De dagbladverslaggevers, die te
genwoordig zijn bij het proces- Krav-
chenko te Parijs, beginnen een ont
stellende vaardigheid te krijgen in
het verstaan van Russische scheid-
scheldwoorden. Hetgeen geen won
der is, als men leest hoe kwistig de
elkaar voor de rechter bekampende
partijen elkaar op scheldwoorden in
het Russisch tracteren. Dat de heren
elkaar aanspreken met „verrader" is
daar algemeen gebruikelijk gewor
den en de president heeft er van af
gezien de sprekers tot de orde te roe
pen, als zij elkaar voor dronkelap,
zwerver smeerlap of stuk vuil uit
maken. Eens heeft hij geprotesteerd
tegen de uitdrukking „zoon van 'n
hond", waarop de Russische getuige
zich aldus „corrigeerde" „Laat ik
mijn geachte tegenstander dan maar
gewoon een vieze kikker noemen".
Generaal Leonid Roedenko, niet
te verwanen met generaal Roman
Andrevich Roedenko, de Sowjet-
Russische openbare aanklager in het
proces te Neurenberg, getuigde giste
ren tegen Kravchenko. Roedenko
was indertijd hoofd van de Sow jet-
aankoopcommissie te Washington,
waartoe ook Kravchenko behoorde,
voordat hij zijn Sow jet-burgerschap
opgaf. Roedenko keek de eiser recht
in de ogen en zeide: „Ik beschouw
Kravchenko als een verrader van zijn
land, een oorlogsmisdadiger en een
misdadiger volgens de gewone wet.
Daarom zou hij moeten terechtstaan
voor een militair tribunaal in de
Sowjet-Unie."
Generaal Roedenko beschuldigde
Kravchenko er van te behoren tot
een groep, die een nieuwe wereldoor
log wilde ontketenen en voegde er
aan toe, dat „het Sowjet-volk naar
vrede dorst. Wij zijn geheel in beslag
genomen door de vreedzame weder
opbouw. De Sowjet-bladen noch het
volk spreken over oorlog".
Kravchenko: „Met dat alles hebben
julie toch maar heel Oost-Europa op
geslokt". (Hilariteit in de zaal).
Generaal Roedenko: „Wij zijn be
zig met plannen om rivieren, die
naar het Noorden stromen naar het
Zuiden te laten stromen en oasen in
woestijnen te scheppen."
Kravchenko: „Jullie zouden je be
ter bezig kunnen houden met de vrij
heid van de mens in plaats van met
oasen in de woestijnen." (Opnieuw
hi'iariteit en applaus op de publieke
tribune).
Generaal Roedenko verzocht hier
op om maatregelen tegen interrup
ties.
De voorzitter van de rechtsbank
Durkheim, zeide de zaal te zullen
doen ontruimen, indien „er geen einde
kwam aan het onbehoorlijk gedrag
tegenover een generaal van een
vreemde mogendheid."
Kravchenko: „Ik moet hem als een
marionet behandelen. Hij is een poli
tieke generaal, een vertegenwoordi
ger van de Sow jet-Russische com
munistische partij en niet een verte
genwoordiger van het leger. Hij is
geen beroepssoldaat. Dat hij hier in
uniform verschijnt is een maskarade
cm indruk te maken op het publiek.
Met nog meer stemverheffing en
zwaaiende met zijn armen riep Krav
chenko uit: „Te Stalingrad stierven
duizenden van mijn landgenoten. Zij
stierven voor Rusland en niet voor
Stalin. Maar hij (Roedenko) maakte
aaar gebruik van om zijn gouden
epauletten en medailles krijgen".
Enige minuten lang werd er door
elkaar geroepen zodat men niet meer
kon horen wat er gezegd werd.
De autoriteiten te Batavia hebben
bekend gemaakt, dat in verband met
de snelle uitbreiding van de pokken- loop.
epidemie te Batavia en elders in In
donesië. aan deze ziekte lijdende per
sonen naar het eiland Onrust zullen
worden overgebracht Het aantal pa
tiënten is van 170 in de vorige week
tot 320 thans opgelopen. De laatste
dagen zijn 14.000 personen ingeënt in
tijdelijke bureaux, ingericht in de
straten en oo de markten in de druk
bevolkte wijken van Batavia.
Het eiland Onrust ligt niet ver van
Tandjong Priok.
Roofoverval op
postkantoor
te Schagen
De jeugdige postambtenaar G. B.,
die het onaangename avontuur mee
maakte, had met drie collega's „vroe
ge dienst".
Gedurende het kwartier waarin
de drie anderen de postzakken van
de trein gingen halen, belde de rover
aan de achterdeur van het kantoor.
Toen B. de deur open deeu, drong de
rover met een revolver in de hand
naai binnen. Het gelaat had hij be
dek1 met een blauw gestreepte zak
doek De indringer richtte de revol
ver op dc ambtenaar en dwong hem
de brandkast te openen. Hierin be
vond zich de geldtrommel met in
houd waarvan (ongeveer 10.000 gld.)
de rover zich onmiddellijk meester
maakte. B heeft dadelijk na zijn ver
dwijnen toen de politie gewaar-
scnuwd. Het onderzoek is in handen
van de rijkspolitie, die met speurhon
den de omgeving van het postkantoor
afzoekt.
i3e postambtenaar was in staat dc
rijkspolitie een vaag signalement
van de dader te geven. Hij is onge
veer 1.63 m. lang. heeft achterover
gekamd krullend haar, is tenger van
gestalte en gekleed in een donkere
regenjas. Hij maakte gebruik van
een grote legerrevolver met ronde
EXPORT VAN KROTEN EN UIEN
NAAR DUITSLAND STOPGEZET.
De export van uien en kroten naar
Dui-island is tot nader order stopge
zet, behalve van Noord-Holland uit,
waar de achterstand in de levering
thans kan worden ingehaald. De op
houd- en vergoedingsprijzen voor
uien zijn vervallen.
TWEE DODELJJfKE ONGELUK
KEN TE STEENWIJK BIJNA
TEGELIJK.
Het buurtschap Tuk onder Steen-
wijk is gisteravond opgeschrikt
door twee ongelukken met dode
lijke afloop, kort na elkaar. Om
streeks zeven uur reed de 42-jarige
aannemer M. B. uit Heerenveen
met zijn motor tegen een boom. Hij
werd veertig meter wegigesliiingerd,
sloeg tegen een andere boom en
was op slag dood. Nauwelijks had
de dokter de dood geconstateerd of
hij werd weggeroepen voor een an
der ongeluk, dat enkele honderden
meters verder op dezelfde weg was
gebeurd. De twaalfjarige jongen D.
K. was van zijn fiets gevallen en
door een vrachtauto doodgereden.
Auto verongelukt onder
Zaltbommel
Politie denkt aan misdrijf
Gisteravond om ongeveer half zes
sloegen te Kerkwijk onder Zalt
bommel plotseling vlammen uit de
rr:otor van de auto, waarmee de
tandarts W. H. Hendriks uit 's-Gra-
venhage, in de richting van Den
Bosch reed. Hoewel de heer Hen
driks het stuur recht hield, week
de wagen toch naar links af, reed
tegen een kilometerpaaltje en sloeg
enige malen over de kop.
In een oogwenk stond de auto
geheel in brand en de bestuurder
heeft er alleen het leven afge
bracht, doordat omstanders hem
terstond uit de wagen hebben ge
sleept. Bij onderzoek bleken zijn
verwondingen van niet al te ern
stige aard te zijn. Hij kon in elk
geval naar huis worden overge
bracht.
Nadat de politie de heer Hen
driks had gehoord, heeft zjj de res-
NED. VERLIEZEN
IN INDONESIË
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn ge
rapporteerd.
KONINKLIJKE LANDMACHT:
Gesneuveld 21 Januari: sold.
J. W. van de Beek uit Voorst
(Gld.).
29 Januari: serg. J. G. de
Geus, Rotterdam.
1 Februari: korp. W. Vonk,
Berkel en Rodenrijs.
4 Februari: sold. G. F. de
Bruijn. Gouda.
6 Februari: huzaar S. van
Berneveld, Groenekan (gem.
Maartensdijk).
sold. P. G. Boeijen, Oss.
korp. B. Bogaart, Leerdam.
7 Februari: sold. D. de Bruijn,
Boskoop.
Ie It. J. F. S. de Jongh, uit
Utrecht.
wachtmeester R. Veenstra uit
Zwaagwesteinde (gem. Dantu-
madeel).
8 Februari: sold. F. H. Klein
Gunnewiek, Lindvelde (gem.
Eibergen).
sold. A. Koster, Akscl (Zee
land).
sold. J. G. Westerhuis, 's-Gra-
venhage.
9 Februari: sold. J. M. Blom,
Eindhoven.
10 Februari: serg. maj. instr.
P. J. Zijlstra, Moercapelle.
KON. NED. IND. LEGER.
Gesneuveld 23 Januari: amb.
korp. inf. A. Matitahatiwen, In
donesië.
24 Januari: Jav. sold. Ie kl.
Badoet, Indonesië.
Mal. sold. 2e kl. inf. Marwi
Bin Kiwin, Indonesië.
Mad. serg. inf. Radenhmo-
hammat Hoesin, Indonesië.
Mad. sold. 2e kl. Atmo, Indo
nesië.
25 Januari: Mad. sold. 2e kl.
inf. Abdoerasit, Indonesië.
Man. sold. 2e kl. inf. Z. N.
Pelangitan, Indonesië.
26 Januari: Man. sold. 2e kl.
inf. J. Mantiri, Indonesië.
Jav. sold. 2e kl. inf. Soelei-
man, Indonesië.
Militie sold. Soedang, Indo
nesië.
27 Januari: Jav. sold. 2e kl.
inf. Matsocm, Indonesië.
Tim. irril. sold. inf. Tampa,
Indonesië.
28 Januari: Amb. sold. 2e kl.
inf Pattikawa, Indonesië.
Mad. sold. 2e kl. inf. Satim,
Indonesië.
Jav. sold. Soepona, Indonesië.
Overleden t.g.v. oorlogsver
wonding op 17 Januari:
Man. korp. inf. B. S. Mawej-
kere, Indonesië.
ten van de wagen onder bewaking
gesteld. Zij acht namelijk de moge
lijkheid niet geheel en al uitgeslo
ten, dat het ongeluk het gevolg zou
zijn van een misdrijf. Het zou niet
volkomen onmogelijk zijn, dat het
ongeluk op een of andere wijze
verband zou houden met de moord,
welke vlak na de bevrijding op de
Haagse advocaat mr. De Boer is ge
pleegd.
EEN BIERTJE EN 2000 GULDEN.
In een café te Amsterdam kwam
gisteravond een late klant. Hij
vroeg de chefkelner, die juist de
zaak wou sluiten, om een glas bier.
Na wat heen en weer praten kreeg
hij een glas en daarna wilde de
klant nog even naar het toilet. De
kelner ging licht maken en het eni
ge wat hij zich later kon herinne
ren. is dat hij een harde klap op
het hoofd kreeg. Toen hij korte tijd
later werd gevonden, bleek hij be
roofd te zijn van tweeduizend gul
den. Het signalement van de dader
is niet bekend.
Een. koMzPlie...
Doet ieder dag uw plicht en reken
niet op de volgende.
