S)e &2id6eSotvfcci/»it
Keert minister Stikker terug?
Griekenlands buren veroordeeld
Militair vliegtuig bijVoorhout
neergestort
Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
BINSDAG 9 NOVEMBER 1948
40ste JAARGANG No. 11537
Vliegtuigongeluk
bij Voorhout
Bur. Papeogracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboan 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Fraoco p. p. f 4.90 - Advert 15 ct p. m.ra. Telefoontjes f 1.50
BESPREKINGEN MET HINDERNISSEN
JN DE GISTEREN te Den Haag gehouden ministerraad heeft het Ne
derlandse kabinet de jongste ontwikkeling in Indonesië bestudeerd.
Tevens zou tijdens deze zitting de beslissing moeten worden genomen,
of het nog zin heeft, de heer Stikker opnieuw naar Kalierang te zenden.
Gisteren zijn de adviseurs van minis ter Stikker naar Djokjakarta terug
gekeerd. Waarschijnlijk zullen zij vandaag weer naar Batavia vliegen.
Volgens Associated Press zou men daaruit mogen afleiden, dat de be
sprekingen met Hatta wellicht zullen worden hervat.
Verontschuldigingen
Een Republikeinse woordvoerder
zei gisteren, dat de Republikeinse de
legatie haar verontschudigingen had
aangeboden voor haar brief van 3
November aan de Nederlanders. De
hele zaak is een misverstand, ver
klaarde hij, en een fout van de Repu
blikeinse delegatie in Kalioerang.
Van Nederlandse zijde werd beves
tigd, dat professor Soepomo, een lid
van Cc Republikeinse delegatie, op-
helering had gegeven. De brief was
echter niet ingetrokken. Men achtte
het onwaarschijnlijk, dat minister
Stikker zelf weer naar Djokja zal
gaan. Houdt de minister zich aan
zijn plannen, dan zal hij Woensdag
of Donderdag het vliegtuig naar Ne
derland nemen.
De opdringende
communisten
in China
Generaal Tsjang Kai Sjek heeft ver
klaard, dat de Chinese regering zich
voorbereidt op een langdurige oor-
lig „Om de communisten in China
volledig van de baan te schuiven".
Naar zijn mening zal dit 8 jaar duren.
Tsjang Kai' Sjek noemde het ver
lies van Mandsjoerije ontmoedigend,
doch bracht naar voren, dat dit „de
regering onthief van de ontzaglijke
lasten op het gebied van militaire
uitgaven en het voor de regering
mogelijk maakte zich voor de leger-
handelingen*ten Zuiden van de gro
te muur te concentreren".
In de afgelopen 24 uur zijn op drie
verschillende plaatsen te Sjanghai rel
letjes uitgebroken. Een honderdtal
personen werd gearresteerd, doch
spoedig weer vrijgelaten.
Volgens uit Tienstsin ontvangen
berichten verlaten de regeringstroe
pen Tsj engten, de hoofdstad van de
provincie Jenol. Zij trekken Zuid
waarts om zich, naar men gelooft, te
voegen bij de troepen, die voor de
tegenstand in Noord-China verzameld
worden. Een lange drom vluchtelin
gen trekt in een sneeuwstorm uit de
stad naar Peiping om de door com
munisten geleide legers te ontgaan.
Lin-Tsjeng, een sterkte ongeveer
300 kilometer ten Noorden van Nan
king, die deel uitmaakt van de eer
ste verdedigings linie van Tsjang-
Kai Sjeks hoofdstad, heeft zich aan
de legers der communisten overge
geven. De legers der communisten,
onder generaal Tsjen-Yi zouden
thans opdringen in de richting van
Soe Tsjow, de voegende sterkte der
Nanking. Aan de val van Lin Tsjeng
regeringstroepen aan de spoorlijn
zouden drie dagen van ongekend
■bloedige strijd vooraf zijn gegaan.
In wel ingelichte buitenlandse
kringen te Nanking is men van me-
ninv, dat Nanking nog voor het einde
van dit jaar in communistische han
den zal vallen. Omtrent de toekomst
van de Kwomintang-regering zijn de
verwachtingen verdeeld. Sommige
waarnemers menen, dat zekere groe
pen van de Kwomintang na de even
tuele val van Nanking uiteindelijk
pogingen zullen doen om een coalitie
met de communisten tot stand te
brengen.
Anderen menen, dat Tsjang Kai
Sjek zijn regering zal kunnen over
brengen naar Kanton in Zuid-China
of het eiland Formosa, doch dat in
dat geval alleen de hooggeplaatste
functionarissen mee zullen gaan.
DE COMMUNISTEN ZIJN ER NOG.
Het hoofdkwartier van het Ne
derlandse leger te Batavia heeft gis
teren bekend gemaakt, dat de com
munistische troepen in de Republiek
Djokja steeds verder opruken.
Drie dagen geleden bevonden zij
zich in het bergachtige gebied om de
Lawoe, ten Zuid-Westen van Ma-
dioen. Volgens een Nederlands com
muniqué zijn de communisten door
gebroken naar Sarangan, ten Oosten
van de Lawoe; zij rukken thans op in
de richting van Ngrambe, halverwe
ge tussen Soerakata en Madioen.
Volgens Antara zou in de bergen
rond Sarangan de vroegere republi
keinse premier Sjarifoeddin, die men
vermoord waandde, het bevel voeren
over de communisten.
PRINS BOUDEWIJN NIET IN DE
SENAAT
Pierre Vermeylen, de Belgische
minister van binnenlandse zaken,
heeft bekend gemaakt, dat prins
Boude wijn de wetttige troonopvol
ger van-koning Leopold, de uitnodi
ging van de regering, zitting te ne
mén in de Senaat, wanneer het par
lement wordt geopend, van de hand
heeft gewezen. Prins Boudewijn, die
met zijn vader in de buurt van Ge
neve verblijf houdt, werd bij het be
reiken van de 18-jarige leeftijd auto
matisch uitgenodigd zijn bij de
grondwet bepaalde recht om zitting
in de senaat te doen gelden.
Volgens de secretaris van
koning Leopold, za1 prins Boudewijn
„tot nader aankondiging'* de Se
naatszittingen niet bijwonen.
DUITS DIEET BLIJKT HEEL
GEZOND
Mannen en vrouwen van middelbare
leeftijd in de Britse zóne van Duits
land zijn gezonder dan zij ooit zijn
geweest. De kindersterfte is bijna
even laag als voor de oorlog.
Dit is de conclusie van een rap
port over de gezondheidstoestand in
1947 dat juist is voltooid. Mannen
en vrouwen boven de vijftig leven
langer dan in welke vooroorlogse
periode ook. Doktoren geven als
oorzaak op de verminderde hoeveel
heden voedsel tabak en alcohol, wel
ke de bevolking kreeg hetgeen blijk
baar een heilzame uitwerking had
op de Duitsers.
De minst gezonde mensen zijn de
jonge mannen tussen de twintig en
de dertig. Voor iedere vier die er in
1932 stierven, zijn er in het afgelo
pen jaar vijf gestorven. Oorzaak: de
sterksten en gezondsten gingen in het
leger, de zieken b'even achter.
Heden Veiligheids
raad over
Palestina
Heden zal de Veiligheidsraad op
verzoek van de plaatsvervangende
bemiddelaar, dr. Bunche, een beslo
ten zitting houden, waarop een plan
besproken zal worden Arabieren en
Joden opdracht te geven het wan
kele bestand te vervangen door een
wapenstilstand.
Het plan zou omvatten de instel
ling van brede gedemilitariseerde
zones tussen Joodse en Arabische
strijdkrachten en vermindering van
Joodse en Arabische strijdkrachten.
IS GAZA ONTRUIMD?
Uit gewoonlijk betrouwbare Is
raëlische militaire bron wordt ver
nomen, dat de Egyptische troepen
„de belangrijkste Egyptische basis
in Zuid-Palestina", Gaza, hebben
ontruimd. Volgens deze bron zijn
de Egyptenareh op nieuwe stellin
gen langs de Palestijnse grens te
rug getrokken.
Een militaire woordvoerder te Tel
Aviv ontkende echter de juistheid
dezer berichten.
Ondanks sabotage van Oostelijk blok
|"^E POLITIEKE COMMISSIE der Verenigde Naties veroordeelde giste
ren het optreden van Griekenlan ds Noorderburen, die de Griekste
guerilala's steunen en de bepalingen van het Handvest der V. N. hebben
geschonden. Dit was het gevolg van het artikelsgewijs aanvaarden van
een vier-landenresolutie. Tegenstemmers waren er niet, omdat het Ooste
lijk blok weigerde aan de stemming deel te nemen. De ganse dag heeft
het Sow jet-blok een obstructie gevo erd, die eindelijk aan voorzitter
Spaak de krasse uitspraak ontlokte: „wij zijn hier getuige van een stel
selmatige sabotage onzer besprekin gen". Vandaag komt de „vier-landen
resolutie" van de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk en China in
haar geheel in stemming.
De beslissende alinea van deze re
solutie, die de voortdurende hulp van
Albanië, Bulgarije en Joego-Slavië
aan de Griekse partisanen gevaarlijk
acht voor de vrede op de Balkan en
onverenigbaar met de grondslagen
van het Handvest, ondervond hevige
tegenstand van het Sowjet-blok. Ook
dc laatste alinea, die aan de Assem-
blé voorstelt van de Griekse nabuur
landen te eisen, dat er onmiddellijk
een einde wordt gemaakt aan de hulp
verlening aan de guerilla's waar
onder begrepen het toelaten van deze
elementen op hun grondgebied voor
het voorbereiden van gewapende ac
ties werd tenslotte aangenomen.
Bebler, de Joego-Slavische gedele
geerde, toonde zich buitengewoon
ontsticht. Hij stond op en riep, dat de
commissie zijn land had beledigd.
Hij stelde alles in het werk om stem
mingen gaande te houden over pro
cedure-kwesties.
Spaak, Foster Dulles V.S.) en ver
scheidene anderen lazen de krant
toen Bebler voor de zoveelste maal 't
standpunt van de Oostelijke staten
in den brede uiteenzette.
De voorzitter van de algemene ver
gadering, dr. Herbert Evatt, heeft
Zondag een beroep gedaan op koning
Paul van Griekenland en premier
Themistocles Sophoulis, om de dood
vonnissen op te schorten van tien zee
lieden, die gisteren zouden worden te
rechtgesteld. Zij waren ter dood ver
oordeeld „wegens hulp aan de op
stand tegen de staat door het zen-
DE GAANDE EN KOMENDE MAN
Bij het vertrek van de afgetreden
Luitenant 'Gouverneur-Generaal van
Indonesië, dr H. J. van Mook, van het
vliegveld Kemajoran bij Batavia,
was de Hoge Vertegenwoordiger van
de Kroon, dr L. J. M. Beel aanwe-
r;~ om afscheid te nemen.
Het Noord-
Atlantisch Pact
NOG VOOR KERSTMIS OP PAPIER?
Volgens gewoonlijk betrouwbare
bron zal de tekst van het voorge
stelde Noord-Atlantisch Veiligheids
pact misschien nog vóór Kerstmis
aanstaande op papier staan.
Waarschijnlijk zouden de diploma
ten van de Westelijke mogendhe
den nog vóór Kerstmis te Washing
ton bijeenkomen voor de opstelling
van de overeenkomst. Van Canada
wordt niet verwacht, dat het be
langrijke troepencontigenten be
schikbaar zal ste'len voor onmiddel
lijke dienst overzee.
den van geld en recruten naar de op
standelingen". De Griekse regering
heeft thans besloten de executie op
te schorten.
Frans vliegtuig
vermist
Met ijshockey-spelers
aan boord
Een twee-motorig vliegtuig, toe
behorende aan een Franse maat
schappij, is Maandag niet op de ver
wachte tijd op het vliegveld Croy
don aangekomen. Het toestel was
op weg van Parijs naar Londen en
had zes leden van het Tsjechoslo-
waakse internationale ijshockey-
team aan boord, benevens een uit
twee personen bestaande beman
ning.
Het weer boven het Kanaal was
tamelijk goed. Volgens het tijdstip,
waarop men het laatst contact met
het vliegtuig had, moest het zich
reeds in het gezicht van de Engelse
kust of boven Engeland bevinden.
Alle vliegvelden langs de route
zijn gewaarschuwd, evenals politie
en kustwacht. Een toestel van de
R.A.F. is aan het zoeken. Acht le
den van het team waren reeds te
Londen. Zij hebben gisteravond een
wedstrijd gespeeld.
De twee inzittenden op slag gedood
^^ISTERMIDDAG om even half drie is op een veld bij Voorhout op en
kele honderden meters van het raadhuis een vliegtuig van de Marine
Luchtvaartdienst, een zogenaamde Fi refly operational trainer, neerge
stort. De beide inzittenden van het tweepersoonstoestel, de officier vlie
ger tweede klasse W. A. Limque, die als instructeur fungeerde, en zijn
leerling, de luitenant ter zee tweede klasse W. L. H. de Vries, die het toe
stel bestuurde, werden daarbij op slag gedood.
Ook de regering betreurt het, zo
zegt minister Lieftinck, dat er voor
1949 geen ga7den uitgetrokken kun
nen worden voor nieuwe inpolde
ring in het Zuiderzeegebied en slechts
vijf millioen voor de aanleg van het
AmsterdamRijnkanaal. Op het
ogenblik moet echter om redenen
van monetaire aard als ook in ver
band met de te voeren conjunctuur-
politiek, bij de uitvoering van open
bare werken naar de grootst moge
lijke beperking worden gestreefd. De
regering, aldus minister Lieftinck,
heeft geen andere keuze, wanneer
zij aan de voorziening in de woning
nood en aan de industralisatie de
voorkeur toekent.
Tuinders aan groot
gevaar ontsnapt
Op het bollenveld waren circa tien
meter van elkaar de bloembolenkwe-
ker Willem Verschoor en zijn knecht
Hendrikus J. Preeqen, beiden uit
Sassenheim aan het diep-spitten. Ze
hoorden een vliegtuig, waarvan de
motor afgezet was, boven zich, maar
keken niet op, want aan vliegtuigen
is men hier, in de streek van het
vliegveld Valkenburg, gewend. Plot
seling echter begon de motor te gie
ren. Toen ze opkeken kwam het geel
geschilderde toestel van het type,
dat o.a. op het vliegdekschip Karei
Doorman gebruikt wordt in een
vrille naar beneden, vlak boven hen.
„Hij komt recht ons ons af, lo
pen!" brulde de heer Verschoor. Bei
den renden in paniek weg, zonder
op richting te letten de heer Pree-
nen zelfs in de richting waar het
vliegtuig viel. De heer Verschoor liet
zich, de ogen gesloten, met zijn ge
zicht naar de grond gericht, voorover
vallen, hoorde vlak bij zich een ont
zaglijke klap en kreeg twee golven
zand over zich een. Hij lag op drie
meter afstand van de vleugel van het
toestel. De heer Preenen werd door
de luchtdruk omvergeslagen en kreeg
eveneens een lading zand op zich. Hij
lag op een afstand van ten hoogste
vier meter van het vliegtuig. Dit
vloog tot hun verwondering, niet in
brand.
De motor was in de grond gedron
gen, precies op de plaats, waar de
heer Verschoor had gewerkt. Verder
lag het volkomen vernielde toestel
plat op de grond; de staart was af
gebroken, de propeller eveneens. De
beide inzittenden waren dood en
deerlijk verminkt.
Het bleek, dat het toestel een een-
motorig vliegtuig was, dat op het
vliegveld Valkenburg was opgeste
gen. Deze toestellen dienen om pilo
ten vertrouwd te maken met de mo
gelijkheden van de Fireflies.
Geestelijken, medici en politie wa
ren spoedig aanwezig, evenals een
paar honderd belangstellenden, die
later evenwel door de politie wer
den teruggedrongen. De officier-zee
waarnemer eerste klasse W. J. A.
Ditmar, van het vliegveld Valken
burg, zei dat de vlieger waarschijn
lijk nog getracht heeft zijn 'toestel
in horizontale richting te rukken,
maar dat hem dit in de vrille niet
meer mogelijk was. Van hun para
chutes hebben de inzitenden op de
geringe hooget geen gebruik kunnen
maken. Het stoffelijk overschot van
de heer Limque, kon spoedig worden
geborgen, maar om het lichaam van
de heer De Vries uit zijn positie te
bevrijden moest het vliegtuig door
de bergingsdienst van de Marine
worden doorgezaagd. Een lasapparaat
kon men niet gebruiken, daar de ben
zine overal verspreid lag.
DE SLACHTOFFERS.
De officier-vlieger tweede klasse
W. A. Limque der Koninklijke Ma
rine Reserve tijdelijk verband werd
14 November 1922 te Modjokerto ge
boren.
Hij kwam 1 October 1941 als leer
ling onderofficiervlieger in Neder-
lands-Indië in marinedienst. Toen de
Japanners kwamen week hij uit. In
1943 ging hij naar Amerika voor ver
dere opleiding en in Juli 1943 kwam
hij in Engeland. Hij werd ingedeeld
bij het Engelse „800 squadron". Daar
werd hij met vier andere Nederland
se jachtvliegers op het vliegkamp
schip „Emperor" geplaatst. De „Em
peror" ondersteunde de landing der
geallieerden in Zuid-Frankrijk. De
Nederlanders vlogen met jachtvlieg
tuigen en ondernamen aanvallen op
knooppunten, schepen enz. Dc vijf
Nederlanders zijn allen zeer bekend
geworden in de geallieerde vliegwe
reld. Zij werden neergeschoten in
hun toestellen maar brachten er
steeds het leven af.
Na de invasie in Zuid-Frankrijk
werd deelgenomen aan de invasie
van Griekenland.
Limque ging vervolgens naar het
Verre Oosten. Daar streed hij tegen
het einde van de oorlog tegen de
Japanners in Indië. Bij een operatie
werd de halve staart van Limque's
toestel geschoten. Toch kon hij zijn
machine nog in de nabijheid van het
vliegkampschip brengen, daar liet hij
het toestel op het water landen.
Limque werd opgevist.
Op 1 Septembèr 1944 werd hij of
ficier vlieger derde klasse der Ko
ninklijke Marine reserve tijdelijk ver
band; op 1 Sept. 1946 officier vlieger
tweede klasse. Hij ging op 19 Augus
tus 1946 met de voormalige „Karei
Doorman" naar Indië, keerde in
Maart 1948 per vliegtuig terug en
werd na zijn verlof op 28 Mei 1948
op het vliegveld Valkenburg ge
plaatst. Limque was drager van het
vliegerkruis. Een „mention in des
patches" viel hem tweemaal ten
deel. Hij was gehuwd en woonde te
's-Gravenhage.
De luitenant ter zee tweede klasse
W. L. H. de Vries werd 1 Juni 1922
te Huizum bij Leeuwarden geboren.
Hij trad 28 Augustus 1944 in het be
vrijde Zuiden van Nederland als oor
logsvrijwilliger in marinedienst (ad-
spirantreserveofficier). In Augustus
'45 ging hij naar Engeland, in Sep
tember naar Indië en in December
van dat jaar naar Nederland. 17 Ja
nuari 1946 werd hij bij de marine
staf geplaatst. Op 5 Maart van dat
jaar kwam hij bij de mijnopruimings-
dienst in Leiden. Enige maanden la
ter, n.l. op 22 Juli, werd hij oudste
officier op H.M. Mijnenveger „Born-
diep" te IJmuiden. Een jaar later
werd hij gedetacheerd bij de lucht
strijdkrachten op Gilze Rijen om tot
vlieger opgeleid te worden. Vier Oc
tober 1948 werd hij op het vliegveld
Valkenburg geplaatst.
DEMOBILISATIE
VOORZIENINGEN IN INDONESIË.
Naar wij vernemen is binnenkort
een Koninklijk Besluit te verwachten,
waarin regelingen worden getroffen
voor de militairen, die bij demobili
satie in Indonesië wensen te blijven.
WEEK-END IN UBBERGEN
aan de Missieschool voor Jonge
Vrouwen
De Missieschool voor Jonge Vrou
wen in Ubbergen heeft Zondag 7
November haar verjaardag gevierd.
Er was een week-end georganiseerd
voor belangstellenden. Veertig jonge
vrouwen hadden zich opgegeven
en zij hebben met grote belangstel
ling de verschillende inleidingen ge
volgd.
Zaterdagavond werd begonnen met
een uiteenzetting over doel en werk
wijze van de Missieschool. Zondag
morgen droeg de Moderator van de
Missieschool de Z.E. Zeergel. Heer
Dr. B. Naaijkens de H. Mis op in de
kapel van dc Missieschool. Daarna
gaf Pater Naaijkens aan de hand van
meerdere encyclieken aan, hoe het
geestelijk leven van een missionaris
zal moeten zijn.
De heer Ir. Maclaine Pont hield
een boeiende voordracht over de
wordingsgeschiedenis van de volke
ren in Indonesië. De Z.E. Heer E. van
Mens voort C.M. sprak over zijn mis
sionering in Soerabaja.
De deelneemsters vertrokken tegen
het eind van de middag, verrijkt met
nieuwe kennis, maar vooral bezield
met een groot verlangen om zich als
leek ook daadwerkelijk te mogen in
zetten voor het missiewerk van de
Kerk.
Dat de mogelijkheden groot zijn
blijkt uit de veel aanvragen van de
Missie-overheid uit verschillende ge
bieden. Deze aanvragen betreffen
vooral krachten op medisch- en on
derwijsgebied. Voor jonge vrouwen,
die als leek op dit terrein in de mis
sie willen gaan werken, begint op 16
Mei a.s. weer een nieuwe cursus te
Ubbergen.
Winkels open tot 10
uur 's avonds
In St. Nicolaas- en Kersttijd
Naar de „Tijd" verneemt heeft de
minister van Economische Zaken de
Middenstand geraadpleegd over het
langer openhouden van de winkels
in de St. Nicolaas- en Kersttijd.
Te verwachten is een rege'ing ge
lijk die het vorig jaar'van kracht
was: alle zaken zullen geopend
kunnen zijn tot 10 uur 's avonds en
wel van 2 tot en met 5 December en
van 22 tot en met 24 December.
Voorts kan gemeld worden, dat de
hoofdpunten bekend zijn van de
binnenkort te verwachten Winkel
sluitingswet. Het sluitingsuur, dat in
de oude wet op 8 uur 's avonds was
gesteld en in de bezettingstijd tot 6
uur werd teruggebracht, wordt nu
op 7 uur 's avonds bepaald.
De nieuwe wet schrijft een ver
plichte sluiting voor van alle zaken
op Dinsdag middag. Tenslotte is in
de pen, dat de winkels op Donder
dagavond open zullen blijven.
£e.n koAhettjt...
Dezelfde sterm, die hier een eik
breekt, waait ginds duizend zaadkor
rels naar de aarde, waarin zij kunnen
kiemen.