S)e
V De P. V. d. A.
en de christelijke
gedachte
Oprichting van O.-Duitsland
Viermogendhedenbestuur
thans voorgoed uit
Thomas Dewey candidaat
der republikeinen
Irgoen trekt zich terug uit
Israëls leger
VRIJDAG 25 JUNI 1948
j9ste JAARGANG
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WILMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f030 p. w., f 130 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Geen negatief
anti-communisme
MONSEIGNEUR Fulton Sheen, Doc
tor in de .Theologie, Doctor in de
Philosophie, Doctor in de Rechtswe
tenschap, Doctor in de Letteren, Pro
fessor in de Philosophie aan de Ka
tholieke Universiteit te Washington,
Ere-doctor in de philosophie aan de
Universiteit van Leuvenzijn wij
hiermede aan het eind van zijn titu
latuur?
En toch is het niet deze indruk
wekkende lijst, die hem tot één der
beroemdste mannen van de Verenig
de Staten heeft gemaakt; zijn popula
riteit heeft hij in hoofdzaak te danken
aan zijn wereldberoemde preken
's Zondagsmiddags omdrie uur voor
de microfoon van de NBC, die door
millioenen beluisterd worden, ook
door tal van niet-katholieken.
Duizenden en duizenden zijn door
deze priester „bekeerd", deze priester,
die ontkent ooit iemand „bekeerd"
te hebben, omdat, zo zegt hij, de „be
keringen" niet zijn jverk zijn, maar
te danken zijn aan de genade Gods.
Nochtans beschouwen zich mensen
als Henry Ford (de zoon), de com
munist Louis Budenz, de journalist
Heywood Borun, de kunstenaar Fritz
Kreisler z';h als zijn convertieten,
om er slechts enige van de meest be
kende te noemen.
Het bovenstaande veroorloven wij
ons te ontlenen aan de Gelderlander,
welk blad hiermede inleidt een korte
bespreking over een pas verschenen
boek van Sheen: „Het Communisme
en het Westelijk Geweten".
Mgr. Sheen blijkt in dit boek een
diepzinnig en nauwkeurig kenner en
analyst van het Marxisme en van de
philosophie van het Communisme.
Nergens echter verliest hij het al-oude
Christelijk adagium uit het oog: de
ketterij te haten, maar de ketters lief
te hebben.
Men moet onderscheiden, zo schrijft
hij, tussen de ideologie en de perso
nen, tussen het Communisme en de
communisten. Het Communisme moet
gehaat worden zoals een dokter de
longontsteking haat in zijn zieke kind;
maar de communisten zijn potentieel
kinderen van God en moeten bemind
worden zoals het zieke kind wordt
bemind.
En door heel het werk van Sheen
loopt het betoog, dat de strijd tussen
Communisme en Christendom door
de christenen moet worden gestreden
door positieve, conséquente beleving
van het christendom. „De fundamen
tele strijd van heden is niet die tussen
individualisme en collectivisme, het
vrije initiatief en het socialisme, de
mocratie en dictatuur. Dit zijn slechts
oppervlakte-verschijnselen van een
strijd, die veel dieper gaat en die van
zedelijke en geestelijke aaïd is".
En in verband met wat Sheen be
toogt of beter gezegd: met vurige
overtuiging bij zijn christelijke le
zers wil indringen, willen wij hier
citeren uit de„Jeunesse Ouvrière",
het orgaan van de Kaj ottersbeweging
in Zwitserland, waarin de kanunnik
Cardijn de misvattingen aan de kaak
stelt van hen, die menen, dat een •an
ti-communistische houding voldoende
is om de arbeidersklasse te redden en
het sociale probleem op te lossen.
„Men is maar al te zêer geneigd te
vergeten," aldus Kanunnik Cardijn
in het bedoelde artikel, „dat het
bestrijden van een dwaling nog
geen bezit van de waarheid geeft, en
dat met het verwerpen van een ver
keerde oplossing de goede nog niet
gevonden is. Wanneer de communis
ten zich te weer stellen tegen onrecht,
gebrek en wantoestanden, dan is een
anti-communistische houding niet
voldoende om het recht te herstellen
en welvaart en orde te sche'ppen. En
daarom alleen gaat het; al het overi
ge berust op huicheling en pharizeïs-
me. Het negatieve anti-communisme,
dat dom is en kortzichtig, heeft Jde
arbeidersklasse, de Kerk en het Ge
loof reeds veel kwaad gedaan. Een
dergelijk anti-communisme heeft on
vermijdelijk het aanzien van een an
ti-sociale. tegen de arbeiders gerichte
kracht, die vijandig staat tegenover
alle hervormingen, die noodzakelijk
zijn om de arbeidersklasse te redden.
Datgene wat gekend en gewaar
borgd dient te worden, dat is: de per
soonlijke waardigheid van de arbei
der, van zijn leven, van zijn ziel en
lichaam, van zijn werk en van zijn
gezin; het zijn de eerbied, de recht
vaardigheid en de toewijding welke
men aan deze waardigheid verschul
digd is; het is tenslotte het maat
schappelijke systeem, dat aan deze
waardigheid en deze eerbied uitdruk
king weet te geven in het huidige
economische en sociale leven."
Wij drukken de laatste zin vet.
Dat is ons streven in de K.V.P. Dat
is ten slotte onze bedoeling als wij op
Woensdag 7 Juli stemmen op Lijst 1.
J^AMENS de K.V.P. was in de Eer-
ste Kamer ingediend een motie,
strekkende om in internationale over
eenkomsten de christelijke gedachte
te erkennen.
Deze motie is aangenomen met al
léén de stemmen der communisten
tegen.
Dr. Brongersma (P. v. d. A.) kwam
namens zijn fractie verklaren, dat
deze voor de motie-Van Voorst tot
Voorst zou stemmen, aangezien in de
democratie van onze christelijke na
tie met de wensen Van de christelij
ke bevolking rekening moet worden
gehouden.
De christelijke gedachte erkennen
als eis van democratie!
Wij begrijpen, en wij verlangen als
een eis van democratie, dat de vrij
heden en rechten van de christenen
als zodanig worden erkend geëer
biedigd en gehonoreerd.
Maar dat men de christelijke ge
dachte erkent als eis van democra
tiebegrijpen wij niet.
De christelijke gedachte erkennen,
d.w.z. aanvaarden en onsequent er
naar handelen, uit democratische
overwegingen het is ons riet dui
delijk, hoe men daartoe kan komen.
De heer Brongersma heeft waar
schijnlijk deze uitweg gevonden, om
tot elkaar te brengen de tegenover
gestelde stromingen in zijn partij: de
atheïstische en d« christelijke. Bij
zulke tegenstellingen is het inderdaad
moeilijk een.... éénheid te consti-
tueeren!
BESLUIT VAN WARSCHAU
2^ALS VERWACHT WERD is op de Warschause conferentie van mi
nisters van buitenlandse zaken van Rusland en zijn satellieten inder
daad besloten om over te gaan tot de. oprichting van een staat Oost-Duits-
land. Het Tsjechoslowaakse nieuwsbureau heeft een verklaring aan
gaande de conferentie van Warschau gepubliceerd, waarin de Westelijke
geallieerden er van beschuldigd worden alle verdragen aangaande Duits
land geschonden te hebben. Zjj hebben, aldus de verklaring, het vier-
mogendheden-bestuur over Duitsland geliquideerd, terwijl zij het plan
koesteren Duitsland en speciaal het Ruhr-gebied te gebruiken voor het
militair en strategisch plan van de Verenigde Staten en Groot-Brittan-'
nië. Men verwacht, dat Rusland vandaag bekend zal maken, dat het zal
overgaan tot de oprichting van een Oost-duitse staat met Leipzig als
hoofdstad.
Uit het gebied van Enkhuizen
worden bloemenzaden uitgevoerd
naar alle delen der wereld, zo we.1
naar België als Peru. Op het ogen
blik staan tientallen soorten snij-,
park- en tuinbloemen in deze streek
in volle bloei.
Een prachtig veld bloeiende lupi
ne in de onmiddellijke omgeving
van Enkhuizen.
De Nederlandse ontdekkingsrei
ziger, schrijver, archaeoloog en an-
thropoloog, Paul Julien, die in Maart
1948 van zijn 13e Afrikaanse expedi
tie terugkeerde, is Woensdagavond
in de bestuurskamer van de Velerius-
kliniek te Amsterdam begiftigd met
ffet officierskruis van de Orde van
Oranje Nassau. Z.K.H. Prins' Bern-
hard complimenteert Dr Julien met
zijn hoge onderscheiding.
De koude oorlog van de stad Berlijn
l^fAARSCHALK SOKOLOWSKY, de Russische gouverneur in Duits
land, heeft de bevolking van Berlijn in een proclamatie medegedeeld,
dat het geallieerde bestuursbureau voor Berlijn, de zogenaamde Kom-
mandantura, in alle opzichen heeft opgehouden te bestaan. Tevoren had
hy de stroomvoorziening aan de Westelijke sectoren van de stad stopge
zet, evenals de le vensmiddelen toevoer, die nog steeds per trein van het
Westen uit plaats vond.
De Amerikaanse gouverneur Clay, die gisteren een kort bezoek aan
Heidelberg bracht, verklaarde daar: „Alleen door oorlog zullen de Russen
ons uit Berlijn kunnen verjagen". Hy voegde er aan toe: „Helaas kunnen
zij op ons slechts druk uitoefenen ten koste van de Duitsers". Volgens
zijn schatting is er maar voor een paar weken voedsel in Berlijn.. De
geallieerden in de stad beschikken over voldoende wapenen en de
Westelijke sectoren Jcunnen de helft1 van het electriciteitsverbruik dek
ken met hun eigen centrales.
Spanning in Berlijn
stijgt
De toestand in Berlijn was giste
ren zeer gespannen en de spanning
neemt nog met het uur toe. In de
ochtend viel, zoals reeds gemeld, op
vele plaatsen in de Westelijke stads-
sectoren de stroom uit. Als reden ga
ven de Russen op: „Moeilijkheden
met de centrale te Czemowitz". Het
goederentransport over de spoorweg
van Helmstedt naar Berlijn werd
stopgezet „wegens technische sto
ring". Er werd geen andere weg
opengesteld, „daar dit het verkeer
in de war zou sturen".
De Britse autoriteiten hebben op
hun beurt gisteren alle vervoer van
staèil, steenkool en andere goederen
naar de Russischee zone van Duits
land verboden. Reden: de lége wa
gons werden niet teruggesuurd.
Veel huisvrouwen zag men sjou
wen met emmers water, daar zy
vreesden dat ook de waterleiding zou
worden afgesneden. De Britse stads-
commandant Herbert nodigde de be
volking uit kalm te blijven en stelde
haar op verschillende punten gerust.
In de Amerikaanse sector patrouil
leerden twintig gevechtswagens door
de straten met loeiende sirenen.
Daarnaast zag men politiejeeps, be
wapend met Machinegeweren. Prac-
tisch verkeerde de stad in staat van
beleg, die weinig geschikt was den
Berlijners veel vertrouwen in de toe
komst te schenken.
Op alle mogelijke manieren pro
beren de Westelijke geallieerden de
Berlijners er van te overtuigen, dat
zij er niet aan denken om' het veld
te ruimen voor de Russen. Zij zullen
DE LONDENSE HAVENSTAKING.
De Britse premier, Clement Attlee,
verklaarde in het Lagerhuis, dat er
7000 man in de haven van Londen aan
het werk zijn.
Tezelfdertijd deelde de officiële
raad van havenarbeiders mede, dat
er nog 21.366 havenarbridèrs in sta
king zijn, zeer v einig minder dan
gisteren.
Attlee zei, dat er niet over de grie
ven der stakers zal worden onder
handeld, voordat zij het werk heb
ben hervat.
De havenarbeiders te Leith, een
van Schotlands belangrijkste havens,
hebben gisteravond tijdens het lossen
van uien uit een Egyptisch schip het
werk neergelegd. Zij gingen hiertoe
over, toen het gerucht ging, dat het
schip oorspronkelijk te Londen zou
worden gelost.
TOERISTEN NAAR JAPAN.
Generaal MacArthur heeft besloten
van 1 Juli a.s. af Japan voor toeris
ten open te stellen, namelijk voor
groepreizen met maximum 24 perso
nen, die slechts een week duren. Per
persoon ma§ 175 dollar worden be-
§leed. Er wordt in dit verband aan
herinnerd dat voor de oorlog het toe
risme een 'der voornaamste deviezen-
bronnen van Japan was.
blyven zorgen voor de aanvoer yan
voedsel naar de Westelijke sectoren
en voor de voorziening met electrici-
teit Hoe ze voor dat voedsel moeten
zorgen is een probleem dat zy niet
in een handomdraai kunnen oplos
sen. De situatie op verkeersgebied
is namelijk zo, dat er alleen per vlieg
tuig goederen kunnen women aan
gevoerd.
Weliswaar gelooft vrijwel nie
mand dat het tot een gewapend con
flict zal komen, maar de Amerikanen
hebben alvast bekend gemaakt, dat
zij wat extra pantserauto's hebben
ingedeeld bij hun militaire politie.
Het Britse ministerie van buiten
landse zaken noemt de toestand in
Berlijn ernstig. Het Franse ministerie
vindt dat ook, maar heeft aan zijn
verklaring toegevoegd, dat de Fran
sen zich niet uit Berlijn laten ver
dringen: „Wij zijn in staat om met
gelijke munt te betalen en kunnen
als het er op aankomt meer gas af
snijden dan de Russen. Dat geld ook
voor water".
De presidentsverkiezingen in de Ver. St
HPHÖMAS DEWEY (New York) is gekozen als candidaat van de republi
keinse partij voor de presidentsverkiezingen, die in November plaats
zullen hebben. Nadat Taft en Stassen zich als candidaten teruggetrokken
hadden, verkreeg Dewey bij derde stemming 1094 stemmen, niemand
stemde tegen. Toen de uitslag bekend werd gemaakt, had een minutenlan
ge enthousiaste demonstratie plaats. Met het oog op de zwakke positie,
waarin president Truman's democratische partij zich op het ogenblik be
vindt, aldus Reuter, is het vrijwel zeker, dat de candidaat van de repu
blikeinse partij de volgende president der V. S. zal worden.
Als Dewey president
zal zijn
Reuter's correspondenten te Wash
ington en Philadelphia melden, dat
men verwacht, dat in geval van be
noeming van Dewey tot president de
door Byrnes begonnen en door Mars
hall voortgezette politiek van „ge
duld en standvastigheid" tegenover de
Sovjet-Unie zal worden voortgezet,
waarbij het accent echter meer zou
vallen op „standvastigheid", en dat
zijn politiek ten aanzien van Israël
nog meer Israël zou steunen dan die
van Truman. De republikeinse partij
wil „volledige erkenning" van Israël,
terwijl Truman Israël slechts een be
perkte „defacto"-erkenning heeft ge
geven.
Nadat Dewey zijn benoeming had
aanvaard, deelde hij in zijn hotel aan
een enthousiaste menigte mede:
„Wanneer ik tot president verkozen
word, zullen op de betaalsrol der re
gering geen „commies" (communis
ten) meer voorkomen".
„Ons doel is, aldus zeide Dewey,
sterke en vrije Amerikanen te zijn
in een vrije wereld van vrije mensen,
die vrij zijn voor hun mening uit te
komen, vrij om nieuwe ideeën te ont
wikkelen, vrij om openbaar te ma
ken wat zij geloven, vrij om zich van
de ene plaats naar de andere te be
geven, vrij in de keuze van hun werk
zaamheden, vrij om de beloning voor
hun arbeid te kiezen en te gebruiken,
vrij om God te dienen naar eigen
opvatting".
Dewey betoogde verder, dat de vrij
heid slechts gered kan worden wan
neer de vrije mensen van overal zich
aaneensluiten, niet alleen materieel
doch vooral ook geestelijk.
„Wij zullen na 2>. Januari begin
nen met de grondigste schoonmaak in
eigen huis te Washington, welke ge
ooit hebt meegemaakt. We zullen het
vertrouwen van het Amerikaanse
volk in het woord van zijn regering
en de integriteit van haar doelstel
lingen herstellen".
DEWEY'S CARRIèRE.
Thomas Dewey, de 46-jarige can
didaat der republikeinse partij voor
het presidentschap der V. S., werd
geboren te Gwosse, een kleine stad
in Michifan. Zijn vader was winkelier
en uitgever van het plaatselijk week
blad. Aanvankelijk van plan opera
zanger te worden, veranderde hij tij
dens zijn opieiding te New Yoik van
gedacht^ en ging aan de Columbia-
universiteit rechten studeren.
In 1926 werd hij aan de balie te
New York verbonden, waar hy in
1929 assistent werd van de districts
procureur. Dewey volgde deze in 1931
pvE IRGOEN heeft zyn soldaten bevel gegeven zich uit het leger van
Israël terug te trekken en zal de regering van Israël niet langer er
kennen. De organisatie is weer, evenals ten tijde van het Britse mandaat,
ondergronds geworden. Het terugtrekken van deze getrainde soldaten uit
het geregelde leger is het antwoord op het gevecht, dat Dinsdag tussen
de «Irgoen en het leger is gevoerd.
Arrestaties van
Irgoen-leger
Na dit bevel hebben strijdkrachten
van de veiligheidsdienst van de rege
ring van Israël een overval gedaan
op het centrum van de regering van
Irgoen te Tel Aviv. Meer dan 60 le
den werden gearrestéerd, onder wie
zich Peter Bergson bevond, voorzitter
van het Hebreeuwse Comité in de V.
S. voor de nationale bevrijding.
Eveneens werden leden van de be
manning van het vaartuig, van waar
uit men Maandag getracht had een
bruggehoofd aan de kust by Tel Aviv
te vormen, gearresteerd.
LEEFT DE STRIJD WEER OP?
Ondertussen lykt het er op, dat de
gevechten tussen Joden en Arabieren
opnieuw zullen oplaaien. De Arabie
ren hebben plotseling een aanval op
een dorp in West-Galilea gedaan.
Waarschijnlijk waren het troepen van
het Arabische bevrijdingsleger eji van
Irak, die deze zeer ernstige overtre
ding van de wapenstilstand hebben
begaan. Onder de Joden zijn vele
slachtoffers gevallen.
De secretaris-generaal van de Ara
bische Liga gezegd, dat de Arabieren
niet zullen toestemmen in een ver
lenging van de wapenstilstand. Vol
gens hem schenden de Joden het be
stand doorlopend.
Geen Hongaarse
kinderen naar Holland
De Hollandse trein, die de Hon
gaarse kindereu, o.a. uit Leiden,
weer naar hun vaderland terug
bracht, is door de Communistische
regering in Hongarije leeg naar Hol
land teruggestuurd, zodat de nieuwe
groep Hongaarse kinderen niet naar
Holland gekomen zijn. De pleeg-,
ouders behoeven er dus voorlopig
niet op te rekenen.
Een wraakneming op de bewuste
brief van de Aartsbisschop van Hon
garije! 4
DR. W. BRONKHORST.
Vandaag viert de bekende en alom
in den lande zeer gerespecteerde en'
gewaardeerde geneesheer-directeur
van het sanatorium „Berg en Bosch"
Dr. W. Bronkhorst zijn 60ste verjaar-
dag.
NIEUWE VOORZITTER VAN DE
COMMISSIE VOOR FILMKEURING
BENOEMD.
Generaal Von Freytag Drabbe,oud
commandant van de mariniers te Rot
terdam, is per 1 October benoemd tot
voorzitter van de Centrale commissie
voor filmkeuring als opvolger van de
heer Van Staveren.
bij diens aftreden op. 11 jaar later
vatte hij weer een particuliere prac-
tyk op, doch keek onderdehand uit
naar een politieke loopbaan.
Het scheelde niet veel, of hij was
in 1938 tot gouverneur van New York
benoemd, terwijl hij in 1940 door
Wendell Wilskie als candidaat der re
publikeinse partij voor het president
schap werd verslagen. In 1942 werd
hij verkozen tot gouverneur van
New York.
In 1944 won hij het van alle mede
dingers by de candidaatsbenoeming
doch werd bij de verkiezingen door
Roosevelt geslagen.
Hongaarse
regering in de ban
WEGENS DE NATIONALISATIE
DER SCHOLEN.
De primaat van Hongarije, kardi
naal Mindszenty, heeft formeel de
excommunicatie uitgesproken over
de leden van de Hongaarse regering
en het parlement naar aanleiding
van de nationalisatie der katholieke
scholen in Hongarije.
Reeds eerder had de kardinaal ge
waarschuwd, dat hij niet zou aarze
len de' excommunicatie uit te spre
ken over hen, die direct of indirect
mee zouden werken aan de nationa
lisatie van de katholieke scholen. Bij
de bekendmaking van de excommu
nicatie werd tevens het motief gege
ven, waarom hij deze maatregel heeft
genomen. ,Wy wensen de Hongaren
van iedere onzekerheid te verlossen
en hun te tonen, hoe de toestand in
werkelijkheid is", aldus de kardi
naal.
Incidenten op Java
Uit betrouwbare bron, die niet ge
noemd wenst te worden, verneemt
Aneta heden, -dat vyf Nederlandse
militairen zijn gesneuveld in Tasik-
malaja, toen kort geleden een Ne
derlandse patrouille in een hinder-
'~ag viel bij het plaatsje Tjiali.
Uit Oost-Java wordt een beschie
ting gemeld, namely k bij de haven
plaats Probolingo, daar werd een
jeep beschoten, waarbij een Neder
landse militair en een politie-agent
gedood werden.
Inmiddels zegt een officiële mede
deling t.a.v. het gebeurde bij de
trein ontsporing bij Tjikampek, wel
ke gisteren gemeld werd, dat de be
schieting circa tien minuten duhr-
de, „waarbij vyf mensen gedood en
acht gewond werden." In de ver
warring van het eerste ogenblik
werd het aantal slachtsoffers van of
ficiële zyde aanvankelijk te hoog op
gegeven.
Een correspondent van Aneta
meldt uit Tasikmalaja, dat de onrust
in het gewest Tjikatomas ten Zuiden
van Tasikmalaja wederom in hevige
mate is toegenomen, waardoor in de
eerste week van deze maand Neder
landse troepen moesten optreden om
de rust te herstellen.
Neder1 andse troepen drongen tot
aan de stellingen van terroristen,
waarna de bende op de vlucht sloeg,
enige doden achterlatend. De zuive
ringsacties worden voortgezet en ve
le onruststokers zijn reeds gearres
teerd. Inmiddels is een dorpshoofd
in dit gebied door terroristen be
schoten, toen hij tegenstand bood bij
een poging der terroristen om hem
te ontvoeren. Hij werd opgenomen
in het ziekenhuis van Tasikmalaja.
Aneta's correspondent meldt voorts
een zevental ontvoeringen in het Ta-
sikmalajase.
TREINBEWAKING OP JAVA.
Om het hoofd te kunnen bieden aan
ongewenste eventualiteiten worden
alle treinen tussen Tasikmalaja en
GombongTjilatjap bewaakt door de
politie en/of militairen.
Van Tasikmalaja tot Bandjar rijdt
politie mee, terwijl tussen Bandjar en
GombongTjilatjap militairen de
treinen bewaken.
Z.H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 29 en Woeensdag 20
Juni geen audiëntie verlenen.
Een êimeÖje,,,
Tegenwordig hebben zovelen
geen levensvreugde meer, pmdat zij
slechts levensgenot willen hebben.
