3)e£aidóe(BoiVtcxwX
H.M. Koningin Juliana vertrok uit
Amsterdam onder Oranje-jubel
Scherp incident te Berlijn
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1948
39stc JAARGANG No. 11488
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEfe DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50
STATIEFOTO VAN KONINGIN JULIANA EN PRINS BERNHARD.
/"MSTERAVOND om tien voor negen heeft H. M. koningin Juliana, te
zamen met Bernhard, prins der Nederlanden, en haar gevolg, het pa
leis op de Dam te Amsterdam verlaten om zich naar haar paleis te Soest-
dijk te begeven.
FEESTELIJKE INTOCHT IN BAARN
Wederom was, zo-als de laatste elf
dagen iedere avond, een grote menig
te op het Oude Damplein samenge
stroomd, om de vorstelijke bewoners
van Jacob van Campens bouwwerk
hulde te betuigen. De gisteravond
voor het laatst ontstoken feestver
lichting, zette het plein in een hel
dere gloed, welke aan dit tijdelijke
afscheid een warme glans gaf. Naar
mate het uur van vertrek naderde
werd het wachtende publiek rumoeri
ger. Herhaaldelijk klonken nationale
liederen en het „Oranje boven, leve
Juliaan", dat een zeer populain lied
is geworden in de afgelopen dagen,
was niet van de lucht.
Langs de gehele route, welke de
koninklijke auto's volgden, stonden
rijen mensen opgesteld om H. M. een
afscheid uit de hoofdstad toe te jui
chen.
In Diemen, op de grens van de ge
meente, nam de burgemeester van
Amsterdam, mr. Arnold J. d'Ailly,
afscheid van de vorstin. Koningin Ju
liana dankte de burgemeester en de
hoofdcommissaris, die eveneens aan
wezig was, hartelijk.
Het escorte van de gemeente-poli-
tie werd overgenomen door de rijks
politie en om 12 minuten over negen
verliet de landsvrouwe Amsterdam.
Koningin Juliana heeft Amsterdam
verlaten. Een plechtig feest was ach
ter de rug. Nog enkele uren en de
lampjes van de feest verlichting wer
den gedoofd, de versieringen worden,
afgebroken,, het „gewone" leven be
gint weer. Tijdens de hulde, welke
een deputatie van de Amsterdamse
bevolking haar politie, in de persoon
van de hoofdcommissaris, de heer
Kaasjager, gistermorgen bracht, is
het duidelijk gezegd, het was een ge
zellig feest, zonder excessen, zonder
wanklanken, zonder ontaarding, een
feest, waarin iets van de weemoed
om het afscheid van koningin Wilhel-
mina, iets van de ernst van deze tijd,,
zo duidelijk naar voren gebracht door
H. M. in haar rede in de Nieuwe
Kerk, was terug te vinden, maar dat
toch zeker de oprechte vreugde van
een dankbaar en verheugd volk niet
miste.
Het is een feest geweest, waarin de
Amsterdammers onderling, de Am
sterdammers en de buitenlui, en bo
venal de Nederlanders en de vreem
delingen, zich hebben verbroederd.
Eën feest, dat op de vreemdelingen,
die het hebben bijgewoond, een diepe
indruk heeft gemaakt, door zijn spon-
taniëteit, zijn hartelijkheid en zijn
„binnen de grenzen blijven". Het
heeft duidelijk getoond, dat de band
„Nederland en Oranje"'zeer hecht is.
In paleis- Soestdijk
Zorgen voor Staat en
gezin vereend
Om precies 21.40 uur arriveerde de
gesloten auto, waarin H. M. koningin
Juliana en Z. K. H.'prins Beruhard
de reis van Amsterdam naar Baarn
hadden gemaakt aan de Emma-brug
in de Amsterdamse straatweg.
Een enorme mensenmenigte ver
welkomde daar de landsvrouwe en
haar gemaal.
De brug was op zeer eenvoudige
maar treffende wijze met oranje
lampjes. vlaggen en bloemen versierd
en vormde het begin van de twee ki
lometer lange weg tot het paleis,
waarlangs de koningin een ware zege
tocht zou maken. Ook deze weg was
zig-zag met oranjelampjes versierd
en omzoomd met duizenden en dui
zenden, die in het half donker tracht
ten een glimp op te vangen van de
passerende vorstin.
Bij de Emmabrug werden konin
gin Juliana en prins Bernhard ver
welkomd door het voltallige gemeen
tebestuur. Ook de commissaris der
koningin in de provincie Utrecht M.
A. Reinalda was hier ter begroeting
aanwezig.
Nadat H. M., die gekleed was in een
wit hermelijnen bontjas met een licht
blauwe tulen rozet op het hoofd, en
Z. K. H., die gekleed was in admi
raals-uniform, de auto hadden verla
ten, sprak de burgemeester van Baarn,
mr. F. van Beeck Calkoen, de vorstin
tce. Hij zeide o.m.: „Van nu aan wor
den in het paleis Soestdijk de zorgen
voor het welzijn van de staat in hun
volle omvang binnen gedragen. Daar
zullen dan de beslissingen omtrent de
belangen van uw onderdanen worden
genomen. Echter, het zal in de eerste
en voornaamste plaats de-woning zijn,
waarin uwe majesteit zich als echt
genote en moeder aan uw gezin kan
geven. Daar zullen de zorgen en
vreugden om het opgroeiende kinder
leven uw rijkdom zijn. Moge voor u,
majesteit en voor u, koninklijke
hoogheid, met uw kinderen een lang
en gelukkig verblijf op Soestdijk zijn
weggelegd".
Bij de Oranjeboom reed de wagen
onder een prachtig versierde en ver
lichte ereboog, waarop een grote J.
prijkte, door naar het paleis, waar de
toejuichtingen een climax bereikten.
Hier hadden duizenden inwoners van
Baarn en.omstreken en een groot aan
tal ouden van dagen een replaats ge
kregen tegenover het in wit flood
light badende paleis. De auto vermin
derde in snelheid en de verlichting,
die langs de weg uitsluitend uit de
oranje-lampjes had bestaan, was hier
helderder. Een ware zee van wuiven
de armen begeleidde de koningin en
de prins toen zij het Paleispark inre
den.
Om drie minuten over tien betrad
H. M. over de uitgerolde loper en tus
sen een haag lakeien haar „huis".
De prinsesjes waren reeds in de
middag geheel onopvallend op het
paleis gearriveerd.
„NEWS CHRONICLE" OVER DE
NEDERLANDER.
A. J. Cummings, bekend politiek
commentator van de„News Chronicle',
die de inhuldiging van koningin Ju
liana heeft meegemaakt, schrijft van
de Nederlanders: „Zij werken hard,
zijn angstvallig proper, vriendelijk,
goed gehumeurd en zeer goed op de
hoogte van de politiek.
„Diepe indruk heeft op mij gemaakt
het respect, dat de kleine landen van
West-Europa nog voor Engeland heb
ben". Ieder spralf hem met „bewon
dering over de wijze, waarop de En
gelsen aan hun economische moeilijk
heden het hoofd bieden. Zij verwach
ten zeker van Engeland een gezonde
en krachtige leiding op politiek ge
bied."
Over Indonesië zijn zij niet opti
mistisch. Doch zij zijn vastbesloten
vol te houden en zijn vast overtuigd,
dat vreemde inmenging meer kwaad
dan goed heeft gedaan", aldus Cum
mings.
PRINS GEORGE OVER DE
HISTORISCHE DAGEN.
Prins George van Griekenland heeft
zijn toestemming, gegeven tot publi
catie van zijn'indrukken over de ach
ter ons liggende historische dagen,
v/elke hij aan een der redacteuren
van het A.N.P. aldus mededeelde:
De prins heeft hogelijk gewaar
deerd, in deze historische dagen, de
prachtige loyaliteit van het Neder
landse volk jegens zijn edele souve-
rein.
De prins heeft zich buitengewoon
gelukkig geprezen uit naam van de
koning der Hellenen deel te nemen
aan deze unieke gebeurtenissen in het
nationale leven van een „dapper volk
en geallieerde"
De prins wenst alle mogelijke voor
spoed en grootheid aan hare majesteit
de Koningin der Nederlanden en aan
haar loyale volkeren.
DIRECTEUR AMSTEL.HOTEL
ONTVANGT ZWEEDSE
ONDERSCHEIDING.
Het heeft de kroonprins van Zwe
den, Gustav Adolf, behaagd de ko>
ninklijke Vasa-orde te verlenen aan
de heer D. de Bes, directeur van het
Amstelhotel te Amsterdam, waar een
groot aantal vorstelijke gasten, die
de jubileumfeesten en de inhuldiging
hebben bijgewoond, hebben vertoefd.
De kroonprins heeft het bij deze or
de behorende kruis persoonlijk aan de
heer D. de Bes overhandigd.
Kroonprins Gustav Adolf heeft de
ze Zweedse onderscheiding uitgereikt
om zijn waardering te manifesteren
voor de bijzondere prestaties, die in
de afgelopen dagen in het hotel zijn
geleverd.
De kroonprins heeft doen uitkomen
op hoge prijs te hebben gesteld, dat
een gewoon hotel in staat is gebleken
bij het bezoek, van een zo groot aan
tal vorstelijke bezoekers geheel aan
de eisen te hebben kunnen voldoen.
Queuille vandaag
voor Parlement
MEERDERHEID VERWACHT.
De candidaat-kabinetsformateur
Henri Queuille heeft gisteravond
aan de Franse president medege
deeld, dat hij in staat is een kabinet
te vormen. Zelf zal hü in het nieu
we kabinet ook de portefeuille van
financiën nemen. Vandaag verschijnt
hij met zijn programma voor het
parlement. Daar alle niet-commu-
nistische partijen in de Assamblée
ook de Gaullisten hem hun
steun hebben toegezegd, wordt ver
wacht, dat Queuille de vereiste
meerderheid zal behalen.
Na het vertrouwensvotum zal dan
de nieuwe ploeg definitief worden
geformeerd, een taak die reeds in
grote trekken voltooid schijnt.
Queuille is ten minste van plan bin
nen twee uur nadat hij het ver
trouwensvotum heeft gekregen, zijn
kabinet in de Nationale Vergadering
binnen te leiden.
Tegenover de socialisten heeft
Queuille verklaard, dat hij de prij
zen onrr/iddellijk drastisch zal ver
lagen, zo nodig door van staatswege
tot vordering over te gaan.
INCIDENT AAN DE GRIEKS-
JOEGOSLAVISCHE GRENS.
De Griekse minister van oorlog
heeft bevestigd dat een officier en
acht geüniformeerde Joegoslavische
soldaten waren gedood in een gueril
la-incident aan de Grieks-Joegosla-
vische grens. Hij zeide, dat drie an
dere Joegoslavische soldaten gevan
gen werden genomen. Verder zeide
hij, dat men de lijken op de plaats
zelve had achtergelaten en de spe
ciale Balkancommissie van de V. N.
had uitgenodigd een onderzoek in
te stellen.
Na massa-demonstratie tegen
de Sowjets
E'EN KWART MILLIOEN Berlij ners uit alle delen van de stad had-
den gehoor gegeven aan een oproep van de Soc.-Dem. Partij om gister
middag op het Plein der Republiek voor het Rijksdaggebouw te demon
streren tegen de situatie in de Sow jet-sector. Dit was de grootste beto
ging, die de voormalige hoofdstad sinds het einde van de oorlog beleef
de. Vele sprekers voerden het woord. De massa jouwde, zo vaak de naam
van de Russische stadscommandant Kotikof werd genoemd. Incidenten
bleven niet uit. Betogprs begaven zich naar de Brandenburger poort, die
op de grens tussen de Britse en Russische sector staat. Een paar Duitsers
klommen boven op het poortgebouw en haalden de Sowjet-vlag neer, die
door de menigte aan flarden werd gescheurd. Op zij van de poort wier
pen anderen een Russische jeep omver, ranselden de inzittenden af en
wierpen met stenen. De Russen openden het vuur.
Om de wereld te laten
zien hoe Berlijh denkt
Volgens een officiële Britse schat
ting namen 200.000 Duitsers aan de
demonstratie deel, tienmaal zoveel
als bij vorige gelegenheden. Kort te
voren hadplen de Britse autoriteiten
langs de Russische sector een neu
trale veiligheidszone van één kilo
meter ingesteld, waarbinnen geen
politieke betogingen meer zouden
mogen worden gehouden. Voor deze
betoging was nog een laatste uitzon
dering gemaakt.
De voorzitter van de gemeente
raad, ir. Suhr, zeide, dat de stad
nieuwe verkiezingen zou houden,
„om de wereld te laten zien hoe
Berlijn denkt". Hij vervolgde: „Hij,
die bang is voor een volksbeslissing
door een stemming,heeft een slecht
geweten. We willen niets anders dan
met rust gelaten worden, zodat we in
vrede kunnen werken. We willen
niets anders dan vrijheid, zodat we
voor vrijheid kunnen vechten in
Duitsland en in Berlijn."
Afgevaardigden van de Berlijnse
spoorwegarbeiders zeiden, dat de
communisten, die over de ruggen van
de Sow jet-bezettingstroepen naar de
macht waren geklommen, nu al hun
best deden om van Berlijn een com
munistische stad te maken. „Zij re
kenen op generaal honger en genera
lissimo winter om ze te helpen, maar
ons geduld is uitgeput en we zullen
de strijd winnen."
De met de communisten heulende
Socialistische Eenheidspartij heeft
een beroep op de Berlij nse arbei
ders gedaan om Zondagmiddag een
demonstratie te houden in de Lust-
garten in de Sowj et-sector en een
„passend antwoord" te geven op de
anti-Sowj et-demonstraties van Don
derdag.
SCHIETPARTIJ BIJ DE BRANDEN
BURGER TOR.
Het incident nam een aanvang,
toen enige jeugdige personen na af
loop der demonstratie er in slaagden
op de Brandenburger Tor te klim
men en poogden de daar aange
brachte Sowpet-Russische vlag te
verwijderen. De politie aan de Rus
sische kant van de poort schoot op
de jongelui, terwijl ook Sowjet-sol-
daten van de wacht bij het Sowj et-
oorlogsgedenkteken, dat zich in de
Tiergarten op Brits gebied bevindt,
enige schoten losten. Voor de op
dringende menigte moesten zowel de
Duitse politie als de Sowjet-militai-
ren zich vlug terugtrekken. Een auto
met Sowj et-soldaten werd omverge
worpen, de inzittenden werden de
kleren van het lijf gerukt. Inmiddels
was het de demonstranten gelukt de
Sowjet-vlag van de stok te scheuren
en op straat te gooien, waar zij door
de menigte aan flarden werd gere
ten.
Eerst toen de politieversterking
de karabijnen greep en het vuur op
de demonstranten opende, namen
laatstgenoemden de vlucht. De 'mees
ten van hen konden ontkomen. Het
hoofdbureau van de politie van de
Oostelijke sector verklaarde, dat de
daders die de vlag van de Branden
burger Tor haalden, zijn gearres
teerd. Nog voordat de duisternis viel,
was de rust hersteld.
Later meldde het A.N.P., dat een
jongen van 16 jaar en twee politie
agenten uit de Sowjet-zóne gedood
zijn.
President Truman heeft gisteren
op een persconferentie verklaard, dat
hij zonder voorbehoud de verklaring
van minister Marshall van Woensdag
steunt, dat aan de huidige ontwik
keling te Berlijn „vastberaden weer
stand moet worden geboden". „Wij
komen op voor onze rechten te Ber
lijn en doen alles wat wij kunnen
door middel van onderhandelingen.
Wij onderhandelen thans niet on
der dwang en zullen dat ook niet
doen. Wij zullen besprekingen voort
zetten in de hoop vrede te krijgen",
aldus Truman.
De verklaring van Truman, zo
zegt Reuters correspondent William
Hardcastle, weerspiegelt klaarblijke
lijk de vastberadenheid van de Ame
rikaanse regering om de lopende be
sprekingen te Betlijn en Moskou
gaande te houden,
SNELLER DAN HET GELUID.
De Britse miniser van bevoorra
ding heeft medegedeeld, dat een klein
Brits de Havilland proefvliegtuig, de
DH 108, vermoedelijk de snelheid
van het geluid heeft overschreden
door een snelheid van 720 mij
1(1158,480 km) per uur te ontwikke
len tijdens de laatste proefnemingen.
De piloot van het toestel was John
Derry, zo werd officieel medegedeeld.
Het wereldsnelheidsrecord is 650,798
mijl per uur. De DH 108 is een
klein staartloos vliegtuig met een
straalmotor en het uiterlijk van een
vleermuis. Het was in dit type, dat
Geofrey de Havilland zijn leven ver
loor toen hij in September 1946 met
een snelheid van meer dan 600 mijl
per uur „tegen de geluidsbarrière
'aanvloog".
Sovjet-vliegtuigen
boven Borholm
„GEWONE MANOEUVRE"
ZEGT DEENSE MARINE.
Een woordvoerder van het Deense
ministerie van Marine haeft mede
gedeeld, dat een aanziemijk aantal
Russische gevechts- en bombarde
mentsvliegtuigen sinds gistermorgen
9 uur het Deense grondgebied schon
den doof laag over en bij het eiland
Bornholm te vliegen.
Ten Noorden van het eiland, doch
buiten de' territoriale wateren wer
den tevens verscheidene Rusissche
oorlogschepen gesignaleerd. Daaron
der bevonden zich een paar grote
kruisers en torpedojagers, lichte zo
wel als zware. Hoewel er een lichte
mist hing, waren de schepen duide
lijk tc herkennen toen zij de Deense
wateren naderden.
Daar de schending van het grond
gebied door vliegtuigën enige uren
te voren begonnen was (één der toe
stellen had op honderd meter hoogte
over de hoofdstad van het eiland,
Roesse, gevlogen), ontstond er onder
de bevolking een zekere nervositeit,
toen de schepen naderden.
De Deense marine-autoriteiten heb
ben bekend gemaakt, dat zij van me
ning waren, dat het hier om gewone
manoeuvres ging. Bornholm heeft op
het Ogenblik geen garnizoen. Het
Deense garnizoen van 1500 man is
verleden week Maandag naar Ko
penhagen vertrokken, waar het zal
afzwaaien. Het nieuwe garnizoen is
nog niet aangekomen.
Verdediging van
West-Europese Unie
CONCRETE PLANNEN MAKEN
SNELLE VORDERINGEN.
De Londehse correspondent van
de „New York Times" bericht, dat
„concrete plannen voor een militair
Atlantisch Pact" in de afgelopen
paar weken snelle vorderingen heb
ben gemaakt". Hét pact zou volgens
de correspondent de hulpbronnen
van de V.S. en Canada combineren
Ïïïet die van Engeland. Frankrijk,
België, Nederland en Luxemburg in
geval van oorlog. „Ondanks de ge
heimhouding, die de besprekingen
over de verdediging .van de West-
Europsse Unie omhult, verluidt, dat
gedetailleerde plannen voor een ge
meenschappelijke defensieve actie
in .geval van nood hun voltooiing
naderen", aldus de correspondent.
PARTISANEN IN DE OEKRAÏNE?
Het met Amerikaanse vergunning
werkende nieuwsbureau Dcna meldt,
■dat acht zwaar bewapende Oekrain-
se partisanen verleden Maandag de
Tsjechoslowaakse-Beierse grens heb
ben overschreden en zich vrijwillig
aan de Amerikaanse autoriteiten heb
ben overgeleverd. Zij verklaarden,
dat zij in Tsjechoslowdkije een zwaar
gevecht hadden geleverd tegen Rus
sische soldaten. Zij hadden er twee
maanden over gedaan om de Beierse
grens te bereiken.
Zij verklaren dat thans in de
Oekraine een belangrijke verzetsbe
weging gevormd wordt, dje tegen
de Russische troepen is gericht en
verscheidene duizenden partisanen
omvat, aldus het nieuwsbureau.
Een woordvoerder van Het Ameri
kaanse militaire bestuur in Beieren,
die deze mededeling had overge
bracht, voegde er aan toe, dat afzon
derlijke tot de tanden gewapende
partisanen bijna iedere dag de Ame
rikaanse zóne binnendrongen.
NEW YORK ONDER
STAKINGSDRUK.
De toestand te New York tenge
volge van de toenemende stakingen
is thans als volgt:
In de uitgestrekte stadsgedeelten
van New York wordt tengevolge van
de staking der chauffeurs van vracht
auto's slechts weinig thuis bezorgd.
In sommige voorsteden zijn melk,
groenten, en apdere bederfelijke ar
tikelen bijna niet te krijgen.
In de auto-industrie te Detroit zijn
Chrysler en Packard hebben onge-
ongeveer 50.000 arbeiders werkloos,
veer 25.000 arbeiders ontslagen we
gens tekort aan auto-onderdelen.
Zes graanfabrieken in Minneapolis
ondervinden de gevolgen van de sta
king van 1200 graanhandelaren.
De staking van 28.000 sjouwerlieden
aan de Weskust verkeert nog in het
zelfde stadium. Wegens staking van
15.000 arbeiders aan de Westkust zal
de regering Zaterdag tijdelijk de ex
port van benzine verbieden. In de
Westelijke staten wordt benzinedistri
butie verwacht.
£en CioJiAeUj,e.
„Omdat er in de zedelijke orde
geen politie rondloopt, heeft men
niet het recht van zijn mond een mi
trailleursnest te maken, dat zoveel
patronen per seconde afschiet".
Henri de Greeve.
