S)e £ekiie6oii^mt JUBEL TUSSEN DE PUINEN Berlijns gemeentebestuur vraagt beveiliging van de Russen Directeur: C. M. VAN HAMERS VELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1948 39ste JAARGANG No. Een algemeen gratie-besluit Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., £1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m m. Telefoontjes f 1.50 Het is merkwaardig, dat in een woelige tijd, als waarin wij ons leven moeten leven, er een week voorbij kon gaan, zonder dat er veel nieuws te vertellen viel. Geen nieuws, goed nieuws! Deze spreuk heeft echter een kernkracht ingeboet, en géén nieuws betekent: blijvende onzekerheid. Wel iswaar is het gehele leven onzeker heid en het is dat altijd geweest. „Als de avond valt, moet ge erop bedacht zijn, dat ge de morgen niet meer haalt!" Maar de menselijke gemeen schap heeft een continuïteit, welke verre uitgaat boven het leven der en kelingen. Zij rekent met eeuwen, waar de énkeling zijn jaren in weinige tien tallen zomers optelt. Het zijn echter de enkelingen, die de gemeenschap vormen Het geluk der enkelingen is het geluk der gemeenschap; het geluk der gemeenschap is het geluk der en kelingen. Helaas zijn het van de mil- liarden individuen slechts enkele wei nige personen, die over het wel er wee der gehele gemeenschap beschik, ken en bedisselen en het lot dier ge meenschap voor de toekomst bepa len, voor de nabije en misschien voor de verre toekomst. Vier heren hebben deze week in het vroegere paleis; van de Czaar al ler Russen hun besprekingen voort gezet. Zij zijn in het hol van de bee^ geweest. Over wat zij daar besproken' hebben, kan men gissingen maken, doch officiële mededelingen zijn niet verstrekt. Toen zij uit het hol te voor schijn traden, heeft men naar hun ge zichten gekeken en uit de opgeruimd heid of neerslachtigheid van hun ge laatstrekken trachten op te maken, of de besprekingen geslaagd waren- of niet. dat wil zeggen of er een oorlog dreigt ia dan neen. Een dergelijke aanduiding, welke reeds bejtarvloed kan worden door een klein glaasje wodka, is echter te onzeker om er peil op te trekken. De onzekerheid is gebleven en deze onzekerheid houdt in, dat de wind zowel uit de goede als de verkeerde hoek kan gaan waaien. Er zijn enige aanduidingen, die op een lichte verbetering wijzen, name lijk de voorbereiding van een bespre king over de valuta-kwestie, welke te Berlijn zou plaats vinden. De trou we lezers echter van weerberichten, ook van de internationale, ziin twij felachtig gestemd, of deze lichte ver heldering in de atmosfeer de ontzag lijke zware depressie, welke in het Oosten broeit, de wind uit de zeilen vermag te nemen. De sluiting van de Russische consu laten in Amerika, als antwoord op de ontwikkeling van het geval-Kosen- kina, de manier van optreden tegen over de plaatsvervangend burgemees ter van Berlijn, dr. Friedensburger, de grens-overschrijdingen in de sec toren dezer rampzalige stad zijn ech ter geen symptomen van Russische vredelievendheid en geneigheid tot toenadering. Eer het tegendeel. Mis schien zijn we nog niet gewend aan de beren-methode en behoeven der gelijke handhandige aaien van de poot niet uit te lopen op een harde klap. In normale omstandigheden zou alleen reeds het sluiten van de consulaten een onmiskenbaar voorte ken zijn van aanwakkerende vijan digheid. Het is wellicht meer een grof diplomatiek spel, van weerskanten hard teeen hard, maar het is een zeer gevaarlijk spel in de trant van het gezegde, van Leidse huismoeders ale de kinderen te schel rumoeren: „Juist als het stadhuj^-carillon: eerst spelen, dan slaan". (Er is wel geen carillon meer, maar het gezegde bleef in zwang). De onzekerheid, hoe het grove spel buitenshuis in het fijne diplomatieke spel in de binnenkamer, zal uitpak ken, blijft bestaan. De hoop blijft ge paard aan de vrees. Er is geen reden tot uitgelaten optimisme, evempin tot zwartgalligheid. De enige gebeurtenis, die aan het begin dezer week, getuigde van een onvervaard optimisme en van een dapper vertrouwen op Gods Voorzie nigheid zelfs te midden van de puinen der verwoesting en de ruïnes van geestelijke ontreddering, was de vie ring van het 7e eeuwfeest van de dom van Keulen. De dom van Keulen, wel- ke, ook voor degenen, die haar ge zien hebben, zijn legendarische ver maardheid steeds behield, is het een- trum geweest van een Christelijke verbroedering, zoals alleen de We reldkerk die kent. De aanwezigheid van de pauselijke legaat en vele an dere buitenlandse kardinalen moet de geteisterde en vernederde bevolking van deze aarts-Katholieke stad een hart onder de riem hebben gestoken. Gejuicht is er in Keulen, dat slechts één grote woestenij van puinen is, waaruit de glorievolle kathedraal een zaam omhoog-stevent. Gejuicht en gejubeld is er in de grootst denkbare ellende, omdat, hoe het ook loopt en wat de vier kleine heren ook beslissen en bedisselen met de beperktheid van hun verstand, er geen angst behoeft te zijn in het Koninkrijk, dat niet van deze wereld is: „Vrees niet, Ik heb deze wereld overwonnen". Het leven van de enkeling, die als de Keulse dom het Kruis draagt in het grond plan van zijn leven en op de torens van zijn trouw ,is tot zegepraal be stemd. Het leven der Christelijke ge meenschap, al wordt die gemeenschap tot de rand der lippen benauwt, zal én in de enkelingen, die haar vormen èn in de tijdelijke groei en neergang van haar geheel, het grondplan teke nen van de Keulse dom en fier-geto- rend tussen de puinen der economi sche stelsels en hoovaardige vergis singen, de eindelijke zegepraal ver kondigen van Hem, in wiens nederig verblijf de Drie Koningen afstegen ter eerbiedige huldiging. Franse kabinet geduikeld De Franse regering van premier André Marie is hedenochetnd vroeg afgetreden, na een langdurige poging om het eens te worden over de voor waarden voor een hervormingspro gramma van de minister van finan ciën Paul Reynaud. Het kabinet was meer dan 15 uur in conferentie ge weest voor het bespreken van plan nen voor een economisch en finan cieel herstel, die een verhoging van voedselprijzen inhielden en een ver gaande beperking van de uitgaven voor publieke diensten. Gisteravond laat waarschuwde het socialistische blad Le Populaire" de regering, dat onmiddellijk stappen ondernomen moesten worden, om de prijzen op het niveau van de vaste lonen te brengen. Het kabinet, dat gevormd was op 26 Juli, en dat' het tiende Franse kabinet was sinds de bevrijding, is om één uur vanmorgen afgetreden. De radicale eerste minister diende toen zijn ontslag in bij de president der republiek Vincent Auriol, zeg gende, dat niet te overbruggen ver schillen in- het kabinet warén gere zen. Reynaud heeft aan de pers meege deeld, dat het kabinet ten val kwam wegens onenigheid over de loon schaal. Hij had geweigerd een loon niveau te aanvaarden, dat niet ver enigbaar is met het huidige Franse exportquantum. IS DE TOESTAND ZO ERNSTIG? De Engelse minister-president Attlee die zich op het ogenblik in het St. Mary ziekenhuis bevindt, riep Don derdag de in Londen aanwezige mi nisters bijeen ter bespreking van het rapport van Frank Robertsen, de spe ciale Britse afgezant in Moskou over de laatste besprekingen"metStalin. De ministers van Oorlog en Lucht vaart Shin well (links) en Arthur Henderson verlaten Downingstreet 10 na de kabinetszitting. Dreigt naar de Westelijke sector te verhuizen INDONESISCHE DELEGATIE BIJ DE JUBILEUMFEESTEN De eer ste gasten voor de jubileums- en in huldigingsfeesten zijn aangekomen. Donderdag arriveerde op Schiphol de Indonesische delegatie. Het staats hoofd van Oost-Sumatra dr Masoer wordt begroet door Mr. E. M. J. A. Sassen, minister van Overzeese ge biedsdelen. Nadat de vergadering van de ge meenteraad" van Berlijn gisteren opnieuw was uitgesteld wegens communistische opstootjes, heeft de voorzitter van de gemeenteraad, dr. Sahr, een brief gezonden aan Russische commandant in Berlijn, generaal Kotikof. In deze brief wordt het Russisch militaire bestuur verzocht rondom het stadhuis in de Parochialstrasze een neutrale zone te scheppen voorts maatregelen te treffen, die de veiligheid binnen deze zone en de orde in het stadhuis waarbor gen. In het schrijven wordt er op aangedrongen, dat van Sow jetzijde onverwijld wordt geantwoord. Uit kringen der S.P.D. vernemen wij, dat het plan wordt overwogen bij een negatieve reactie meenteraadsvergadering te doen plaats hebben in de wandelhallen van het vroegere Rijksdafgebouw. Beambten van de Berlijnse bouw- politie stellen op het ogenblik een onderzoek in naar de mogelijkheid om deze ruiirrten van het zwaar be schadigde en uitgebrande parle mentsgebouw te restaureren en voor gebruik in te richten. Een demonstratie van de vrije vakvereniging is gisteren namiddag op de Potsdammer Platz, het punt waar de Amerikaanse, Engelse en de Sowjet-Russische sector aan el kander grenzen, zonder incidenten verlopen. Op tal van plaatsen in de Weste lijke sectoren groepeerde zich de belangstellende bevolking op straat rond -de luidsprekerwagens van de Amerikaanse omroep, die om het uur de nieuwsberichten uitzenden, aangezien wegens de uitschakeling van de electrische stroom de bur gers thuis niet naar de radio kun nen luisteren. Verder is het overal in de stad rustig. Kotikof antwoordt met vragen. Reuter meldt nader, dat generaal Kotikof geen direct antwoord heeft gegeven op het verzoek van dr. Suhr. Kotikof zou om nadere toe lichting hebben verzocht. Dr. Suhr deelde Reuter mede, dat het antwoord voornamelijk uit vra gen bestaat. Dr. Suhr citeerde de volgende, vragen zonder commen taar te leveren: Betreft het verzot- leen de Sowj et- of ook de Weste lijke sectoren. Verdere bijzonderheden over het gevraagde neutrale gebied om het stadhuis. „Denkt u, dat ik mij zal mengen in de betrekkingen tussen de ge meente-autoriteiten en de werken de bevolking?" „Betekent uw brief, dat U het Sowjetbestuur vraagt zich verant woordelijk te stellen voor de veilig heid van het stadhuis?" „Waarom hebben de gemeente autoriteiten de Duitse politie niet om bescherming verzocht?" „Hoe kan de werkende bevolking indien demonstraties worden ver boden, haar grieven aan de ge meente-autoriteiten kenbaar ma ken?" Volgens dr. Suhr heeft generaal Kotikof om spoedig antwoord ge vraagd en zal dit morgen gezonden worden. ARRESTATIES IN WESTELIJKE SECTOR BERLIJN. De politie van de Westelke sec tor van Berlijn heeft gisteren 50 per sonen gearresteerd tijdens een raid op zwarthandelaren op de Kottbus- serdam, aldus meldt Dena (Ameri kaanse zóne. Grote hoeveelheden kof fie, chocolade en Westelijke en Oos telijke marken werden in beslag ge nomen. Franco ontmoet Spaanse kroonpretendent In vol'e zee De Spaanse regeringschef gene raal Franco heeft Woensdag 6 uur lang geconfereerd met de Spaanse troonpretendent Don Juan. Het on derhoud vond plaats op een jacht in de Golf van Biscaje, ter hoogte van de Franse badplaats Biarritz. Deze ontmoeting, de eerste sinds 1936 de Spaanse burgeroorlog uit brak, heeft grote verrassing gewekt, maar over het gesprokene is niets bekend gemaakt. Hoewel men in hoge pelitieke krin gen te Madrid en San Sebastian de bijeenkomst van generaal Franco met Don Juan van groot belang acht, zijn deze kringen het er toch over eens, dat er êeen sprake van is, dat Fran- om tegengaan van demonstraties a_- Co zou aftreden ten gunste van Don Juan. „Franco heeft nooit steviger in het zadel gezeten dan thans", aldus betoogt men in deze kringen „en de bijeenkomst is op verzoek van Don Juan belegd". „Iemand, die uit hoofde van zijn positie Franco's houding te aanzien van het vraagstuk der troonsopvol ging door en door kan kennen, aldus meldt Reuter, heeft aan Reuter mee gedeeld, dat hij niet verbaasd zou zijn, indien het staatshoofd op de bij- J Conflict Batavia-Djokja Met een vliegtuig van de Com missie van Goede Diensten zullen vandaag enige vooraanstaande Re publikeinen van Batavia naar Djok- ja vliegen om de laatste ontwikke lingen met de Republikeinse rege ring te bespreken. Aneta vernam van Republikeinse zijde, dat dit bezoek speciaal in" verband zou staan met de maat regel ten aanzien van het verblijf van Republikeinse ambtenaren in Batavia. Ten aanzien van de laatste ont wikkelingen schrijft een speciale correspondent van het Chinese dag blad „Sin Po" o.m., dat alle partijen in de Republiek ten gevolge van het incident aan Pengangsaan Oost besloten hebben bij de Republikein se regering er op aan te dringen de onderhandelingen met de Neder landers af te breken. „Verschillende partijen in de Re publiek brengen weer de „ver schroeide aarde-politiek" ter sprake en roepen het volk op deze politiek ten uitvoer te leggen. De huidige toestand is zeer kritiek, bijna alle ingezetenen van de Republiek zijn deze mening toegedaan. Alle bedrei gingen van Republikeinse zijde ten aanzien van de door de Nederlan ders te Batavia genomen stappen, kunnen de Nederlanders niet onge rust maken. De Nederlanders zul len passende maatregelen nemen tegenover de wandaden van de Re publiek, die de Nederlandse belan gen in gevaar brengen. De Neder landers hopen echter, dat de Repu blikeinse regering de linkse par tijen nog kan beteugelen," aldus de „Sin Po". 4 WEER TREINAANSLAG OP JAVA. De boemeltrein CheribonTjikam- pek is gisteren bij Tandjoeng Rasa, op circa acht kilometer afstand van Tjikampek. door een geüniformeer de bende aangehouden. Deze liet het treinpersoneel en een deel van de reizigers uitstappen en stuurde de Svan Nagy, de eerste secretaris van de Hongaarse legatie te New York, heeft aan het Amerikaanse ministe rie van buitenlandse zaken meege deeld, dat hij zijn diplomatieke func tie heeft neergelegd. Er wordt ver wacht, dat hij zal verzoeken als po litieke uitgewekene in het land te mogen blijven. Remus Lula, handels attaché van de Roemeense legatie, is naar Buenos Aires uitgeweken. De Roemeense pers-attaché, Alfons Vo gel, heeft ook meegedeeld, dat hij zijn ambt heeft neergelegd en1 vol gens hem zou Aurel Aeth, de Hon gaarse consul-generaal te New York, reeds eerder hebben geweigerd sijn land verder te dienen. Zoals gemeld zal uiterlijk op 1 November de broodransoenering in België worden afgeschaft. Het eni ge artikel dat dan nog gerantsoe neerd zal zijn, is waarschijnlijk de ingevoerde boter. Men is van oordeel, dat het uitreiken van bonkaarten dan niet meer nodig zal zijn. Vermoedelijk zal voor de ingevoer de boter een stelsel van inschrijving der klanten bij de winkelier worden toegepast. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Chili maakt bekend, dat de Ver. Staten formeel aan Chili en aan zes andere staten hebben voor gesteld om van het vasteland der Zuidpool internationaal grondgebied te maken. Het voorstel is behalve aan Chili ook gezonden aan Engeland, Frank rijk, Noorwegen, Australië, Nieuw- Zeeland en Argentinië, welke alle aanspraak maken op gedeelten van het Zuidpoolgebied. Gisteren werd reeds van goed inge lichte zijde in Whitehall vernomen, dat Engeland het voorstel in beginsel aanvaardt. Het wenst echter zijn sou- vereine rechten op de Falklandeilan- den, vjaarover een geschil met Ar gentinië lopende is, te handhaven. Ned. verliezen in Indië De regering maakt bekend, dat in de afgelopen week tot haar leedwezen de navolgende ver liezen zijn gerapporteerd: Koninklijke landmacht: Sold. F. J. Geurts, afkomstig uit Nijmegen, overleden t.g.v. oorlogsverwonding op 21 Augus tus 1948. 2e It. H. I. Troost, afkomstig uit Brielle, overleden t.g.v. oor logsverwonding op 23 Augustus 1948. Kon. Nederl.-Indische leger: Soendanees sold, le kl. Mar- kasem, afkomstig uit Ned. Indië, gesneuveld 15 Augustus 1948. Ambonees sold, le klas inf. S. Tahuperiory, afkomstig uit Ned. Indië, gesneuveld 19 Aug. 1948. Koninklijke Marine: Heeft in de periode van de af gelopen week géén verliezen ge rapporteerd. DE HITTEGOLF IN DE V.S. Minstens 63 personen zijn tenge volge van de hittegolf in de V.S. ge- slorven.^ Volgens de weerberichten kan vóór Woensdag geen afkoeling worden verwacht. Te New York was het'gisteren 98.8 graad Fahrenheit, te Boston 100 graden. H. JOZEF CALASANCTIUS PATROON DER CHRISTELIJKE SCHOLEN. Op 27 Augustus, feestdag van de K.^ Jozef Calasanctius, Stichter van de Orde der Piaristen, in 1648 te Ro me overleden, heeft de „Osservatore Romano" een op 13 Augustus geda teerde Apostolische Breve gepubli ceerd, waarbij de H. Vader hem ver klaart tot patroon van het Christelijk onderwijs en in het bijzonder tot be schermer van de .christelijke volks scholen. Jozef Calasanctius, die in 1566 in Aragon ter wereld kwam. stichtte in 1566 in Aragon voor de verwaarloos de jeugd de eerste kosteloze scholen in Rome en ten behoeve daarvan de Orde der Piaristen. In 1767 werd hij heilig verklaard. DE BURGEMEESTER INSPECTEERT DE RUITERS OP HET SCHUTTERSVELD TE LEIDEN BINNENLAND. Weduwe van president Steyn, jaar, vloog naar Nederland. De 83- jarige mevrouw Rachel Isabella Steyn, weduwe van de bekende pre sident van de Oranje Vrijstaat is gis- Verbetering openbare verlich ting verzocht. In verband met het na derende winterseizoen en het aantal ongelukken bij duisternis ten gevolge van slechte verlichting heeft de K.N. A.C. bij de autoriteiten aangedrongen op ruimere electriciteitstoewijzing ten behoeve van de openbare verlichting. Zo mogelijk wordt opheffing van de beperking verzocht. Geen kogelpuntpennen in de mi litaire administratie. Bij beschikking trein' onbemand met een deel van de Sf" ^al haar land. Zuid-Afrika. bij reizigers verder. Op het station te het regeringsjubileum van konmgm Wilhelmina vertegenwoordigen. De 23ste was zij uit Bloemfontein ver trokken en van Pretoria uit is de reis naar Amsterdam gemaakt met het York-toestel, dat zo menigmaal door veldmaarschalk Smuts is ge bruikt. Bezoekers van de Amsterdamse effectenbeurs hebben ten behoeve van het nationale huldeblijk een be drag van 21.400 bijeengebracht. In de Fordfabrieken te Amster dam is gistermorgen de eerste in Ne derland gebouwde Ford model 1949 gereed gekomen. teren op Schiphol geland. Mevrouw van de minister van oorlog is het ge- reizigers verder. Op Tjikampek wist het stationspersoneel de trein tot staan te breng door op de locomotief te springen. Op de lo comotief was een kleine rood-witte (Republikeinse kleuren) vlag aange bracht. V VERSCHERPING VAN DE TOESTAND IN PALESTINA. Waarnemers der V.N. rapporteren een „algemene achteruitgang" van de toestand in Jeruzalem. De waarne mers hebben de Joden gelast, hun troepen terug te trekken uit de posi ties langs het Noordelijke Ifaakse front. Tevens wordt gemeld, dat Iraakse troepen naast de Transjordaanse troe pen in stellingen rond de Heilige Stad trekken (aan het begin der week is gemeld, dat Irak en Trans- jordanië besloten hebben hun legers samen te voegen). Het commando te Jeruzalem van het Arabische legioen meldt, dat in de nacht van Donder- op Vrijdag aanhoudend mortier- ,Seri ™°rJLeS.'£d'®ew"r vuur geklonken heeft in dat Don Juans oudlste zoon, de tien jarige Don Juan Carlos, tot zijn op volger zou worden benoemd met Franco als regent, totdat, de prins de door de successiewet voorgeschre ven leeftijd (30 jaar) heeft bereikt. Na het onderhoud is officieel be kend gemaakt, dat de Prins van As- turië, zoon van kroonpretendent Don Juan, in October aanstaande te Ma drid naar school zal gaan. Verder werden groeten en in drukken betreffende vraagstukken van algemeen belang uitgewisseld, zo gaat het officiële communiqué ver der. het Zuiden van de stad. terwijl Ara bische ongeregelde troepen een Jood se aanval zouden hebben afgeslagen, waarby 40 Joden gedood of gewond werden. De Zweedse stdichef van Bernadot- te, generaal Aage Londstrom, heeft aan Mosje Sjertok, de.Israëlische mi nister van buitenlandse zaken, een order overhandigd, volgens welke de Joodse strijdkrachten zich uit de stra tegische stellingen aan het front van Tel el Radgh terug moeten trekken. Indien dit binnen de termijn, die Maandag afloopt, zou gescheiden, zou actie van de Veiligheidsraad volgen.1 DEMONSTRATIE WATERSKIëN te Leiden - De meeste legers zullen op dit plaatje de wal het aantrekke lijkst vinden. bruik van kogelpuntpennen (ball- pointpennen) in de militaire admini stratie en briefwisseling verboden. Een paard van de landbouwer Th. M. te Bergen (L.) werd door een zwerm bijen zodanig gestoken, dat het aan de gevolgen bezweek. Voor de tomatenexport naar En geland is een tweede aanvullend quantum van 1500 ton toegestaan; de prijs van deze tomaten bedraagt 16 a 17 per bak van WA kg. Twee kindertjes verdronken. In een sloot aan de Van Linden van der Heuvelsingel te Vlaardingen zijn twee kinderen verdronken. De anderhalf- jarige Mijntje D. en de bijna twee jarige Willem G. Een passerende melkboer zag het hoofdje van een der kinderen bóven water uitsteken. De man haalde daarna twee lichamen uit de sloot. De kinderen zijn waarschijn lijk tijdens het spelen te water ge raakt. EX-BURGEMEESTER DE RUYTER VAN STEVENINCK VOOR HET TRIBUNAAL. Voor het Haagse tribunaal zal op Donderdag 9 Sept. voor de tweede maal behandeld worden de zaak tegen de ex-burgemeester de Ruyter van Steveninck uit Leiden. Zoals bekend was door hem een be zwaarschrift tegen de eerste uitspraak ingediend. Een kaAAe.it je... Vacantie houden we in de hemel. Don Bosco.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1