3)e £eidóe0oti/fcci/nt
Permanente defensieve organisatie
van West-Europa
De ministers zijn het eens te Parijs
De veiligheid der vijf mogendheden
Spaak beschuldigt de Russen
openlijk
WOENSDAG 29 SEPTEMBER i948
39ste JAARGANG No. 11504
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
MINISTERS
VAN WEST-EUROPA
ZIJN HET EENS
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f P.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
V Gemeenteraads
verkiezingen
ER moeten volgend jaar gemeente
raadsverkiezingen worden gehou
den.
Dan is de zittingsperiode van dc
gemeenteraden (4 jaar) nog niet
verstreken (dat is pas in 1950 het ge
val), maar in 1946 is het aldus be
paald, om te vermijden, dat in 1950,
evenals dat in 1946 geschiedde, in to
taal drie verkiezingen zouden moe
ten worden gehouden.
Nu de eerstvolgende Tweede Ka
merverkiezingen als gevolg van de
tussentijdse verkiezingen door de
grondwetsherziening pas in 1952 zul
len plaats vinden gesteld dat zich
geen onvoorzene omstandigheden
voordoen is de reden voor deze
afwijking van de zittingsduur van 4
jaar vervallen.
Wij zouden het toejuichen, als
nu er geen reden meer is voor een
vervroegd aftreden van de gemeen
teraden ook het jaar van aftreden
weer normaal op 1950 zou worden
gesteld.
Gemeenteraden zijn in ons demo
cratisch staatsbestel belangrijke or
ganen. En dus zijn de verkiezingen
voor de gemeenteraden van groot
belang. Maar: het wil ons voorko
men, dat, hoe het naitonaal en inter
nationaal gebeuren ook moge verlo
pen, in het volgend jaar, 1949, toch
nog wel dringender zaken aller aan
dacht en aller activiteit zullen op
eisen, dan, nu ongemotiveerd ver
vroegde, gemeenteraadsverkiezingen.
Daarom zouden wij beslissing in deze
geest toejuichen.
En ook om redenen van financiële
aard. Verkiezingen kosten veel geld
aan drukwerk, er.z. Wat óók nog be
tekent een aanzienlijk verlies aan pa
pier, dat er nog niet overvloedig is.
Om al deze redenen moet worden
gewenst,dat de gemeenteraadsver
kiezingen niet reeds in 1949 plaats
hebben.
Te hoge
belastingen
Ï"*AT men geen belasting wil beta-
*^len, is een dwaasheid. Men kan
evengoed zijn huishuur of bij de bak
ker zijn brood niet willen betalen.
Wie geen belasting wil betalen,
wenst dat men hem gratis bezorgd de
straten en wegen, die hij bewandelt,
de straatverlichting, de straatreini
ging, de politie-bescherming, de
rechtsbedeling, het bestuur en alle
openbare diensten.
Dat men geen belasting wil beta
len, is een dwaasheid.
Maar dat men zich keert tegen een
te hoge belasting, is redelijk en
we mogen gerust zeggen: een sociale
plicht.
Door de te hoge belastingen wordt
velen mensen een prikkel, om hard en
efficiënt te werken, ontnomen. En er
wordt bij de bedrijfsvoering niet
meer die zuinigheid betracht, welke
redelijk en gewenst is, omdat van de
winst tóch zulk een groot deel naar
de fiscus moét!
De belastingen zijn momentcel te
hoog.
Gelukkig nu er langzamerhand
meer toelichtingen bij de Rijksbe
groting verschijnen, krijgen we ster
ker de indruk dan aanvankelijk, dat
het de regering ernst is, om niet al
leen in toezeggingen, maar ook door
daden er naar te strevn, de belastin
gen niet laag te maken (dat kan
nu niet en dat eist ook geen ver
standig burger), maar lager te ma
ken, dan ze nu zijn. Wij hopen, dat
die daden spoedig zullen worden ge
steld.
Gewestelijk
dagblad
"LIET gewestelijk dagblad is meer
*^*dan vroeger een klankbord van en
het leidinggevend orgaan in het be
trokken gewest. En niet alleen ten
opzichte van de plaatselijke en ge
westelijke problemen, maar ook van
die, welke een algemeen en inter
nationaal karakte rhebben.
Aldus schetste enige tijd .geleden
het katholieke gewestelijk dagblad
„De Gelderlander" de taak en de be
tekenis van hét gewestelijke dag
blad.
Het is ook inderdaad een opvallend
verschijnsel, dat na de oorlog van de
gewestelijke pers méér verlangd
wordt dan voorhen en dat deze
pers ook tracht aan dat verlangen te
voldoen, hoewel zij daarbij nog ge-
handiraüt wordt door de papierdis
tributie.
De belangstelling voor de geweste
lijke katholiekë pers mag ook zeer
verheugend worden genoemd. Wij
ondervinden het.
Wij schreven hierboven, dat de ge
westelijke pers het klankbord is in
het betrokken gewest. Het is vol
strekt niet nodig, dat in dit klank
bord alléén redactionele stemmen
weerklinken! Naar aanleiding van
een onlangs tot ons gerichte vraag,
willen wij er op attent maken, dat
de rubriek „Wat onze lezers schrij
ven" open staat voor iedereen, mits
men kort, en natuurlijk zakelijk,
schrijft, wat men meent te moeten
schrijven. Dan zal onzerzijds gast
vrijheid nooit worden geweigerd; in
tegendeel gaarne worden verleend!
r\E VIJF MINISTERS VAN DEFENSIE der landen van de Wcst-Europesc
Unie hebben besloten een permanente defensieve organisatie in het
leven te roepen, waarin de kern van een land-, lucht- en zeemacht-com
mando zal worden opgenomen met een permanente militaire voorzitter,
welke de tactische en technische problemen der verdediging van West-
Europa zal bestuderen.
Aldus besluit een kort communiqué, gisteren uitgegeven na afloop van
de besprekingen der ministers te Parijs door de secretaris-generaal van
de permanente commissie der West-Europese Unie.
Blijkens het communiqué hebben de ministers tijdens de tweedaagse
besprekingen rapporten besproken, die hun voorgelegd waren door de
chefs der staven van de vijf mogenheden en het permanente militaire
comité. Zij werden het eens over een gemeenschappelijke defensie-poli
tiek, die het afzonderlijke werk van hun eigen politieke staven zou be
heersen. Deze politiek heeft ten doel de veiligheid der vijf mogendheden
te verzekeren binnen het kader van het verdrag van Brussel en het Hand
vest der Verenigde Naties.
rijs. Men berekent dat alleen de coör
dinatie der plannen voor de vijf lan
den op minstens vijftig millioen zal
komen te staan.
Ten slotte wordt uit Parijs verno
men, dat men nieuwe stappen over
weegt ten einde de reeds aanwezige
morele steun van Amerika een meer
vaste vorm te doen vinden.
—X—
Onder leiding der
ministers
De nieuwe permanente organisatie
zal onder leiding staan van de mi
nisters, die verantwoordelijk zijn
voor de defensie en zal zich bezig
houden met het uitwerken van de
bedoelde politiek en met problemen,
die de productie en het verkrijgen
van het materiaal betreffen. Ass.
Press verneemt dat het in de bedoe
ling ligt zowel bewapening als oplei
ding te standaardiseren.
Als bekend zijn de Fransen in hoge
mate geporteerd voor de bescherming
van West-Europa, vooral nu de be
sprekingen over Berlijn zijn mislukt.
Zij willen graag weten welke practi-
sche maatregelen voor hun bescher
ming voorgesteld kunnen worden.
Hoewel de militaire sterkte van
Frankrijk zeer behoorlijk is met
.750.000 man, is de bewapening verre
van pei'fect. Zij is in de eerste plaats
te gering en bovendien is het aanwe
zige materiaal voor een groot deel
verouderd.
De eerste taak van sir Stafford
Cripps na zijn terugkeer uit de Ver.
Staten zal zijn: het financiële gedeel
te van de defensieplannen onder de
loupe te nemen. De volledige bedra
gen zijn vanzelfsprekend nog niet be
kend en deze kunnen een niet onbe
langrijke verhoging ondergaan door
de besluiten van de ministers te Pa-
Hyderabad toch in
Veiligheidsraad
ARGENTINIë EIST BEVEL TOT
ONTRUIMING.
Argentinië heeft de Veiligheids
raad verzocht India te gelasten zich
uit Hyderabad terug te trekken en
de onafhankelijkheid van deze staat
te herstellen.
Wij kunnen onze ogen niet voor de
feiten sluiten, aldus de Argentijnse
afgevaardigde Arce. Wij weten allen
wat er gebeurd is. Waarom kunnen
wij geen onderzoek instellen? Zolang
de Nizam niet zelf voor ons ver
schijnt, kan ik geen geloof schenken
aan door hem getekende telegram
men of brieven. De Raad moet India
verzoeken zich te onderwerpen aan
de bepalingen van het handvest.
In een nota aan de voorzitter van
de Veiligheidsraad heeft de vertegen
woordiging van Hyderabad haar te
vredenheid betuigd over de behande
ling van de kwestie-Hyderabad. De
houding van de Raad, aldus de nota,
betekent, dat de Raad van oordeel is,
dat de invasie door de troepen van
Hindoestan een gewelddaad is, die in
geen enkel opzicht te rechtvaardi
gen is.
De Hindoestaanse bezettingsautori
teiten hebben de Nizam van Hydex*a-
bad gedwongen zijn bevoegdheden af
te staan aan de Indische militaire be-
belhebber. Daarenboven is uit som
mige inlichtingen gebleken, dat „een
regiem van terreur en vervolging
wordt uitgeoefend". Daarom is het
nodig, dat de Veiligheidsraad de toe
stand onderzoekt. De delegatie van
Hyderabad stelt voor. dat de Veilig
heidsraad zijn eigen waarnemers naar
Hyderabad zal zenden.
De Raad heeft de debatten over de
kwestie voor onbepaalde tijd ver
daagd.
BRANDWEERMANNEN VIERDEN
EENS EEN FEEST.
Tijdens een door brandweerlieden
georganiseerd feest in een dorpje in
de buurt van Warschau brak in de
feestzaól brand uit. Twee en twintig
mensen zijn in de vlammen omgeko
men. Dertig anderen werden ernstig
gewond. Er zijn enige arrestaties ver
richt wegens de nalatigheid van de or
ganisatoren.
Toenemende
onrust in Frankrijk
Dinsdag is de onrust in Frankrijk
toegenomen en werd opnieuw mel
ding gemaakt van botsingen tussen
Gauillisten en communisten, toen
laatstgenoemden Gaullistische bij
eenkomsten in verschillende delen
van het land trachtte te verstoren.
De tek\».en van een komende strijd
tussen rechts en links in Frankrijk
nemen toe, aldus Reuter. Functiona
rissen van het Mijnwerkersverbond
zijn er van overtuigd, dat een over
weldigende meerderheid der leden
zich voor een staking op 4 October
zal uitspreken. Bijna 400.000 mijn
werkers zcuden hierbij betrokken
zijn en het werk-in de mijnen zou
volkomen stilgelegd worden. Een
tweede verlammende staking dreigt
in het gas- en electriciteitsbedrijf uit
protest tegen een regeringsdecreet,
waarbij het personeel van alle gena
tionaliseerde ondernemingen met 10
pet. wordt ingekrompen.
De binnenlandse toestand veroor
zaakt grote bezorgdheid, die tot uiting
komt in de reactie van officiële zijde
en in de pers op de huidige slag om
Berlijn. Franse commentatoren be
treuren het, dat Frankrijk officieel
partij gekozen heeft in het geschil.
Aan de bijeenkomst van de ministers
van defensie der 5 Westelijke landen
wordt zo weinig mogelijk aandacht
gewijd om te vermijden, dat de te
genstanders hierdoor nog meer kracht
aan hun argumenten kunnen bijzet
ten, aldus Reuter.
Drie personen werden hedenmor
gen vroeg tijdens een bijeenkomst
van aanhangers van de Gaulle te Pa
rijs gearresteerd wegens het onbe
voegd dragen van wapens. Een grote
politiemacht was op de been om
schermutselingen tussen Gaullisten
en communisten te voox'komen.
NIEUWS UIT INDIE
AANVAL OP GEVANGENIS
IN INDONESIë.
Volgens Antara heeft een gewa
pende bende zich gisteren toegang
verschaft tot de gevangenis te Mod-
joranoe, 8 kilometer van Bodjone-
goro, 36 gevangenen laten ontsnap
pen, 9 bewakers ontvoerd en vee van
de bevolking ter plaatse meegevoerd.
De bende wordt door militairen ach
tervolgd.
REPUBLIKEINS LEGER-
OVERZICHT.
Volgens het laatste legeroVerzicht
van een militaire woordvoerder te
Djogja, aldus meldt Anara. zijn de
republikeinse troepen Madioen aan
één zijde tot op 50 kilometer gena
derd. Voorts werd Sidohardjo ver
overd, 30 kilometer ten Zuiden van
Madioen tussen Wonogiri en Pono-
rogo gelegen. In het Westen bereik
ten de x-epublikeinse ti-oepen Ngav/i,
terwijl om Magelan, 25 kilometer
ten Westen van Madioen, de botsin
gen voortduren. Tijdens gevechten
te Sidohardjo sneuvelde een officier
van de T.N.I.
Volgens deze woordvoerder is bij
de arrestaties van aanhangers van
Moeso te Djogja een document ge
vonden, waaruit blijkt, dat enkele
hooggeplaatste regeringspersonen bij
de opstand betrokken waren en dat
het plan was, Madioen tot centrum
voor een langdurige guerilla te ma
ken.
DR. BUNCHE OVER DE MOORD
OP BERNADOTTE.
De waarnemende bemiddelaar in
Palestina, dr. Ralph Bunche, heeft
de Veiligheidsraad te Parijs dx'in-
gend verzocht maatregelen te nemen
om te voorkomen dat nogmaals
moordaanslagen worden gepleegd
zoals op Bex-nadotte en Serot. In een
telegram op het hoofdkwartier van
ae V. N. te Parijs ontvangen, ver
klaarde hij: ,De moorden zijn een
uitdaging van een ongebreidelde
bende Joodse terroristen aan de V.
N., die door bemiddeling een vreed
zame oplossing van het probleem
Palestina trachten te ver-krijgen."
In het telegram weird verder ver
klaard, dat Bernadotte op weg was
naar de Joodse militaire gouverneur
van Jeruzalem, Bernard Joseph, op
de dag van de moord". Volgens de
getuigenis van leden van het gezel
schap van Bernadotte, reed dr. Jo
seph, enkele minuten vóór de moord
aanslag, in een pantserwagen in de
buurt van de plaats, waar dit ge
beurde", aldus het telegram. Op 6
September zouden bulletins van de
gx-oep Stern zijn verschenen met
de woorden: ,De taak op het ogen
blik is-om Bernadotte en zijn waar
nemers uit de weg te ruimen. Geze
gend zij de hand dit dit doet."
MAASTRICHT KRIJGT EEN
NIEUWE BRUG.
De door de Duitsers vei'nielde Wil-
helminabrug over de Maas bij Maas
tricht wordt hersteld. Een overzicht
van de werkzaamheden: de vernielde
pijlers worden weer opgetrokken.
BRAND IN DANSGELEGENHEID
TE OSUCHOW.
Bij een brand in een dansgelegen
heid te Osuchow bij Warschau zijn
22 personen om het leven gekomen
en 80 ernstig gewond.
„Uw gedrag heeft de Uno verlamd"
DAUL HENRI SPAAK, de Belgi sche minister van buitenlandse za
ken, keek naar de Russische delegatie en zei: „Uw gedrag heeft de
Uno verlamd. Wij hadden al ons vertrouwen in deze organisatie gelegd en
nu verplicht u ons om oïxs heil te zoe ken in regionale verdragen. Ver
wacht geen ingewikkelde uitleg van de politiek van de Westelijke landen.
Het is eenvoudig vrees die ons beheerst. Wij zijn bang voor u, bang
voor uw' regering en uw politiek. Wij zijn bang voor u, omdat u ook in de
Uno nooit met ons hebt willen samenwerken. Wij zijn bang omdat u
in elk land dat 'hier is vertegenwoor digd, vijfde colonnes hebt, waarbij de
organisaties van Hitier maar padvindersbewegingen waren.
Op de klacht van Wisjinski dat I maar de zaak uitsluitend ter compe-
tentie van de bezettende mogendhe
den is. Mocht de Raad dan toch tot
behandeling besluiten, dan valt te
verwachten, -dat de Sowjet-delegatie
demonstratief de zittingszaal verlaat.
Ten derde: Moskou boycot de ge
hele procedure.
Uit artikelen in Russische bladen
is reeds gebleken, dat Rusland waar
schijnlijk zal verwijzen naar art. 107
van het Handvest, dat bepaalt, dat
slechts de Grote Vier hebben te be
slissen over de vredesverdragen met
Duitsland en Japan. Hiertegen zullen
de Westelijke mogendheden inbren
gen, dat niet deze verdragen in het
geding zijn, maar een geschil tussen
deze drie mogendheden en Rusland,
dat de wereldvrede in gevaar brengt
en mitsdien zeker tot de competentie
van de Veiligheidsraad moet gere
kend worden.
Amerikaanse kranten de afstand tus
sen Amerikaanse luchtbases en Mos
kou publiceren, antwoordde Spaak-
zou de heer Wisjinski ons de verzeke
ring willen geven, dat de generale
staf van de Sowjet-Unie nooit de af
stand door de lucht heeft berekend
tussen Londen en Moskou?
Zijn rede vond*een buitengewoon
gunstig onthaal. Minister Marshall
verliet zijn zetel en schudde Spaak
de hand.
DE BERLIJNSE KWESTIE.
De Westelijke grote mogendheden
zullen de Veiligheidsraad verzoeken,
zich te haasten met het behandelen
van de Berlijnse kwestie. De drie
ministers van buitenlandse zaken
van deze landen zijn het eens gewor
den over de tekst van hun nota aan
de Uno over de Berlijnse crisis. Te
zamen met dertig pagina's bijvoeg
sels en documentair materiaal zal ze
Woensdag aan Tx-ygve Lie worden
overhandigd. De tekst zal Donder
dag bekend worden gemaakt. Het
Russische voorstel, dat de grote mo
gendheden binnen een jaar hun
strijdmacht met een derde zullen
verminderen is op de agenda van de
Uno geplaatst.
DRIE MOGELIJKHEDEN.
Men neemt aan, dat de Sowjets de
strijd - tot het uiterste in de Veilig
heidsraad zullen opnemen. Drie mo
gelijkheden staan daarbij open:
Ten eerste, Moskou aanvaardt dis
cussie in de Veiligheidsraad, maar
spreekt tegen besluiten een veto uit.
Ten tweede, Moskou maakt bij de
eerste besprekingen in de Veilig
heidsraad over deze kwestie bezwaar
tegen de behandeling daarvan, op
grond van de opvatting, dat de Raad
in deze kwestie niet bevoegd is,
Officieel wordt medegedeeld, dat
oud-minister A. H. J. L. Fiévez is be
noemd tot lid van de commissie van
negen voor Indonesië, in de plaats
van dr L. J. M. Beel, thans gedele
geerde van het opperbestuur in In
donesië
ALBERT BASSERMANN IN
NEDERLAND.
De beroemde toneelspeler Albert Bas-
sermann komt met zijn vrouw Eles
Bassermann, met wie hij in het be
gin van het Hitler-x-egime Duitsland
verliet om naar Zwitserland uit te
wijken, een grote tournee door ons
land maken met Henrik Ibsen's
„Spoken". De 81-jarige acteur met
zijn echtgenote.
Honderd Finse
schoolgebouwen
Spoedig in Nederland
Tussen de ministeries van Weder
opbouw en van Kunsten. Onderwijs
(to Wetenschappen enerzijds en de
aannemingsmaatcchappij Panagro n.v.
te Warmond anderzijds, is, aldus het
„Algemeen Dagblad", een overeen
komst gesloten, dat nog dit jaar per
boot vijftig complete, geheel houten
Finse schoolgebouwen in onderdelen
naar Nederland zullen worden ver
voerd. De scholen worden vei'deeld
over de vele plaatsen, welke drin
gend behoefte hebben aan uitbreiding
van de beschikbax-e schoolaccommo-
datie. Waarschijnlijk nog vóór 1
Maart 1949 zal het laatste van deze
schoolgebouwen in gebruik kunnen
worden genomen. Zodra de Finse ha
vens in het voorjaar ijsvrij zijn, zul
len nog eens vijftig schoolgebouwen
naar Nederland worden getranspor
teerd.
De funderingen worden gelegd, nog
vóór de scholen in Nederland arrive
ren en de gehele bouw van een zes-
klassige school vergt tachtig dagen.
De scholen worden geleverd in vijf,
zes, zeven of acht lokalen, compleet
met centrale gasverwarming, accom
modatie voor het schoolhoofd, berg
ruimten en»al. De kosten bedragen
ongeveer 15.000 gulden per lokaal.
Het zijn geen noodscholen, maar per
manente gebouwen, waarvan het ont
werp ook aesthetisch is verantwoord.
De eerste vijftig scholen zullen in
vier zendingen naar Nederland wor
den gebracht. Twee bootladingen ar
riveren te Rotterdam, één zending
komt te Amsterdam en één te Delf
zijl aan. Begin November worden de
eerste scholen in de Rotterdamse ha
ven gelo&t.
Rotterdam "krijgt zes van deze scho
len, twee op Overmaas, twee in het
Noordelijk stadsdeel, één op Over-
schie en één bij het Witte Dorp. Am
sterdam zal vier van deze scholen
aankopen. Voorts zullen de scholen
o.a. worden neergezet te Schiedam,
Dordrecht, Voorschoten, in Den Haag,
te Haarlem, Velzen, Zaandam, Hilver
sum, Amersfoort, Zwolle, Zwart
sluis, Almelo, Hengelo, Enschede,
Groningen, Hoogezand, Vlissingen,
Breda, Eindhoven, Geleen en Heer-'
len.
OUD-MINISTER BEEL IN
NEDERLAND TERUG.
Gisteravond om elf uur arriveerde
met het lijn-vliègtuig uit Batavia Dr
L. J. M. Beel, gedelegeerde van het
opperbestuur. Dr Bea1, die er opge
wekt uitzag en een goede reis had
gehad, kon de verzamelde journalis
ten slechts 'n korte verklaring geven.
Hij zeide eerder in Nederland te zijn
teruggekeerd dan oorspronkelijk de
bedoeling was geweest als gevolg
van de ontwikkeling der situatie in
Indonesië, w^lke hij met .grote be
langstelling en bezorgdheid heeft ge
volgd.
Dr Bee1 zal in Den Haag bespre
kingen voei-en met de regering en
van deze besprekingen zal afhangen,
wanneer hij naar Batavia zal terug
keren.
Op een desbetreffende vraag ant
woordde dr Beel, dat de uitleiding
van republikeinse ambtenaren te Ba
tavia niet is uitgesteld.
Dr Beel werd op het vliegveld bij
zijn aankomst begroet door de mi
nister van Overzeese Gebiedsdelen
mr. E. M. J. A. Sassen, mr J. Visser,
chef protocol, de heer H. Hermans,
secretaris van de minister-president,
de heer de Pont, juridisch adviseur
van de Nederland Indische regering,
en mevrouw Beel met haar dochter
tje.
£en kaAAe.itje...
„Zolang een lidmaat nog aan het
lichaam vastzit moet men niet wan
hopen aan zijn genezing, doch, als het
is afgesneden, kan het niet meer ver
zorgd noch genezen worden."
St. Augustinus