S)e CcidóeSoii^cmt Staatvan beleg in China Controle aan de Ruhr Onder de druk der rode legers Het enige resultaat der UNO-Assem blée Churchill over de buitenlandse politiek De principiële rechten van de mens, het gezin, de Kerk ZATERDAG 11 DECEMBER 1948 40ste JAARGANG No. 11565 Directenr: C. M. VAM HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WIL MER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50 r\E BRITSE MINISTER van bui- *^tenlandse zaken, Bevin, heeft Bonderdagnamiddag in het Lager huis een overzicht gegeven van Enge- lands buitenlandse politiek. Hij heeft daarbij ons wereldbolletje van alle kanten besproken, van China tot Berlijn en het Noord Atlantisch Pact toe, en daarbij kans gezien om niet zo h&el veel nieuws te vertellen. Eén van de voornaamste dingen evenwel was de aankondiging van de instelling van een Westerse mili taire veiligheidscommissie. Deze commissie, waarover de drie miltiaire gouverneurs van Duitsland dezer dagen in Londen besprekingen heb ben gevoerd, welke tot een ver-gaan de overeenstemming hebben geleid, heeft tot doel een internationale con trole uit te oefenen op het Ruhrge- bied. Zij zal bestaan uit militaire, technische en industriële deskundi gen, aan te wijzen door Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten, en deze deskundigen zullen er voor moeten waken, dat Duitsland zich niet opnieuw wapent. Met de instelling van zulk een veiligheidscommissie wordt tegemoet gekomen aan de verontrusting van Frankrijk, dat hevig in zijn wiek ge schoten was door het besluit van de Amerikaanse en Engelse militaire gouverneurs van Duitsland om de eigendommen van de steenkolenmij nen en de staalindustrie van het Ruhrgebied aan de Duitsers terug te geven. Dat wilde zeggen, dat het be heer over dit potentiële arsenaal van wapens zou worden toevertrouwd aan een Duitse regering, welke er nog niet is, die op haar beurt de eigendom der steenkool- en staalin dustrie zou kunnen nationaliseren dan wel teruggeven aan de oor spronkelijke eigenaars. De Amerikanen en de Engelsen hadden voor deze stap hun gegronde redenen. Zolang de Duitse arbeiders n.l. onder vreemd beheer staan, weigeren zij hun uiterste krachten in te spannen, een natuurlijke reac tie op elke vreemde inmenging. En de Amerikanen en Britten wilden de Duitsers graag hard laten werken terwilïe van het Marshall-plan en de wederopbouw van West-Europa. Maar de Fransen, hoewel niet blind voor de economische voordelen, la ten het politieke aspect zwaarder wegen, hetgeen niet te verwonderen is, daar zij het in het Ruhrgebied ver vaardigde kanonnenmateriaal reeds tweemaal over hun eigen grondge bied hebben horen daveren. Er komt nu een internationale veiligheids commissie, welke het grote bezwaar van Frankrijk zal kunnen wegnemen, dat het Ruhrgebied weer wapens zal gaan smeden. Maar het onbevredi gende van zulk een commissie is, dat zij slechts in functie blijft tot aan de vaststelling van het vredesverdrag. Wat er daarna gebeuren zal, hangt nog geheel in de lucht. Het is moge lijk, dat zij ook dan nog in functie zal blijven, maar het is ook mogelijk van niet. Bovendien wordt het be zwaar van de Amerikanen en Engel sen tegen een vreemde controle, n.l. de geringere arbeidsprestatie, weer gedeeltelijk naar voren gebracht, om dat ook deze controle door de Duit sers als hinderlijk zal worden ge voeld. ALS OPLOSSING van de moeilijk heid wordt door het Engelse weekblad Economist een voorstel ge lanceerd, dat zeker de moeite van het overwegen waard is. De N.R.C. maakt er met instemming melding van. Volgens dit plan zou niet alleen het Ruhrgebied onder controle moe ten staan, maar ook de andere gebie den van West-Europa, waar soortge lijke concentraties van industriële potenties gevonden worden. Op die DAAR GA JE NU NAAR TOE Voor op de autoped van zijn grote broer kijkt dit kleine jongetje met ontzag en belangstelling naar de laatste voorbereidingen in de be- waarschoo1, waar hij over 14 dagen zijn opwadhting zal maken. Geleen kampt namelijk ook met tekort aan schoolruimte. Onder de tribune van het sportpark wordt nu een ruimte in gereedheid gebracht, waar 60 kleuters plaats kunnen vinden. manier zou men het eenzijdige en hinderlijke karakter aan de controle kunnen ontnemen. „Dat zou eerst recht internationa lisatie zijn, schrijft het blad, die dan bovendien twee vliegen in één klap zou doodslaan: doordat niet-Duitse industriegebieden onder dezelfde controle zouden staan als het Ruhr gebied, zou aan het Duitse nationalis me voedsel ontnomen worden, terwijl aan de andere kant het Ruhrgebied niet aan de controle, die voor de rest van Europa levensnoodzaak is, ont snappen zou. Indien het gevaarlijk is om aan Duitsland een gelijke spuve- leiniteit te geven als zijn buurlanden, doch een even groot, zij het voorlo pig latent, gevaar om het minder sou- ereiniteit te laten dan die landen, dan zit er niets anders op dan de souvereiniteit van die andere landen neer' te halen tot het peil van de Duitse souvereiniteit". Op het eerste gezicht lijkt dat een onaanvaardbare gedachte. En met name in Frankrijk heeft dit idee reeds de nodige verontwaardiging gewekt. Mei zei: „Hoe kan men de industrie van Lotharingen vergelij ken met net Ruhrgebied. Heeft onze industrie ooit een bedreiging van de vrede opgeleverd?" Volkomen juist, maar wij leven niet meer in het verleden en stre- naar een nieuwe gemeenschap. Wij streven met name naar een West- Europese Unie en naar een gezamen lijke verdediging van West-Europa een Noord-Atlantisch Pact. Wij streven zelfs verder naar een Euro pese federatie. Wat zou nu natuurlij ker zijn, dan een nauwere coördina tie tussen de industrie van het Ruhr gebied en die van West-Europa. In het licht van een verenigd West- Europa en vooral in het licht van een gezamenlijk verdedigingsstelsel, is het idee lang niet gek. Evenwel verwachten wij niet, dat deze gedachte voetstoots gemeen goed zal worden. Vooral niet in Frankrijk, dat gewend is, de situatie met meer temperament te beoorde len dan wij, nuchter en zakelijk re denerende Nederlanders. Men zal aan het idee eerst wat moeten wennen. /^•ENERAAL TSJANG KAI SJEK heeft gisteren voor heel China de staat van beleg afgekondigd. Thans worden gebieden onder mili tair gezag geplaatst, die nog ver van het slagveld zijn gelegen. De staat van beleg geldt niet voor de Westelijke randgebieden en het eiland Formosa. nanking opnieuw bedreigd. Pengpoe, het voorname bolwerk in de verdediging van Nanking, wordt met isolatie bedreigd. Com munistische legers ter sterkte van 20.000 man; zijn het Hungtze-meer, dat 120 Km. ten Noorden van Nan king ligt, overgestoken en trekken in een wijde boog om de regerings defensies van Pengpoe heen. Militaire toestand in China DE RECHTEN VAN DE MENS j^A ZO LANGE TIJD in Parijs te hebben vergaderd en gesproken zou de Assemblée der Ver. Naties vandaag naar huis gegaan zijn zon der één enkel resultaat, ware het niet, dat het gisteren gelukt is, de ver klaring van de rechten van de mens met 48 tegen 0 stemmen bij 8 onthou dingen aangenomen te krijgen. De Nederlandse gedelegeerde dr. v. Royen achtte deze verklaring belangrijk, omdat het Nederlandse volk grote waarde hecht aan de vrijheid van gedachte en godsdienst en aan de politieke vrijheid. Voorts omdat het de erkenning der rechten als de beste waarborg beschouwt voor het ge.estelijke en lichamelijke welzijn van de mensheid. sovjet-Russische oppositie. Of de verklaring in de practijk veel nut zal afwerpen, is< echter een grote vraag. De Sow jet-afgevaardigde Wisjins- ky heeft bijv. verklaard, dat de Sow- jet-Unie de verklaring van de rech ten van de mens niet zou steunen. „Deze verklaring is de Ver. Naties onwaardig", zei hij. „Zij vormt een ontoelaatbare inmenging in de inter ne aangelegenheden van staten". De kwestie van de rechten van de mens was een regeringszaak. De geen regen geen electriciteit in frankrijk. Het Parijse blad „Liberation" voor spelt, dat de stroomvoorziening in Frankrijk binnenkort zou kunnen worden beperkt tot drie a vier dagen per week, indien het niet minstens 15 dagen achtereen flink regent. Op het ogenblik is de stroom twee da gen in de week overdag afgesloten. Volgens het blad is de beschikbare hoeveelheid electrische energie uiterst gering. De reservevoorraden van hydro-electrische centrales, die door de mijnwerkersstaking zeer ver minderden, werden, aldus het blad, niet aangevuld. Van het Noordelijke front wordt gemeld, dat rode troepen, die van het N.O. in de richting van Peiping oprukken langs de spoorlijn Peiping Hankau verder zijn doorgestoten. De communisten, die van 't Noord westen snel naar de stad opdringen hebben Sjoengi, 32 Km', ten Noor den van Peiping, bezet. truman luisterde welwillend. Mevrouw Tsjiang Kai Sjek heeft Vrijdagavond een onderhoud gehad van een uur met president Truman. Toen zij het Witte Huis verliet, wei gerde zij mededelingen te doen aan verslaggevers en zeide, dat president Truman deze moest doen. Volgens Trumans persattaché, Eben Ayres, had Truman gezegd, dat me vrouw Tsjiang haar zaak uiteengezet had en „ik haar welwillend aanhoor de". Ayres wist niet of er nog plan nen waren voor een nieuw onder houd. GAAT DAT Zó IN ARGENTINIë? President Peron van Argentinië heeft de onteigening bevolen van de landerijen van Frederico Pinedo, ex- minister van financiën, die critiek ge leverd had op Perons economische politiek. In het decreet van de president wordt verklaard, dat de landerijen „op oneerlijke wijze" verkregen zijn en thans tot 'n vacantieplaats voor arbeiders zullen worden gemaakt. DEVENTER ZIET VOORUIT De oude Hanzestad aan de IJsel is bezig zich van de door de oorlog ge slagen wonden te herstellen, maar werkt tevens aan de toekomst. Ean. nieuwe haven en een nieuw indus trieterrein zijn in aanleg. Een overzicht van de werkzaam heden aan de nieuwe haven, waar men bezig is een sluisput te bou wen. j^A MINISTER BEVIN heeft gisteren Churchill, als leider der oppositie in het Britse Lagerhuis, zijn visie gegeven op de buitenlandse poli tiek. Critiek leverde Churchill op het niet erkennen van Israël en het niet onderhouden van diplomatieke betrekkingen met Franco-Spanje. Waar dering had hij voor het Atlantisch pact en de gedragslijn ten aanzien van het Duitse herstel. Niet te spreken bleek hij over het privilege, dat de socialistische pfirtij zich aanmatigt betreffende de Europese eenheid. Churchill drong aan op een overeenkomst met de Sowjet-Unie, vóór dit land over de atoombom beschikt. gebrandschat en de beschaving van de wereld bijna heeft vernietigd, een eind komt. Nooit kan de rekening vereffend worden en wraak is de duurste luxe. Laat Frankrijk, als het land dat het meest geleden heeft, de leiding nemen om het Duitse volk te rug te voeren in de Europese fami lie". Mayhew, onderstaatssecretaris van Buitenlandse Zaken, verklaarde aan het slot van het tweedaagse debat, dat steun aan de toetreding van Span je tot de V.N., een „psychologische blunder" zou zijn en dat de regering nog niet kan mededelen of zij bereid is Israël te erkennen. „Een geweldige gebeurtenis", zo stempelde hij het Atlantisch pact. „De Verenigde Staten zijn thans wel licht bereid te doen, waarvan zij vroeger nimmer gedroomd hadden: het geven van garanties aan West- Europa tegen agressie en het aanbie den van militaire samenwerking. Het is de hoogste tijd, dat aan de strijd van duizend jaren, die Europa heeft rechten waren illusoir buiten de ju risdictie van de regering. De Assemblée verwierp vier Sow- jet-amendementen op de verklaring. De Assemblée nam tenslotte twee resoluties aan, waarin alle regeringen wordt verzocht een zo groot mogelij ke publiciteit aan de verklaring te geven en wordt aangedrongen op de spoedige totstandkoming van een in ternationaal verdrag inzake de rech ten van de mens, dat alle staten, die het aanvaarden, wettelijk bindt. minister stikker voert besprekingen te parijs. De correspondent van het A. N. P. meldt telefonisch, dat de minister van buitenlandse zaken mr. D. U. Stikker gisteren in de loop van de middag met dr. J. H. van Royen, waarnemend hoofd van de Neder landse delgatie bij de Assemblée, en mr. C. G. W. H. baron van Boet- zelaer van Oosterhout, ambassadeur van Nederland te Parijs, een bezoek heeft gebracht aan de minister van buitenlandse zaken van Frankrijk, Schumann. Voorts heeft mr. Stikker bespre kingen gevoerd met leden van de Belgische delegatie bij de Assemblée en met de heer van Langenhove, sinds December voorzitter van de Veiligheidsraad. generaal clay kondigt kerstamnestie af. Generaal Clay, de militiare gou verneur van de Amerikaanse bezet tingszone in Duitsland, heeft besloten een „Kerstamnestie" af te kondigen, waarbij ongeveer 1000 Duitsers, die door Amerikaanse krijgsraden zijn veroordeeld, onverwijld in vrijheid worden gesteld, zo meldt het pers bureau Dena (Amerikaanse zóne), dat nog nader weet te melden, dat die vrijlatingen zullen geschieden tussen 16 December 1948 en 31 Januari 1949. Generaal Clay hoopt, volgens Dena, dat „die maatregel de betrekkingen tussen Amerikanen en Duitsers in ruime mate zal helpen verbeteren". Het persbureau voegt er aan toe, dat de generaal aan de regeringen in de Amerikaanse zóne bevoegdheid heeft gegeven eenzelfde amnestie maatregel uit te vaardigen ten gun ste van Duitsers, die door Duitse rechtbanken zijn veroordeeld. Ned. verliezen in Indonesië De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afge lopen week de navolgende ver liezen zijn gerapporteerd. Koninklijke Landmacht: Kapt. J. oltjes, legernr. 170913004, uit Groningen. Sold. Ie kl. J. P. A. van de Pol, legernr.: 260815157, uit Bever wijk. Sold. J. Schalm, legernr. 280805394, uit Amsterdam. NIEUWE HONGAARSE PREMIER. Istvan Dobi, eens een bezitloze en thans linksgericht voorzitter van de Hongaarse partij der Kleine Boe ren, is benoemd tot minister-presi dent van Hongarije als opvolger van de gisteren afgetreden Lajos Din- nyes. KERSTMIS TE BETHLEHEM. Dr. Bernard Joseph, de Israëliti sche militaire gouverneur van Jeru zalem, heeft bekend gemaakt, dat Joodse en Arabische militaire bevel hebbers te Jeruzalem Zondag be sprekingen zullen voeren over de re gelingen voor de vrije toegang naar Bethlehem tijdens Kerstmis. Er zul len ook regelingen getroffen worden om de Christenen in Joodse gebieden extra levensmiddelen te verschaffen om het Kerstfeest op de gebruikelij ke wijze te kunnen vieren. DE LUCHTBRUG WORDT VER LICHT Om het verkeer van de transportvhegtuigen over de lucht brug naar Berlijn ook onder de slechtste weersomstandigheden mo gelijk te maken, worden langs de randen van het vliegveld Tempelhof mistlampen en lichtkruisen aange bracht. Ook de kerkhoven, worden voor dit doel gebruikt de belangen van de levenden zijn primair. KARDINAAL FRINGS, Aartsbisschop van Keulen over: Kardinaal Frings. Aartsbis schop van Keulen richtte op 20 November 1948 een schrijven aan de Parlementaire Raad te Bonn, waaraan het volgende is ontleend. Talrijke uitingen, die ik in alle kringen van het katholieke vofk ver nam, geven blijk van grote bezorgd heid over 'het ontbreken van een reeks grondbeginselen in de door de Parlementaire Raad tot nu toe voor ziene Grondrechten Deze grondbe ginselen zün uit christeijk oogpunt van doorslaggevende betekenis voor de positie van de mens in de Staat, alsmede voor de opbouw van de menselijke maatschappij. Op grond van een nader onderzoek naar de voorstellen van de Pa^emen- taire Raad b enik tot de overtuiging gekomen dat deze bezorgdheid niet ongewettigd is. Vooreerst moge ik wijzen op het ontbreken van een voorschrift ten aanzien van de onschendbaarheid van het leven en van het menselijk lichaam. Na het volkomen verval van iedere achting voor deze principiële waarden en voor de waardigheid van de mens, waarvan wij onder het na- tionaal-socialisme getuige waren en nog zijn, is de eis van een waarbor ging dezer goederen vanze^sprekend Christenen, die nog vertrouwd zijn met de heiligheid van deze levens waarden, voelen het na de ondervin dingen uit het verleden als een ab soluut bindende plicht, voor de be- scherming daarvan met grote na druk op te komen. Het katholieke volk heeft voorts de dringende wens, het huwelijk en het gezin de Tevensgemeenschappen, die de mens het naast aan het hart liggen als dragers van de natuur lijke rechten en p'ichten onder bij zondere bescherming van de Staat gesteld te zien. De waardigheid van het huwelijk en het gezin moet door een grondrechtelijke garantie tegen openbare aanvallen beschermd wor den. In dit verband is niet op de laat ste plaats het recht van de ouders van principië'e betekenis. Het ont breken van een garantie voor dit recht in de tot nu toe door de Par lementaire Raad gedane voorstellen, wordt door het katholieke publiek in hoge mate als iets betreurenswaar digs ondervonden en als onaanvaard baar afgewezen De erkenning van het recht van de ouders is een van de elementaire eisen, welke het ka tholieke vo^sdeel ten overstaan van iedere grondwettelijke regeling naar voren brengt. De katholieke staatsburgers en in het bijzonder de katholieke ouders beschouwen het voorts als een on voorwaardelijke eis dat hun kinderen voldoende in het leerplan opgeno men godsdienstonderricht gewaar borgd krijgen. In het godsdienston derricht ziet het kaholieke volk een van de wezenbjke positieve bijdragen tot een waaiachtige en verdiepte ze delijke herordening van het Duits»1 volk. Ik ben ervan overtuigd dat het opnemen van een hie aan beant woordende bepaling in de Grond rechten de instemming van brede kringen van het gehele Duitse volk zal verwerven. De door de Parlementaire Raad voorgestelde Grondrechten zeggen tot nu toe niets over de positie van de Kerk in de Staat. Ook in deze is de verschaffing van bepaalde mini mumgaranties in de Federale Grond wet absoluut onontbeer'ijk. Het zelf- bestemmingsrecht en de souvereini teit van de Kerk en Haar vrijheid ten opzichte van de Staatsvoogdij moeten door de Federatie voor het gezamenlijke bondsgebied gewaar borgd worden. Tezamen met de talrijke katholie ke mannen en vrouwen, die zich na de publicatie van de voorstellen van de Parlementaire Raad tot mij heb ben gewend, ben ik ervan overtuigd dat de Grondrechten, welke ik hier boven genoemd heb in de federale Grondwet onschendbaar gewaar borgd moeten worden. Het katholie ke vo'k zou het niet begrijpen, in dien de federale Grondwet zich be perken zou tot negatieve voorschrif ten aangaande de garantie tegen godsdienstige beinvloeding en ideo logische dwang, doch daarentegen geen aandacht zo uschenken aan de positieve bijdrage van de Kerk tot de volksoovoeding en de opbouw van de volksgemeenschap. Ik ben er overigens van overtuigd, dat de aanvaarding van de door mij hiervoor genoemde Grondrechten in de opsomming der Grondrechten van do grootste betekenis is voor het wel zijn van het gehele Duitse volk. £en Wie van anderen graag het goede denkt maakt zichzelf goed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1