K.V.P.-Jongeren en het Europese Federalisme
Radio-actieve stoffen uit
Amerika zijn
in ons land aangekomen
Er is gewerkt in Nederland
JONGEREN SPREKEN
VRIJDAG 2 JULI 1948
DE LEID SE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Geregelde zendingen dezer kunstma
tig door uraan-splitsing gewonnen
stoffen. Voor medisch-thevapeu-
tischc doeleinden van groot belang.
Zij worden te Amsterdam, Leiden
en Utrecht gebruikt.
In de loop der laatste weken zijn
de eerste zendingen kunstmatige ra
dio-actieve stoffen uit de Amerikaan
se atoomfabrieken in ons land aange
komen. Naar aanleiding hiervan
schrijft men van de zijde der Kon.
Ned. Akademie van Wetenschappen
aan het „Algemeen Handelsblad" wat
wij ons veroorloven hier over te ne
men:
Van eep militair sandpunt bekeken
zijn deze producten in het geheel niet
interessant, daarentegen zijn zij voor
wetenschappelijke en voor medisch-
therapeutische doeleinden van bijzon
der groot belang.
Kunstmatige radio-actieve stoffen
worden in de atoomfabrieken op twee
verschillende manieren gewonnen.
Sommige zijn een onvermijdelijk bij
product van de splitsing der uranium
atomen, terwijl andere ontstaan door
de inwerking der neutronen insta
biele deeltjes, die bij de uraansplit-
sing vrijkomen op vreemde ele
menten, die daartoe in het splitsings
apparaat worden aangebracht. In de
Ver. Staten zijn beide soorten be
schikbaar, doch naar Europa mogen
alleen die van de tweede categorie
worden uitgevoerd.
In de critische schifting der aan
vragen dient men geen onvriendelijk
heid der Amerikaapse autoriteiten
tegenover buitenlandse geleerden te
zien. Ook bestellingen van laboratoria
in de Ver Staten zelf worden pas uit
gevoerd na nauwgezetté bestudering
door een speciale commissie. Voor
deze uiterste voorzichtigheid bestaan
meer gegronde redenen. In de eerste
plaats is de productie op het ogenblik
nog lang niet voldoende om aan alle
redelijke aanvragen te voldoen; het
spreekt vanzelf, dat bestellingen van
kleine hoeveelheden of voor bijzon
dere urgente onderzoekingen voor
rang hebben. In het algemeen worden
biologische en medische problemen
als het belangrijkst beschouwd.
Onder deze is het kankeronderzoek
nummer één. De tweede grond voor
critische beoordeling is het feit,-dat
deze radio-actieve stoffen zeer be
langrijke medicamenten zijn tegen
verschillende ziekten van bloed en
schildklier en ook tegen sommige
soorten van tumoren. Over behande
lingswijze en over dosering is men
het echter nog niet geheel eens, zodat
streng gewaakt moet worden tegen
onoordeelkundig gebruik. Ook zen
den vele preparaten zulk een sterke
straling uit, dat ze in ondeskundige
handen een gevaar voor de gebruiker
betekenen.
Gelukkig beschikt men in Neder
land ofschoon nog in onvoldoende
mate over wetenschappelijk per
soneel, dat in staat is bij het werk met
kunstmatige radio-actieve stoffen des
kundige raad en hulp te verlenen. De
benodigde apparaten worden sinds
jaren door de firma Philips te Eind
hoven vervaardigd; de productie al
daar wordt op het ogenblik sterk uit
gebreid.
Hetis 'weer de wens der Ameri
kaanse autoriteiten, dat aanvragen
uit Nederland van te voren hier te
lande door gezaghebbende geleerden
worden onderzocht. De Kon. Ned.
Akademie vai. Wetenschappen, daar
toe aangezocht door de minister, be
noemde een commissie, bestaande uit
professoren, die op de betrokken ge
bieden een internationalé reputatie
hebben. Voorzitter is prof. J. Clay,
secretaris prof. C. J. Bakker (Zee
manlaboratorium te Amsterdam).
Slechts na goedkeuring door deze
commissie worden bestellingen van
radio-actieve stoffen voor Nederland
door de ambassade te Washington in
gediend.
Wordt radium verdrongen?
De meest algemeen bruikbare ra
dio-actieve stof is de radio-actieve
koolstof. Deze wordt in Utrecht toe
gepast bij het onderzoek naar de aard
en de oorzaak van kankergezwellen
en in Leiden al. hulpmiddel bij het
werk met gecompliceerde organische
stoffen, die in biochemische vraag
stukken een gewichtige rol spelen.
Radio-actieve phosphor wordt in Am
sterdam gebruikt bij de studie van
rachitis. In Leiden onderzoekt men er
enkele problemen der bloedcirculatie
mee, die tot nog toe op geen andere
wijze konden worden aangepakt. De
Rijksuniversiteit te Utrecht en de
Vrije Universiteit te Amsterdam x
ken samen aan een technisch onder
zoek met behulp van radio-actieve
zwavel over een nieuwe methode voor
het mesten van dieren, dat van groot
economisch belang is. De stofwisse
ling in weefselcultures van schild
kliercellen wordt in Leiden onder
zocht met behulp van radio-actief jo
dium; aan de vee-artsennijkundige
faculteit te Utrecht bestudeert men
met behulp van radio-actief cobalt de
ziekte die bij runderen optreedt bij
gebrek aan dit element.
Wat de medische toepassingen aan
gaat, ontvangen thans te Amsterdam
de verantwoordelijke geneesheren
aan het Kankerinstituut en in de
Röntgenologische kliniek van het Wil-
helmina Gasthuis geregeld radio-ac
tieve phosphor voor de behandeling
van bloedziekten. Bovendien is. zodra
de mogelijkheid daartoe bestond, voor
het Kankerinstituut een grote hoe
veelheid radio-actief cobalt besteld,
om na te gaan in hoeverre deze stof
bij de gammastralen-therapie voorde
len biedt boven het gewone radium.
De zending is intussen ontvangen.
In dit verband is de kortgeleden in
de Amerikaanse pers verschenen me
dedeling interessant, dat, naar men
verwacht, dit materiaal het radium
geheel zal verdringen. Het is name
lijk veel goedkoper, beter te bewer
ken en gemakkelijk te hanteren, ter
wijl bovendien de straling minder
doordringend is. Het thans bijna vol
tooide cyclotron te Amsterdam, dat
eveneens bedoeld is om kunstmatig
radio-actieve stoffen te produceren,
zal de toepassing dezer methodes in
sterke mate kunnen bevorderen.
Verschenen is een boekje, getiteld
„Drie jaren Wederopbouw in Neder
land'-, uitgegeven door de afdeling
voorlichting van het Ministerie van
Wederopbouw.
Iri dit boekje staan cijfers, die be
trekking hebben op onze totale we
deropbouw en die de minister in
■een voorwoord doen concluderen*
dat er alle critiek ten spijt re
den is zich als Nederlander trots te
voelen over het behaalde resultaat.
Want wat is er in de afgelopen drie
jaar herbouwd of hersteld? En de
minister somt dan op;
Er zijn 3000 schepen gelicht. Er
zijn 400.000 licht beschadigde wonin
gen opgeknapt, 36.500 zwaar bescha
digde hnizen weei bewoonbaar ge
maakt en 13.000 noodwoningen en
noodboerderijen gebouwd. En de
voorlichtingsdienst vervolgt: 266.000
H.A. geinnudeerd gebied werd droog
gelegd, alle dijken werden hersteld
en 3000 m opnieuw aangelegd, 36
grote verkeersbruggen werden defini
tief hersteld alle vernielde spoor
bruggen (23 grotere) weer in ge
bruik genomen en de Ned. industrie
MANSHOLT WIL PRIJS VAN
MARGARINE OMLAAG HEBBEN.
Minister Mansholt wil de margarine
goedkoper maken voor de consument.
Dat was de richtlijn voor de „Com
missie dr. Kreukniet", welke enige
maanden geleden opdracht kreeg de
materie van de margarine-productie
en -handel nader onder de loupe te
nemen. Naar het vakblad „De Kruide
nier" weet te melden, heeft deze com
missie thans haar advies aan de mi
nister doorgezonden. Volgt de minis
ter dit advies op, dan zal de margari
ne-industrie opnieuw haar belangen
veilig gesteld zien in een nieuwe con
ventie met een minimum-fabrieks
prijs en zal de concurrentie in het ar
tikel gespeeld moeten worden door
de handel alleen. Van de zijde van
de handel en de ompakkers is hier
tegen een heftige stellingname te ver
wachten. Een eenzijdige industrie
conventie acht de handel onbillijk en
onrechtvaardig:
leverde sinds de bevrijding niet min
der dan 1500 goederenwagens af. De
binnenvaartwegen zijn weer bruik
baar gemaakt en alleen in de Waal
al lagen 300 tot zinken gebrachte
schepen, in de Rijn 400, in de IJsel
100 en in het IJsselmeer 50. De toe
gangen van Amsterdam en Rotterdam
naar zee zijn hersteld, 8500 schepen
van alle soorten en grootten werden
gerepareerd en aan nieuwbouw zijn
tot 1 April 1948 16.631 huizen en 363
boerderijen gereed gekomen.
En dan zwijgt men nog van de gro
te aantallen kerken, scholen en indu
striële gebouwen, die werden her
steld Of herbouwd. Men zwijgt van
het herstel van onze wegen, van on
ze vliegvelden en ons gehele ver-
keersapparaat.
OVERHEIDSSTEUN VOOR GEZINS
VERZORGING.
In een circulaire aan de provinciale
en gemeentebesturen, heeft, aldus de
„Tijd", de minister van Sociale Zaken
richtlijnen gegeven aangaande over
heidssubsidiëring van het werk der
gezinsverzorging. Onder gezinsverzor
ging verstaat de minister de daad
werkelijke verzorging, welke door
speciaal opgeleide vrouwelijke krach
ten, in dienst van een organisatie
staande, onder deskundige leiding in
gezinnen, geboden wordt ter vervan
ging van de zieke vrouw des huizes
en/of tot hulp en voorlichting van de
huisvrouw die door een onvoldoende
scholing, onmaatschappelijk gedrag
e.d. niet in staat is haar taak in het
gêzin naar behoren te behartigen.
Allereerst zullen van degenen, die
geholpen worden, vergoedingen moe
ten worden gevraagd, rekening hou
dend met de draagkracht, vervolgens
komen de bijdragen van kerkelijke
instanties, particulieren en bedrijven
in aanmerking.
In een dan overblijvend tekort kan
de overheid subsidiëren in deze volg
orde: gemeente, provincie, Rijk. De
totale subsidie van gemeente, provin
cie en Rijk mag echter in het alge
meen niet te boven gaan: 50 pCt. van
de salariskosten der gediplomeerde
gezinsverzorgsters, (40 pCt. voor de
ongediplomeerde).
Provinciale of diocesane overkoe
pelende organisaties (federaties) op
dit gebied kunnen in aanmerking ko
men voor een gemeentelijke of pro
vinciaal subsidie in de kosten van
haar apparaat.
De minister streeft er naar, de ge
zinsverzorging in handen te leggen
van gediplomeerde verzorgsters;
daarom zullen na een overgangspe-
DE PRINS BEZOEKT HET
K.N.I.L.-CENTRUM.
Ten einde zich op de hoogte te
stellen van de demobilisatie vraag
stukken bezocht Z.K.H. Prins Bern-
hard gistermorgen het KNIL-cen-
trum te Nijmegen. De commandant
van het centrum, kolonel Muller, gaf
een overzicht van de stand van za-
uaarom zuiien na een overgangspe- k waarna de heer Ruiter, hoofd
node de ongediplomeerde krachten I Sopia,p 7ak'eI1 van
met meer voor subsidie in aanmer
king worden genomen.
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft een beschik
king uitgevaardigd, welke een uit
werking van de reeds eerder in het
woningbesluit opgenomen regeling
betreft en de bijdragen voor woning
wetwoningen be\at. Krachtens deze
regeling draagt het rijk de onrenda
bele exploitatie-kosten. In het nor
male exploitatie-risico wordt niet j>ij-
gedragen. Voorschriften zijn voorts
gegeven omtrent het vormen van een
reserve door de woningbouwvereni
gingen, waardoor de financiële posi
tie van deze- verenigingen zal wor
den verstevigd en het dus mogelijk
wordt eventuele normale exploitatie
verliezen op te vangen. Deze laatste
regeling is speciaal van belang in
verband met het stopzetten van de
voorschot-verlenging van rijkswege,
zo vernemen wij van het ministerie
van wederopbouw en volkshuisves
ting. De gemeenten kunnen zich thans
een oordeel vormen omtrent de weg,
welke t.a.v. de financiering van de
.woningwetbouw zal wordesn ingesla
gen.
DE PRIJS VOOR LEVERTRAAN.
Prijsstijging van uit Noorwegen ge-
importeerde levertraan heeft een
nieuwe prijsregeling voor levertraan
noodzakelijk gemaakt. De nieuwe
prijs voor de verbruiker bedraagt met
ingang van 8 Juli 1948 1.20 per fles
van 300 cm3 inclusief fles (voorheen
1.05).
In Esplanade te Utrecht werd de
128e algemene Vergadering van de
Vereniging voor de Boekhandel ge
houden. Zij werd bijgewoond door
ongeveer 300 leden.
In 1898 was de autotypsie nog maar
enkele jaren geleden opgekomen,
de offsetdruk zou pas tien jaar later
komen, de eerste linotype deed in
1894 maar intrede in Amsterdam, de
monotype kwam in 1900 in Europa,
in hetzelfde jaar werd de eerste twee
toerenpers in Amsterdam geplaatst.
Spreker gaf een beeld van het jaar
1898, zoals zich dat laat vormen uit
de titels der boeken, die toen ver
schenen. Van deze rustige tijd op 'het
woelige heden overstappend, schet
ste spreker de ontwikkeling na de
tweede wereldoorlog, toen boek
handel en publiek aanvankelijk wei
nig critisch waren. Thans is echter
een voorzichtige politiek bij het
opzetten van uitgaven, bij het ver
kopen en inkopen geboden.
Een nieuw reglement scheiflsge-
recht wordt aan de vergadering ter
goedkeuring voorgelegd. Er is een
vakopleiding voorleesbibliotheek
houders ingesteld.
De vakopleiding telt thans - 6Ö0
leerlingen.
Bestelhuis en Centraal Boekhuis
vragen !meer ruimte, terwijl thans
ook het bureau van de commissie
voor de propaganda van het Neder
landse boek in het Boekhuis geves
tigd is.
Spreker besloot: een onvermoeide
propaganda blijft noodzakelijk en om
deze te financieren wordt thans voor
gesteld, dat ieder vakgenoot zal
meewerken, opdat de desbetreffende
commissie een vaste financiële basis
voor3 haar werk krijgt.
van de afdeling Sociale Zaken van
het departement van Overzceese Ge
biedsdelen, een uiteenzetting gaf
van de bestaande overheidsmaatre
gelen betreffende de KNIU-militai-
ren.
Na het complex gebouwen geïn
specteerd te hebben, presideerde Z.
K. H. tenslotte de vergadering van
de Nationale Demobilisatieraad.
AGENT VAN POLITIE
NEERGESTOKEN.
Twee bezoekers van de kermis te
Goirle, die Woensdagavond in be-»
schonken toestand in gezelschap van
nog een aantal andere personen naar
Tilburg terugkeerden, werden op de
Goirleseweg door enige agenten van
politie gesommeerd mee naar het
politiebureau te gaan. Tussen de bei
de mannen en de agenten ontstond
hierop een handgemeen, tijdens het
welk de hoofd-agent van politie uit
Tilburg, Dusee met een dolk in de
rug werd gestoken door de 23-jarige
Weelde uit de Lijsterstraat te Til
burg. In ernstige, doch niet levens
gevaarlijke toestand werd de agent
van politie naar het ziekenhuis ver
voerd. De twee beschonken vechters
bazen werden gearresteerd.
DOOR SMOKKELAARS
OVERVALLEN?
Dezer dagen trof een wandelaar in
de bossen aan de Duitse grens nabij
V-enlo een man bewusteloos aan. Na
de politie te hebben gewaarschuwd
werd de man, de 29-jarige R. Dud-
zinski uit Gorlitz, overgebracht naar
het St. Joseph ziekenhuis te Venlo.
Zonder bij kennis te zijn geweest
is de Duitser aldaar overleden. De
politie heeft het vermoeden te doqn
te hebben met een Duitse smokke
laar, die i-Hegaal de grens is over
gekomen en in handen viel van een
smokkelbende uit Nederland. In
verband met deze zaak werden eni
ge personen gearresteerd, die allen
echter weer op vrije voeten zijn ge
steld. De politie zet het onderzoek
voort.
BEURSOVERZICHT.
De effectenbeurs begon gisteren
de tweede helfl van dit jaar met een
voortzetting der vaste tendenz van
Woensdag. Hoewel op de Londense
beurs gistermorgen een gedrukte
stemming overheerste, wegens de ge
spannen situatie in Berlijn en 't uit
eenvallen van het geallieerde vier-
mogendhedenbestuur, werden alhier
na aarzelende opening hogere koer
sen vernomen. Men bracht dit in
verband met het bericht uit Washing
ton, dat Amerikaanse monetaire des
kundigen naar de Marshalllanden ko
men om de positie der Europese va
luta's te bestuderen. Hieraan werden
ter beurze beschouwingen over mo
gelijke toekomstige devaluaties vast
geknoopt, waardoor de aandelen
markt een vaster aanzien kreeg. Het
publiek scheen merendeels voors
hands niet tot aankopen over te
gaan, zodat de affaire van bescheiden
afmetingen bleef en ook de koersstij
ging geen opzienbarende proporties
aannam. Per saldo had de markt dan
ook een kalm verloop. Het viel ech
ter op, dat de staatsfondsen een licn-
te terugslag ondervonden en de nei
ging hadden om 'n kleinigheid terug
te lopen. De lening 1947 b.v. werd
vernomen op 98 K a 3/8, dus een
fractie beneden Woensdag. Wederom
trok de activiteit op de scheep
vaartmarkt de aandacht, en opnieuw
werden koerswinsten geboekt.
VORRINK ALS ILLEGAAL.
Met verontwaardiging hebben wij
kennis genomen van de infame wijze,
waarop men van verschillende zijden
de laatste tijd de goede naam van de
héér Vorrink als illegale werker in
de ogen van het terzake onoordeel
kundige publiek verdacht tracht te
maken. Voor zover deze vuilspuiterij
komt uit de bekende hoek, waar elke
niet gelijkgeschakelde oud-illegale
werker voor „nazi" of „fascist" wordt
uitgekreten, kunnen wij er gevoege
lijk het zwijgen aan toedoen. Deze
campagne veroordeelt immers zich
zelf in het oog van een ieder, die nog
enig elementair begrip van wat be
hoorlijk is bezit. Erger echter is, dat
een zeker populair „burgerlijk" week
blad blijkbaar maar al te graag poli
tieke munt uit deze laster tracht te
slaan.
Geheel los van de huidige verkie
zingsstrijd en enkel terwille van de
eenvoudige rechtvaardigheid achtten
wij, die in de bezettingstijd de naas
te Katholieke medewerkers van de
heer Vorrink zijn geweest, ons in ge
weten verplicht ook onze stem te ver
heffen tegen deze schandelijke prac-
tyken.
Door onze diep betreurde vriend
Lex Althoff leerden wij in de zomer
van 1941 Koos Vorrink en zijn illegale
activiteit op verschillend gebied ken
nen. Vanaf die tijd hebben wij ons on
voorwaardelijk vertrouwen in hem
gesteld en deelgenomen aan zijn
strijd tegen de bezetter. Ons werk be
stond enerzijds uit het leggen van
contacten tussen hem en vooraan
staande personen uit het Katholieke,
geestelijke en politieke leven, ander
zijds door redactionele medewerking
aanvankelijk aan „Het Parool", later
aan de illegale bladen „Het Verzet"
en „De Vrije Stem", alsmede aan de
verspreiding daarvan op grote schaal
en aan hot verzamelen van gegevens
en het verstrekken van inlichtingen
over de situatie en de gebeurtenissen
in verschillende delen van het land.
Talrijke bijeenkomsten hebben aan
vankelijk plaats gehad ten kantore
van 2e ondergetekende te Utrecht,
Domstraat 9, terwijl nadien, toen het
voor de heer Vorrink te gevaarlijk
werd naar Utrecht te komen, een ver
gader-gelegenheid door ons werd ge
vonden in 's-Hertogenbosch door be
middeling van een kapelaan aldaar.
De levering der artikelen voor bo
vengenoemde illegale bladen ge
schiedde via de heer Vorrink zelf of
wel via zijn broer Adri Vorrink en
Lex Althoff.
Duizenden exemplaren van boven
genoemde bladen werden merendeels
door Adri Vorrink persoonlijk in de
Domstraat 9 te Utrecht gebracht en
door ons verspreid, terwijl wjj tevens
in staat waren tientallen riemen pa
pier en duizenden enveloppen aan de
heer Vorrink beschikbaar te stellen.
Wij hebben de heer Vorrink toen
leren kennen als eén nobel, moedig
en onzelfzuchtig man, die steeds be
zorgd was voor het gevaar, dat zijn
medewerkers bedreigde.
Nadat hij op 1 April 1943 met zijn
broer Adri cn vele anderen was ge
arresteerd, ontving 2e ondergeteken
de enige tijd nadien een clandestien
schrijven van de heer Vorrink uit de
gevangenis te Haren, waarin hij liet
weten, dat diens naam bij een ver
hoor was genoemd en waarin hij o.a.
schreef, dat in geval van onverhoopte
arrestatie alle schuld op hem, Koos
Vorrink, moest worden geworpen en
waarbij hij een aantal namen noemde
van lieden, die moesten worden ge
waarschuwd.
Met grote vreugde hebben wy na
de bevrijding de terugkeer van de ge
broeders Vorrink uit de Duitse con
centratiekampen begroet.
Wij betreuren ten zeerste de rede
nen, die ons thans noodzaken het bo
venstaande te publiceren en distan
tiëren ons daar uitdrukkelijk van de
huidige verkiezingsstrijd.
H. Baron van Lamsweerde.
Cl. Meuleman.
„Tijd".
Vruchbaar Studie-Weekend op „Drakenburgh"
¥N HET AFGELOPEN WEEKEND waren in het Gemeenschapsoord
*- „Drakenburgh" bij Hilversum een 80-tal kaderleden van de Jonge
ren Organisatie in de K. V. P. uit alle windstreken des lands bijeen
om onder deskundige leiding noemen we slechts Dr. v. d. Weij,
Dr. Schroder, Drs. Hammerstein en Dr. Hahn het Europees Federa
lisme onder de loupe te nemen en hun inzicht in dit hoogst actuele
vraagstuk dat eigenlijk geen vraagstuk moest zijn te verhel
deren.
Na een goed uur tussen de rails
gezeten te hebben gevolgd door een
snelle autotocht met een elegante
zwaai precies voor het bordes
van „Drakenburgh" |als besluit is
het een genot onze benen even te
strekken en de zuivere lucht in te
ademen.
„Drakenburgh" ligt in een prach
tige omgeving met veel bos, waar
we ons als stedeling rijk voelen, ze
ker als Leidenaars, die slechts een
gering percentage groen gewend
zijn.
Jan Beerends met zijn staf, aan
wiens goede zorgen dit Gemeen
schapsoord is toevertrouwd ontving
ons en na aan onze sociale verplich
tingen voldaan te hebben (nog steeds
bonnen!) maken we kennis met de
reeds aanwezigen" d. w. z. rechts
en links handjes geven, namen horen
en.... namen vergeten.
Mr. Dr. L. de Gou, voorzitter der
J. O. en Burgemeester van Steen
bergen in de wandeling Leo de
Gou die op dit weekend op pret
tige maar stevige wijze van zijn be-
stuurstalenten blijk gaf, riep ons
een hartelijk welkom toe.
Ook Jan Schiphorst (officieel: drs.
J. Schiphorst, Jongeren Commissa
ris der K. V. P.), omgeven door het
bekende aureool van welsprekend
heid cn fantasie, was met echtgenote
present.
In de gezellige conversatiezaal
werd de kennismaking nader voort
gezet. Hier constateerden we een
nolitiek-ainicum: die dames (ondhi-
c.esën genoemd in de stijl van de
Drakenburgh-mystiek) bleken een
Vierde deel te vormen van het aan
wezige J. O.-kader.
Het middernachtelijk uur was
reeds ver vérstreken, toen de zwaar-
bomende menigte zich ter ruste be
gaf.
DE FEDERALISTISCHE IDEE.
Na H. Mis en ontbijt togen we Za
terdagmorgen naar de aula waar Dr.
P. v. d. Weij O.Carm. de idee van
het federalisme op wijsgerige wijze
uiteen rafelde.
Spr. betoogde, dat de onbeperkte
nationale souvereiniteit tot voortdu
rende verstoringen van de wereld
vrede leidde. Deze souvereiniteit
dient derhalve te worden opgegeven.
Het federalisme wil breken met
het particularisme in de internatio
nale betrekkingen, die aan de ver
werkelijking van zijn doel: een be
tere samenleving, in de weg staan,
om zo geleidelijk te komen tot een
alles omvattende band tussen alle
volkeren. Daarbij zoekt het aanslui
ting aan de natuurlijke tendenzen
van de mens, wereldburger te zijn
dooi* een goed bewoner te zijn van
eigen land. Voor de volkeren ligt
het niet anders, maar hier blijkt de
onbeperkte nationale souvereiniteit
de grote handicap te zijn.
Na een interessante gedachtenwis-
seling kwam de inwendige mens
weer aan de beurt, waarna er gele
genheid werd gegeven zich in de
heerlijke omgeving „naar ziel en
lichaam te luchten."
STAATKUNDIGE ASPECTEN.
Om 3 uur kwam dr. J. W. M. Schro
der aan het woord, die in een zeer
schematische en vooral zeer duide
lijke inleiding die ruim twee uur
duurde de staatkundige aspecten
van het Europees Federalisme be
lichtte.
Federalisme is, volgens spreker, de
toepassing van een methode van
organisatie op de menselijke samen
leving, die neerkomt op: vrijwillig
verenigen onder gemeenschappe
lijk gezag stellen opleggen van
discipline door dit gezag respec
teren van het wezenlijke van elks
gie en voedselvoorziening, arbeids-
clearing coördinatie der buifpn-
europese betrekkingen. Deze belan
gen kunnen slechts effectief behar
tigd worden door inter-europese
organen.
Ingaande op het katholieke stand
punt t. a. v. het federalisme besloot
dr. Schroder zijn inleiding, dat dit
streven zeker de belangstelling van
de kath. staatkunde waard is, gezien,
de waarborg tegen staatstotalitaris-
me, opbouw van onderaf, creatie van
functionele diensten op sociaal-eco
nomisch en cultureel terrein, met in
schakeling van de betreffende sociale
De economie is de grote hinderpaal
voor federatieve samenwerking. De
ontwikkeling der techniek is veel
verder dan de politieke en economi
sche organisatie. We zitten dus in
j tijdnood. Minder bilaterale (beperk -
j te mogelijkheden) en meer ruillila-
terale handelsverdragen zijn het
devies
Spreker stelde vervolgens enige
voorwaarden voor federatieve sa
menwerking in economisch opzicht:
o.a. gemeenschappelijk munt, of eigen
munt steeds omwisselbaar, wegval
len van deviezengrenzen, federatieve
regelingen betreffende emigratie en
statistieken, betreffende emigratie en
prijspolitiek „enigszins" geregeld zal
moeten worden.
karakter.
Bij de verwezenlijking van de fe
deralistische gedachte constateerde
spreker drie stromingen: de unionis
ten: tevreden met een vrijwillig Ver
drag (te weinig gezag) de fusio-
nisten: voorstanders van een super
staat (te veel gezag); de federalisten:
voorstanders van geleidelijke toe
passing op staatkundig, sociaal, eco
nomisch en cultureel terrein (gezag
berust voorlopig bij de parlemen
ten).
In dit verband formuleerde spr. de
federatie als een eenheid in ver
scheidenheid, waarbij alles draait
om het juiste evenwicht te vinden
tussen vrijheid en gezag.
Als onderstreping van de nood
zaak tot federeren haalde spreker
enige gemeenschappelijke Europese
belangen aan t.w.: interne veilig
heid en defensie controle op de
wapenfabricage (atoom energie!)
coördinatie van voorzieningen be
treffende handel, muntwezen, ener
kringen, inclusief de werknemers
volgens het subsidiariteits-beginsel.
(Pauselijke Encyclieken).
EUROPEESS-CULTURELE AVOND.
Na een levendig debat, waarin het
gast-kamerlid Mr. Roolvink de his
torische noodzakelijkheid van het
federalisme benadrukte én waar
voörz. de Gou, iedere spreker, die
„afdwaalde" met zijn hamer onder
narcose dreigde te brengen, maakte
het gezelschap zich op, om via een
geanimeerde maaltijd, voor een
avond op hoog-cultureel niveau.
ECONOMISCHE ASPECTEN.
Na een gezongen communiteits
mis en het onvermijdelijke ontbijt
de volgende morgen, betraden v/e
Zondagmorgen weer de aula waar
drs. G. Hammerstein de economische
aspecten van het federalisme onder
de loupe nam.
Vlot gezegd maar minder vlot uit
gevoerd (zie economische troubles
Benelux). Spoedige staatkundige sa
menwerking zal de economische sa
menwerking niet onbelangrijk ver
lichten. Betere gezagsverhouding be
tekent immers welvaartsbevorde
ring.
Tot slot illustreerde spr. zijn be
toog met enige reeksen van cijfers,
w.o. het tekort van de Europese dol
larbalans daarmede de dringende
noodzaak aantonende van nauwere
economische samenwerking.
Na groepsbespreking, gedachten-
wisseling, weer eten en luchten, was
het tijdstip der laatste inleiding aan
gebroken.
HET VRAAGSTUK DUITSLAND.
D. K. Han begon zijn boeiend be
toog met Duitsland als het moeilijk
ste en belangrijkste probleem van
het Europees Federalisme te bestem
pelen. Na de eerste bezettings-phase
werd uitschakeling van Duitsland in
de Europese Gemeenschap het on
derwerp van de internationale poli
tiek. Tot nog toe zonder veel resul
taat. Oorzaken: Duitsland is in twee
delen gesplitst, economisch niet zelf
standig, geen representatieve rege
ring en verbreding van de kloof tus
sen bezetter en volk. Spr. gaf ver
volgens een overzicht van de stand
van. zaken. De oppervlakte van
Duitsland is kleiner geworden (ver
lies van Oostelijke Gebieden aan
Polen).
Op dit kleinere gebied zijn thans
meer mensen dan voor de oorlog
(12 mill. z.g.Oost-vluch telingen w.o.
6 mill. R.K.), Verder een staaltje
van het Duitse huisvestingsprobleem:
Keulen telde voor de oorlog 750.000
inw. thans 630.000. Als men nu weet
dat 75 pet. van de woonruimte ver
nietigd is dan....
HULP AAN DUITSLAND.
Bij de gedachten wisseling gaf Frans
Burmanje de stuwkracht van de
Amsterdamse Jongeren K .V. P.
een suggestief relaas van zyn bezoek
aan Duitsland.
De J. O. zal rechtstreeks contact
opnemen met de Jungeren Union (C.
D. U.-jongeren) in de vorm van uit
wisseling. Verder zal de J..O. de R.
K. organisaties aansporen z.g. Duits-
land-commissies op te richten.
Daar voorz. de Gou inmiddels
was vertrokken, sloot Jan Schiphorst
dit studie-weekend met woorden van
dank aan de inleiders, aan Jan Bee
rends en zijn staf, aan de organisa
toren (w. o. hij zelf!) en aan de
deelnemers, onder welke laatste hij
een groeiende federalistische geest
bespeurd meende te hebben. Onze
volgende taak zal moeten zijn uit
dragen van wat we deze dagen in
ons opnamen.
Na een laatste maaltijd verspreidde
het nationale K. V. P.-jongeren
gezelschap zich in het bewustzijn
opgenomen te zijn in liet roemruchte
geslacht der „Drakenburgers".
Jan van Zonneveld.
Leiden, St. Petrus en Paulus 1948.
