2)e £ei<i&e(Boti4a/ttt
Dr. van Royen zet Nederlands
standpunt uiteen
Berlijn en de Veiligheidsraad
Katholiek Werkliedenverbond
vergadert
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1948
39ste JAARGANG V No. 11503
Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMEK.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Berlijn komt voor
de Veiligheidsraad
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs £0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50
Voor het forum der Ver.Naties
TyR. J. H. VAN ROYEN, de Nederlandse ambassadeur in Canada, heeft
op de Algemene Vergadering van de V. N. verklaard, dat Nederland
nooit had erkend en nog steeds niet- kan erkennen de bevoegdheid van de
Veiligheidsraad om in Indonesië tussenbeide te komen, ofschoon het vo
rig jaar de diensten van een Commissie van Goede Diensten had aan
vaard. „Het is nodig voor ons", al dus dr. van Royen,,, dit standpunt des
te krachtiger te handhaven met het cog op duidelijke pogingen van zeke
re zijde de V. N. te gebruiken als een bijl om alle banden tussen Neder
land en de Republiek te verbreken.
„Uiterst verontrustende gebeurte
nissen hebben zich de laatste weken
voorgedaan binnen de Republiek In
donesia. Een hooggeplaatst man on
der de leiders van de republiek heeft
openlijk de handtekening geloochend,
die hij heeft geplaatst onder de Ren-
ville-overeenkomst onder de auspi
ciën van de commissie, die de V. N.
naar Indonesië heeft gezonden".
„Hij handelde onder leiding van
mensen, die eerst kort geleden naar
Indonesië zijn teruggekeerd, na een
verblijf van vele jaren in een zeker
vreemd land, en die geïnspireerd wa
ren door andere motieven dan de
wens vrede en onafhankelijkheid in
hun land te brengen. De Nederlandse
regering heeft het zeer duidelijk ge
maakt, dat zij prompt en doeltreffend
zal handelen om buitenlandse infiltra
tie, die leidt tot nieuwe terreur en
slachting, te voorkomen".
Het Westen
bespreekt zijn
verdediging
Ass. Pre^s verneemt van een woord
voerder, die vontact onderhoudt met
de Britse minister van Defensie,
Alexander, dat de ministers van De
fensie van Engeland, Frankrijk en
de Benelux-landen, die gisteren te
Parijs in 'n geheime zitting bijeen
kwamen, voornamelijk hebben ge
sproken over een gezamelijk pro
gramma van actie met inbegrip
van mobilisatie in het licht der
scanning om Berlijn tussen Oost en
West.
Ook zou ter sprake gekomen zijn,
wat gedaan zou moeten worden in
dien een gewapend optreden zou re
sulteren uit deze spanning, en in
welke mate de Verenigde Staten,
Canada en Engeland de Vastelands-
mogendheden in geval van agressie
zouden kunnen bijstaan.
Engeland zou zijn demobilisatie
vertraging en zijn beperkt bewape
ningsprogram toegelicht hebben.
De bijeenkomst werd gehouden in
het bureau van Ramadier, de Fran
se minister van Defensie. Behalve de
ministers namen ook militaire leiders
der vijf landen aan de conferenties
deel. Van Amerikaanse en Canadese
zijde waren waarnemers aanwezig.
Men verwacht datde zittingen
voortgezet zullen worden.
Van hart tot hart
QRDE en rechtvaardigheid in het
economische leven zullen er niet
komen zonder de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie aldus de strek
king van wat dr. Olierook op de ju
bileum-bijeenkomst van de K.A.B. in
het Bisdom Haarlem aan het slot van
zijn rede constateerde.
En: de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie zal binnenkort werkelijk
heid worden.
Maar die publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie alleen zal de wereld
niet redden, kal niet behalen de over
winning op het communisme, zo'
voegde dr. Olierook hieraan toe.
En daarop kan o-i. nooit genoeg de
nadruk worden gelegd.
Het communisme zal alléén over
wonnen worden als goede sociale in
stellingen en goede sociale wetten
worden gehanteerd en beleefd door
goede mensen.
Vóór alles zijn er nodig: goede
mensen.
Het goede moet worden gebracht
van mens tot mens, van ziel tot ziel,
van hart tot hart.
En daarom ook heeft een goede
geest in een onderneming voor de
sociale vrede nog véél meer waarde
dan een goede geest in een bedrijf,
schap, omdat in de onderneming het
goede kan uitgaan direct van mens tot
mens.
Alléén door het persoonlijk goede
met hulp van goede instellingen en
goede wetten kan de maatschappij
worden gered uit het dreigende on
heil.
„Niettegenstaande de verontrusten
de ontwikkeling van de laatste weken
stelt de Nederlandse regering ver
trouwen in de gematigde en construc
tieve elementen in de Republiek en
doet zij een laatste poging om, zowel
binnen als buiten de republiek al de
genen te verenigen, die bereid zijn
mede te werken om die vrijheden te
beschermen in het kader van een
werkelijk democratische federatie".
Voorts betoogde mr. v. Royen, dat
een beperkter gebruik van het z.g.
vetorecht door sommige van de per
manente leden van de Veiligheidsraad
een van de grootste oorzaken van de
impasse bij de V. N. zou wegnemen.
Nederland was er van overtuigd,
dat verdere splitsing van de wereld
in twee kampen voor beide delen in
gelijke mate schadelijk zou zijn en
dat een gewapende botsing kon en
daarom moest worden voorkomen.
„Mijn land is bereid en besloten
alles wat in zijn vermogen ligt bij te
dragen tot het herstel \'an een gro
tere mate van harmonie tussen de te
genover elkaar staande groepen en
tot een grotere vrijdom van vrees in
de wereld. Nederland staat er echter
op, dat twee fundamentele principes,
waarop ons nationaal bestaan is ge
grondvest. worden gerespecteerd. Het
eerste principe is dat het een land
moet zijn toegestaan zichzelfvrij te
besturen en het tweede dat de rege
ring er voor het volk is en niet het
volk voor de regering".
„Mijn land houdt aan deze princi
pes vast, in Europa, in Azië en in
Amerika, Het zal nimmer in gebreke
worden bevonden bij de bevordering
van deze zaak".
gehei
Hoe de Sovjets het
sim van de
atoombom trachtten
te ontdekken
De commissie voor anti-Ameri
kaanse activiteit van het Amerikaan
se Huis van Afgevaardigden heeft
gisteren officieel de beschuldiging
uitgesproken, dat Russische diplo
maten spionnage-groepen van Ame
rikaanse communisten hebben geor
ganiseerd en geleid, die tijdens de
oorlog geheime gegevens over de
atoombom hebben verkregen en aan
de Sowjet-regering doorgezonden.
De beschuMiging is vervat in een
rapport, dat een overzicht geeft van
de resultaten van geheime audities
door de commissie, die drie weken
hebben geduurd. In het rapport staat
o.m., dat de spionagegroepen er in
slaagden enkele van haar leden op
hoge strategische posten te pl.aatsen
bij installaties voor de atoombom,
waar zij kennis konden nemen van
de meest geheime en vertrouwelijke
gegevens.
De commissie kan geen nauwkeu
rige schatting maken van het belang
of de omvang van de uitgeleverde
gegevens. Er is echter vastgesteld, al
dus het rapport, dat zekere vitale
gegevens aan de Sowjet-regering zijn
gezonden en dat deze gegevens de
Russen hebben geholpen en nog zul
len helpen bij hun ontwikkeling van
de atoombom.
Ontploffingsramp in Algiers. Ten
gevolge van een ontploffing in het
dorp Lachouat in Algiers werden
negentien personen gedood en een
honderdtal gewond. Hoe de. Abdal-
lah-wijk er na de ontploffing uitzag.
De U.N.O. vergadert. De heer Vin-1 het officiële diner, dat de President
cent Auriol, President van de Fran- de leiders van de delegaties ter ver
se Republiek, onderhoudt zich met i gadering van de U.N.O. op het
Mevr. Roosevelt bij de ontvangst voor I Elysée aanbood.
Men verwacht er weinig van
^JOG DEZE WEEK zullen de drie Westelijke mogendheden de Ber-
lijnse kwestie voor de Veiligheidsraad brengen, aldus vernam Ass.
Press van Parodi, de Franse verte genwoordiger in de Raad. Een van de
belangrijkste procedure-kwesties die zich zullen voordoen gaat over de
naam van de zaak. Zal de Raad het conflict"- of de „situatie"-Berlijn
behandelen. In geval van een conflict zijn de onmiddellijke belanghebben-
den de Sowjet-Unie, de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk uit
gesloten van het vetorecht.
Volgens Westelijke diplomatieke
autoriteiten hebben Britse, Ameri-
kanse en Franse deskundigen zich
gisteren bezig gehouden met de op
stelling van een gezamenlijke nota
aan de Veiligheidsraad. Deze nota zal
na goedkeuring door de drie minis
ters van Buitenlandse Zaken defcer
dagen aan de secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Trygve Lie, wor
den overhandigd. Uit officiële Britse
bron werd vernomen dat misschien
de drie Westelijke ministers van hun
recht gebruik zullen maken, de zaak
persoonlijk te behandelen, wanneer
deze voor de Raad wordt gebracht.
Het is nog onduidelijk, of de Wes
telijke geallieerden hun klacht bij de
Veiligheidsraad zullen aanhangig ma
ken ingevolge hoofdstuk zes van het
Handvest, dat betrekking heeft op
een vreedzame schikking van ge
schillen, dan wel hofdstuk zeven, dat,
het bestaan van een bedreiging van
de vrede veronderstelt en het ge
bruik van economische en zelfs mi
litaire sancties aan de hand kan
doen. Wordt de zaak volgens hoofd
stuk zes voorgedragen, dan heeft geen
der vier grote mogendheden in de
Veiligheidsraad vetorecht, echter kan
dan de Oekraine, die de beslissende
zevende stem heeft, door onthouding
een soort van veto uitbrengen. Wordt
de zaak op grond van hoofdstuk ze
ven voorgelegd, dan hebben alle gro
te mogendheden het vetorecht.
Men verwacht dan ook niet, dat
de Veiligheidsraad tot een practische
maatregel zal komen. Het belang
van de behandeling ligt in de moge
lijkheid het wereldgeweten een uit
spraak te laten doen.
BERLIJN WIL GRAAG VOOR DE
VEILIGHEIDSRAAD.
De Berlijnse magistratuur heeft
met meerderheid van stemmen een
resolutie aanvaard, volgens welke
het besluit om de Berlijnse kwestie
voor de Veiligheidsraad te brengen
wordt toegejuicht.
In de resolutie wordt de hoop uit
gedrukt, dat een vreedzame oplos
sing voor het Berlijnse vraagstuk
wordt gevonden. Voorts wordt de op
heffing der blokkade verzocht en
vrijheid van verkeer tussen Berlijn en
alle andere delen van Duitsland. Alle
vier mogendheden worden verzocht
in Berlijn te blijven zolang de bezet
ting duurt „teneinde Berlijn in de
toekomst te verzekeren van een
hoofdstad van een verenigd Duits-
SM
land". Verder wordt de zo spoedig
mogelijke terugtrekking van de be
zettingsmachten uit Berlijn en Duits
land verzocht en dat, voorzover de
troepen niet teruggetrokken zijn, zij
zich slechts kwijten va nhun militai
re plichten en politiek en bestuur aan
de Duitsers overlaten.
Onder voorzitterschap van de heer
A. C. de Bruyn is te Utrecht de ge
bruikelijke najaarsvergadering be
gonnen van het Katholiek Werklie
denverbond.
In de openingsrede zeide de voor
zitter o.m., dat het wetgevende or
gaan van de katholieke arbeidersbe
weging, de Verbondsvergadering, in
de loop van bijna 25 jaren zijn plaats
in Nederlandse culturele en sociaal-
economische leven heeft weten in te
nemen. Spr.' prees zich gelukkig, dat
de K.A.B. veler belangstelling heeft.
Ook in het buitenland is men veelal
vol lof over haar doorzettingsvermo
gen en over haar toenemende invloed
op schier elk gebied.
De heer de Bruyn wees op het nog
steeds' nijpende probleem van lonen
en prijzen, hetwelk de K.A.B. dage
lijks bezighoudt. Hij zeide, dat de
K.A.B. zich in 's lands belang niet
daadwerkelijk tegen de loon- en prijs
politiek der regering heeft verzet. Zij
heeft de arbeiders niet zonder succes
voortdurend aangespoord de produc
tie op te voeren, omdat naar zijn me-
ning alleen het resultaat van arbeid
ons volk in deze armoè-tijd een mini
male welvaarts kan brengen.
Spr. vroeg zich af wat de voor
nemens der regering zijn ten aan
zien van lonen en prijzen. Dit is
volgens hem nog niet te zeggen. Er
moet van worden uitgegaan, dat de
regering een z.g. derde loon-ronde
vooralsnog afwijst. Spreker billijk
te dit standpunt, allereerst, omdat
naar hij zeide een nieuwe algemene
loonsverhoging op zichzelf geen op
lossing brengt voor het tekort aan
verbruiksgoederen, een loonsverho
ging gevolgd door een evenredige
prijsstijging brengt evenmin een
oplossing.
Uitvoerig besprak de heer de Bruyn
de regeringspolitiek ten aanzien van
de sociale lasten en de huren. Hij gaf
te kennen, dat de prijspolitiek in geen
geval mag leiden tot verslechtering
van de positie der werkers, die naar
zijn mening minimaal te noemen is.
Romeins graf te Vaals* ontdekt.
In Vaals heeft men bij opgravingen
een Romeins graf blootgelegd, dat
vermoedelijk uit ong. 200 na Chr. da
teert. Eigenaardig is het kanaaltje,
dat onder het graf doorloopt en waar
schijnlijk een afwateringskanaal is,
dat diende om de urnen te sparen.
BABOE DREEF HANDEL IN
BABIES
Donderdag 16 Sept. j.l. deed een
Chinees inwoner van Buitenzorg aan
gifte bij de politie, dat zijn drie-ja-
rig dochtertje met de baboo werd
vermist. De baboe, die pas vijf da-,
gen bij hem in dienst was, was even
weggegaan om een boodschap te
doen en had het meisje meegeno
men. Het spoor leidde naar Batavia
en na een intensief onderzoek met
medewerking van de Bataviase poli
tie ontdekte men het kind bij een
Chinese familie in de matramanwijk
Het bleek, dat het meisje voor f 50
aan de kinderloze Chinese familie
was verkocht. Een acte van over
dracht was opgemaakt door de be
treffende wijkmeester, nadat de ba
boe had verklaard, dat het een kind
van haar was. Reeds eerder haa zij
een vierjarig kind aangeboden.
Zij beperkte zich echter niet tot
deze transactie. Bij het verhoor bleek
dat zij aan een Chinese familie in
een andere wijk van Batavia een
jongetje had aangeboden van vier
maanden. De „koopprijs" was nog
niet vastgesteld, daar de acte van
overdracht nog niet was opgemaakt.
De politie heeft een nader onder
zoek ingesteld naar de practijken
van de vrouw.
LEMMER BOOT VERDWIJNT
Met ingang van 1 October zal de
lijndienst LemmerAmsterdam v.v.
over het IJselmeer,.die reeds 50 jaar
bestaat en door de rederij Koppe
wordt onderhouden, worden opge
heven.
AANPASSING KOSTEN
TELEFOONGESPREKKEN
Het tariefpeil bij de P.T.T. is in
het algemeen bevredigend, zo con
stateert de Memorie van Toelichting
op de P.T.T.-begroting. In voorberei
ding is nochtans een voorstel tot
aanpassing van het' tarief voor het
interlocale telefoonverkeer aan de
werkelijke kosten der gesprekken,
hetgeen te meer noodzakelijk wordt
door de technische eisen, wélke de
voor de afwikkeling van dit verkeer
bestemde apparatuur stelt.
Het aan het rijk ten goede komen
de winstsaldo bedraagt f 9.140.000
in welk bedrag de winst van
postcheque- en girodienst f 8.569.000
is begrepen. Bovendien wordt inge
volge de terzake nog van kracht
zijnde regeling een bedrag van ruim
f 15.000.000 aan de schatkist uitge
keerd. De winst van de Rijkspost
spaarbank, bedragende f 8.672.000,
wordt ingevolge artikel 19 van
postspaarbankwet aan de reserve
toegevoegd.
BENOEMINGEN
AAN UNIVERSITEIT-
TE UTRECHT.
Bij K. B. zijn benoemd in de facul
teit der geneeskunde aan de rijksuni-
versiteit te Utrecht: tot gewoon hoog
leraar, tevens directeur van het tand
heelkundig instituut, om onderwijs
te geven in de tandheelkunde, P H.
Buisman, tandarts, thans directeur
van het tandheelkundig instituut, be
last met het geven van onderwijs in
de tandheelkunde; tot gewoon hoog
leraar, om onderwijs te geven in de
orthodontie, R. W. Broekman, tand
arts; tot buitengewoon hoogleraar
om onderwijs te geven in de grote
mondchirurgie, J. W. A. Tjebbes,
thans lector in de leer der mondziek-
ten.
Bij K. B. is benoemd tot hoogleraar
in de afdeling der werktuigbouwkun
de, scheepbouwkunde en vliegtuig-
boukunde aan de technische Hoge
school te Delft, om onderwijs te ge
ven in de werktuigbouwkunde, dr. ir
W. L. H. Schmid.
Spreker meende, dat het ethisch
niet te aanvaarden is, dat zulk een
prijspolitiek wordt gevoerd, dat de
beste artikelen voor dc beter gesi
tueerden worden gereserveerd.
Sprekend over de Troonrede, zeide
de heer de Bruyn:
„Met grote instemming hebben wij
hierin gelezen, $at de zorg voor de
behoeften van de kinderrijke gezin
nen de bijzondere aandacht van de re
gering heeft. Daartoe is een wijziging
van de wettelijke kinderbijslagrege
lingen in overweging, ten einde in die
regelingen de nodige correcties aah
te brengen".
Spreker hoopte, dat de tijd van
overweging niet al te lang zal duren
en dat de „correcties" „sociaal ge
rechtvaardigd" zullen zijn.
De heer dc Bruyn gaf uiting aan
zijn voldoening over de Marshall
hulp, die de economische positie van
ons land zal versterken. Ook het Be-
nelux-accoord kan voor Nederland
van grote betekenis' worden.
Spreker deelde mede. dat „de ge
zond gecentraliseerde K.A.B. op 1
Januari 1950 25 jaar zal bestaan". De
propagandadienst bereidt een actie
voor om tegen die tijd het ledental
op 300.000 te brengen.
Tenslotte herdacht hij de onlangs
overleden dr. Poels, die tot de edelste
en meest onbaatzuchtige vrien'den van
de beweging gerekend moet worden.
Na de openingsrede bleef de ver
gadering in besloten zitting bijeen.
Heden werd zij voortgezet.
VERMISTE SPORTVLIEGERS
KOMEN THUIS.
Naar gisteravond bekend is gewor
den, bevinden de passagiers van het
Groningse sportvliegtuig, dat een
noodlanding maakte in de Russische
zóne, zich momenteel in de Russische
sector-van Berlijn. Vandaag zullen ze
op transport naar Nederland worden
gesteld. De piloot, de heer W. Mo-
lema, zal nog enige tijd in Berlijn
blijven, teneinde de reparatie van het
toestel af te wachten.
Daar de Nederlanders bij hun nood
landing in de Russische zóne over
voldoende identiteitspapieren be
schikten, hebben de Russen het hun
niet lastig gemaakt.
DE GROENTENEXPORT NAAR
DUITSLAND
De memorie van antwoord' nopens
het wetsontwerp tot wijziging van de
begroting 1947 van het landbouw
crisisfonds en van de begroting 1948
van het landbouw-egalisatiefonds
vermeldt o.a. dat over de wijze van
betaling van exporteurs van groen
ten naar Duitsland met de Ameri
kaanse autoriteiten nog geen volle
dige overeenstemming is bereikt. De
geëxporteerde groenten worden nog
steeds gefinancierd met behulp van
gelden, verkregen van het Centraal
bureau voor de tuinbouwveilingen
in Nederland en het Bedrijfschap
voor groenten en fruit.
VOORLICHTING BIJ BEROEPS
KEUZE.
Kaholiek Bureau in Den Bosch.
Een aantal katholieken uit verschil
lende groeperingen en organisaties,
die krachtens hun taak, en werkter
rein ten nauwste geïnteresseerd zijn
bij een goede beroepskeuze, hebben
een Katholiek Comité voor Beroeps
keuzevoorlichting gesticht.
Het dagelijks bestuur bestaat uit de
ren drs. v. d. Hout, N. Schuurmans
er. Frater Albertus.
Het comité, dat ale voorlopig domi
cilie het Gewestelijk Arbeidsbureau
heeft gekozen, stelt zich ten doel in
's-Hertogenbosch zo spoedig mogelijk
te komen tot een Katholiek Bureau
voor Beroepskeuzevoorlichting, zoals
dat op enige plaatsen in ons land
reeds bestaat en waar de ouders een
alleszins, zowel in principiële als in
technische zin, verantwoord advies
kunnen krijgen, wanneer voor hun
kinderen het gewichtige moment van
beroeps- (of studie-) keuze is aange
broken.
Het dagelijks bestuur zal op korte
termijn een organisatieplan opstellen,
waarbij door het Comité als richtlij
nen ziin aangegeven, dat het toekom
stige Bureau zal moeten worden ge
dragen door het particulier initiatief,
samenwerkende standsorganisaties,
onderwijskringen e.d. alsmede de
Kath. Actie.
Ter verkrijging van een stevige
practische inslag wat het advies voor
de technische beroepen betreft, zal
het naw samenwerken met de betref
fende dienst van het Gewestelijk Ar
beidsbureau.
£en PcaAAe-Ztfe...
„De Kerk bezielt alles, maar zij
geeft niet zelf aan de beschaving ge
stalte. Zij is het niet, die de structuur
van morgen zal dicteren; zij heeft te
veel eerbied voor de rechten en de
vrije initiatieven van de mens."
Kardinaal Suhard
