FREDERIK
PARTIJRAAD KVP BIJEEN
Radiostraling, radar en V 2
in dienst der Sterrenkunde
AAN KOLPING
TROUW
SATERDAG 13 NOVEMBER 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
De jongste verkiezingen -
Actie Weiter - „Onafhankelijke
Boerenpartij" - Gezinspolitiek -
Oorlogsschade
Bij de opening van de vergadering
van de Partijraad der Katholieke
Volkspartij, welke vandaag in
Utrecht wordt gehouden, heeft de
voorzitter van de partij, de heer W.
J. Andriessen, een rede gehouden,
waaraan het volgende is ontleend.
't Zou struisvogelpolitiek zijn te
willen ontkennen, dat .ook deze ver
kiezingen geen zwakke plekken te
zien gegeven hebben. Ik doel hierbij
niet op de actie-Weiter, doch heb het
oog op bepaalde plaatsen en streken
van het land, waar ons stemmencij-
fer hoger had kunnen zijn. De par
tijleiding is bezig met een analyse
van de stembus-uitslag en is voorne
mens, bijzondere aandacht aan deze
zwakke plekken te besteden.
Een woord van dank richtte spre
ker aan het adres van allen, die hun
medewerking aan de verkiezingen
hebben gegeven.
Hierin betrok de voorzitter óok
hen, die de partij financieel hebben
gesteund.
De heer Andriessen noemde het
een feit van betekenis te kunnen
vaststellen, dat belangrijke bedragen
door individuele personen beschik
baar zijn gesteld, om de verkiezings
actie te kunnen financieren.
Sprekende over de actie-Weiter
zeide de heer Andriessen o.m.: Wij
allen hebben deze actie betreurd, om
dat ze afbreuk heeft gedaan aan de
staatkundige eenheid der Nederland
se Katholieken.
De eigen tijdse ontwikkeling, met
de daarmede gepaard gaande ernsti
ge verschijnselen van innerlijke ver
zwakking, vervaging van grenzen,
normen en maatstaven nopen tot de
conclusie dat de eenheid der Kotho-
lieken in staatkundig opzicht van
enorme betekenis ie. Hopenlijk zal
het a.s. congres der partij gelegen
heid bieden hierop wat dieper in te
gaan.
Intussen heeft de lijst van het
voorlopig katholiek comité ruim
60.000 stemmen verkregen en ver
kreeg de heer Weiter zijn zetel in
onze volksvertegenwoordiging.
Men zal zich herinneren dat het
comité-Weiter zelfstandig met een
lijst meende te moeten uitkomen, om
dat de K.V.P. een verderfelijk Indo
nesisch beleid voerde en samenwerk
te met de P. v. d. A. Van een samen
werking, als door de heer Weiter be
doeld, met laatstbedoelde partij, kan
niet meer worden gesproken. De Ka
tholieke Kamerfractie heeft bewust
en weloverwogen een Kabinet op
bredere basis gewenst en de feiten
v/ijzen m.i. uit, dat deze visie alles
zins juist is geweest. Deze samen
werking kan dus niet meer als een
rechtvaardiging voor een afzonderlijk
optreden van de groep-Welter gel
den. Onder verwijzing naar de aan
kondiging van het Katholiek Comité
van Actie (groep-Welter) op 5 Oc
tober 1.1., waarin werd medegedeeld,
dat deze groep in een vastomlijnde
organisatievorm zal deelnemen aan
de eerstkomende gemeenteraadsver
kiezingen, concludeerde spreker, dat
het katholiek comité van actie het
woordje „voorlopig" was reeds ver
vallen zich tot een politieke orga
nisatie formeert en als zodanig aan
de gemeenteraadsverkiezingen deel
neemt. Hierbij speelt noch het Indo
nesisch beleid, noch het samengaan
met de P. v. d. A. een rol, aldus spr.
Inmiddels zal het partijbestuur,
naar aanleiding van hetgeen ik zo
juist over de partijvorming van het
Katholiek Comité van Actie mede
deelde, een circulaire aan de afdelin
gen van de partij doen uitgaan, waar
in gewezen zal worden op artikel 24,
lid 3 en op artikel 36, lid 2 van het
algemeen reglement der partij, waar
in is bepaald dat verplicht royement,
door de afdelingsbesturen, moet vol
gen van leden, die lid zijn van een
andere politieke organisatie. Hieron
der wordt verstaan elke georgani
seerde electorale samenwerking met
staatkundig doel, buiten een der in
hoofdstuk II, paragraaf 7, genoemde
organisatie-verbanden.
Een waarschuwend woord moge ik
ook laten horen, aldus' spr.. naar aan
leiding van de oprichting van een
..Onafhankelijke Boerenpartij" eigen
lijk gezegd is de naam „Nederlandse
boerengemeenschap", doch deze is paj
later gekozen, kennelijk met de be
doeling de goegemeente zand in de
ogen te strooien. Merkwaardig is de
liefde, welke van communistische zij
de voor dit geval ten toon gespreid
wordt. Wanneer van die kant. met
instemming, daarin gezien wordt een
samen bundelen van de oppositie te
gen het regeringsbeleid yi de land
bouw, dan weten wij uit welke hoek
de wind waait.
Een ander punt, dat onze belang
stelling vraagt is de bestrijding van
wat ik nu maar, zacht gezegd, zal
noemen de prikkellectuur. Het is een
raadsel, hoe in deze tijd van papier
schaarste, zoveel vuil van onze druk
persen kan rollen.
Een andere aangelegenheid, welke
de laatste weken heel wat pennen in
beweging heeft gebracht, is de loon-
en prijspolitiek van de regering.
Hoe de Katholieke fractie over de
gang van zaken denkt, is u gebleken
en het heeft weinig zin hierover in
dit openingswoord veel te zeggen.
Desgewenst is er hedenmiddag gele
genheid om daarover met de fractie
voorzitter van gedachten te wisse
len.
Wel zal het uw instemming gehad
hebben, dat het dagelijks bestuur van
de partij een verklaring heeft gepu
bliceerd, waarin het afkeuring heeft
uitgesproken over het feit, dat de re
gering niet onmiddellijk haar voor
nemens ten aanzien van de gezinnen
met meer dan 4 personen concreet
1-nbaar heeft gemaakt. Daarop had
den gezinnen recht.
zien van dit stuk gezinspolitiek de
kinderbijslag waakzaam en werk
zaam blijven. Niet omdat wij het zo
prettig vinden, doch omdat de gro
tere gezinnen met niet verdienende
kinderen ook aanspraak hebben op
een redelijk deel van wat er te ver
delen valt. Natuurlijk moeten deze
aanspraken binnen redelijke grenzen
gehouden worden reden tot kla-
jen bestaat daartoe tot nog toe dunkt
m(j niet doch binnen di° grenzen
moeten deze aanspraken dan ook
worden gerealiseerd.
Iets anders liggen de stukken ten
aanzien van de materiële oorlogs
schade. In ons Katholieke volksdeel
is dat, evenals in andere bevolkings
groepen, een brandend probleem.
Uitingen daarvan hebben we nog niet
zo heel lang geleden kunnen verne
men uit Limburg Dit probleem moet
met bekwamen spoed worden aange
pakt en tot een redelijke oplossing
worden gebracht. Blijkbaai wil dit
ook de regering. Om van de gevoe
lens van de partij ter aanzien van
deze materie te doen blijken, zal het
partijbestuur in de loop van deze
vergadering voorstellen, in een motie
deze gevoelens tot uitdrukking te
brengen en, bij aanvaarding daarvan,
deze motie aan regering en volksver
tegenwoordiging doen toekomen. Ho
penlijk zal dit optreden er aan mede
kunnen werken een spoedige behan
deling te bevorderen.
KINDERBIJSLAG GEVRAAGD OOK
VOOR ZELFSTANDIGEN.
Motie Dioc. Kath. Middenstandbond.
De Centrale Raad van de Katho
lieke Middenstandsbond in het Bis
dom Haarlem in vergadering bijeen
op Woensdag 3 November j.l. in Ho
tel KrasnapolSky te Amsterdam;
kennis genomen hebbende van de
maatregelen der regering in ver
band met de intrekking, c.q. ver
mindering van de subsidies op voed
sel en brandstoffen;
spreekt zijn ernstige teleurstelling
uit, dat in deze maatregelen geen
rekening is gehouden met de toene
mende moeilijkheden waarin grote
groepen van middenstandsonderne
mers hierdoor zijn geraakt.
Immers, op de eerste plaats ko
men de kleinondernemers, wier in
komen in vele gevallen op hetzelf
de niveau liggen dis van de arbei
ders. niet voor een bijslag in aan
merking; terwijl toch ook voor hen
als consument de huishoudelijke uit
gaven toenemen, maar vervolgens
mogen zij de loonbijslagen die zij
aan hun werknemers moeten uitbe
talen althans voorlopig niet
doorberekenen.
Enerzijds dus een verhoging van
hun budget als consument, ander
zijds in vele gevallen een ernstige
verhoging van hun bedrijfsonkosten.
Vervolgens brengt de Centrale
Raad de noden van de vooral grotere
middenstandsgezinnen onder de aan
dacht, welke door de laatste maat
regelen nog ernstig zijn toegenomen
Besluit deze Motie ter kennis te
brengen aan het Dagelijks Bestuur
van de N. R. K. M. met het dringend
verzoek om ten spoedigste alle stap
pen te doen om te bevorderen, dat
de dreigende en gedeelte'ijk reeds
ingegane nieuwe lasten zullen wor
den opgeheven, c.q. voorkomen, en
dat zal worden getracht ten spoedig
ste ook de zelfstandigen te doen in
schakelen in de kindertiijslagrege-
ling, waarvoor in afwachting op de
definitieve inschakeling een noodre-
geling in het leven zou moeten wor
den geroepen.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 123, Lelden
voor
In de inaugurele rede, welke de nieuw benoemde hoogleraar in de ster
renkunde aan de Leidse universiteit,prof. dr. P. Th. Oosterhoff, ter gele
genheid van zijn ambtsaanvaarding heeft uitgesproken heeft hij interes
sante mededelingen gedaan over de ontwikkeling der practische sterren
kunde.
Inaugurele rede van
prof. dr. P. Th. Oosterhoff
Na erop gewezen te hebben, dat de
sterrenkunde als een der oudste, zo
niet als de oudste der natuurweten
schappen is te beschouwen, gaf prof.
Oosterhoff een uitvoerige uiteenzet
ting over de ontwikkeling, die de
sterrenkunde gedurende vele eeuwen
heeft doorgemaakt. De techniek van
het waarnemen der hemellichamen
heeft sinds het werk van ycho Bra-
he in de zeventiende eeuw wel zeer
grote veranderingen ondergaan en
vooral gedurende de laatste vijftig ja
ren is deze ontwikkeling in versneld
tempo geschied, terwijl wij nu onge
twijfeld leven in een tijd, die althans
wat de sterrenkunde betreft, grote
beloften voor de toekomst inhoudt.
Over de speciale en zeer algemene
eigenschap van de sterrenkundige
waarneming, zeide spr., dat deze niet
kan worden gekoppeld aan het expe
riment, dat in de meeste andere na
tuurwetenschappen een zo belangrij
ke plaats pleegt in te nemen. De zon,
de planeten, de kometen, de sterren
en de donkere en licht gevende ne
vels, zij i 11e zijn zo ver van ons, aard
se waarnemers, verwijderd, dat van
een beïnvloeding dezer objecten door
ons zelf geen sprake kan zijn.
Na uitgeweid te hebben over het
instrumentarium, dat de astronoom
thans tot zijn beschikking heeft en
waarbij men '-nderscheidt refractoren
en reflectoren, waarbij in het eerste
type de optiek uit lenzen, in het twee
de uit spiegels bestaat, wees spr. er
op, dat de fotografie langzaam maar
zeker een steeds belangrijker plaats
in de sterrenkunde is gaan innemen.
Een voortdurend toenemende gevoe
ligheid, een betere homogeniteit en
houdbaarheid der emulsies en vele
andere factoren werkten er toe mee,
dat in de tegenwoordige tijd een
groot percentage der waarnemingen
langs fotografische weg wordt ver
kregen. Men heeft lang gezocht naar
nieuwe middelen, die de fotografi
sche plaat bij het meten der intensi
teiten zou kunnen vervangen, en na
dat deze methode eindelijk gevonden
was, raakte zij spoedig sterk op de
achtergrond, voornamelijk door de
ontwikkeling van de foto-electrische
fotometer. De geweldige ontwikke
ling van de techniek gedurende de
afgelopen oorlogsjaren bleek reeds
spoedig, nadat de vrede was gesloten,
ook voor de sterrenkunde vele conse
quenties met zich te brengen, welke
heden nog niet ten volle kunnen
worden overzien. De in de oorlog ont
wikkelde multiplier fotocel zal daar
bij een belangrijke rol spelen. Bij de
ze foto-electrische cel, die niet groter
is dan een normale radiolamp, heeft
men een millioenvoudige versterking
van de fotostroom weten te bereiken.
Evenmin als de ontvanginstallaties
voor het onderzoek der radiogolven,
zullen de twee typische oorlogspro
ducten, waarmee interessante ster
renkundige resultaten zijn bereikt,
tot de normale uitrusting van een
sterrenwacht gaan behoren. Zowel de
radar, als de eens zo gevreesde V 2
zijn nl. kort geleden dienstbaar ge
maakt aan de sterrenkunde.
De radar wordt voornamelijk ge
bruikt bij de waarneming der vallen
de sterren. Het is misschien overbo
dig te wijzen op de misleidende be
treden, wanneer een vast deeltje, dat
gewoonlijk kleiner is dan een milli
meter, met grote snelheid in de at
mosfeer van de aarde terecht komt.
Behalve de lichtuitstraling tengevolge
van de wrijvingswarmte, treden nog
ionisatiaverschijnselen op langs de
baan van de meteoriet en de hierbij
vrijgekomen electronen weerkaatsen
de uitgezondm radargolven. Uit het
tijdsverloop tussen uitgezonden sig
naal en ontvangen echo kan de af
stand worden berekend en zelfs is
men in staat de afstand van de me
teoriet te bepalen, terwijl deze waar
neming in tegenstelling tot de mees
te andere door bewolking in het ge
heel niet worden belemmerd.
Met behulp van de V 2 heeft men
voor het eerst spectra van het zon
licht kunnen verkrijgen, die zich tot
in het verre ultraviolet uitstrekken.
De dampkring der aarde vormt een
onoverkomelijk obstakel voor een
niet onbelangrijk gedeelte der zonne
straling. Zo is o.a. een kleine hoe
veelheid ozon op grote hoogte er de
oorzaak, dat in een bepaald golfleng-
tengebied de ultraviolette stralen niet
tot ons kunnen doordringen, zelfs al
zouden de waarnemingen op de hoog
ste bergtop worden verricht. De V2
echter kan ongekende hoogten, tot
boven de 150 Km., bereiken en dus
vulde men di ruimte, die enkele ja
ren geleden nog springstoffen placht
te bevatten, met spectrografen, hoog
temeters en wat dies meer zij en men
is er in enkele gevallen in geslaagd
het projectiel na zijn duizelingwek
kende vlucht terug te vinden, waar
bij de films nog in bruikbare staat
bleken te verkeren.
Spr. besloot zijn interessante ver
handeling met enkele woorden te wij
den aan degene, die met de instru
menten werkt en de bestaande me-
hoden toepast.
RIJKSMUSEUM VOOR
VOLKENKUNDE.
In verband met werkzaamheden in
de hall, zal de hoofdingang van
Maandag 15 November af geduren
de ongeveer twee maanden geves
tigd zijn aan de achterzijde van het
museum, le Binnenvestgracht 33. De
ze werkzaamheden maken het even
eens onmogelijk de op de begane
grond ingerichte zalen voor het pu
bliek geopend te houden Wel zullen
geopend blijven de op de eerste ver
dieping gelegen afdelingen, t.w.: Ja
pan en vasteland Azië, Plastiek en
OUDERAVOND R.K. VAKSCHOOL
VOOR MEISJES, TE LEIDEN.
Ruim honderd vaders en moeders
gaven Donderdagavond aan de uit
nodiging gehoor, in de R.K. Vak
school een ouderavond bij te wonen.
Deze ouderavond werd gehouden
voor de ouders der eerste-jaarsleer—
lingen van de primaire dagopleiding
en had tot doel het contact te leg
gen tussen ouders en school en de
samenwerking te verzekeren.
Slechts heel kort traden aan het
begin van de avond de vertegen
woordigsters van de 6 eerste-jaars
klassen voor het voetlicht met een
lied en een declamatie. In een dui
delijke inleiding, waar alle ouders
zeer geïnteresseerd naar luisterden,
behandelde de directrice, mej.
Schreurs, de mooie maar moeilijke
taak van de opvoeders. Vroeger was
de opvoeding een minder zware taak,
dan in de tegenwoordige moeilijke
tijd en daarom kan en wil de school
met haar rijke hulpmiddelen de
ouders een grote steun zijn. Maar dan
is het noodzakelijk, dat ouders en
school elkaar kennen, met elkaar sa
menwerken en eikaars gezag hoog
houden.
Voor het meisje dat na de lagere
school geen ULO of Midelbare School
bezoekt, is de Huishoudschool een
prachtige voorbereiidng voor het la
tere leven. Ervaren vakleraressen ge
ven onderricht in de naaldvakken, de
huishoudelijke vakken n.l. koken en
wasbehandeling en in Algemeen-
Vormend Onderwijs.
Deze primaire, d.i. eerste, opleiding,
duurt 2 jaar, waarna de meisjes of
een zeer goede hulp in het gezin
kunnen zijn of zich verder bekwa
men in de Vakopleiding voor cos-
tuumnaaister, in de Middagooleiding,
in de opleiding Hulp in de Huishou
ding of Kin der verzorgster.
Steeds wordt gestreefd naar ver
nieuwing en verbetering van het on
derwijs, naar aanpassing bij het prac
tische, huiselijke leven. In verband
hiermee behandelde mej. N. Fokke
in het kort de nieuwe methode voor
naaien, waarmee in de afgelopen 2
jaar verrassende resultaten zijn be
reikt. Nadat gelegenheid gegeven
was tot het stel1 en van vragen, ver
spreidden de ouders zich over de
verschillende lokalen. Er was een
kleine collectie uitgestald van de
werkstukken van de naaldvakken,
stofversieren, tekenen en alg. vor
mend onderwijs. De leerlingen bo
den haar ouders een kopje thee aan
en in alle lokalen waren de lerares
sen aanwezig om de inrichting uit
te leggen en met de ouders over de
belangen van de kinderen te spre
ken.
De voldoening van ouders en leer
krachten aan het einde van deze pret
tige leerzame avond was het beste
bewijs, dat deze eerste van een se
rie oudersavonden een groot succes
is geworden.
ERE-SCHULD EN DANKBAARHEID
Dinsdag a.s. geeft de afdeling Zuid-
Holland van de Vereniging Ereschuld
er Dankbaarheid opnieuw een film
voorstelling in de Stadsgehoorzaal.
Waren het de vorige maa1 de films,
betrekking hebbende op de mobilisa
tie en de strijd van het Nederlandse
leger in de jaren 1939 en 1940 alsme
de de bevrijding van Nederland in
1945, thans zullen worden vertoond
de documentaire geluidsfilms betref
fende het leven van de Nederlandse
militairen in Indonesië.
Waar de toestand in Indonesië mo
menteel in het brandpunt van de be
langstelling staat, is het een goede ge
dachte geweest bedoelde films thans
in Leiden te brengen, waardoor men
zichzelf een goed beeld kan vormen
van het leven en werken van onze
jongens overzee.
De opbrengst komt wederom uit
sluitend ten goede aan de militaire
oorlogsgewonden en de nagelaten be
trekkingen van de gesneuvelden.
De overheid kan hen helpen, doch
er komt tegenwoordig zoveel meer
kijken om rond te komen en daarvoor
is geld nodig, veel geld.
APOTHEKERS-ASS. EXAMEN.
Geslaagd Apothekers-ass. examen
de dames W. M. E. Beyer te Den
Haag; P. J. Burger te Wilhelmina
dorp; 1. van Laarhoven te Leiden;
T. Leunis te Terneuzen; T. de Neve
te Den Haag: C. van Oosten te Maas
sluis; J. J. C. Pollen te Den Haag
E. J. Quant te Den Haag; A. C. M
Smit te Delft; P. J. Verboom te Dor
drecht; C. A. Zieck te Voorburg en
de heer J. G. B. Kerstiëns te Delft,
Enige weken geleden hielden ruim
20.000 leden van de Gezellenvereni-
gingen in Duitsland een grote bijeen
komst
Nu bereikte ons het bericht, dat
van 1 Januari a.s. af het „Kolpings-
blatt" wederom zal verschijnen.
Als derde blijde mededeling be
reikte ons langs andere bron dan het
krantenbericht een tijding, dat in
middels in Duitsland wederom een
vergadering van Centraal Presiden
ten der Gezellenverenigingen heeft
plaats gevonden.
Alhoewel de Leidse Gezellenver-
eniging na de oorlog niet is terugge
keerd, hetgeen trouwens met alle
verenigingen in Nederland, niet is
geschied, is het Kolpingswerk nog
niet dood.
Bovenstaande berichten tonen aan,
dat Vader Kolpings gedachten nog
leven, en over de wereld zullen rond
gaan.
Welke de invloed is geweest op
het huidige geslacht, dat zich in zijn
jeugd voor de katholiek-sociale werk
zaamheid van het Kolpingswerk
openstelde is by benadering niet te
vermoeden.
Overal treft men de Gezellen
meer nog de Gezellen-geest nog
aan.
De deviezen; Godsdienstzin, ar-
beidzaamheid, vrolijkheid, en eens
gezindheid zijn niet vergeten. Ster
ker, deze deviezen hebben bij de
Gezellen nog niets van hun heerlijke
glans verloren.
Ook in Leiden en de omgeving
treft men op alle posten van het
maatschappelijke leven de voorma
lige St. Joseph's Gezellen aan.
Uit persoonlijke contacten met le
den van de voormalige Gezellenver-
eniging zowel in Leiden, als te
's-Gravenhage, als in de naaste om
geving van deze plaatsen is geble
ken, dat er bij velen een heilig heim
wee bestaat naar de Geezllenver-
eniging, welke allen zo heilig was.
Door velen worden de hoogtij-da
gen in het leven van Vader Kolping
in eigen huisgezin, soms met enige
vrienden, wel gevierd.
Kolpings geboortedag en de dag
van diens overlijden wordt door de
Gezellen nog algemeen herdacht; het
zijn de data respectievelijk van 4 en
t December.
Zij, die aan de herdenking van Va
der Kolpings geboortedag en de dag
van diens afsterven meer dan per
soonlijke aandacht willen besteden,
worden verzocht hun naam en adres
op te geven aan ondergetekende: P.
B. H. Oostdam, Witte Singel 85, Lei
den (telef. 22851).
Moge ik deze regels, gewijd aan de
onvergetelijke Adolf Kolping, beslui
ten met de aanhaling van het een
voudige opschrift op diens graf in de
helaas verwoeste Minoritenkerk te
Keulen:
„Hier rust Adolf Kolping. Hy
smeekt om de aalmoes van het ge
bed" en de laatse alinea van het ge
bed, dat de Leidse St. Joseph's Ge
zellen in het gebouw Rapenburg 52
en in de St. Lodewijkskerk bij her
haling voor de Zaligverklaring van
hun Vereerder Stichter hebben ge
beden;
„Moge hem de eer der Altaren ge
worden tot meerdere eer en glorie
van God, tot heil van onze door vele
gevaren bedreigde jeugd".
P. B. H. OOSTDAM.
LEIDS STUDENTEN TONEEL VOOR
WORLD STUDENT RELIEF.
Het Nederlands Comité van World
Student Relief, dat zich beijvert om
het om gewetenswille elders uitge
weken studenten moge'ijk te maken
hun studie in Nederland voort te
zetten en te voltooien, streeft er
naar in de eerste plaats de daa-toe
benodigde middelen uit directe aca-
damische samenleving bijeen te bren
gen. Deze kan evenwel niet alles
doen en daarom wordt thans ook een
beroep gedaan op niet-academici.
De actie voor W. S. R. naar buiten
het academieverband zal echter ge
heel het academische stempel blij
ven dragen, doordat het Leidsch Stu-
tenten Toneel bereid is gevonden in
divers steden een toneeluitvoering
te verzorgen, waarvan alle baten aan
het W. S. R. toeva'len.
Opgevoerd zal v/orden het enige
jaren voor de oorlog door Armand
Sallacrou geschreven stuk „L'Incon-
nue d'Arras" in de Nederlandse ver
taling van J Velserboer. De voor
stelling voor de Leidse burgerij vindt
plaats in de Schouwburg op Vrijdag
avond 19 November a.s. Enige da-
"en later volgt een voorstelling in
Den Haag tijdens welke men door
ruime belangste'lin* van officiële
zijde ook uit overheidskringen blijkon
van erkentelijkheid voor deze actie
verwachten mag.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd doctoraal examen Ge
neeskunde: de heren L. H. J. Th.
Crobach te Heerlen en W. Klein
Wassink te Almaar; arts examen
le gedeelte: de heren G. A. M. van
Assen te Rotterdam en S. W. Hogens
te Wassenaar; arts-examen 2e ge
deelte: mej. J. J. Bouman te Voor
burg en de heer E. G. Wijngaarde te
Leiden.
LEIDSCHE KUNSTKRING
„VOOR ALLEN".
Op Maandag 22 November zal de
vermaarde Hongaarse cellist Tibor de
Machula, die hier reeds herhaaldelijk
met veel succes optrad, een sonate
avond geven met onze zo bekende
pianist Theo van der Pas, waar wer
ken zullen worden uitgevoerd van
Beethoven, Kodaly en Rachmaninov.
Bioscopen
Luxor heeft deze week Abott en
Costello op het witte doek in de
film „Op glad ijs". Zij stellen zich
voor als een paar nette fotografen,
maar reeds spoedig zijn ze na-
tuurlyk door toevallige omstandig
heden bij een bankroof betrok
ken. Ze worden genoodzaakt, om
hun woonplaats te verlaten en trek-
Partij en fractie zullen ook ten aan-1 naming van de verschijnselen, die op- Maskers, en de Schatkamer.
en het avontuur met
Kobus Kluiibeen
verteld door Huibert Te
18.
,,A Grutjes!" stamelde
de waard. „Dat is vast
Notaris Zwingelhout; hij
is de rechterhand van de
roverhoofdman."
„Boem! boem! boem!"
ging het weer op de deur.
De waard komp in
elkaar.
„Verschrikkelijk.." pre
velde hij zachtjes voor
zich heen, „Waar haal ik
zo gauw honderd gulden vandaan.
de notaris komt natuurlijk de be
lasting halen. O, wat moet ik begin
nen." Hij maakte nog steeds geen
aanstalten om de deur te openen.
„Als U mijn wensring eens ge
bruikte," stelde Frederik voor.
De waard ademde verlicht op. „Dat
is waar ook!" zei hij. Hy liep naar de
lade en draaide de sleutel om en..
„Afblijven!' snauwde een dunne
stem. „Je wilt natuurlijk je geld voor
my verstoppen, hè? Maar dat zal je
niet lukken; zowaar ik notaris
Zwingelhout ben. Doe de deur open!"
Frederik zag hoe een wijdgemond
pistool door een kier in de luiken
naar binnen wees; recht op de waard
die zich met knikkende knieën naar
de deur begaf en haastig de gren
dels terugschoof.
ken naar de bergen, waar een
groepje uitverkorenen van de
schaats- ep skisport geniet. Helaas
bevinden zich daar eveneens de
werkelijke bankrovers, die 'n plan
netje ontwerpen, om de twee vrien
den van kant te maken. Maar by
Abott en Costello zijn ze daarvoor
aan het verkeerde adres. Er volgen
allerlei zotte situaties met echt
Amerikaanse gooi- en smijtpartijen,
die natuurlijk in hst voordeel van
de twee grapjassen verionen. Alleen
in de liefde zijn ze niet gelukkig,
maar dit is een feit, waaraan ze al
lang gewend zijn.
Voor degenen, die een onbezorgd
avondje willen hebben, is deze film
bij uitstek geschikt.
In het voorprogramma draait een
interessant filmpje over de belang
rijkste perioden uit het leven van
de grote Amerikaanse president
Roosevelt. Toegankelijk voor alle
leeftijden.
Casino geeft een reprise van de
succesfilm „De kampioen melk
boer", een dwaze historie van een
melkboer, die voor een krachtpatser
wordt aangezien en tenslotte zelf in
zijn kracht gaat geloven. In werke
lijkheid is hij een speelballetje van
gokkende managers. Maar intussen
leidt dit alles tot vermakelijke si
tuaties. Omwille van enkele details
is voorbehoud voor volwassenen ge
boden.
Rex heeft een avonturenfilm
„Texas". De naam duidt voldoende
de inhoud aan. Een nadere om
schrijving is niet te geven, daar de
film gistermiddag nog niet was
aangekomen. Voor 18 jaar.
Trianon. Wanneer Shakespeare
in eigen persoon de filmische weer
gave van zijn „Ham'let" zou hebben
aanschouwd, zou hij er ongetwijfeld
tevreden over zijn geweest. De film
heeft vele mogelijkheden, waarover
het toneel en zeker het toneel
uit Shakespeare's tijd! niet kan
of kon beschikken. Er is door de
regie, gebonden aan de tekst met
haar vele alleenspraken, knap werk
verricht. Het is een filmisch toneel
spel, dat in sommige scènes de fan
tasie, welke de Hamlet-lézer zich al
lezende heeft gevormd, verre over
treft. Zelfs het slot met de vier
voudige moordpartij in het ge
schreven stuk rond-uit gezegd een
draak wordt op de film aangrij
pend. Het is verheugenswaard, dat
de vertoning van de „Hamlet" ge
prolongeerd moest worden. Dege
nen, die de wereldberoemde trage
die der besluiteloosheid nooit ge
lezen hebben, zullen er toe gebracht
worden haar ter hand te nemen.
De Shaltespeare-aanhangers zullen
hun visie op het drama verdiept en
verlevendigd vinden.
Lido. Tarzan is reeds menigmaal
op het witte doek verschenen in de
geheimzinnige sfeer van het machti
ge oerwoud en de wonderlijke die
renwereld, welke hier nog steeds een.
lustoord vindt. Het ging daarbij vry-
wel steeds om hem te bewonderen in
zijn omgang met het dier. In de film
„Tarzan en Tanya" zien we Johnnie
Weissmüller thans met Jane en Boy
'n nieuwe ster in deze omgeving
in dc strijd tegen de blanke jagers,
die de wilde dieren willen vangen om
ze gekooid over te brengen naar de
verschillende dierentuinen in Europa
Ook koning Farrod, de heerser in het
gebied, waar Tarzan woont en waar
de jachtexpeditie belandt, is tegen dat
plan en hij staat slechts toe, dat van
elk soort twee exemplaren, een man-
nettje en een vrouwtje, worden mee
genomen. Evenwel, Koning Farrod
valt ten slachtoffer aan de geidzuciit
van zijn neef, prins Ozira, die 'n goed
voordeel in deze jachtexpeditie ziet.
En.er wordt jacht gemaakt op aller
lei dieren en in ongekende hoeveel
heden, maar Tarzan, bijgestaan door
Jane, Boy, de chimpansee Cheett en
'n kudde olifanten, doen de expeditie
met hangende pootjes terugkeven.
Prachtige opnamen, zeldzame kijk
jes in de dierenwereld, fraaie plan
tengroei, kortom de schoonheid van
deze ongerepte wildernis wordt, lokt
aan tot een bezoek, waarvan men
geen spijt zal hebben. Voor personen
boven 14 jaar.
