3)e &2idóe0ot4/fca/rit Triëst in ruil voor de Marshall-hulp Berlijnse Kommandantura opgeheven Geen blokkade Indonesisch gebied Directeur: G. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WTLMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" VRIJDAG 2 JULI 1948 39ste JAARGANG No. 11430 Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p.' w., f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Adverts 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Kleur bekennen WIJ willen leven in een rechtsstaat. Het ergste, wat wij moesten dragen in de tijd der bezetting, was, dat niet het recht heerste, maar de m&cht. En het ergste in alle dictatoriale stelsels hoe men die ook noemen wil, ook al noemt men ze „democra tisch" is, dat de brute macht treedt in de plaats van het morele recht. Dat is de grootste ramp, die een samenleving kan treffen, omdat daar door de persoonlijkheid van de mens wordt aangerand. De Paus zegt in „Divini Redemptoris" over het Com munisme: „Waarlijk een systeem vol dwaling en bedrog; evenzeer in strijd met de door God geopenbaarde waarheden als met de menselijke rede; een sys teem dat de grondslagen van de menselijke samenleving vernietigt en de sociale orde omverwerpt, dat de ware oorsprong, het wezen en het doel van de Staat miskent en dat ten slotte de rechten, waardigheid en vrijheid van den mens loochent en ontkent". Wij willen leven in een rechts staat. - Maar voor ons, die dit ideaal na streven, is het nu eenmaal ncdig, dat wij een politieke machtsformatie vormen. Een politieke machtsformatie niet om de macht, maar om te doen heersen het recht voor allen. Wij benadrukken: voor allen. En die machtspositie kan worden bereikt in een zo sterk mogelijke één en onverdeelde partij. Het is daarom allereerst, dat wij allen aansporen om zelf te stemmen op, en bij anderen te propageren: lijst 1 no. 1 (in onze Leidse Kies kring: Groen). In het jongste nummer van het Katholiek Staatkundig Tijdschrift" schrijft de partij-voorzitter Andries- sen: „De verkiezingen zijn in het zicht Er zal derhalve weer een nieuw parlement frioeten worden gekozen, een nieuwe regering worden ge vormd, die de komende vier jaren 's lands zaken gaat behartigen. De kiezer en kiezeres heeft dus een zeer positieve taak bij de komende stem busstrijd en hij en zij zullen hün grote staatkundige verantwoorde lijkheid moeten begrijpen en dragen. Ook ons katholieke volksdeel zal kleur moeten bekennen, getuigenis moeten afleggen, positie kiezen en plaats bepalen. Het zal zich daaraan niet mogen onttrekken, op straffe van schuldige nalatigheid". Wij dragen deze oproep verder uit: Kleur bekennen, Getuigenis afleggen, Positie kiezen, Plaats bepalen! Brede partij-politiek NIETS kan meer afkerig maken van de politiek, dan de kleingees tigheid en bekrompenheid van hare beoefenaars. En die afkeer van de po litiek voert dan men. móet toch immers „aan politiek doen", of men -vyil of niet tot, wat we zouden kunnen noemen: een „politiek" van ontevredenheid, van opstandigheid. In" verkiezingspropaganda treedt die kleinzieligheid en bekrompen heid vaak heel sterk in het dagilcht. En daarom maken wij zo graag ge wag van een tegenovergesteld ver schijnsel: een voorbeeld van open lijke en loyale waardering voor een politiek-andersdenkende midden in de verkiezingsstrijd! Het deed ons goed, in „De Tijd'1 van gisteravond te lezen, hóe twee katholieken met overtuiging en vu righeid opkomen voor de eer en goede naam van Koos Vorrink van de P. v. d. A. Over de inhoud van bedoeld arti kel (wij nemen het elders in dit nummer over) oordelen wij hier nu niet. Het feit alleen,' dat het. geschre ven werd en nu gepubliceerd, willen wij signaleren, omdat een dergelijk breed standpunt, volkomen liggend in de lijn van onze princiepen, ver heugend stemt midden tussen zo veel, van enghartigheid getuigende, partij-politiek en propaganda. Proficiat aan de schrijvers! Verwarring in communistische front IN EEN TELEGRAM uit Lugano aan „Giornale Delia Sera" wordt gem heeft, het voorstel van de Westelijke terug te geven té steunen in ruil voor Van deze zijde werd verklaard, dat grado reeds meer dan een maand op tussen Zuid-Slavië en de Kominform handelingen gevoerd werden tussen Marshall-fonds. TITO OF STALIN Vluchtelingen uit Zuid-Slavië spre ken over een atmosfeer van twijfel en verwarring in de Zuidslavische ge bieden, die grenzen aan Italië. Een man die zo juist uit Slovenië is aan gekomen, vertelde over grote aantal len soldaten en politie aan de stations. Troepen in Istrië demonstreerden voor Tito. Het is kalm in Zuid-Slavië, maar de mensen weten niet wat zij moeten denken. De communistische leiders weten niet wat zij het volk moeten vertellen: is het veilig Tito te steunen of is het beter zich uit te spreken voor Stalin? De grootste verwarring heerst on der de Italiaanse communisten in de grensgebieden. Deze stelden hun overtuiging bover. hun nationaliteit, toen Zuid-Slavië deze streken inlijfde en zij bleven er wenen. Velen zijn nu naar Triëst gevlucht. Het communistische hoofdkwartier van Albanië heef' tijdens een radio uitzending verklaard, dat het zich volkomen achter de Sowj et-Unie schaart en dat de Joegoslavische par tij openlijk verraad heeft gepleegd. De resolutie van de Kominform wordt ten volle onderschreven. In het land is een campagne losgebroken tegen alles wat naar Tito zweemt. Radio Belgrado heeft hier scherp tegen de ageerd en deelde mee, dat Joegosla vische diplomatieke vertegenwoor- het onafhankelijke Romeinse dagblad eld, dat maarschalk Tito aangeboden mogendheden, om Triëst aan Italië hulp via het plan-Marshall, men in diplomatieke kringen in Bel de hoogte was van de moeilijkheden en dat gedurende die periode onder- Tito en Amerika over hulp uit het Zondag naar de Burcht te Leiden De Katholieken van Leiden en vele plaatsen uit de omgeving zullen hun belangstelling tonen voor de grote politieke manifestatie der K.V.P. a.s. Zondagmiddag om 3 uur op de Burcht te Leiden. De Katholieken uit alle maatschap pelijke kringen zullen de morele steun van hun medeleven zeker wil len geven. De werkers, die belange loos uren en uren, en avond op avond hebben geofferd, mogen daarop re kenen! KATHOLIEKE ECONOMISCHE HOGESCHOOL. Het curatorium der Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg heeft voor het studiejaar 1948/1949 benoemd tot rector-magnificus prof. mag. dr. F. A. Weve O.P., en tot se- •etaris van de senaat prof. dr. F. J. M. van der Ven. Italiaans verkeers vliegtuig verongelukt ACHT DODEN. Gistermorgen is een Italiaans ver keersvliegtuig van de lijn Milaan Brussel nabij Keerbergen, even bui ten Brussel, neergestort. Acht van de twaalf inzittenden zijn hierbij om het leven gekomen. Het ongeluk is te wij ten aan slecht zicht. Het verongelukte toestel was een vliegtuig van de Italiaanse lucht vaartmaatschappij „Ali", die teza men met de Sabena een geregelde dienst tussen Milaan en Brussel derhoudt Het was een „Fiat", uitge rust met drie motoren. De slachtoffers zijn vier passagiers en vier leden der bemanning. Drie passagiers en de stewardess werden uit het vliegtuig geslingerd en ont kwamen zodoende aan een dood in de vlammen. Zij waren ongedeerd. Het vliegtuig stortte neer in de bossen tussen Brussel en Mechelen op slechts 1 km. afstand van het vliegveld Meis broek, waar het wilde landen. Op het ogenblik van het ongeluk, viel er een slagregen. Vermoed wordt dat de piloot het toestel, in plaats van op het vliegveld Meis broek, op het nabij gelegen vliegveld van Keerbergen heeft willen neer zetten en dat hij verblind door de regen een verkeerde schatting heeft gemaakt van de afstand bij de lan- dingsmanoeuvre. Het vliegtuig miste hierdoor de startbaan en stortte in een nabijgelegen bos, waar het vrij wel onmiddellijk in brand vloog. Toegesnelde arbeiders werden door de hitte teruggedreven. digers een protest hebben ingediend tegen deze vijandige en brutale da den, die beledigend zijn voor de Joe goslavische volken. DE HONGAREN WAREN BRAVER. De reactie van het bestuur der Hon gaarse arbeiderspartij samensmel ting van communisten en socialisten -- op de kwestie-Tito, is zeer merk waardig, omdat hieruit blijkt* dat ook de Hongaren van de vergadering der Kominform een terechtwijzing heb ben ontvangen. De partij boog echter op de gewenste wijze nederig het hoofd en gaat volledig accoord met de uitspraken van de Kominform. Tot zijn verwondering verneemt het be stuur thans, dat de Joegoslavische partij na de uitspraak der Kominform haar vroegere fouten voortzet. In dit verband wijst het er op, dat ook de Hongaren beslissingen van de Kominform onder de ogen hadden te zien. In Hongarije waren kapitalisti sche elementen en waren de commu nisten met de socialisten niet volko men een in de arbeiderspartij, zodat het gevaar van „burgerlijk nationa lisme" nog dreigde. Het bestuur ver klaart, dat de eenheid der Hongaarse democraten hechter moet worden. Er moet streng worden opgetreden tegen „alle reactionnaire pogingen om on- gereldheden te veroorzaken". Op het Binnenhof te 's-Graven- hage werd hét 35-jarig bestaan van de militaire luchtvaartdienst plech tig herdacht. H.K.H. Prinses-Regen tes inspecteert de troepen. HEDEN STAKING IN ITALIë. Zeven millioen Italianen hebben opdracht gekregen heden een halve dag te staken als eerste daad in „een week agitatie", de door het Nationale Vakverbond, waarin de communis ten de overhand hebben, georgani seerd is, zo meldt Reuter uit Rome. Alleen de openbare diensten, zoals de P.T.T., spoorwegen, electriciteitscen- trales, zullen in werking blijven. Dit is de eerste demonstratie van nationale onrust sinds de verkiezin gen in het voorjaar, waarin de coali tie der communisten en linkse socia listen werd verslagen. De staking heeft tot doel, om tot onderhandelingen te komen over ver hoging van loonpeil en gezinstoesla gen. De arbeiders hebben opdracht om alle industriële activiteit van 12 uur tot middernacht stil te doen staan en de bus- en tram diensten van vijf uur 's middags tot middernacht stil te leg gen. |"\E KOMMANDANTURA, het geallieerde bestuursbureau van Berlijn, heeft gisteren hetzelfde lot ondergaan als de geallieerde contröler^ad door een verklaring der Sowjets, dat ook de werkzaamheden van dit lichaam door hen als geëindigd beschouwd worden. Deze verklaring kwam precies op de datum, waarop drie jaar geleden de bezetting van Berlijn'is ingegaan. Hiermede is het laatste officiële contact-orgaan te Berlijn, verdwenen. De Sowjetrussische stafchef, kolonel Boris Kalinin, heeft in de gisteren door hem fotfegde vergadering van het bestuursbu reau verklaard, dat dit niet meer bestaat. Waarom de Russen zo boos waren Het welbekende gedrag van kolo- hel Howley, (de Amerikaanse com mandant, die de vergadering verliet, omdat hij zo slaperig was.) en het uitblijven van reactie van de zijde der Britse en Franse vertegenwoor digers op het door de Sowj et-autori teiten ingediende protest, zowel als het afzonderlijke optreden van de Westelijke geallieerden door het ten uitvoer leggen van een geldzuive- ring in Berlijn, een stad, welke deel uit maakt van het economisch geheel van de Sowjet-zóne, hebben er toe geleid, dat er geen vierzijdige bijeen komsten van het geallieerden mili taire bestuursbureau meer kunnen plaat^ vinden, aldus de verklaring van kolonel Kalinin. De Berlijnse commandanten waren niet ter vergadering aanwezig, maar werden vertegenwoordigd door plaatsvervangers. Kalinin deelde me de, dat de Sowjetvlag naast de ande re drie vüaggen zal blijven wapperen en dat de Sowjet-Russische wachtpost bij de ingang der Kommandantura geposteerd zal blijven, totdat het technisch personeel de ontruiming van het gebouw voltooid zal hebben. Clay nam het nieuws over het ver- Een aantal Nederlandse vlieger officieren heeft op het Binnenhof te 's-Gravenhage, ter gelegenheid van het 35-jarige bestaan der militaire /luchtvaart,onderscheidingen ontvan gen uit handen van H.K.H. de Prin ses-Regentes. In tegenwoordigheid van vele autoriteiten ontving de ma joor vlieger-waarnemer J. N. Mul der de Militaire Willemsorde. Prin ses Juliana slaat majoor Mulder tot ridder. laten van de Kommandantura door de Sowjets nogal kalm op Hij wilde zich niet uitlaten over mogelijk dreigend oorlogsgevaar en zeide niet meer troepen gevraagd te hebben. De generaal voorspelde, {lat al het nodi ge voedsel door de lucht zou komen en beloofde voorzieningen te treffen voor de aanvoer van kolen. Men verwhcht thans dat de Weste lijke geallieerden snel zullen hande len. Te Berlijn acht men de meest waarschijnlijke stap, de oprichting van een militair bestuursbureau voor Westelijke sectoren van Ber lijn. In de 'afgelopen dagen zijn de Britse, Franse en Amerikaanse com mandanten dikwijls bijeen geweest en men gO1 ooft, dat zij het eens zijn over stappen om de situatie, die nu ontstaan is, het hoofd te bieden. DE LAATSTE WODKA. Nadat de Russen het einde van het geallieerde militaire bestuursbureau van Berlijn hadden aangekondigd, zijn de stafchefs van de vier geal lieerde mogendheden in een restau-- rant bijeengekomen om een lunch te gebruiken, die door de Russen werd aangeboden. De voorzitter van het bestuursbureau voor deze maand was een Rus. Zoals in een „Russische maand" gebruikelijk, was er wodka bij de lunch. Naar de Russische staf chef kolonel Kalinin verklaarde, zou dit de laatste maaltijd zijn van de Russen voor de Westelijke geallieer den. BERLUNS BEVOORRADING DOOR DE LUCHT. Amerikaanse legervliegtuigen heb ben de voorlopige luchtverkennin- gen van de Westelijke sectoren van Berlijn voltooid, die ten doel hadden geschikte plaatsen te vinden voor het neerwerpen van steenkool, aldus wordt van gezaghebbende zijde ver nomen. De beschikbare voorraad steenkool is naar schatting slechts voor ongeveer twee weken voldo^a- de. Het vervoer van steenkool door de lucht is nog nimmer geschied. Op het door de Britten beheerde vliegveld Gatow nabij Berlijn zijn gisteren veiligheidsmaatregelen zo als tijdens de oorlog getroffen. Er is een eenrichtingsverkeer ingesteld ter vermijding van opstoppingen. Vlieg tuigen met vobdsel kwamen zo kort op elkaar binnen, dat het vertrek van enkele vrachttoestellen werd vertraagd. Gisteren zijn vele van de grootste Engelse vliegtuigen naar Duitsland gevlogen om deel te nemen aan de grote operatie, waarbij honderden tonnen goederen met vliegtuigen naar Berlijn verzonden worden. Op het vliegveld Gatow landen dage lijks *200 vliegtuigen. Binnen enkele dagen zullen nog meer en grotere vliegtuigen naar Berlijn vliegen als een nieuwe betonnen startbaan te Gatow in gebruik gesteld is en dag en nacht doorgevlogen zal worden. Op het reusachtige vliegveld Westover (Massachusetts) heerst een bedrijvigheid als tijdens de oorlog bij het voorbereiden van een opera tie. De Amerikaanse luchtmacht ver zamelt een vloot transportvliegtui gen, die voor de ravitaillering van Berlijn zullen worden ingezet. 11 Skymasters zijn al op weg naar Frankfort om deel te-nemen aan de „proviand-operatie", terwijl andere op het vliegveld zijn binnengeko men uit Hawaii, Alaska en Texas. OPSTAND OP KOREA BERAAMD. Het Amerikaanse leger op Korea heeft gisteren de vertaling gepubli ceerd van „een in beslag genomen document, dat in details plannen be helst voor een communistische op stand in Zuid-Korea in het begin van Juli". Volgens het document zou „in het begin van Juli, wanneer alle Sow- jet-troepen uit Noord-Korea terugge trokken zullen zijn, de strijd begin nen. Het volksleger (het Noord-Ko- reaanse communistische leger) zal dan naar Zuid-Korea komen en zich met de Zuid-Koreaanse arbeiderspar tij (communistisch) verenigen. Er zullen wapens worden binnenge voerd". Het document 'voegt hieraan toe, dat „guerilla-troepen zouden blij ven doorvechten, totdat er een ver enigde regering tot stand is gebracht". Een hoge Amerikaanse functionaris verklaarde, dat hij niet twijfelde aan de authenticiteit van het document. Hij zei, dat er eerder al overeenkom stige documenten waren gevonden. De Amerikanen worden er niet al te zeer door verontrust, zo zei hij. HEVIG GEVECHT IN BULGAARS VLIEGTUIG. Op het vliegveld Istanboel landde Donderdag, na zes gevaarlijke lan dingspogingen. een Bulgaars vlieg tuig, waarin tijdens de vlucht een he vig gevecht had plaats gevonden. De piloot was gedood en twee leden der bemanning gewond. Aan boord van het vliegtuig be vonden zich 17 passagiers, van wie een deel communisten waren, die naar Bulgarije wensten terug te ke ren. Een anti-communistische meer derheid had na het vertrek uit Sofia met wapens de bemanning overwel digd, waarna een vroegere officier van de Bulgaarse luchtmacht de plaats innam van de gedode piloot en koers zette naar Istanboel. Dodelijke ongelukken tijdens training in Zwitserland Twee Italianen verloren het leven De Italiaanse sportwereld heeft gisteren een zware dag gehad door het verlies van twee prominente fi guren uit de motor- en autowereld, die beiden gisteren tijdens hun trai ning op het Brengarten-circuit in Zwitserland, door twee van elkaar onafhankelijke ongevallen het leven verloren. De motorrenner Tenni, die jaren lang de kopman is geweest van de beroemde G-uzzi-stal, en voor dit merk ontelbare successen over ge heel Europa, maar vooral in Italië behaald heeft, was aan het trainen voor de wedstrijden, die Zaterdag en Zondag gehouden worden. In een bocht raakte hij met zijn voet de grond. Op de drijfnatte weg slipte hij, raakte zijn evenwicht kwijt en werd tegen een boom gesmakt. Hij was op slag dood. Ongeveer twee uur hierna veron gelukte Varzi, in training voor de Grote Prijs van Europa, die Zondag op dit circuit gehouden wordt. Door tot nu toe onbekende oorzaak begon zijn wagen plotseling te slingeren, sloeg enkele mói'en over de kop en toen de Fransman Chiron, die even eens aan het trainen was, op de plaats van het ongeluk arriveerde was zijn vriend reeds overleden. Wij maken vandaag een aan vang met een geillustreerd ver haal: „Hendrik de zeevaarder knapt het op". EERSTE APOSTOLISCHE NUNTIUS VAN INDIA. Z. H. de Paus heeft de Nederlander Hgr. L. P. Kierkels, titulair bisschop van Salamina, tot dusverre Aposto lische Delegaat voor Brits Indië te Bangalore benoemd tot eerste Aposto lische Nuntius voor India. De nuntius zal zijn zetel hebben in de hoofdstad van India, New Delhi. Mgr. L. P. Kierkels, die behoort tot de Congregatie der Passionisten, werd geboren te Baexem (L.) op 12 De cember 1882. Hij werd 26 April 1931 tot bisschop gewijd. Mgr. Kierkels nam nog onlangs deel aan het Mariacongres te Maastricht. HOUDERS VAN WEEKKAARTEN EN DE VERKIEZINGEN. In verband met de verkiezingen op 7 Juli hebben de Nederlandse Spoor wegen bepaald, dat met weekkaarten de heenreis zonder bijbetaling mag worden afgelegd met treinen, die vol gens de dienstregeling niet later dan 12 uur vertrekken, terwijl voor de terugreis op die dag de weekkaarten geldig zijn als op Zaterdag. Verzekeringsinspecteur in arrest. Een grote knoeierij met „spaarbrie- ven" is in West-Brabant ontdekt; In verband daarmee is de zich ingenieur noemende verzekeringsinspecteur v. d. L. gearresteerd. De man heeft jaren in Breda gewoond, doch was sinds kort verhuisd naar Wassenaar. Hij wordt ervan verdacht premies achter te hebben gehouden. Naast de ze verduistering wordt hij verdacht van valsheid in geschrifte. In die zin namelijk, dat hij buiten weten der verzekerden de bedragen op de spaarbrieven verhoogde. In sommige gevallen met een paar dui zend gulden. Zijn bedoeling zou het geweest zijn met het plegen van deze manipulaties om hogere provisies in bezit te krijgen. Talrijke boeren in» West-Brabant zijn de dupe geworden van deze knoeierijen. Tijdens de voortgezette debatten in de Veiligheidsraad over de Indo nesische kwestie heeft mr. E. N. van Kleffens afgerekend met de legende, zoals.' hij zei, over een Nederlandse blokkade van de republiek Djocja. De waarheid is, zo zeide de Nederlandse vertegenwoordiger, dat invoer 'in niet onder Nederlands beheer staande ge bieden in Indonesië is toegestaan met uitzondering van oorlogsmateriaal. Ook de uitvoer is- vrij met uitzon dering van die van de ondernemings producten, die door de Japanners in beslag zijn genomen en nog niet aan de wettige eigenaren zijn terug gegeven. Mr. Van Kleffens voegde hieraan toe, dat de Nederlandse autoriteiten veel hebben gedaan om een eind te maken aan de smokkelarij op grote schaal, die geleid heeft tot een be langrijke afvoer van de Indonesische hulpbronnen. Aan het begin der debatten deed de Indonesische afgevaardigde Palar een beroep op de Raad, om aan de com missie voor goede diensten te doen weten, dat zij vrijheid heeft om alle door haar wenselijk geachte wegen te bewandelen, welke naar haar in zicht tot een overeenkomst kunnen leiden en dat haar methoden bij de beslissing van de meerderheid van de leden kunnen worden bepaald. De heer Palar bepleitte de benoenling 'van één bemiddelaar, zoals dat in Pa lestina is geschied. Mr. Van Kleffens sprak de hoop uit, dat de Veiligheidsraad geen steun zal verlenen aan dit voorstel om de werk methode van de commissie voor goe de diensten te wijzigen. Nederland zal een dergelijke wijziging niet in over weging kunnen nemen. MINISTER WITTEMAN OVER HET REGERINGSBELEID IN INDONESIë Te Delft is gisteravond op een ver kiezingsvergadering van de K.V.P. o.a. het woord gevoerd door de mi nister van Binnenlandse Zaken, mr. dr. P. J. Witteman. De bewindsman ging uitvoerig in op de stand der problemen met be trekking tot Indonesië. Hij verklaar de, dat van zekere zijde aangedron gen wordt op het forceren van een beslissing door gewapend optreden. De minister waarschuwde tegen een dergelijke stemming. Inderdaad, zo zeide hij, wordt ons geduld op een zeer zware proef ge steld en de gebeurtenissen van de laatste, weken doen het gevaar vre zen, dat er een ogenblik zou kunnen komen, waarop opnieuw zulk een ge wapend optreden nodig zou worden. Maar toch hoapt de regering, dat het zover niet zal behoeven te komen. Zij zal haar uiterste best blijven doen om het te voorkomen en een oplos sing te bereiken zonder bloedver gieten. £en. (MVvtltje... Die het traagst is in het beloven is altyd het trouwst in het nakomen. (G. de Lévis).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1