S)e Ceid6£(2oti/ïa/nt
Nog geen besluit in de
Veiligheidsraad
Palar beschuldigt Nederland
Republiek opent
debat
Militaire veilig
heidsraad voor
W-Duitsland
Nederlands vliegtuig op
Falster verongelukt
Koos Vorrink de enige overlevende
De ontlusten te
Durban
Leugen-campagne
Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 18 JANUARI 1949
40ste JAARGANG No. 11594
Nederlands vliegtuig
verongelukt
Bur. Papengracht 32. Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m m. Telefoontjes f 1.50
nnOEN DE VEILIGHEIDSRAAD gisteren verder ging fïiet de behande-
iing van de Indonesische "kwestie, zeiden betrouwbare lieden uit krin
gen van de Raad, dat zij geen nieuwe resoluties verwachtten. De Ver
enigde Staten zijn wel van plan geweest met een resolutie te komen.
Maar zij hebben klaarblijkelijk niet voldoende steun kunnen vinden voor
een voorstel, dat de Raad zeer grote controlebevoegdheden op de situatie
zou geven.
Palar, de vertegenwoordiger van
de Republiek opende het debat. Hij
vertelde de Raad, dat Nederland ge
tracht had de Republiek te verzwak
ken en uit te putten. Het had dit ge
daan door de handhaving van een
strenge blokkade, welke inging tegen
de nadrukkelijke bepalingen van het
op de Renviïle ondertekende accoord.
Hij zeide, dat Nederland ook nog
het accoord van de Renville had over
treden door de oprichting van deel
staten in gebieden, waarover men het
niet eens was of zij onder Republi
keinse of Nederlandse jurisdictie vie
len. Daardoor heeft Nederland de Re
publiek gesteld voor het feit, dat een
interim-administratie is opgezet bui
ten de commissie van goede diensten
om. Naar zijn oordeel had juist die
commissie dergelijke interim-regerin
gen moeten vormen.
Palar meende, dat geen van de ar
gumenten van dr. Van Roy en kon
stand houden tegenover de rapporten
van de commissie. Nederland heèft de
order om het vuren te staken en de
Republeikeinse leiders vrij te laten
niet opgevolgd. -
Palar zeide verder, dat uit de notu
len van de commissie van goede
diensten zou blijken, dat de bepalin
gen van de bestandsovereenkomst
door de Republiek ten volle zijn uit
gevoerd. Maar indien er enige werke
lijke reden was voor de Nederlanders
om te klagen over gewelddaden of
tekortkomingen van de Republiek
met betrekking tot de nakoming van
de aan boord van de Renville onder
tekende overeenkomst, zou men zich
hebben kunnen wenden tot de com
missie van goede diensten. Daarom
is het dat ik de nieuwe Nederlandse
beloften bestrijdt, die de laatste be
krachtiging van de Nederlandse agres
sie vormen en geen basis voor een
oplossing van het Indonesische pro
bleem.
MEDEDELINGEN VAN
Dr. v. ROYEN.
'Dr. van Royen zei: Ik ben door mijn
regering gemachtigd te zeggen, dat
Nederland met grote spijt heeft ver
nomen onder welke omstandigheden
de Republikeinse leiders op Banka
worden vastgehouden. De inlichtin
gen welke mijn regering heeft gekre
gen tonen aan dat deze toestanden
in flagrante tegenstelling staan tot
de instructies van de Nederlandse
regering. Strenge maatregelen zullen
tegen de verantwoordelijke autoritei
ten worden genomen.
Dr. van Roy en deelde voorts mede:
„Sjahrir, een der republikeinse lei
ders, heeft een uitnodiging ontvangen
om te Batavia besprekingen te voe-
ren met dr. Drees, de Nederlandse
minister-president. Sjahrir zal hier
toe vandaag in Batavia arriveren".
AMERIKAANS-NEDERLANDSE
OVEREENKOMST ONDERTEKEND.
In het mjnisterie van Buitenlandse
Zaken is Maandagmiddag de Ameri
kaans-Nederlandse overeenkomst be
treffende de invoer en verzending
van relief goederen uit de Ver. Staten
naar Nederland ondertekend. Mr. D.
U. Stikker, de Nederlandse Minister
van Buitenlandse Zaken, tekende
voor ons land, (rechts), terwijl Dr.
Herman Baruch, de Amerikaanse am
bassadeur, zijn handtekening voor de
Ver. Staten plaatste.
Sir Rama Raoe (India) drong aan
op spoedige actie van de Veiligheids
raad, opdat de conferentie te New
Delhi, die 20 Januari geopend wordt,
in staat zou zijn kennis te nemen van
de resolutie van de Raad. Hij achtte
het een gebiedende eis, dat de gevan
gen leiders onmiddellijk vrijgelaten
en in hun functie hersteld worden.
Het stadium is bereikt, waarin de
Veiligheidsraad een meer actief aan-
'deel zou moeten nemen in de uit
voering van welke resolutie ook, al
dus Raoe.
Jessup (V.S.) verklaarde, dat ook
hij wenst, dat de Raad zo spoedig
mogelijk een ontwerpresolutie voor
zich heeft. De V. S. namen met „sym
pathie en belangstelling" kennis van
het door India genomen initiatief,
r deze kwestie een conferentie
van Aziatische staten bijeen te roe
pen, en hoopten, dat aeze een bij
drage zou leveren tot het vinden van
een bruikbare opl^sing voor de oor-
over het Indonesische vraagstuk,
aldus Jessup.
Nadat het algemeen debat geslo
ten was, werd de vergadering ver
daagd tot Woensdag 16 uur namid
dag. De voorzitter hoopt, dat dan een
ontwerpresolutie aan de Raad zal
worden voorgelegd.
MIN. DREES DONDERDAG
TERUG.
Naar het A.N.P. ve.rneemt ligt het
in de bedoeling, dat dr. W. Drees
Donderdag a.s. uit Batavia naar Ne
derland vertrekt. Hij zal de reis ma
ken met de Constellation „Franeker"
en de gezagvoerder L. Sillevis.
LONDENSE PROTESTMEETING TE
GEN ACTIE IN INDONESIë. De
Aziatische en Afrikaanse kolonies in
Londen hebben Zondag een meeting
in Hyde Park gehouden om te pro
testeren tegen de Nederlandse poli
tiek in Indonesië. Een adres, waarin
dit protest was vervat, zou aan de
Nederlandse Ambassade worden aan
geboden, doch de politie verbood
deze optocht.
REPUBLIKEINSE LEIDERS
VRAGEN VRIJGELEIDE.
De republikeinse delegatie bij de
Verenigde Naties heeft gisteren, naar
A.F.P. meldt, een brief overhandigd
aan de president van de Veiligheids
raad, generaal McNaughton, waarin
vrijgeleide naar Lake Success wordt
gevraagd voor een aantal republi
keinse persoonlijkheden „opdat zij
de Raad op de hoogte van de toe
stand kunnen brengen".
SUTAN SJAHRIR TE BATAVIA.
Sutan Sjahrir zal hedenavond te
18.00 uur ten paleize Koningsplein
minister Drees ontmoeten. Hij is
Dinsdagmiddag 15.15 uur met het
lijntoestel uit Medan aangekomen op
Kemajoran. Sjahrir had geen ver
klaring af te leggen. Daarop vertrok
hij naar zijn huis aan de Javaweg.
TOEZICHT OP DE ONTWAPENING
De Verenigde Staten, Engeland en
Frankrijk hebben gisteren de instel
ling bekend gemaakt van een perma
nente veihgheidspolitie, die er op
moet toezien, dat de Duitse ontwape
ning gehandhaafd blijft. In een of
andere vorm zal deze „militaire vei
ligheidsraad" ook na het sluiten van
een vredesverdrag met Duitsland
blijven voortbestaan. Drie officieren
van de „Grote Drie" hebben zitting
in de raad. Men verwacht, dat de
Benelux-landen later tot deelneming
uitgenodigd zu7en worden.
De politiemacht darnkt haar ont
staan aan de zeslanden-conferentie
te Londen. De bijzonderheden wer
den uitgewerkt door de drie Weste
lijke gouverneurs in West-Duitsland
Behalve bevoegdheden tot inspec
teren en rapporteren, bezit de raad
het recht te adviseren in zake het al
of niet gevaarlijk zijtn van bepaalde
industrieën of wetenschappelijke
onderzoekingen in verband met mo
ge1 ijk gebruik voor oorlogsdoelein
den.
HONGARIJE IS POTDICHT.
Oscar Helmer, de Oostenrijkse mi
nister Van buitenlandse zaken, heeft
meegedeeld, dat de onderhandelingen
met Hongarije over problemen be
treffende het grensverkeer, op een
mislukking zijn uitgelopen en de
Hongaarse grensautoriteiten heb
ben, zo zei hij, een bijna volledige
blokkade bevolen van het grootste
deel van de grens. Het locale grens
verkeer ligt bijna stil.
WAPENSMOKKELAARS
GEARRESTEERD.
De Duitse politie te Mannheim ge
looft een internationale organisatie
van wapensmokkelaars te hebben op
gerold met de arrestatie van 11
Duitsers en 3 Fransen, die worden
beschuldigd van onwettig bezit van
oorlogsmateriaal en pogingen tot
verkoop daarvan aan „zekere buiten
landse mogendheden".
De Duitse politie deelde mede, dat
zij te Mannheim, waar de bende een
hoofdkwartier had, 20 complete
ongebruikte motoren voor Jonkers-52
transportvliegtuigen had gevonden
en 50.000 meter zijde voor parachutes.
Van de zijde van het militaire be
stuur wordt verklaard, dat het be
kend was, dat de bende een contract
had voor levering van 50 Junkers-
motoren, doch dat niet bekend was
hoeveel er hiervan reeds waren 5
zonden aan de ongenoemde regerin
gen. -
De Duitsers zullen Woensdag voor
een militaire rechtbank te Mann
heim verschijnen.
RODZINSKY ERNSTIG ZIEK.
Dezer dagen kwam het bericht
binnen, dat de Amerikaanse dirigent
Arthur Rodzinsky met een ernstige
ongesteldheid te Florida ligt en dien
tengevolge zijn verplichtingen in
Europa, dus ook die bij het Residen
tie-Orkest, niet kan nakomen. Pogin
gen om een waardige plaatsvervan
ger voor hem uit het buitenland te
krijgen, mislukten wegens de te kor
te termijn. Derhalve zal het vijfde
abonnementsconcert in Leiden, dat
oorspronkelijk door de heer Rod
zinsky zou worden gedirigeerd, wor
den geleid door Frits Schuurman.
Dit concert, dat op Donderdag 27
Januari a.s. te 20 uur in de Stads-
gehorzaal wordt gegeven, opent met
de Marcheécossaire van Claude De
bussy. Daarna zal men na lange ja
ren weer de eenarmige Oostenrijkse
pianist Paul Wittgenstein kunnen be
luisteren, die het voor hem geschre
ven pianoconcert voor de linkerhand
van Maurice Ravel zal spelen.
Na de pauze zal Frits Schuurman
een vertolking geven van de z.g.
„Nulde Symphonie" in d kl. t. van A.
Bruckner. Deze benaming stamt van
de componist zelve en zij kan wor
den beschouwd als een introductie
tot Bruckner's symphonisch oeuvre.
Nederlands vliegtuig, -met drie inzittenden, dat onderweg was naar
Kopenhagen, is gisteravond tegen tien uur op een afgelegen plaats aan
de Oostkust van het eiland Falster i n de Oostzee neergestort.
Van de drie inzittenden van het toestel werden er twee, de piloot, de heer
Provita, van Tsjechische nationaliteit, en de marconist de heer de Jong uit
Gouda, gedood. De derde inzittende was de heer J. J. Vorrink, voorzitter
van de Partij van de Arbeid. Hij werd in ernstig gewonde toestand naar
een ziekenhuis in de omgeving overgebracht, waar hij, toen hij het be
wustzijn herkreeg, zijn naam en iden titeit kon opgeven. Hij heeft een arm
en een been gebroken en is gewond in de rug.
Naar het A.N.P. verneemt, is de toestand van de heer Vorrink niet
levensgevaarlijk. Wel zal hij geruime tijd in het ziekenhuis moeten blij
ven, doch men rekent op een volledig herstel.
HET SALARIS VAN TRUMAN.
Het Amerikaanse Congres heeft
gisteren het wetsontwerp goedge
keurd, volgens hetwelk Trumans sa
laris van 75.000 tot 100.000 dollar per
jaar wordt verhoogd en het bedrag
voor onkosten van 40.000 tot 90.000
dollar. Dit laatste bedrag is belas
tingvrij.
PESTEPIDEMIE IN HYDERABAD.
Een pestepidemie is uitgebroken in
de staat Hyderabad. Het aantal zie
ken, dat in de ziekenhuizen wordt
verzorgd, bedraagt 679. In de week
van 25 December tot 1 Januari zijn
59 personen aan de pest overleden.
Op 16 plaatsen van het district Hyde
rabad zijn ratten gevonden, die pest
bacillen bij zich droegen.
Het aantal doden tengevolge van
de onlusten te Durban is tot 116 ge
stegen.
De meeste Afrikaners zijn naar hun
werk teruggekeerd en de Indiërs be
ginnen orde te stellen op hun verniel
de huizen, waarvan in de meeste ge
vallen echter niets dan verkoolde
resten werden teruggevonden.
Volgens schatting van het Rode
Kruis verblijven nog een 25.000 be
vreesde of dakloze Indiërs in de
twaalf grote vluchtelingenkampen.
De Indische markt is nog niet her
opend.
Te Pietermaritzburg, 50 km. van
Durban, zijn 150 Afrikaners gearres
teerd, die zich naar een Indisch huis
in het niet-Europese gebied aan
rand van de stad begaven. De politie
heeft voorts twee taxi's onderschept
en de inzittenden, 16 gewapende In
diërs, gearresteerd. In het centrum
van de stad hebben Afrikaners een
Indiër uit een bus gehaald en mis
handeld. Hij moest met een schedel
breuk in het ziekenhuis worden op
genomen.
OUD-PREMIER VAN CHINA
STIERF ALS MONNIK IN BRUGGE.
De Brusselse redacteur van de
„Gelderlander'' bericht: In het Brug
se hospitaal overleed op 77-jarige
leeftijd een kleine, gebruinde Bene
dictijnermonnik, met een altijd glim
lachend gezicht, die tegelijkertijd een
der grootste en meest romantische
bekeerlingen is geweest in de geschie
denis: Dom Celestinus Loe Tseng
Tsiang O.S.B., voormalig Chinees ge
zant in Den Haag en voormalig Mi
nister-President en Minister van Bui
tenlandse Zaken van China.
Voor Dom Celestinus Loe Tseng
Tsiang, die nog steeds een drukke
correspondentie voerde met Tsjang
Kaj Sjek, moet het wel dubbel tra
gisch geweest zijn te sterven op het
ogenblik, dat het China, dat hij mede
heeft helpen opbouwen, en besturen,
bezig is in te storten. Zijn beroemde
memoires: „Mijn roeping" staan reed?
overvol met dramatische gebeurte
nissen.
Loe Tseng Tsiang werd in 1971 ge
boren in Sjanghai en na voltooiing
van zijn studies begaf hij zich in de
diplomatieke dienst. Van 1906 tot '09
vervulde hij de post van Chinees ge
zant in Den Haag, waarna hij dezelfde
post te St. Petersburg waarnam. In
hetzelfde jaar ging hij in deze zelfde
stad over tot het Katholicisme. In
1918 werd hij Minister-President en
na de val van zijn regering Minister
van Buitenlandse Zaken. In 1925
stierf zijn vrouw, en na 2 jaar trok
hij zich terug uit de wereld en trad
als Benedictijnermonnik in de abdij
van Sint Andries te Zevenkerken bij
Brugge. Daar werd hij in 1933 tot
priester gewijd, om in 1946 met grote
feestelijkheden tot titulair-abt van
de St. Pietersabdij te Gent gezalfd te
worden.
BIJ DE DUIVEL TE BIECHT.
De Sowjet-Russische regering
heeft een door China ingediend ver
zoek, dat de Sowjet-Unie als bemid
delaarster zou optreden bij vredeson
derhandelingen tussen Tsjiang Kai
Sjek en de Chinese communisten, van
de hand gewezen, aldus maakt het
officiële Sowjet-Russische nieuws
bureau Tass bekend.
1>? Sowjetregering verklaart, dat
zij onveranderlijk het beginsel aan
hangt van niet-inmenging in de bin
nenlandse aangelegenheden van an
dere landen.
Tevoren had radio Moskou bekend
gemaakt, dat de regeringen van de
V. S., Engeland en Frankrijk een
soortgelijk verzoek van de Chinese
regering eveneens hadden afgewe
zen.
Met regeringsopdracht
naar Oslo
De heer Vorrink,
die Maandag de
gehele dag in
Amsterdam de be
sprekingen heeft
bijgewoond, welke
de Partij van de
Arbeid hield over
Indonesië, vertrok
laat in de middag
naar Schiphol,
waar hij zich aan
boord begaf van
het vliegtuig PH
-NAZ.
De heer Vorrink was met een re
geringsopdracht op weg naar Oslo
om aldaar besprekingen te hebben
met enkele vooraanstaande personen
uit de socialistische partij.
HET VERHAAL VAN EEN
OOGGETUIGE.
Een ooggetuige heeft verklaard,
dat hij het vliegtuig om 21.40 Deense
tijd vanuit de Oostzee zag komen en
had de indruk, dat het toestel een
noodlanding wilde maken. Volgens
deze ooggetuige moet de piloot ech
ter op het laatste ogenblik gezien
hebben, dat tussen het water en de
bomen slechts 20 meter liggen. Wat
er daarna gebeurd is kon hij niet zeg
gen, maar waarschijnlijk is, dat het
vliegtuig daarop iets landinwaarts is
gezwenkt. Het heeft hierbij de top
van een boom geraakt en kwam ver
volgens nog in aanraking met 5 op
eenvolgende bomen. Tegen de zesde
ging het toestel te pletter. De moto
ren ploegden zich diep in de grond
en het toestel werd grotendeels ver
nield. Er brak echter geen brand uit.
De tweede piloot werd uit het toestel
geslingerd en was op slag dood even
als de gezagvoerder, die later nog in
zijn cockpit werd gevonden.
De Deense arbeider Antea Nielsen,
die zijn huis heeft bij de Oostkust,
dat een van de eenzaamste gedeelten
van het eiland is, had de slag gehoord
en probeerde onmiddellijk het wrak
te bereiken. Daar het echter reeds
zeer donker was en sneeuw en regen
hem het uitzicht zeer bemoeilijkten,
bereikte hy het strand, waar het
vliegtuig was terechtgekomen eerst
een half uur na de ramp. Het eerst
vond hij enige meters van de cesten
van het toestel, niet ver van een der
motoren verwijderd, de heer Koos
Vorrink, die in het Duits tot hem
zeied: „Moge God mü helpen".
Nadat Nielsen zich ervan vergewist
had, dat er geen andere overlevenden
waren, begaf hij zich terug naar zijn
huis, terwijl hij de heer Vorrink voor
lopig moest ..chter laten. Hij belde
een ambulance, die een kwartier later
ter plaatse aankwam. Tot de dokter
zeide de heer Vorrink: „Gelukkig,
dat we in het Deense bos zijn terecht
gekomen".
Onmiddellijk werd de heer Vorrink
vervoerd naar de ambulancepost, die
ongeveer een kilometer van het
strand verwijderd ligt en van hier
werd hij kort daarop overgebracht
naar Nykjobing, dat ongeveer 20 ki
lometer verder ligt.
KINDEREN DE GAST VAN DE
KONINGIN.
Koningin Juliana heeft gistermid
dag na de ontvangst van de afgetre
den Belgische ^bassadeur, vier en
negentig kinderen het paleis op de
Dam laten zien. Een half uur lang
heeft zij de jongens en meisjes langs
de kunstschatten gevoerd en hun ge
wezen op de eigenaardigheden van
bouw en bekleding.
De kinderen zouden tijdens het
kroningsspel in het Olympisch Sta
dion de kroon binnendragen, maar
tot hun grote teleurstelling ging dat
op het laatste ogenblik niet door. De
Koningin wilde nu de jongens en
meisjes, die in de oorlogsjaren een
vader of moeder of beiden hebben
verloren, persoonlijk ontmoeten.
PRINSES WILHELMINA STELT
BEZOEK AAN AMSTERDAM UIT.
H. K. H. Prinses Wilhelmina heelt
de reis naar Amsterdam, waar zij ge
durende de wintermaanden enige
tijd verblijf wilde houden, tot later
uitgesteld, daar zij nog bij voortdu
ring en te zeer vermoeid is.
DE SLACHTOFFERS.
De heer Rudolf Protiva was Tsjech
van geboorte. Hij was veertig jaar
oud, was gehuwd en had twee kinde
ren. Hij woonde in Rijswijk (Z.H.).
De heer Protiva vloog van voor 1939
af eerst in Tsjecho-Slowakije en ge
durende de gehele oorlog bij de Royal
Air Force en wel bij „Bomber Com
mand". In Nov. 1947 trad hij in dienst
bij de Aero Holland N.V.
De heer Willem Frederik de Jong
was te Gouda geboren en 25 jaar oud,
Hij woonde eveneens te Gouda. Het
vorige jaar behaalde hij zijn vlieg
brevet als sluitstuk van zijn oplei
ding bij de rijksluchtvaartschool. De
heer de Jong was ongeveer drie
maanden in dienst van de Aero Hol
land «N.V.
Het toestel, dat geheel vernield
werd, droeg de registratieletters PH
NAZ en is eigendom van d^ N.V.
Frits Diepen. Het is een der Cessna
Bobcats, die de N.V. zich kortgeleden
heeft aangeschaft.
Het eiland Falster ligt ten Zuiden
van Seeland tegenover de Mecklen-
burger Bocht.
BRITSE „TUDOR" VERMIST.
Een „Tudor", genaamd „Star Ariel
van de „British South American Air
ways" met twaalf passagiers en een
7 koppen tellende bemanning aan
boord wordt vermist. Het toestel was
op weg van Bermuda naar Kingston
op Jamaica.
De maatschappij heeft verklaard,
dat er een boodschap was ontvangen
van het vermiste vliegtuig, maar wei
gerde bijzonderheden te verstrekken,
alvorens er een officieel onderzoek
was ingesteld. Zowel vliegtuigen als
schepen zijn uitgevaren om het toe
stel te zoeken.
PRINSES MARGRIET WORDT 6
JAAR. H.K.H. Prinses Margriet,
het derde dochtertje van H.M. Ko
ningin Juliana en Z.K.H. Prins Bern-
hard, wordt morgen 6 jaar oud. Een
recente foto van het jarige Prinsesje.
MEDEDELING VAN APOSTO
LISCHE INTERNUNTIATUUR.
Van de Apostolische Internuntia-
tuur te Den Haag ontvingen wij de
volgende mededeling:
„Het door een correspondent te
Den Haag aan de „New York Times"
gezonden bericht, volgens hetwelk de
heilige stoel druk zou hebben uitge
oefend op de Nederlandse katholieke
politieke leiders en door zijn ingrij
pen gepoogd zou hebben het verloop
van de onderhandelingen te verstoren
die met de Javaanse republikeinse
leiders gevoerd zijn, en thans zou
trachten het tot stand komen van
contact met deze leiders te verhin
deren, is geheel in strijd met de
waarheid en vertoont alle tekenen
van tendentieuze aard te zijn."
internationale
Bidweek
INTENTIE VOR 19 JANUARI:
Mogen de Oosterse afgescheidenen
de katholieke eenheid terugvinden.