Wintertijd - Stamppottijd
HUIBERS
Middendstanders in Baarle
Nassau in moeilijkheden
Ook Abdoelkadir
vraagt ontslag
Laat geen vitamines
verloren gaan
ZATERDAG 16 OCTOBER 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 3
r lemmerstraat 123, Lelden
Geboorteaankondigingen
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd: doctoraal-examen Ne
derlands Recht: de dames M. Guljé
te Leiden en E. van Gheel Gilde-
meester te Warmond en de heren A.
J. Kronenberg te Leeuwarden en C.
Brasem te Den Haag; candidaats-
examen Geneesk.: de heren W. A.
Blokhuis te Leiden; H. M. Paanak
ker te Wassenaar en J. G. C. Renarij
del de Lavalette te Voorburg; arts
examen 2e gedeelte: mej. J. Dekker
te Delft en de heren W. F. K. Ver-
hoeff te Rotterdam; K. T. Heida te
Rijswijk en L. W. Wierdak te Oegst-
geest.
Geslaagd voor het apothekers-as
sistenten-examen: de dames C. M.
Th. van der Vaart te Rotterdam; E.
V. A. Bor te Koudekerke; M. Zeyle-
maker te Vlissingen; F. C. Koning te
Leiderdorp; H. C. de Wit te Vlissin
gen; C. Jansen te Rotterdam; C. E.
van Doorn te Rotterdam; A. A. I. v.
Paassen te Rijswijk; S. C. Klaassen
te Wassenaar; K. K. Schmidt te Den
Haag; E. A. Westmaas te Waterin
gen; S. M. Tukker te Molenaars
graaf; M. Zoet te Rotterdam en J.
M. Oentrich te Rotterdam.
NATUURHISTORISCHE
TENTOONSTELLING.
De Nederlandse Jeugdbond voor
Natuurstudie, afd. Leiden, «rgani-
seert, in samenwerking met de Leid-
se afdelingen van de Ned. Nat. Hist.
Vereniging en de Leidse Aquarium
en Terrariumvereniging, een tentoon
stelling in het St. Antonius Clubhuis
aan de Mare. Op overzichtelijke wij
ze wordt daar uitgesteld wat in de
omgeving van Leiden te zien is op
natuur-historisch gebied, zowel op
het strand, als in de duinen, de wei
landen en moerassen rond Nieuw-
veen. De tentoonstelling wordt he
denavond om 8 uur geopend. Zon
dag, Maandag en Dinsdag is er gele
genheid tot bezichtiging van 2 tot 6
en van half acht tot 11 uur.
SUBSIDIE AAN K. EN O.
De raad van Leiden stelde bij
besluit van 1 Dec. 1947 o.m. een
subsidie èt f 15.000 beschikbaar voor
de Stichting ter bevordering van
Kunst, Ontwikkeling en Ontspanning.
Aangezien het boekjaar der Stichting
loopt van 1 Sept. t.m. 31 Aug., is bij
dit besluit bepaald, dat 1/3 of f 5000
ten 1aste der gemeentebegroting 1947
en 2/3 of 10.000 ten laste van de
dienst 1948 zal worden gebracht.
Een bedrag van f 5000 is inmiddels
uitgekeerd. De Stichting K. en O.
verzoek thans een deel van het
restant der subsidie ten laste van
1948 te mogen ontvangen. Om dit
vezoek te kunnen inwilligen, stel
len B. en W. de raad voor, te be
sluiten overeenkomstig het aangebo-
begroting 1948.
ST. LEONARDUS-PAROCHIE.
Operette „Lente-Bloemen".
Voor de zanguitvoering en de kin-
der-operette, morgen, Zondagavond
half 8 in het St. Antonius Clubhuis
kan men heden, Zaterdagavond van
5 tot 6 uur nog kaarten bekomen
en plaatsen bespreken in het gym
nastieklokaal. De bedoeling is van
zelf dat vooral de ouders bij dit op
treden onzer kinderen hun belang
stelling komen tonen.
DISTRIBUTIENIEUWS LEIDEN.
Maandag 18 October vindt weer een
uitreiking plaats te Leiden, van bon
kaarten 812. Men raadplege het da
tumkaartje.
Maandag 18 October en Dinsdag 19
October moet inlevering plaats vin
den van naamlijsten bijz. arbeid te
Rijnsburg. De inleveringsdatum is op
de formulieren gestempeld.
K.L.-DAGKALENDER.
Correspondentie: Secretariaat Ver.
„Katholiek Leiden", Jan Lievens-
straat 2, tel. 22761.
Zondag, 17 October: Nederl. R.K.
Bond van Administratief-, Verko
pend- en Verzekeringspersoneel (H.
K.W.) 9 uur v.m. Kapel R.K. H.B.S.,
Mariënpoel&traat H. Mis tot intentie
van de levende en overleden leden,
waarna gemeenschappelijk ontbijt; 8
uur n.m. Foyer Stadsgehoorzaal Pro-
pagandafeestavond, waaronder huldi
ging der jubilarissen. Na afloop bal
onder leiding van Evert Castelein.
(Nog een beperkt aantal kaarten ver
krijgbaar aan de zaal).
Woensdag 20 October 20 uur St. An-
tonius-Clubhuis a. d. Mare: Kath.
Jonge Middenstandsver. Varia-avond.
Zondag 24 October: District Leiden
Verkenners van de Kath. Jeugdbewe
ging. Opvoering van het spel „Het
ros beyaart doet zijn ronde" in de
Leidse Schouwburg om 14.30 uur
(uitsluitend voor leden van de jeugd
beweging in uniform) en om 20 uur.
Maandag 25 October galavoorstelling
om 20 uur. Voor kaartenverkoop zie
de raambiljetten.
Huisartsen. De Zondagsdienst
der huisartsen wordt van Zaterdag
middag 14 uur tot Maandagmorgen
8 uur waargenomen door de dokto
ren Hartman, van Leeuwen, Simons
en Verbrugge.
Dienst der apotheken. De avond-,
nacht- en Zondagsdienst der apothe
ken te Leiden wordt van Zaterdag
16 October 13 uur tot Zaterdag 23
October 8 uur waargenomen door:
de Apotheek Kok, Rapenburg 9, tel.
24807, de Apotheek „Tot Hulp der
Menschheid", Hooigracht 48, tel.
21060.
Te Oegstgeest door: de Oegstgees-
ter Apotheek, Wilhelminapark 8, tel.
26274.
Belgische winkeliers krijgen Belgische goederen
en Nederlandse distributie-artikelen, de Neder
landse alleen Nederlandse.
Er heerst een onplezierige en ontevreden stemming in het 4200 zielei>
tellende Brabantse grensdorp Baarle Nassau. Men voelt zich verongelijkt
en gedupeerd. De middenstanders zien zich in hun bestaan aangetast. Zij
vrezen het ergste als niet onmiddellijk wordt ingegrepen.
Wat is de zaak?
Voor een antwoord dient men zich eerst een beeld te vormen van de
merkwaardige toestand, welke in dit reeds zo vaak ter sprake gekomen
dorp al vele eeuwen bestaat. Een toestand, welke al vele malen tot aller
lei moeilijkheden, spanningen en geschillen heeft geleid.
Men kan eigenlijk niet van het Ne
derlands Baarle Nassau alleen spre
ken. Men kan beter praten over beide
Baarle's, over Baarle-Nassau en het
Belgische Baarle Hertog.
Want deze beide dorpen zijn op
zeer bijzondere wijze ineen gestren
geld. Niet alleen door de grillige
landsgrenzen maar ook door het ge
meenschapsleven, dat tussen de in
een vlek door elkaar wonende Neder
landers en Belgen in de loop der
eeuwen gegroeid is, door de familie
banden welke zijn ontstaan.
De grillige landsgrenzen.
Het merkwaardige feit doet zich
voor, dat er in het Nederlandse dorp
Baarle Nassau ongeveer 32 stukjes
Belgisch grondgebied, kleine encla
ves, liggen. Men kan ergens op Ne
derlands gebied tien passen doen, om
plots „in Belgiëte staan en een tien
tal passen verder weer in Nederland
te zijn. Nog sterker: er staat een café
voor een deel op Nederlands en voor
een ander deel op Belgisch grondge
bied. Men zou er een partijtje bil
jart kunnen spelen, om tot de ont
dekking te komen, dat na een caram
bole één bal op het groene laken op
Belgisch terrein ligt en de beide an
dere op hetzelfde groene laken zich
op Nederlands territoir bevinden.
De Nederlanders en Belgen hebben
er gezamenlijke straten, gezamenlijke
gebouwen, gezamenlijke waterlopen.
Zou de Belg de waterloop op zijn
stukje grond niet onderhouden of
dicht gooien, dan zijn de Nederlan
ders enkele meters verderop in (wa
ter)-last.
Men is op elkaar aangewezen
men leeft met elkaar. Een typisch
voorbeeldje gaf de burgemeester van
Baarle Nassau de heer F. M. A. de
Grauw, een A.N.P.-redacteur, toen hij
herinnerde aan de jongste feesten bij
de inhuldiging van onze koningin. Er
werd een gezamenlijk feestcomité
van Nederlanders en Belgen ge
vormd!
Ook herinnerde hij er-aan, dat men
bij de Nederlandse geldzuivering de
Belgische enclaves heel gewoon bij
het Nederlandse gebied inschakelde.
Een Benelux-dorp.
Men zou kunnen zeggen, dat hier
op heel bescheiden schaal al een
Benelux-gedachte groeide nog voor
er ooit over Benelux gesproken
werd. En nu vindt men het jammer
dat juist thans, nu men op weg is
naar de economische unie der drie
landen er een controverse wordt
geschapen tussen Belgen en Neder
landers.
Want de Belgische winkeliers
en in de enclaves in Baarle Nassau
wonen er ongeveer 30 verkopen
niet alleen Belgische waren, maar
zij krijgen ook de Nederlandse ar
tikelen op de Nederlandse distribu
tiebescheiden officieel toegewezen.
De Nederlandse winkeliers krij
gen alleen de Nederlandse goederen
op de. distributiebescheiden. En nu
is het zo, dat de Nederlandse clien
tèle er gemakkelijker toe komt, om
niet èn naar de Nederlandse mid
denstander èn naar de Belgische
winkeliers te gaan, maar alleen
naar de Belgische winkelier, waar
hij alles op zijn officiële bonnen en
bovendien nog andere zaken kan
krijgen.
Wij zijn bij enige Nederlandse
winkels binnengestapt. Algemeen
was de klacht: zo gaat het niet lan
ger, onze zaak gaat naar de- kelder.
Nu was het in 1939 zo geregeld, dat
met het C.D.K. in ons land en met
de Ravitailleringdienst uit België
werd overeengekomen alles gezamen
lijk te rege^n. De Nederlandse win
keliers in Baarle Nassau kregen b.v.
ook zeep, suiker en olie, artikelen,
welke men in Nederland toen niet
had. Die regeling werd geluiauideerd
in begin 1947 kreeg men het ge
daan, dat er ook Belgische textiel
aan de Nederlandse zaken in Baatfe
Nassau weden geleverd. Daarover
had burgemeester Grauw besprekin
gen met de Economische Dienst van
de ravitaillering in Brussel. Al naar
gelang de omzetten der Nederlandse
middenstanders kon men toen Bel
gische textiel verdelen. De rekenin
gen werden door de Belgische en door
de Nederlandse gestempeld. Zu'ks
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Adriana Catharina Jo
hanna Alida, d. van T. Sebel en C.
A. van Es; Maartje, d'. van B. Raap
horst en J. M. Zwetsloot; Albert
Peter Cornelis, z. v. C. J. A. Ouds
hoorn en P. J. van der Krogt; Son-
ja, d. van J. Ie Mair en J. I. Schip
per; Rudolf Ferdinand, z. van P.
Brussee en E. Lepelaar; Engelina
Elisabeth, d. van C. H. Kop en M.
T. Straathof; Paul Willem, z. van
F. F. de Jongh Swemer en L. van
den Oever.
Overleden: J. Oudijk, z. 4 maan
den: C. A. van W'ijk, huisvr. v. L.
A. Droogh, 42 j.; M. Dreef, wed. v.
H. Breuker, 83 j.; J. Barendse, hsvi>
van C. van den Burg, 78 j.; A. J.
Blomhert, hsvr. van J. E. Kroon, 67
j.; C. Lekx, man, 71 j.; F. T. Zand
bergen, d.. 3 dagen; M. Diemei,
wed. van H. Vrybloed, 64 jaar.
Gehuwd: J. F. Lange jm en W.
G. van Heuveln jd.
bracht mee, dat toen ook bepaalde
prijzen in Belgische winkels minder
werden. Als voorbeeld noemde bur
gemeester Grauw een artikel, dat
aanvankelijk 500 francs kostte in de
Belgis ohezaken, maar dat na de toe
wijzingen aan Nederlandse winkeliers
voor maar 300 francs geprijsd werd.
Daarmee werden dus deviezen ver
diend, zo merkte hij op. In dit ver
band mag opgemerkt worden, dat
krachtens het tactaat van 8 Augustus
1843 tussen Nederland en België de
in- uitvoer in Baarle Nassau werd
toegestaan.
Zwarte francs.
Nu was de zaak dit jaar zo, dat er
vooral in de zomermaanden vele
reizigers met autobussen van boven
de rivieren kwamen, om Belgiscue
v/aren tegen „zwarte francs" te ko
pen. Men kocht ofv/el met deze
„zwarte francs", ofwel men betaalde
zoveel in guldens, dat daarmede het
equivalent van de zwarte francs be
reikt werd.
Anderhalve maand geleden liet de
economische officier van justitie te
Breda plots aile Belgische artikelen
in de Nederlandse zaken in beslag
nemen. Daarvoor zullen deze mid
denstanders nog vervolgd worden.
Hij liet zulks doen, omdat het ge
smokkelde waren betrof en om te
voorkomen, dat er door het kopen
van die artikelen deviezen verloren
zouden gaan.
Daardoor is de tegenwoordige
moeilijke toestand voor de winkeliers
in het dorp en de onaangename toe
stand onderling ontstaan.
Wat kan de oplossing zijn? Bur
gemeester Grauw zeide, dat het weg
nemen van alie Belgische enclaves
natuurlijk het meest afdoende zou
zijn. Dat is echter een internationale
zaak, die op een geheel ander terrein
ligt. Men zou op de tweede plaats
kunnen geraken, tot een streng ge
scheiden houden van alle Belgische
en Nederlandse gedeelten in het
dorp. Uit het hiervoor genoemde,
Berichten reeds geplaatst in een
gedeelte onzer vorige oplage.
EX-HOOFDREDACTEUR VAN
12 JAAR GEëlST TEGEN
„DE TELEGRAAF".
Voor het Amsterdamse Bijzonder
Gerechtshof had zich hedenochtend
te verantwoorden de thans 41-jarige
ex-hoofdredacteur van het dagblad
„De Telegraaf", Cornelis van der
Heijden. Hem is ten laste gelegd, dat
hij van October 1944 tot het einde
van de oorlog het hoofdredacteur
schap heeft bekleed bij de „Tele
graaf" en tezelfdertijd fungeerde ais
waarnemend hoofdredacteur van
„Het Nieuws van den Dag", welke
beide bladen aldus de dagvaar
ding naar algemeen bekend is, in
de bezettingstijd de nationaal-socia-
listische en Duitse belangen zoveel
mogelijk trachtten te behartigen.
Voorts zou hij in September 1941
te Berlijn dienst hebben genomen bij
de Waf f en SS.
De verdachte is vele jaren werk
zaam geweest bij de Apeldoornse
Courant. In December 1940 is hij lid
van de N.S.B. geworden, om vol
gens zijn zeggen zijn beroep te
kunnen uitoefenen en bovendien om
dat hij anti-communistisch was. In
1941 schreef hij op een advertentie
van het ministerie van Volksvoor
lichting om oorlogsverslaggever aan
het Oostfront te worden. In deze
kwaliteit heeft hij later reportages
gemaakt voor een tweetal Duitse
frontkranten, doch niet dan nadat hij
de Duitse uniform had aangetrokken,
waarop later de SS-tekens werden
aangebracht. Bovendien legde hij de
eed op Hitier af. De verdachte ont
kende echter, dat hij in Duitse krijgs
dienst zou zijn getreden. De uniform
was alleen een noodzakelijke voor
waarde om zijn werk als oorlogscor
respondent te kunnen verrichten. In
October 1944 kwam hij naar Neder
land terug en nam hij contact op
met de directeur van de „Tele
graaf", de heer Holdert. Op dat
ogenblik was bij dat dagblad de func
tie van hoofdredacteur vacant en
Holdert besloot van der H. als zoda
nig te benoemen.
De procureur-fiscaal, mr. S. Tim-
minga, zeide in zijn requisitoir, dat
verdachte de verantwoording draagt
voor de reeks lasterlijke artikelen,
die in beide bladen zijn verschenen.
Een hiervan, dat tot doel had de
schuld voor de verschrikkingen van
de hongerwinter op de regering in
Londen te schuiven, vond mr. Tim-
minga in het bijzonder uitermate
laakbaar. Hij eiste tenslotte 12 jaar
gevangenisstraf.
BESCHUIT KOST THANS 26 CENT
PER DUBBELE ROL-
In verband met de stijging van de
bloemprijs ad 6.81 per 100 k.g. heeft
de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening toegestaan,
dat de kostprijsverhoging van be
schuit, die 1 cent per dubbele rol be
draagt, in de verkoopsprijs wordt
doorberekend. De prijs bedraagt
thans 26 cent per dubbele rol van 14
stuks.
het gehele gezamenlijke leven, zal
men kunnen begrijpen, dat zulks
niet doenlijk is. Men zou een grote
onrust in de kleine dorpsgemeen
schap verwekken.
Verlegging der controle-grens?
Maar een derde mogelijkheid
noemde hij als zeer practisch en zeer
eenvoudig: het verleggen van de
controledienst der invoerrechten en
accijnzen naar de Noordelijk en
Noord-Oostelijk gelgen dorpen
Chaam en Aiphen. Men kan daar
een ieder controleren, die goederen
uit Baarle-Nassau zou willen mee
nemen. Dat zou ook een inkrimping
van het aantal controlerende ambte
naren betekenen en een vereenvou
diging en internivering van de con
trole tegelijkertijd. Op het ogenblik
zijn er in het grensdorp 43 ambtena
ren van de invoerrechten en accijn
zen, 14 marechaussees en 12 leden
van de rijkspolitie. Het aantal con
trolerende ambtenaren zou dan, zo
werd opgemerkt, tot een derde of
een vierde kunnen worden terug
gebracht.
Op die wijze zou men tot een fis
caal-rechtelijke eenheid van de bei
de Baarle's kunnen komen.
Voor de regeling in de beide Baar
le's zou er, aldus burgemeester
Grauw, een commissie gevormd kun
nen worden, bestaande uit de in
specteurs der invoerrechten en ac
cijnzen de beide burgemeesters en
enige deskundigen. Al naar gelang
de or 4 .Len zouden de toewijzingen
van B .ische goederen aan de Ne-
de»-d winkeliers gedaan kunnen
wi QÊr Daarbij zou men ook beper
king..! kunnen opleggen. Zo zou men
die winkeliers kunnen uitsluiten, die
aan vreemden verkopen. Van Bel
gische zijde ondervindt men alle me
dewerking, aldus werd ons meege
deeld. Men zou het toejuichen als
men ook van Nederlandse zijde meer
begrip kreeg voor de plaatselijke
moeilijkheden, welke er mede dooi
de uitzonderlijke geografische struc
tuur is ontstaan.
Naar wij vernemen heeft de mid
denstand contact opgenomen met het
Tweede Kamerlid, mr. dr. v. d- Heu
vel uit 's Hertogenbosch, die inmid
dels reeds vragen aan de ministers
van financiën en van economische
zaken over deze kwestie heeft ge
steld.
LAATSTE BERICHTEN
De secretaris van Staat voor Alge
mene Zaken Raden Abdoelkadir Wid-
jojoatmodjo, heeft gemeend, onthef
fing uit zijn functie te moeten ver
zoeken, nu dr Van Mook besloten
heeft, heen te gaan, aldus meldt het
„Bataviaas Nieusblad". Het blad ver
volgt: Hij heeft gemeend, dit te moe-
en doen in verband met zijn bijzon
dere positie met betrekking tot de
figuur van de landvoogd.
NEDERLANDSE VERLIEZEN IN DE
OORLOG 1940—1945.
Het totaal aantal oorlogsslachtof
fers in Nederland, gedurende de oor
log 19401945 is, blijkens het statis
tisch bulletin van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek, 210.000. Bij
het vaststellen van dit totaal is geen
rekening gehouden met de hogere
sterfte, welke een indirect gevolg is
geweest van de oorlog. In 1938 be
droeg het sterftecijfer per duizend
inwoners 8.6. Zou het sterftecijfer in
de jaren 19401945 eveneens 8.6 per
duizend der bevolking hebben bedra
gen, dan zouden 468.000 personen
zijn overleden. Het werkelijk aantal
overledenen in deze jaren is 747.000.
In deze zes jaars-periode zijn der
halve in totaal ongeveer 280.000 per
sonen meer overleden, onder wie
210.000 directe oorlogsslachtoffers.
Van de oorlogsverliezen ten getale
van 210.000 zijn ongeveer 67.000 in
de Nederlandse statistiek verant
woord als overleden; ongeveer
143.000 zijn ambtshalve, of als ver
trokken naar het buitenland, afge
voerd van de bevolkingsregisters.
Bij deze 143.000 personen bevin
den zich: ongeveer 104.000 Joden, die
direct bij de deportatie naar Duits
land van de bevolkingsregisters zijn
afgevoerd en in Duitsland zijn om
gekomen, benevens ongeveer 39.000
overledenen, die bij de reconstructie
van de bevolkingsregisters na de be
vrijding niet in Nederland werden
aangetroffen en wier vermoedelijk
overlijde den Nederlandse autoritei
ten bereikte.
MARKTBERICHTEN
TER AAR 15 Oct. 1948 Groenten
kassnijb. 5.90—7.80, idem stek 2.60—
3.40, Snijbonen 2.90—3.50, id stek 0.50
Stokprinsen 2.704.50, Stambonen
3.00—4.60, Spekbonen 1.202.10,
Witte Pronkers 1.201.70 per 10 kg.
Bloemkool 0.040.27 per stuk, Bos-
peen 0.050.14 per bos, S]a 3.00
11.30 p. 100 st., Selderij 0.02 p. bos.
Peterselie 0.01 p. bos. Komkommers
0.11 Meloenen 0.080.39 p. st. An
dijvie 0.400.52 p. bak, Kroten 0.06,
Waspeen 0.05—0.10 p. kg. Sla-vel
len 0.911.00 p. bak Tomaten 0.18—
0.49 Witlof 0.16—0.44, Spinazie 0.06—
0.20 Prei 0.07—0.12, Postelein 0.11
0.12, Witte Kool 0.05—0.06, Rode
Kool 0.06—0.09, Gele Kool 0.09,
Groene Kool 0.050.07, Sav. Kool
0.060.08, Spruiten 0.140.20, Drui
ven 0.810.89, Bloemen 0.120.16
per kg.
KATWIJK a. d. RUN, 15 Oct. '48,
Groenten Bloemkool Ia f 3338,
idem I 1430, idem 11916, Waspeen
91L idem II 68, Bospeen 1115,
Rode Kool 4.907.20, Groene Kool
6.808.10, Princ. bonen 2851, An
dijvie 4.806, Uiën 6.907.10, Snij
bonen 20—45. Sla 8—8.10, Selderie
2.50—4.60, Peterselie 5.30—5.40, To
maten 3845, Aardappelen groten
9.8012.20, idem Drielingen 5.90
6.10
ROELOFARENDSVEEN, 15 Octo
ber. Bloemen. Stella 0.15—0.56,
Chascity 0.14—0.46, Peter Pan 0.11
0.19, White Shirley 0.120.21, Douglas
0.08—0.18, Vialiant 0.08—0.20, Nor-
mandië 0.150.38, Precose 0.13
0.34, Goldfinder 0.12—0.28, Harmo
nieus 0.220.50, Wendy 0.14—0.22,
Yellow Gown 0 250.60, Dahlia's 0.06
—0.29, Asters 0.04—0.14, Helianthe
0 06—0.22, Bouvardia 0.32—0.51 p.
bos, Rayonanten 0.090.23, Blanche
0.060.14, Choco 0.10—0.23, Stella
0.04—0.09, Pulling 0.17—0.34, Lelie
White Exc. 0.090.14 p. stuk, Cycla
men 0.450.55, Potchrysanten 0.13
0 47 p. pot.
Groente. Aardbeien 0.610.99
p. Yl pnd., Tomaten 1851.Kropsla
2.8019.Andijvie 44.40, Bloem
kool 523.p. 100, Snijbonen 2
2.90, Dubb. Stambonen 2.804.60,
Prinsebonen 3.905.Kasenijbonen
5.80—8.20, Kas stek 1.40—2.30 p. 10
kg., Peulen 2.20.
Langzamerhand of je nu
een lekkerbek bent of niet,
zie je in het verschiet weer
opdoemen de winterkost,
waarvoor onze vaderland
se keuken, niet ten onrech
te beroemd is. 3 October
de hutspotdag is alweer
voorbij, de jonge groenten
wordt schaarser. Kool, wor
tels en wat dies meer zij,
doen hun intree in de
groentenwinkels en op de
kar van onze trouwe groen-
tenboer. En al is overdre
ven zorg nu niet nodig,
toch wordt het weer tyd
om er eens op te wijzen,
dat we nu in het seizoen
van wintergroenten zuinig
moeten worden met de vi
tamines die de natuur ons
toedeelt, ook al omdat we,
wanneer we verkouden
v/orden of een ander win-
terkwaaltje ons teistert,
we meer vitamines nodig
hebben dan in gezonde da
gen.
Wanneer we normale
eters zijn en een ferme por
tie groenten en aardappe
len verwerken (het vlees
laten we nu maar buiten
beschouwing), dan krijgen
we voldoende vitamines
binnen om de winter door
te komen. Er is echter één
voorwaarde: we moeten
dan het eten zo bereiden,
dat we geen vitamines ver
kwisten.
En dat doen onze huis
vrouwen nog veel te veel.
De methodes die zij voor
de vitamineverkwisting
gebruiken zijn: aardappe
len lang geschild laten
staan, koolsoorten snippe-
te vertellen. Het wordt
steeds weer herhaald in re
cepten, raadgevingen van
voedingsraad, van huishou
delijke voorlichting, in
tijdschriften en in vele
kranten.
Maar voor de zoveelste
keer geven we een kort
resumé:
ren en dan goed uitsprei
den en vooral niet te snel
in de pan doen, lang laten
koken en vaak in de pan
kijken, het eten urenlang
warm houden.
Er zijn nog wel meer me
thodes zoals zuiverings
zout in de bonen doen om
ze sneller gaar te hebben,
maar deze zyn de voor
naamste.
Hoe het wèl moet. moest
eigenlijk overbodig zijn om
Aardappelen worden
snel aan de kook gebracht
met heel weinig water, zo
dat de stoom de patatten
gaar maakt. Grote aardap
pelen worden niet doorge
sneden vóór ze gaar zijn.
De deksel blijft op de pan
tot de aardappelen, liefst
direct na het koken worden
opgediend.
Koolsoorten, wortelen
prei en dergelijke worden
niet, of in zeer grove stuk
ken gesneden voor ze de
pan in gaan. Dan worden
ze weer met een minimale
hoeveelheid water gaarge-
stoomd en eerst daarna, als
ze gaar zijn, verkleind en
op smaak gebracht.
Plet kookwater van de
groenten bevat waardevolle
bestanddelen en wordt dus
niet weggegooid maar in
soep verwerkt of gebonden
als saus bij de groente of
om de stamppot smeuiger
te maken.
Het is verder geen wet
van Meden en Perzen, dat
andijvie en dergelijke blad
groenten steeds gekookt ge
geten moet worden. Men
kan ze gesnipperd door de
gekookte aardappelen doen.
en .heeft dan een stamppot
van rauwe groenten.
En zeg nu niet, dat dit
hygiënisch koken minder
smakelijk is, want dit 's
niet waar. Afgekookte
groente v/aar alles .,uit is",
moet per sé flauwer en laf
fer zijn dan groente, die
haar hele kracht heeft be
houden. Wanneer aldus
gekookt eten niet smakelijk
is, dan ligt dat aan andere
oorzaken die de huisvrouw
kan uitschakelen door een
modern kookboek te raad
plegenen te geloven.
Lheiefaantjeó
PERSONEEL
7? Chauffeur. Biedt zich
aan ervaren chauffeur voor
alle voorkomende werk
zaamheden. Br. onder no.
310 bureau van dit blad.
3? Gevraagd net meisje
voor kantoor en winkel in
luxe huishoudelijke artike
len, kunnende typeri, liefst
reeds eerder als zodanig
werkzaam geweest. Ber
nard Schulte. Heerenstraat
124. Voorhout. 807
S* Nette werkster biedt
zich aan. Adres A 76 Hazers
woude Rijndijk. 8281
3? Machinefabriek hier
ter stede vraagt prima
bankwerkers. Brieven on
der no. 8272 bureau van
dit blad.
3? R. K. Boerendienstbode
gevraagd voor dag en
nacht. Adres A. Veldhui
zen, Zuidzijde, Bodegraven.
3? Tegen 1 Nov. of later
gevraagd in klein gezin 'n
flink meisje voor dag en
nacht. Zaterdagmiddag en
Zondags vrij v. g. g.' v.
Kerkdam 54, Wassenaar.
AANQ0D
3? Aangeboden 1 prima
stalen motorjachtje. 4 met
prima Fordmotor. Uiterste
prijs 1750. 1 open motor
boot met prima motor z.
g.a.n. prijs f 1450. Tevens
goede Philips Radio. Te
bevragen Rijnzichtstraat 18
Leiden, aan Morsweg. Ook
Zondag. 801
*Z Herenfiets aangeboden
in prima staat met torpe
donaaf 47.50. Te bevra
gen Maandag na 4 uur
Morschweg 87. 811
3? Heren!! Uw oude hoed
kunt u nog heel goed dra-
fen, als u deze van A tot
laat opknappen bij „He-
tro". Hoeden rep. inrich
ting. Hoogewoerd 109 en
Korevaarstraat 5.
3? Uitgelezen collectie ga
ve v. o. vloerkleden, lo
pers, velours overgordij
nen, hand- en trapnaaima-
chines. kantoor- en koffer
schrijfmachines. etc. Pr.
Mariannelaan 209, Voor
burg. 8295
Kachels, cyiinderbureau
haarden. open Jaarsma-
haard, stoelen, roïbushaar-
den. linnenkasten, dres
soirs, radio, babytafel met
matrasje, kinderwagen
Nieuwe Rijn 60. Tel. 22150
bij noek Hooigracht. 809
*Z Te koop voederbieten
450 roe in de paden best
te veld staande. Te bevra
gen bij de firma L. P.
Zonneveld en Zonen. Prin-
senweg 2 Voorhout. Tel.
K 2532-7307.
3T Te koop: 2 pers. eiken
ledikant met auping spi
raal 55.buffetkast
50. nieuwe waswringer
met box 35 enige kachels
vanaf 20.. F. v. d. Pluym
Janvossensteeg 51. 802
Aangeboden: Japonnen
3 stuks 15 tezamen, win
termantel grijs 25. man
telpakje blauw 20. Alles
maat 4042. p.a. Oude Sin
gel 26. 759
fZ Attentie. Wij repareren
al uw gebroken porselein,
Saksische groepen, antieke
borden, beelden enz. Ont
brekende stukken worden
bijgemaakt. Tevens restau
reren van schilderstukken
en reparatie lijsten. Inkoop
goud en zilver. Bremmer,
Haarlemmerstraat 99. in
gang Goegerritstraat no. 1,
Tel. 22791.
Verlovingsringen. Na
tuurlijk uit „De goedkope
re zaak", maar betere waar
Goud, Zilver horloges. Op
graveren kan gewacht wor
den. Inkoop oud goud, le
klas reparatie-inrichting.
S. v. d. Water. Haarlem
merstraat 185, Tel. 24469.
<Z Hoe kan dat nu??? Uw
cude hoed als nieuw terug
binnen 10 dagen geheel
nieuw vervormd vanaf
5.50. C. de Grootvan
Gemond. Haarlemmerstraat
145—147, Leiden. 8083
<Z Meerpoel. Alles op
r.aaimachinegebied. Repa
raties en levering van
naaimachines. Nieuwe ma
chines met en zonder ver-
ginning. Firma Meerpoel,
reestraat no. 171. Leiden,
lel 24815
3T Moderne v.o. kinderwa-
f;en aangeboden, ook rui
en voor wol. Br. onder no.
806 bureau van dit blad.
GEVRAAGD
3T Spoed! Welk R. K. huis
gezin helpt R.K. med. stu
dent aan kamer z. p., omg.
Acad. Ziekenhuis of Oegst
geest. Br. C. W. v. Amstel,
Dirk Smitsstraat 55a Rot
terdam. 808
3T Keurige zit-slaapkamer
gevraagd door heer. Brie
ven onder no. 794 bureau
van dit blad.
3? 10 of 12.000 gulden
ter leen gevraagd. Groot
bedrijf vraagt dit bedrag
voor 1 jaar ter leen. Vol
doende zekerheid aanwezig
Br. onder no. 798 bureau
van dit blad.
<2* Net pension gevraagd
voor een degelijk R. K.
persoon. 34 jaar per 1 De
cember. Br. onder no. 805
bureau van dit blad.
3T Te koop gevraagd in
goede staat zijnd draag
baar slijpapparaat (slijp
tol) 125 v., liefst met bij
passende profielstenen voor
slijpen van tandwielen. Br.
met prijs aan Machineher-
stelplaats Verhoef, Uiter
stegracht 178, Tel. 26226.
W0NINGRUIL
3? Voorhout. Ter ruiling
aangeboden een flink huis
met dito moestuin en bloem
bollenschuur met pl.m. 320
meter bloembollenstelling.
Liefst met Voorhouter. Br.
onder no. 738 bureau van
dit blad.
DIVERSEN
3T Openlijk dank aan God
voor gebedsverhoring door
de voorspraak van O. L.
Vrouw en de H. Clemens
Opgelet! Weet u al dat
U bij C. de Groot—v. Eg-
mond uw oude hoed met
tulen kan laten opmaken
voor 1.25. Klaar terwijl
U wacht. Haarlemmer
straat 145147, Leiden.
3? Voor veel vertier, dus
100 pet. plezier op uw
bruiloft enz. zorgt Jean
van Zijp, pianist-accordeo
nist, conferencier. Hoog
landse Kerkgracht 40. tel.
22287. Tevens gezellige
zaal te huur voor alle doel
einden geschikt. 795
3? Kantoor van Th. J. v.
d. Heijden. Rechtskundige
en Gemeente-Deurwaar
der Hoge Rijndijk 105-105a
Leiden, tel. 23405. Bespre
kingen bij voorkeur Vrij
dagsmorgens. Incasso's,
Rechtszaken, Pachtzaken,
Contracten. Ontruimings-
en Woonruimtewetzaken,
enz
Adverteert in dit blad