De godsdienstige toestand
het na-oorlogse Polen
in
MAANDAG 25 OCTOBER 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 3
Overval met roof te
Giekerk opgelost
Twee Leidenaars de daders
De politie heeft na lang speuren de
twee daders gearresteerd, die in de
nacht van 1 op 2 October hebben hv
gebroken in de zuivelfabriek Tryn
walden te Giekerk in Friesland. Ge
maskerd hebben de inbrekers toen de
directeur in zijn slaapkamer overval
len en hem vastgebonden. Met eer
bedrag van ongeveer vierduizend gul
den en twee fietsen, gingen zij er
vandoor. De dieven hadden verwacht
ongeveer 80.00a gulden te zullen vin
den. Zij hebben juist een lange tijd
achter de tralies gezeten voor veer
tien inbraken te Wassenaar. In de ge
vangenis hadden zij kennis gemaakt
met enkele Friese collega's, die hen
op de mogelijkheden in Friesland we
zen. De maskers en de in het water
geworpen fietsen zijn teruggevonden.
Op een van de mannen is ook een
vuurwapen aangetroffen. Het zijn
twee Leidenaars.
De aangehoudenen zijn de gebrs.
L. V. en W. V. uit Leiden. Zij wer
den op verzoek van de politie uit
Leeuwarden door de Leidse politie
hier ter stede gearresteerd. Een
pistool en maskers werden in hun
huis gevonden. De daders zijn nau
welijks 20 jaar en hebben reeds ge
ruime tijd achter de tralies doorge
bracht.
De politie verwacht dat er door de
arrestatie nog meer inbraken in het
Noorden zullen worden opgelost.
LEIDEN
ZILVEREN JUBILEUM VAN
BUURTVERENIGING
„EENSGEZINDHEID".
Druk bezochte receptie.
Als verreweg dc oudste onder haar
Leidse collega's, heeft de buurtver
eniging „Eensgezindheid", voortgeko
men uit de gelijknamige woning
bouwvereniging, Zaterdag haar zil
veren jubileum herdacht.
's Middags was er -een druk bezoch
te receptie in „De Burcht", tijdens
welke de beschermheer, de heer P. J.
van Hoeken, het bestuur complimen
teerde en er op wees dat de vereni
ging er in geslaagd is aan haar doel
te beantwoorden, n.l. ontspanning te
geven aan de kinderen.
De heer K. Hüner, voorzitter van
de jubileumcommissie, wees op de
mooie taak van de vereniging, om de
kinderen van de straat te houden en
hun iets nuttigs tet leren. Met de
wens voor de 25 volgende jaren, bood
spr. een fraaie bloemenmand aan, die
een plaatsje vond tussen de vele, die
reeds eerder in de zaal waren opge
steld.
Mevr. A. Plankem-Bosma sprak
namens de echtgenoten van de be
stuursleden en hoopte, dat van het
bestuur steeds veel activiteit uit zou
blijven gaan. Een mooie fruitmand
vergezelde deze woorden.
Verder spraken nog de heren M. I.
Smit, voorzitter van de Federatie van
Buurtverenigingen, B. Broers, na
mens „Ons Eiland", A. Vermeer, van
„Rondom de Haven", B. de Klerk
Wolters voor de Woningbouw ver.
„Eensgezindheid", N. Timmermans,
als afgevaardigde van „Om de St.
Pancras", P. de Goederen, namens
het bestuur van het „Maredijkkwar-
tier", W. Schouten voor het „Haag-
wegkwartier". W. Werkhoven, als ge
deputeerde van de „Burgemeesteis-
wijk", en P. D. Beversluis, voorzitter
van de „Prof.wijk".
Mevr. J. v. d. Broek-Speet, weduwe
van de oprichter, was speciaal uit
Haarlem gekomen om haar geluk
wensen aan te bieden. De voorzitter,
de heer C. de Koning, dankte de spre
kers voor de felicitaties, goede wen
sen en aangeboden bloemen, rele
veerde de oprichting van de vereni
ging en bracht dank aan de oprich
ters, nu hun werk op deze dag met
het zilver omkranst werd.
Feestavond in de Stadsgehoorzaal.
Het zilveren feest werd 's avonds
in de geheel bezette Stadsgehoorzaal
voortgezet met een feestelijke samen
komst, waarvoor men zich de mede
werking had verzekerd van het ca
baretgezelschap „Ferry" en waar aan
medewerkten Tini Lavel, die in haar
creatie van „Juffrouw Jansen" al zeer
veel succes oogstte, Tobi Rix, de mu
zikale clawn, Eddy Canzoni, de zan
ger van het Napolitaanse lied, Diana
en Daranti, twee xylophonisten van
klasse en „The Wilbury's", de komi
sche acrobaten. Zij allen zorgden
voor een aantrekkelijk en vlot uitge
voerd programma, waarmede de aan
wezigen zich uitstekend amuseerden.
Aan het begin van de avond heeft
de voorzitter van het Jubileumcomi
té, de heer Hüner, het bestuur nog
gehuldigd voor de wijze waarop het
steeds de belangen van de vereniging
heeft voorgestaan. Namens de leden
bood spr. de vereniging vier trom
mels en een aantal damspelen aan,
terwijl ook de bestuursleden en hun
dames in de bloemetjes en „sigaren"
werden gezet.
Voorzitter de Koning huldigde we
derkerig het Jubileumcomité, in het
bijzonder de weduwe van de eerste
voorzitter der vereniging, mevr. v. d.
Broek-Speet e.. de heer F. Simons,
één der oprichters van de B.V. Ook
zij mochten allen een aandenken ont
vangen. In een sympathiek woord
heeft de heer de Koning tenslotte
herinnerd aan het droevig ongeval,
dat j.l. Vrijdagmiddag op de Zijlsin
gel heeft plaats gebonden en dat aan
een jeugdig lid van de vereniging het
leven kostte. Staande hoorden de
aanwezigen deze woorden aan, waar
op een minuut stilte werd in acht ge
nomen.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd voor het candidaatsexa-
men Klassieke taal- en letterkunde:
de heer E. F. Furnée, te Utrecht.
UNAC-COLLECTE.
De UNAC-collecte die Zaterdag j.l.
hier ter stede werd gehouden heeft
1736 opgebracht. Als men nagaat,
dat de laatste Rode Kruis-collecte
4000 en collecten voor de Emma-
bloem e.a. gemiddeld 3000 tot
3500 opbrengen is dit een bescha
mend resultaat, dat voor een groot
deel zijn oorzaak vindt in de slechte
opkomst van collectanten. Naast het
personeel \an de Rode Kruis-colonne
meldden er zich maar 40.
Een voorbeeld van ijver was Riet
Speel uit de Leliestraat, die de zwaar
ste bus inleverde met een inhoud
van 93.98.
NYLON KOUSEN.
Dit begeerde artikel is volop te
krijgen bij onze zuiderburen. Trou
wens alles is er in ruime mate aan
wezig, en het is zeker de moeite
waard er eens een kijkje te gaan
nemen. De Ned. Kath. Reisver. afd.
Leiden stelt u hiertoe in staat door
haar laatste reis in dit seizoen naar
Antwerpen en Brussel, op Zondag 7
November. Dat het vroeg donker
wordt zal u zeker niet spijten, indien
u Brussel ziet badend in een zee van
licht, met haar lichtreclames en
prachtige etalages. De boulevards,
waar de mooiste wagens u voorbij
snorren, zullen zeker niet nalaten
een indruk achter te laten. Vóór de
(strenge) winter komt, nog éénmaal
eruit. Men leze de annonce van he
denavond in dit blad.
CIRCUS MULLENS IN DE STAD.
Een circus brengt kleur en leven
in de stad. Het nobele spel van fiere
paarden, knappe dressuurkunst,
staaltjes uit de hogeschool van de
rijkunst, vermengd met de spanning
rond adembenemende krachttoeren,
dat alles vormt de traditionele sfeer
van het circus.
Deze week komt het Nederlandse
circus Mullens in de stad. Het heeft
de roep van het grootste Nederland
se circus te zijn, dat zich vooral op
de traditionele paardendressuur toe
legt en de beste en grootste stoeterij
heeft. Natuurlijk blijft het daar niet
bij. Men zie de advertentie in dit
blad.
R.K. E.H.B.O. „Peerke Donders",
afd. Leiden. De gediplomeerde le
den wordt even in herinnering ge
bracht aan de vastgestelde oefen
avond' op Woensdag' 27 Oct. 's avonds
_8 uur in de R.K. H.B.S. Mariënpoel-
"straat. Dit belooft een zeer actuele
avond te worden waarin u veel zal
kunnen leren en tevens uw kennis
van het E.H.B.O.-werk zal vergroten.
Er worden n.l. enkele interessante
demonstraties gegeven bij verschil
lende patiënten. Dus houdt u zoveel
mogelijk bovengenoemde avond vrij.
U zult er geen spijt van hebben. Wij
rekenen op u allen. De Secr.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Hendrik Johannes z. van
H. J. Boelee^en M. H. de Vleeshou
wer; Joke d. van J. H. J. Zwaart en
A. C. van Vliet; Klazina Margrieta
Wilhelmina Maria d. van A. C. Vree
burg en M. A. Elderhorst; Dirk Leen-
dert z. van A. P. van den Berg en J.
G. van Egmond; Annette d. van J.
Groenendijk en L. Zonneveld; Hen-
drikus z. van H. Zuidijk en G. van
der Spek.
Overleden: E. G. Faber dr. 23 j.;
A. den Os wednr. 85 j.; S. M. Krol
vr. 80 j.; H. C. Schouten huisvr. van
A. Schouten, 61 j.; G. C. J. M. War
merdam dr. 3 dg.; A. van der Vliet
dr. 26 jaar.
LEIDSCHENDAM
DE NIEUWE CATECHISMUS.
De heer Boone had geen succes.
In de Lc'dschedamse Raad is het
verzoek van het katholiek schoolbe
stuur behandeld om op grond van
art. 72 van de onderwijswet, mede
werking te verlenen voor aanschaf
fing vac. nieuwe leerboeken voor
het godsdienstonderwijs. Men zal
zich herinneren, dat het episcopaat
voor het godsdienstonderwijs de
nieuwe catechismus heeft voorge
schreven. De heer P. C. Boone (P. v.
d. A.) wist le vertellen, dat de nieu
we boeken niet nodig waren en ver
wees als motivering naar de behan
deling van eenzelfde verzoek in de
Haagse Raad, waar de partijgangers
van de heer Boone de aanschaffing
van die boeken hebben afgewezen op
grond van het advies van de d^ar
residerende inspecteur van het lager
onderwijs. En wat voor een grote stad
niet nodig is, kan, aldus spr., voor
Lcidschendam niet noodzakelijk zijn.
Maar mochten bedoelde boeken in de
toekomst wel gewenst zijn dan vond
hij het vanzelfsprekend, dat de ka
tholieke bevolking die boeken zelf
maar moes* bekostigen.
De voorzitter wees er op, dat het
episcopaat de nieuwe catechismus
algemeen heeft voorgeschrevn en
dat de raad op grpnd van de onder
wijswet de gevraagde medewerking
niet kan weigeren. En daaraan kan
een Haagse schooopziener niets ver
anderen. De Raad vond het niet no
dig om na het woord van de voorzit
ter nog "nader op het mooie betoog
van de heer Boone in te gaan en
willigde het verzoek van het school
bestuur in met 11 tegen 3 stemmen.
Behalve de 2 leden van de P, v. d. A.
stemde ook het lid van de V.V.D. te
gen.
NOORDWIJKERHOUT
NIC EN PETR. DUYVENVOORDE.
Hedenmorgen, zijn de stoffelijke
overschotten van de op zo tragische
wijze om het leven gekomen Nicolaas
Duyvenvoorden en Petrus Duyven-
voorde op het Kerkhof der St. Victor
parochie ter aarde besteld. De ziele
rust-mis werd opgedragen door pas
toor van den Brink. De deelneming
was zeer groot. De burgemeester en
de gemeente-secretaris vertegenwoor
digden het gemeentebestuur.
OEGSTGEEST
De kerstpakketten actie is geslaagd,
maarwij willen voor Dinsdag
avond 8 uur nog alle adressen heb
ben van de Oegstgeester jongens die
hun militairen dienstplicht in Indië
vervullen, om ook aan hen een Kerst
pakket te versturen. Opgaven bij M
Elshof, Kempenaerstraat 39. C. van
der Horst, Duivenvoordestraat 27.
Het Adoptie-Comité, Oegstgeest
3de Bat. Grenadiers.
VOORSCHOTEN
Harmonie „Benvenuto". Het 50-
jarig bestaan der harmonie werd bij
gewoond door de burgemeester en
zijn echtgenote, door baronesse
Schimmelpenninck van der Oye en
afgev .van vele verenigingen o.a. van
„St. Laurentius".
Niet alleen „Benvenuto" werd ge
huldigd; maar ook het gouden paar
C. van LeeuwenC. van Leeuwen
Knibbe, dat een plaatsje gekregen
had op versierde stoelen. Namens
„Benvenuto" bood de voorz. een
doosje sigaren en een bouquet bloe
men aan. Opgevoerd werd het to
neelspel „De Hoogste Prijs". In de
pauze bood de burgemeester geluk
wensen aan namens het gemeente
bestuur. met overhandiging van een
enveloppe met inhoud. Vervolgens
sprak de voorzitster van het dames
comité, mevr. Van der Hoevende
Jongh de Leeuw, die kon medede
len, dat in ïy, jaar tijd een bedrag
van 700.was ingezameld en
waarvan een groot bedrag was be
steed voor nieuwe muziek en nieuwe
instrumenten, die thans waren op
gesteld bij het podium. De voorz.
van de Kon. Wilh. Ver., de heer E
Hoogwerff Kroon bood eveneens een
enveloppe met inhoud aan. Achter
eenvolgens werd „Benvenuto" nog ge
complimenteerd door afgeevaardigden
van Taveno, van St. Laurentius, de
Postharmonie en „Wilhelmina" uit
Rijnsburg. Van de burgerij ontving
„Benvenuto" 4 nieuwe trommels.
Aan het eind van de avond dankte
de heer F. Kriek allen, die meege
werkt hadden. Hun werd een blij
vende herinnering in de vorm van
een medaille aangeboden. Deze me
daille is gemaakt op de Zilverfabriek
en is een geschenk van Jhr. von Wei-
Ier van de Kon.
Na het opspelden van de insignes
door drie dames dankte de heer GY.
H. C. Vreeman voor de aangeboden
attentie.
Van Nazi-regen in
rode drup
(Speciale correspondentie).
Van kerkelijke zijde werden ons uit
Rome de volgende mededelingen ver
strekt over de godsdienstige toestand
in het na-oorlogse Polen. Dit land is
in alle opzichten verzwakt uit de
tweede wereldoorlog gekomen.
Omdat het een derde van zijn ge
bied aan Sovjet-Rusland moest af
staan, gaf men het in ruil daarvoor
Duitse gebieden tot aan de Oder en
de Neise. De kwestie van deze ge
biedswijzigingen zal pas bij het slui
ten van het vredesverdrag met Duits
land definitief geregeld kunnen wor
den.
Polen heeft een vijfde deel van zijn
inwoners verloren op het slagveld, in
de concentratiekampen, door massa
executies, dwangarbeid, gedwongen
Volksverhuizing, epidemieën en on
dervoeding. Sinds 1939 zijn 6 mil-
lioen Polen gestorven. De overleven
den-zijn geestelijk en lichamelijk ten
zeerste verzwakt. Materieel is het
land volkomen vernield. Het open
bare en private eigendom werd ge
plunderd of in beslag genomen. De
cultuurschatten verzamelingen,
musea, bibliotheken, monumenten
zijn grotendeels verwoest. In het al
gemeen kan gezegd worden, dat in
Polen de beste krachten en waarden
verloren zijn gegaan. Het is dan ook
geen wonder, dat ook in het religieuze
leven diepe wonden zijn geslagen.
Verloren gebieden, verloren
katholicisme.
In de aan de Sovjets overgedragen
gebieden behoort het katholieke le
ven tot het verleden. Vier bloeiende
bisdommen Wilna, Pinsk, Luck en
Lemberg zijn bijna geheel opge
heven. Volgens het Pauselijke Jaar
boek van 1946 waren er in deze vier
bisdommen 1900 kerken, 1110 pasto
rieën, 1950 priesters en 3.248.000 ge
lovigen, allen van de Latijnse Ritus.
Wat is hiervan overgebleven? In het
diocees Luck helemaal niets. In het
bisdom Wilna 6 dekenaten met 250.000
katholieken en 132 priesters. In het
bisdom Pinsk 5 dekenaten met 110.000
gelovigen en 48 priesters. In het dio
cees Lemberg 2 dekenaten, 60.000 ge
lovigen en 41 priesters. De inwoners
oesten naar andere gebieden ver
huizen, hun bezittingen zijn in beslag
genomen en zo dit mogelijk was weg
gesleept naar Oost en West.
West-Polen.
Van de westelijke diocesen werden
er enige ogenblikkelijk, na het be
gin van de Duitse bezetting geheel of
gedeeltelijk bij het Duitse rijk inge
lijfd. In deze bisdommen werden de
kerken welhaast zonder uitzondering
gesloten, ontwijd en voor andere
doeleinden bestemd. De meeste pries
ters werden gevangen genomen, naar
concentratiekampen gebracht, in ker-
kers vastgehouden en afgemaakt.
Enigen konden vluchten, zich verber
gen of naar het gouvernement-gene
raal Polen ontkomen. De priesters,
die hun ambt in deze ingelijfde ge
bieden nog konden uitoefenen waren
op de vingers van een hand te tel
len: in de meeste districten was in
doorsnee nog maar één kerk over.
Het gebruik van de Poolse taal was
in de kerk. ook bij de biecht en het
toedienen der laatste Heilige Sacra
menten, ten strengste verboden. Ker
kelijke huwelijken waren verboden.
Met groot levensgevaar moesten de
katholieken hun geloofsleven onder
gronds leiden. De bevolking van deze
bisdommen moest grotendeels al haar
eigendommen in de steek laten. Het
was gebruikelijk dat men binnen 20
minuten zijn huis moest verlaten en
have en goed moest achterlaten.
Slechts 20 kilo bagage mocht gewoon
lijk worden meegenomen. De rest be
hoorde voortaan aan de nieuwe Düit-
sf heren, die men soms nog slaven
diensten moest bewijzen, zo men ten
minste niet als dwangarbeider naar
het Duitse rijk zelve werd gestuurd.
Van deze westelijke diocesen heeft
het bisdom Kulm het meest geleden.
Van de 643 priesters werden er in
1939 onmiddellijk bij de Duitse in
tocht reeds 230 gedood, terwijl 73
hunner in gevangenissen en kampen
omkwamen. Dan volgt het bisdom
Posen: van de 681 priesters werden
er 121 gedood. Voor de andere dioce
sen zijn de getallen als volgt: Wlocla-
wek 213 priesters op de 433; Gnesen
180 op de 396. Lemberg 128 op de 347;
Plock 109 op de 322; Czestochowa
5e op de 385; Katowice 43 op de 489.
Lomza 48 op de 292.
Midden-Polen.
Het centrale deel van Polen, on
der de Duitsers aangeduid als het
gouvernement-generaal, heeft naar
verhouding het minst geleden, doch
ook daar kan thans niet meer van
een normaal godsdienstig leven ge
sproken worden. Onder de Duitsers
werden de Zon- en feestdagen afge
schaft, slavenjachten gehouden om
arbeiders voor het Reich te krijgen.
Uit straten, wijken, trams en kerken
werden de mensen weggesleept. Twee
millioen mannen en vrouwen waren
het, die een bijzonder merkteken
moesten dragen, in Duitsland geen
kerk binnen mochten en in de groot
ste zedelijke nood verkeerden. Zelfs
in het gouvernement-generaal kon
den de godsdienstoefeningen nauwe
lijks meer worden bijgewoond. Daar
bij kwam de onderdrukking van het
verenigingsleven, de geleidelijke op-'
heffing van de katholieke pers. de
sluiting van de katholieke scholen en
het opsluiten van de katholieke lera
ren in concentratiekampen.
Zo moest het godsdienstig leven in
Polen wel verzwakt te voorschijn ko
men uit de oorlog en de bezetting. De
innerlijke godsdienstige geest bleef
echter ongebroken. Na het vertrek
der Duitsers bloeide het godsdienstig
leven weer op en in korte tijd werd
alles gereorganiseerd. Sindsdien biedt
het Poolse katholicisme zeer krachtig
weerstand aan de vernietigende
krachten van het communisme.
Huidige toestand.
De huidige kerkelijke organisatie
in Polen biedt het volgende beeld:
Eind 1946 leefden er op 310.112 K.M.2
meer dan 21.340.000 katholieken, over
5.889 parochies verdeeld, met 8.806
wereldgeestelijken en 1499 ordesgees
telijken. Aangezien de Poolse com
munistische regering onmiddellijk het
Concordaat met de H. Stoel opzegde,
had Deze de vrije hand bij de bis
schopsbenoeming. Vier Poolse bis
schoppen waren door de Duitsers ver
moord, terwijl enige anderen door
gevangenisstraf en deportatie niet
meer in staat waren om te werken.
In de nieuwe westelijke Poolse gebie
den werden vier Apostolische Admi-
nistraturen gesticht. Tengevolge hier
van is het aantal Poolse kerkelijke
bestuursgebieden tot 25 en dat van de
prelaten tot 42 verhoogd. Het aantal
parochies is met ongeveer 10% geste
gen, doch het aantal priesters is ten
gevolge van de oorlogsverliezen met
2000 ingekrompen. Polen is thans
voor 90% katholiek, hetgeen het reli
gieuze leven zeer vergemakkelijkt.
Evenwel is de huidige toestand ver
re van rooskleurig. De boeien van het
nazisme zijn verbroken, die van het
communisme blijven echter. Dat de
godsdienstige geest tot dusverre nog
niet aan kracht heeft ingeboet, be
wijst het succes van de volksmissies
en het aandeel dat de bevolking
neemt aan kerkelijke plechtigheden
van iedere aard, Zo waren bij de toe
wijding van Polen aan de H. Maagd
van Czeetochowa op een dag in dit
bedevaartsoord meer dan een mil
lioen gelovigen tezamen gekomen.
De communistische regering ziet het
als haar doel, de volksziel om te vor
men in maxistisch-materialistische
zin. Deswege ontzegt zij de katholie
ken de vrijheid van meningsuiting,
opvoeding en vereniging. Zij beheerst
de pers, de radio, de bioscoop en het
verenigingsleven. Al deze organen
worden gebruikt om afbreuk te doen
aan de godsdienst. Niettemin ver
mijdt de regering momenteel nog een
openlijke bloedige vervolging. Hetze
en leugenpropaganda moeten voorlo
pig dienen om het volk van de Kerk
*e vervreemden. De recente Pauselij
ke Brief aan de Duitsers werd op de
ze wijze misbruikt teneinde beroe
ring te verwekken, door de Paus voor
te stellen als een tegenstander van
Polen.
Door de opzegging van het Concor
daat met de H. Stoel krijgt de Kerk
niet langer regeringssubsidies. Dit be
lemmert de wederopbouw en het on
derhoud van de onderwijsinstellingen.
Daarbij komt nog de enorme belas
tingen. de verplichte deelneming van
de jeugd aan de communistische zo
merkampen enz.
Z. H. de Paus heeft de Polen gepre
zen, omdat zij het volk zijn dat zich
het beste verzet tegen het communis
me. Hoelang zal de morele kracht van
het volk nog toereiken? Aangezien
van de zijde der mensen geen uit
zicht op redding bestaat, blijft nog
slechts deze enige hoop: Gods voor
zienigheid en de hulp van Maria, Re-
gina Poloniae, de Koningin van Po
len.
LAATSTE BERICHTEN
Franse regering
contra stakers
Een leger van 100.000
man bezet het Noorden
Hedenochtend te 4 uur is in de
departementen Nord en Pas de Ca
lais een grootscheepse operatie be
gonnen om de door de stakers bezet
te mijnschachten te ontruimen.
Volgens de uit officiële bron ont
vangen berichten wordt deze opera
tie uitgevoerd door politiekrachten
die door de troepen gesteund wor
den, in totaal ongeveer 100.000 man.
Zij heeft plaats over een front van
45 k.m., waarin begrepen de groepen
Douai en Valenciennes in het depar
tement du Nord. Met het doel de ko
lenbekkens te isoleren, die thans
door de troepen omsingeld worden,
is tussen Vitry-en-Artois en Rijsel
een veiligheidscordon gelegd.
Eveneens .uit officiële, bron wordt
medegedeeld, dat het plan voor
deze operatie door de minister van
buitenlandse *zaken is gemaakt, in
overleg met de burgerlijke en mili
taire leiders. Tot het laatste ogen
blik toe is het grootste geheim be
waard en de minister heeft het bevel
tot uitvoering gegeven met het
wachtwoord „De kleine Karei is van
morgen te 4 uur opgestaan".
Op het ogenblik, dat de troeepn
ter handhaving van de orde in bewe
ging kwamen, zijn talrijke aanhou-
ringen verricht en de plaatselijke
overheden hebben de strategische
punten bezet.
Tenslotte wordt vernomen, dat en
kele solidariteitsstakingen in het Va-
lenciennes-bekken zijn uitgebroken,
mol name in de textiel- en de me
taalindustrie.
INCIDENTEN IN PANAMA.
Zondagavond heerste te Panama
enige opwinding tengevolge van en
kele incidenten, die zich in een kort
tijdsbestek hadden voorgedaan. Er
werd een bom geworpen in de kan
toren van de liberale partij, waar
door twee personen werden gewond,
waarvan een ernstig. Kort daarna
hebben gewapende mannen een offi
cier van politie, Pablo Thayer, en
drie politie-agenten in een auto ont
voerd.
WILDE PAARDEN EN COWBOYS.
Een cowboytroep uit Texas, die in
Genève voorstellingen gaf, had 1000
franken uitgeloofd voor de toeschou
wer, die een wild paard, dat aan de
troep behoorde, kon bestijgen. Een
toeschouwer verrichtte het kunststuk,
doch toen hij zijn beloning ver
wachtte, kreeg hij een pak slaag. De
politie, die ingreep, raakte eveneens
slaagds met de 30 cowboys en cow
girls en verschillende politiemannen
werden gewond.
De hele troep is vanochtend gear
resteerd. Nog heden zal zij uit Zwit
serland worden uitgewezen.
Dr. BEEL TWEEDE WEEK VAN
NOVEMBER IN BATAVIA
VERWACHT.
„De Nieuwsgier" verneemt, dat dr.
Beel in het begin van de tweede week
van November te Batavia wordt ver
wacht. Het blad schrijft voorts: In
verband hiermede is het waarschijn
lijk, dat dr. v. Mook nog enkele da
gen na 1 November (de datum met
ingang waarvan hij ontslag heeft ge
vraagd) in functie zal blijven.
In dit licht bezien, komt het be
richt dat de heer Neher deze functie
ad interim zou waarnemen, wel op
losse schroeven te staan.
UITSPRAAK IN DE ZAAK TEGEN
WEINREB.
De bijzondere raad van cassatie te
's-Gravenhage heeft heden uitspraak
gedaan in de zaak tegen de docto
randus in de economie Fr. Weinreb.
W. was in de jaren 1942, 1943 de
opsteller geweest van de zogenaam
de „Weinreb-lijsten", waarop de na
men van Joden voorkwamen die
voor het gevangen zetten in het
kamp Westerbork of het doorvoeren
naar Polen behoed zouden worden.
Van diverse kanten waren echter
verklaringen binnengekomen als
W. zich schuldig hebben gemaakt
aan verraad van zijn geloofsgenoten.
19 April j.l. zou de bijzondere raad
van cassatie reeds uitspraak doen in
deze zaak. Het- bijzondere gerechts
hof te 's-Gravenhage had hem ver
oordeeld tot 3y, jaar gevangenis
straf. Een nader onderzoek door de
rechter-commissaris werd echter
noodzakelijk geacht. Op 27 Septem
ber j.l. verscheen W. wederom voor
de bijzondere raad, waar zijn beide
verdedigers m'r. dr. Smit en mr. de
Haas om zijn onmiddellijke in vrij
heidsstelling verzochten. Mr. dr.
Smit herhaalde dit verzoek op 18
October met het oog op de psychi
sche gezondheidstoestand van de
echtgenote van zijn cliënt.
De raad achtte hedenmorgen de
tenlastegelegde „cel-spionnage" en
het verraad van een aantal joden
door W. bewezen. De goede bedoe
lingen en de dwangpositie, waarin
requirant leefde, werden echter
eveneens door de raad in aanmer
king genomen. Zij vernietigde de be
streden sententie en veroordeelde
requirant tot een gevangenisstraf
van 6 jaar. met aftrek.
UITSPRAAK LEDEN VAN HET
KOMMANDO-FRANK.
De bijzondere Raad van Cassatie te
's-Gravenhage deed hedenmorgen
uitspraak in de zaak tegen de leden
van het voormalig commamdo Frank.
J. H. C. Krom hoorde zich weder
om tot de doodstraf veroordelen.
C. W. J. van Boetzelaer werd ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
twintig jaar, zonder aftrek van voor
arrest (in eerste instantie: levens
lang).
Ten aanzien van H. Zinkhaan en
C. van Baarle werd het beroep even
eens verworpen en bleef het vonnis
van het Bijzonder Gerechtshof ge
handhaafd. I
WEERSVERWACHTING
KOUDER.
Vanavond voornamelijk in het
Zuid-Oosten van het lanil enige
regen. Overigens wisselende be
wolking met enkele plaatselijke
buien. Matige en langs de kust
tijdelijk nog krachtige wind tus
sen West en Noordwest. Kouder.
Ter oorzake van „belangrijke nieu
we ontwikkelingen" is de bijeen
komst van de Veiligheidsraad ter be
spreking van de Berlijnse kwestie,
welke hedennamidag zou plaats
vinden, uitgesteld tot 17.00 uur.
HOCKEY
H D.S. II—Siseo I (Dames) 2—4.
Dat de wedstrijden steeds zwaarder
worden, wanneer men in een hogere
klasse speelt, ondervond Siseo in de
wedstrijd tegen HDS. In de eerste
helft kwam HDS gevaarlijk opzetten
en al spoedig zagen zij een van hun
aanvallen met een doelpunt beloond.
Siseo ook niet mis, zwoegde zonder
ophouden, maar het spel werd vrij
wel doodgef loten. Eindelijk echter
wist de rechtsbinnen de gelijkmaker
te scoren. Maar deze gelijke stand
was maar voor korte duur, want
HDS zorgde voor een tweede doel
punt, een heel dubieus doelpunt ove
rigens. Met deze stand 21 kwam de
rust. Na de rust laaide het hockey-
vuur bij Siseo hoger op en speelde
nu beter, waarbij de leiding, welke
inmiddels door twee andere scheids
rechters was overgenomen, een
steentje bijdroeg. Al heel gauw werd
door de middenvoor de gelijkmaker
het doel ingeknald. Hard werd er nu
gewerkt om de wedstrijd in een over
winning om te zetten, hetgeen na
vele goede aanvallen gelukte door
een soloren van de midvoor, waarbij
de keepster welke erg ver was uitge
lopen werd gepasseerd. HDS zette
daarna alles op alles, maar zonder
resultaat. Wel was het soms gevaar
lijk voor het Siseo-doel, maar de
achterhoede weerde zich prachtig.
Tot slot doorboorde de midvoor nog
eenmaal het doel van de HDS-kcep-
ster en Siseo behaalde zodoende een
prachtige 24 overwinning.
Siseo 3Pioniers 2 08; Siseo 4
Pioniers 3 08.
Heren: SiseoRijswijk 4 32.
In een zware wedstrijd met een bij -
na gelijkopgaande strijd wist Siseo,
dank zij een pracht schot van Rosier
reeds spoedig haar eerste doelpunt te
maken. Echter de ene aanval volgde
de andere aanval op het Sise.o-doel,
waar de keeper weer goed werk ver
richtte, doch niet kon voorkomen dat
Rijswijk de gelijkmaker scoorde.
Hierna was het Siseo weer, die het
initiatief nam en het tweede doel
punt kon maken, waarna de rust in
trad. Na de rust vrijwel het zelfde
spel met een alles op alles zettend
Rijswijk, dat door steeds weer op
nieuw aan te vallen de 2e gelijkma
ker tot stand wist te brengen. Siseo
echter, dat met reeds twee verloren
wedstrijden zich geen derde kon per
mitteren, moest nu gebruik maken
van al haar krachten om het over
winnende doelpunt te scoren. Al met
al een spannende wedstrijd tegen
een sportief spelende tegenpartij.
Sport in 't kort
Het staat thans wel vast dat Luc
van Dam op 6 Nov. a.s. tegen Delan-
noit zal boksen, waarschijnlijk in het
sportpalais te Brussel.
De rugby-wedstrijdNederland
België zal op 31 Oct. a.s. te Amster
dam gespeeld worden.
Een koppelwedstrijd over 100
k.m., in het Sportpaleis van Antwer
pen verreden, werd magnifiek ge
wonnen door het koppel Schulte
Boeyen in de tijd van 2 uur, 4 min.,
1,2 sec.
De internationale voetbalwed
strijd 'RoemeniëHongarije, gisteren
in Boekarest gespeeld, werd met 51
door de Hongaren gewonnen.
De mogelijkheid bestaat dat de
Zwitserse renner Ferdinant Kuebler
binnenkort een aanval zal doen op
het werelduurrecord van Coppi. Maar
of hij zal slagen???
In het tournooi op de overdekte
banen van Roubaix sloeg de Neder
landse tennisspeler van Meegeren in
de finale zijn tegenstander Marcel
met 16, 62, 63.
Blanchet heeft in het winter
sportpaleis te Parijs een niet geslaag
de aanval gedaan op het record van
Aimar over 10 km.
De rugby-wedstrijd WalesFrank
rijk werd in Swansea door Frankrijk
met 129 gewonnen.
Onze landgenoot Kievit startte
Zondagavond in Brussel op de 100
meter rugslag voor heren. Hij werd
tweede in 1 min. 10,8 sec.
De nationale parkloop te Bergen
op Zoom werd Zondagmiddag gewon
nen door de -klasser Fliers van Ma
rathon uit Vlissingen, die de afstand
van 5 km. in 16 min., 16 sec. aflegde.
De interland-wedstrijd Wales
Schotland werd door de Schotten met
31 gewonnen.
- De bekende lange afstandloper
M. Lataster („Avon", Heerlen) won
de Singelloop te Utrecht over 5400
meter, in de tijd van 17 min., 0,6 sec.
Hanny Termeulen, Greetje Gail-
lard en Janny de Groot zullen op
uitnodiging van de Kopenhaagse
Zwemclub Sparta, op 5 en 7 Novem
ber deelnemen aan zwemwedstrijden
te Kopenhagen.
- Het omnium voor sprinters, over
4 uiteenlopende manches, werd door
Arie van Vliet overwegend gewon
nen. Onze landgenoot schijnt er dus,
na zijn tijdelijke inzinking aan het.
einde van zijn tournooi door Spanje,
weer in puike conditie te verkeren,
een wereldkampioen waardig.
- En sportvrienden, zo kan het
vandaag wel weer!
