fBaefïeti-diavtflee
Grondwetsherziening van
1848 herdacht
HUIBERS
ZATERDAG 4 DECEMBER 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
HOE ONDERSCHEIDT MEN
RIJP VAN GROEN?
PR KOMT EEN VRIEND VAN-
AVOND maar vader wil eerst
toch wel eens weten met wie zyn
zoon of dochter omgaat!
VADER HEEFT IN DE TREIN oen
gezellige prater ontmoet en neem
hem mee naar huis. Moeder vraagt
met het volste recht: wat is het voor
een man?
MOEDER HEEFT DE ZONDER
LINGE GEWOONTE vrouwen „van
de straat" in haar huis op de thee
te nodigen. Vader zegt, dat niet te
dulden!
Er is geen" fatsoenlijk mens, die
erover denkt, iemand naar zich toe
te halen, van wie hij niet weet welk
vlees er in dë kuip zit.
Zo zal ook niemand, tenzij hij
lichtzinnig of eigenwijs is. een boek
gaan lezen, zonder tc-voren te we
ten, of het goed of dat het s'.echt is.
Met een boek haalt men iemand
zijn huis binnen de schrijver
en een boek kan een goede vriend,
maar ook een felle vijand.zijn. Of hat
mooi geschreven is, mag geen aan
beveling zijn over het bezwaar heen
te glijden. Er zijn knappe meisjes:
die niet deugen als gezelschap voor
een man!
Sedert de oorlog zijn er een enorm
aantal nieuwe boeken verschenen.
Veel te veel zelfs want na twee
jaar is 't beroemdste boek ..dat je be
slist gelezen moet hebben", al weer
verouderd en vergeten. Het is voor
man of vrouw, die zijn dagelijks
werk heeft op te knappen Volslagen
onmogelijk de diarrhee van nieuwe
boeken bij te houden en evenmir :s
hij of zij bij machte alle boek-bespre-
kingen na te pluizen.
pen echtpaar, dat met recht en
*~J reden wil weten wat er in zijn
huls komt. zou dus in wanhoop de
handen boven het hoofd in elkaar
moeten slaan. Zij zouden tot zulke
vanhoops-gebaren moeten overgaan,
als er niet te Leiden, en in de meeste
andere plaatsen in de omtrek, een
soort clubhuis van boeken was opge
richt, waarvan men zeker weet. dat
wat daaruit komt, als vriend uw
huis binnengaat. Zulke clubhuizen
van goede boeken zijn do katholieke
bibliotheken. Dat zijn instellingen
van enorm belang om de goede
Christelijke geest te bewaren.
Het is onverantwoord, als ouders
hun opgroeiende kinderen laten gras
duinen in allerhande particuliere bi
bliotheekjes. Evenmin als het de
ouders onverschillig laat of hun
kinderen vergiftigd eten verzwelgen
of zonder voldoende kleding de kou
in gaan, evenmin mag het hun on
verschillig zijn, of hun grote zonen
en dochteren de kanker of tering in
hun ziel opdoen door het verorberen
van ondeugdelijke lectuur. De ouders
dragen daarvoor de volle verant
woording 1).
rykwijls gaat het zo dat de jon-
gen piepen, zoals de ouders zon
gen, De ouders klagen tegenwoordig
steen en been over de geest van
hun kinderen, maar de engelen van
die kinderen klagen steen en been
over de geest van de ouders en die
engelen ..staan altijd in Gods Aan
schijn". Als vader of moeder het
voorbeeld geven en maar te hooi en
te gras rijp en groen door elkaar le
zen, dan hebben zc tegenover hun
grote kinderen het pleit allang ver
loren.
Zij, de ouders, gaan van het hoge
standpunt uit, dat voor hen, alles hooi
en alles rjjp is. Zij willen zich niet
de les laten lezen, wat ze niet of wel
zullen lezen. Een prachtig standpunt!
Als je aan zulke ouders een simpe'e
vraag zou stellen, over de Christe
lijke leer, weten ze van toeten noch
blazen. Maar wèl achten zij zich be
kwaam, om romans te lezen liefst
pikante die boven- of ondergronds
een levens-wijsheid uitsiepelen, wel
ke in het gunstigste geval on-Chris-
telijk, doch vaak gewoonweg anti
christelijk is. Niemand verlangt, dat
ae ouders zoete boeken of uitslui
tend heiligon-levens doornemen (of
schoon een goed-geschreven heilige-
leven soms razend spannend kan
zijn!). Er zijn massa's romans, die
katholieke ouders gevoegelijk kun
nen lezen, maar die ze hun opgroeien
de kinderen toch uit handen moeten
slaan! Maar een slecht boek is ook
voor de ouders even verderfelijk als
sleohte vrienden of vriendinnen.
Haal ze nooit in huis, nóch lichame
lijk nóch in boek-formaat. Weet van
te-voren, wat ge in uw huiskamer
krijgt, en dat kan door de boeken te
halen aan vertrouwde adressen zo
als een Katholieke Bibliotheek!
In vrijwel iedere gemeente in de om
trek is zulk een bibliotheek. In
Leiden is ze gevestigd Steensehuur
no. 17. Niet alleen op wetenschap
pelijk gebied, maar vooral ook in de
lichte en zware romans loopt, neen,
draaft die bibliotheek mee met de
steeds wassende boeken-stroom. Er
wordt ook een druk gebruik van
gemaakt (het hoogste aantal: 50.000
uitleningen per jaar), maar er kan
nog een veel drukker aanloop zijn.
De service is er buitengewoon vrien
delijk! Het leesgeld niet hoger dan
elders.
Het moet voor ieder Leids Katho
liek die hei goed met zijn stad
meent, een ere-zaak zijn de biblio
theek door zijn bezoek uit te laten
groeien tot een bibliotheek zó flink
en omvangrijk, als er geen tweede
op dat gebied in den lande bestaat.
Het bestuur heeft daartoe verziende
plannen: een ruimere huisvesting, een
rustiger leeszaal. Leg er 's aan! Leg
er 's aan! Er wordt daar niet alleen
anijs-melk geschonken, maar ook
pittiger drank.
ENGELAND—ZWITSERLAND 6—0.
De voetbalontmoeting tussen Enge
land en Zwitserland heeft een dave
rende revanche voor de gastheren
opgeleverd, die liefst met 6—0 in de
meerderheid bleven. De match werd
Donderdag op Highbury te Londen
gespeeld, na in verband met de mist
enige dagen te zijn uitgebeld.
De Engelse keeper Ditchburn, die
in deze wedstrijd zijn debuut maakte,
tijdens een schitterende save van een
vrije schop. De Zwitsers-» fn id voor
Tamini tracht tevergeefs het hem
moeilijk te maken.
1) Het gios van de detective- en
.Wild-West'' romans en jonge meis
jes-boeken is van onschuldiger
aard. De ouders doen echter goed,
als deze boeken uit een ongecontro
leerde bibliotheek komen, een oog
in het zeil te houden.
inkomen h. k. h. prinses
wilhelmina.
Verschenen is- een ontwerp van
wet „inkomen uit 's rijks kas van H.
K. H. Prinses Wilhelmina der Ne
derlanden". In de memorie van toe
lichting op dit ontwerp wordt o.m.
het volgende gezegd:
Bij de jongste grondwetsherziening
ia aan een artikel van de grondwet
een lid toegevoegd, houdende de be
paling, dat aan een koning of een
koningin, die afstand van de kroon
heeft gedaan, bij de wet een jaarlijks
inkomen uit 's rijks kas kan worden
toegekend.
Het wetsontwerp, dat hierbij wordt
aangeboden, heeft de strekking een
regeling, als in voornoemde bepaling
in uitzicht gesteld, te treffen ten op
zichte van H. K. H. Prinses Wilhel
mina der Nederlanden.
De ministers van Binnenlandse Za
ken en van Financiën hebben ge
meend bij de vaststelling van het be
drag van bovenbedoeld jaarlijks in
komen aansluiting te moeten zoeken
bij het jaarlijks inkomen, hetwelk
volgens de grondwet na het overlij
den van haar gemaal genoten wordt
door de dochter des konings die de
vermoedelijke erfgenaam is van de
kroon.
Amsterdam pakt aan
nieuwe woningen gevormd.
Volgende zomer zal Amsterdam
er, behalve de huizen, die thans ge
bouwd worden, nog 150 extra krij
gen. Dat zijn woningen welke thans
geprojecteerd worden op de zolder
verdiepingen van enkele blokken
huizen in Zuid en Oost. In de hoofd
stad heeft men n.L een bouwwijze,
waar een-, twee- en driehoog op de
vierde verdieping elk een zolderka
mer bezitten. Die drie kamers sa
men kunnen een woning vormen.
Rijk en gemeente hebben voor dit
werk een premieregeling ontworpen
en thans gaat de heer A. F. Bruins-
ma de zolderverdiepingen van de
betreffende huizen tot volwaardige
étages, verbouwen. De bewoners der
lager gelegen verdiepingen hebben
over het algemeen blijk gegeven
van sociaal inzicht door tegen een
zekere compensatie hun zolderver-
trekken voor dit doel af te staan.
Wanneer dit initiatief voldoende
navolging zou vinden, zouden er
naar schatting in enkele jaren tijds
vooral in de moderne huizen in
Zuid en West, nog enige duizenden
van deze woningen gebouwd kun
nen worden.
ENIGE MAASTRICHTSE
BEDRIJVEN GEVEN EXTRA
KINDERBIJSLAG VOOR GROTE
GEZINNEN.
Verschillende grote bedrijven in
Maastricht, hebben aan de organisa
ties van werknemers, die daartoe
strekkende verzoeken hadden
daan, bericht, dat zij accoord gaan
met het voorstel om met terugwer
kende kracht van 1 Juli j.l. af voor
hun werknemers met grote gezinnen
de extra-kinderbijslagregeling vol
gens het plan mr. Van Spaendonck
in te voeren. Verschillende andere
industrieën hebben zich in principe
accoord verklaard met deze extra
kinderbijslag, als die door de rijks
bemiddelaar wordt toegestaan.
REGERINGSPRIJS VOOR AARD
APPELEN 6,10.
De regering heeft het aan- en
verkoopbureau voor akkerbouw
producten opdracht gegeven een be
langrijk kwantum klei-consumptie-
aardappelen van bepaalde sortering
en uitsluitend van de rassen eigen
heimer, bintje en bevelander bin
nenkort rechtstreeks van telers aan
te kopen in hoeveelheden van min
stens 10 ton pér teler en per ras.
Bij aflevering voor 1 Maart 1949
geldt een prijs van f 6,10 per J00
kg., bij levering franco gebruike
lijke laadplaats aan spoorwagon of
sehip, terwijl voor bij contract te
bepalen levering na die datum een
hogere prijs zal gelden.
GEMEENSCHAPSAVOND VAN DE
STICHTING 1940—1945
Op een gemeenschapsavond giste
ren in het gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen te 's-Gravenhage ge
houden heeft een zekere heer Pieters
een volle zaal toegesproken. Deze
heer Pieters is niemand minder dan
onze minister-president dr W. Drees,
die in de iltegaliteit genoemde naam
voerde.
De gemeenschapsavond waar de
minister-president zyn toespraak
hield, was belegd door het bestuur
van het district 's-Gravenhage en
omstreken van dq Stichting 1940
1945 en bedoeld om de saamhorig
heid van alle personen, die direct of
indirect bij de stichting zijn betrok
ken, te versterken. De voorzitter, mr
G Heskes kon in zijn openingswoord
behalve de minister-president ,de mi
nister van Sociale Zaken, mr Joekes,
begroeten, zomede drs Bos, vertegen
woordiger van de burgemeester van
Den Haag en de burgemeesters van
Leidschondam en Voorburg, de he
ren Banninsr en dr Noteboom en met
sen speciaal woord richtte hij zich
tot de nagelaten betrekkingen van
verzetss7achtoff?rs. Ook wees hij er
op, hoe prinses Wilhelmina steeds
een lichtend voorbeeld voor de ver
zetsstrijd is geweest.
De directeur van het districtsbu
reau, de heer J, Pasman, heeft m de
loop van de avond een inleiding ge
houden, waarin hij in het kort uit
eenzette hoe de Stichting 19401945
haar sociale taak opvat.
Pater Nic Apeldoorn O.P., in het
verzet bekend als pater Victor, heeft
voorts een hartelijk bemoedigend en
indringend woord gesproken uit
gaande van deze tekst: „Het is goed
onder vrienden te zijn."
Theo van der Pas heeft de avond
opge1uistPrd met pianospel, dat zeer
gewaardeerd were; en daar de voor-
drachtskrnstcnares Wanda Reumer
op het laatste ogenblik verhinderd
bleek, heeft de kunstenaar het pro
gramma, dat hij had samengesteld
nog met enkele nummers uitgebreid.
Bijzondere wijding schonk de zang
van het koninklijk mannenkoor „Die
Haghe Sanghers" onder leiding van
Jos Vranken en met orgelbegeleiding
van Jan Schmitz aan deze gemeen
schapsavond, we7ke besloten werd
met het gezamelijk zingen van twee
coupletten van het Wilhelmus.
VORDERINGEN IN HET ONDER
ZOEK OMTRENT DE MOORD OP
I MR. H. DE BOER.
Tot oordelen bevoegde autoriteiten
achten het niet uitgesloten, dat het
onderzoek naar de moord op de be
kende Haagse advocaat mr. H. de
Boer spoedig resultaten zal hebben.
Bij de nasporingen van de rijksre
cherche zou zijn gebleken, dat de
moordenaars vermoedelijk moeten
worden gezocht in kringen van de
voormalige B.S., aldus het „Algemeen
Dagblad, waaraan wij het volgende
ontlenen:
Indien dit zo is, dan zullen de da
ders voor d^ krijgsraad moeten ver
schijnen, daar zij tijdens het plegen
van hun daad in militaire dienst wa
ren.
Behalve de rijksrecherche is ook
de Koninklijke Nederlandse Mare-
chaussée bezig om te trachten licht
te brengen in deze zaak. Het onder
zoek zou nu al zover zijn gevorderd,
dat men de overtuiging heeft, dat zij,
die de moord waarschijnlijk hebben
fepleegd, tot de naaste omgeving van
e inmiddels ter dood veroordeelde
A. Breed, V-man van de S.D.-er
Frank, hebben behooi'd.
Deze Breed heeft zich, zoals vroe
ger al is meegedeeld, in het Haagse
verzet weten te dringen en zich tot
K.P.-commandant weten op te wer
ken. In die kwaliteit moet hij met een
aantal illegale werkers uit Den Haag
onverantwoordelijke overvallen heb
ben gepleegd. Naar aanleiding van
een van deze overvallen moet een
van zijn commandanten een woor
denwisseling hebben gekregen met
mr. De Boer, die tegen de gang van
zaken ernstige bezwaren had.
Mr. De Boer heeft toen zijn bezwa
ren op schrift gesteld om na de be
vrijding de justitie te kunnen infor
meren. Een afschrift van zijn stuk
gaf hij aan een bekende Hagenaar
die na de bevrijding door een ver
zetsgroep is gegrepen en een nacht
in een electriciteitshuisje te Voor-
burg is gevangen gehouden. Het af-
schrift werd hem afgenomen.
Volgens verklaringen van deze Ha
genaar zou het afschrift bezwarend
zijn voor enkele Haagse verzetslie
den. Het originele stuk is op de dag I om bevriezen te voorkomen.
na de moord op mr. De Boer door een
rechercheur van het B.N.V. in
genomen en zou sindsdien ook zoek
zijn. Door het ontbreken van deze
documenten is het onderzoek zeer be
moeilijkt. Misschien kan het arrest
van de Bijzondere Raad van Cassatie
in de zaak Leemhuis-Viëtor, waarin
ook een onderzoek is gelast naar het
commando-Markgraaf, verhelderend
werken.
Dit commando is namelijk tijdens
de bezetting steeds door de pmgeving
van Breed gewaarschuwd als ei
overvallen zouden worden gedaan.
Men zou dus kunnen aannemen, dat
leden van het commando ongetwij
feld de nodige inlichtingen zullen
kunnen verschaffen.
Plet onderzoek in de zaak mr. De
Boer is waarschijnlijk ook geremd
door personen, die in de oorlog in de
mening hebben verkeerd, dat zij het
bonafide verzet dienden, maar in
werkelijkheid lieden, die misschien
dubieus genoemd zouden kunnen
worden, hebben geholpen en dit nu
(uit prestigeoverwegingen?) niet dur
ven toegeven.
HUISHOUDSCHOOL TE ROTTER
DAM MAG NAAR ZWITSERLAND.
Aan de radioluisterwedstryd voor
de schooljeugd inzake de actie voor
verkoop van kinderpostzegels heb
ben in totaal 5500 schoolklassen
deelgenomen. De eerste prijs, een
reis van veertien dagen voor de
hele klas naar Zwitserland, is ge
wonnen door de klasse 4a der eer
ste Christelijke huishoud- en indu
strieschool aan het Ericaplein te
Rotterdam. De tweede prijs, een reis
van zeven dagen door Nederland,
gaat naar de vijfde klasse van de
Wieringernvaerschool aan de Kerk
straat te Slootdorp. Dc derde en de
vierde prijs, beide bestaande uit 'n
reisje door Nederland van een dag,
gaan naar de derde klasse van de
Princesseschool, 2e Pijp aakerstraat
te Rotterdam Noord en de tweede
klasse van de W. Gertehbachschool
aan het Schoolplein te Zandvoort.
De vijfde prijs, een radio voor de
school, is gewonnen door de vierde
klasse van de Jan van der Heyden-
school aan de Pieter Bothstraat te
Utrecht.
beruchte smokkelaar
TEGEN DE LAMP GELOPEN.
Een beruchte smokkelaar uit de
Zuid-Oosthoek van Drente, waar de
douane herhaaldelijk tegen moest
optreden, is onlangs tegen de lamp
gelopen. Het was de arbeider Theo-
door B. uit Emmercompascuum, die
in zijn woning, in de verboden grens
zone, een grote hoeveelheid smok
kelwaar als film- en fototoestellen
enz. had opgeslagen. Donderdag ver
oordeelde de Asser politierechter hem
tot een boete van 5.240, te vervan
gen door 6 maanden hechtenis. De
inbeslaggenomen goederen werden
verbeurd verklaard.
HOND REDDE DRIE MENSEN
LEVENS.
Te Kerkrade aan de Nieuwstraat
heeft een hond drie mensenlevens
gered. In het huis van de familie Z.
scheurde Donderdagnacht de schoor
steen in, waardoor kolendamp
slaapkamers binnen kon stromen.
De echtgenote van Z. en het kind
waren reeds bewusteloos, toen de
heer des huizes door het aanhouden
de blaffen van de hond gewekt
werd. Het dier rukte trouwens ook
de dekens van het bed. Direct trof
de heer Z. maatregelen, vrouw
kind werden in de frisse lucht
bracht en verkeren thans niet meer
in levensgevaar.
BRIEVEN AAN SINTERKLAAS
De Spaanse posterijen zitten een
beetje in met de brieven, die Neder-
'andse kinderen aan Sinterklaas stu
ren hem cadeautje» te vragen. Ze
sturen de epistels maar door naar
de Nederlandse legatie, in de hoop dat
het adres van de heilige daar bekend
IN HET GROOT AUDITORIUM van de Rijksuniversiteit te Leiden werd
gistermiddag een ongewone inaugurele oratie gehouden. Prof. dr. L.
W. G. Schol ten, vanwege het L-eids Universiteits Fonds benoemd tot bij
zonder hoogleraar in de parlementaire geschiedenis, aanvaardde dit ambt
met het uitspreken van een rede, welke op verzoek van de academische
senaat het karakter droeg van een herdenking van de Grondwetsher
ziening van 1848.
m
Inaugurele rede van
prof. dr. I. W. G. Scholten
Een opmerkelijk talrijk gehoor
woonde deze inauguratie bij. Onder
de aanwezigen bevonden zich o.m. de
voorzitter van de Eerste Kamer, de
vroegere Leidse hoogleraar in het
staatsrecht, prof. mr. R. Kranenburg,
de minister van binnenlandse zaken
mr. J. H. van Maarseveen en wet
houder J. C. van Sohaik namens het
gemeentebestuur van Leiden
Prof. Scholten constateerde, dat na
het algemeen waarderende oordeel
over de nieuwe staatsregeling
tijde van haar tot standkoming, toen
men haar beschouwde als de dage
raad der volksbevrijding, reeds spoe
dig stemmen van critiek uit allerlei
richtingen vernomen werden. Thans
evenwel beschouwt men deze hen
derdjarige grondwet weer als een
harmonische constructie, die een po
litiek systeem schraagde, de vrijheid
van ons volk ten volle waard. Deze
grondwet voldeed aan de eisen, die
de tijd stelde, en juist daardoor lokte
zij kort na haar in werking treding
reeds critiek uit. In 1848 immers ont
moetten elkaar de strakke lijnon van
het staatkundig stelsel van koning
Willem I en de constructieve ge-
daehtenwereld van de Leidse hoog
leraar Thorbecke. Deze twee polen
van staatkundig denken en voelen
beheersten het politieke leven van
die dagen, en het typeert de waarde
van de grondwet van Thorbecke, dat
gelijkelijk door alle partijen critiek
werd uitgeoefendi waartegen zij zo
lang bestand is gebleken.
Spr. schetste de historische achter-
grgnd van de totstandkoming der
herziening van 1848, en verdiepte
zieh vervolgens in de karakteristieke
kenmerken van het werk en de per-
van Thorbecke, die zo duidelijk
in de grondwet tot uitdrukking zijn
gekomen. Deze grondwet bood. ge
heel in de lijn van Thorbecke's op
vattingen, bescherming zowel tegen
despotisme als tegen anarchie als
uitersten van het politieke leven dier
dagen.
Voorts wijdde prof. Scholten nog
speciale aandacht aan de merites van
deze grondwet voor het onderwijs in
ons land, om te besluiten met een
woord van hulde aan de nagedachte
nis van Thorbecke, eens door diens
grote tegenstander Groen van Prin-
sterer geuit en daardoor van zo bij
zondere waarde.
Na de gebruikelijke toespraken
volgde een druk bezochte receptie.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd voor het candidaats-
examen Nederlands-Indisch recht dc
dames Tio Gwat Lie te Leiden en
M. H. Schaper te Leiden en de he
ren V/. H. Muylwijk te Den Haag;
J. D. v. d. Meulen te Delft; H.
Metzlau te Leeuwarden; H. de Boer
te Hillegersberg en E. Utrecht te
Leiden.
Geslaagd voor het propaedeutisch
examen Godgeleerdheid: de heren
M. G. Baldee te Oegstgeest en C-W.
Bolle te Leiden.
Geslaagd voor het doctoraal exa
men Geneeskunde: mej. J. J. van
Buuren te Zeist en de heren F. W.
Frets te Soesterberg; C. F. M. Kloos
ter te Den Haag en E. J. Renaud te
Leiden.
Geslaagd voor hot arts-examen le
gedeelte: de heren H. F. de Nooy te
Leiden; J. P. Qfner te Leiden en C.
D. W. van Schaick te Den Haag.
Geslaagd voor het arts-examen 2e
gedeelte: de heren E. C. L. Ranters
te Voorburg; M. Knape te Wasse
naar en E. J. C. Schipper te Den
Haag.
Geslaagd voor het Apotheker-as-
sistents examen: dc dames M. Hars-
ma te Rotterdam; M. van Kesteren te
Wassenaar; S. A. Kors te Rotterdam
E. M. Timmermans te Hillergersberg
en A. J. Vixseboxsc te Gouda.
ST. NICOLAAS IN
„DE PROFESSORENWIJK"
Tijdens zijn veelvuldige bezoeken
aan ae Sleutelstad heeft St. Nicolaas
gistermiddag zijn „blijde incomstc"
gedaan in „De Professoren wijk", waar
hem een enthousiaste ontvangst ten
deel viel. Ondanks rijn overladen
programma vond de goede Sint
hier nog gelegenheid om even
bjj de zieke kindertjes af te stappen.
In aansluiting op deze rondrit ver
leende hU in de namiddag in „De
Burcht" aan ruim 400 kinderen
audiëntie. Het jonge volkje, dat zich
hier uitermate amuseerde, genoot
van een gevarieerd programma, ter
wijl vanzelfsprekend de tractaties
onvergetelijke middag!
KONINGIN JULIANA
BESCHERMVROUWE LEIDSE
AMBACHTSSCHOOL.
Het Bestuur van de Vereniging „de
Ambachtsschool" alhier, mocht boden
het bericht ontvangen, dat H. M,
Koningin Jyliana als Beschermvrou
we van genoemde vereniging wil op
treden.
„OUD-LEIDEN"
Leging van dr. P. Glazema.
Voor de eerste maal deze winter
werd gisteravond in de Lakenhal een
voordracht gehouden voor de vereni
ging „Oud-Leiden". Dr. P. Glazema
sprak oyer de oudheidkundige opgra
vingen in de door de oorlog ver
woeste kerken van Nederland. Aan
de hand van vele lichtbeelden ver
telde spr. van zijn ervaringen, opge
daan bij vele opgravingen, waarbij
hij zelf werkzaam is geweest. Doordat
vele kerken, vooral in Midden- en
Zuid-Limburg en in Gelderland in de
oorlog verwoest zijn, kon men een
grondig ondergoek instellen naar het
groeiproces van de verschillende ker
ken. Het oudste wat men gevonden
heeft is de houten paalfundering van
een eenvoudig houten gebouwtje; dit
komt echter weinig voor. Meestal
vond mep de stenen fundering van
een rechthoekig zaaltje, waaraan men
later een dito koor bouwde. Bij ver
grotingen van later datum werden
de oude muren afgebroxen, doch de
fundering bleef intact. Reeds vele van
deze oude grondplannen zijn bloot
gelegd en in kaart gebracht, wat ons
zeer veel kan leren over de geschie
denis van onze kerken. Dr. Glazema
besloot zijn lezing met enkele opmer
kingen over gevonden grafzerken en
-kelders.
De voorzitter van de vereniging,
de heer Sevensma, dankte namens al
len de heer Glazema voor zijn buiten
gewoon interessant en deskundig be?
toog.
Naar
Haarlemmerstraat 123,
GEMEENTELIJK WATERLEIDING
BEDRIJF ZIT ER WARMPJES IN.
In de gemeente Rijsbergen (N.-B.) is
men voor de watervoorziening aan
gewezen op een drietal pompen in
de dorpsstraat. Nu de winter zich
doet gevoelen en de eerste nacht
vorsten optreden, worden de kost
bare waterleveranciers van gemeen-
tewege zorgvuldig in stroo gepakt I niet ontbraken. Voor de jeugd een
CHARLOTTE KöHLER VOOR AC.
KUNSTCENTRUM.
De begaafde actrice Charlotte
Kohier liet gisteravond de leden van
het Leidse Academische Kunstcen
trum in de Schouwburg genieten van
haar uitstekende voordrachtskunst.
Zij bracht de hier ter stede reeds
voor K. en O. en nog eerder te Oegst
geest ten gehore gebrachte novelle
van Henry James „Waan of werke
lijkheid", naar men zich herinneren
zal, de geschiedenis van een jonge
gouvei'nante, die de strijd aanbindt
tegen een paar schimmen uit het do
denrijk. Kunnen de doden herrijzen
of is het waanzien? Char'otte Kohier
weet door ontelbare kleine nuance
ringen een weergaloze rijkdom van
uitdrukkingsmogelijkheden te berei
ken, een talent, dat de leden van het
Kunstcentrum zeer wel wist te waar
deren.
r.k. openbare leeszaal en
bibliotheek
aanwinsten van de
bibliotheek
Profane onlwikkelingslectuur
Bom M„ Het rusteloos heelal,
Churchill W. Memoires over de Twee-
ereldoorlog. Duinkerken a. van
Geschiedenis van SinterKiaas. Dijk*
Meyer e. Textiel Dl. 1 Grondstoffen
Feber L. J. M. /an Herren en Her-
rencu'tuur. Gezellc G. Prozawerken.
GJnneken J. van De roman van een
kleuter. Janssen a. Leergang van
algemene moraalphilosophie. Janssen
Leergang va.a bijzondere moraal
philosophie." Leferenz-Vavre h. Het
leerboek der naaikunst. Lely G en
ii. v. d. Graaf Rafflawerk en rlet-
vlechten Dl. 1 Morgan a. p. en J. W.
Sims. Jongens en elektriciteit. Nes
J. G. Th. van Schelpen op ons strand
Prooyen L. van Het aquariumboek.
Salverda dc Grave J. J. Italië's let
terkunde. Slnderham II. W. Handlei
ding tot zelfonderricht van Fries hout
snijwerk. idem Tarsoarbeid. Naboot
sing van inlegwerk. Schrijnen J. Nc-
aeriandse volkskunde Dl 1 en 2. Strlj-
bos J. P. De blauwe reiger. Veld
kamp J. Moderne Engelse literatuur.
Wereméus Buning a. Een zeeofficier
Oranjeman Wijk N. van Russische
letterkunde.
Godsdienstige ontwikkelingslectuur
Bernard P. R. Het antwoord op de
onrust van de moderne geest. De Ka-
techismus. Lazarus, de vriend van
Jezus. Met de Heiligen het jaar rond
Tennien M. Ik moest naar Tsjoen-
king. Oud en Nieuw Testament, uitg.
„Petrus Canisius".
Nederlandse Romans.
Soest e. i. H. van Wij weten, wat
wij willen.
Naslagbibliotheek
Knuttel Wzn G., De Nederlandse
schilderkunst van Van Eyck tot Van
Gogh. Ginniken J. van Handboek der
Nederlandse taal Dl. 1 en2.
