S)e GeidóeGotiAa/nt
Z.H. de Paus
tot de jeugd
De nachtwake der Kath.
jeugd voor de St. Pieter
Toespraak van Z.H. de Paus
tot de jeugd
Wat 'n knoeiboel
India's troepen rukken
Hyderabad binnen
Stichter van
Pakistan overleden
Bevrijdingsfakkel
ontstoken
MAANDAG 13 SEPTEMBER 194Ö
39stc JAARGANG No. 11490
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20S26, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 030 p. w., f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Indrukwekkende
„lijkrede"
TN een lijkrede wordt het leven van
de overledene geschetst, een les
uit diéns leven getrokken, een gebed
voor de zielerust gevraagd.
Dat alles is geschied bij de uitvaart
van die grote onder ons, terecht ge
noemd: een reus naar geest en
lichaam, die dezer dagen op 80-jari-
ge leeftijd is overleden en Zaterdag
te Venray is begraven: mgr. dr. Poels.
Dat alies is geschied zonder dat
er een lijkrede is gehouden. 1
En het is een „lijkrede" gewor
den, welsprekend en indrukwek
kend als de schoonste!
Kon welsprekender worden ge
tuigd van het werken van deze do
de, dat gewijd was aan de verhef
fing van het volk, de waardering
van de arbeidersstand, dan door het
feit, dat rondom de lijkbaar in de
Paterskerk te Venray de erewacht
werd gevormd door mijnwerkers in
•hun arbeidspak? Kon een indruk
wekkender getuigenis worden gege
ven van de hoogachting, de eerbied,
de dankbaarheid en de liefde, die
deze dode zich heeft verworven door
dat hij: „de rechtvaardigheid bemin
de en het onrecht haatte" (Hebr.
1.9), dan door het feit, dat daar bij
de uitvaart en begrafenis hun spon
tane belangstelling toonden de hoog
ste kerkelijke gezagsdragers, de pau
selijke internuntius, bisschoppen en
andere prelaten, met ministers en
oud-ministers, de Commissaris der
Koningin in Limburg en vele burge
meesters, met mijndirecteuren (ka
tholieken en niet katholieken) naast
mijnarbeiders, met deputaties uit
alle kringen der samenleving? Scher
per getekend, dan het in de schoon
ste redevoering had. kunnen gebeu
ren, zagen wij hier vóór ons de man,
in wiens practisch levensprogram
ieder dag stond het eens door hem
gesproken woord: „Alles voor het
volk het volk voor Christus", en
die zwoegend aan de verwezenlijking
van dit program heeft gewerkt, een
mensenleven lang.
En, doordat bij deze uitvaart den
overledene geen lof werd gebracht in
het gesproken woord, werd zo tref
fend onderstreept de les, die de over
ledene zélf heeft gegeven in de laat
ste door hem gehouden redevoering:
„Wanneer het gaat over hetgeen over
mij gezegd wordt, is het enige, dat
eigenlijk nog telt, wat Onze Lieve
Heer zal zeggen, als ik voor Zijn
Rechterstoel zal staan".
Het enige, wat er gesproken is bui
ten de strikt-liturgische plechtighe
den, waren de eenvoudige woorden
van Roermonds Bisschop mgr. Lem-
mens aan het graf: een vraag om een
gebed: „Laten wij gezamenlijk vijf
Onze Vaders en vijf Weesgegroetjes
bidden voor de zielerust van de dier
bare overledene". En de Bisschop
bad langzaam voor en de honderden
aanwezigen antwoordden, in ontroe
rende eerbied.
Straks zal op de laatste rustplaats
van de doctor dit grafschrift sieren:
Hier is begraven en zal verrijzen H.
A. Poels, priester. Zijn priesterschap
was de waardigheid, welke hij
nooit verborg. Enig ereteken van zijn
zo talrijke hoge onderscheidingen
heeft niemand hem ooit zien dragen.
Hij heeft 'ns gezegd: „Een Weesge
groetje voor mij van een simpele
mijnwerker is mij. meer waard dan
tien hoge onderscheidingen."
Kort na het overlijden van zijn
vriend mr. Aalberse is van ons heen
gegaan dr. Poels. Zij. zijn ongetwij
feld geweest: de meest vruchtbare
sociale leiders en werkers in de laat
ste halve eeuw. Moge op hun resul
taten het huidige geslacht voortbou
wen, aan hen een voorbeeld nemend!
Hun nagedachtenis blijve in waarach
tige ere bij allen, die sociaal willen
werken in christelijke geest: „Alles
voor het volk het volk voor Chris
tus".
MET EEN ZELFS VOOR ROME uitzonderlijke luister heeft de Eeuwige
Stad het tachtigjarig bestaan van de Katholieke Actie voor de manne
lijke jeugd gevierd.. De afgelopen dagen stonden geheel in het teken
van de Katholieke Actie. Werd het vorige weekeinde het twintigjarig
bestaan der Katholieke Actie voor de jonge vrouwen besloten met de gro
te Pausrede op het St. Pietersplein, Zaterdag en Zondag gaven indruk
wekkende hoogtepunten van de feest viering der Katholieke Actie voor
jonge mannen. Zaterdagavond om 21 uur trokken uit verschillende pun
ten van Rome niet tienduizenden ma ar honderdduizenden jongemannen
der Katholieke Actie met brandende fakkels naar het St. Pietersplein,
voor de viering van La Notte Santa, de H. Nacht, de nachtwake der jon
ge mannen gevolgd door de pontifi cale H. Mis te middernacht..
GOLVENDE ZEE VAN LICHT.
Geheel de voorgevel van de Sint
Pieter en de geweldige colonnaden
van het St. Pietersplein waren met
brandende lampen verlicht, terwijl
de machtige koepel der basiliek door
sterke schijn wei-pers werd besche
nen. Daarbij gevoegd de honderd
duizenden fakkels, die de deelnemers
meedroegen, werd niet alleen het St.
Pietersplein, maar ook de aangren
zende Via della Conziliazione tot ver
aan de Tiber herschapen in een gol
vende zee van licht en geluid, waar
met de lichtgloed het enthousiasme
hoog oplaaide, gevolgd door ogen
blikken van indrukwekkende stilte
zoals op het verheven moment dei-
Consecratie.
Men scha't het aantal aanwezigen
op ver over de half millioen. Onder
hen bevonden zich, behalve de - tal -
rijke kerkelijke hoogwaardigheidsbe
kleders ook, vele leden der regering
o.d. minister-president De Gasperi
en minister Gonella, en talrijke sena
toren en afgevaardigden. Twee en
vijftig delegaties uit het buitenland
o.a. ook uit Nederland, namen aan
de nachtwake deel. De nachtwake
begon met het gezamenlijk zingen
der Paushymne, waarna prof. Luigi
Gedda, president der Katholieke Ac
tie voor de mannen, de deelnemers
toesprak.
Te middernacht werd de pontifica
le H. Mis opgedragen. De fakkels, die
inmiddels gedoofd waren, werden bij
het gezamenlijk gezongen Credo op
nieuw ontstoken. Tijdens deze H. Mis
naderden de honderduizenden jonge
mannen allen ter H. Tafel.
Zondagmiddag om 16 uur begon
de grandioze tocht der honderddui
zenden met vaandels en vlaggen van
het Altaars des Vaderlands op de
Piazza Venezia door de straten van
Rome naar het St. Pietersplein voor
de grote Paushulde. Komende van de
Bronzen Deur werd de H. Vader
rondgedragen over het St. Pieters
plein, naar alle zijden Zijn Zegen
schenkende te midden van een or
kaan van toejuichingen en een
enthousiasme, waaraan geen einde
scheen te komen en dat zich voort
plantte door de menigte, die opeen
gepakt stond, tot aan de Tiber en de
Engelenburcht toe. De geestdrift en
de ontroering, die het verschijnen
van de witte ascetische figuur van
de Plaatsbekleder van Christus op de
mensenmassa maakte, is niet te be
schrijven. Van de troon, opgericht op
de trappen van de Basiliek, hield de
Paus Zijn toespraak, die via de luid
sprekers doordrong tot alle omlig
gende straten en pleinen.
DIT IS DE OVERWINNING DIE DE
WERELD OVERWINT
ONS GELOOF!
In Zijn indrukwekkende toespraak
dankte de H. Vader de jeugd voor
haar trouw en wees er op met de
Apostel: „Dit is de overwinning, die
de wereld overwint, ons geloof".
Deze overwinning is drievoudig, ten
eerste een overwinning op alle
loochening en ontkenning van God
en van Diéns bestaan. De strijd in
deze tijd gaat niet tegen een of an
der geloofspunt maar tegen de be
ginselen, de grondslagen zelf van het
geloof. Deze godloochening is wel bij
zonder opvallend in een tijd, nu Gods
aanwezigheid zich zo duidelijk open
baart. Want juist de verrassende
bloei en vooruitgang van de natuur
wetenschappen doen de mens uit
roepen: Hier is de hand van de
Schepper.
Deze tijd die wij thans beleven is
ernstiger voor de mensheid en meer
beslissend ook in zijn gevolgen dan
de val van het Romeinse Imperium.
De politieke machten zijn totaal ver
anderd, tal van dynastieën zijn de
een na de ander verdwenen of ten
val gebracht, gehele werelddelen zijn
in neergang, terwijl anderen in op
komst zijn. De sociale toestanden
hebben diepe veranderingen onder
gaan. maar wat er ook veranderd mo
ge zijn, één instelling is dezelfde ge
bleven en zij blijft altijd nieu\v en
past zich aan de tijd en aan de eisen
van de tijd: de Kerk van Christus
met Haar kracht, Haar waarheid en
genade, de Kerk die krachtig staat in
het geloof en in de onwrikbaarheid
van Haar gelovigen.
Ten tweede moet dit geloof ook
een overwinning zijn op de stof.
Techniek en wetenschap beiden zijn
gaven van God maar wanneer zij
misbruikt worden leiden zij tot ge
weldpleging, onderdrukking en sla
vernij.
Ten derde moet dit geloof ook een
overwinning zijn op de zedelijke no
den. Deze moeten overwonnen wor
den door de kracht der rechtvaar
digheid en der liefde.
COMMUNISTISCHE
„SCHULDBEKENTENISSEN"
„Mijn politiek in het verleden is
verkeerd geweest. Ik erken de fou
ten. Maar ik beloof, dat ik in de toe
komst geen nieuwe vergissingen zal
begaan". Dat zei Amir Sjarifoeddin,
de voorzitter van de Partai Socialis
in de Republiek, die zich kort geleden
bij de communisten heeft aangeslo
ten, op een vergadering van de ar
beiders in de suikerindustrie.
Sjarifoeddin vertelde verder dat
hij voor de Japanse invasie onge
veer 25.000 gulden van de Neder
landse autoriteiten had gekregen voor
het voeren van een ondergrondse ac
tie. Het bedrag heb ik aangenomen,
daar het Komintern had voorgesteld
om met de koloniale mogendheden
samen te werken, in de strijd tegen
het fascisme.
Ook Setyadjit,' de onderminister
van buitenlandse zaken heeft een
schuldbelijdenis afgelegd. Ik ben
verantwoordelijk voor het zogenaam
de Unie-verband. Hij schreef deze
fout echter toe aan de vergissingen
van de Communistische partij Neder
land en haar zusterorganisaties in
West-Europa.
H. M. DE KONINGIN MET DE KO NINGSMANTEL. STATIE-FOTO GENOMEN OP 6 SEPTEMBER.
Te Delhi is officieel bekend ge
maakt, dat Indische troepen de staat
Hyderabad om 4 uur plaatselijke tijd
zijn binnengetrokken.
Zij trokken de staat van drie kan
ten binnen: in liet Noorden van
Clianda (centrale provincies^ uit, in
het Westen uit Sjolapoer en in het
Z.O. te Bezwada. Plaatselijke opera
ties begonnen in het Zuiden.
Binnen twee uur hadden de troe
pen de belangrijke spoorwegstad
Ballarsjahnaar, in het Noorden van
Hyderabad bezet. De tegenstand werd
„zwak" genoemd.
Van Sjolapoer uit trok een afde
ling Indische troepen het gebied van
de Nizam 50 km. binnen en bezette
Naldroeg, een andere belangrijke
stad aan de spoorlijn. Hier zouden
de invallers „aanzienlijke tegen
stand" hebben ontmoet. Zij maakten
twee kanonnen buit.
Naar gemeld wordt hebben de In
dische troepen drie belangrijke brug
gen aan de Zuidelijke grens ver
overd.
De Indische troepen die van Be
zwada uit optrekken, hebben Boma-
I kaloe bezet.
1 Het Indische garnizoen in Moena-
gala, de Indische enclave, ongeveer
16 km binnen de Z.O.-grens van Hy
derabad, is opgetrokken naar Se-
coenderabad, een vroegere Britse
militaire basis in Hydebarad.
Hyderabad is de laatste overgeble-
DE GEWELDIGE BRAND IN DE AMSTERDAMSE HAVEN.
WEER BOMBARDEMENTEN IN
JERUZALEM.
De Joodse woonwijken zijn Zon
dag door de Egyptische artillerie
gebombardeerd, zo meldt een Joods
legerbericht. Het voegt er aan toe,
dat de Joodse strijdkrachten van
hun kant de Arabische stellingen
hierop gebombardeerd hebben. Een
Joods soldaat is in de streek van de
berg Zion gedood. Uit officieuse
Joodse bron wordt gemeld, dat acht
burgers het slachtoffer zijn gewor
den van de gisteren door de Arabie
ren verrichte bombardementen.
ven vorstenstaat in Voor-Indië. Vol
gens een communiqué van de Indi
sche regering is de actie onderno
men omdat de regering van Hyde
rabad geweigerd heeft de Razakars
te ontbinden en de terugkeer van
Indische troepen naar Secoenderabad
mogelijk te maken voor het herstel
van orde en reoht in de staat.
De Razakars zijn militante Moham
medanen. Over hun optreden in de
voor 80 procent Hindoese staat en
aan de grenzen van het overwegen
de Hindoese India is door India her
haalde malen geklaagd.
Zaterdagavond is Quideazam Mo
hammed Ali Jinnah, de stichter van
de staat Pakistan, aan een hartver
lamming overleden. Hij is gisteren
in aanwezigheid van een half mil
lioen Mohammedanen in Karatsji ter
aarde besteld. De begrafenis vond
plaats met militaire eer en werd bij
gewoond door het corps diplomatique
De indruk, die Jinnah's dood ge
maakt heeft, is vooral groot in de
Arabische landen.
Jinnah werd in 1876 te Karatsji
geboren. Hij was de zoon van een
koopman.. Lange tijd was hij advo
caat van beroep. Hij ontving zijn op
leiding eerst te Karasji en daarna
in Engeland, waar hij rechten stu
deerde en een rechtspractijk uit
oefende. Na zijn terugkeer naar In
dia bouwde hij een geweldige prac-
tijk op. Hij stond bekend als de rijk
ste advocaat van India.
Jinnah heeft vele jaren gewerkt
aan „de droom van Pakistan". Hin
does verzetten zich er tegen en de
Mohammedanen waren niet over
tuigd.
Veertig jaar heeft hij onafgebro
ken een belangrijke, bij tijden een
beslissende rol gespeeld in de cen
trale wetgeving van India. Toen door
de onderverdeling van Voor-Indië
Pakistan ontstond, was hij de logi
sche bekleder van de post van gou-
verneur-generaaL
SYMBOOL VAN SAAMHORIGHEID
Heden heeft lord Montgomery te
Portsmouth de bevrijdingsfakkel ont
stoken. Ter gelegenheid hiervan ver
klaarde veldmaarschalk lord Mont-
gamery, chef van de generale staf
van het Britse Imperium, dat het dra
gen van de fakkel van Portsmouth
naar Eindhoven een symbool was
voor de eenheid tussen België, Enge
land, Frankrijk en Nederland.
Op haar weg door deze gebieden
zou de fakkel de bewoners herinne
ren aan de donkere bezettingsjaren
om en de gehate vijand herinneren.
Doch zouden ook odankbaar terug
denken aan de komst van de bevrij
dende legers. „Het dragen der fak
kel is echter meer dan dit, het is een
symbolische daad, die het gevoel van
saamhorigheid en wederzijds begrip
tussen de vier landen levendig zal
houden", aldus de maarschalk.
Het dragen van de bevrijdingsfak
kel, dat voor het eerst in 1946 ge
schiedde op initiatief van de burge
meester van Eindhoven en Bayeux, is
thans een ieder jaar terugkerende
ceremonie geworden. Van Bayeux
zal de fakkel door koeriers naar Eind
hoven worden gedragen langs de
zelfde route waarlangs de geallieerde
legers naar Nederland oprukten.
BENOEMINGEN BISDOM
HAARLEM.
Z.H. Exc. de Bisschop van Haar
lem benoemd tot: Pastoor te Die-
ir/en, de Weleerw. Heer C. M. Mol;
te Rotterdam (H. Liduina), de Wel
eerw. Heer J. R. F. Versteeg; te
Lambertschaag-de Wccre. de Wel
eerw. Heer J. F. M. Zegers, die
voorheen Pastoor was te Hansweert
£eti kaVitttje....
„Het allervoornaamste werkterrein
voor het „Apostolaat" der katholieke
leken is en blijft het wereldlijk ter
rein van onze oprecht katholieke
maar niet kerkelijke organisaties."
Dr. Poels.
