Van oorlogs naar vredeshuisvesting PERSSPIEGEL Geraffineerde „handel in textiel tot klaarheid gebracht Een slechte of een goede Duitser? DONDERDAG 25 NOVEMBER 194s DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 1 Een proefschrift over organisatievormen Op een proefschrift over de leer van de maatschappelijk- economische organisatievormen is de heer Aug. H. M. Albregts, algemeen sedretaris van de Kath. Werkgeversvereniging, te 's-Gra- venhage, heden (Donderdag) aan de katholieke Economische Ho geschool te Tilburg gepromo veerd tot doctor in de economi sche wetenschappen. De promovendus heeft een onder zoek ingesteld naar de inhoud van de leer der maatschappelijk economi sche organisatievormen in de econo mische wetenschap, meer in het bij zonder naar de factoren, die de wij zigingen in de organisatievormen be palen. Deze leer beschouwt hij als zelfstandig onderdeel van de econo mische wetenschap, dat naast een beschrijvend en verklarend gedeelte ook de doelmatigheidsbeoordeling bevat. Een afzonderlijk hoofdstuk heeft ars. Albregts gewijd aan het tijdvak van oorlogs- naar vredeshuishouding, waarin hij de situatie onder en na de beide wereldoorlogen vergelijkt en een onderzoek instelt naar de voorwaarden voor een vrijer stelsel. De stellingen, die de promovendus verdedigde, zijn in hoofdzaak van actuele aard. Wij geven een korte samenvatting. In het streven naar „sociale zeker heid" zegt de heer Albregts schuilt het gevaar, dat het de economische vooruitgang tegenhoudt. Het huidige fiscale winstbegrip acht hij tengevolge van met de be drijfseconomie strijdige grondslagen van winstberekening en van de te genwoordige zeer hoge tarieven niet verantwoord het belemmert niet al leen de financiering van de uitbrei ding, maar zelfs van de instandhou ding der onderneming. Overheid en woningbouw Belangrijk in deze tijd is het on derwerp van de woningbouw. De heer Albregts verdedigde deze stel ling: „Het slagen van de mechanisa tie op het gebied van de woningbouw, speciaal de montagebouw, is in hoge mate afhankelijk van de mate, waar in de Overheid bereid is, om tege moet te komen aan de bedrijfs-eco- nomische eisen, welke door deze wijze van bouwen worden gesteld cp het gebied van de financiering, de materiaal- en arbeidsmarktvoorzie. ning, en de bouwuverordeningen". I De motivering, die de heer J. L. Mey in zijn leerboek van de bedrijfs economie heeft gegeven van zijr stelling, om op de grondslag der vervangingswaarde-theorie slechri sis winst te beschouwen het kapi- taalsurplus, in zover een daarmee corresponderend vercnogenssurpluc aanwezig is, noemt drs. Albregts on bevredigend voor het geval van da lende vervanginswaarde. Vennootschaps- en onderne mingsbelasting'. Voor de berekening van de winst bij de Vennootschapsbelasting en de Ondernemingsbelasting wordt niet in aanmerking genomen het commissa- rissenloon, evenals de op deze belo ning drukkende commissarissen-be lasting. De heer Albregts vindt, dat dit remmend werkt ten aanzien van het instituut van commissarissen. Deze bepalingen vormen een over blijfsel van het Duitse bezettings recht, dat uitging van de overbodig heid van de commissarisfunctie; z:j dienen volgens promovendus zo spoe dig mogelijk te worden afgeschaft. Verder bepleit hij aanvulling van de argumenterirg van pater Angeli- nuus O.M. Cao. in diens Wi.,s>rerige Gemeenschapsleer, volgens welke de diepste grond van de sociale bestem ming van de mens is gelegen in zijn noodzakelijke onvolledigheid als re delijk zinnenwezen. Evenzeer belangrijk is de volgen de stelling „de ethica, c.q. de moraal theologie, heeft dringend behoefte aan een nadere wetenschappelijke uitwerking van de menselijke acti viteit op sociaal en economisch ge bied, zodat zij een zedeliike oriënta tie kan bieden ten aanzien van hot ver voortgeschreden amoralisme van het sociaal en economisch leven". Tenslotte spreekt drs. Albregts het 225 JAAR Een drieling is op zichzelf een merkwaardigheid, maar de Betuwe kan er zich op beroemen een drieling te bezitten, die de eer biedwaardige ^eftijd van 75 jaar heeft bereikt. Vrijdag wordt deze bijzondere verjaardag gevierd en het zal zeker niet aan de nodige belang stelling ontbreken. Hier zijn ze sa mengekomen in het huis van mevr. J. O. van Beekde Haas te Herveld (links) om de herinneringen aan „die goeie ouwe tijd" nog eens op te ha len. Midden: de heer G. J. de Haas, die in Tiel woont, nog elke dag zijn koe melkt en in de boomgaard werkt. Rechts, mevr. H. M. C. Cochiusde Haas uit Zetten. verlangen uit, dat op geen enkel schcol-type van het middelbaar en het voorbereidend hoger onder wijs mag worden verzuimd, de leer lingen in te leiden in de staatkun dige en maatschappelijke vraagstuk ken van de eigen tijd door middel van een zelfstandig vak: maatschap pijleer en/of staatswetenschappen. RECHTERS IN NEDERLAND. Het Handelsblad schrijft: „Enige maanden geleden veroor deelde de Krijgsraad in Den Bosch de soldaat Ratio Koster wegens het verspreiden van opruiende lectuur onder zijn mede-militairen tot drie jaar gevangenisstraf. De communis ten hebben zich van dit geval meester gemaakt, en er o.a. luidruchtige ver- kiezings-propaganda mee bedreven. Koster ging in hoger beroep, en nu heeft dezer dagen het Hoog Militair Gerechtshof hem vrijgesproken, over. wegende dat het door hem verspreide geschrift niet, zoals de ten laste leg ging inhield, ageert tegen uitzending van Nederlandse militairen naar In donesië, en dat niet wettig en over tuigend was bewezen hetgeen aan {je apellant werd ten laste gelegd. Wij treden nu niet in een beoorde ling van deze uitspraak, maar de con clusie van dit verloop van zaken moet dunkt ons1 luiden, dat er „rech ters zijn in Nederland", en dat het recht zich weet te verheffen boven politieke sympathieën of antipa thieën. Maar Ratio Koster zelf be weert nu, volgens „De Waarheid": „Het was de solidariteit van de wer kende jeugd en van de arbeidersklas se, die dit prachtige resultaat heeft weten te bereiken". Politieke pressie dus. Die opvatting past natuurlijk geheel in de communistische leer, waar, zo als beoosten het ijzeren gordijn, tel kens weer te constateren valt, het recht eenvoudig eên instrument moet zijn in handen van de politieke machthebbers. Men behoeftzich bo vendien maar even af te vragen wat er gebeuren zou met een soldaat die in het rode leger propaganda zou ma ken tegen de beginselen of het be leid van de meesters van het Kreml! Dezer dagen gaf-de secrtaris van de Britse Labour Partij nog een over zicht van de strafvervolgingen tegen socialisten in Oost-Europa. In Polen kreeg de secretaris-generaal van de socialistische partij met vijf van zijn partijgenoten vonnissen van vijf tot twaalf jaar dwangarbeid. In Bulgarije kregen acht socialisten gevangenis straffen van tien tot levenslang ter wijl twee anderen door mishandeling in de gevangenis stierven. Maar daar tegen vindt men geen woord van pro test in „De Waarheid". Men kan die lijst met talrijke soortgelijke geval len uit de satellietstaten aanvullen. In Rusland zelf hebben nog niet zc heel lang geleden de bekende massa processen tot tal van execulties van politieke opponenten geleid. Ratio Koster en „De Waarheid" mogen zich gelukkig prijzen dat men in het vrije Nederland de oppositie niet behan delt zoals in de landen waaraan zjj hun harten hebben verpand. Want Nederland is, met al Zijn te kortkomingen, een rechtsstaat. Het recht staat er boven de politiek van de dag, zelfs als het inoppertuun is. Er. waar een rechter faaR, is er een vrije publieke opinie om het sein onveilig te hijsen. De communisten profiteren nu van dit systeem, dat waarborgen biedt welke zij, indien zij aan de macht kwamen, aan hun tegenustanders ten ene male zouden onthouden". Do economische recherche van het politiebureau J. D. Meyerplein te Amsterdam heeft na een zeer uitge breid onderzoek ten slotte een merk waardige handel tot klaarheid ge bracht en daarmede de pas afgesne den aan een groot aantal Amster damse vrouwen, dat zich op geraffi neerde wijze schuldig maakte aan a- ;ociale handelingen van ernstige om- ang. Deze vrouwen kochten in divei-se winkels in Amsterdam, Haarlem, Hilversum, Leiden en andere plaat sen goed oo, dat als speciale aanbie ding goedkoop werd aangeboden, vervoerden dit naar Amsterdam en verkochten het weer aan marktkoop lieden, die het dan tegen aanzienlijk hogere prijzen aan het publiek aan boden. Een zeer groot aantal vrou wen er werden sinds 1 Januari van dit jaar in totaal 1789 aanhou dingen verricht en 1500 processen- verbaal opgemaakt deden dit. Zij zorgden er steeds voor op de hoogte te zijn wanneer ergens koopjes te krijgen waren op het gebied van textiel. Knotten wol, coupons stof, handdoeken, pyama's, vitrage en wat dies meer 'zij was van hun gading. Zodra een winkel adverteerde: mor gen verkoop van dit of dat, zorgden de vrouwen vooraan in de rij te staan en, doordat zij goed voorzien waren van textielpunten, slaafden zij er vaak in de hele voorraad op te kopen vóór een bonafide huis vrouw, die uiteraard geen tijd heeft om turen in de rij te staan, er aan te pas kon komen. Snel werden de goe deren dan naar het WateriooWein, het Amstelveld of enige andere markt gebracht en 's middags kon den dan de teleurgestelde huisvrou wen, die in de winkel „uitverkocht" te horen hadden gekregen, hetzelfde goed voor het dubbele van de prijs of zelfs soms no" duurder, op de markt zien liggen. Sommiêen van de vrouwen, die zich met dit soort han del bezighielden, maakten op deze wijze een „netto-winst" van 30. tot f 40.per dag. Een partijtje vitrage bijvoorbeeld, dat in de win kel. 1.88 per meter kost, werd op de markt verkocht voor 3.75 per meter. Herenpyama's van 11,37 brachten 18.tot 19.op, handdoeken van 0.90 1.60 enz. Vast is komen te staan, dat er een kern van ongeveer 120 Amsterdamse vrouwen is, die dit spe'letje speelt en dat ongeveer vijf procent van de marktkooplieden de wederverkoop verzorgt. De politie heeft met ingang De centrale recherche van de hoofdstedelijke politie heeft in de Amsterdamse binnenstad een 28-ja- rige rijwieldievegge gearresteerd, die op uiterst geraffineerde wijze een oude truc toepaste. De vrouw hood namelijk aan even op een fiets te passen en wanneer de eigenaresse (zij stal alleen damesrijwielen) dan b.v. een winkel was binnengegaan, verdween zij snel met de fiets, zette deze meestal in een stalling,' haalde ze korte tijd later weer op en ver kocht ze dan. Na haar arrestatie heeft zij drie diefstallen bekend, maar er bestaat vrijwel de zekerheid, dat zij zich aan meer diefstallen heeft schuldig gemaakt. Zij was de politie niet helemaal onbekend, want haar echtgenoot, thans overleden, behoorde tot de ge raffineerdste Amsterdamse rijwiel- dieven. Hij had niet minder dan tien vonnissen achter de rug. van vandaag zeer strenge maatrege len genomen om aan deze a-sociale handelingen een eind te maken. Im mers, d? weinige goedkope textiel, waar de arbeidersgezinnen zo zeer behoefte aan hebben, wordt op deze wijze in prijs omhoog gejaa-rd", voor het publiek het kan kopen en hier door wordt meer ellende veroor zaakt dan men oppervlakkig zo meent. Medewerking van het publiek om dit geraffineerde spel te bestrij den, acht de Amsterdamse politie daarom dringend noodzakelijk. De marktkooplieden zullen worden ge arresteerd wegens prijsopdrijving, de vrouwen wegens ongeoorloofde han del. In geval van arrestatie wacht hen gevangenisstraf tot een maxi mum van vier jaar en eventueel op neming in een rijkswerkinrichting, terwijl de marktkooplieden boven dien door het rijksbureau voor tex tiel uitgesloten zullen worden. De goederen zullen uiteraard verbeurd worden verklaard. Samenwerking tussen publiek en politie kan aan dit euvel in korte tijd een einde maken. ONVINDBARE PIIVIPERNEL BEKENT ZIJN 169ste INBRAAK Enige tijd geleden werd de Veluwe geterroriseerd door een inbreker, die zich vooral toelegde op het stelen van distributiebescheiden en die de eigenaardigheid had om na zijn mis daad steeds te vluchten met een fiets of motorrijwiel, dat hij m het huis, waar hi.i had ingebroken, aan trof. Hij liet deze dan achter bij een station of een bushalte, vanwaar hij zijn reis vervolgde. Doordat de po litie grote moeite had hem te vinden kreeg hij de bijnaam „de onvindbare Pimpernel". Dezer dagen is weder om een van de helei-s, aan wie hij zijn waren verkocht, gearresteerd eo tijdens het verhoor en de confronta tie heeft Pimpernel zijn 169ste in braak bekend. Het „monsterproces", dat tegen hem zal worden gevoerd, zal geschie den voor de rechtbank te Zutphen. De vier helers, die in deze zaak be trokken zijn, zullen te Amsterdam worden berecht. „BEUL" VAN HILVERSUM UIT „LAREN" ONTSNAPT. De „beul" van de vroegere Orts- kommandant in Hilversum, de be ruchte Evert Vos, kort geleden door het Amsterdams.' Bijzonder Gerechts hof tot twaalf jaar gevangenisstraf veroordeeld, is er met drie van zijn trawanten in geslaagd uit het inter neringskamp van Laren te ontsnap pen, aldus „Parool". Zij zijn met behulp van een aan tal wolen dekens over een gedeelte van de prikkeldraadversperring ge klommen en hebben een ander ge- deelte stuk geknipt. Een uitgebreid onderzoek is gaan de. Men denkt het viertal uitbrekers spoedig weer te kunnen interneren, Met ingang van December 1948 wordt een nieuwe prijzenbeschikking van kracht, waarbij de prijs van het belangrijke geneesmiddel streptomy- cine met ca. 30 pet. wordt verlaagd. Dit is mogelijk geworden door een verlaging van de Amerikaanse ex portprijs, terwijl de handel zich be reid heeft verklaard, een overeen komstige verlaging der marges te aanvaarden. Boerenleider Roskam WEER OP VRIJE VOETEN Gistermiddag heeft het tribunaal te Nijmegen in het gebouw van het kantongerecht bij monde van de pre sident mr. R. Lion uit Arnhem uit spraak gedaan in de zaak van J. Roskam uit Lunteren, oud-voorzitter van de „Landstand". Na een behan deling van verschillende hem ten laste gelegde beschuligingen om trent het beheer van de „Land stand" en zijn houding tegenover de Oost-Compagnie werd na een gron dige verdediging door mr. L. Boot uit Utrecht uitspraak gedaan. Het Nijmeegse tribunaal bekrach tigde het vonnis van de vierde Ka mer van het Tribunaal te Arnhem d.d. 3 Mei 1948 waarbij Roskam werd veroordeeld tot drie en een half jaar detentie. R. werd direct in vrij heid gesteld, daar hij reeds drie en een half jaar en veertien dagen in voorarrest heeft gezeten. DRONKEN ACHTER HET STUUR. P. Bont, reiziger uit Amsterdam, noest voor de Leidse kantonrechter verschijnen, omdat hij in de avond van 12 Oct. bij de Witte Palen onder Oegstgeest door de politie achter het stuur was aangetroffen in een zeer kennelijke staat", zodat hij niet ge acht kon worden zijn auto naar be horen te besturen. Verdachte ver klaarde nu, dat hij „slechts" vier bor. reis op had en verzocht, daar hij geen hoge boete kon betalen, om een hech- tenisstraf. Het O.M. vond het meer dan ergerlijk, dat men „vo: zoeten wijns" achter het stuur van een auto plaats durft nemen om andere weg gebruikers in gevaar te brengen. Hij vroeg 250 boete of drie maanden hechtenis. De kantonrechter maakte er een maand van en een jaar ont zegging van zijn rijbewijs. Een groot aantal teelders uit Lei den en omgeving moesten terecht staan, omdat zij van 30 Mei tot 9 Juni verzuimd hadden hun aardappelvel den met het voorgeschreven calcium, sulfaat ter bestrijding van de colora dokever te bespuiten. A. Corty uit Warmond zal zijn nalatigheid met 150 boete of 30 dagen moeten boe ten. C. de Graaf uit Leiderdorp met 15.— BESTRIJDING VAN DE COLORADO-KEVER. Voor de Leidse kantonrechter stond een aantal bezitters van volks tuintjes mitsgaders een aantal aard appeltelers terecht, omdat zij volks vijand no. 1, de Colorado-kever, niet brstreden hadden, maar hem door hun laksheid zeifs de gelegenheid hadden gegeven om onder te duiken. Zij hadden n.l. hun aardappelveldjes r.iet bespoten met het voorgeschreven calciumphosphaat. Er waren er, die beweerden wèl gespoten te hebben. Maar dat vlie gertje ging niet op, want de contro leur bij de plantenziektenkundige dienst zond een monster aardappel loof naar Wageningen, waar prompt het tegendeel bleek. Het O.M. vond deze overtreding zeer ernstig, waar immers onze ex port hierdoor in groot gevaar zou kunnen komen. De kantonrechter veroordeelde L. J. M. K. uit Noord- wijkerhout, die door dit gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel of deze beperktheid van inzicht de Ned. volkegemeenschap grote schade had kunnen berokkenen, tot 60.boete of 20 dagen hechtenis. De eis was ƒ150.of 50 dagen. C. de G. uit Leiderdorp, dip de telers ter plaatse had moeten attent maken op de tijd van het spuiten, maar dit had nagela ten, kreeg 150.boete of 30 dagen. A. V. uit Rijpwetering, die zijn aardappelen te laat had bespoten, kreeg 25.boete subs. 10 dagen. D A. te Katwijk aan Zee had- de tweede bespuiting nagelaten, 30. of 30 dagen. Zijn aardappelland was 100 roe groot en het gevaar voor be smetting dus evenredig. Toen kwamen de amateurs in het geweer: 12 volkstuinders ui" Leiden. Al leek hun bouwen en telen spel, de colorado-kever bleek ernst te zijn. Eis en uitspraak: ƒ15.of 4 dagen en ƒ25.— of 10 dagen. „N. Leidsche Courant". HAAGS GERECHTSHOF. Letsel door schuld. Wegens ver oorzaken van lichamelijk letsen door schuld, was mvr. M. A. v. d. B te Sassenheim door de rechtbank ver oordeeld tot 2000 boete en 3 mnd. gevangenisstraf voorwaardelijk, met intrekking van het rijbewijs voor een jaar. In hoger beroep heeft het Hof verd. veroordeeld tot 500 boete en intrekking van het rijbewijs gedu rende een jaar. Was Willy Ewalt Coert, chef van de Duitse werfpolitie in Den Hel der, een slechte of een goede Duit- Op deze vraag zal het Amster damse bijzonder gerechtshof over veertien dagen, wanneer het zijn vonnis over deze Duitsers zal uit spreken, een antwoord moeten ge ven. Een antwoord, dat geformuleerd zaJ zijn naar Nederlandse maatsta ven, want Willy Ewalt Coert zelf en waarschijnlijk elke andere Duitser zal de tenlastelegging, die hem be ticht van daden in strijd met de menselijkheid als geheel ongegrond aanmerken. Inderdaad heeft Coert die gisteren te Amsterdam terecht stond, nadat hij bij de capitulatie weer in zijn vaderland was terugge keerd, ettelijke malen zijn handen ge bruikt tegen op de marinewerf werk zame Nederlanders. Hij heeft enige hunner met de vlake hand en met zijn vuist bewerkt. Deze feiten, die Coert niet bestrijdt, zijn hem als mis handeling ten laste gelegd. Andere vergrijpen komen niet op de dag vaarding voor. De getuigen, die gis teren hun verklaringen aflegden, zo wel die door het openbaar ministerie als die voor de verdediging waren opgeroepen, getuigden, dat Coert op de werf gunstig bekend stond. Ge niepigheden kwamen bij hem niet voor. Een getuige noemde, hem de beste Duitser, die op de werf rond liep. Zelfs zij, die enige klappen van Coert hadden opgelopen legden geen uitgesproken bezwarende verklarin gen over hem af. Coert zelf, die in 1933 bij de „machtsovername" in Duitsland werd ontslagen, omdat hij lid was van een sociaal-democratische vereniging, heeft zijn eigen visie op de uitge deelde klappen. „In Duitsland noe men we dit geen mishandeling, mijn beer de president". De president, mr. F. R. Mijnlieff legde er de nadruk op, dat in Nederland dit niet alleen mis handeling betekent, doch ook bele diging, doch hij gaf toe, dat men hier over in Duitsland andere opvattingen heeft. Overigens bleek uit de verkla ringen der getuigen, dat Coert een heel wat betere mentaliteit getoond heeft dan het gros der Duitse bezet tingstroepen in ons land. Hij heeft toegangsbewijzen voor het sperge bied uitgegeven in strijd met zijn in structies, heeft een jongeman uit de kTauwen van Kotalla weten te bevrij den en bleek toegankelijk voor klach ten. Op een vraag van de president zeide hij zelf van mening te zijn zich in Nederland zo sportief mogelijk te hebben gedragen, hoewel hij wel moest toegeven, dat daarmee niet HAAGSE POLITIERECHTER. Verzet tegen de politie. Toen de broer van de fabrieksarbeider C. H. te Leiderdorp op nat. feestdag door de politie werd gearresteerd, omdat hij dronken en lastig was, probeerde die broer de arrestatie te voorkomen. Hij vield de wachtmeester A. K. Boo- gert aan, hetgeen slechts tot gevolg had, dat toen beide broers op het bureau terecht kwamen. De jonge man stond nu terecht, en zei niet zulke kwade bedoelingen te hebben gehad. We Officier eiste 40 boete en voorts 2 weken gevangenisstraf, wat ook het vonnis werd. Buren onder elkaar. De con structieschilder J. I. en zijn oom bei den uit Valkenburg, hadden onenig heid met een buurman, die door de neef werd geslagen, terwijl de oom d eechtgenote van die buurman „on der handen" zou hebben genomen. Dit laatste kwam echter niet vast te staan, en verdachte ontkende mis handeling te hebben gepleegd, zodat hij werd vrijgesproken, nadat de Of ficier 25 boete en een week gevan genisstraf voorwaardelijk had ge- eist en voor de neef 3 dagen gevan genisstraf. De rechter veroordeelde de neef tot ƒ30 boete. strookte het slaan van weerloze Ne derlanders. Mr. Rohling onderstreepte in zijn requisitoir, dat hij het mishandelen van Nederlanders in oorlogstijd, ook al waren zij van het onschuldiger karakter, zoals in dit geval, wilde ge rangschikt zien onder oorlogsmisda den. Hij requireerde een gevangenis straf van 5 jaar met aftrek. Het Hof zal op 8 December uit spraak doen. WET OP DE WEDERINVOERING VAN DE TOTALISATOR AANGENOMEN. De Eerste Kamer nam gistermid dag het wetsontwerp tot invoering van de totalisator aan met 24 tegen 14 stemmen. Tegen stemden de C.H., A.R., de leden mr. G. E. van Walsum, mej. mr. M. Tjeenk Willink en mr. E. Brongersma (P. v. d. A.) en mr. L. F. H. Regout (K.V.P.). WAAROM ZO WEINIG EERBIED VOOR DE VLAG? Hoe Prins Bcrnhard er oVer denkt. Z.K.H. Prins Bernhard heeft de minister van Onderwijs een schrijven doen toekomen, waarin hij o.m. op merkt: „Het is mij, vooral ook in deze dagen, weer opgevallen hoe wei nig ons volk afweet van, hoe het zich dient te gedragen ten opzichte van de Nederlandse vlag en ook ten op zichte van vaandels van regimenten etc. Haast niemand weet, dat een vlag 's nachts niet buiten behoort te hangen en dat een vaandel gegroet moet worden. In Amerika, dit oerde- mpcratische land, wordt de kinderen de eerbied voor de vlag, alsmede het groeten hiervan en het afnemen van het hoofddeksel tijdens het spelen van het volkslied, vanaf de eerste klas onderwezen en het resultaat is dat in Amerika iedereen zich tenminste in dit opzicht correct gedraagt. Wat daar kan, kan m.i. toch ook hier be reikt worden, maar dan moet het de mensen ook van jongs af aan bijge bracht worden. Ik moge dit idee der halve in Uw belangstelling aanbe velen". De minister heeft een en an der aan de hoofdinspecteurs en de in specteurs van het lager onderwijs ter kennis gebracht. BELG'ë DE BESTE AFNEMER VAN NEDERLANDSE SIGAREN. Uit het Belgische vakblad „Tabak- post" blijkt, dat België in de eerste 7 maanden van dit jaar de beste af nemer was van Nederlandse siga ren. België kocht in deze periode 1 millioen sigaren per maand of onge veer 1/6 van zijn totale verbruik. MOND- EN KLAUWZEER. Van de Alblasserwaard uit is sinds begin October een aanval van mond en klauwzeer op de Zuid-Hollandse veestapel begonnen. De omvang van de besmetting is nog niet verontrus tend, maar toch ernstig genoeg om iedere veehouder aan te sporen zijn dieren te laten inenten en om dub bel waakzaam te zijn tegen infecties. In Duitsland, België en Engeland is de toestand veel slechter dan bij ons, doordat men daar niet of te weinig inent. Laat men zoveel mogelijk mee doen onnodig marktbezoek te vermij den en alleen ingeënt vee te kopen. Het is een landsbelang! BEURSOVERZICHT. Van de vaste beursstemming, die zich Dinsdag op de effectenbeurs openbaarde, was gisteren niet veel meer overgebleven. Aanvankelijk be stond er blijkbaar nog enige vraag, tenminste werden de hoofdfondsen op ongeveer het peil van de vorige slotkoersen ingezet, doch vrijwel on middellijk kon aanbod worden waar genomen en de koersen volgden al gemeen een benedenwaartse richting en bij het scheiden van de markt werd gehandeld op ongeveer het laagste punt van de dag of een klei nigheid daarboven. Tijdens het beurs- verloop was de tendenz ongeani meerd. De handel was tegelijkertijd ingekrompen en de affaire was alles bijeen genomen van bescheiden af metingen en slechts enkele speciali teiten veroorzaakten enige beweging. De affaire in Indonesische fondsen was van geringe afmetingen. Diver se soorten werden iets lager afge daan. De beleggingsmarkt was kalm, waarbij de Nederlandse staatspapie ren zo goed als onveranderd waren. De Amerikaanse markt lag bijna ge heel verlaten. Prolongatie 2% pro cent. REINA PRINSEN GEERLIGSPRIJS 1948. Aan de winnares Mies Bouhuis is gistermiddag in de aula van de gemeentelijke universiteit te Amster dam de Reina Prinsen Geerligsprijs 1948 uitgereikt. Mies Bouhuis verwierf deze prtfs met haar verzendebuut „Ariadne op Naxos". De ouders van de in het verzet om gekomen Reina Prinsen Geerligs heb ben de gelden, die zij bestemd hadden voor de studie hunner dochter, na de bevrijding ter beschikking gesteld voor een jaarlijks toe le kennen prijs aan een der jongere Nederlandse li teraire kunstenaars. De uitreiking van de prijs geschied de door de heer R. J. Prinsen Geerligs. Vooraf declameerde mej. Emmy Lo pez Dias, een leerlinge van de toneel school, een deel van het werk van de in bezettingstijd gevallen jonge Sche- veninger Binnert de Beaufort. Van de 22 inzendingen, die de jury mevr. Jeanne van Schaik-Willing, Ed Hoornik en H. Smeding dit jaar ter beoordeling ontving bleven na eerste schifting vijf gedichtenbun dels en een klein roman over, wier kwaliteit van dien aard waren, dat zij een nadere bespreking rechtvaar digden. De jury merkt op, dat in de vloed van epigonisme, waaraan de na-oor- logse poëzie laboreert, deze kleine bekroonde bundel, die geen litteraire mode volgt en door een persoonlijke toon wordt gedragen, een verrassen de belofte is. Het thema van deze poëzie Ia het grondthema van alle lyriek: de spanning tussen eenzaam-zijn en niet-eenzaam-zijn. Van die polariteit is „Ariadneop Naxos" volgens de jury de weliswaar niet grote, maar zeer zuivere belijdenis. De jury heeft gemeend deze liefdeslyriek te moe ten beoordelen naar haar hoogte punten, naar die verzen, welke meer dan alle stemmingspoëzie de heldere weerspiegeling zijn van een bepaal de zielstoestand. Mies Bouhuis, de jongste der Ne derlandse dichteressen, werd in 1927 in Weesp geboren Zij werd opgeleid voor schooljuffrouw, een beroep, dat zij nauwelijks heeft uitgeoefend, om zich geheel te kunnen wijden aan de wereld van het boek. Zij volgde de lessen aan een kweekschool in Am sterdam, maar ieder vrij uur zwierf zij langs de Vecht." De liefde tot de natuur, die atmosfeer van water en weiland vindt men terug in haar eer ste bundel „Ariadne op Naxos", waar in Weesp het eiland der Griekse prin ses geworden is-. De jury heeft voorts bijzondere waardering voor de gedichten, die Michel van der Plas uit het En gels vertaalde. Tenslotte wil zij nog eervol vermelden „Voorbijgang" van Nico Verhoeven en de kleine roman „Ontmoeting met de andere" van Ine van Dullemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 5