Leidse Courant | 1948 | 15 december 1948 | pagina 2

7 SCHOORSTENEN

Actieve jeugdpolitiek

Wat de K.V.P. wil

WOENSDAG 15 DECEMBER 1948

DE LEIDSE COURANT

PAGINA 2

Het is onmogelijk, om alle resolu
ties, die op het jongste Congres der
K.V.P. zijn genomen en die zo
als geméld nog nader door Par
tijbestuur en Partijraad zullen woe
den bezien, in extenso te publice
ren.

Wij achten het echter van bijzon
der belang onder de aandacht te
brengen de resoluties van de sectie
Actieve Jeugdpolitiek.

Enkele dier resoluties zijn door
ons vetgedrukt.

Het Partijcongres der Katholieke
Volkspartij te Utrecht bijeen op 11
en 12 December 1948, overtuigd en
erkennend dat de Burgerlijke
Overheid op het terrein van de
jeugdvorming een belangrijke taak
heeft;

Spreekt allereerst uit, dat de Bur
gerlijke Overheid bij het vervullen
van deze taak in alle omstandig
heden de essentiële rechten van
ouders en Kerk heeft te eerbiedigen;

Stelt vast dat de Burgerlijke Over
heid

a) De voorwaarden dient te
scheppen, waardoor aan ouders en
Kerk de vervulling van hun taak
mogelijk wordt gemaakt en dat zij
deze de zo nodige hulp en steun
dient te verlenen, allereerst ook door
een juiste gezinspolitiek.

b) door doeltreffende maatrege-
len de vorming van de jeugd dient
te beschermen tegen voor deze vor
ming schadelijke invloeden op het
terrein van het openbare leven;

c) door daartoe geëigende mid
delen hulp en steun dient te verle
nen aan organisaties van de vrije
jeugdvorming alsmede aan orga
nisaties en instellingen ten behoeve
van de ongeorganiseerde jeugd.

d) in beginsel de zorg voor de
verwaarloosde jeugd, waarvan de
ouders ontheven of onzet zijn uit de
ouder1 ijke macht, dient over te la
ten aan de particuliere instellingen
en verenigingen, evenals wat de
opvoedende maatregelen betreft
de zorg voor de „misdadige" jeugd
en dat zij deze vereniging en ook
door krachtdadige steun in staat
dient tc stellen dit werk in al zijn
schakeringen goed te verrichten;

e) er overigens bij voortduring
op bedacht dient te zijn door de
eigen uitingen en door daartoe ge-
eigende middelen voor zover de
ze niet binnen de mogelijkheden
van gezin of organisaties liggen
tot de ware persoonlijkheidsvor
ming van de jeugd bij te dragen.

Met inachtneming en op basis van
het vorenstaande

A. vraagt het Congres thans zeer
nadrukkelijk aandacht voor maat
regelen voor een gezonde ont
plooiing van het gezin met name bij
de woningbeaw;

stedebouwkundige voorzieningen,
waarbij met de voorwaarden voor
de vorming van de opgroeiende
jeugd wordt rekening gehouden en
o.m. de mogelijkheid wordt geopend
van recreatieterreinen voor de
jeugd;

een krachtige handhaving van de
bestaande jeugdbeschermende maat
regelen;

nadere wettelijke maatregelen
ter meerdere bescherming van de
jeugd tegen gevaren van bioscoop,
café's en dansgelegenheden, uitstal
lingen en affiches; maatregelen ten
aanzien van kamperen, jeugdher
bergen e.d.;

doeltreffende maatregelen ten
aanzien van lectuurvoorziening van
de jeugd t.a.v. uitleenbibliotheken
en kiosken;

maatregelen waardoor iedere' „ex
ploitatie" van de jeugd wordt ver
boden;

Spreekt het Congres als zijn oor
deel uit:

B dat de Burgerlijke Overheid
het werk van het particuliere initia
tief gegrond op eigen levensbe
schouwing op het terrein van de
vrije jeugdvorming, alsook t.a.v. de
dient te bevorderen en te steUnen;

dat de Overheid dit werk echter
niet dient over te nemen en tot het
hare te maken;

dat de richtlijnen naar welke de
subsidies van de Staat 'aan de ver
schillende organisaties en ïnsteMin-
gen zullen worden verleend bij de
Wet dienen te worden vastgesteld;

dat de eventueel aan subsidie te
stellen voorwaarden de vrijheid van
levensrichting en methode niet mo
gen verkorten;

dat de Overheid er voor dient te
waken, dat de vorming der jeugd
door de bedoelde organisaties en in
stellingen geschiedt in nationale
geest;

dat ook de werkzaamheden van de
particuliere instellingen en vereni
gingen op het terrein van de Kin
derbescherming krachtig door de
Overheid dienen te worden gesteund
en met name bij de subsidiëring
rekening dient tc worden gehouden
met de stijgende kosten, die o.m. een
gevolg zijn van de toepassing van
meer doeltreffende methoden bij de
vorming van deze jeugd;

Het Congres legt er de nadruk op,
dat de verschillende door de Over
heid te treffen maatregelen t.a.v. de
jeugd in het kader van het gehele
vraagstuk der jeugdvorming en al
dus in sanfenhang dienen te wor
den bezien.

Zo dient o.a. de bevordering van
beroepskeuzevoorlichting en een
herziening van de opleiding en de
maatschappelijke positie van de te
scholen jonge arbeiders mede be
schouwd te worden als een vraag
stuk van jeugdvorming.

Tenslotte spreekt het congres de
wenselijkheid uit van de totstand
koming van een jeugdwet, welke in
haar bepalingen volledig rekening
houdt met de in deze resolutie ge
stelde eisen.

Tweede Kamer

De begroting van onderwijs Onder
wijsraad Kleuteronderwijs Buiten
gewoon lager onderwijs Meer selectie
bij voortzetting van studie is noodzakelijk -
Vacantietoeslag voor onderwijzers

Aetherklanken

DONDERDAG

HILVERSUM I. 301 M.

7.00 Nieuws. 7.15 Ocht.gymn. 7.50
Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.55 Van
vrouw tot vrouw. 9.00 „Les Fo-
rains". 10.00 Morgenwijding, dr. A.
L. Broers te Hilversum. 10.15 Ar
beidsvitaminen. 10.50 Kleutertje luis
ter! 11.45 „Een lichtpunt in de verte".
12.00 Gr.pl. 12.30 Weerpraatje. 13.00
Nieuws. 14.00 „Het lampje". 15.00
Voor zieken en gezonden. 16.00 „As-
K.B.S.'er. 17.20 Welk dier deze week?
18.00 Nieuws. 19.00 Kobus wint. 19.10
Avondschool voor jong en oud.
20.00 Nieuws. 21.00 De reis naar de
maan (11). 23.00 Nieuws. 23.30 U
hoort ze graag

HILVERSUM, 11.45 M.

7.00 Nieuws. 7.15 Gr.pl. 8.00 Nieuws
8.15 „Pluk de dag". 9.00 Voor de
vrouw. 9.35 Gr.pl. 9.45 Schoolradio.
10.15 Morgendienst ds. J. D. Dozv.
11.00 „De Zonnebloem". 13.00
Nieuws. 13.45 Hors d'Oeuvre. 14.00
Sanzonetta sextet. 15.00 Radio Phil-
harm. Orkest. 16.00 Bijbellezing. 17.00
Radio Jeugdjournaal. 17.30 De vijf
Zapatara's. 18.00 Gr.pl. 18.30 Boeren
dansen. 19.00 Nieuws. 19.45 Neder
landse organisten spelen eigen wer
ken, Wim Mennes. 20.00 Nieuws.
20.15 Een morgen, een middag, een
avond in Wenen. 21.30 Familiecom
petitie. 22.05 „De vaart der Volken".
23.00 Nieuws. 23.15 Gr.pl.

De Tweede Kamer heeft zich Dins
dag van 's middags een uur tot des-
nachts een uur bezig gehouden met
de begroting van het departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen. De algemene beschouwingen zijn
afgehandeld, de afdeling „ministerie"
is onder de hamer doorgegaan en
met de beschouwingen over de afde
ling „Lager Onderwijs" was men
vannacht zover gevorderd, dat de
minister aan het woord kon komen.
Dat zou dan heden in de loop van
de middag geschieden.

Bij de algemene beschouwingen
zeide de heer Terpstra (A.R.) van
oordeel te zijn, dat een onderwijsraad
met verordende bevoegdheid niet ge
wenst is. Het kleuteronderwijs mist
nog elke wettelijke regeling. Spr.
wilde beginnen met de gemeenten de
verplichting op te leggen, om, als er
openbare scholen voor kleuteronder
wijs zijn, de bijzondere op gelijke
voet te subsidiëren. Hij vroeg zich
voorts af, of, indien een voorberei
dende klas aan de ambachtscholen
wordt verbonden de jonge knapen
niet te vroeg uit de goede sfeer van
het lager onderwijs worden wegge
nomen.

Wijzende op de uitgave voor leger
en vloot betoogde de heer Gortzak
(C.P.N.), dat er niet wordt gebouwd
aan de jeugd, maar vernield en ver-
ietigd. Spr. dient een tweetal moties
in, een betreffende gehuwde onder
wijzeressen en een ander inzake sala-
riëering onderwijzers.

""Mevrouw Fortanier-de Wit (V.V.
D.) zeide, dat de denkbeelden over
vernieuwing, door de minister aan
geduid, haar wel kunnen bekoren.
Zij beval psycho-technisch onder-
zoele aan om de zeer begaafden onder
de leerlingen der zesde klasse te ont
dekken. Gewenst achtte zij het zoe
ken naar een aanvaardbare bestuurs
vorm van de openbare school en
voorts drong zij aan op spoed met
een wettelijke regeling van het kleu
teronderwijs.

De heer van Sleen (Arb.) meende,
dat een staatssecretaris op zijn plaats
zou zijn aan dit departement. Spr.
wil gesreefd zien naar een logische
opbouw van het onderwijsstelsel.
Spr. verklaarde met vertrouwen de
daden van de minister af te wachten.

Met voldoening zeide de heer Wel
ter te hebben vernomèn, dat de mi
nister niet voornemens is, voorshands
te komen met een verandering van
ons schoolstelsel. Naar zijn mening
moeten zeer begaafde jongelieden een
recht kunnen doen gelden om hoger
onderwijs te genieten en het is z.i.
de plicht der overheid hen daartoe
in de' gelegenheid te stellen als ouders
of verzorgers deze opleiding niet kun
nen betalen. Van terugbetaling der
kosten zou geen sprake moeten zijn.

De heer Stokman (K.V.P bleek

tegen een orgaan met verordenende
bevoegdheden te zijn. Zo nuttig en
nodig het is, zich te bezinnen op or
ganisatie, methode en techniek van
het onderwijs, zo noodzakelijk is het,
te Jetten op de grote beginselen,
waarvoor het volk anderhalve eeuw
zijn krachten inzet. Spr. zeide geen
bezwaar te hebben tegen aanvulling
van de L.O.-wet ten aanzien van de
ouderraden, welke geen taak is op
gedragen bij het beheer der scholen.

De heer Krol (C.H.) gaf te kennen,
dat het ook voor hen, die de over-
heidsschool dienen, van zo uitnemend
belang is, dat nauwlettend erop wordt
toegezien, dat de gelegenheid tot
godsdienstonderricht volledig woi'dt
benut.

De heer Peters (K.V.P.) bepleitte
o m. uitbreiding van dé geldelijke
steun voor de opleiding van leer
krachten voor het buitengewoon lager
onderwijs.

De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, de heer Rut
ten, ingaande op de gedachte van de
heer van Sleen ten aanzien van de
toevoeging van een staatssecretaris,
gaf te kennen, dat de minister eerst
enigszins de materie moet kennen.
Hij betoogde, dat op zijn departement
hard gewerkt wordt om de achter
stand sinds de bezetting in te halen.
Een centraal orgaan met beperkte
verordenende bevoegdheid is een
aantrekkelijk idee, maar een solide
onderbouw is nog niet aanwezig. Ook
als het een overkoepelend, coördine
rend orgaan zou zijn, zouden nog ver
schillende bezwaren onder het oog
moeten worden gezien. De zaak is
een onderzoek waard. Wat de be
heers- en bestuursvorm der openbare
scholen aangaat, zeide spr. gelegen
heid tot meningsvorm te moeten heb
ben. De minister verklaarde genegen
te zijn te zoeken naar een mogelijk
heid, om de subsidiepost voor buiten
gewoon lager onderwijs aldus te ver
delen. dat de opleiding der leerkrach
ten beter wordt geholpen. Van de
waarde van het kleuteronderwijs zei
de hij volkomen overtuigd te zijn. Hij
betwijfelde echter of eenheid in op
leiding en diploma's het belangrijk
ste is. Verplicht kleuteronderwijs is
van hem niet te verwachten. Door
trekking van de gelijkstelling is nog
meer gewenst voor het kleuteronder
wijs dan voor de lagere School. Het
is echter niet geraden, de gemeente-
beturen bepaalde uitgaven op te leg
gen. Het zal nog wel enkele maanden
duren voor een wetsontwerp kleu
teronderwijs tot stand komt, ver
klaarde de heer Rutten, die verder
meedeelde, dat hij zoekt naar wat
gedaan kan worden voor begaafde
jongelieden. De bedoeling is de te
rugstorting van beurzen over een
langer tijdperk uit te strijken. Hij zal
nagaan wat er nog meer te doen zou

zijn. Daar er naast rijksstudievoor-
schotten en -beurzen zeer vele beur
zen van particuliere en stichtingen
zijn, kan vrijwel iedereen een studie
toelage verkrijgen. Het selectie-
vraagstuk moet ontwikkeld worden.
Daarmede is de minister in het bij
zonder bezig, want het zitten-blijven
en afgewezen worden voor eindexa
mens kost het rijk per jaar 150
millioen. Nadat bij de replieken nog
enige opmerkingen waren gemaakt,
zeide de minister, dat de kwestie der
beurzen en studietoelagen nog nader
wordt bezien; getracht wordt ze ze
ker ten goede te doen komen aan de
meest begaafden. Het kleuteronder
wijs zal de minister met subsidies
helpen zoveel hij maar kan.

Bij de afdeling „lager onderwijs"
zeide de heer Roos jen (A.R.) be
vreesd te zijn, dat het overschot aan
onderwijzers, dat de memorie van
antwoord verwacht, voor 1952 wel
eens een tekort zou kunnen zijn. Ook
de schoolbevolking zal dan veel gro
ter zijn en daarom moeten er z.i. nu
plannen gemaakt worden. Z.i. dienen
er op ruimere schaal beurzen voor
onderwijzers beschikbaar gesteld. Spr.
vroeg o.m. welke middelen de minis
ter achter de hand heeft om te voor
zien in voldoende schoollokaliteit in
de jaren 1952—1956. Naar zijn oor
deel moeten de onderwijzers de 2 pet.
vacantietoeslag ontvangen.

Mevrouw Fortanier-de Wit (V.V.
D.) vroeg nadere inlichtingen over de
Finse houten scholen. Zij wilde gaar
ne 's ministers mening horen over de
vraag of een leeftijd van 12 jaar te
laag is om met vakopleiding te begin
nen. De salariëring der onderwijzers
besprekend, zei spr. dat de onderwij
zers op het standpunt staan, dat hun
toezeggingen zijn gedaan. De rege
ring ontkent dat. Aan wiens zijde is
het gelijk? Het is van het grootste
belang dat vast te stellen. Acht de
regering zich niet gebonden aan wat
regeringsgedelegeerden hebben toe
gezegd? H.i. moeten de onderwijzers
salarissen van dit ogenblik af een
gelijke wijziging ondergaan als de
salarissen der overige ambtenaren.
Zij' moeten naar haar oordeel ook de
2 pet. gratificatie ontvangen.

De heer Peters (K.V.P.) betoogde,
dat er sprake is van achterstelling
der onderwijzers. De besprekingen in
de salariscommissie-Wesseling en de
toezegging der regeringsgedelegeer-
den aanroerend verklaarde spr. het
de plicht der regering te achten
nauwkeurig na te gaan waar en hoe
de verantwoordelijkheid ligt De ver
hoging van 1947 was z.i. slechts te be
schouwen als rechtsherstel. Nog be
pleitte hij verhoging der pensioenen
van de onderwijzers en de classifica
tie aanroerend zeide hij, dat daarover
liet laatste woord nog niet js gespro
ken.

De heer van Sleen (Arb.) protes-
teerd tegen de maatregel, welke het
mogelijk maakt, dat op 12-jarige leef
tijd een leerling kan overgaan naar
het nijverheidsonderwijs. Hij betoog
de, dat er in 1952 gebrek aan leer
krachten en schoolruimte zal zijn.
Voorts wees hij erop, dat de rege
ring haar woord niet gestand doet
ten aanzien van de salarissen der on-
onderwijzers. Hij drong erop aan, dat
de notulen van de betreffende confe
renties overgelegd zullen worden aan
de Kamer. Hij verzocht voorts het
overleg met de onderwijzers weer op
te nemen.

De heer Tilanus (C.H.) merkte o.a.
op, dat de belangstelling voor het
Y.G.L.O. bij het volk vrijwel nihil
is geweest. Is, zo vroeg hij, de minis
ter genegen op 1 Jan. 1950 het acht
ste leerjaar als verplicht weer in te
voeren?

VAN MOORD GEEN SPRAKE.

Bij het onderzoek van de rijks
politie te Epe is komen vast te
staan, dat de 52-jarige belasting
consulent J. W. C. uit Wassenaar,
wiens lijk Zondagmiddag in een zo
merhuisje te Tongeren is gevonden,
zeer zeker niet is vermoord.

Op de tafel, waarachter het slacht
offer was gezeten, heeft men een
aantal voorwerpen aangetroffen, zo
als lappen, een flesje olie, enzo
voort, waaruit men i zou moeten af
leiden, dat de heer C. zijn automa
tisch pistool zou hebben zitten
schoonmaken, dat hij, om welke re
den dan ook, uit Wassenaar naar
Tongeren heeft meegenomen.

De politie gaat nu voorlopig van
de veronderstelling uit, dat de heer
C. onkundig was van het feit, dat
er nog een kogel in de kamer heeft
gezeten, dat hij de trekker heeft
overgehaald en door de kogel in
het voorhoofd is getroffen. De des
kundigen zijn het nog niet helemaal
met elkaar eens.

De rijkspolitie heeft het stoffelijk
overschot vrijgegeven. Het onder
zoek wordt nog voortgezet.

ZESTIG JONGE SS-ERS
TERUG IN DE MAATSCHAPPIJ.

Zestig jeudige SS-ers werden des
tijds ondergebracht in huize „de
Clinghe" te Bloemendaal, waar zij
werden toevertrouwd aan jeugdlei
ders, die moesten trachten hen te vor
men tot bruikbare leden van de maat
schappij. Deze jongelui werden niet
door het Bijz. Gerechtshof berecht,
aangezien zij geen bijzondere delic
ten op hun geweten hadden. Op de
„Clinghe" werden zij niet als gevan
genen behandeld. Zij genoten een
gecontroleerde bewegingsvrijheid.
Nagenoeg alle zijn in de loop van de
tijd in vrijheid gesteld. De meesten
kwamen in behoorlijke betrekkingen.
Per 1 Januari aanstaande zal dit te
huis voor jeugdige politieke delin
quenten worden opgeheven.

De gedetineerde N., die enige tijd
geleden uit het ziekenhuis wist te
ontsnappen en sindsdien spoorloos
was, is gisternacht weer gearresteerd
en naar de bijzondere strafgevange
nis te Leeuwarden, waar hij 'nog vier
jaar moest zitten wegens moord, te
ruggevoerd. Een poging van enige
gedetinec.den om ook uit te breken
kon dezer dagen worden verijdeld,
daar men tijdig van hun poging op
de hoogte kwam. Een taxi stond
reeds gereed om de heren weg te
brengen.

BEWAARDER VAN STRAF.

GEVANGENIS GEARRESTEERD.

De gemeentepolite van Leeuwar
den heeft een bewaarder van de
strafgevangenis aldaar in arrest ge
steld. Hij bracht tegen geldelijke be
loning pakjes in de gevangenis. De
afzenders wonen over het gehele land
verspreid.

TWAALF JAAR VOOR
GOEDEWAAGEN.

Het Haagse Bijzondere Gerechts
hof heeft hedenmorgen prof. dr. T.
Goedewaagen veroordeeld tot twaalf
jaar gevangenisstraf met aftrek, le
venslange ontzetting uit beide kies
rechten, alsmede levenslange ontzet
ting uit het recht ambten te bekle
den. Van 10 November 1940 tot Ja
nuari 1943 was Goedewaagen secreta
ris-generaal van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten en
daarna hoogleraar aan de universiteit
te Utrecht.

Veertien dagen geleden diende de
zaak voor het Haagse Bijzondere Ge
rechtshof. Er was hem een groot aan
tal punten ten laste gelegd, voorna
melijk betrekking hebbende op zijn
pogingen Nederlandse instellingen op
cultureel gebied te nazificeren.

De procureur-fiscaal requireerde
toen wegens het voortgezet misdrijf
van hoogverraad door bij voortdu
ring hulp te verlenen aan de vijand
een gevangenisstraf van 15 jaar, m.
entzetting uit de beide kiesrechten
voor het leven, alsmede ontzetting
uit het recht ambten te bekleden
voor het leven, verbeurdverklaring
van verdachte's bibliotheek, welke
een waarde vertegenwoordigt van
7.000.—.

Door de commissie voor de pers
zuivering werd betrokkene de uit-
oefening van iedere journalistieke
functie tot 5 Mei 1965 verboden.

4000 GULDEN TUSSEN
HET OUD-PAPIER.
De opkoper dacht een goede dag te
hebben.

Een Haagse winkelier had enige
dagen geleden bijzondere haast om
zijn winkel te sluiten. Hij deponeer
de zijn geldkist, bevattende ƒ4000.
aan zilver en papiergeld en 14000
textielpunten en wolcoupures in een
kist met oud-papier, die in de win
kel stond. De volgende morgen wa:
hij deze, ietwat uitzonderlijke berg
plaats vergeten. Toen een opkoper
langs kwam, gaf de winkeljuffrouw
de kist oud papier aan de man mee
die hem op een handwagen leeg-
stortte en verdween, 's Middags her-
innerde de winkelier zich alles, en
de Haagse recherche werd meteen in
de arm genomen om het verloren
goed op te sporen. Men herinnerde
zich echter niets anders dan dat de
opkoper een man was geweest tus
sen de 24 en 40 jaar. Alle groothan
delaren in lompen, verhuurders van
bakfietsen en bonafide opkopers wer
den nagegaan. Na lang speuren werd
aangehouden de 27-jarige koopman D.
A. B., die, nadat hem vele bezwaren
de feiten waren voorgelegd, een vol
ledige bekentenis aflegde. Het bleek,
dat de man die de papierkist 's mor
gens was komen legen, geen vergun
ning voor opkopen had. Toen hij de
kist papier op de bakfiets leegde had
hij meteen de geldkist opgemerkt.
Met de hulp van de schilders P.
en J. H. had hij hem opengebróken,

WEERSVERWACHTING

(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond

KOUDER DES NACHTS.
Matige tot zwakke Westelijke
wind. Over het algemeen weinig
bewolking. Bijna overal droog
weer met in de ochtend plaat
selijke mist. Veel kouder des,
nachts met op enkele plaatsen
lichte nachtvorst. Overdag iets
kouder dan vandaag.

waarvoor hij B. 838.en H. F.
675.had gegeven. Het zilvergeld
borgen deze laatsten op in een bloem
pot op het dak van een perceel waar
zij aan het schilderen waren. De
kist werd in een luchtkoker verbor
gen, terwijl de 14.000 textielpunten
en coupures verbrand werden. Ook de
beide schilders werden gearresteerd.
Gedrieën zijn zij ter beschikking van
de justitie gesteld.

GIFMENGER KRIJGT 15 JAAR.

De Maatstrichtse rechtbank heeft
de 35-jarige schilder P. W V. uit
Ubach-over-Worms, die zijn vrouw,
door het herhaaldelijk toedienen van
arsenicum vergiftigde, ten gevolge
waarvan zij op 23 Januari van dit
jaar overleed, conform de eis veroor
deeld tot 15 jaar gevangenisstraf. De
25-jarige huishoudster E. H die be
schuldigd was van medeplichtigheid
aan deze deed, werd vrijgesproken
De eis tegen haar was 10 jaar.

HET BEROEPSGEHEIM VAN DE
JOURNALIST.

De Hoge Raad deed uitspraak in
de zaak tegen de journalist H. A.
Lunshof, die in beroep was gegaan
van het vonnis van de Amsterdamse
rechtbank, welke hem tot een boe
te van 10 veroordeelde, omdat hij
de naam niet wilde noemen van de
gene, die hem de notulen van Ling-
gadjati ter hand had gesteld.

De Hoge Raad verwierp het be
roep. Het beroepsgeheim van een
dokter of geestelijke, zoals het bij de
wet erkent wordt, is, naar het oor
deel van de raad, niet van toepas
sing op journalisten, omdat aan een
journalist uit geheel andere overwe
gingen gegevens worden verstrekt
dan aan een dokter of een gees
telijke.

STADSNIEUWS

„LITTERIS SACRUM" WINT OF
LANDJUWEEL TE BODEGRAVEN.

Na afloop van de Dinsdagavond te
Bodegraven gehouden toneelavond
door de Rederijkskamer H. K. Poot,
welke avond werd bijgewoond door
mr. Kesper de Com. der Koningin van
Zuid Holland en diens echtgenote als
mede door tal van burgemeesters met
hun dames uit de omliggende ge
meenten, heeft de prijsuitreiking
plaats gevonden aan de deelnemende
verenigingen van het gehouden
„Landjuweel".

De jury, uitspraak doende, heeft
aan de Leidse toneelvereniging „Lit-
teris Sacrum" de eerste prijs toege
kend, welke werd verkregen met het
stuk van Hans Tiemeijer „De Zaak
A.D.''. Aan de heer Grefe en aan
mevr. Reitsma- Klein Wassink wer
den tevens nog persoonlijke prijzen
overhandigd voor uitzonderlijke be
toonde kwaliteiten.

Beverwijk behaalde de tweede prijs
met Jonkvrouwe de la Seiglière.

„Moliere" uit Utrecht verkreeg de
derde prijs met „Mademoisele" en
Hilversum met „Als het masker valt
„de vierde prijs.

De heer H. de Wilde bracht dank
namens alle deelnemende verenigin
gen voor de goede organisatie en aan
hen verleende gastvrijheid.

LEIDSE UNIVERSITEIT.

Geslaagd: doctoraalexamen Neder
lands recht: de heren J. Dolleman Ie
Heemstede en P. H. Kaars Sijpestein
te Leiden; doctoraal examen Natuur
kunde: de heer J. Ubbink, te Leiden;
candidaatsexamen Wis- en Natuur
kunde (B.): de heer J. Criens te Lei
den; candidaatsexamen Wis- en Na
tuurkunde (A.): mevr. M. J. Radsta-
keDaansen te Oegstgeest .en r'e
heren G. de Leve te Leiden en J. R.
Luyten te Leiden; candidaatsexamen
Wis- en Natuurkunde (F.): de heer
F. J. Zoelen te Leiden; candidaats
examen Wis- en Natuurkunde (L): de
heer J. Prins te Leiden; candidaats
examen Wis- en Natuurkunde (L.):
mej. E. de Zoeten te Den Haag; can
didaatsexamen Semietische taal- en
letterkunde: de heer J. J. A. van
Dijk te Haarlem.

HET GEHEIM
VAN DE

DOOR AGATHA CHRISTIE

77)

„U vergist zich, mr Lomax. Deze
dame. zover ik weet, heb ik nooit ge
zien eerder. Een vreemde zij is voor
mij."

„Maar

Baron Lolopretzjyl nam hem mee
naar een hoek van het vertrek en
fluisterde hem iets in het oor.

Anthony sloeg de uitwerking van
die mededeling met heimelijk ver
maak gade. Het gezicht van Lomax
werd lila-rood zijn ogen puPden uit.
z'n uiterlijk vertoonde alle sympto
men van 'n op handen zijnde beroer
te. En toen ging de mond in dat ge-
iicht open en hoorde Anthony de
volgende woorden:

„Zeker... zéker... natuurijk...
resoluut niet nodig.gecompliceerde
natie, grootst mogelijke discretie."

„Sacré nom!" Lemoine gaf met zijn

vuist een slag op tafel „Wat kan mij
dat alles schelenl De moordenaar van
prins Michael..., van belang natuur
lijk, mar niet voor mij. Ik moet ko
ning Victor hebben!"

Anthony schudde het hoofd.

Het spijt me voor jou, Lemoine. Je
bent een knappe èn een vindingrijke
bol. Maar deze keer verlies je het
spel. Ik sta op punt, om mijn hoogste
troef uit te spelen."

Hij Mep naar de deur en drukte op
het schelknopje Na een paar ogen
blikken wachten verscheen Tred-
well.

,Vanavortd is er een heer met me
meegekomen, Tredwell."

„Ja meneer, een buitenlander, me
neer.

„Juist Wil je hem even gaan vra
gen. of hij zo gauw mogelijk bene
den komt?"

Tredwell verdween.

„Entrez de chambre van de troef
kaart, de geheimzinnige monsieur
X", zei Anthony. „Wie is mr X.? Kan
iemand het raden?"

„Wel volgens de regel van
drieën"... zei Herman Isaacstein,
„...en die geheimzinnige wenken
van vanmorgen zou ik zeggen, dat
de oplossing van dat raadsel voor de
hand ligt. Op de een of andere ma
nier is het y gelukt om prins Nicolas

van Herzo-Slowakije te pakken te
krijgen."

„En u, baron. Denkt u dat ook?"

„Ja. of een tweede bedrieger moet
ge bereid verkaard daarvoor gevon
den hebben. Maar dat te geloven ik
weiger. Met mij uw handelingen
steeds eerlijk geweest is."

„Dank u baron. Die woorden zal ik
niet vergeten. Dus over de raadsel
oplossing zijn we het eens?" Hij
keek de kring van gezichten rond.
Lemoine was de enige, die zich af
zijdig hield. Met neergeslagen ogen
en een koppige trek om zijn mond
stond hy af te wachen.

Anthony's scherpe oren vingen het
geluid van voetstappen in de hall op.

„En toch," zei hij met een eigen
aardige nerveuse gMmlach, „bent u
helemaal er naast..."

Hij liep vlug naar de deur en deed
haar wijd open.

Voor de drempel stond een man
met een klein puntbaardje en een
lorgnet op waarvan de glazen in het
licht van de kroon schitterden, een
echte dandy, wiens keurig voorko
men echter afbreuk gedaan werd
door een verband om zijn hoofd.

„Mag ik de aanwezigen even voor
ste1 len: Monsieur Lemoine van de
Süreté."

Jachtige voetstappen op de par
ketvloer, het geluid van een lidhte

schermutseling bij de terrasdeur en
daarna de nasale stem van mr Hiram
Fish, die kalm zei:

„Dat zit je niet glad, jongetje! Ik
heb hier de hele avond gestaan voor
het geval dat je iets dergeijks zou
proberen. Kalm aan, neem er as
jeblieft nota van dat ik hier een re
volver heb en dat het in je eigen
voordeel dus geraden is geen ver
dachte bewegingen te maken. Ik
ben hier gekomen voor jou en ik
heb je.maar het heeft moeite ge
kóst! Die eer geef ik je na."

HOOFDSTUK XXIX.

Nog meer onthulingen

„Ik vind, dat we recht hebben op
een behoorlijk gedetailleerd verslag,
mr. Cade," zei Herman Isaacstein 'n
kwartier later.

„Er is niet veel te vertellen," zei
Anthony nederig. „Gisteren ben ik
naar Dover gegaan on Fish ging me
achterna, omdat hij dacht, da ik ko
ning Victor was. Maar in Dover von
den we in een huis, waarvan we het
adres hadden, iemand die daar ge
vangen gehouden werd en toen we
gehoord hadden, wat die ons te ver
tellen had, wisten we, hoe we ston
den. Het zelfde idee voor de twee
de maal in practijk gebracht, be

grijpt "u. De echte acteur van de
baan en de doublure ervoor in de
plaats. Maar Battle hier heeft blijk
baar ook gevoeld, dat er met zijn
Franse coPega iets niet in. de haak
was, en daarom heeft hij naar Pa
rijs om koning Victor's vingeraf
drukken en verdere identificatie-be
wijzen getelegrafeerd."

„A'h!" zei de baron. „De vinger
afdrukken! De Bertillon-maten waai
de schavuit had het over!"

„Dat was buitengewoon knap be
dacht," zei Anthony. „Het maakte
zo'n indruk op me dat ik me gedwon
gen voelde hem waardig ter zijde te
staan. En daarbij maakte die houding
van mij hem onzeker. Kijk, de kwes
tie was zo: dadelijk na die tip van
mij over de rijen, had hij nog maar
één doel: het nieuws naar zijn hand
langster doorgeven en ons een kwar
tier of twintig minuten in de ver
gaderzaal vast te houden. Dat brief
je was voor mademoisePe Brun. Hij
zei Tredwell om het dadelijk te be
zorgen en Tredwell heeft dat bevel
letterlijk ten uitvoeij gebracht door
de trap op te wandelen en het in de
^rkamer af te geven. En daarna
kwam Lemoine met de beschuldiging,
dat ik koning Victor was. Daardoor
leidde hij, in de eerste plaats, dc ge-
dadhten van de aanwezigen af en in
de tweede plaats bereikte hij ermee,

dat niemand de kamer uitging. Als
alles gelopen was, zoals hij dacht, zou
er met aPerlei soorten ophelderin
gen minstens een kwartier heenge
gaan zijn, en als we dan in de
bibliotheek waren gaan kijken,
zouden we de diamant niet gevon
den hebben."

George a-hemde een paar maal
gewichtig.

„Ik moet zeggen, mr. Cade", zei hij,
„dat ik uw manier van doen in ho
ge mate onvoorzichtig vind. Een
kleine fout in de berekening van het
in elkaar grijpen van uw plan en
een van de grootste nationale schat
ten was voor goed voor ons verloren
gegaan. Uw handelwijze is gewaagd,
onverantwoordelijk gewaagd ge
weest, mr. Cade

„Ik begin te merken, dat u de clou
van de hele geschiedenis nog niet
gesnapt hebt, mr. Lomax", viel dp
lijzige stem van mr. Fish hem in en
rede. „Die diamant zit niet ergens
in de bibliotheek en heeft er ook
nooit gezeten."

„Nooit?"

„Nee, nooit!"

(Wordt vervolgd!