Professor Romme op de partijraad J{a%te Blij weerzien op Katholieke H.B.S.-reünie 51> Haandag is november 1948 DE LEIDSE COURANT EERSTE BI.AD - PAGINA 2 Om Indonesië en Dr. Beel - De wettelijke grondslag van de publiekrechtelijke be drijfsorganisatie - K.V.P. en Kamerfractie gaan principieel hun weg. Een agenda, die bescheiden van omvang scheen, heeft de partijraad van de K.V.P. gans een dag gespannen bezig gehouden. De ernst trad reeds in, toen voorzitter Andriessen de openingsrede hield en uitdrukkelijk en kele belangrijke feiten van de jongste tijd belichtte. Zijn betoog was sa men te vatten in deze grote gedachte: de eenheid van de katholieken is een ontzaglijk groot goed. In de loop van de vergadering werd deze gedachte veelzijdig uitgewerkt. Een mededeling over de loon- en prijspolitiek van de Regering hoeft de toelichting, dat de kath. Kamer fractie de ongehuwde moeder zeker niet wil uitsluiten, maar dat ze is te gen het vastleggen in de wet. En „liefst in ijltempo", zoals de kring Den Bosch verzocht, zal men een zo danige wetswijziging trachten te be vorderen, dat ook leraren en onder wijzers van de bijzondere school be noembaar zijn tot lid van de gemeen teraad. Bovendien zal op verzoek van de Jongerenraad worden nagegaan, wat in de oekomst kan worden ge daan om schadelijke lectuur, ook in de boekhandel, te keren. Meningpeiling is geen opinie onderzoek. Onder homerisch gelach werd voor de volgende Partijraad aangekondigd de invoering van meningpeiling. Maar secretaris Albering weerde af, dat dit novum iets anders wordt dan het ge- critiseerde opinie-onderzoek. Het voornaamste doel zal zijn: politieke belangstelling bi, leden en afdelin gen aan te moedigen, de menings uiting te bevorderen cn de leiding te informeren omtrent meningen en in zichten van afdelingen en leden. Voorts komt er een reglement voor het institu". der propagandaleiders en een bespreking met Katholieke partijleiders uit dc Beneluxlanden. Voorzitter Andriessen en onder voorzitter Matser werdén herkozen; de ve-kiezing van leden van het par tijbestuur bracht de volgende candi- daten: de dames Mr. W. van Lan- schot en M. Reijntjes, magister Stok man. de heren A. C. de Bruyn, Th. Hooy, G. Mertens, mr. F. Terwindt, mr. dr. L. d Gou en ir. F. Wijffels. De ter vergadering gestelde candida- tuur van mevr. Hermans-Perquin bracht het niet tot resultaat, mede dooor het technische bezwaar, dat de heer Derenberg (Leiden) had ont wikkeld. Aetherklanken DINSDAG. HILVERSUM I, 301 Meter. 7 00 Nieuws. 7.15 Ocht.gymn 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.55 Vrouw tot vrouw. 9.00 Gr.pl. 10.00 Morgen wijding, ds. H. W. Hielkema te Hil versum. 10.15 Arbeidsvitaminen. 10.50 Kleutertje luister! 11.30 „De Wek ker". 12.00 Tom Erich. 12.33 Pierre Palla, orgel. 13.00 Nieuws. 13.20 „The Skymasters". 13.50 „Tiefland". 14.00 Met naald en schaar. 14.30 Radio ma- tinée. 16.40 ..De schoolbel". 17.00 Kinderkoor „Jacob Hamel". 18.00 Nieuws. 18.15 Tom Erich. 13.30 Strijdkr. 19.00 De ring van Rico. 10.15 Zang en samenspel. 19.50 Rubriek van de wederopbouw. 20.00 Nieuws. 20.15 Bonte Dinsdagavondtrein. 21.35 „Ik zou zo graag....!" 22.05 Buiten lands overzicht. 22.20 Pasquier trio. 23.00 Nieuws. 23.15 Gr.pl. HILVERSUM II, 415 Meter. - 7 00 Nieuws. 7.15 Composities van Strauss. 8.00 Nieuws. 8.15 „Pluk de dag". 9.00 Lichtbaken. Z.E. heer Hen- Ti de Greeve. 10.00 „Wie komt er in mijn hokje?" 10.15 Accordeon band. 10.30 Schoolradio (groep III). 11.40 André Maréchal. 12.03 Metropole orkest. 13.00 Nieuws. 13.25 Jan Van der Velde, piano. 13.45 „Uit het Boek der Boeken". 14.00 Reger-Burckner. 14.30 Onder ons. 15.00 Schoolradio (groep III). 16.00 „De Zonnebloem". 17.45 „Om en om". 18.30 De inpolde ring. 19.00 Nieuws. 19.30 „Dit is.' le ven". 19.45 Cornelis Kalkman. 20.00' Nieuws. 20.05 De gewone man. 20.12 Radio Philharmonisch Orkest. 22.00 Canti di Prigionia. 22.35 West-euro- pese commentaar. 23.00 Nieuws. 23.15 Werken van Prokofjef. Het Kabinet op bredere basis. Evenals de neer Andriessen heeft ook prof. Romme het optreden van dissidenten in de Kamer gelaakt. De eerste had teruggegrepen op de actie- Welter, de andere herinnerde aan de dividendstop. Als jarenlang 32 kath. fractieleden er principieel voor zijn, moet het wèl iets te zeggen geven aan andersdenkenden, als nu één en kele katholiek, eveneens op princi piële grond, - ziek tegen verklaart. Prof. Romme kwam toen te spre ken over de wijziging van de grond wet en het streven van de fractie naar een Kabinet op bredere basis, met name naar een vier-parijenrege- ring. De P. v. d. A. wilde nochtans het twee Pertijenkabinet voortzetten. Nu is er een extra parlementair ka binet, waartegenover de fractie vrij staat en dat belangrijke affiniteit ver toont met het program-Beel. In die regering kan men vertrouwen heb ben, meer in he4- bijzonder in presi dent Drees, omdat de behartiging der zedelijke bel?" "en aan dit kabinet zal ten grondslag liggen. Maar ondanks dit vertrouwen, had prof. Romme toch liever dr. Beel op de plaats van Drees gezien. Intussen heeft dr. Beel een hoge functie in Indonesië gekregen, zijn kracht waardig. De fractie heeft deze benoeming niet beïnvloed; het wer kelijke fundament van Beel's functie is, dat dit Kabinet hem de geschikste man heeft gevonden. De heer Beel brengt ook nu een zwaar offer voor het land, dat hij met weergaloze ijver dient. Spontaan besloot de vergadering tot het zenden van een telegram aan dr. Beel, waarin de Partijraad met waardering de grote arbeid van de oud-minister gedenkt, hem van harte welslagen toewenst in zijn belangrij ke nieuwe taak en hem de belofte van het gebed schenkt. Prof. Romme meende, dat de lijn van Linggadjati moet worden door getrokken. Helaa„ is op het stuk van Indonesië een dissidentisme opgetre den, dat de restanten van koloniaal beleid wil bestendigen. De kath. fractie staat daar diametraal tegen over en bepleit een basis van gelijk- gerechtigheic. van Nederland en In donesië. Bij de poging van het Kabi net, om in Indonesië alsnog tot over eenstemming te geraken, heeft de fractie het zeer uitdrukkelijke stand punt onderschreven, dat het bestand wordt nagekomen en het goederen verkeer doorgaat. Publiekrechtelijke bedrijfs organisatie. Tot hen, die zich verzetten tegen het ontwerp van minister v. d. Brink, zeide prof. Romme, dat we moeilijk kunnen blijven berusten. Het ont werp P.B.O. is nog slechts een bijdra ge; we moeten blijven streven, een vorm te vinden, dat de welvaart rui mer toestrome aan hen die arbeid presteren. Men kan gerust zijn; de fractie vindt deze zaak allervoor naamst; zij zal een wettelijke grond slag trachten te bereiken. Over de grenscorrecties zeide prof. Romme, dat hij die nooit heeft gezien als een gewestelijk, maar als een landsbelang, waarom de Regering aan haar eis moet vasthouden. En over de classificatie merkte hij op, dat deze zowr1 een overheid- als een particuliere sector heeft. Sociale za ken heeft ze nader in onderzoek ge nomen. In een motie-Thijssen werd urgentie uitgedrukt. Communistische invloed. De heer Kousemakers heeft herin nerd aan de motie van de kring Lei den, waarin de' partij wordt uitgeno digd, te trachten, dat bij komende grondwetswijziging de communisti sche invloed in de bestuursorganen wordt uitgesloten. Hij drong aan op volledige in werkkring stelling van het ambtenarenverbod, en vroeg, of de benoeming van comm. Kamerle den in commissies niet reeds had kun nen worden voorkomen. In zijn antwoord heeft prof. Rom me gezegd, dat deze zaak bij de grondwetswijziging zekér aan de or de komt. Intu-sen werden de commu nistische Kamerleden reeds geweerd uit het seniorenconvent, de buiten landse- en de Indische commissie en de commissie voor handelsbelangen. De fractie zal gaan tot de grens van het mogelijke. Motie i.z. oorlogsschade. De vergadering aanvaardde een motie van het partijbestuur, om er bij de Regering op aan te dringen, te be vorderen, dat het werk van de scha- 1 de-enquête-commissie zo spoedig mo- j gelijk worde voltooid. En de fractie zal bekijken, op welke wijze het be drag aan voorschot op de uitkering materiële oorlogsschade het best kan tot stand komen. Op een vraag, of het wel billijk is, dat loonbijslag niet mag worden door berekend, zeide de voorzitter, dat dit stuk opnieuw speelt bij Economische Zaken. Landbouwvraagstukken. Het Kamerlid v. d. Weijden heeft vragen over de landbauw beant woord. Uitvoering van boerenwerken onder 5000 worden door de D.U.W. goedgekeurd; kleine boeren kunnen slechts in D.U.W. werken worden op genomen, voor zover dat voor hun bestaan nodig is. Uit de vergadering werd herinnerd aan de noodzaak van emigratie voor een groot aantal jonge boeren, en gewezen op de grote verantwoorde lijkheid van de standsorganisaties, op godsdienstig en moreel gebied. Belastingdruk op het gezin. Tenslotte heeft Leiden gewezen op de indirecte belastingen, die het zwaarst drukken op grote gezinnen. En gevraagd werd, of er geen gevaar schuilt in verlaging van loon- en in komstenbelasting, die voorgaat aan omzetbelasting. Het Kamerlid Jans sen vond, dat men alles moet zien in het kader van de algemene belasting herziening, die ook de a-sociale druk van de grondbelasting zal trachten af te wentelen. De voorzitter heeft nog meegedeeld, dat voor het Partijcongres op 11 en 12 December nu reeds meer dan dui zend deelnemers zijn gemeld. BIJEENKOMSTEN VAN DE VIER MIDDENSTANDSBONDEN. Overleg van de Middenstandsbon den heeft er toe geleid, dat is beslo ten op Maandag a.s. op een vijftal centraal gelegen plaatsen in ons land over te gaan tot massale bijeenkom sten van landelijk demonstratief ka rakter van de zelfstandige onderne mers in midden- en kleinbedrijven. Aanleiding hiervoor is de aange kondigde politiek der regering inzake lonen en prijzen. De Ned. R.K. Mid- denstandbond zal bijeenkomen in Den Haag. De Kon. Ned. Midden standsbond in Rotterdam, de moderne middenstandsbond in Amsterdam, de Prot. Christ. Middenstandsbond in Utrecht en Zwolle. RESULTATEN BESTRIJD1NGS- ACTIE RUNDERHORZEL Zoals men weet, kan de runder horzel grote schade toebrengen aan de veestapel. De melkproductie wordt ongunstig beinvloed, de kwaliteit van het vlees gaat achteruit, terwijl ook de kwaliteit van de huiden in ern stige mate van dit insect te lijden heeft. De overheid doet zoveel mogelijk, cn het euvel der runderhorzels te bestrijden. Hiertoe zijn o.m. wette lijke bepalingen van kracht, die de bestrijding van de runderhorzel ver plichtend stellen. Een doeltreffende bestrijding wordt verkregen door het wassen van de dieren met een „derris"-bevattende oplossing. Een grondiee behandeling der dieren met dit middel moet in het voorjaar worden toegenast en kan als a'-'-ende worden beschouwd. De procincia7e gezondheidsdiens- t voor dieren en de coöperatieve zuivelfabrieken zijn de veehoud"~s b;! deze behandeling op grote schaal be- Lvlozaam, hetgeen bhjkt i»1 -'e thans door de „runderhorzelbestrijdings- missie" beschikbaar gestelde ge gevens. Volgens deze gegevens zijn in Friesland dit voorjaar ca 40.000 pin ken door de provinciale gezond- "erste wassing beha" ''-M, fi»- de V-- Vd'enst voor dieren met een z.g. eigenaars zelf bij circa 20.000 pin ken deze behandeling In Drenthe, Overijssel en Gelder land bedroeg het aantal behandelde dieren respectievelijk ca. 82.000 85.000 en 60.000 stuks. Voor Noord-Holland Noord-Brabant en Limburg luidden de cijfers respectievelijk 38.000. 25.000 en 10.0000. In de provincie Utrecht werden ruim 29.000 runderen met een eerste wassing behandeld en on geveer eenzelfde aantal met een twee de wassing. Het ligt in'de bedoeling, geduren de vijf jaren een bestrijdingsactie tegen de runderhorzel te voeren, na welke periode wordt verwqpht, dat de horze.1 in Nederland practisch zal zijn verdwenen. In geheel Nederland zal hiervoor propaganda onder de landbouwers worden gemaakt, waartoe o.m. bro chures zullen worden verspreid. Voorts zal een instructiefilm wor den vervaardigd. WAARSCHUWING TEGEN „DROGE PERMANENT". De Sociale Voorlichtingsdienst van het ministerie van Sociale Zaken deelt het volgende mede: „De Keuringsdiensten van Waren hebben vastgesteld, dat dameskap pers preparaten gebruiken ter ver krijging van een „droge permanent", welke zeer ernstige vergiftigingsver schijnselen veroorzaakten bij perso nen, die dit middel in hun bedrijf toepasten. Deze preparaten worden hier en daar onder verschillende handelsnamen ook in winkels aan het publiek aangeboden. Het zijn pa pieren zakjes gevoerd met alumi- niumblad en biltreerpapier, waarin het zeer giftige sublimaat aanwezig is. Het filtreerpapier wordt vochtig gemaakt en in het zakje gestoken. Het zakje wordt op een houten klos je gelegd, waaromheen het te be handelen haar is gewonden. Alumi nium en sublimaat werken op elkaar in onder grote warmteontwikkeling. Hierbij ontstaan zeer giftige kwik dampen. Op grond van de bepalingen van de Warenwet is het verboden toiletarti kelen of cosmetica te verkopen of voorhanden, te hebben, welke bij ge bruik overeenkomstig hun bestem ming schadelijk (kunnen) zijn voor de gezondheid. Tegen het in de handel brengen van bovenbedoelde producten treden de keuringsdiensten dan ook streng op. Bij kappers en winkeliers zijn en worden deze pre paraten in beslag genomen. Nochtans is een algemene waar schuwing op haar plaats, omdat er reeds vele exemplaren van deze ge vaarlijke nieuwigheid onder het pu bliek zijn". BINNENLAND. In het Noorder zwembad te Gro ningen zwommen Zaterdagmorgen le den van de katholieke studentenver eniging „Albertus Magnus". De 24-ja- rige student H. H. Kurstjens uit Te- gelen kwam bij het duiken in aanra king van een andere zwemmer, die zich op dat moment in het bassin be vond. K. kwam niet meer boven, het geen de aandacht trok van zijn 19- jarige mede-student R. Koppes te Enschede. Deze dook en bracht K. op het droge. Bij een medisch onderzoek bleek, dat het slachtoffer een wervel, fractuur had opgelopen. K werd in zorgwekkende toestand naar het aca demisch ziekenhuis te Groningen overgebracht. De student is gisteren overleden. De wasserij van de firma A. Dan te Huizen is geheel afgebrand. Ver moedelijk is de brand ontstaan in de droogkasten. Tot algemeen secretaris van de Ned. R.K. Bond van Technici „St. Bernulphus" is benoemd de heer C. Kanttekeningen van een oud-leerling .,Ik wou dat ik weer terug was in die tijd, toen de boekentas nog m'n trouw ste vriend was en onze pro- b emen draaiden om een portie strafwerk en een dag ijsvrij. Ik wou. dat ik die kriebeling in m'n maag nog eens voelde, wanneer ik m'n Franse woordjes niet geleerd had omdat, ik moest voet ballen -- en de leraar 's Maandagsmorgens neigin gen vertoonde tot schriftelijk overhoren. Ik wou dat ik nog eens de vreugde proefde van een voldoende voor een moeilijk proefwerk of van de aankondiging, dat er die Vrijdagmiddag geen congregatie-oefening was. Ik wou...." Het was een lange lijst die m'n vriend opsomde. Herinneringen aan onzeH E. S. Hij had zo nog een uur door kunnen gaan, als de oude bekende bel niet geluid had. die ons ook nu weer naar binnen riep. Vele oud-leerlingen vul den de kapel toen de di recteur, pater B. de Goede om tien uur de Hoogmis opdroeg, en hun aantal steeg tot 180. verschillen de leraren inbegrepen, toen daarna in de aula aan het ontbijt, door pater direc teur aangeboden, alle eer bewezen werd. Ieder jaar opnieuw is het een prettig weerzien van jongens, met wie je vijf jaar lief en leed gedeeld hebt. die in die jaren tot vrienden geworden zijn, en die je tot deelgenoot maakte van alles wat je bezwaarde, zoals niet ge kende lessen of gebrek aan zakgeld, en van e- zier. als ie met succes .ge spiekt" had of ongemerkt een les had gespijbeld". Nu zijn het mannen ge worden: de een ging in zaken, de ander studeerde verder, een derde verdient z'n boterham als ambtenaar en weer een ander voelde zich aangetrokken tot ate lier of bedrijf. Hun wegen zijn uiteen gegaan; succes sen en teleurstellingen heeft ieder op eigen ter rein ontmoet en deze wor den op zo'n dag verteld. Door dat drukke geroeze moes heen. was het een sterren parade van officie ren onderofficieren en manschappen van land-, lucht- en zeemacht, alle maal. jongemannen, die hun dienstplicht vervullen of hun beroep daarin ge vonden hebben. Een studiefonds gesticht. De zevenpuntige agenda van de vergadering, was na tien mimiten al tot aan het laatste punt behandeld. Alleen de rondvraag moest nog komen. En dat was nu juist het punt, waardoor deze vergadering nog bij na 2 uur geduurd heeft! Toch werden er wel en kele goede dingen gezegd. Pater directeur, die tijdens het ontbijt z'n vreugde over het weerzien al had uitgesproken, herdacht met enkele woorden en een kort gebed de oud leerlingen, die tijdens de oorlog hun leven voor ons vaderland gegeven heb- hebben. Een der leraren, de heer Oltheten, vroeg aandacht voor de school krant „Zet 'm op!". Copie advertenties en abonne menten worden gaarne verwacht. Tot zover ging alles goed. Maar toen vroeg een der reünisten hoe het stond met het op te richten studie fonds. Een lawine van op- of aanmerkingen sugges ties. critiek en woorden zcnder meer, brak los. Het werd een gezellige pan met als resultaat dat de oplos sing geforceerd werd door een gift van 62.50. waar mede de basis van het fonds geiegd was. om onvermo gende oud-leerlingen te laten doorstuderen. Het za1 nog vele jaren duren, voordat er een uitkering gedaan kan worden, maar het begin is er. Een com missie bestaande uit pater directeur, dr. A. C. de Jong en drie oud-leerlingen, zul len de mogelijkheden na der onder ogen zien. Vermeld dient nog te worden het batig sa'^o van 19.38 en de herkie zing bij acclamatie van het hele bestuur. Een gezellig samenzijn waarbij een inderhaast ge formeerd reünisten-cabaret optrad, bracht het einde van deze gezellige dag. Niet echter alvorens de handen op elkaar gingen voor ..Annie" en haar twee mannelijke collega's, die ook deze keer weer uitste kend voor ons zorgden. WEERSVERWACHTING (Geldig van Maandagavond tot Dinsdagavond). TIJDELIJK MEER WIND. Gedurende de nacht: zwaar bewolkt met regen, krachtige tijdelijk tot stormachtig toene mende en naar Noordwest tot Noord draaiende wind. Morgen overdag: nu en dan opklaringen met enkele verspreide buien. Ge leidelijke afnemende en later naar West tot Zuidwest krim pende wind. Iets minder zacht. de Wit te Voorburg Z.-H.) in de va cature van wijlen de heer F. Uijen. De benoeming is ingegaan op i No vember. Een 33-jarige Amsterdammer, is in de Spuistraat uit de vierde ver dieping gevallen, kwam terecht op een daar geparkeerde auto en was op slag dood. Te Amsterdam probeerde een man op een rijdende tram te sprin gen. De man viel, werd overreden en was op slag dood. HAAGSE POLITIERECHTER. Eonomische delicten. G. en J., twee broers uit Rijnsburg, hadden zich met een clandestiene slachterij bezig gehouden; ze kregen elk con form de eis van de Officier vier mnd. gevangenisstraf voorwaardelijk met 2 jaar proeftijd. De kweker T. van D, te Oegstgeest verwaarloosde de voorschriften inza ke de bollenteelt, 1000 boete of 2 mnd. hechtenis en voorwaardelijk 3 mnd. gevangenisstraf werd het von nis conform de eis. Drie verdachten in een clandestiene slachterij-zaak: de bloemenhandelaar W. J. B. uit B "skoop, die 60 boete of 30 dg. hechten. en 2 mnd. gev.straf voorwaardelijk kreeg; de slager J. P. v, d. Z., die na een eis van 3 mnd. veroordeeld werd tot 2 mnd. met be vel tot onmiddellijk gevangen nemen, terwijl de handelaar J. C. A. S. er met 150 boete of 30 d? hechten, af kwam, na een eis van f 200 boete. De huisvrouw S. v. d. K. uit Lei den, die met de bonnen aan het •knoeien was geweest, werd conform de eis tot ƒ30.boete of 15 dg. hechten, en vporw. 6 wk. gev.straf opgelegd. Het raadsel van het postkantoor te Alphen. Naar we vernemen zal waarschijnlijk eind December de Haagse rechtbank behandelen de zaak van de thans geschorste direc teur van bet Postkantoor te Alphen aan den Rijn. „JUISTE VOORLICHTING". Geachte Redactie. In de verschillende Nederlandse dagbladen, ook in het Uwe, heeft op Woensdag. 27 October 1948. een foto gestaan van een patrouille langs een spoorlijn in Indonesië. Bij deze foto werd het navolgende vermeld: „In verband met de herhaalde aan slagen worden de spoorwegen in In donesië scherp bewaakt!". Weet u, dat deze foto op Zuid-Su- matra genomen is en hier de' laatste jaren geen aanslagen op spoorlijnen geweest zijn? Weet U, dat de foto op een plaats genomen is, waar helemaal geen trein rijdt, aangezien dit punt ongeveer 500 meter van de demarcatie-lijn verwij derd is, dus een z.g. dood-spoor? Weet U, dat deze patrouille hele maal geen spoorlijn bewaakt, maar deze alleen gebruikt omdat er geen ander pad aanwezig is? Weet U, dat het Nederlandse Volk om een juiste voorlichting vraagt en niemand met een dergelijke voorlich ting, als deze, gebaat is? Ik hoop. dat U dit in Uw dagblad wilt rectificeren, want ook voor de ouders van deze jongens is dit zeer onaangenaam. Zij vermoeden nu dat hun jongens, om deze, hierboven ge noemde, reden in gevaar verkeren, terwijl dit juist helemaal het geval niet is. Voor mij persoonlijk weet ik, dat deze „voorlichting" niet te wijten is aan Uw redactie, doch aan degene, die U deze foto heeft doen toekomen. Mijn verbazing kent geen grenzen over een dergelijke voorlichting, dienaangaande verzoek ik U beleefd doch zeer dringend, de gemaakte fout te herstellen. Inmiddels, Hoogachtend: De patrouille-commandant H. J. de Wolff. HET GEHEIM VAN DE DOOR AGATHA CHRISTIE „Het spreekt natuurlijk vanzelf, zei Battle, „dat alles wat hier van nacht behandeld wordt, strikt geheim moet blijven. We moeten zorgen, dat er niets van uitlekt. Ik heb wel ge dacht, dat het de een of andere dag tot kaarten-op-tafel-leggen zou ko men." Mensen als mr. Lomax mensen die alles onder de roos willen hou den nemen meer verantwoordelij- heid op zich, dan ze beseffen. De geschiedenis begint ongeveer zeven jaar geleden. Alles, vooral in het na burige Oosten, stond nog zo'n beetje op zijn kop. Hier in Engeland was het ook roerig; de „bewegingen" leken puur-Engels, maar graaf Styl- ptitch was de man achter de scher men. Al de Balkanstaten waren er bij betrokken en het wemelde hiér van koninklijke hoogheden. Details mag ik niet verklappen, maar dat kan ik wel zeggen: op een gegeven ogenblik verdween er iets, iets van grote waarde en het verdween op een manier, die onbestaanbaar was, zolang je niet van twee dingen uit ging; 1 dat de dief een koninklijke hoogheid was en 2e. dat die koninK- lijke hoogheid een expert beroeps inbreker was. Monsieur Lemoine hier zal u vei rellen, hoe dat mogelijk was" De Frans detective boog vormelijk en zette het verhaal van zijn Engelse collega voort. „Het kan zijn, dat u, als Engelsen, nooit gehoord hebt van onze beroem de of beluchte koning Victor. Koning zijn ware naam weet niemand, 't Victor is natuurlijk een pseudoniem Is een man, die ongelooflijk veel moed en durf heeft, vijf talen spreekt en de kunst van zich te vermommen tot in de perfectie verstaat. Zijn va der moet een Ier of een Engelsman geweest zijn, maar hij had als pied a terre Parijs, als ik dat zo uitdruk ken mag. Ongeveer acht jaar gele den woonde hij daar, hij had een reeks zeer gewaagde diefstallen be raamd en gedeelta'jjk ook ten uitvoer gebracht onder de naam kapitein O'Neill." Een half gesmoorde uitroep ont snapte Virginia. De Franse detective keek haar onderzoekend aan. „Ik geloof wel, dat ik de reden van madame's verbazing begrijp. Over 'n paar minuten zal het u allen wel eveneens duidelijk zijn.._. Nu had den wij wij van de Süreté de overtuiging, dat kapitein O'Neill nie mand anders was dan koning Victor maar we hadden geen bewijzen. En dan woonde er in Parijs nog een W gaafde jonge actrice een zekere Angèle Ivlory, van de Folies Bergère die wij voor de handlangster van Koning Victor aanzagen. Maar ook voor die theorie hadden we geen ba- wijzen. „Omstreeks die tijd, dus ongeveer zeven jaar geleden, kreeg Parijs be zoek van de jonge koning van Her zo-Slowakije Nicolaas IV. De men sen van de Süreté werd opgedragen om voor de veiligheid van Zijne Ma jesteit te zorgen; ze kregen speciale instructies betreffende de manier waarop. In het bijzonder werden we gewaarschuwd tegen één speciale re- volutionnaire organisatie: De Broe derschap van de Rode Hand. Nu, achteraf, weten we, dat genoemde Broederschap zich toen met Angèle More in verbinding gesteld heeft en haar aangezocht heeft tegen een flink honorarium, om hen bij de uitvoering van hun plan te helpen. Haar werk was dan, om de jonge koning ver-Mefd op haar te maken en hem mee te lok ken naar een plaats, die zij haar had den aangewezen. Angèle More stak het honorarium in haar zak en be loofde, dat ze de haar toegewezen taak zou vervullen. Maar de jonge dame in kwestie was intelligenter èn ambitieuser dan haar werkgevers gedacht hadden. Het plan ten opzichte van de jonge koning slaagde. Hij werd dol-verliefd op haar en overlaadde haar met juwelen. Toen moet ze het p'an opgevat hebben om koningin te worden. En u weet alle maal, dat het plan slaagde. Ze ging mee naar Herzo-Slowakije als gra vin Varaga Popoleffsky, een verre bloedverwante van de Romanoffs en werd na verloop van tijd koningin Varaga. Niet kwaad voor een Parijse actrice van het zesde plan! Toch moet ze in haar nieuwe rol uitste kend geweest zijn. Maar haar succes duurde niet lang, zoals u weet. De Broeders van de Rode Hand waren woedend over haar verraad en pro beerden twee maa1 haar te vermoor den. Toen dat niet lukte, stookten ze zolang in het land zelf, tot er een revolutie uitbrak en koning en ko ningin vermoord werden. Hun licha men, of wat er van overgebleven was, want ze waren verschrikkelijk onher kenbaar verminkt, bleven bewaard; twee voorbeelden, afschrikwekkende voorbeelden, van het lot, dat vorsten wacht, die de lankmoedigheid van hun volk tè vea1 op de proef stellen. Nu is naderhand gebleken, dat ko ningin Varaga ook tijdens haar kort stondig koninginneschap nog betrek kingen onderhield met koning Victor. Het is zelfs zeer goed mogelijk, dat het bewuste fameuse plan dat zij ko ningin moest worden, bedoel ik in zijn brein ontstaan is. Maar dat is allemaal- gissen. Een feit is, dat ze van het Herzo-Slowaakse hof in de hoofdstad uit, nog met hem in een soort geheimschrift, correspondeerde. Die brieven waren, veiligheidshalve in het Engels geschi'even en werden ondertekend met de naam van een Enge'se dame, de vrouw van een van de diplomaten, die aan het hof verbonden waren Afc deze corres pondentie ontdekt was en de dame in kwestie had ontkend, dat de onder tekening van haar was, dan zou ze, heel eenvoudig door de compromit- Joofd zijn... Ze gebruikte uw naam, terende aard van de brieven, niet ge- mrs. Revel." „Ja, ik weet het," zei Virginia. Ze werd beurtelings rood en bleek. „Dat is dus het geheim van die brieven. Ik heb mijn hersenen gepijningd, om voor die kwestie een verklaring te vinden." „Wat een gemene streek!" riep Bill verontwaardigd uit. „De brieven waren geadresseerd aan kapitein O'Neill in Parijs. Voor een buitenstaander hebben ze de be- i tekenis, die ik al genoemd heb: het zijn liefdesbrieven van een vrouw, maar door 1 atere gebeurtenissen wor den ze anders belicht. Na de moord op koning en koningin verhuisden de kroonjuwelen, die bij de plundering van het kasteel in verschillende han den beland waren, successievelijk naar Parijs en daar werd de ontdek king gedaan, dat negen-tiende van de hele verzameling imitaties waren, en er waren stenen onder Herzo-Slo waakse kroonjuwelen, dat kan ik u verzekeren. Zoals u ziet, was koningin Varaga haar liefhebberijen van vroe ger nog niet vergeten. Nu gaan we nog even terug naai de tijd, toen Nico.1 aas IV en koningin Varaga Engeland kwamen bezoeken en bij die gelegenheid bij nu wijlen de markies van Caterham, toentertijd minister van Buitenlandse Zaken, lo geerden. Herzo-Slowakije-is een klein land, maar het kon toch niet gene geerd worden. En dus werd koningin Varaga ontvangen. Hier hebben we dus de combinatie; koninklijke hoog heid en expertdief, of in dit geval dievegge, die ik u zoeven genoemd heb. En daarbij komt dat de imitatie die zo goed was, dat het bedrog pas jaren later daar Parijse experts ontdekt werd door niemand anders dan koning Victor gefabriceerd kon zijn. Trouwens de gehele opzet geniaal en gedurfd wat typisch koning Victoriaans." (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2