165ste jaarvergadering te Leiden
7 Juli 1948
VRIJDAG 25 UIN1 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
NEP. MIJ VOOR NIJVERHEID EN HANDEL
(Vervolg).
Na de voordracht van dr. Hirsch-
feld over het Marshall-plan en het
Europese Herstelprogramma, volg
de een interessante discussie, waar-
bij de heer Greidanus de stiching be
pleitte van een waarborg voor de
monetaire en budgetaire sanering
van Europa door de gebenificieerde
landen zelve. Ir. W. H. van Leeu-
wvi stelde de vraag of Nederland
invloed kan uitoefenen op de keuze
van de natura-leveringen en of de
regering haar voorkeur mag uitspre
ken voor schenkingen boven lenin
gen en omgekeerd. Beide vragen be
antwoordde dr. Hirschfeld bevesti
gend.
Tenslotte liet dr. ir. F. K. Th. van
Iterson een pessimistisch geluid ho
ren t.a.v. de hulpverlening, welke
z.i. eerder remmend op de nationale
inspannings zal werken dan stimule
rend.
Officiële ontvangst Gemeente
bestuur.
Vervolgens begaven de deelnemers
zich naar het Stadhuis, waar de of
ficiële ontvangst door het voltallige
Gemeentebestuur plaats vond.
De burgemeester, jhr. mr. F. H.
van Kinschot zeide in zijn begroe
tingswoord o.m. dat het Gemeente
bestuur het zich een bijzonder voor
recht rekent de deelnemers aan deze
vergadering te ontvangen en daar
door blijk te geven van zijn belang
stelling in de maatschappij en van
zijn waardering voor het vele nut
tige werk, dat-zij in het algemeen
belang heeft verricht en nog steeds
voortgaat te verrichen.
Want niet alleen- tot de bevorde
ring van industrie, van het hand
werk en van het verkeer beperkt
zich haar taak in het belang van de
volkswelvaart. Ook op sociaal en
cultureelgebied heeft zij baanbre
kend werk verricht en verricht zij
nog baanbrekend werk.
Het is geen wonder, dat zij des
wege in de Nederlandse gemeen
schap hoog staat aangeschreven.
Daarenboven mag nog gewag wor
den gemaakt van de waardevolle
rapporten, welke door de Maat
schappij zijn uitgebracht op schier
elk gebied van het maatschappelijk
leven. En alsof dit alles nog niet ge
noeg was heeft zij zich ook nog be
ijverd om de gevolgen van grote na
tionale rampen te lenigen en daar
voor haar over het gehele land ver
spreide organisatie in het geweer, te
roepen. Spr. besloot met het uitspre
ken van de hoop, dat de maatschap
pij haar vruchtdragende arbeid nog
tot in lengte van dagen zal voortzet
ten tot heil van onze gemeenschap.
Prof. dr. G. A. Ph. Weyer sprak
een uitvoerig dankwoord.
Nadat in „Het Gulden Vlies" een
aperitif was genuttigd, waarbij het
Leidse Departement als gastheer op
trad en de voorzitter, de heer N. C.
F. van Ginkel de gasten dan ook
verwelkomde op deze jaarvergade
ring, welke hier sedert 1909 niet
meer was gehóuden, keerde het ge
zelschap terug naar de Gehoorzaal,
waar in de Foyer gemeenschappelijk
werd gedineerd.
Als eregasten zaten hierbij aan de
minister van financiën, prof. mr. P.
Lieftinck en dr. H. M. Hirschfeld zo
mede de burgemeester, jhr. mr. F-
H. van Kinschot.
Rede minister Lieftinck.
Aan de maaltijd sprak minister
Lieftinck Wij zijn zo langzamerhand,
aldus spr., in een toestand geraakt,
welke van de regering een maximum
s aan financiëringsmaatregelen eist,
niet alleen om der wille van de finan
ciering van de staat, maar ten be
hoeve van de gehele nationale huis
houding. Na te hebben gewezen op
de offers, welke de oplossing van
het betalingsbalansprobleem vergde,
schetste spr de uitgaven benodigd
voor de vergoedingen aan oorlogs
schade-slachtoffers in velerlei vorm.
Spr. zeide er zich diep van bewust
te zijn, dat het Nederlandse bedrijfs
leven onder de moeilijkst denkbare
omstandigheden en onder een regimej
dat de vrijheid van handelen in ver
schillend opzicht belemmerde en be
perkte, een voortreffelijke bijdrage
heeft geleverd voor het herstel van
het economisch leven, maar anderzijds
vroeg spr. van het bedrijfsleven be
grip voor het feit, dat deze beper
kingen nu eenmaal passen in een
systeem, dat wordt gedecreteerd
door de schaarste-economie. De re
gering moest voor alles prijsstijging
en zwarte handel tegengaan.
Pank zij de Marshall-hulp, aldus
verklaarde spr., onder luide toejui
chingen, hoopt de regering binnen
kort tot de invoering van een aan
tal bevrijdende maatregelen van ons
economisch leven te kunnen over
gaan.
Het grote belang van een nauwe
samenwerking tussen regering en be
drijfsleven inziende, verzocht
de Maatschappij, welker rapporten
over de geldsanering en bedrijfsor
ganisatie hem reeds eerder tot richt
snoer dienden, hem van advies te
willen dienen inzake het vraagstuk
der bedrijfsafschrijvingen bij
vennootschapsbelasting, te!rwijl hij
voorts de medewerking der maat
schappij inriep bij de instelling ener
commissie, welke tot taak zal heb
ben coördinerend op te treden ten
aanzien van alle overheids-controle-
en opsporingsdiensten op economisch
gebied in Nederland met uitzonde
ring van de speciale accountants
dienst. Tenslotte deed spr. een be
roep op het bedrijfsleven om zich bij
de heroriëntering van de buitenland
se handel discipline en beperkingen
op te leggen teneinde daardoor de na
tionale onafhankelijkheid te helpen
herwinnen. Het streven der regering
is niet anders dan om een rechtvaar
dige maatschappij te vormen. De me
dewerking van het bedrijfsleven kan
daarbij in het belang van het Neder
landse volk niet worden gemist.
Tenslotte zij nog vermei,d dat aan
Tenslotte zij nog vermeld, dat aan
diensten voor het Nederlandse be
drijfsleven de zilveren gedenkpen
ning der Maatschappij werd aange
boden.
De hedenmorgen voortgezette ver
gadering werd voor een deel bijge
woond door de Amerikaanse ambas
sadeur, dr. Herman B. Baruch, die
v/erd vergezeld door de heer Lloyl V.
Steere, van de afd. Econ. Zaken der
ambassade en mr. J. T. van Wickel,
consul-generaal der Ver. Staten. Vrij
wel gelijktijdig arriveerde de minis
ter van Economische Zaken, prof. mr.
Van den Brink, terwijl zich onder.de
gasten voorts nog bevond de burge
meester, jhr. mr. F. H. van Kinschot.
Rede dr. Baruch.
Dr. Baruch betrad direct daarna
het spreekgestoelte voor het houden
van zijn voordracht over het Mars'-
hall-plan, waarvan hij' voornamelijk
de wet-materiële aspecten belichtte,
omdat het van groot belang is; dat
ieder volkomen de motieven begrijpt,
welke de Ver. Staten er toe hebben
gebracht deze grootse taak op zich te
nemen.
De heer Marshall, aldus spr., heeft
reeds gezegd, dat „er een geweldige
behoefte aan een zekere mate van
overeenstemming bestaat opdat
vrees kan worden, uitgebannen en
normale toestanden kunnen worden
hersteld. Deze wens wordt ingegeven
door diepe gevoelens, welke ons even
wel niet mogen verleiden tot het ne
en van een ondoordachte of over
haaste stappen welke de toekomst van
dit land in gevaar kunnen brengen.
Het Marshall-plan beoogt vanzelf
sprekend een practisch doel en in de
Verenigde Staten heerst de diepe
overtuiging dat, terwijl wij dit prac-
tische doel trachten te verwezenlij
ken, wij steeds gedachtig moeten blij
ven aan de idealistische motieven,
welke tot deze practische overwegin
gen de stoot hebben gegeven.
Wij voelen ons gesteund door het
gevoel van 'eigenwaarde, dat voort
spruit uit het bewustzijn dat wij niet
door zelfzuchtige ipotieven worden
gedreven en dat ons de kracht en de
geestelijke steun geeft, geboren uit de
wetenschap dat wij met onze buurlan-
den de handen ineen hebben gesla
gen in een poging om de golf van
onzekerheid te keren, de golf welke
werk van mensenhanden weg
vaagt in een poging de idealen te
nietigen, waarop wij hebben gebouwd
en waarop de hoop van de mensheid
over de gehele wereld is gevestigd
voor vrijheid, gelijkheid, recht er
uitbanning van vrees sinds de eerste
mensen zich tot een gemeenschap en
een nationaal bestaan verbonden heb
ben. Door zulks te doen, handelen wij
naar mijn vaste overtuiging in het
volle be\Vustzijn van de dringende
noodzaak van de gebondenheid der
wereld, waarvan bij dit plan is uit
gegaan, en in de geest van de Ver
enigde Volkeren, want, van hoe groot
belang granen, meststoffen, machine
rieën en andere goederen ook kunnen
zijn, er gaat grote kracht uit van de
wetenschap dat het onze innige wens
is te kunnen helpen en 'de volkeren
aan te sporen zichzelf en anderen te
helpen.
Hier in Nederland krijgt men de
overtyiging, dat het Nederlandse volk
zich niet alleen zorgen maakt over
het terugvinden van materiële wel
vaart voor het land zelf, doch ook
tracht de geest en traditie van Ne
derland hoog te houden, welke dit
land in het verleden groot hebben
gemaakt en zulks in de toekomst we
derom zullen doen, indien deze geest
als een heiligdom wordt bewaard
en gekoesterd door diegenen in wier
harten deze oproep weerklank vindt.
Zowel geestdrift en hoge morele
opvattingen als materiële hulpvaar
digheid kunnen er misschien nog
eens toe bijdragen dat in een wereld
de vrees en onzekerheid plaats
moeten maken voor vrede en een le
ven vrij van vrees en onderdruk
king.
Prof. Weyer bracht dr. Baruch uit
voerig dank voor zijn rede, welke we
derom getuigde van zijn hartelijke
persoonlijke gevoelens jegens het Ne
derlandse volk en voor de wijze,
waarop hij de sympathie van de Ver.
Staten van - Amerika jegens de ge
meenschappelijke zaak der West-
Eüïopese cultuur en voor ons land in
het bijzonder tot uitdrukking had ge
bracht.
Als blijk van grote erkentelijkheid
bood spr. hem onder luide toejuichin
gen de zilveren gedenkpenning der
Maatschappij aan.
Besloten werd de volgende jaar
vergadering te houden in Middelburg.
Namens alle departementen bracht
de heer D. W. Gesink te Amsterdam
de voorzitter dank voor zijn uitne
mende leiding en aan het ontvangend
departement Leiden voor de onder
vonden gastvrijheid eh voortreffelijke
organisatie, waarbij hij in het bijzon
der dank brapht aan de secretaris, de
heer M. B. de Jong.
Na afloop der vergadering maak
ten de congressisten een boottocht
óver de Kager- en Brasemermeren,
aangeboden door het departement
Leiden.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd, candidaatsexamen -Ge
neeskunde: de dames M. A. M. Lam-
pe te Wassenaar ,en M. J. A. M.
Smeets te Zoeterwoixde en de heren
C. H. Arkema te 's-Gravenhage, P.
M. Arkenbout te Haarlem, R. A. de
Boer te Arnhem, A. J. Boot te Voor
burg, C. Bouman te 's-Gravenhage,
J. J. Coben te Beek (L.), W. H. J.
Heinhuis te 's-Gravenhage, L. v.
Leeuwen te Maasniel, P. L. Los te
's-Gravenhage, Oey B. S. te Leiden,
M. J. Reijnvaan te 's-Gravenhage en
Tan T. G. te Leiden; candidaatsexa
men Nederlands Recht: de heren P.
J. Kok te Voorburg, A. D. Kuiper te
Den Haag en R. A. Vos te Rotterdam::
doctoraal examen Nederlands Recht;
de dames A. W. Heyboer te Rotter
dam en G. A. Harms te Óverveen en
de heer J. J. de Groot te Rijswijk
(Z.-H.)*
GEM. H.B.S. LEIDEN.
Eipdexamen Afdeling B.
Geslaagd: D. P. den Baars, Leid-
schendam; K. van Bemmel, P. P. van
der Blom, B. Th. Fransz, Leidschen-
dam, Janny Gerritse, JD. J. de Jong,
Ina Jumelet, Lisse, J. C. A. Knete-
man, Voorburg, A. M. van der Kaay,
Leidschendam, A. Lepelaar, W. Lim
Apo, M. C. J. Nievaart, W. van der
Slik, Leiderdorp, J. J. Vermeer, Leid-
scpendam, S. Dronkers, Lisse, A. de
Groot, Nocfrdwijk, P. Hartevelt,
Huiberts, Katwijk-Binnen, M: de
Jong, Katwijk aan Zee, J. Kapteyn,
Noordwij^: a. Zee, G. F. Kruis, W. van
Leeuwen, Zoeterwoude, A. J. de
Meyier, D. Nederlof, W. Peerenboom,
Leiderdorp, D. C. J. van Peype, H.
Swanenburg, W. F. A. Vermaak.
Waar geen plaatsnaam vermeld is,
is dit Leiden.
Afgewezen 5 candidaten.
EINDEXAMEN GYMNASIUM.
Van de vierde groep afd. B van de
eindexamen-candidaten slaagden: de
dames A. J. Boterenbrood te Leiden,
S. E. Geerlings te Wassenaar, E. L.
de Jager te Leiden, M. N. M. Plan-
teydt te Noordwijk-Zee en de heren
E. B. van Hasselt te Oegstgeest, L. van
der Plas te Oegstgeest. A. Sevenster
te Leiden. Met 1 candidaat van deze
groep wordt het examen voortgezet.
Van groep drie afd. B slaagde nog
de heer H. W. van Rees te Leiden.
Rectificatie. Gisteren meldden
wij, door een foutieve opgave, bij de
uitslagen van het toelatingsexamen
Gymnasium, de naam Maria v. Win-
gen. Dit moet zijn Maria v. Wierin-
gen.
K.A.J. Hartebrug Zondag 27 Ju
ni a.s. 's-morgens 7.30 uur alg. H.
Communie, in de Hartebrugkerk, 9
uur verzameleij voor het clubhuis,
Wij gaan een mooie fietsocht maken,
boterham meebrengen en 'n badpak.
Tot kijk!
De tijd vordert snel; niemand ont
kent dat.
Op 7 Juli mag voor de Lijst van
de K.V.P. No. 1 „Groen" Lijst 1,
geen enkele s-tem verloren gaan, en
daarom kunnen
Zieken en Hulpbehoevenden
hun namen en adressen opgeven aan
het Secretariaat van „Dr. Schaep-
man", Witte Singel 85, Telef. 22851,
opdat zij per auto naar de stembus
kunnen worden gebracht.
Gelegenheid tot het opgeven van
de namen en adressen bestaat u i t-
sluitend a.s. Zondag, 27
Juni, ook, en wel van 1 0 tot 1 2 uur:
voor de parochie van de H. Petrus
bij de heer A. van Dyk, Van der
Waalsstraat 16;
voor de parochie van O. L. Vr. On-
bevl. Ontvangen (Hartebrug) in de
Bereidkamer.
voor de Parochie van de H. Leo-
nardus a P. M. (Haagweg) in de Pas
torie;
en voor de Parochie van O. L.,Vr.
Hemelvaart en St. Jozef in de R.K.
School aan de Lusthoflaan, en even
tueel bij de heer De Water, Gasstraat
No. 6.
Het spreekt vanzelf, dat een en
ander nog enige organisatie vereist.
Men wordt daarom verzocht van de
bovengenoemde gelegenheden ge
bruik te maken. Uiterlijk tot Woens
dag 30 Juni kunnen de opgaven nog
geschieden aan het Secretariaat, Wit
te Singel 85, telef. 22851.
Colportage „De Opmars".
Zaterdag zal „De Opmars" weder
om op straat verschijnen, daarvoor
staat „Dr. Schaepman" borg.
Bestuur „Dr. Schaepman".
GEMEENTERAAD
Aan de agenda voor de Maandag
a.s. te houden gemeenteraadsverga
dering zijn de volgende punten toe
gevoegd: Voorstel inzake het ver
hogen van de voor het maken van
een wolmaniseertank bij de Stads-
timmerwerf en het maken van een
betönschoeiïng ter plaatse op de be
groting, 1948 uitgetrokken gelden.
Voorstel inzake een ontwerp-be-
■sluit van Ged. Staten betreffende
voorzieningen met betrekking tot de
bezoldiging van de secretaris en de
Ontvanger. Het ontwerpbesluit be
helst de restitutie van 2 K-% pen
sioen-premie (waartoe de Raad reeds
voor het gemeentepersonee! besloot
en een verruiming van de kinder
toeslag in de zin, dat deze toelage
ook \yordt ontvangen voor kinderen
van 18, 19 en 20 jaar, die dagonder
wijs volgen aan een inrichting voor
algemeen vormend of vakonderwijs.
Dezer verruiming van de kinder
toeslag zullen B en W binnenkort
aanhangig maken.
In navolging van 1946 en 1947,
heeft zich thans weer een vacantie-
commissie gevormd, doch meer uit
gebreid, doordat de drie arbeidersor
ganisaties en debroodslijtersvereni-
ging in deze vacantiecommissie ver
tegenwoordigd zijn.
Dit betekent, dat alle partijen zich
tot taak hebben gesteld, deze vacan-
tie-regeling zo goed mogelijk te doen
slagen.
Volledige overeenstemming is be
reikt, dat wanneer een bedrijf sluit,
of wijksgewijze de broodvoorziening
stop zet, de productie van deze be
drijven door de overige bedrijven
wordt opgevangen, waardoor het pu
bliek geen nadeel 'ondervindt.
Volledige overeenstemming werd
ook bereikt, dat gedurende deze va-
cantieperiode, geen enkele poging ge
daan zal worden, door bijzondere
middelen de cliënten tot zich te trek
ken, maar wanneer het bedrijf zijn
werkzaamheden weer hervat, de be
diening direct weer door de oorspron
kelijke leverancier plaats vindt.
Door middel van het tekenen van
een loyaliteitsverklaring hebben par
tijen zich met deze regeling accobrd
verklaard.
Het publiek zal regelmatig op de
hoogte gehouden worden van de slui
ting der bedrijven en de vacantiecom
missie doet bij deze een ernstig be
roep op het broodetend publiek, zijn
gewaardeerde medewerldng te ver
lenen, tot het welslagen van deze va-
cantieregeling voor het het bakkers
bedrijf.
Het secretariaat is gevestigd bij de
heer A. Spruit, Lage Rijndijk 63—65.
COMMISSIE VOOR ONTSPANNING
KINDEREN IN VRIJE TIJD
In oprichting is voor Leiden en
Oegstgeest een katholieke centrale
commissie onder leiding van rector
F. Berneveld, die zich ten doe} stelt
hun vacantie en vrije tijd, ontspan
ning te g<?ven. Getracht wordt speel
terreinen, sportvelden te verkrijgen,
om de kinderen ontspanning te geven
op allerlei gebied. Daarom vragen
wij van heel katholiek Leiden en
Oegstgeest, daadwerkelijke en finan
ciële steun, om de kinderen meer
levensvreugd en blijheid te geven.
Daarbij wordt ook een beroep ge
daan om zich te geven als leider en
leidster voor dit prachtig sociaal wei'k
voor God, gezin en staat. Wij reke
nen op allen. Nadere berichten vol
gen.
v Voor de propaganda-commissie
M. Brouwer
ST. LEONARDUS-PAROCHIE
Derde Orde
Wij herinneren er hier nog even
aan, dat vanavond na de H. Kruis
weg-oefening, dus kwart vóór 8 de
laatste voorbereidende oefening tot
de Inkleding in de Derde Orde zal
plaats hebben in de kerk. Wij reke
nen erop, dat alle adspiranten aan
wezig zijn.
BURGERLIJKE STAND.
Overleden: P. de Haas, wed. van
R. L. Kallenberg 84 j.; C. B. van der
Zeeuw, man 66 j.; M. Slok, wed. van
W. J. Webber 90 j.
Geboren: Johanna Bertha, dr. van
J. C. van Staveren en B. Schoenma
ker; Maria Johanna Christine, dr. van
C. S. J. M. Wijtenburg en J. C. M.
van Campen; Harm Jacob, zn. van H.
§uidema en A. Sjardijn; Monika
enriëtte, dr. van A. J. Retzema en
H. M. Boschen; Wilhelmina, dr. van
P. Reumerman en J. Giltjes; Robert
zn. van A. Blankespoor en W. Moree;
Marion Helcen dr. van J. H. Kroon
en M. L. Bijl; Waldemar Jozephus
Maria zn. van G. J. Vreijling en A. 't
Hart.
Gehuwd:
J. P. Vlasveld jm. en J. C. E. Har
te veld jd.
Ondertrouwd: J. C. Baak jm. 18 j. en
A. H. H. Beurze jd. 18 j. W. J. A. Ger-
tenaar jm. 21 j. en C. C. Groos jd. 21
jr.; J. de Geus jm. 25 j. en J. M. van
Haarlem jd. 19 j. B. Keereweer jm.
31 j. en A. Uljl\ jd. 25 j.; W. A. S. van
der Meer jm. 20 j. en M. J. Eikerbout
jd. 28 j. W. J. van Niekerk jm. 36 j.
M. H. Vergeer jd. 26 j.; J. J. van der
Steen jm.,30 j. en A. R. E. van Bom
mel geseh. 24 j. EWZwart jm. 21 j. en
J. van Velzen jd.i9 j. J. Kanbier jm.
20 jr. en S. L. Plantfeber jd. 18 j.;
N. Lens jm. 26 j. en A. H. Dool jd. 23
jr.; A. P. Maassen jm. 28 j. en B. G.
van.Haeften jd. 24 j.; P. van Digge
len jm. 29 j. en A. de Ru jd.2$j.; A.
van Iterson jm. 22 j. en J. Mf§^. Wij
nen jd. 23 j.
VOORSCHOTEN
Personalia. De heer H. A. Niers-
man, commies le klas op de gemeen
te-secretarie te Zoetermeer, slaagde
te den Haag voor het examen Ge-
meentefinanciën II.
LISSE
Verkeersongevallen. Donder
dagmorgen had nabij de R.K. kerk
een zeldzaam voorkomend verkeers
ongeval plaats. Een aldaar rijdend
motorrijwiel, met zijspan, verloor het
zijspan, waardoor dit tegen de aldaar
fietsende mej. v. Zon aanreed, waar-
bij zij kwam te vallen. Zij bekwam
een bloedende verwonding. Dr. Duy-
maer van Twist verleende eerste
hulp, waarna zij werd vervoerd naar
het academisch ziekenhuis te Leiden
voor verdere verpleging.
Eervol ontslag
prof dr W. J. de Haas
Bij Kon. besluit is met ingang van
20 September, in verband met het
bereiken van de zeventigjarige leef
tijd aan dr. W. J. de Haas. op ver
zoek, eervol ontslag verleend al:
gewoon hoogleeraar in de faculteit
der wis- en natuurkunde aan de
Rijksuniversiteit te Leiden, met
dankbetuiging voor de belangrijke
aan den lande bewezen diensten.
Wander Johannes de Haas w.erd 2
Maart 1878 te Lisse geboren. Hij
volgde de lagere school en H. B. S.
te Middelburg en deed daarna eind
examen Gymnasium om zich vervol
gens te gaan bekwamen voor het
notariaat. Al spoedig voelde hij zich
evenwel meer aangetrokken tot de
studie der wis- en natuurkunde, wel
ke hij in Leiden ging beoefenen en
waar hij in 1912 de doctorstitel be
haalde op een proefschrift getiteld:
„De Compressibiliteit van waterstof
bij lage temperaturen' Het onder
werp van zijn dissertatie wees reeds
op zijn geestelijke associatie met zijn
leermeester, prof. dr. H. Kamerljngh
Onnes, wiens assistent hij van 1985
tot 1911 dan ook was. De twee vol
gende jaren arbeidde hij als assis
tent bij prof. H. du Bois te Berlijn
om daarna twee jaar ais wetenschap
pelijk medewerker verbonden te
blijven aan de Physikalisch Tech
nische Reichsanstalt aldaar. In 1915
en 1916 was hij leraar aan het Gym
nasium en de H. B. S. te Deven
ter en daarna gedurende twee jaar
conservator aan Teyler's Museum te
Haarlem. In 1917 werd hij benoemd
tot hoogleeraar te Delft, welk ambt
hij in 1922 verwisselde voor een pro
fessoraat te Groningen, totdat hij
wederom twee jaar later naar de
Leidse Alma Mater terugkeerde. Op
3 December 1924 aanvaardde hij al
hier het hoogleraarsambt met het
uitspreken van een inaugurele oratie
over „Electrische en andere stroo
men."
Van de hand van prof. de Haas
verschenen tal van publicaties, wel
ke getuigen van zijn belangrijk we
tenschappelijk werk. We noemen
daarvan „Moleculaire stroomen van
Ampère" (gedeeltelijk in samen
werking met prof. dr. A. Einstein),
„De magnetische rotatie van het po-
larisatievlak" (tezamen met prof. dr.
Jean Bequerel van Parijs) en „Laagst
bereikte temperaturen" (tezamen
met prof. dr. E. C. Wiersma en prof.
dr. H. A. Kramers). Ter gelegenheid
van zijn zilveren doctoraat ver
scheen in 1937 van de hand van zijn
vriend en vroegere* medewerker,
thans wijlen prof. dr. E. C. Wiersma
in het Nederiandsch Tijdschrift voor
Natuurkunde een artikel, waarin de
wetenschappelijke verdiensten van
prof. De Haas uitvoerig wei-den ge
schetst, ofschoon het geenszins vol
ledigheid pretendeerde. Aan deze
karakteristiek was een bibliografie
toegevoegd, welke op dat moment al
meer dan 160 publicaties omvatte; de
oudere merendeels gepubliceerd in
de „Medeelingen der Koninklijke
Akademie van Wetenschappen", de
latere in de „Communications of the
Kamerlingh Onnes-iaboratory of
Leiden".
Zijn v/erk heeft in brede kring,
zowel in binnen- als buitenland, er
kenning gevonden. Zo verwierf hij in
1917 tezamen met prof. Einstein de
door de Weense Academie ingestelde
Baumgartnerprijs. In Februari 1934,
kort nadat hij er in was geslaagd
een nieuw koude-record te fixeren
op een temperatuur, welke slechts
zéér weinig boven het absolute nul
punt was gelegen, werd prof. De
Haas benoemd tot ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw. Even
later kende de Royal Society te Lon
den hem de gouden Rumford-me-
daille toe, een zeer hoge onderschei
ding, welke tevoren alleen werd uit
gereikt aan prof. dr. P. Zeeman cn
de Leidse hoogleraar Kamerlingh
Onnes en H. A. Lorentz, wtlke laat
ste de schoonvader van prof. De Haas
was. In Maart 1937 benoemde de pre
sident van de Franse Republiek hem
tot Officier in het Legioen van Eer,
waarna in het volgende jaar nog zijn
benoeming volgde tot honorair lid
van de Société frangaise de Physique
en tot corresponderend lid van d«
Franse Academie van Wetenschap
pen.
Naast het koude-record, waarvan
het K. O.-laboratorium reeds vele
jaren de houder is en dat slechts één-
tweehonderd-en-vijftigste graad Kei
vin van het absolute nulpunt ver
wijderd ligt. heeft deze instelling
nog een tweede record op haar naam
staan. In Juli 1946 slaagde prof. De
Haak er namelijk in, samenwerking
met zijn conservator, ir. J. B. Wes-
terdijk, in om magnetische velden
van tot dusverre ongekende sterkte te
construeren, die in de onmiddellijke
omgeving lagen van 1.000.000 Gauss,
een resultaat, waarvan de betekenis
voor de wetenschap ook op dit ogen'
blik nog niet kan worden overzien.
Nieuwe hoogleraar:
prof mr J.V. Rijpperda
Wierdsma
Bij Kon. besluit is benoemd tot ge
woon hoogleraar in de faculteit der
rechtsgeleerdheid aan de rijksuniver
siteit te Leiden, om onderwijs te ge
ven in het staats- en adminstratief-
recht, mr. J. V. Rijpperda Wierdsma,
thans raadsadviseur in algemene
dienst bij het Ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting.
Jan Volkert Rijpperda Wierdsma
werd 8 Januari 1904 te Nijmegen ge
boren. In Sept. 1922 werd hij als stu
dent in de rechten ingeschreven aan
det Leidse universiteit, deed op 13
Maart 1928 zijn doctoraal examen en
vervulde daarna een ambtelijke func
tie op de Provinciale Griffie van
Gelderland.
Op 2 Juli 1937 promoveerde mr.
Rijpperda Wierdsma cum laude aan
de Leidsche universiteit op proef
schrift, getiteld: „Politie en Justitie,
een studie over Hollandse staatsbouw
tijdens de Republiek".
Vorig jaar werd de heef Rijpperda
Wierdsma benoemd tot raadadviseur
in algemene dienst bij het Ministerie
van Wederopbouw en Volkshuisves
ting.
De nieuwe hoogleraar is opvolger
van prof. mr. R. Kranenburg, voorzit
ter der Eerste Kamer, die in ver
band met deze' functie onlangs zijn
hoogleraarsambt heeft neergelegd.
LAATSTE BERICHTEN
NIET HOOPGEVEND VOOR
GRAAF BERNADOTTE.
De Arabische landen met Egypte
aan het hoofd, zullen blijven strij
den totdat hun veiligheid definitief
is verzekerd door de absolute liqui
datie van de Joodse Staat in Pales
tina," aldus Koning Abdoellah van
Transjordanië tegenover verslagge
vers te Amman. „De Arabieren zul
len geen oplossing aanvaarden, die
hun volledige souvereiniteit over
Palestina zou kunnen aantasten."
SOVJETS ZETTEN VOEDSEL
VOORZIENING STOP.
De Sovjet-Russische autoriteiten
hebben aan de dienst voor de le
vensmiddelenvoorziening te Berlijn
medegedeeld, dat zij besloten hebben
de leveranties van voedingsmiddelen,
afkomstig uit de Sovjet-Russische
zóne aan de Westelijke sectoren van
Berlijn stop te zetten.
In de Britse, Amerikaanse en Fran
se sectors van Berlijn is vanmorgen
een begin gemaakt met de omwisse
ling van oude marden tegen de nieu
we West-Duitse mark. Buiten de wis
selkantoren stonden de mensen in
lange rijen. Alle winkels, die sinds
Woensdag, toen de afzonderlijke geld-
zuivering werd aangekondigd, geslo
ten waren, zijn vandaag weer ge
opend.
Het Duitse Nieuwsbureau Dena
meldde, dat volgens een bekendma
king van het Amerikaanse militaire
bestuur de verkoop van postzegels in
de drie Westelijke sectoren vandaag
zou worden gestaakt en de zegels
door een opdruk een tiende van de
nominale waarde krijgen totdat nieu
we zegels zijn uitgegeven.
De Sowjet-autoriteiten hebben be
kend gemaakt, dat de postkantoren in
de Sowjet-sector alleen geld van de
lowjet-zone zullen aannemen. j
POSITIE NEDERL. SCHEPENT
ALDABI, 24 Juni van Bahia; AL-
PHARD 22 Juni van Las Palmas;
GROOTEKERK, 24 Juni te Adelaide.
nTERSUM, 26 Juni te Suez; LEO-
KER?;, 24 Jq§ii te Marseille;
RIDDERKERK, 23 Juni van Singa
pore.
ANTONIA (T.), 25 Juni van Saigon
te Pladjoe verwacht. AVERDIJK, 24
Juni van Houtston te Galveston; BA-
TOEBAHRA, 28 Juni van Rotterdam
te Batavia verwacht; BREDA, 25 Juni
van Lebu naar San Antonio; COLYT-
TO, 25 Juni van Huil te Ceuta. GA-
ROET, pass. 24 Juni 4 uur Maladiven;
GROOTE BEER, pass. 24 Juni Malta;
JAPARA (K.R.L.), 27 Juni van Be- 1
lawan te Cebu verwacht; KAIMANA,
24 Juni te Port Said; KLIPFONTEIN,
24 Juni van Aden naar Port Soedan.
KOTA BAROE, pass. 24 Jqni 10 uur
Pantellaria; MAKENIN vermoedelijk
29 Juni van Rotterdam naar Batavia'.
MODJOKERTO, pass. 25 Juni 5 uur
Finisterre; NEDERLAND (T.), pass.
24 Juni Kaap Bougaroni; NIEUW
Amsterdam, pass. 24 Juni Bishop;
OMALA (T.). 24 Juni te Suez. ORAN
JE, 24 Juni 13 uur van Southampton;
ORESTES, pass. 23 Juni Lizard:
PAULA (T.), 23 Juni van Bangkok
naar Pladjoe; PELIKAAN, 24 Juni
van Makassar naar Padang; REM-
PANG, 24 Juni van Colombo. RON
DO, 24 Juni van Batavia naar Bang
kok; Sibajak, pass. 24 Juni 200 mijl
Zd. Maladiven. STAD HAARLEM,
pass. 24 Juni Kaap St. Vincent;
STENTOR, 24 Juni van Istanboul
naar Constanza; STRAAT MALAK-
KA, 25 Juni te Singapore; TAMO, 25
Juni van Santos te Montevideo. TE
GELBERG, 24 Juni van Manilla te
Hongkong; ZUIDERKRUIS, pass. 24
Juni Point de Galle.
AALSDIJK 25 Juni te Londen.
DUIVENDIJK 23 Juni van Rotterdam
te Vancouver. HELENA 24 Juni van
Curagao te Aruba. JOHAN VAN
OLDENBARNEVELT 24 Juni te Port
Said MAASLAND 24 Juni van Bue
nos Aires naar Amsterdam. MELIS-
KERK 24 Juni van Dua}a te Port
'Gentil. MULDERKERK verm. 25 Ju
ni van Toeoradi naar Accre. OOT-
MARSUM 24 Juni van Rotterdam
te Baltimore. PAPENDRECHT 25
Juni van Purfleet te Beaumont verw.
RIOUW pass. 24 Juni straat messina
TIBA 24 Juin 11 uur van Las Palmas
VEENDAM'vert. 25 Juni 16 uur van
Rotterdam via Southampton naar
New York.
ALDERAMÏN 24/6 v;in Antwer-
pen. ALHENA 24/6 te Montevideo.
AMSTELSTAD 23/6 van Bcira te
Dar es Salaam. ENA (t.) 18/6' van
Port Said te Abadan. KELBERGEN
24/6 van Bona te IJmuiden. LOP-
PERSUM 24/6 van Calcutta naar
Roterdam. MARKEN; vermoedelijk
26/6 (niet 29/6) van Rotterdam naar
Batavia. PRINS FREDERIK HEN
DRIK pass. 24/6 Bell Isle. RIDDER
KERK 24/6 te Port Said. TJITJA-
LENGKA 22/6 van Honkong naar
Amoy.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 25 Juni. Vee. Aanvoer: 6
fokstieren, 5 slachtdieren. 77 kalf-
en melkkoeien, 11 varekoeicn e. a.,
200 vette koeien, 19 pinken, 184
nuchtere slachtkalveren, 32 weide-
schapen, 499 lammeren, 4 ziugen, 120
mestvarkens, 431 biggen, 15 paarden,
30 bokken en geiten. Prijzen: kalf- en
melkkoeien 400800, varekoeicn
e.a. 300500, handel tamelijk; pin
ken 200350, lammeren f 24—35,
mestvarkens ff 5070. biggen 35
55 en bokken en geiten 2050,
alles handel matig.
Kaas. Aanvoer 81 partijen Goud
se en 5 partijen Leidde kaas, Prij
zen: zware 1.77, Goudse kaas le
soort 1.701.74, 2e soort 1.66
1.69 en le soort Leidse kaas 1.60
1.63 per kg. Handel matig.
