FREDERIK
ifMinkatendefi
Accoord
Israël-Egypte
Wetsontwerp
inzake
bibliotheken
ZATERDAG 15 JANUARI 1949
DE LEID SE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
De arrestatie van
Kardinaal Mindszenty
en Mgr. Stepinac
VERZOEK AAN HUIS VAN
AFGEVAARDIGDEN DER V.S.
Kenneth B. Keating, afgevaardigde
van New York, heeft aan de Commis
sie voor Buitenlandse Zaken van het
Huis van Afgevaardigden verzocht,
een speciale sub-commissie te benoe
men om een onderzoek in te stellen
naar de arrestatie van Kardinaal
Mindszenty, primaat van Hongarije,
en van Aartebisschop Stepinac in
Joegoslavië.
Dit verzoek stond in een brief aan
de voorzitter van het Huis van Afge
vaardigden, Sol Bloom, gepubliceerd
in het congresverslag. De brief zeide
o.m.: De gewelddaden van de rege
ringen van deze twee landen door
deze twee moedige christelijke lei
ders gevangen te nemen, zijn niet al
leen een belediging voor de Kerk, die
zij vertegenwoordigen, doch ook voor
alle weldenkende mensen van de ge
hele wereld.
Dat is een breder standpunt, dan
dat van „De Groene" bij ons, welk
„neutraal" weekblad, voordat het
zich over deze kwestie uitlaat, wil af
wachten de behandeling voor een....'
communistische rechtbank!
PROTEST-MEETING VAN
HONGAARSE GEESTELIJKEN
IN AMERIKA.
Vijftig geestelijken van Hongaarse
afkomst uit de Katholieke en Protes
tantse Kerk van 4 staten van Noord-
Amerika hebben tijdens een protest-
Vergadering een resolutie aangeno
men, waarin zij een beroep doen op
President Truman om officieel^ nota
te nemen van de onderdrukking der
geestelijkheid in Hongarije en zijn
goede diensten aan te wenden om
deze vervolging te doen beëindigen
en te protesteren bij de Russische en
Hongaarse regeringen.
Deze actie werd ondernomen op
een vergadering van de „American
Hungarian Christian Clergymen's
Association", waarbij priesters en do-
miné's uit New York, New Jersey,
Connecticut en Pennsylvania aanwe
zig waren. De aanleiding daartoe was
de arrestatie van Kardinaal Minszen-
ty en van de Lutherse bisschop Lajos
Ordass in Hongarije. De laatste werd
■gearresteerd wegens z.g. deviezen-
smokkel.
De resolutie noemt de Hongaarse
godsdi'enstpolitiek een „flagrante
schending" van de grondbeginselen
der Verenigde Naties en van de over
eenkomsten van Yalta en Teheran.
Afschriften van deze resolutie heeft
men gezonden aan alle leden van het
Congres en aan de gedelegeerden bij
de Verenigde Naties.
Een van de spreker was Bela Var-
ga, die gekozen was tot voorzitter van
het Hongaarse Parlement, voordat hij
tijdens de communistische staats
greep naar het buitenland vluchtte.
Hij is nu voorzitter ran het Hon
gaarse Natiofiale Comité, waarvan
ook de vei-bannen leiders van de anti
communistische partijen in Hongarije
deel uit makgn.
TERREUR BREIDT ZICH UIT
OVER HONGARIJE
Radio Vaticana meldt, dat steeds
meer arrestaties in Hongarije wor
den verricht en zich over het gehele
land een terreur uitbreidt, die zijn
gelijke niet heeft. Priesters en leken,
in het bijzonder leden van de Ka
tholieke Actie worden gevangen ge
nomen om verklaringen af te leggen
tegen Kardinaal Mindszenty, wiens
proces binnen enkele dagen wordt
verwacht.
Vo'gens Radio Vaticana bericht
Radio Moskou, dat „in geheel Hon
garije grote vreugde heerst over de
arrestatie van de „spion en volks
vijandelij ke" Kardinaal Mindszen
ty-', die zich verkocht heeft aan het
•buitenlandse kapitalisme en impe
rialisme.
Moskou meldt verder, dat talrijke
telegrammen binnenkomen uit ge
heel Hongarije, waarin men eist, dat
er energieke maatrege^n zullen wor
den genomen tegen de priesters, de
werkelijke vijanden van het Hon
gaarse volk.
Het eerste troepentransport sinds
3 December is gisteren uit Rotter
dam naar Indonesië vertrekken. Het
bestaat uit 800 militairen en wel 250
van verlof terugkerende leden van
het K.N.I.L., 350 leden van de Kon.
Marine en 200 van de Kon. Land
macht. Het schip zal, aldus de mili
taire autoriteiten, de normale route
door het Suez-kanaal volgen. Er werd,
echter de nadruk op gelegd, dat liet
kiezen van de route geen militaire
kwestie is, doch een van regerings
beleid.
Met dit transport is, aldus de mili
taire autoriteiten, overduidelijk be
wezen, dat de militaire actie in In
donesië net heeft geleid tot versnel
ling en vermeêrdering van de trans
porten. Het maakt een onderdeel uit
van het maanden geleden opgestelde
schema. Bovendien is het schip
slechts half vol. Het volgende schip
zal weer geheel volgeboekt zijn.
Aan boord bevindt zich de 63-ja
rige veldpredikant P. G. de Vey
Mestdagh, die voor de derde maal de
reis naar Indonesië aanvaardt. Op een
vraag, waarom hij op deze leeftijd
wederom de reis onderneemt, ant
woordde ds. de Vey Mestdagh, dat,
waar de jongeren weinig lust schij
nen te gevoelen naar de tropen te
gaan, de ouderen het wel moeten
doen.
De „Zuiderkruis" neemt 115.000
kg. post mee.
DE -HEER WELTER STELT
VRAGEN
Door het lid der Tweede Kamer de
heer Weiter zijn aan de ministers
van Buitenlandse Zaken en van
Overzeese Gebiedsdelen de volgen
de vragen gesteld:
Is het juist, dat de Nederlandse
ambassadeur te Washington op een
lunch van de „Overseas Pressclub of
America" zou hebben gezegd, dat
als het „Indonesische volk" Sukar
no en Hatta als leiders zou wensen,
dit geheel zou worden overgelaten
aan dit vo'k, daar het eerlijke natio
nalisme van Sukarno en Hatta niet
aan twijfel onderhevig was?
Zo ja, delen de ministers dan de
zienswijze van de heer van Kleffens,
gezien het feit:
a) dat Hatta jarenlang actief
heeft deel genomen aan de commu
nistische prooaganda in Indië en zo
wel hij als Sukarno tijdens de oor
log hebben behoord tot de vooraan
staande collaborateurs met Japan en
op die grond van de Japanse rege
ring een hoge decoratie hebben ont
vangen.
b) dat nog zeer onlangs door de
Nederlandse regering na zeer rijp
en langdurig beraad een eind is
moeten worden gemaakt aan het tot
onduldbare gevolgen geleid hebben
de regime, waarvan beide genoemde
personen de voornaamste exponen
ten. waren?
Is de redering -niet van mening, dat
uitingen als de onder de eerste vraag
genoemde men denke aan de
suggestieve \rermelding van een in
werkelijkheid niet bestaand „Indone
sisch volk" aangenomen, dat zij
inderdaad zijn gedaan, wijzen op
een neiging van de ambassadeur in
Washington om een eigen politiek
te voeren, welke afwijkt van die
der Neder1 andse regering?
DE BESPREKINGEN OP RHODOS.
Joden en Egyptenaren zijn op het
eiland Rhodos, tijdens de wapenstil
standsbesprekingen onder voorzitter
schap van dr. Ralph Bunche, de waar
nemend bemiddelaar vanwege de
Verenigde Naties, overeengekomen
geen offensieve operaties tegen el
kaar te beginnen en eikaars nationale
veiligheid 1e eerbiedigen.
Het eerste punt der agenda van de
conferentie, dat bovenstaande ver
zekering bevat, werd tijdens een zit
ting van zeer korte duur goedge
keurd. De agenda houdt voorts in:
uitvoering der resoluties van de Vei
ligheidsraad van 4 en 16 November,
die op wapenstilstand aandringen en
het ontwerpen van een wapenstil
standsovereenkomst. Stap voor stap
zullen alle militaire problemen aan
de orde worden gesteld.
6»
IWotaris Zwingelhout ver-
stijfde van schrik.
Met glazige ogen keek hij
Frederik aan en dacht er
blijkbaar niet aan om de
vlucht te nemen; zó had
de plotselinge verschijning
van Frederik hem over-
blufd.
Frederik lachtte in zich
zelf en liet zich van de
toonbank glijden, maar
toen schrok hij minstens even erg
als Notaris Zwingelhout.
Door de openstaande deur stapte
zelfverzekerd Theodorus Jansen
Co. naar binnen. De notaris maakte
enkele snelle passen en stelde zich op
naast een eta age-pop en bleef onbe
wegelijk in een schilderachtige hou
ding staan.
Zijn rechterhand rustte bevallig op
zijn heup en de linker wees naar een
spijker in de muur; óp deze wijze
bootste hij zeer bedriegelijk oen
etalage-pop na.
Voor Frederik was de zaak moei
lijker; maar toen bedacht het dap
pere jongetje dat hij altijd nog de
ring had om hem bij te staan, en dat
gaf hem al zijn zekerheid weer te-
ïug.
Aha", zei hij dus, „dat is mijnheer J
en het avontuur met
Notaris Zwingelhout
verteld door Hubert Vet
Theodorus Jansen Co. als mijn
ogen me niet bedriegen."
„Jouw ogen zijn prima!" verzeker
de Theodorus Jansen Co.. „want
ik bèn Theodorus Jansen Co". Hij
blies een grauwe wolk sigaren-rook
in Frederiics gezicht.
•„Wenst U óók een costuum, mijnr
heer?" vroeg de winkelier hoopvol.
„Nee", zei Theodorus Jansen Co.
kort. De winkelier bloosde en begon
met opmerkelijke ijver manchetkno
pen te tellen.
Theodorus Jansen Co. keek de
winkel rond en zei tegen Frederik;
„Er is iets vreemds in deze winkel.
Hier klopt iets niet."
Frederik zag dat de linkerarm van
Notaris Zwingelhout van vermoeie
nis bijna onmerkbaar begon te zak
ken....
Ingediend is een wetsontwerp, be
treflende „voorschriften inzake lees
bibliotheken."
De strekking van het wetsontwerp
is, aan gemeentebesturen bevoegd
heid te verlenen Inzake de leesbiblio
theken, waarvan deze al dan niet
gebruik kunnen .maken.
De gemeentebesturen zullen in de
gelegenheid zijn een vergunning-
stekel in het leven te roepen, het
welk de mogelijkheid opent, bepaal
delijk hen, die in zedelijk opzicht
slecht bekend staan als exploitant
van een leesbibliotheek te weren.
B en W zuTen voprts. in de gele
genheid zijn aan de vergunning ver
plichtingen voor de vergunninghou
der te verbinden. Deze verplichting
gen mogen en behoeven met betrek
king tot de inhoud of strekking def
boeken niet verder te gaan dan no
dig is tot wering van die boeken,
welke naar het oordeel van B en W
aanstotelijk v<x>r de eerbaarheid zijn.
De ministers van binnenlandse za
ken, onderwijs, kunsten en weten
schappen en Justitie achten het
voorts uit een oogpunt van jeugd
bescherming volkomen verantwoord,
ja zelfs noodzakelijk, de mogelijk-
te schecoen aan aTe vergunningen
de verpachting te verbinden, dat
aan een minderjarige geen boeken
worden ter hand gesteld, welke naar
•.het oordeel van B en W schadelijk
zijn voor de zedelijke gezondheid
van minderjarigen.
Tenslotte ligt het naar het oordeel
van de m'nisters oo de weg van het
rijk om door instel1 ing van een
commissie, waarin verschillende
geestelijke stromingen zijn vertegen
woordigd: en waarin ook aan het re
gionale-en gemeentelijke element de
nodige steun zal worden verleend,
de mogelijkheid të openen de ge
meentebesturen en andere autori
teiten, aan wie ter zake eni^e be
moeienis toekomt, van voorhchtrng
te dienen bij de toepassing van de
ze wet. De min'sters denken hierb'i
benaaldelük ook aan het oordeel
omtrent de vraag, welke hoeken
schadelijk zijn voor de zedelijke ge
zondheid van minderjarigen.
Naar aanleiding van de voorberei
dende besprekingen,- die deze week
tussen hoge ambtenaren van de Be-
nelux-landen in Den Haag zijn ge
houden, verneemt „Het Financiële
Dagblad", dat Het niet waarschijn
lijk wordt geacht dat de Econmische
Unie tussen België, Nederland en
Luxemburg per 1 Januari 1950 volle
dig kan worden ingevoerd. Er zul
len vermoedelijk ook na die datum
verschillende belangrijke beperkin
gen blijven bestaan. Zo wordt vrij
kapitaalverkeer en vrij geldverkeer
uitgesloten geacht, zodat ook het toe
ristenverkeer nog niet zal kunnen
worden vrijgelaten. Zelfs is het niet
zeker of het goederenverkeer geheel
zal worden vrijgelaten. De Belgen
vrezen n.l., dat het Nederlandse be
drijfsleven op 1 Januari 1950 nog
aanzienlijke reserves za lhebben, be
stemd voor de vernieuwing en uit
breiding van de industriële uitrus
ting. En daar zij willen voox'komen,
dat een stroom van guldens naar Bel
gië komt, gaaix de gedachten in de
richting van restricties, ook van het
goederenverkeer, in die sectoren,
waar het Belgisch-Luxemburgse en
het Nederlandse voorzieningspeil te
veel uiteenliggen. Althans, zolang
geen andere financieringsmoeilijkhe
den zijn komen vast te staan.
In de loop van Februari zullen de
ministers uit de drie landen bijeen
komen om de problemen, die aan de
totstandkoming van de Economische
Unie zijn verbonden, te bespreken.
TENTOONSTELLING
„AVICULTURA"
Zoals bekend zal minister Mans-
holt Vrijdag 21 Januari de 56ste
tentoonstelling van de Kon. Ned.
Vereniging Avicultura in de Hout-
rusthallen te Den Haag openen. Het
is de bedoeling, dat ook de Belgische
minister van landbouw bfj deze ope
ning aanwezig zal zijn. Op de ten
toonstelling zullen in totaal 4000
hoenders, duiven en konijnen te z'en
zijn. Voorts is er o.m. een inzending
van het dierenpark Wassenaar.
IN NOVEMBER SLOEG NEDER
LAND EEN RECORD OP
BOUWGEBIED
In de maand November zijn in ge
heel Nederland 4203 wohingen vol
tooid. Dat is meer dan in enige an
dere maand na de bevrijding. Eind
November waren over het hele land
44.682 woningenin aanbouw.
BEURSOVER ZICHT
Hoewel de (handel op de effecten
beurs te Amsterdam weliswaar niet
omvangrijk was, ontwikkelde ziich
gisteren in enige aandelen soorten
toch een vrjj opgewekte affaire,
waardoor een cachet van activiteit
op de markt werd gedrukt. Daarbij
bestond een vaste stemming, spe
ciaal voor cultuurfondsen en andere
Indonesische waarden. Een directe
oorzaak hiervoor was niet aan te ge
ven, maar naar het scheen werd de
ontwikkeling van de situatie ten
aanzien van Indonesië wat hoopvol
ler beoordeeld. De vaste stemming
hie'd ook hiermede verband dat de
verkopers zich hadden teruggetrok
ken, zodat er betrekkelijk maar wei
nig vraag nodig was om de koersen
naar boven te brengen.
De beleggingsmarkt was kalm.
De Nederlandse staatspapieren wa
ren vrijwel onveranderd. Voor In
dische tramwegwaarden werd weer
enige belangstelling betoond, waar
bij de koersen een kleinigheid op
liepen. De Amerikaanse markt lag
verlaten.
TELEGRAM VAN Z. H. DE PAUS
AAN NEDERLANDSE MARIA-
CONGREGATIES
De Nederlandse Mariacongregaties
hebben naar aanleiding van het ver
schijnen der Apostolische Constitu
tie „Bis Saeculari", een danktele-
gram gezonden aan Z. H- de Paus.
Bovendien zonden zij een lijst van
geestelijke geschenken H. Mis
sen, gebeden en offers tot intentie
van de Paus aan de H. Vader, af
komstig van honderd Nederlandse
congregaties.
In antwoord hierop zona Mgr.
Monini, de substituut staatssecreta
ris uit naam van de Paus een tele
gram aan de Nederlandse Mariacon
gregaties van de volgende inhoud:
„Augustus Pontifex suaviter affec-
tus gratiarum actionibus et propo-
sitis istarum Marialum Congregatio-
num eis dilaudat nobile studium
amanterque benedicit.
Montini Substitutus."
„De verheven Opperherder, gevoe
lig getroffen door de dankbetuigin
gen en de plannen van de Neder
landse Mariacongregaties, spreekt
Zijn grote lof uit over hun nobele
ijver en zegent hen met liefde."
Montini, substituut.
GESTOLEN JUWELEN ACHTER
HAALD IN DEN HAAG
Dezer dagen ontdekte de Maas
trichtse recherche bij controle in een
perceel aan de Maastrichter Smede-
straat, dat de vrouw van H. Chr W
in het bezit was van een paar waar
devolle oorbellen. Bij verhoor beken
de zij deze sieraden te hebben ge
lere 9 en van een in de buurt wonen
de M. S„ die een goede bekende van
de politie is. Daarom vermoede de
recherche, dat er iets niet pluis was.
M.S. die ook werd aangehouden,
verklaarde de oorbeTen met andere
juwelen ter gezameüjke waarde
van honderden gulden^voor door
verkoop te hebben ontvangen van
zekere Th. H., eveneens uit Maas
tricht, waarna ook deze werd aange
houden. De kostbaarheden bleken
familie-bezit té zijn geweest van de
familie S. Een aantal der sieraden
was in Amsterdam door M.S. reeds
tegeii prijzpn ver beneden de waarde
verkocht. Deze kopers verkochten
de sieraden ook weer. Tenslotte heeft
de Maastrichtse recherche in Den
Haag een deel van het juwelenbezit
achterhaal.
VERDACHTEN VAN ROOFMOORD
TE SCHIEDAM STAAN TERECHT.
De Officier van Justitie bij de Rot
terdamse rechtbank eiste vijftien jaar
tegen elk der drie verdachten van
de in Maart 1945 te Schiedam ge
pleegd en pas in October jl. ontdekte
moord op de Zandvoortse koopman
J. Boer.
De drie verdachten,- A: M. scheeps-
reparateur en lasser, 27 jaar, J. M.
H., vroeger compagnon van M„ ook
27 jaar en- H. J. K., weger bij de B.
P.M., 33 jaar, waren zichtbaar ner-
néus toen zij luisterden naar de dag
vaarding. Zij bekenden hetgeen hun
ten laste werd gelegd.
A. M. had het plan geopperd, de
koopman, die dikwijls te Schiedam
„zwarte" jenever kwam kopen en al
tijd voor vele duizenden guldens aan
bankpapier bij zich droeg, van het le
ven te beroven. De twee anderen
dóódde het slachtoffer in 'n winkel
tje aan de Broersvest met een schot
in de nek. Het lijk werd op een
plaats achter de winkel begraven, de
buit 27.000 onder het drietal
verdeeld.
Op de Rijksweg ter hoogte van
O verschic is de 49-jarige landbouw
kundig ingenieur J. L. H. Loeff, wo
nende in Den Haag, bij het inhalen
van een voor hem uit rijdende wa
gen met zijn auto tegen een verkeers-
paal gereden. Door de schok sloeg de
auto enige malen over de kop, terwijl
de heer Loeff, die zelf stuurde, er
uit werd geslingerd. Hij istin het zie
kenhuis aan de bekomen verwondin
gen overleden.
LEIDEN
Nogmaals de
bloedtransfusiedienst
Naar de duizend
We mogen met voldoening consta
teren, dat het aantal aangiften voor
het afstaan van bloëdplasraa stijgen
de is. Tot hedenmorgen waren 633
formulieren ingevuld bij het Rode
Kruis ingeleverd. Dat gaat naar de
1000. aangiften. Dat kan een record
aantal betekenen voor Leiden en Om
geving.
De practijk heeft evenwel uitge
wezen. dat 15 van de opgeroeps-
nen niets van zich laten horen. Dat
mag hier evenwel niet gebeuren en
daarom waarschuwen we de nieuwe
donors reeds nu: blijft uw ge'geven
woord gestand en komt als ge wordt
opgeroepen naar hét Acad. Zieken-
hvüsf
De wervingsactie gaat voort. Ook
vandaag en Maandag en misschien
nog Dinsdag worden de invulformu-
lieren rondbezorgd. Hebt ge er dan
nog n:et een gekregen, zijt ge uw op
roep kwijt of zijt ge nu tot het in
zicht gekomen, dat ge bij deze actie
toch zeker niet moogt «achterblven,
ge kunt u evengoed nog aanmelden,
ook uw bloed is welkom.
Allen, die u nog niet hebt aange
meld en die het toch zonder enig b
zwaar kunt doen: stelt een goel
daad en: meldt u onmiddelijk.
H. KLEIN f.
De militair H. Klein geb. 1-8-1924,
is in dienst van het vaderland in
Indonesië in het militair hospitaal te
Medang, waar hij verpleegd Werd, op
12 Jan. j.L overleden.
17 JANUARI.
Als dc winter algelopen
is, kan men in de bloe
mentuin nog met tweeja
rige zaaibloemplanten te
recht. Wilt ge vamen ho
ren? Het zijn de rode en
bruine Muurbloemen, die
reeds vroeg in de lente
hun welriekende bloemen
vertonen. En de rode en
witte Madelieijes, de
blauwe V ergeet-mij-niel
en ons beminde veelkleu
rige viooltje, dat in Mei
in volle bloei staat. Ook
de bekende Stokrozen be
horen tol deze tweejarige
zaaibloemen. In hun forse
gestalte prijken zij in de
zomer met hun rode, rose
of witte bloemen.
18 JANUARI.
De Els is het haantje-de-
voorste onder de vroeg
bloeiende bomen. Hief en
daar prijkt hij reeds mei
zijn prachtige gele katjes.
Men kan ook eerder
bloeiende elzentakken
verkrijgen. Snijd dan wat
takken, waaraan zich
bloemknoppen bevinden
en schik die in een vaas
met water in de kamer.
Dan komen de knoppen
wel verder tot ontwikke
ling. Evenzo kan men ook
de takken van de katjes
wilg in een vaas tot bloei
krijgen.
19 JANUARI.
Een der fraaiste bolge
wassen voor de kamer is
wel de Amaryllis of Hip-
peastrum. De bollen zijn
nu in de tuinbouwhandel.
Zij kunnen tegen Februari
worden opgepot. Dit ge
schiedt met voedzame
potaaifie in potten, die
niet te groot mogen zijn.
Ruim een derde van de
bol komt boven de aarde
te staan. Daarna wordt
de pot in de warmte ge
plaatst. Aanvankelijk
wordt slechts weinig wa
ter gegeven. Later wordt
gestadig meer water toe
gediend. Zo zal de goed
willende Amaryllis na
verloop van tijd haar
prachtige bloemen gqan
vertonen.
20 JANUARI.
In. de winter moeten de
vruchtbomen worden be
spoten met een 6 a 7x/z
procents oplossing van
vruchtboom-carbolineum.
Door deze bespuiting wor
den vele overwinterende
eitjes van bladluizen ge
dood. Ook heeft de
vruchtboom-carbolineum
een dodelijke uitwerking
op schild- en dopluizen,
de eitjes van de winter-
wintervlinder en de ap-
pelbladvlo. Gespoten mag
alleen worden bij droog
zacht weer en nooit als
het vriest. Voor perzikbo
men gebruikt men een 5
procents oplossing.
21 JANUARI.
Door toepassing van het
systeem van opeenvolgen
de teelten kunnen van
eenzelfde stuk grond in
de moestuin in eenzelfde
jaar wel drie opeenvol
gende oogsten worden
verkregen. Dit systeem
betekent echter, dat er
hoge eisen aan de grond
worden gesteldWil men
ruime oogsten winnen,
dan vraagt Uw tuin de
nodige bemesting. De
grond moet stikstof, fos-
forzuur en kali hebben.
Voor de toediening van
deze stoffen komen zowel
natuurmest als kunstmest
in aanmerking,
22 JANUARI.
De tijd voor het kopen
van tuinzaden is er al bij
na weer. Alleen uit goe
de zaden is een goede
oogst te verwachten. Goe
de zaden moeten kiem-
krachtig, soortecht zuiver
en gezond zijn. Die zijn
steeds de prijs waard.
Slechte zaden zijn voor
niemendal nog te duur
Gebruik geen tuinzaden,
die van een zeer twijfel
achtige herkomst zijn en
ook geen oude restantjes
van voorafgaande jaren
Alleen de goede kwali
teiten.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 123, Lelden
voor
Geboorteaankondigingen
loscopen
Lido Bijzondere films zullen al
tijd wel de belangstelling blijven
trekken en. dit zal ongetwijfeld het
geval zijn met „Warc'nau Concerto",
een zeer interessant filmwerk onder
regie van Briand Desmond Hurst.
Het is weer een- oorlogsfilm, maar
ditmaal heeft deze rolprent Bolen
tot achtergrond, al wordt het groot
ste gedeelte toch weer in Amerika
_en Engeland gespeeld. Het is een
'film \ran formaat niet in het minst
door het oorlogsgebeuren dat er zich
in afspeelt in de vorm van bombar
dementen, luchtgevechten, afweerge
schut, instortende huizen en wat
dies meer zij.
In een Londens hospital zit al
dus de inzet van de film al drie
dagen een gewonde piloot op een
piano te „harken", een laatste po
ging van de dokter om hem, die eens
een beroemd pianist was, doch zijn
geheuigen heeft verloren, tot de wer
kelijkheid te doen terugkeren. En
het gelukt en Stephan Radetzky, a1-
dus de naam van het slachtoffer ziet
zijn oorlogsjaren weer aan het oog
voorbij trekken. En de toeschouwer
ziet het met hem mee.
Tij diens een lucht aanval op War
schau zoekt Carol Peters een schuil
plaats in een gebombardeerd huis.
Zij is een Amerikaanse, die cds jour
naliste de oorlog in Europa verslaat.
In een kamer van het huis vindt ze
een man, die piano speelt. Het is
Stephan Radetzky, een wereldbe
roemde pianist. Nadat,Carol hem ge
vraagd heeft, waarom hij niet ve^ht
inplaats van piano soeelt, vertelt hij
haar, dat hij vliegenier is, maar dat
hij niet kan vechten, omdat er geen
benzine meer is voor de vliegtuigen
en dat hij piano soeeH om te verge
ten. Liefde op het eerste eezicht is
bet gevolg van hun ontmoeting,
Zij trouwen in New York, waarna zij
een tournée maken ten bate van Po
len.
A7s Nederland, België en Frank
rijk door Nazi-Duitsland onder de
voet worden gelopen, besluit hij zijn
tournée te staken. Hij meldt zich bij
de Engelse luchtmacht. Na een
hevig luchtgevecht, schiet hij enige
vliegtuigen neer en als zijn munitie-
voorraad tiitgeput is, ramt hij met
zijn toestel een vijandelijke bommen
werper.
Anton Wallbrook en Sa^ly Gray
zijn de dragers van deze film en zij
soelen hun rol voortreffelijk. De hele
film door klinkt de muziek, het be
roemde Warschau Concerto, dat het
.grondmotief is voor het geheel en
het voortreffelijke pianospel boeit
van begin tot einde.
Luxor. Het is een eigenaardig
verhaal, dat ons in de film „Singapo
re" wordt voorgehouden. Twee ge
lukkige jonge mensen in deze beken
de havenstad willen trouwen, maar
juist als zij voor de geestelijke staan
die de plechtigheid zal voltrekken,
steekt het begin van de Japanse aan
val (het spel speelt -tijdens de laat
ste wereldoorlog) een spaak in het
wiel. Het meisje (Ava Gardner)
wordt zwaar gewond; haar toekom
stige echtgenoot (Fred McMurray)
veronderstelt dat zij dood ié en ver
trekt. Na de oorlog trekt de herinne
ring aan Singapore hem weer naar
deze stad, waar hij bovendien een
stel parels in een hotelkamer verbor
gen had, Dan ontmoet hij het meisje
weer, dat aan geheugenstoornis lijdt,
hem niet meer herkent en reeds met
een ander gehuwd is. Doordat er nog
meer kapers op de kust zijn, om de
genoemde parels te bemachtigen,
wordt het meisje in een handgemeen
betrokken, waarbij zij een hevige
slag krijgt, met hel; gevolg, dat zij
haar geheugen weer terug vindt.
Fred. McMurray is echter inmiddels
r.aar het vliegveld vertrokken, om
naar de Ver. Staten te reizen en juist
als Ava Gardner op het vliegveld
aankomt, verdwijnt het vliegtuig in
de verte. Een uiteindelijke oplos
sing, waarbij het verstoorde huwelijk
toch voltrokken wordt, geeft deze
film dus niét, waardoor het geheel
een enigszins onbevredigende indruk
achterlaat. Toch zijn er genoeg span
nende momenten en is de opbouw
van de intrige van dien aard, dat men
deze avontuurlijke en romantische
film kan waarderen. Toegang 18 jaar,
Rex. Onder de titel „Balalaika"
wordt deze week een zeer charmante
film vertoond, die zich grotendeels
afspeelt in een kring van czaristische
officieren tijdens de omwenteling. Er
ontstaat een liefdesverhouding tus
sen een Russische prins en een meisje
uit revolutionnair milieu. Vanzelf
sprekend brengt dit .de nodige moei-
i lijkheden mee. Als ze eindelijk be-^
sloten hebben, om, ondanks alles, een
huwelijk aan te gaan, breekt de oor
log met Duitsland uit. Verschillende
jaren brengt de prins aan het front
door en wanneer hij eindelijk naar
huis zal gaan, komen de opstandelin
gen aan de macht. Heel mooi wordt
de sfeer getekend onder de emigran
ten. die zich te Parijs gevestigd heb
ben. Natuurlijk is zelfs een rode ter
reur niet in staat, om de geliefden
gescheiden te houden, zodat ook hier
een happy end niet achterwege blijft.
Ondanks het min of meer tragische
gegeven, is dit een sprankelende film
geworden. Vooral voor liefhebbers
van Russische zang en muziek valt er
veel te genieten, terwijl de gehele
samenstelling van deze rolprent zeer
onderhoudend is. Voor personen /bo
ven 18 jaar.
Trianon's prpgramma is deze week
ontoelaatbaar verklaard door de K.
F.C. omdat in de hoofdfilm echtschei
ding als de normale oplossing van een
ongelukkig huwelijk wordt voorge
steld.
Ook Casino's programma is niet
toelaatbaar verklaard:
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING.
Bij Koninklijk Besluit is toegekend
de eremedaille verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau in zilver,
aan; D. Roggeveen, baas in de spin
nerij en E. Elzenaar, voorheen baas
in de staaldraadkabelfabriek, beiden
alhier woonachtig en in dienst van de
N.V. Verenigde Touwfabrieken te
Leiderdorp.
DE JORDAEN OP DE PLANKEN
IN DE LEIDSE SCHOUWBURG.
Zoals onze lezers bekend (wij heb
ben het gisteren nog eens speiciaal
onder de aandacht gebracht), zal de
Amsterdamse toneelgroep „De Jor-
daen op de planken" op 21 Jan. (dus
Vrijdag a.s.) om 8 uur in de Leidse
Schouwburg het stuk opvoeren
„Ambtenaar, geef ons een huis". Het
kan zijn nut hebben, hier nog even te
wijzen op het grote succes, dat zowel
„WIJK C" in Utrecht als de Jordaen
in Amsterdam hiermee hebben ge
had. Naar aanleiding van de opvoe
ring in Utrecht schreef Jan Muller in
„De Nieuwe Spoel" o.a.: „Is het sno
bisme, zin tot liefdadigheid of
nieuwsgierigheid, die de grote Stads
schouwburg avond aan avond prop
vol doet zijn met alle schakeringen
van Utrechts burgerij, waaronder de
fine fleur der geestelijkheid, magi
stratuur en professoren (zelfs een
minister was aanwezig), wanneer het
Franciscus Volkstoneel zijp# voorstel
lingen geeft?"
En al wordt dit toneel in Leiden
niet gegeven door mensen uit onze
eigen Stad, het stuk behoudt zijn vol
le waarde zowel om zijn inhoud als
om de zo eerlijke en zonder franje
weergegeven realiteit, om dat spel,
dat eigenlijk geen „spel" meer is,
maar het volle en echte leven, zoals
het door de Jordaeners wordt aan
gevoeld en weergegeven.
Voor nadere gegevens zie adver
tentie in dit nummer van ons blad.
