Leidse Courant | 1949 | 8 januari 1949 | pagina 6

RESBffl

5=1ï

FREDERIK

ONZE WEEK-P

Wijnkoopsbaai, de Rivièra
van West-Java

m-n-Jirrn

33 FE

7ïït1 mi mi m~

ZATERDAG 8 JANUARI 1949

DE LEIDSE

COURANT

TWEEDE BLAD PAGINA 2

MET EEN BATALJON IN DE OOST

Een zeepaling van 2 M.
voor vier gulden

(Speciale reportage van majoor
J. G. Raatgever).

„Nu merken we pas, hoe mooi Java
is", zeggen de jongens van mijn com
pagnie, die tot dusverre van de „gor
del van smaragd" niets anders ge
zien hadden dan de door de ontzet
tende droogte gespleten sawah's in
het stroomgebied van de Tjitaroem.
Ze hebben deze dagen met ontzag
opgekeken naar de Salak en de Ge-
deh, ze hebben het „wildhoutbos"
aan de Zuidkust doorgeworsteld, ?e
zijn getrokken langs het smalle
strand van de Wijnkoopsbaai en
hebben zich de handen gebrand aan
de zwavelbronnen in de Tjisolok, ze
zagen wilde zwijnen vlak voor hun
voeten uit de bamboebosjes stormen
en visten schildpadeieren zo groot als
ping-pong balletjes uit de Zand. of
Schildpadbaai. En des avonds in hun
kampement, zagen ze in een stralen
krans van de wonderlijkste kleuren
de zon bloedrood wegzinken in de
peilloze diepten van de Indische
Oceaan. Wanneer ik ze op kom zoe
ken, zie ik slechts tevreden gezich
ten en hoor ik allerwege hetzelfde
refrein: „Laat ons hier maar zitten,
majoor, we hebben het best naar de
zin". Helaas heb ik in deze geen slem
in het kapittel en wellicht, als gij in
Nederland deze regels leest, staat ons
tampatje al weer op een ander punt
van Java.

Het beste kwartier troffen de jon
gens van het 2e peleton, van de
vaandrig Schenk de Jong uit Rijs
wijk. Zij liggen op een rubberonder
neming aan de Wijnkoopsbaai, op on
geveer 500 m. boven de zeespiegel,
hebben de vrije beschikking over
een zwembad, dat gevoed en ververst
wordt door een kristalhelder beekje,
er is een voetbal- en een volleybal-
veld en des nachts slapen ze onder
twee dekens.

Daar staat natuurlijk tegenover,
dat hun de tong op de schoenen
hangt als ze terugkeren van een
twee-daagse patrouille berg op, berg
af. Maar ja, daarvoor zijn ze nu een
maal hier! En er zijn altijd wel van
die sterke „peren" bij, zoals de sol
daat v. d, Bunt uit Stoutenburg,
Greuter uit Edam, Eenhoorn uit
Zaandam, Bouman uit Winschoten en
Bosman uit Boskoop, die er niet te
gen op zien voor hun plezier de bren
nog eens een uurtje extra op de nek
te nemen, wanneer de brenschutter
tekenen van vermoeidheid begint te
vertonen.

Mooi werk van het Rode Kruis.

Bij mijn omzwervingen door dit
mooie, maar vrij arme land, ontmoet
te ik in een kleine kampong, ergens
vlak aan de Zuidkust, drie zusters
van het Rode Kruis, die hier polikli
niek hielden. Drie Nederlandse meis
jes, wier namen hier met ere ver
meld mogen worden: zuster Kwint,
de leidster, zuster Eleveld en zuster
Lem. Het eenvoudige huisje, waarin
ze werkten: vier bamboepalen met
een dak er boven, werd omspoeld
door een zee van ellende: mannen en
vrouwen met de afzichtelijkste ge
zwellen, mert grote tropenzweren,
ontstoken ogen. huiduitslag, stonden
geduldig te wachten tot ze aan de
beurt zouden zijn. En by een hitte,
die men zich in Nederland moeilijk
kan voorstellen, werkten de zusters,
zonder veel woorden rustig verder.
Hier een injectie, daar een verband,
hier een vette zalf over borst en rug,
daar een lichtbrengende veeg over
een geloken oog. een vriendelijk
aaitje en een snoepje voor een ang
stig huilend kind en een enorme
kwast over het jeukende lichaam van
de schurftlijflers.

Tegen 12 uur, toen de zon lood
recht boven ons brandde en de laat
ste moeder getroost met haar ver
bonden kindje heenging, spraken wij
even met zuster Lem, die uit Rot
terdam afkomstig blijkt te zijn.

„Wij hebben een contract lopen
'voor twee jaar", vertelde zij. „Toen
wij, nu een half jaar geleden, in Ba
tavia aankwamen, mochten wij kie
zen tussen ziekenhuis 'of polikliniek.
Ik voelde het meest voor het laatste
en tot dusverre heb ik daar nog geen
spijt van".

„U ziet tenminste resultaat van Uw
werk".

„Niet altijd hoor.' Tegen die tro
penzweren gevep we de mensen in
jecties, die van week tot week her
haald moeten worden. Maar zodra
ze even een teken van genezing zien,
komen de inlanders niet meer terug,
terwijl hun behandeling nog lang niet
afgelopen is. Dat is jammer! Aan de
andere kant zie je verbluffend snel
genezing optreden, vaak van de ergste
verwondingen".

„Men vertelt vaak, dat degenen,
die door U verbonden zijn, onmid
dellijk het verband weer van de
wond afwikkelen en voor andere
doeleinden gebruiken".

„Ja, dat komt wel eens voor, maar
toch bij uitzondering. De meesten la
ten het heus wel zitten!"

De drie-tonner met de Rode Kruis-
vlag er op, staat vóór. De A.A.T.-
chauffeur laat de claxon knorren.
„Kom zuster, de koffie wordt koud".
De soldaten, die ter beveiliging mee
rijden, tillen zuster%Lem in de laad
bak, haar collega's hebben al een
plaatsje gezocht op de kist met me
dicamenten en daar rijden ze weg,
richting Soekaboemi.

De kampongjeugd staaf langs de
weg, de duim omhoog en. juicht:
„TabééééÜ"

In de „vishallen" van Plaboeanratoe

De Wijnkoopsbaai is de Rivièra van
West-Java en Plaboeanratoe is het
IJmuiden van de Wijnkoopsbaai. Wie
hier langs de Kustweg rijdt, met vlak
naast zich, of twintig meter onder
zich de smalle strook verblindend
wit zand, waarop een kalme deining
rusteloos uitvloeit, waant zich in Flo
rida, Californië of Cannes. Prachtig
azuur-blauw is het water van de
baai, hier en daar springt het schui
mend op tegen de rotsen, die door
de zuiging en stuwkracht van eb en
vloed vaak volkomen zijn uitgehold.
Zo ontstaan in met kristalhelder wa
ter gevulde gaten, waaronder men de
branding hoort rommelen, de mooiste
tropische zoutwateraquaria. Fantas
tisch gekleurde visjes met trillende
vinnen staan op buit te wachten, zee
anemonen, dodelijke valkuilen,
bloeien tegen de randen, onder ste
nen liggen wonderlijke monsters op
de loer: zwarte ballen met gloeiende
ogen en reusachtige tastharen naar
alle richtingen, krabben met venijni
ge scharen roeien haastig op en neer!
Alles jaagt hier naar het verderf van
de. apder.

Het is ook beter hier niet te gaan
zwemmen. Er staat een felle trek,
vlak langs de kust en wordt met daar
door meegezogen, dan wordt men öf
tegen de rotsen te pletter geslagen
öf door de haaien verslonden. Hoe ook
de zon brandt en hoe verleidelijk het
heldere water ons voor de voeten
spoelt, we blijven dus maar liever
„aan de wal".

Er wordt hier in de Wijnkoopsbaai
veel gevist, met vrij lange, maar zeer
smalle roei- of zeilboten. Ze worden
gemaakt uit één uitgeholde boomstam
en bemand met twee of drie Indone
siërs. Met deze notedoppen waagt
men zich vrij ver van de kust, en
bindt er de strijd aan tegen haaien
en zeepalingen en alles wat de tro
pische zee aan buit kan opleveren.

In Plaboeanratoe ligt tegen de
middag de vloot op het strand ge
trokken en wordt de vis, onder en
kele eenvoudige afdakjes verkocht.
Titing, de Balinese veilingmeester,
laat ons vol trots zijn kantoortje zien
en toont ons dan de beste vangsten
van deze dag: een paar zeepalingen
van 2 m. lengte, een haai van pl.m.
60 kg. met een bek als een dubbele
spanzaag en #verder duizenden heel
kleine visjes, een soort sardientjes,
die jn de zon worden gedroogd.

De zeepaling kan ik voor 4.
meekrijgen, de haai, zonder vinnen
voor 20.-—, maar wat doet men met
60 kg. haaienvlees?

Overigens is Titing niet ontevre
den. Er is banjak vis aan de markt
en de prijzen zijn behoorlijk. Met de
paling in zijn hand laat hij zich door
de jongens van het 2e peleton, gelijk
een vorst, fotograferen!

Weg pijn. Weg griep

Prijs per koker 25 rabletten 40 et In
welvoorziene Apoth. en Drogisterijen.

WARD-INSTITUUT BESTAAT
20 JAAR.

Feestelijke viering in Helmond.

In Helmond, het actieve middel
punt van het zangonderwijs volgens
de methode van J. B. Ward, heeft het
Ward-Instituut zijn 20-jarig bestaan
gevierd. Een plechtige Hoogmis, op
gedragen door de ZeerEerw. Hoogge
leerde heer prof. dr. A. Smijers, Pre
sident der Nederlandse St. Gregorius-
vereniging, opende deze feestelijke
herdenking, die een intiem karakter
droeg weliswaar, maar waarbij toch
op zeer overtuigende wijze het grote
nut is gedemonstreerd van deze
methode van zangonderwijs op de
lagere school.

Tijdens de drukbezochte receptie
in de zaal van v. Vilsteren, waar de
heren Jos. Lennards, directeur, en H.
Heijnen recipieerden namens het In
stituut, sprak o.a. prof. Smijers, die
het tot stand komen van het Ward-
Instituut een belangrijk feit achtte in
de geschiedenis van de Ned. St. Gre-
goriusvereniging, en die wees 'op de
grote vruchtbaarheid van deze metho
de voor het muziekonderwijs. Inspec
teur Weys uit Rotterdam, de grote
promotor van de Ward-methode in
niet-katholieke kringen, stelde voor,
het instituut als feestgeschenk aan te
bieden een vereniging, waarin alle
Wardisten zouden kunnen worden
opgenomen. Verder spraken nog de
heer Veugelers, loco-burgemeester
van Helmond en inspecteur Coenen.

Voor de aanvang van de zeer ge
slaagde namiddaguitvoering gaf de
heer Lennards een overzicht van deze
20 jaren Ward-onderwijs, waarbij hij
als het meest verheugende feit noem
de, dat thans op 18 kweekscholen in
de Ward-methode wordt onderwezen.
Sinds de oprichting in 1928 werden
er 650 cursussen gegeven en vonden
er ruim 4700 schoolbezoeken plaats.
Dertig leraren zijn thans aan het In
stituut verbonden.

De namiddaguitvoering werd ge
opend met een demonstratie van de
rhytmische vorming in de verschillen
de leerjaren der Ward-methode. Een
Montessori-klasse uit Vught en jon
gens- en meisjesklassen uit Maas-
bracht, Bakel en Helmond vertoonden
hier hun kunnen en men kwam bij
het zien van de prestaties, die door
deze schoolkinderen geleverd werd
tot de vraag, hoe zeer gering het per
centage mensen toch wel moet zyn,
dat beslist onmuzikaal is!

De polyphone gezangen, die, onder
leiding van de heer Driessen, door de
St. Jozefzangertjes uit Helmond wer
den uitgevoerd, waren van een ver
bluffende zuiverheid en stembeheer-
sing en het uitbundig applaus, dat
het koor kreeg van de talrijke Ward-
cursisten en -leraren, was dan ook
ten volle verdiend.

Ne. do pauze werd het Gregoriaans
mysteriespel uit de 13de eeuw „De
drie Koningen", bewerkt door J. B.
Ward ^opgevoerd onder regie van drs.
M. Bours. Dit spel, waarin door de
uitvoerenden een groep Limburgse
onderwijzers, leerlingen van de Bis
schoppelijke Kweekschool te Roer
mond en dé St. Jozef zangertjes
Gregoriaanse zang van welhaast on
berispelijke kwaliteit gegeven werd,
vormde wel een zeer waardig besluit
van deze feestelijke herdenking.

Het „Te Deum", geïntoneerd door
prof Smijers, werd tenslotte door de
talrijke aanwezigen staande gezon
gen. „Tijd".

UNIFORME PROS VOOR
SINAASAPPELEN

Daar de aankoopprijs van Italiaan
se en Spaanse sinaasappelen hoger is
dan verleden jaar, is de maximum-
consumentenprijs voor deze vruchten
thans vastgesteld op 90 cent per kg.

Ook sinaasappelen; afkomstig uit
Suriname mogen tegen ten hoogste
bovengenoemde prijs verkocht wor
den, zodat thans voor alle sinaasappe
len een uniforme prijs geldt. De oude
prijzen waren ƒ1.15 voor Surinaam
se en 0.76 per kg. voor andere si
naasappelen.

VRUE PRIJZEN VOOR APPEL
STROOP, APPELMOES EN APPEL-
PULP.

Sedert 6 Januari j.l. gelden voor
appelstroop, appelmoes en appelpulp
geen maximumverkoopprijzen meer.
De prijsontwikkeling van deze artike
len zal echter nauwkeurig worden ge
volgd, teneinde in te grijpen indien
zich ernstige excessen zullen voor
doen, zo deelt het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening mede.

Aetherklanken

VOOR ZONDAG

HILVERSUM I, 301 meter. 8.00
Nieuws. 8.15 Simon Goldberg, viool.
8.25 Inleiding Hoogmis. 8.30 Hoog
mis in het Minderbroedersklooster
te Weert. 9.30 Nieuws. 9.45 Omroep
orkest o. 1. v. Henk Spruit. 12.15
Apologie. i2.40 Lunchconcert door
Orkest Zonder Naam. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws met aansluitend
Kath. nieuws en boekbespreking.
13.25 Lunchconcert, vervolg. 13.50
Bufalo Bill. 14.05 Ned. Kamerkoor.
14.35 Concertgebouworkest o. 1. v.
Sir Adrian Boult. 15.35 Middenstand
en Benelux. 15.45 Cantate 124 van
J. S. Bach. 18.10 Sportreportage.
16.25 Vespers. 18.30 Progr. Ned.
Strijdkrachten. 19.30 Nieuws. 19.50
In het boeckhuijs. 20.05 De gewone
man. 20.12 Uit en thuis. 22.37 Actua
liteiten- 23-00 Nieuws. 23.15 Joh.
Brahms in de Kamermuziek.

HILVERSUM II.- 415 meter.
8.00 Nieuws. 8.30 Voor het platte
land. 8.40 Intermezzo. 9.12 Sportme-

dedelingen. 9.15 Men vraagtwij

draaien. 10.00 Meester-trio. 10.30
Briefgeheim. 10.50 Jonge Fliereflui-

ters. 11.15 TriangeL 12.00 Musicorda.
12.40 De speeldoos. 13.00 Nieuws.
13 20 Melodie en rhytihme. 13.50
Even afrekenen. 14.05 Boekenhalf
uur. 14.50 Skymasters. 15.15 Film
praatje. 15.30 Radio Philh. Orkest.
16.30 Sportrevue. 17.00 De Krekels.
17.30 Ome Keesje. 17.50 Biljarten om
het Europees kampioenschap. 18.00
Nieuws. 18.15 In gesprek met de le
zer. 20.00 Nieuws. 20.05 Reportage-
dienst. 20.15 Walztime. 20.45 Hersen
gymnastiek. 21.15 The Romancers.
22.00 Vrouwenzand. 23.00 Nieuws.
23.15 Oude bekenden door nieuwe
sterren.

VOOR MAANDAG

HILVERSUM I, 301 meter. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.45
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws.
8.45 Muziek tijdens werk. 9.15 Och
tendbezoek bij jonge zieken. 11.20
Van oude en nieuwe schrijvers. 12.00
Melodieën uit Alpenlanden. 12.33
NCRV-koor. 13.00 Nieuws. 13.15
Mandolinata. 13.45 Napels zingt 14.00
Schoolradio. 14.35 Kamerorkest. 15.30
Trio's uit alle landen. 16.45 Suite
tafelmuziek. 17.00 Kleuterklokje.
17.15 Werken van Wagner. 18.00 De
RaaitSchutte. 18.15 Sportrubriek.
18.30 Progr. Ned. Strijdkrachten.

19.00 Nieuws. 19.15 Boekbespreking.
19.30 Actueel geluid. 20.00 Nieuws.

20.15 Met band en plaat20.45

Ferdinand Huyck, hoorspel. 21.30
Kon. Utrechts Zangkoor. 22.00 Hol
lands Strijkorkest. 23.00 Nieuws.
23.15 Avondmelodieën. 23.00 Nieuws
23.40 Zang van Maria Kurenko.

HILVERSUM II, 415 meter. 7.00
Nieuws. 7.15 Muziek bij het ontbijt.
8.00 Nieuws. 8.18 Selecties. 9.00
Gram. muz. 9.35 Haydn. 10.20 Lon-
dens Palladium orkest. 10.30 Voor
de vrouw. 10.45 Progr. voor zieken.
11.20 Liederen recital door Jouck
Cupenos. 11.40 Een armelijke idylle.
12.00 Accordeola. 12.33 Het platte
land. 12.38 Lunchconcert. 13.00
Nieuws. 13.15 Kalender. 13.20 Ka-
lendei-. 13.20 Dolf v. d. Linden. 14.00
Jonge kunstenaars. 14.45 Dido and
Aeneas, opera. 15.45 Schoppenvrouw
hoorspel. 17.00 De school is uit. 17.30
Kwartet Jan Corduwener. 18.00
Nieuws. 18.15 Vara Varia. 18.20 Jo-
han Jong. 19.00 Misdaden zwart op
wit, klankbeeld. 19.30 Klein maar
fijn. 10.55 Nieuws. 20.00 Europees
concert. 21.00 Ducdalf. 21-20 Pennies
from Heaven. 23.20 Actuele kantte
keningen. 23.00 Nieuws. 23.15 Ram
blers.

POST VOOR OOST EN WEST

Het s.s. „Waterman" is op 4 Jan.
jj. uit Batavia naar Nederland ver
trokken met repatriërende militai
ren. Het schip zal op 19 Januari in
Port Said aankomen. Wil men, dat
de opvarenden daar post krijgen,
dan dient deze niet later dan 11 Jan.
ter post 'bezorgd te zijn.

Naar Indonesië kan zeepost ver
zonden worden met het s.s. „Zuider
kruis", dat op 14 Januari a.s. ver
trekt. Uiterlijk 10 Januari posten.

Naar de Ned. Antillen kan dit met
het s.s. „Van Ostade", dat op 11 Ja
nuari, en met het s.s. „Boskoop", dat
op 15 Januari vertrekt. Posten uiter
lijk resp. op 8 en 12 Januari.

Naar Suriname kan de zeepost
worden verzonden met het m.s. „Bo
naire'^, dat ook 11 Januari vertrekt.
Uiteryk op 8 Januari posten.

KRUIDENIERS RICHTEN ZICH TOT

MINISTER OVER DE SUIKER
OORLOG.

Zij wensen minimumprijs voor suiker

De Nederlandse Christelijke Krul-
deniersbond heeft zich met een schrij
ven gericht tot de minister van Eco
nomische Zaken in verband met de
„suikeroorlog", welke in Rotterdam is
ontbrand.

In het schrijven werd geconstateerd
dat tengevolge van de overheids
maatregelen o.a. op het gebied der
prijsvaststelling der kruidenierswa
ren voor de kruidenier sedert de be
vrijding van„vette" jaren geen spra
ke is geweest.

Anderzijds is de politiek der over
heid o.a. ten aanzien van loonregeling
en collectief arbeidscontract er te
recht op gericht de loonsector niet
prijs te geven aan het z.g. vrije spel
der maatschappelijke krachten, maar
door het vaststellen van loongrenzen,
ook naar beneden, een zekere be
scherming te bieden.

Terugkeer tot grotere vrijheid, ook
in de kruideniersbranche, dan in de
laatste jaren kon worden genoten,
wordt in het schrijven toegejüicht.
Evenwel zal naar de mening van de
bond de herkregen vrijheid niet mo
gen ontaarden in een ongebondenheid
die tot excessen leidt, als Rotterdam
•thans te aanschouwen' geeft.

Het blijven verkopen beneden de
kostprijs van artikelen, die een in
tegrerend deel van de omzet in krui
denierswaren uitmaken, als bijv. sui
ker, moet tot catastrophale gevolgen
leiden voor allen, die op een of an
dere wijze bij het bedrijf betrokken
zijn.

In het licht van het bovenstaande is
het hoofdbestuur van de bond tot de
conclusie gekomen, dat de in Rotter
dam ontbrande suikeroorlog op kor
te termijn het nemen van maatrege
len door de overheid onvermijdelijk
maakt

De hoofdbesturen der bevriende
vrije kruideniers vakorganisaties, t.w.
de Algemene Nederlandse Kruide-
niersbond en de Nederlandse R.K.
Kruideniersbond sluiten zich aan bij
dit standpunt van de N.CJC.B.

TER DOOD VEROORDEELD

Het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam heeft de 37-jarige Amster
dammer J. Rigter tot de doodstraf
veroordeeld. R. deed dienst bij de
ZentralsteTe für JüddsChe Auswan-
derung en 'heeft talrijke Joden op
gespoord en gearresteerd.

DIRECTEUR VAN KOOLHOVEN
GEREHABILITEERD.

V/2 Jaar onschuldig in de gevangenis.

De heer C. E. van 't Groenewout,
directeur van de N.V. Koolhoven
Vliegtuigen te Rotterdam, die ruim
anderhalf jaar in de strafgevangenis
te Scheveningen gedetineerd is ge
weest onder verdenking van onva
derlandse handelingen tijdens de be
zetting, is door de kantonrechter te
's-Gravenhage in ere hersteld.

Na zijn vrijlating was door de lan
delijke Ereraad der Illegaliteit te Am
sterdam een advies uitgebracht op
verzoek van het Haagse Tribunaal,
waarin de Raad openlijk rehabilitatie
aanbevolen heeft, het betreurende,
dat betrokkene zo'n lange tijd on
schuldig gevangen is geweest. De
kantonrechter heeft thans de be
schuldiging geheel vervallen ver
klaard.

BONNENZWENDEL IN
WEST-FRIESLAND

Een uitgebreide handel in vlees
bonnen, waarbij vele slagers in West-
Friesland betrokken zijn, is door de
Rijkspolitie in samenwerking met de
C.C.D., ontdekt In totaal zijn thans
12 personen gearresteerd, onder wie
9 s'agers. Circa 150.000 rantsoenen
vlees werden achterhaald.

De zaak werd aan het rollen ge
bracht bij de slager C.B. te Enkhui
zen waar een partijtje vet In beslag
werd genomen. Uit nauwkeurig on
derzoek b'eek, dat hier van een wijd-
vertaktë bonnenzwendel sprake was.
Tevens kwamen enkele c'andestiene
slachtingen aan het licht.

By een vleeswarenfabriek in
Hoorn vond men voorts een paar
hammen, die daar een tijdelijk on
derkomen hadden gevonden. Ze wa
ren afkomstig van een huisslachfing
bij de slager K te Enkhuizen.

GEEN VERANDERING OP DE
BEURS.

In de situatie op de effectenbeurs
te Amsterdam was gisteren hoege
naamd geen verandering gekomen,
tenminste wa-t de bedrijvigheid be
treft. De omzetten waren zeer klein
en slechts voor enkele fondsen werd
nu en dan enige belangstelling aan
de dag gelegd. De stemming was ove
rigens prijshoudend en de koersen
waren in de diverse rubrieken over
het algemeen iets hoger dan gisteren,
maar koersvariaties van betekenis'
konden niet worden waargenomen.
Op de suikerafdeling werd nu en dan
enige affaire gedaan in HVA's, die
na prijshoudende opening, een paar
pun en konden monteren en tenslotte
een drietal punten boven de slotprij-
zen vangisteren kwamen.

Tl p«l pn pri pïl pri ran pz-

Horizontaal. 1. uiting van droef
heid, 3. dwaas, 5. traag van begrip,
7. voor, 9. schuifbout, 10. wijze van
werken, 11. tot het kerkgebruik be
horende, 13. glooiing, 15. duw, 16.
voegwoord, 17. huisdier, 18. pret, 19.
houten bakje, 21. bedektbloeiende
plant, 23. stuk stof, 25. munt in Ja
pan, 27. korte overjas, 28. mening,
29. zeeman, 31. stad in N.-Holl., 33.
voertuig, 34. boom, 35. muzieknoot,
36, zot.

Verticaal: 1. wiersoort, 2. houtach
tige plant met verscheiden stamme
tjes, 3. stad op de Z.-punt van Voor-
Indië, 4 deel van het oor, 5. water
kering, 6. rond, strooien matrozen-
hoedje, 7. beeld van terzijde, 8. lied,
11. vlug, 12. strikje, 13. getralied af
schutsel, 14. bitter vocht, 19. woi-
vlokje, 20. pelgrimsstaf, 21. deftige,
bedaagde dame, 22. sportterm, 23.
jongensnaam. 24. hoofdingang, 25# ze
ker, 26. troefkaart, 29. gaffelvormige
stutpaal, 30. sluiskolk, 31. blauwe
boerenkiel, 32. tam.

Oplossingen worden tot en met
Woensdag 12 Jan. a.s. op ons bureau
verwacht. Onder de goede inzendere
zullen worden verloot: een stel zil
veren manchetknopen, een verzilverd
asbakje en een vulpotlood. Nogmaals
willen we er op wijzen de oplossin
gen, die na Woensdagavond binnen
komen, niet meer in behandeling ge
nomen kunnen worden. Het corrige-

C.VfAHoevrA/

ren wordt aanmerkelijk vereenvou
digd als de oplossing in rijen onder
elkaar gegeven wordt, dus niet in
de vorm van de figuur uittypen.

OPLOSSING VORIGE WEEK.

Horizontaal: 1. haast, 6. spons, 11.
Asper, 12. poten, 13 L.T., 14. moker,
16. de, 17. les, 19. sok, 20. Dee, 21.
eren, 23. perk, 24. rok, 25. dal, 26.
kerk, 29. nona, 32. are, 33. bar, 35.
&ap, 36. N.V., 37. Medoc, 39 ka. 40.
ieder, 42. oever, 44. snoek, 45. klant.

Verticaal: 1. Halle, 2. aster, 3. A.P.,
4. Sem, 5. tros, 6. spek, 7. por. 8. Ot, 9.
neder, 10. Sneek, 15, kol, 18. serre,
20, Delos, 22. nok, 23. Pan, 26. kanis,
27. erven, 28. rad, 30. naken, 31.
apart, 33. berk, 34. rook, 37. mee,
38. cel, 41. do, 43. v.a.

Zeer vele lezers hebben hun krach
ten beproefd op deze gemakkelijke
opgave. Het aantal fouten was zeer
gering. Onder de juiste inzenders be
sliste het lot als volgt:

le prijs, een verzilverde kandelaar:
Louise van Hagen, Lindestraat 28,
Leiden.

2e prijs, een vulpotlood: Jac. van
Leeuwen, Lange Brug D 25, Oud Ade.

3e prijs, een portemonnaie: H, A. J.
van Beek, Molenstraat 43, Sassen-
heim.

De prijzen zullen worden toege
zonden.

ALLEEN AARDAPPELEN ALS

VARKENSVOER IS OOK NIET
GOED.

Dr. J. Grashuis, de directeur van
het Instituut voor Moderne Veevoe
ding „De Schothorst", herinnert de
varkensmesters er aan, dat gestoom
de aardappelen wel een uitstekend
voeder zijn, doch tevens een zeer een
zijdig voeder. Men moet er niet al
leen eiwithoudende voedermiddelen
bijgeven, maar ook zorgen voor vol
doende zouten, kalk en vitaminen.
Vooral de vitaminen A,D en B2 man
keren nogal eens, waardoor allerlei
storingen in de gezondheid optreden.
De zenuwen raken in de wat mét als
gevolg verlammingen en benauwd
heden, die vaak met de dood var het
dier eindigen. Heeft men ondermelk,
dan zijn ondermelk. aardappelen, en
een eetlepel mineralen een goed
rantsoen, dat aangevuld kan worden
met biggenvoer en later mestvoer.
Het voeder voor de varkens wordt
op het ogenblik verdeeld in verschil
lende groepen, al naar gelang men
al of geen ondermelk of wei ter be
schikking heeft. Geeft men een eiwit
rijk mengvoeder, dan moet men er
geen ondermelk bijdoen, want dan
zou het dier te veel eiwit krijgen.
Men houde dus rekening met de pro
ducten, die het bedrijf zelf oplevert
e'h die me" op de juiste wijze kan
aanvullen met een van de mengvoe
ders. Voor ieder speciaal geval be
staat een voeder van de juiste sa
menstelling.

ENKELE CIJFERS OVER DE
DEENSE LANDBOUW.

Denemarken produceerde vóór de
oorlog 185.000 ton boter, VA millioen
slachtvarkens en 130.0-00 ton eieren
per jaar. Daarvan werd uitgevoerd
niet minder dan 150.000 ton boter,
188.000 ton bacon en varkensvlees en
100.000 ton eieren. Na de oorlog wer
den deze cijfers natuurlijk lang niet
gehaald en de droogte van vorig jaar
heeft grote schade veroorzaakt; de
veestapel bijv. moest daardoor met
25 pet. worden ingekrompen. Toch
heeft Denemarken tussen 1 October
1947 en 1 October 95.000 ton boter,
50.000 ton bacon en varkensvlees en
35.000 ton eieren weten uit te voe
ren. Voor de lopende twaalf maan
den wordt een algemene stijging ver
wacht. Zo is de omvang van de var
kensstapel sinds het voorjaar van dit
jaar alweer opgelopen van 1.300.000
tot 1.800.000 stuks; de kippenstapel is
weer meer dan 23 millioen stuks
groot.

De verbouw van aardappelen is in
de laatste tien jaar toegenomen van
70.000 tot 130.000 hectaren. De helft
daarvan wordt te velde gekeurd voor
pootgoed. Over 1947-'48 werden uit
gevoerd ruim 270.000 ton aardappe
len, waarvan 138.000 ton pootgoed en
134.000 ton consumptie-aardappelen.
Het pootgoed ging voor meer dan de
helft naar Duitsland en verder hoofd
zakelijk naar België, Frankrijk en
Zwitserland; de consumptie-aardap
pelen gingen voor de helft naar En
geland voor de helft naar West-
Duitsland.

62

/O emeen trapte Notaris
Zwingelhout op de
vingers van Frederik en
toen werd Frederik opge
pakt en ruw naast de stoel
van Zwingelhout gezet.

Notaris Zwingelhout
stond op, glimlachte dank
baar naar alle zijden en
vroeg toen: „Beste men
sen, wat is eigenlijk de be
doeling van deze samen
komst?" Ogenblikkelijk viel er een
stilte in de zaal.

Toeii trad de heer van de ver
keerde toespraak weer naar voren.
„Wij dachten dat U dit wel wist.."
stamelde hij „Ik ben de wethouder
van Sociale Zaken, voegde hij er ge
heel overbodig aan toe.

„Ik wist het niet," verklaarde No
taris Zwingelhout.

„U bent toch de voorzitter van de
Nederlandse Vereniging tot Exploita
tie van de Uitvinding tot het Ver
vaardigen van Goud en Aanverwan
te Zaken. N.V. i. o.?" vroeg dc heer,
„wij wilden graag aandelen van U
kopen."

Het gezicht van de notaris kreeg
een verheven uitdrukking.

„Ah juist,', antwoordde hy, ,U be
doelt dat U mij geld wilt geven? Dat
is uitstekend! Geeft U alles maar

en het avontuur met
Notaris Zwingelhout

verteld door Hubert Vet

mijn bediende Frederik, die zal ook
uw namen opschrijven."

Toen werd het om Frederik een
gedrang van belang; hij kwam han
den te kort om al de guldens in
ontvangst te nemen ~en gooide ten
einde raad alles maar op een grote
hoop. De notaris zat er vergenoegd
grinnekend bij en keek toe dat nie
mand te weinig gaf.

Na een paar uur hard werken was
Frederik klaar en verliet de laatste
bezoeker opgewekt de zaal.

„Ziezo!" zei Notaris Zwingelhout
tevreden, „ik ben blij dat ik mij op
het laatste ogenblik toch nog be
dacht heb; éérlyk bah.,..t"

Toen hief de notaris zijn hoofd op
en snoof oplettend de lucht in.

„Ruik jij ook iets?" vroeg hij aan
Frederik.