DE 64 TITELS VAN
KONINGIN WILHELMINA
Slechts zes gekroonde hoofden
I regeerden een halve eeuw of langer i
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
den. Het is onze koningin tenslotte,
die persoonlijk het initiatief neemt
tot het Koninklijk Nederlands Steun
comité, opgericht ter leniging van de
oorlogsnood .welke ook in ons land
tallozen had getroffen.
En na de ineenstorting van het
Duitse leger in 1918 toont onze vor
stin zich opnieuw de troon waardig
door de uitlevering te weigeren van
de naar ons land gevluchte Duitse
keizer en diens zoon.
Ons volk heeft haar beslissing zon
der meer kunnen accepteren, omdat
zijn vorstin daarmede uiting gaf aan
gevoelens, die in Nederland stilzwij
gend hoog werden gehouden.
Na de „vergissing" van Pieter Jel-
les Troelstra in het jaar 1918 was het
de „Haagse" huldiging op de Malie
baan toen de paarden van het ko
ninklijke rijtuig door een geestdrif
tige massa werden uitgespannen
die de hechte band tussen Oranje en
volk nogmaals accentueerde in een
triomftocht waarbij op treffende wij
ze uiting werd geg wen aan de gevoe
lens, die in de Nederlandse harten
gegroeid waren voor de koningin!
Al kenmerkte zich de na-oorlogse
jaren door diverse moeilijkheden, in
1923 vieren Nederland en de beide
met. het moederland verbonden ge
biedsdelen het zilveren regeringsju
bileum op ee:r wijze die nogmaals de
plaats symboliseert, welke deze Oran-
jevorstin zich veroverde; op 21 Sep
tember 1923 aanvaardde H.M. het ju
bileumgeschenk, de restauratie van
het Koor in de Nieuwe Kerk te Delft.
het 1934
TNMIDDELS IS ONS KROONPRIN-
SESJE opgegroeid tot een prinses
die zich evenals de koningin-moe
der en de prins-gemaal algemeen
in de liefde van het volk koestert.
Voor moeder en dochter breken in het
jaar 1934 droevige ogenblikken aan,
waarin heel ons volk met hen treurt
over het verscheiden van koningin
Emma (5 Maart), enkele maanden la
ter gevolgd door het overlijden van
Prins Hendrik (3 Juni), waarbij het
gehele hof op wens van de prins witte
rouw aannam.
twee vpouwen
•TWEE VROUWEN ZIJN ACHTER-
GEBLEVEN in het palies Noord
einde: een koningin en haar dochter,
de kroonprinses, dan 25 jaar oud.
Reeds lang heef: het Nederlandse
volk zich afgevraagd, wanneer de ver
loving van prinses Juliana gevierd
zal worden. Het is September 1936
wanneer H.M. Koningin Wilhelmina
en prinses Juliana in alle eenvoud de
vreugdige tijding bekend maken dat
prins Bernhard von Lippe-Biestgrfeld
de uiverkorene is. „We zijn het zeer
eens geworden", klinkt de ons zo ver
trouwde stem van prinses Juliana
door de aether. Reeds op 7 Januari
1937 is er bruiloft aan het Nederland
se hof, luisterrijk door het gehele volk
meegevierd.
31 Januari 1938. koningin Wilhel-
mina's eerste kleinkind aanschouwt
het levenslicht.
Beatrix Wilhelmina Armgard is nog
maar een half jaar oud wanneer Ne
derland zich opmaakt zijn koningin
te huldigen in verband met haar 40-
jarig regeringsjubileum. Op 4 Augus
tus 1939 wordt het prinselijk gezin
verblijd met de geboorte van prin
ses Irene. „Zij, die de vrede brengt".
Helaas ditmaal was de naam geen
voorteken; luttele weken later is
Europa opnieuw het toneel van een
oorlog, en enkele maanden later,
vlak voor Pinksteren 1940, breekt het
onheil ook over ons land los!
„vUmmenö
PRotest"
OP DE 10DE MEI OVERVALLEN
DE DUITSE HORDEN op verra
derlijke wijze een buurland, dat zich
opnieuw strikt neutraal had gehou
den. Wie zal ooit de zinsnede vergeten
uit de proclamatie van onze koningin,
gedateerd 1940, Den Haag 10 Mei, lui:
dende:
„Ik richt hierbij een vlammend
protest t :gen deze voorbeeldeloze
schending van de goede trouw en
de aantasting van wat tussen be
schaafde staten behoorlijk is'
Ondanks dappere tegenstand is de
situatie voor ons land onhoudbaar,
weldra dringt de tijding door dat onze
koningin zich - om redenen van vei
ligheid van Den Haag naar elders
heeft begeven, weinige uren later ge
volgd door het prinselijk gezin en on
ze regering.
Wie aanvankelijk teleurstelling
heeft gevoeld over dit besluit dat on
ze „moeder" stellig zwaar, zeei zwaar
gevallen is, begreep weldra dat inder
daad het vertrek uit het moederland
de beste beslissing is geweest, die in
deze critieke dagen genomen kon
worden.
in BAUinqsclup
H.M,
KONINGIN WILHELMINA.
GASTVRIJ IN ENGELAND
ONTVANGEN, heeft zich in de tijd,
dat de Geallieerden tegenslag op te
genslag ondervonden, niet gespaard.
Hoe vaak hebben wij in het bezet
te gebied troost geput uit haar ra
diotoespraken.
Dicht, te dicht liggen de jaren van
ballingschap, de „Londense" jaren,
nog in ons geheugen. Laat ons mor
gen aanstippen dat onze koningin het
devies „Je Maintiendrai" hoog heeft
gehouden, dat haar houding, haar be
moedigende woorden, ons in bezet
gebied steeds een lichtend voorbeeld
zijn geweest, ook toen Indië door de
Japanners onder de voet werd galo
pen. Tweemaal is H.M. in de Londen
se tijd naar Canada geweest, de eer
ste keer voor een bezoek aan het prin
selijk paar in Mei 1942, Waarbij zij
tevens een drie daags bezoek aan wij
len president Roosevelt brengt, voor
afgegaan door een bezoek aan New
York.
Terug in Londen sticht zijn „Oran
jehaven" voor de Engelandvaarders,
een „tehuis" waar zij zo vaak in hun
midden toeft!
Een jaar na het eerste bezoek aan
Canada volgt het tweede, vijf maan
den na de geboorte van prinses Mar
griet. Maar dan is ook de ommekeer
in de oorlog reeds nabij, blijkt steeds
meer dat het vertrouwen van konin
gin Wilhelmina in de overwinning op
hechte grondslagen is gebouwd.
13 TTUARt 1945
ONDANKS DE „VERTRAAGDE"
BEVRIJDING van Nederland
komt op 13 Maart 1945 het grote mo
ment voor een land, een volk en voor
onze koningin: de terugkeer na bijna
vijf volle jaren ballingschap, de te
rugkeer, waarbij zij te voet bij Eede
in Zeeuws Vlaanderen de grens pas
seert.
Een „moeder" is weer in het mid
den van haar volk en enorm groot is
het enthousiasme waarmede de ko
ninklijke familie overal begroet
wordt: eerst in het bevrijde Zuiden,
later na de spannende Meidagen in
1945 in West Nederland. Dan is de
oorlog geëindigd, kunnen een vorstin
en een volk en een geschonden, ge
plunderd land na de bevrijdings
feesten de duizend-en-één proble
men, samenhangend met de weder
opbouw, onder de ogen zien. Het is
latere geschiedschrijvers voorbehou
den de historie van de jaren na de
bevrijding van ons land en Indonesië
de dag, waarop koningin Wil
helmina een halve eeuw aan het roer
staat, onder te brenger tegen de ach
tergrond van de talloze gebeux-tenis-
sen, die zich afspeelden. Wij die het
voorrecht geniete het jubileum van
onze „moedei des Vaderlands" van
nabij te beleven, weten alleen, dat
ook in deze drie jaar zij haar taak
heeft vervuld op een wijze, die haar
siert en ons doet beseffen, steeds weer
Na een jachtpartij op Het Loo
met de prins-gemaal poserend
voor de fotograaf
opnieuw, dat onze koningin één van
ons is.
Hoe heeft Nederland meegeleefd
met de geboorte van het vierde prins
sesje, hoe heeft ons volk niet elke ge
legenheid gretig aangegrepen aan ko
ningin Wilhelmina te bewijzen, dat
zij in het hart van elke Nederlander
die aparte plaats is blijven innemen,
die zich alleen de waarlijk groten we
ten te veroveren.
In October 1947 kwam het bericht
dat H.M. zich( met het oog op haar
gezondheid, genoopt zag tijdelijk het
koninklijk gezag neer te leggen, een
periode die tot 1 December 1947
duurde.
Begin Mei van dit jaar zag H.M.
zich genoopt voor de tweede maal tij
delijk het koninklijk gezag neer te
leggen, eveneens in verband met haar
gezondheidstoestand, zodat H. K. H.
prinses Juliana wederom als regentes
beëdigd werd.
tRoonsafstAnö
OP 12 MEI 1948 OM HALF ZES
's MIDDAGS heeft koningin
Wilhelmina in een ontroerende radio
rede vervolgens haar voornemen af
gekondigd ten behoeve van haar
dochter afstand te doen van de troon;
het was een land en volk volkomen
verrassend besluit, onaanks de ge
ruchten, die al geruime tijd hierom
trent de ronde deden. In deze rede
deelde H. M. mede dat prinses Juliana
tot 30 Augustus als regentes het be
wind zou voeren, waarna zij zelve, .in
verband met het jubileum, nog voor
korte tijd als koningin zou regeren
om dan definitief afstand te doen van
de troon in begin September.
Nu terugblikkend op dit in alle op
zichten zo rijke leven, gewijd aan Ne
derland wensen wij H. M. koningin
Wilhelmina de rust toe, die zij zu zeer
behoeft. Moge prinses Juliana, weldra
Koningin der Nederlanden, als een
echte Oranjetelg in de voetsporen van
haar koninklijke moeder treden
„NASSAU", het geheim en de
nachtmerrie voor geschiedsschrijvers
MAAR OVER„ORANGE"
STRAALT EEN HELDERE ZON
VAN DE MIDDELLANDSE ZEE
Er zijn maar weinig lieden, die de
zekere oorsprong van hun naam heb
ben kunnen navorsen en iets afweten
van hun stamvader.
Er zijn er, die er hun halve leven
aan wijden, om te weten te komen of
zij gesproten zijn uit een volk in die
renhuiden, een volk in boernoesen,
een volk in kaftans of een volk in tu
nica's. De meesten geven het op en
zijn er slechts zeker van, dat zij stam
men van Adam en Eva. Bij de groten
het anders. Zij hebben in hun bi
bliotheken welomschreven stambo
men, ontleden in oude geschriften de
karakters en het uiterlijk van hun
voorouders. Zeker bij de vorstenhui
zen. Behalve bij de Nassau's. Want
de oorsprong van Nassau is ondanks
alle gezoek en boekengewurm legen
darisch gebleven. Eigenlijk heeft het
geen zin te vertellen, wat de geschied
schrijvers ervan zeggen. Ieder van
hen, die iets over de oorsprong der
Nassau's schrijft, beweert gelijk te
hebben maar een bewijs kan niemand
aanvoeren. Het enige aardige, dat in
deze onzekerheid schuilt, is, dat nu
tenminste de romantiek zegevierd bo
ven de nuchtere geschiedkunde. Ro
mantici hebben een ruime keus: zij
kunnen de geschiedenis der Nassau's
weven rond een Romein, die mee
kwam met Julius Caesar of eên Ro
mein, die in het gevolg van keizer
Severus was. Met evenveel recht kan
de romancier teruggrijpen op dc le
geraanvoerder Nasua, die voorkomt
in het dagboek van Julius Caesar en
een Germaan was. Of op de Konradij-
nen of op de graven van Zutphen.
Alles met evenveel recht, met het
recht van de legende.
Van Oranje is méér bekend. Een
kleine staat dichtbij de Middellandse
Zee. Ondanks de geschiedkundige ze
kerheid, is hier goddank toch
ook weer romantiek. De romantiek
van wijnbergen onder een strakke,
blauwe hemel, van soevereinen over
17IJFTIG JAAR' OP DE
V TROON.... Het is, nu
H.M. Koningin Wilhelmi
na dit zeldzame jubileum
beschoren is, voor het
eerst in de twintigste
seuw, dat een lid van een
regerend vorstenhuis een
dergelijk feit herdenkt.
Wanneer wij naar aan
leiding van het jubileum
van Nederland s vorstinne
m het verleden blikken,
springt direct naar voren,
dat regeringsperioden, zich
worden. Hem was het na
melijk vergund vijftig jaar
te regeren optwee
maanden na. Formeel
volgde hij op 5 October
1056 zijn vader op, doch hij
stierf op 7 Augustus van
het jaar 1106!
Neen, werkelijk lange
en historisch belangrijke
regeringsperioden van
één vorst kende Frank
rijk in de achttiende eeuw:
Lodewijk XVI en zijn op
volger Lode wijk XV die te
zamen niet minder dan
131 jaar regeerden. Lode
wijk XIV, de Zonneko
ning, kwam als kind van
vijf jaar, in 1643, op de
Franse troon. Hij stierf in
het jaar 1715, na zegge en
(n de achttiende eeuw twee schrijven 72 jaar geregeerd
maal voor. En nog vroe- te hebben, in de leeftijd
ger? De enige, die langer van 77 jaar. En zijn opvol-
dan een halve eeuw re- ger de vijftiende Lodewijk
geerde was de Engelse ko- bleef eveneens langer dan
ning Henry II, die in de een halve eeuw op de
grijze middeleeuwen van troon. Hij was ook nog een
1216—1272 regeerde, maar kind toen hem in 1715 de
hij speelde nóch als taak ten deel viel Frank-
mens, nóch als regeerder rijk te besturen. Na 50
Ieen bijzondere rol in de jaar geregeerd te hebben
geschiedenis. Daarnaast stierf hij in de ouderdom
dient direct Hendrik II van 64 jaar, betrekkelijk
keizer van het Rooms- jong vergeleken bij zijn
Duitse Rijk, genoemd to voorganger.
uitstrekkend over een hal
-_ve eeuw of nog langer,
slechts uiterst zeldzaam
zijn. In de negentiende
eeuw kwam het drie kee;
De negentiende eeuw.
In de volgende eeuw
kwam het driemaal voor,
dat een vorst langer dan
een halve eeuw regeerde:
een unicum in de historie.
In 1810 herdacht Enge-
land's koning George III
het feit, dat hij 50 jaar ge
leden op de troon was ge
komen. Men moest echter
in verband met de zeer
verzwakte geestvermogens
van de 'koning van een
feestelijke herdenking af
zien, temeer omdat George
III blind werd, zodat in
1811 zijn zoon, de prins
in Albion's historie een
der belangrijkste is ge
weest eindigde.
In Wenen.
Elf jaar na het jubileum
van koningin Victoria
(dus juist na haar 60ste
regeringsjaar) kwam We
nen in feeststemming. In
1898 herdacht keizer Franz
Joseph het feit, dat hij
vijftig jaar onafgebroken
de Oostenrijks-Hongaarse
monarchie bestuurde. Waar
de keizer 18 jaar was toen
hij de troon besteeg, her
dacht hij dit jubileum als
-jarige. Desondanks leef-
van Wales als regent op- de hij nog 18 jaar, zodat
trad. Desondanks leefde hij precies 68 jaar regeer-
deze ongelukkige koning
nog tot 1820, zodat hij in
totaal 60 jaar regeerde.
Bleven de feestelijkhe
den in 1810 in Engeland
de. In 1916 gedurende
de eerste wereldoorlog
verwisselde hij het tij del'j-
ke met het eeuwige, zodat
de „meest beproefde mo-
achterwege, Albion revan- narch uit de historie" de
cheerde zich in het jaar
1887, toen luisterijk ko
ningin Victoria's jubileum
gevierd werd. In 1937 be
steeg zij de achttienja
rige prinses de Britse
troon. En zij bleef ook na
ineenstorting van zijn rijk
bespaard bleef.
Na keizer Franz Joseph
zijn er geen jubilea meer
gevierd door gekroonde
hoofden, H.M. Koningin
Wilhelmina is in de
1887 nog 14 jaar aan het twintigste eeuw de eer
bewind, alvorens het Vic
toriaanse tijdperk dat
een klein rijkje, die een eeuwige oor
log voerden met de keizers. Hertog
dommen, die ook onderling weer ri
valen waren. Tenslotte zijn de gra
ven van Laurenburg de winnaars ge
worden. Van hen komen de Nassau's.
Ook hier weer een legende. Arnold
(of was het Rupert?) Laurenburg is
op hertenjacht. Hij raast door het
wondermooie land. Op een heuvel
staat hij stil. Als een openbaring ligt
de omtrek aan zijn voeten. Hier wil
hij een burcht bouwen, die hij naar
de omliggende „Nasse Aue" ver
noemd. De bewoners noemden zich
de graven van Nassau. Zij bleven er
wonen, maakten hun naam groter en
wijdser doqr de tochten met Barba-
rossa.
Hoe nu Oranje en Nassau in één
persoon verenigd werden? We kun
nen er een ingewikkelde geschiede
nis van maken. Met stambomen
overzichtelijk opgesteld en onder elke
naam een jaartal en een overlijdens'
kruisje. Maar dat past niet bij de ro
mantiek rond de naam Nassau en bij
de romantiek van dat kleine Prins
dom Orange met wijnbergen en egn
zon in een strakk: lucht. We moeten
ze zien rijden op hun briesende paar
den. de dekklede geborduurd met
de leeuw uit het wapen, golvend on
der de met zilver en goud beslagen
zadels.
Dertiende eeuw. Hendrik II is een
machtig heer over de landen rond het
slot Nassau. Hij huwt een Gelderse
gravin. Hoe gemakkelijk kunnen we
ons die stoet voorstellen, optrekkend
uit Frankrijk naar het Gelderse. Sta
tiekarossen, om geven door edelen.
Dan de terugtocht met een voorna
me bruid, die ongemakkelijk zit door
het vele kant. waarin zij is gehuld.
De intocht in het kasteel, de trappe
lende paardenhoeven op de slotbrug,
het opkomende landvolk, dat de jon
ge vrouwe eerbiedig groetend aan
staart langs de uiterste randen van
het binnenplein. Toeschietende stal
knechten, die de tomen grijpen, bui
gende bedienden
Drie zonen zijn uit het huwelijk ge
boren. Op Otto grijpt ons vorstenhuis
terug. Zijn nakomelingschap geraakt
in de Nederlanden, door het huwelijk
met Johanna van Polanen, die hier
vele bezittingen heeft, waaronder de
baronie Breda. We zijn dan 1400 al
gepasseerd. In de loop der jaren zijn
twee Nassause hofhoudingen van be
lang: die te Dillenburg en die te Bre
da. Hendrik, de man van Breda, heeft
d° koppeling Oranje-Nassau op zijn
naam staan. Hij was een belangrijk
heer in de diens': van de machtige Ka-
rel V. Veldheer en diplomaat, dat be
tekent reizen en trekken. Eens reist
hij met een diplomatieke missie door
Frankrijk en doet Orange aan, het
kleine, zelfstandige prinsdom. Hij is
een jong weduwnaar en ontmoet
Claudia van Oranje. Het was een kort
huwelijk, Claudia is jong gestorven.
Hun zoon, René erft de moederlijke
bezittingen, wordt dus de prins van
Oranje. Zijn vaders naam draagt hij
reeds, de samenvoeging wordt Oran
je-Nassau, of, om precies te zijn: Re
né, prins van Chalon-Oranje-Nassau.
Met de familie op Dillenburg wordt
hartelijk contact onderhouden. Daar
woont Willem van Nassau, gehuwd
met Juliana van Stolberg. Een ingeto
gen gezin, verknocht aan de Lutherse
leer. Juliana an Stolberg onderricht
haar vele kinderen persoonlijk, ter
wijl de vader strijdt in de bond van
Lutherse vorsten. Hun oudste zoon is
een Willem. Elf jaar is dit ventje, als
er op een schuimend paard een bode
over de Dillenburgse slotbrug komt
gereden. Een droeve tijding: René is
dodelijk gewond in de strijd rond St.
Dizier. Hij is ongehuwd, maar hij
heeft zijn neefje Willem benoemd tot
universeel erfgenaam. Wel moe: kei
zer Karei zijn toestemming aan deze
erfenis geven. Deze heeft geen bezwa
ren, maar verbindt er één voorwaar
de aan: Willem»moet katholiek wor
den opgevoed aan het hof van Brus
sel, waar de landvoogdes zetelt. Voor
de vader en moeder heeft dit heel wat
betekent. Hun oudste zoon katholiek,
terwijl zij zelf Lutheranen zijn. Maar
zij hebben er niet lang over geaarzeld
en persoonlijk bracht de vader zijn
zoon Willem, nu Willem van Oranje-
Nassau, naar Brussel.
'^yiJ ^yiLHEDM'ENA, bij de gratie Gods Koningin der
Nederlanden, Prinses van Oranje Nassau, enz. enz., enz."
Is er wel iemand in ons land, die de hierboven geciteerde aanhef van
een Koninklijk Besluit niet kent? En zou er iemand zijn, die in dit ver
band precies weet te zeggen, wat de betekenis van het driewerf herhaald
woordje „enz." is?
Het staat in de plaats van in totaal 64 titels, waarvan er vier niet erfe
lijk zijn, terwijl er een barones van Montfoort niet meer door de
Koningin gevoerd wordt.
En hieronder volgt dar. de opsomming van de titels van H M. Koningin
Wilhelmina, alsmede enige bijzonderheden over de wijze, waarop deze
in het bezit zijn gekomen van het Oranjehuis.
BARONES VAN Acquoy (Gem. Beest, Gelderland), behoor-
ACQUOY de vroeger tot het Zuid-Hollandse Graaf
schap Leerdam, werd in het jaar 1140 door
Jan van Arkel gesticht, is later met Leerdam aan het Huis van Egmond
gekomen en nog later aan de Prinsen van Oranje.
In Mei van dit jaar was het precies 244 jaar
geleden dat de „vrije en souvereine Heer
lijkheid van Ameland" door de familie
Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg aan Johan Willem Friso, Prins
van Oranje, erfstadhouder van Friesland, werd verkocht. Het was op
4 Mei van het jaar 1704 en sindsdien is deze titel in 't bezit der Oranje's
gebleven.
ERFBURGGRAVIN VAN Engelbert II van NassauBreda werd door
ANTWERPEN Philips de Schoone begiftigd met het burg
graafschap van Antwerpen, later kwam dit
aan Prins Willem I en ging over aan de tak van Oranje Nassau.
Vermoedelijk is dit hetzelfde als „Harlay"
uit de erfenis van Prins René van Chalon.
In ieder geval wordt Arley (in Frankrijk)
genoemd als baronie van Prins Willem V. z
De Staten van Utrecht droegen in 1674
Baarn met Eembrugge, Soes! en de beide
Eemnessen op aan Stadhouder Willem m.
Prins van Oranje. Later werd hem dit ontnomen, doch in 1749 kwam het
weer aan Prins Willem IV.
Beilstein is gelegen tussen Dillenburg en
Weilburg. Nassau-Beilstein was een tak
van Nassau-Siegen, die in 1565 uitgestorven
is. De heerlijkheid kwam toen aan de tak Nassau Dietz, later aan Oranje
Nassau. Met andere Nassause landen werd het in 1815 door koning Wil
lem I aan de Walramse tak afgestaan, in ruil daarvoor werd Luxemburg
gekregen. Het is geen titel meer van de Koningin der Nederlanden.
ERFGRAVTN VAN
BESANgON
Burggraaf van Besangon, gelegen in de
Franse Comité, was een der titels, die René
van Nassau—Chalon naliet aan zijn neef
Prins Willem van Nassau, later Prins van Oranje Guillaume IX.
Deze heerlijkheid werd in 1777 door Prins
Willem V gekocht en bleef aan de Oranjes.
Men denke aan de „cycloon" van Borculo,
waarbij H. M. als „Vrouwe van dit Stadje", van haar medeleven blijk gaf.
Door het huwelijk van Johanna van Pola
nen met Engelbert I. graaf van Nassau
Dietz (1405), kwam de Baronie van Breda
in het bezit van de Nassau's, waarin deze sindsdien is gebleven.
Tot deze Baronie behoren ook Aalten, Win
terswijk en Dinxperlo. In 1612 kwam zij in
pandschap aan Prins Maurits. In 1697 ston
den de Staten van Gelderland het in eigendom af aan Prins Willem III.
Later kwam zij in het bezit van Jan Willem Friso.
GRAVIN VAN In 1551 kwam dit Graafschap aan de Oranje
BUREN Nassau's door het huwelijk van Anna van
Egmond, gravin van Buren, met Prins Wil
lem I. Als gravin van Buren heeft H. M. Koningin Wilhelmina vaak
incognito gereisd.
Bütgenbach is gelegen in het kanton
Malmédy. De erfdochter van St. Vith en
Bütgenbach, Margaretha van Valkenburg,
bracht door haar huwelijk met Jan II van Vianden, de baronie aan Vian-
den. Daar dit huwelijk kinderloos was, kwam het met Vianden aan de
graaf van Sponheim en nog later aan de graaf van Nassau-Dillenburg.
Zo kwam de titel aan het Huis van Oranje Nassau, totdat hij na de dood
van Koning Willem Hl overging op de groothertog van Luxemburg, van
de Walramse tak. Deze titel is dus verloren.
Door Anna van Egmond is dit bezit aan
het huis Oranje-Nassau gekomen. Philips
het Hohenlohe, die gehuwd was met
Maria van Oranje, dochter van Prins Willem I en Anna van Egmond,
kreeg het in 1596 in zijn bezit.
Tot deze baronie behoorden de dorpen
Maarheze, Sterksel, Castel en Soerendonck
in de provincie Noord-Brabant. Ook dit bezit
is door Anna van Egmond aan de Oranje's gekomen. Haar overgrootvader
Frederik van Egmond, had dit in het jaar 1482 gekocht.
GRAVIN VAN In 1784 werd dit graafschap door Staten van
CULEMBORG het kwartier Nijmegen aan Stadhouder
opgedragen.
Deze heerlijkheid door keizer Karei V ver
pand aan Floris van Egmond (overleden in
1518) opgevolgd door zijn zoon Maximi-
liaan, werd-in 1549 door de keizer afgelost.
Jn 1559 is het door koning Philips II verpand aan Prins Willem I van
Oranje-Nassau. Na hem waren de prinsen Maurits en Frederik Hendrik
dandheren. In 1648 is het pandschap in eigendom gekomen aan Prins
Willem II. Bij de verdeling van de nalatenschap van Willem ÜI viel de
bezitting tqe aan Willem Karei Hendrik Friso.
De baronie Dassenburg (aan de Our in het
Rheinland, ten Noorden van Vianden) is
op dezelfde wijze als Bütgenbach aan het
huis van Nassau gekomen, n.l. door het huis Vianden. Dit had het van
de vorstelijke Abdij Prüm. De titel is overgegaan op de groothertog van
Luxemburg, en is dus verloren.
Van de heren van Diest (Zuid-Brabant)
kwam de baronie aan het gc-slacht Heins-
berg, vervolgens aan Nassau-Saarbrücken,
Gulik, daarna door ruil in 1499 aan Nassau-Dillenburg-Breda-Oranje.
GRAVIN VAN Het Graafsche Nassau-Dietz kwam aan de
DIETZ tak van Jan de Oude, uit Ernst Casimir,
zijn vijfde zoon. en zo aan Oranje-Nassau.
De titel ging na het overlijden van koning Willem II over op groothertog
van Luxemburg, uit de Walramse tak.
Deze heerlijkheid, gelegen in Noord-Bra
bant, werd in 1312 door de graaf van
Vlaanderen, heer van Rijkenburg en zijn
vrouw Beatrix van Putten en Strijen, voor immer verpand aan Willem
van Duivenvoorde. Deze gaf Dongen te leen aan Roelof van Vaalhem,
die met de dochter van Willem van Duivenvoorde was gehuwd. De heer
lijkheid bleef in dit geslacht tot 1513, toen Dongen aan Graaf Hendrik III
van Nassau, Heer van Breda, kwam. Met de erfenis van René, Prins van
Oranje, kwam Dongen aan Prins Willem I en later aan het huis Oranje
Nassau.
Ter Eem is, na door de Staten van Utrecht
aan Stadhouder Willem II te zijn opgedra
gen (in 1674) later aan hem ontnomen,
doch in 1749 weer in het bezit van Prins Willem IV gekomen.
Deze heerlijkheid werd eerst in 1750 aan
de Prins-erfstadhouder teruggegeven door
de Staten van Utrecht. Het was hier het
zelfde geval als met Baarn en Ter Eem.
BARONES VAN Deze h rlijkheid kwam in het bezit van
EINDHOVEN de graen van Buren en zo kwam zij aan
het huis van Oranje Nassau. Deze titel is
niet meer in het bezit van onze koningin en dus verloren.
