Rectoraatsoverdracht aan
de Leidse Universiteit
Leidse K.A.B. opent het
winterseizoen
DINSDAG 21 SEPTEMBER 194S
DE LKILJ5E CA IUKAIVI
EER5"1E BL/AJJ PAGINA 3
NIEUWE-WETERING
Personalia. Dom. Theo van
Leeuwen O.S.B. is le Trinidad be
noemd tot directeur van de bisschop
pelijke seminaria (groot en klein)
en tevens aangesteld tot professor in
de theologie.
OEGSTGEEST
Geboren; Jan z. van P. M. Ie
Nobel en A. Zwemmer; Elisabeth
Huberta Maria d. van J. H. M. Dof
ferhoff en H. E. Beijk.
Ondertrouwd: A. Brouwer 23 j. en
C. P. Jonker 23 j.
Gehuwd: C. T. Breebaart en J. M.
Westerbrink; P. C. Montanus en J.
G. J. de Vreede; H.* O verduin en C.
van Heuven.
ROELOFARENDSVEEN
Oranjefeesten. Roelofarends-
veen staat deze week in het teken
van de traditionele jaarlijkse Oranje
feesten. Dinsdagmorgen om 9 uur
wordt een H. Mis opgedragen voor de
jongens in Indië. Des namiddags te
6 uur wordt met een muzikale wan
deling door de muziek ver. „Liefde
voor Harmonie" het feest geopend,
waarna de burgemeester de officiële
opening van het feestterrein zal ver
richten. Een prachtige gevelversie,
ring, een groote optocht, divese kin
der- en volksspelen, en een attractief
Luna-park, zullen zorg dragen, dat
deze feestviering aan alle yerwachtin-
gen zal voldoen.
RITNSATERWOUDE
Oranjefeest. Woensdag 22 Sep
tember a.s. zullen in deze gemeente
de inhuldigingsfeesten worden gehou
den. Het programma vermeld
kinderwedstrijden, gecostumeerde
voetbalwedstrijd, estafette-race voor
dames en lieren, onthoofding van
Landru en des avonds vertoning van
de Hollandse geluidsfilm „50 Jaren",
bij gunstig weer op het feestterrein
en anders in het Nutsgebouw.
Gemeenteraad. De Raad dezer
gemeente komt Donderdag a.s. des
n.m. te half acht in openbare verga
dering bijeen. Agenda o.a.: Voorstel
van B. en W. tot het vaststellen van
een presentiegeld voor de leden van
de Woonruimtecommissie. Benoeming
gemeente-ontvanger. Aanbeveling 1:
H. W. van der Hoorn, wnd. ontvanger
der gemeente; 2. D. J. Oggel, ambte
raar ter secretarie.
WARMOND
St. Nicolaas-comité van de K.A.B.
Met het oog op de vele en velerlei
soorten werkzaamheden en de daar
aan verbonden hoge kosten, om ook
dit jaar weer voor de kinderen van
de leden van de K.A.B. het traditio
nele St. Nicolaasfeest te organiseren,
moest het comité dit jaar naar extra
bronnen van inkomsten uitzien. Deze
brbnnen moesten nu niet staan in het
teken van een collecte, daar hiervan
de inkomsten te onberekenbaar zijn,
wegens het overstelpende aantal col
lecten wat reeds gehouden is.
Het was daarom van de toneelver
eniging „Nut en Vermaak" een sym
pathieke geste, om ten bate van het
cornité een herhaling van het con
coursstuk „Mensen in Nood" door
Will Brakenberg aan te bieden in ho
tel „De Zon".
De voorz. van de K.A.B... de heer J.
Hogenboom, uitte in een verwelko
ming zijn vreugde over de goede op
komst. ..Mensen in Nood" werd gaaf
gespeeld. Het bleek, dat de regisseur
J. van Vliet, uit het critisch verslag
van de concours-jury lering had ge
trokken, waardoor het spel zeer veel
aan waarde had gewonnen. Tussen
het tweede en derde bedrijf werd
verloting gehouden, waaraan mooie
prijzen waren verbonden. De op
brengst kwam eveneens ten goede
aan het comité.
E.H-B.O. De E.H.B.O. zal een
diploma-cursus' in E.H.B.O. organise
ren. Deze cursus is toegankelijk voor
personen van alle gezindten, boven 18
jaar. Aanmelding tot deelname kan
geschieden bij deiieren J. v. d. Berg,
Burgem. Ketelaarstraat 36 en W.
Meskers, Burgem. Schölvinckstr. 1,
en wel vóór 26 September a.s.
WASSENAAR
25-JARIG JUBILEUM
ST. JACOBUSSTICHTING
ST. UKSULAKLINIEK.
Op 25 September e.k. zal het be
kende R.K. neurologisch-psychiatrisch
instituut te Wassenaar zijn 25-jarig
bestaan feestelijk herdenken. In 1923
kwam de psychiatrische kliniek St.
Jacobusstichting op initiatief van wij
len mgr. van D?m tot stand. Dr. Ed.
Hoelen, leerling van wijlen prof. dr.
L. Bouman, werd tot geneesheer-di
recteur benoemd. Hij is er in geslaagd
uit de oorspronkelijk bescheiden op
zet pen instituut op te bouwen, dat
voor geheel katholiek en niet-katho-
liek Nederland - grote betekenis zou
krijgen. De ontwikkeling is nog
steeds in volle gang. Een groot uit-
beidingsplan wacht sinds jaren op uit
voering.
Naast het College van Regenten ju
bileren de geneesheer-directeur en 3
eerwaarde Zusters van de Congregatie
van Aerdenhout, die sinds 25 jaar de
patiënten liefderijk verzorgen. Het
ligt in de bedoeling van een uit dok
toren en verplegend- en tuinpersoneel
gevormd^-omité om de geneesheer-di
recteur en het bestuur de grondslag
aan te bieden voer een fonds, uitslui
tend bestemd voor wetenschappelijk
werk.
Het Waterleidingsbedrijf. De di
recteur van de Gemeentebedrijven
heeft aan B. en W. een rapport ge
zonden over de moeilijkheden, waar
voor het waterleidingbedrijf zich ge
plaatst ziet. De aanwezige z.g. „diepe
putten", waaruit het water wordt op
gezogen, zijn tot het uiterste belast
en bij warme dagen zelfs overbelast.
Er zullen dus nieuwe putten moeten
worden bijgemaakt. De zuiveringsin
stallatie zal geheel herzien moeten
worden. Een dieselgenerator,die
stroom kan leveren als eventueel de
electriciteitsvoorziening stagneert, zal
moeten worden aangeschaft. Er zullen
nieuwe pompen moeten worden bij
geplaatst en het pompstationsgebouw
LEIDEN
EEN KORTE RAADSZITTING.
De gemeenteraadsvergadering, wel
ke was uitgeschreven, om voorlezing
te doen van de Grondwetswijziging,
duurde gisteren ongeveer 10 minu
ten.
De voorzitter opende, de secretaris
las de nieuwe bepalingen
Grondwet voor en de voorzitter sloot
de vergadering.
DISTRIBUTIEDIENST LEIDEN.
De uitreiking van bonkaarten 812
te Rijpwetering aan zelf verzorgers
en niet-zelfverzorgers vindt morgen
(Woensdag 22 September) plaats van
8.30 tot 12 en van 1.30 tot 4 uur. Mee
brengen: stamkaarten, inwisselings-
lingsbonnen van de thans lopende
bonkaart, datumkaartje.
Uitreiking van bonkaarten
vindt plaats te Warmond Woensdag
22 September (uitsluitend voor niet-
zelfverzorgers) en Donderdag 22
September (voor zelf verzorgers en
niet-zelfverzorgers). Men lette op de
datum op het bij de vorige uitrei
king verstrekte datumkaartje. Mee
brengen: stamkaarten, inwisselings
bonnen en datumkaartje.
OOK DE LEONARDUS-KERK
HEEFT HAAR NIEUWE KLOK.
Het was met de klok van de St.
Leonarduskerk aan de Haagweg niet
als met andere klokken. De paro
chie, die in de bezetting van haar
klok was beroofd, had betrekkelijk
spoedig het bedeklokje terug, doch...
pastoor v. d. Schoot meende, dat het
niet luid genoeg klepte om alle pa
rochianen te bereiken. Dus moest
er toch een nieuwe komen en in en
kele weken tijds was het geschied.
Twee weken geleden kondigde
pastoor aan, dat er een klok in het
vooruitzicht was engisteravond
heeft de Hoogeerw. heer deken A.
Homulle de bedeklok gewijd.
Een stampvolle kerk was getuige
van de plechtigheid der inwijding.
De nieuwe klok is toegewijd aan
de H. Maagd en bevat het volgende
inschrift:
Het onbevlekte Moederhart
Werd ik met vreugd gewijd
Zing eerherstel om zeven smarten
Door mensenschuld haar wreed
bereid.
„ST. CHRISTOFFEL".
De R.K. Handelsreizigersver.
„St. Christoffel" heeft het winter
seizoen geopend met een algemene
vergadering onder voorzitterschap
van de heer Conijn.
Op deze vergadering werden ver
schillende onderwerpen besproken
en hield de geest. adv. de weleerw.
pater Tesser O.F.M. een lezing over
het geestelijk element in de vakor
ganisatie. Spr. belichtte de grote in
vloed, die de handelsreiziger kan
uitoeiVien en hoe de Kerk door haar
leer inzake geloof en zeden de ver
wildering in de maatschappij kan ke
ren en een taak heeft in deze tijd,
aan welker vervulling de leken moe
ten meewerken.
JAARFEEST VERENIGING VAN
MATHESIANEN
Evenals het vorig jaar heeft de ver
eniging van Mathesianen ook nu weer
haar jaarfeest gevierd met de op
voering van een toneelstuk in de
Stadsgehoorzaal, dat welgekozen mag
worden genoemd. Het blijspel „Het
gouden kalf* van Mar. Janssen en
Gérard Nielen is- een alleraardigst
tonee^tuk, dat bij de toeschouwers
ten .zeerste in de smaak is gevallen.
Na een enigszins aarzelend begin liep
?t stuk heel goed en werd er vlot en
floor sommigen heel goed spel ten
beste gegeven, zodat de aanwezigen
het gebodene zeer op prijs hebben
gesteld. Speciaal het spel van mej.
W. Haneveld als dienstbode ook
het vorig jaar was zij uitblinkster
en van de heren P. Yperlaan en C.
Spaanderman heeft van begin tot
einde de spanning erin gehouden.
Het stuk schetst de komst van een
neef van de vrouw des huizes, mevr.
Smith, die alles doet om haar stand
te kunnen ophouden, zonder daarbij
het eerste principe eerlijk door 't
leven te gaan te onderhouden.
Maar die rijke neef zou alles goed
moeten maken en bovendien zou hij
een welkome partij zijn voor de doch
ter des huizes... Hoe alles anders
liep dan men gedacht had, wordt op
onderhoudende wijze uitgesponnen
en de toeschouwers hebben volop
genoten van het gebodene.
Na de pauze een ballet van Nieuw
quintet met tot slot een bal o.l.v. van
Brunhilde en muziek van het V.v.M.-
de heer J. Alphenaar.
De aanwezigen, waaronder het be
stuur van de M.S.G., directeur en le
raren, w.o. mej. v. d. Horst, die na
lange ziekte weer hersteld was, wer
den door de voorzitter, de heer P. C.
Bik, aan het begin van de avond har
telijk welkom geheten, terwijl hij
ook dank zegde tot al degenen, die
aan deze avond hun medewerking
verleenden.
R K. E.H.B.O. „PEERKE DONDERS"
Woensdag a.s. houdt de R.K. E.H.B.
O. „Peerke Donders" haar algemene
jaarvergadering in de R.K. H.B.S.,
M'ariënpoelstraat. Degenen, die be
langstelling voor het E.H.B.O.-werk
hebben of aan de nieuwe -cursus, die
begin October een aanvang neemt,
wensen deel te nemen, zijn van harte
welkom. Tevens zullen op die avond
de diploma's uitgereikt worden aan
de 27 leden, die het examen na de
vorige cursus met succes hebben af
gelegd. Aanvang 7.30 uur.
Er is bloei maar er is nog veel te wensen
In tegenwoordigheid van het college van curatoren, de vrijwel voltalli
ge Academische Senaat, lectoren, privaat-docenten en studenten heeft gis
termiddag in het groot-auditorium der Universiteit de aftredende rec-
tor-magnificus prof. mr. J. C. van Oven zijn waardigheid en bevoeg-
he^en overgedragen aan prof. dr. C. C. Berg, volgens aloude traditie in
het voorafgaande academische jaar secretaris van de Senaat.
overkomelijke moeilijkheden. De op
lossing moge hier niet gevonden wor
den door, een numerus clausus, maar
door uitbreiding der outillage, want
ons volk groeit snel en het heeft deze
medici brood nodig, terwijl onze over
zeese gebiedsdelen naar Nederlandse
doctoren snakken. Wij moeten de
middelen vinden om ze op te leiden
en goed op te leiden.
zal dientengevolge moeten worden
uitgebreid.
Naar aanleiding van dit rapport
heeft de Raad onlangs besloten aan
het Rijksinstituut voor Drinkwater
voorziening op te dragen het opma
ken van een deskundig rapport met
o.m. een uitvoerig rapport en de kos-
tenbegroting over de noodzakelijke
wijzigingen en uitbreidingen.
In volle bloei.
De rector begon met te constateren,
dat de Leidse Universiteit na de de
pressie der bezettingsjaren in volle
bloei verkeert.
Het is nodig, aldus spr., dit voorop
te stellen, wanneer hierna gewezen
zal worden op velerlei, dat niet of
nog niet beantwoordt, niet slechts aan
het ideaal, maar zelfs niet aan rede
lijke wensen.
De band Oranje-Leiden.
Sprekende over de troonsafstand
van Koningin Wilhelmina zeide spr.:
De banden, die ons binden aan de
Leidse eredoctores van 1925 zijn
hecht. Haar medeleven in ons wel en
wee is zeer innig en in het bijzonder
in de jaren van strijd, die onze Uni
versiteit gevoerd heeft, was de her
innering aan het door Haar bij Haar
promotie gesproken woord van ver
trouwen in ons, als moeilijke tijden
mochten komen, een bron van kracht.
Wij hebben' gepoogd ons Haar ver
trouwen waardig te betonen. Moge
Prinses Wilhelmina der Nederlanden
lang Haar zozeer verdiende rust ge
nieten.
Onze weemoed over dit heengaan
wordt getemperd door onze blijd
schap over de troonbestijging van
haar dochter, de Leidse alumna en
eredoctores Koningin Juliana. Dat
ook Haar hart warm klopt voor de
Leidse civitas, waarvan zij deel uit
maakt, even warm als ons hart
klopt voor Haar dit heeft Zij bij
talloze gelegenheden ten duidelijk
ste getoond. Ja er was in de laatste
jaren schier geen academische plech
tigheid van enige betekenis, of Prin
ses Juliana woonde haar bij, hetzij
officieel in gezelschap van Haar ge
maal, hetzij zo onopgemerkt mogelijk
in de rij Harer studiegenoten. Het
lijdt geen twijfel of de aloude band
tussen Oranje en Leiden zal door de
thans regerende Vorstin ten krach
tigste in stand gehouden worden. Met
diepe ontroering hebben wij Haar
warme en edele toespraak bij Haar
inhuldiging aangehoord. De Leidse
Universiteit brengt de Koningin haar
innig gevoelde gelukwens bij Haar
troonbestijging: moge Haar een voor
spoedige en langdurige regering be
schoren zijn.
Na een herdenkingswoord te heb
ben gewijd aan de overleden oud
hoogleraren J. M. Buffin en B. D.
Eerdmans, stond spr. een ogenblik
stil bij de grote verdiensten van hen,
die in het afgelopen jaar wegens het
bereiken van de leeftijdsgrens hun
ambt moesten neerleggen, prof. dr.
J. van der Hoeve en prof. dr. W. J.
de Haas, terwijl prof. mr. R. Kranen
burg in verband met zijn politieke
loopbaan het hoogleraarsambt beëin
digde.
Inflatie in de professorenwereld.
Prof. Van Oven gaf vervolgens een
opsomming van hen, die het docen
tencorps kwamen versterken om er
daarna op te wijzen, dat een derge
lijke uitbreiding door de instelling
van nieuwe leerstoelen een' zeer ge
lukkig verschijnsel en dringende
noodzakelijkheid is, waar bij de grote
vlucht der wetenschap beheersing der
stof door één hoogleraar in talloze
gevallen niet meer mogelijk is.
Toch, aldus spr., kan ons dit soms
de angst om het hart doen slaan: een
inflatie in de professorenwereld
dreigt het hoge aanzien waarin ons
ambt staat in gevaar te brengen; en
reeds ziet men soms met verbazing,
hoe in de huidige tijd personen zich
tot het hoogleraarsambt geroepen
voelen, die in vroeger tijden met een
privaat-docentschap ruim tevreden
geweest zouden zijn. Ook dit is een
oorlogsgevolg, maar een gevaar is het
ongetwijfeld en niet alleen wegens
de slechte staat van 's lands schatkist,
maar ook ter wille van wetenschap
en standsaanzien moeten wij in deze
indachtig zijn de aloude waarschu
wing: niet te veel!
Salarisvcrbetcring Academische
Docenten.
Sprekende over de oprichting van
de afd. Leiden der Ned. Vér. van
Hoogleraren en Lectoren, welke in
het afgelopen jaar tot stand kwam,
zeide prof. VLn Oven, dat salarisver-
betering 'der academische docenten
dringend noodzakelijk is en van het
allerhoogste gewicht voor het heil
van het Hoger Onderwij» en Neder
lands wetenschappelijke stand in de
ze wereld.
Ons verlangen is salariëring van de
hobgleraar met maximum-tractement
op gelijke voet als de leden van de
Hoge Raad, en voor de extra-ordina
rii voor wie 't professoraat het hoofd
beroep is, voor de lectoren, voor de
wetenschappelijke medewerkers die
niet meer in hun leertijd zijn, een
betaling die hun het leven in een
intellectueel milieu mogelijk maakt.
Dat aan deze eisen thans bij lange
niet is voldaan, is reeds herhaalde
malen bij vervulling van vacatures
op pijnlijke wijze gebleken.
Groeiend aantal studenten.
Het aantal ingeschreven'studenten
bedroeg dit jaar 3606, bijna 300 meer
dan in het yorige jaar, t.w. godge
leerdheid 205, rechten 635, genees
kunde 1553, wis- en natuurkunde 532,
letteren en wijsbegeerte 333, rechten
en letteren 348.
Is deze groei enerzijds heugelijk,
anderzijds werpt ze problemen op,
want de universiteit is voor zulk een
aandrang niet geoutilleerd. Vooral de
medici stellen deze Faculteit voor on-
Ongewenste toestanden
juristenopleiding.
bij
Ten aanzien yan de juridische op
leiding kantte spr. zich tegen hen,
die in plaats van eigen studie de ge
makkelijke weg van africhting door
een repetitor volgen zomede tegen
hen, die in 't geheel niet aan de uni
versiteit studeren, de z.g. extranel.
De remedie is volgens spr. te vinden,
vooreerst door de verdere uitbouw
van de werkzaamheid van assisten
ten, door intensifiëring van het uni
versitair onderwijs, het betrekken
der instructeurs die nu als repetito
ren zichzelf het brevet van bekwaam
heid geven, binnen de omlijsting der
Universiteit en bovendien door het
verlaten van een beginsel dat ons
allen lief is, maar m.i. in de gewij
zigde omstandigheden niet meer is
te handhaven: het beginsei van art.
133 11 H.O.W., volgens 't welk ieder
tot de examens wordt toegelaten „on
verschillig, waar hij de daarvoor ver
eiste kundigheden heeft opgedaan".
m
Herstel van contact met
Duitsland.
Ten aanzien van de intellectuele
samenwerking met Duitsland werd
gepoogd tot een gedragslijn te komen
gelegen tussen algehele afzijdigheid
en principieel herstel van contact,
een lijn, te volgen zowel daar uni
versitaire instellingen ais zodanig
als door individuele hoogleraren en
wetenschappelijke medewerkers. Een
Senaatsvergadering werd uitsluitend
aan dit probleem gewijd; edoch met
negatief resultaat.
Na de staatsgreep in Tsjech-Slo-
wakije werd in overleg met de rege
ring met de zuster-universiteiten en
-hogescholen, in overleg ook me het
Consilium der Civitas een Universi
tair Asylfonds gevormd, bestemd tot
hulp bij het vinden van levensonder
houd en bij voortzetting van studie
aan een Nederlandse Universiteit,
voor alle studenten niet alleen
Tsjechen die in ons land toevlucht
zoeken na uitgeweken te zijn uit het
land wegens gewelddadidge aantas
ting van de univeriitaire vrijheid.
Gedenkteken voor gevallen
Leidse academie-burgers.
Het gedenkteken voor de in de
oorlog gevallen Leidse academie
burgers kwam ook dit jaar nog niet
tot stand.
Het ligt in het voornemen in het
groot-auditorium ter weerszijden van
het spreekgestoelte een tweetal ge-
glasschilderde ramen aan te brengen
volgens een ontwerp van de glas
schilder Boermeester.
Edochde kosten zullen hoog
zijn en een commissie is samenge
steld voor het uitdenken van de mid
delen, om de benodigde gelden te
vinden.
Achtereenvolgens besprak prof.
Van Oven, daarna de zuivering van
studenten, de viering van de Dies
Natalis met daaraan gepaard gaande
alumni-dagen en de prijzenswaar
dige activiteit der Civitas Academica
en het Academisch Kunstcentrum en
Studium Generale.
Na een belangrijke verbouwing van
de Universiteitsbibliotheek te hebben
aangekondigd, gewaagde spr. met vol
doening van de prettige verstandhou
ding met de studentencorpora en van
de manifestaties van het studenten
leven, zomede van de aangename sa
menwerking met het college van cu
ratoren, al blijft spr. principiële be
zwaren koesteren jegens dit college
als beheersinstituut. De Leidse Uni
versiteit, die zich niet zonder eer en
succes tegen de Duitse verdrukking
verzette, behoeft niet aan een lei
band te worden gehouden.
Een grondige herziening dezer ver
houding ware ook daarom gewenst
omdat het tegenwoordig systeem van
samenwerking zeer weinig efficiënt
en soepel werkt, mede door gebrek
aan persoonlijk contact tussen cura
toren en Senaatsbestuur.
Ten slotte droeg spr. de rectorale
waardigheid over aan prof. dr. C. C.
Berg met de rituele woorden:
„Salve Rector iterumque Salve".
(„Heil U, Rector, nogmaals heil").
60 JAAR K.A.B. BISDOM HAARLEM.
rR IS INDERDAAD REDEN tot feestvieren, maar niet om in „zatte
zaligheid" neer te zitten. Want er is nog veel meer arbeid te ver
richten. Slaat allen de hand aan de ploeg; er wacht ons nog een ontzag
lijke strijd tegen nieuwe belagers, die gevaarlijker zijn, omdat wij ze min
der goed kennen. Men probeert fabrieksmensen van ons te maken door
personeelsverenigingen, maar in het vrije Nederland willen wij, als vrije
arbeiders, zelf over onze vrije tijd beschikken. Daar is verder het com
munisme, waar ik niet verder over zal uitweiden."
„Wij zullen het
aankunnen"
Aldus de heer H. A. Vulink uit
Amsterdam, hoofdbestuurslid van de
R.K. Bond van Overheidspersoneel
„St. Paulus", die, bij ontstentenis
van bondsvoorzitter v. d. Akker, Zon
dagavond in de grote Stadszaal een
even korte als kernachtige feestrede
uitsprak, bij gelegenheid van het zes
tigjarig bestaan van de Kath. Arbei
ders Beweging in het bisdom Haar
lem. Na de strijd gereleveerd te
hebben, die pioniers als Willem Pas-
stoors hebben moeten strijden, wijd
de spr. uit over de grootse resulta
ten, die behaald zijn. Thans staat er
het hechte bouwwerk der K. A. B.,
met eigen instellingen, fondsen, sa
natoria, enz., alles voor de bijna
300.000 leden, die de bond thans telt.
Met een aansporing om "hllen actief
actief deel te nemen aan de strijd,
besloot de heer Vulink met de woor
den van pater Jac. van Ginneken:
Nederland heeft te veel slaap- en
volgwagons en te weinig locomotie
ven. Wij moeten daarom locomotie
ven zijn en strijd leveren voor onze
beweging, zodat we met Koningin
Juliana kunnen zeggen: Wij zullen
het aankunnen!
„Het begon zo".
Dit was slechts een onderdeel van
het feestprogramma, dat als sluitstuk
van deze feestelijke herdenking ge
geven werd. Des morgens was in alle
Leidse parochiekerken 'n H. Mis uit
dankbaarheid opgedragen, tot inten
tie van de K. A. B., terwijl 's avonds
de grote Stadszaal volstroomde met
leden en hun dames. Nog nooit heb
ben wij op een K. A. B.-bijeenkomst
zo'n goede opkomst gezien; het aan
tal aanwezigen moet minstens op
1000 geschat worden. Een uitne
mende inzet van het winterpro-
gramma! Onder de aanwezigen, die
door de voorzitter, de heer J. A. M.
van Oyen, verwelkomd werden,
merkten wij op de geestelijke advi
seur rector F. Berneveld, rector L.
Vester, pater G. Engering O.F.M., de
kapelaans Bende, Geven en van
Vucht, de wethouder van Sociale Za
ken, de heer S. Menken, dr. Zijer-
veld en de ere-voorzitter, de heer
Nijhuis.
De K.A.B.-Symphonie, o.l.v. de
heer Jan Gordijn, zette haar beste
beentje weer voor en gaf o.a. een
zeer goede vertolking van de ouver
ture „Kalif van Bagdad", van A.
Boieldieu.
Tenslotte trad het K. A. B.-toneel
op met het spel in 10 taferelen van
Jan Muller „Het begon zo", ondqr re
gie van de heer J. P. Mank. Het spel
handelde over de beginstrijd van de
arbeidersbeweging, rondom het jaar
1891, toen Paus Leo XIII de ency
cliek „Rerum Novarum" uitvaardig
de en daarmede het sein gaf tot de
openlijke strijd tegen de verdruk
king van de arbeidersmassa door het
liberalisme. Op zeer plastische wijze
tekende het spel de situatie uit de
negentiger jaren, toen arbeiders in
krotten woonden, vrouwen- en kin
derarbeid aan de orde van de dag
waren, overmatig lange werkdagen
en geringe lonen de massa in op
stand brachten en velen deden grij
pen naar het opkomende socialisme.
Hoe de arbeiders de wanhoop nabij
waren, maar uit vrees voor ontslag
niet durfden ingrijpen, totdat de
jonge geestelijkheid in een heilig
idealisme zich er achter zette en de
beslissende stoot gaf tot het stichten
van de Kath. Werkliedenbond.
Over het vertoonde spel niets dan
lof. En als we de namen van J. P.
Mank (kapelaan). W. Driessen (fa
brikant) en Rie de Bolster (Marie)
noemen om hun voortreffelijk spel,
dan c^oet dat niets af aan de presta
ties van alle anderen, die door hun
overgave en enthousiasme ruim
schoots vergoed hebben, wat aan het
stuk zelf mocht ontbreken. Over het
stuk zelf zouden immers bedenkin
gen gemaakt kunnen worden, al was
het alleen maar om de sentimentele
tendenz die er doorheen gesponnen
was. Het spel speelde 50 jaar gele
den; het zou ook in die tijd geschre
ven kunnen zijn, want een huilende
kapelaan voor de wieg van een do
de baby, is bijvoorbeeld een scène,
die in een goed stuk van 1948 niet
thuis hoort.
Desondanks heeft het stuk aan zijn
doel beantwoord, n.l. een schets te
geven van de moddei'póel, waaruit
het proletariaat zestig jaar geleden
getrokken moest worden. En als we
in 1048 hygiënische fabrieken zien,
goede sociale voorzieningen, arbei-
deAwoonwijken, die een voorbeeld
zijn voor de gehele wereld, en lo
nen, die hoewel de tijden duur
zijn "een vergelijking met vele an
dere landen glansrijk kunnen door
staan, dan krijgt de herdenking van
dit jubileum zin en worden namen
van mensen als dr. Schaepman, mgr.
dr. Poels en prof. Aalberse onverge
telijke symbolen van de emancipatie
der katholieke arbeiders in de laatste
zestig jaar. Dat dit begrepen wordt,
bewees de geweldige opkomst van
gisteravond, die een hulde wilde zijn
aan deze pioniers, indrukwekkender
dan de mooiste feestrede, standbeeld
of jubileumuitgave en die inderdaad
perspectief geeft aan de wens van
Koningin Juliana: „Wij zullen het
aankunnen".
WONINGBOUWVERENIGING
„ONS BELANG".
AANBIEDING HULDEBLIJK.
Deze week herdenkt de woning
bouwvereniging „Ons Belang" haar
vijf en dertig jarig bestaan, in ver
band waarmee een Jubileum-com
missie was gevormd onder, voorzit
terschap van de heer A. Gerritsen.
Deze commissie bood Zaterdagmid
dag, namens de leden, eenv hulde
blijk aan het bestuur aan. Vooraf
gegaan door 't muziekkorps „Werk-
mans Wilskracht" kwam het bestuur
per rijtuig naar het bestuurshuis in
de Molenstraat. Aldaar hadden zich
vele genodigden verzameld, o.a.'
wethouder A. J. Jongeleen, namens
het gemeentebestuur.
Nadat de heer A. Gerritsen allen
welkom had geheten, onthulde de
heer J. J. van Zonneveld, één van
de oudste leden van „Ons Belang",
het huldeblijk, dat bestond uit een
viertal gebrandschilderde ramen.
Elk raam bevat een groep van 3
personen welke de vereniging uit
beelden. Het eerste raam stelt voor:
de chaos voorheen in de volkshuis
vesting; het tweede: de bespreking
en «de steeds wederkerende vergade
ring tot verbetering; het derde: de
gezamenlijke opbouw en uitbreiding
van de arbeiderswoningen, het.vier
de: het opbloeiend gezinsleven dooi
de verbeterde woningtoestand.
Aansluitend hierop zijn de boven
ramen: chaos (veelhoek), de bespre
king (vierkant), opbouw (driehoek),
de opbloei (cirkel).
Deze ramen zijn ontworpen en uit
gevoerd door het bekende Leidse
glazeniers-atelier Gebr. Dullaart.
Nadat de ontwerper, de heer D.
van Leeuwen, een toelichting op
deze ramen had gegeven, begaf het
bestuur zich met genodigden naar
het gebouw v. Chr. Sociale Belan-^
gen op de Oude Singel. De voorzit
ter van „Ons Belang", de heer J.
Gerritsen dankte allen hartelijk en
getuigde van de grote ontroering,
die zich van hem meester had ge
maakt toen het huldeblijk werd aan
geboden. Hieruit blijkt wel, aldus
spr., hoe groot de waardering voor
ons werk is. Hij waarschuwde ech
ter voor te groot optimisme, want er
zijn nog vele moeilijkheden.
Vervolgens voerden nog enige
sprekers het woord. Ieder van hen
sprak met grote "waardering over
het werk van het bestuur van de
jubilerende vereniging en uitte de
hoop, dat ook in de toekomst die
arbeid voortgang zal vinden.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Hendrik Simion, z. van
J. Ligtvoet en D. E. Kalinina; Ro-
bertus Johannes Antonius, z. van A.
J. Wurzer en M. H. M. Sondermeijer
Franciscus Petrus Hendricus, z. van
H. J. Dickhoff en M. A. Thorn;
Wilhelmina, d. van J. Vermond en
F. de la Rie; Hendrik David, z. van
H. D. van Weizen en G. P. M. N.
Louwrier; Gemma Johanna, d. van
C. Strijk en G. J. Biesjot; -Elisabeth
Johanna, d. van P. de la Rie en G.
Segaar; Adriana Jannetje, d. van
G. óp 't Hof en S. A. Johnson; Cor
nelia Regina Geertruida Maria, d. v.
K. A. de Konink en M. M. de Vos;
JPhannes Adrianus, z. van A. A-
Henzen en K. Korbee.
Overleden: D. Langezaal man 71 jr.
Berichten reeds geplaatst in een
gedeelte onzer vorige oplage.
DODELIJK VERKEERSONGEVAL.
Wederom heeft in Bussum een
verkeersongeval plaats gehad met
dodelijke afloop. Hedenmorgen om
streeks zeven uur reed op de Franse
Kampweg de 16-jarige J. Vooren uic
Korterho.it die zich naar de golf-
cartonfabriek begaf, waar hij deze
morgen voor het eerst zou gaan
werken. Blijkbaar vol belangstel
ling voor zijn nieuwe werkkring,
stak hij bij de fabriek de weg over
zonder op het verkeer te letten. Een
juist passerende motorrijder kon een
aanrijding niet voorkomen en reed
de jongen aan. Het slachtoffer liep
een schede'lbasisfractuur op en werd
naar de Majellostichting te Bussum
overgebracht. Daar overleed hij spoe
dig na aankomst. De motorrijder
kwam er met de schrik af.
MARKTBERICHTEN
BODEGRAVEN, 21 Sept. Kaas.
Aanvoer 187 partijen. Prijs: le soort
1.73—1.76 2e soort 1.68—1.71,
zware tot f 1.85, Handel flauw.
TER AAR, 20 Sept. Groente. Kas-
snijbonen 6.707.30, idem stek
2.10, snijbonen volle grond 2.00
4.70, idem stek 1.stokprinces-
sen 3.304.40, stambonen 3.50
4.10, spekbonen 2.00'3.30, witte
pronkers 1.201.50 per 10 kg.;
bloemkool 552 cent per stuk bos- n
peen 10 cent per bos, sla 2,905.80
'per 100 stuks, Knolselderij 8 cent,
komkommers 415 cent, meloenen
2143 cent per stuk; andijvie 4081
cent per bak: kroten I 6 cent, idem
II 4 cent, waspeen I 11 cent, idem
II 6 cent, tomaten 1854 cent, uien
49 cent. postelem 411 cent, rode
kool 13 cent, witte kool 6 cent, groe
ne kool 6-^11 tent per kg.; Asters 7
10 cent en Chrysanten 45 cent per
bos.
ROELOFARENDSVEEN, 21 Sent.
Bloemen. Asters 314 cent, Gla
diolen 1729 cent. Scabiosa 810
cent. Dahlia's 621 cent. Septem
ber wit 1129 cent, geel 822 cent.
Utopia 16—39 cent Stella 12—36
cent, Charcity 19-»4>1 cent per bos;
Rayonant: wit 622 cent, lila 8
23 cent, geel 720 cent, amber 10
24 cent, Stella 58 cent, Blanche
1123 cent. E. Page 3254 cent, Le
lie White Excelsior 1013 cent per
stuk.
UTRECHT. 20 Sept. Paarden. Op
de Utrechtse paardenmarkt werden
heden aangevoerd 910 paarden. De
prijzen varieerden voor: luxe-paar
den van 6C0-—875, werkpaarden 400
650, oude paarden 200400, paar
den boven drie jaar 300550, paar
den beneden 3 jaar 250450, veulens
100—22, hitten 100—500. De handel
was matig.
