S)e CaicbeSou^nt VLIEGTUIG ZONDER MOTOR Gezamenlijk protest tegen blokkade van Berlijn UITSLAGEN VERKIEZINGEN Een Sokol-demonstratie te Praag Indonesië in Veiligheidsraad Russische zuivering te Berlijn Het kabinet demissionnair De taak van Bernadotte is ondankbaar Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WTLMJER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" WOENSDAG 7 JULI 1948 39ste JAARGANG No. 11434 Dat gaat niet. Net zomin als ons werk zonder geld. Wie zorgt voor onze motor? Don Boscohuis, Giro 477359 Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 2.0826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f Ï.30 p. rand., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 KRACHTIGE NOTA'S RECHTSTREEKS AAN MOSKOU f"\E REGERINGEN van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frank- rijk hebben krachtig geprotesteerd tegen de Russische blokkade van Berlijn. De drie protestnota's zijn gelijktijdig overhandigd aan de Russi sche ambassadeurs te Washington, Londen en Parijs. De tekst van de nota's zal niet voor Donderdag worden bekend gemaakt. Eensluidend zijn de protesten niet, maar zij zijn wel van dezelfde strekking. Britse poli tici zijn van mening, dat de Britse nota geenszins een ultimatum is. In het protest wordt niet gezegd, wat de Westelijke mogendheden zullen doen, wanneer Moskou weigert, de blokkade op te heffen. Dé nadruk wordt vooral gelegd op het recht van de geallieerden om in Berlijn te blijven. Het belangrijkste van deze nota is, dat zij de mogelijkheid van nieuwe besprekingen tussen de vier grote mogendheden nog altijd openstelt, op voorwaarde echter dat de blokkade van Berlijn eerst opgeheven wordt. Indien de Sowjets dit niet wensen te doen dan kan er van^de zijde der Westelijke mogendheden geen sprake zijn van een nieuwe conferentie met Molotof. Krachtens een overeenkomst der vier mogendheden zijn zij gerech tigd te Berlijn te vertoeven en de Sowjets bezitten geen 'enkel recht te trachten dit onmogelijk te maken. De Westelijke mogendheden zouden reeds overeenstemming hebben bereikt over de stappen die genomen zullen wor den wanneer de Sowjet-regering zou weigeren de eisen te vervullen. Tot een nieuwe conferentie zijn de Wes telijke mogendheden alleen bereid, wanneer zij van de Sowjets de ver zekering ontvangen, dat zij werkelijk verlangen naar een billijke regeling van het Duitse probleem en er in toe stemmen een einde te maken aan de koude oorlog. De nota's, die in overleg tussen dé drie mogendheden zijn opgemaakt, zouden slechts geringe verschillen vertonen. Van Franse zijde werd ver nomen, dat de verschillen tussen de nota's betrekking hebben op de voor geschiedenis van het Berlijnse pro bleem. De woordvoerder deelde me de, dat de drie nota's de krachtigste zijn, die tot nu toe aan de Sowjet- Unie zijn aangeboden. BLOKKADE VERSCHERPT. Volgens de met vergunning der Westelijke mogendheden te Berlijn verschijnende bladen hebben de Sow jets gisteren de blokkade van West- Berlijn, die nu al 18 dagen heeft ge duurd, verscherpt door een strenge controle in te stellen jp het vracht auto-verkeer van de Oostelijke naar dë Westelijke zones dei- stad. De waarnemende politiechef in de Sowjet-sector, Seidel, heeft zijn man schappen opdracht gegeven de lading van iedere vrachtauto, die uit de Sow- jet-sector naar het Westen rijdt, te inspecteren en levensmiddelen, me- taalafval, bouwmaterialen en tele foononderdelen in beslag te nemen. De nederlaag der Finse communisten DEFINITIEVE UITSLAGEN DER VERKIEZINGEN. Te Helsinki zijn gisteravond de de finitieve uitslagen van de Finse ver kiezingen gepubliceerd. Deze zijn: Agrarische Partij56 zetels (49 vóór de verkiezingen). Sociaal-Democraten: 54 zetels (50). Conservatieven: 33 zetels (28). Volksdemocraten: 38 zetels (49). Zweedse Volkspartij: 14 zetels (15). Liberalen: 5 zetels (9). De communistische minister zonder portefeuille. Hertha Kuusinen, ver klaarde, dat de Volksdemocraten niet zouden deelnemen aan een coalitie regering. waarin de fconservatieven vertegenwoordigd zouden zijn. Zij waren evenwel bereid met de andere partijen samen te werken en zouden geen aanspraak maken op het pre mierschap, dat zij thans bezitten. In de grootste polder van Neder- 2and, de Wieringermeer, is men be gonnen met het maaien van het eer ste koolzaad. De zachte winter is oorzaak, dat men 14 dagen vroeger dan andere jaren kon beginnen met het binnenhalen van de oogst, die voor een belangrijk deel over onze voedselpositie zal beslissen. Het eer ste koolzaad wordt met de grote zélf- binder gemaaid. Moskou neemt deel aan Donau-conferentie Groot-Brittannië, Frankrijk, Rus land en de Verenigde Staten hebben gelijkluidende nota's doen toekomen aan de Zuidslavische regering met het verzoek om een conferentie over de Donau te Belgrado te beleggen tegen 30 Juli. Behalve de vyf landen zouden moe ten deelnemen: Hongarije, Bulgarije, Tsjechoslowakije, Roemenië en de Oekraine. Ook de Oostenrijkse rege ring mag vertegenwoordigers met raadgevende bevoegdheid afvaardi gen. Dat de Sovjet-Unie na de uitban ning van Zuidslavië uit de Komin- form toch wil deelnemen aan de con ferentie over de scheepvaart op de Donau wordt te Londen beschouwd als» een aanwijzing, dat de Sovjet- Unie het Zuidslavische regiem wil blijven erkennen. Aan ons bureau Papengracht zal hedenavond vanaf ongeveer 6 uur de uitslag van de verkiezing worden gepubliceerd. Vele belangrijke gegevens van gemeenten en kieskringen wor den in de l®op van de avond verwacht. De einduitslag wordt in de vroege morgen omstreeks 4 uur tegemoet gezien. Wij hopen Donderdagmorgen De Leidse Courant met de volledige uitslag van het gehele land omstreeks 6 uur te kunnen afdrukken. Wij zullen de courant zo spoedig mogelijk per extra expeditie aan onze agenten zenden en verwachten dat zij de cou rant zo spoedig mogelijk zullen bezorgen. Directie en Redactie van De Leidse Courant. Tijdens zijn bezoek aan de Hoekse Waard bracht Z.K.H. Prins Bernard een bezoek aan de Vlasserij en Warmwaterroterij te 's-Gravendeel, alwaar hij met belangstelling de ver schillende vlasproducten in ogen schouw nam. WAT NIET MAG IN HONGARIJE. Het Hongaarse parlement heeft gis teren zuster Margit Schlachta, leidster van de Katholieke Vrouwen Partij, voor één' jaar geschorst „wegens een vergrijp tegen de souvereiniteit van de natie" door een onderzoek vanwe ge de V.N. voor te stellen naar de godsdienstvrijheid in Hongarije. Verder werd verklaard, dat zij was blijven zitten, toen de afgevaardig den na goedkeuring van het wetsont werp inzake de nationalisatie van confessionele scholen opstonden én het volkslied zongen. IJZIG STILZWIJGEN VOOR PRESIDENT GOTTWALD J7EN HONDERDDUIZEND „SOKOL S" mannelijke en vrouwelijke leden van de Tsjechoslo waakse nationale athletiekorganisatie, hebben gis teren in strofnende regen een luisterrijke mars door" Praag gemaakt waarbij zij hulde brachten aan de S.owjet-Unie, Tito, Benesj en de Ver. Staten, doch president Cüement Gottwald in diep stilzwijgen voorbij gingen. Tevoren waren geruchten gegaan over de mogelijkheid van een politieke demonstratie bij deze gelegenheid en inderdaad scheen er een zekere politieke onderstroming opgemerkt te kunnen worden. Vele groe pen riepen de namen van Benesj en Masaryk in spreekkoor waarop door het publiek met luide toejuichingen geantwoord werd. Een Russische delegatie opende de stoet met een geweldige Sowjetvlag, waarboven een portret van Stalin prijkte. Daarachter marcheerden deö Tsjechoslo waakse groepen met vlag gen sommigen zelfs met Amerikaan se. De Joegoslavische vertegenwoor digers, die aan de voet van het standbeeld van Johannes Bus ston den opgesteld, werden door de aan- marcherende Tsjechoslo waken voort durend toegejuicht. Deze op hun beurt ontvingen luide ovaties van de toeschouwer-s langs de weg. Te midden van dit uitbundig ru moer maakte de stilte, die voor de tribune van het kabinet heerste, waar Gottwald met ten halve gehe ven hand op de Sokolparade neer keek, een onheilspellende indruk. De buitenlandse correspondenten zijn niet eenstemmig of er opzet dan wel discipline in het spel was bij het in drukwekkende zwijgen voor de re geringstribune. ARRESTATIES TE PRAAG In Praag heeft de politie gister avond een aantal arrestaties verricht toen op het Wenceslas-plein betogin gen tegen de regering ontstonden. Van officiële zijde kon het aantal arrestaties niet worden vastgesteld, doch ooggetuigen schatten dat tegen middernacht ongeveer 100 tot 200 personen door 'de politie werden meegenomen voor een verhoor. En kele der door de politie meegenomen personen hadden deel genomen aan discussies en andere over Benesj ge sproken. DE OPSTAND IN LIMA. Officieel 4s medegedeeld, dat de or de in Puno, een der centra van de militaire opstand in Zuid-Peru, her steld is en dat operaties te land en in de lucht ondernomen worden om de opstandige beweging, die zich thans beperkt tot het gebied van Juliaca, tot staan te brengen. In Lima en andere delen van het land was de toestand normaal. Naar gemeld wordt heeft Llosa, de leider van de opstand, zich met een deel van het garnizoen naar Juliaca bege ven. De luchtmacht heeft boven Pruno en Juliaca pamfletten uitgeworpen, waarin de opstandelingen opgeroepen worden zich over te geven. Palar over economische blokkade De Veiligheidsraad heeft gisteren de debatten over de Indonesische kwestie hervat. Palar (Republiek) verzocht de Raad tussenbeide te kpmen in wat hij noemde de Nederlandse „economische blokkade" in Indonesië, waardoor de Nederlandse regering zou trachten „de Republiek te wurgen". Hij zeide: „Terwijl ,er in Indonesië een wapen stilstand is, gaan de Nederlanders voort meedogenloos strijd te voeren, niet militair, maar politiek en eco nomisch. Nu de Veiligheidsraad een militaire verovering onmogelijk heeft gemaakt, proberen de Nederlanders de Republiek te wurgen door politiek en economisch een blokkade uit te oefenen. Er zijn vaste aanwijzingen, dat de politieke blokkade zich mo gelijk tegen de Nederlanders zelf zal keren. De Raad zal zich herinneren, dat West-Java, waar men een mario netten-staat van wilde maken, een republikeinse president en een repu blikeinse premier koos. Dat proces gaat onverbiddellijk voort en de tijd werkt hier voor de republiek". „Anders is het met de economische blokkade", aldus vervolgde Palar. „Hier werkt de tijd niet voor ons en het probleem wordt dringender bij iedere impasse in de onderhandelin gen. In een VToeger gehouden rede heb ik reeds bewezen, dat niet de In donesiërs de onderhandelingen op houden. Ieder uitstel, ieder afbreken van de onderhandelingenis in het voordeel van de Nederlandse blokka de. In verband met deze blokkade be tekent de stilstand in de onderhande lingen veroorzaakt door de verwer ping van de Amerikaanse-Australi- sche voorstellen door de Nederlanders, een groot voordeel voor de Nederlan ders. In de vergadering van Donder dag j.l. noeiflde mr. van Kleffens de blokkade slechts een propaganda slagzin. Sta mij toe", aldus Palar, „de Raad een volledig en juist beeld van de toestand te geven. Sedert het eind van de oorlog in de Stille Oceaan, van het eerste begin van hun terugkeer in Indonesië af hebben de Nederlan ders een blokkade uitgeoefend op de Republiek. Deze werd uitgevoerd door hun marine en luchtmacht. De huidige tenuitvoerlegging en het doorzetten van de Nederlandse rege ling inzake de invoer van militaire en semi-militaire goederen belet de invoer in de Republiek van een grote hoeveelheid goederen onder het voor wendsel, dat deze beschouwd moeten worden als militaire of semi-militaire goederen. De vage omschrijving van J^E «GERUCHTEN over een zuivering van het Russische militaire be stuur in Duitsland vinden nieuw voedsel in het niet bevestigde, maar pok niet ontkendè bericht, dat maarschalk Boelgarin in Berlijn is aangekomen. Hij is minister van de gewapende strijdkrachten en vice-voorzitter van de Russische ministerraad. Een ander bericht zegt, dat Malinin, een van Sokolofsky's naaste medewerkers, reeds naar Mos kou is teruggeroepen en vervangen door een ander. Russische burgers, die belangrijke politieke functies bekleden, hebben in de laatste maanden herhaaldelijk heen en weer gereisd tussen Berlijn en Moskou. Wladimir Dekanosof, de vroegere Russische ambassadeur in Duitsland, en nu onderminister van Buitenlandse Zaken, heeft sedert Ja nuari Berlijn vijf maal bezocht. Hij ion direct verantwoordelijk zijn voor de politieke opneming van de Ooste lijke zone in de Russische invloeds sfeer. GEMEENTEPERSONEEL KRIJGT GEEN CENT. Om de Berlijnse gemeenteraad, die zeer weinig pro-Russisch gezind is, te dwingen zijn hoofdkwartier te verplaatsen naar de Westelijke sec toren, hebben de Russen iets nieuws bedacht. Het gemeentepersoneel, van de straatvegers tot de burgemeester toe, krjjgt geen salaris meer, zolang de politieke toestand niet is opge klaard. Daar de betaling der salarissen reeds enige tijd uitgesteld was in verband met de munthervorming, zijn de meeste ambtenaren thans volkomen platzak. HET COMPLOT TE BERLIJN. De ontdekking van een communis tisch complot om de geallieerden uit Berlijn te verjagen, heeft in Berlijn zelf weinig indruk gemaakt. De Amerikaanse plaatsvervangende be velhebber zei, dat het een oud ver haal was en de communisten noe men het zwendel. In Parijs besteedt men wat meer aandacht aan de zaak. Op het ministerie van Buitenland se Zaken zei men dat de Franse re gering een document over het com plot van de Engelse regering had ontvjangen, waarvan de inhoud in overeenstemming is met inlichtingen, die het ministerie reeds uit andere bronnen had ontvangen. Het complot beoogde, zoals ge meld, straatgevechten op grote schaal tussen communisten en Ber lijnse politie teneinde de Russen een excuus te geven om de andere bezetters te kunnen beschermen. De Amerikaanse, Engelse en Fran se troepen zouden dan met hun be- deze bepalingen heeft het Nederland se autoriteiten in staat gesteld door willekeurige interpretatie allerlei machinerieën, uitrustingstukken en in feite het grootste gedeelte van alle belangrijke en niet-belangrijke goe deren als contrabande aan te merken. Bijvoorbeeld khaki-goederen, soms zelfs geneesmiddelen en chirurgische instrumenten worden beschouwd als cotrabande", aldus Palar. Ook als oorlogs- of semi-oorlogsmateriaal worden beschouwd gereedschappen, vervoer- en verbindingsmateriaal, zo als banden voor rollend materieel, oxygenium, staal, zwavel. Het is dui delijk, dat het verbod van invoer van deze goederen ia bedoeld om de we deropbouw en de ontwikkeling van de Indonesische economie, welke zo veel geleden heeft tijdens de Japan se bezetting, te verhinderen. De in voer van werkelijk oorlogsmateriaal, zoals wapens en munitie, is zonder uitzondering verboden. Dit kan niet billijk genoemd worden, waar de Ne derlandse regering vrij is, elke hoe veelheid van welk oorlogsmateriaal dan ook in te voeren om in de behoef ten van haar strijdkrachten te voor zien. T.a.v. de export uit het republi keinse gebied hebben de Nederlanders onderscheid gemaakt tussen onderne- mings- en bevolkingsproducten. Er waren nog belangrijke voorraden van allerlei producten, zoals rubber, sui ker enz., die door de Nederlanders werden beschouwd als eigendom van de ondernemingen. Ten eerste moet worden opgemerkt, dat hierbij ook bevolkingsproducten waren, aldus ging Palar voort. „Nie mand kan onderscheid maken, welk deel va neen voorraad suiker afkom stig is van ondernemingen en welk deel bevolkingsproduct is. Ten twee de had de Nederlandse regering voor> de komst van de Japannezen de bur gerlijke en militaire autoriteiten op dracht gegeven alle bestaande voor raden geheel te vernietigen. In ver band hiermede kan men aannemen, dat de goederen, die in 1942 aan de Nederlanders toebehoorden, vernie tigd zyn of in de loop van drie en half jaar Japanse bezetting opgemaakt zijn. Ten derde is gedurende de Ja panse bezetting en later onder het re publikeins bewind, dat nu bijna drie jaar bestaat, de productie onder Indo nesische leiding voortgezet. Aldus kunnen de voorraden terecht be- beschouwd worden als geplant door en toebehorend aan de Indonesiërs. Deze beschouwingen wekken de con clusie, dat het maken van onderscheid tussen ondernemings- en bevolkings producten practisch onmogelijk is» en dat de ^Nederlanders niet gerechtigd zijn het bevel uit te vaardigen, dat ondernemingsproducten niet mogen worden vervoerd en uitgevoerd". „Ik hoop, dat ik voldoende gezegd heb aldus Palar om aan te to nen, dat de Nederlandse blokkade niet slechts een propaganda-slagzin is. Zij is een werkelijk en bestaand feit. Op het ogenblik wordt zij intensiever uitgevoerd dan voorheen. Met alle ernstige gevolgen daarvan. Daarom verzoek ik de Raad met de meeste *klem, zijn mening omtrent deze blok kade kenbaar te maken. Na de ver klaringen en uiteenzettingen van bei de partijen kan de Raad thans een rapport van de commissie voor goede diensten vragen", aldus besloot Palar. Dit voorstel werd ondersteund door de Australische, de Chinese en de Sowj et-afgevaardigden. De Raad nam een resolutie aan, waarin de Commissie voor Goede Diensten wordt verzocht spoedig rap port omtrent de Indonesische handel uit te brengen. Vervolgens werd de zitting ver daagd. Heden hebben de ministers hun portefeuille ter beschikking van de Regentes gesteld. De Regentes heeft deze ter beschikkingstelling in over weging genomen en de ministers verzocht inmiddels al datgene te blijven verrichten, wat zij in het landsbelang nodig achten. Zijn voorstellen van de hand gewezen JN HAAR ANTWOORD op de voorstellen van graaf Bernadotte heeft de voorlopige regering van Israël iedere Arabische overheersing van Jeru salem van de hand gewezen. Bernadotte wordt verweten niet volledig rekening te hebben gehouden met de „werkelijke vestiging van de souve- reine staat Israël in het door de V.N. toegewezen gebied" en met „an dere territoriale veranderingen, die het gevolg zijn van het afslaan van de aanval op de staat Israël door Palestijnse Arabieren en de regerin gen van naburige Arabische staten". litiek verzet Israël zich tegen beknot ting der souvereiniteit. De omvang en aard der immigratie vrijelijk te mogen bepalen was juist de Joodse eis. De regering van Israël kan geen enkel internationaal lichaam erken nen ter controle van haar .immigra tiepolitiek. Er wordt op gewezen, dat de Jo den, die de resolutie der V.N. aan vaard hebben als een compromis en van hun kant zware offers hebben gebracht, het toegewezen gebied als het uiterste minimum beschouwen. De voorlopige'regering kan geen in breuk dulden op de souvereiniteit van de Joodse staat. Israël is van plan vriendschappelijke betrekkingen met de naburige landen aan te knopen op basis van nauwe samenwerking. Deze betrekkingen kunnen slechts aange knoopt worden op basis van vrije on derhandelingen tussen de belangheb bende staten. Deze politiek kan daar om niet van buiten af aan Israël op gelegd worden. De voorlopige regering is bereid de voorstellen der V.N., om tot een eco nomische unie te geraken, te aan vaarden volgens de door de V.N. op gestelde voorzieningen. Dit werd ech ter niet in de voorstellen van Berna dotte beoogd. De Arabische staat, waarmee Israël een unie zou moeten vormen, is zo wel politiek als geografisch geheel verschillend van de door de V.N. voorgestelde. Gezien de nieuwe toe stand kan de voorlopige regering zich daarom niet gebonden achten om aan de unie deel te nemen. Het moet nu geheel aan de souve reiniteit van Israël overgelaten wor den, hoe de economische samenwer- velhebbers in een speciaal daarvoor king met de buurlanden tot stand zal door de Russen ingericht kamp wor- worden gebracht. den bijeengebracht. 1 Vooral aangaande de immigratiepo- Reuter meldt uit Tel Aviv, dat'er aanwijzingen zyn, dat de regering van Israël Bernadotte's voorstel tot verlenging van de wapenstilstand zal aanvaarden. De Arabische Liga weigert evenwel een verlenging van het bestand'te aanvaarden. Even na zijn pankomst te Cairo heeft graaf Bernadotte Azzam Pasja, secretaris-generaal der Arabische Li ga ontvangen. Deze deelde mede, dat de Liga wei gert in te gaan op het voorstel tot verlenging van de duur van het be stand. Graaf Bernadotte heeft de Veilig heidsraad daarop verzocht op Joden en Arabieren een beroep te doen. £en koAAettj£.... -Als wij trachten zelf gelukkig te zijn, bewijzen wij ook onze huisge noten de beste dienst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1