S)e£cid6e(Boti/fcci/nt Moeilijke verwezenlijking van de wapenstilstand Twaalf- en-een half milliard dollar gevoteerd Echtscheiding wordt moeilijker gemaakt Een nieuw vliegtuig-moederschip binnengelopen Gespannen stemming te Kalioerang DONDERDAG 3 JUNI 1948 39ste JAARGANG Directeur: C. M. VAN HAMERS VELD Hoofdredacteur: TH. WLLIVlER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Een' wapenstilstand met kanongebulder Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20S26, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 130 p.tmnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 - DE PALESTIJNSE PUZZLE Graaf Bernardotte als bemiddelaar HET SCHIJNT moeilijk te zijn om in Palestina de wapenstilstand, waartoe de Veiligheidsraad het bevel heeft gegeven en welke beide partijen hebben aanvaard, ook werkelijk door te zetten. Graaf Berna dotte heeft als bemiddelaar in het Palestijnse conflict voorgesteld een be perkte tijdsBuimte toe te staan tussen de aanvaarding van de wapen stilstand en de inwerkingtreding er van. Hij wilde daardoor voorkomen, dat controle op de naleving van het bestand onmogelijk zal zijn, waardoor beide partijen elkaar onmiddellijk van schendingen konden beschuldigen. Graaf Bernadotte stelde voor dat de bemiddelaar machtiging ontvangt over de begindatum overleg te plegen yiet de oorlogvoerende partijen en de wapenstilstandscommissie. Hij nam aan dat de periode van vier we ken geacht zal worden in te gaafi op de datum waarover men het eens wordt. De Veiligheidsraad besloot gisteren graaf Bernadotte te machti gen dag en uur in overleg met Joden en Arabieren te bepalen, waarbij voorgesteld werd. het bestand binnen drie dagen tè doen ingaan. Het kanon wil nog niet zwijgen De stafchef van he Iraakse leger, Ismail Sarwat Pasja, heeft meege deeld, dat de Arabieren, althans op het Noordelijk front, Dinsdagavond 23 uur 45 plaatselijke tijd het vuren gestaakt hebben. ÏDe generaal voegde er aan toe. dat hiertoe „een groots op gezette Syrische aanval" ergens aan het front afgelast moest wor den. Volgens het Joodse oorlogscommu niqué hebben de Egyptenaïen na het verstrijken van de termijn, gesteld voor antwoord aan de Veiligheids raad aangaande het bevel om het vu ren te Staken, een aanval gedaan op dé Joodse, nederzetting Negba. De aapval is volgens-het communiqué afgeslagen. Vqprts hebben dê Arabieren gister-, ochtend de Joodse wijken te Jeruza lem bestookt, zo wordt door de Haga- nah medegedeeld. De regering van Israël zou vandaag telegrafisch de Veiligheidsraad op de hoogte brengen van de toestand. „Zo de Arabieren de vijandelijkheden niet onmiddellijk stopzetten, zullen de Joodse troepen grootscheeps krijgs verrichtingen tegen de aanvallen her vatten", zo werd gisteren verklaard. DE BESCHERMING DER GEWIJDE PLAATSEN. Een woordvoerder van het Vati- caan heeft medegedeeld, dat de plan nen vJbor de vorming van een uit vrij willigers samengestelde internatio nale christelijke militie ter bescher ming van de gewijde plaatsen in Pa lestina op het Vat^caan worden bestu deerd. Er zijn reeds nota's gezonden aan Engeland, Frankrijkj de V.S. en de V.N., alsmede aan de Joodse en Ara bische vertegenwoordigers te Rome. In deze nota's wordt de nadruk ge legd op de noodzakelijkheid van ternationale samenwerking om de ge wijde plaatsen te beschermen, aldus de woordvoerder. WEERBARE JODEN MOETEN VOOR VIER WEKEN OP CYPRUS BLIJVEN. Alle Joden, die gezond van lijf en leden zijn, blijven, gedurende de vier De overstromings ramp van de Columbia HET WATERFRONT "BEREIKT DE KUST. In de omgeving van Portland is het ergste leed geleden. Het water van de Columbia-rivier is er ruim twee-en- een halve centimeter gedaald. Maar de dijken, die de rijke zuivelboerde- rijen tussen Portland en de kust van de Stille Océaan beschermen; hebben het uiterst zwaar te verduren. Want nu de geweldige vloed zich op de dij ken van de beneden-rivier stort en het dal door het overstromende water op vele plaatsen reeds is ondergelo pen, këert het getij van de oceaan zich tegen de rivier, die daardoor met dubbele kracht op de dijken beukt. Volgens deskundigen van het leger bevindt de gehele bedijking zich in een critieke toestand. Er zijn reeds verscheidene doorbraken gerappor teerd. En het meteorologisch instituut de Verenigde Statên meldt, dat de Columbia-rivier nog een maand „hoog water" zal houden De „Karei Doorman" in de Niéuwe Waterweg. Hr. Ms. „Karei Doorman" op 28 Mei overgenomen van de Britse vloot, is Woensdagavond in de Nieuwe Waterweg aangekomen! Het vliegdèkschip op de Niepwe Water weg uit de lucht gezien. Foto: A.N.P.-v.d.W. Koning Leopolds besluit genomen OVERHANDIGD AAN MINISTER SPAAK. In gewoonlijk welingelichte krin gen te Brussel is men van mening, dat koning Leopold's definitieve besluit, of hij naar België zal terugkeren of ten behoeve van zijn zoon afstand zal doen van de troon, gisteren aan pre mier Paul Spaak: is overhandigd. De koning heeft zijn nota opgesteld weken van de wapenstilstand in Pa-1 na de geheime besprekingen met lestina, gedetineerd op Cyprus, aldus i Spaak gedurende het weekeinde na- is officieel bekend gemaakt. bij Genève. AMERIKA's LEGERBUDGET /"\P 1 MAART 1949 moet het Amerikaanse leger 790.000.man sterk zijn, een getal dat men wil bereiken door met ingang van' 1 Juli elke maand 30.000 man onder de wapenen te roepen. Het budget voor leger en luchtmacht' is het grootste, dat ooit in vredestijd is opgesteld: ruim 6,5 milliard. Van de vorige begroting is nog geld over, zodat voor het op 1 Juli beginnende jaar een bedrag van 12,4 milliard beschikbaar is voor le ger en luchtmacht. Wanneer president Truman Zijn zin had gekregen, had de begroting een nog hoger bedrag aangewezen. Maar de beperkingen hebben in hoofdzaak betrekking op burgerlijk personeel, zodat het gevraagde be drag voor werkelijk militaire zaken vrijwel ongewijzigd is gebleven. In dien nodig, kan er later in het jaar nog meer geld beschikbaar worden .gesteld. Géneraal Bradley, de chef van de staf van het Amërikaanse leger, heeft op het ogenblik waarop de fan tastische begroting werd ingediend, een opsomming gegeven van hetgeen het Rode Leger met zijn vier millioen man en zijn veertienduizend vliegtui gen kan presteren: de snell.:bezet ting van het grootste deel van Europa, het Naburige Oosten, Voor-Indië, Ko rea en China. Bradley drong aan op algemene militaire oefening. James Forrestal, de minister van»defensie, zei, dat de internationale toestand slechter wordt terwijl Amerika het getij tegen heeft. Deze maand consistorieteRome Volgens betrouwbare berichten heeft Z.H. de Paus besloten toch in de loop vaq deze maand hfet aange kondigde Consistorie te houden. Naar alle waarschijnlijkheid wordt het. bijeengeroepen op Maandag 14 Juni. In dit geheime Consistorie zal de Paus de reeds benoemde Bisschop pen officieel bekend maken en te vens de instemming van de Kardina len vragen over de zaak der heilig verklaring van Zalige Jeanne de le Tonnac en Vincentia Gerose. Tijdens het geheime Consistorie zal de Paus een belangrijke toe spraak houden en aan de Patriarchen en Aartsbisschoppen van de Oosterse en .Latijnse ritus het Pallium verle nen of aan hun plaatsvervangers. Dit laatste omdat de Oosterse Pa- triarchen tengevolge van de toestand in Palestina, zoals bekend is, slechts moeilijk naar Rome .komen. Boven dien zal de Paus voorzien in 3e be noeming van titularissen voor de suburbicalre bisdommen van Albano en Palestina,, welke zetels thans openstaan door het overlijden van de kardinale Granito Pignatelli di Belmonte en Salotti. Hierna zal on middellijk volgen een openbaar Con sistorie, waarin, de consistoriaal-ad- vocaten de zaak van de heiligver klaring der bovengenoemde zaligen zul1 en bepleiten. TSJECHO-SLOWAAKSE POLITIEKE PRIESTERS GESUSPENSEERD Radio yaticana verneemt van ka tholieke zijde, in Praag, dat de Tsjecho-Slowaakse priesters, die geen gehoor hebben gegeven* aan de eis van de Tsjecho-Slowaakse bis schoppen, om zich» van politieke ac tiviteit te onthouden, door dit feit zelf als gesuspenseerd dienen worden beschouwd. Eén van deze priesters is minister Plojhar. TERREUR IN ROEMENIë NEEMT TOE Na de aankomst op het vliegveld van Istanboel van een vliegtuig met aan boord een generaal, een diplo maat en een ambtenaar, die vorige week Zondag uit Boekarest zijn ge vlucht, is er thans opnieuw een Roe meens vliegtuig op dit vliegveld ge land meTvier vrouwen en drie man nen. De vluchtelingen deelden mee. dat de regering Grosza momenteel een nieupe golf van terréur over Roemenie doet gaan. De laatste we ken is er over de Roemeense hoofd stad een ware epidemie van zelf moorden losgebroken. Op een enke^ dag hebben zich zeven bekende per soonlijkheden van het leven beroofd onder wie prof. Ivon V. Gruia en ge neraal Viforeanoe. SPOEDIG EINDE VAN REGERING-SCHUMAN? Tekenen van voortdurende onenig heid tussen de socialisten en de M.R. P., de belangrijkste partijen in het Franse coalitie-kabinet, maken het steeds meer waarschijnlijk dat Schu- man's regering binnen 24 of 48 uur zal vallen, aldus meent men in Parij- se kringen. De M.R.P. heeft gisteren in vier parlementscommissies tegen de socia listen gestemd. De moeilijkheden van de regering worden nog vergroot door de be zorgdheid, die door velen wordt ge uit ten aanzien van wat men als' „te grote concessies" acht aan het Engels- Amerikaanse standpunt betreffende Duitsland, tijdens de zesmogendhe- denconferentie te Londen. Tenslotte is van vitaal -belang het feit, dat de regering niet geheel ac- coord gaat met de nieuwe compromis versie van het wetsontwerp betref fende de vermindering van het aantal ambtenaren met 150.000 man. JH.M. de Koningin tijdens haar be zoek aan Ammfnerzoden in gezel schap v. d. Commissaris der Konin gin Jhr Quarles van Ufford en de Burgemeester van Ammerzoden, de heer van Erp. Foto: A.N.P.-deWt BRUENING GEKNIPT. VOOR PRESIDENT VAN DUITSLAND. De met Sowjet-licentie verschijnen de bladen te Berlijn wijden veel aan dacht aan hel aanstaande bezoek van dr. H. Bruening aan Duitsland. Dr. Bruening was vóór Hitier kanselier van Duitsland»en is thans in de V.S. woonachtig. Volgens de „Berliner Zei tung" zou zijn bezoek nauw verband houden met de Amerikaanse plannen tot de stichting van een West-Duitse Staat. „John Foster Dulles, republi kein en adviseur in buitenlandse za ken, beschouwt Brqening als geknipt voor de functie van president van Duitsland", aldus het blad. GEZONDHEID VAN BENESJ_ WORDT SLECHTER. In verschillende-niet-officiële krin gen te Praag wordt verklaard, dat de gezondheidstoestand van president Benesj de laatste dagen verslechterd is, zodat men, ofschoon momenteel geen levensgevaar aanwezig schijnt te zijn, over hem in ongerustheid ver keert. Gezinsrechters en gezinsraden voorgesteld De minister van justitie wil met zo weinig'mogelijk wijzigingen in de be staande wetgeving bereiken, dat aan lichtvaardige echtscheidingen paal en perk wordt gesteld. Daartoe is bij de Tweede Kamer een wetsontwerp in gediend, dat beoogt om de bepalingen betreffende echtscheiding te wijzigen. Gezinsrechters en gezinsraden voorgesteld. De voorzitter van de rechtbank is niet de meest aangewezen persoon om te trachten een verzoening tussen de echtgenoten tot stand te brengen. De minister vindt hert daarom beter de poging tot verzoening op te dragen aan een gespecialiseerde rechter, die gezinsrechter wordt genoemd. Hij zal zijn ambt blijvend 'vervullen om zo doende de onontbeerlijke ervaring in dergelijke zaken op te doen. Zolang een reorganisatie van' de rechterlijke macht nog niet is verwe zenlijkt, zal de taak van de%ezins- rechter kunnen worden vervuld door de kinderrechter. In de toekomst zou den de functies, die de kinderrechter nu vervult, ook aan de gezinsrechter kunnen worden opgedragen. Een gezinsraad zal de gezinsrechter moeten voorlichten over de bijzonder- LUCHTVAARTOVEREENKOMST TUSSEN NEDERLAND EN CANADA .GETEKEND. Gisteren is te Ottawa een lucht vaartovereenkomst tussen Nederland en Canada getekend, waarbij deze landen elkaar volledig luchtverkeers- rechten verlenen. BARAKKENBOUWERS ZWAAR GESTRAFT. De laatste zitting van het tribunaal te Breda werd gisteren gehouden en wel met de zaak tegen de gebroeders Geerdink van Geerdinks Aannemers, bedrijf te Wassenaar, die voor 8.500.000 aan weermachtswerken hadden uitgevoerd, hoofdzakelijk in het Zuiden van ons land. Er was een winst/gemaakt van ƒ700.000. De be schuldigden verklaarden, <^at Van vrijwillig uitvoeren van deze werken geen sprake was, hetgeen bevestigd werd door enige getuigen. De uitspraak luidde: verbeurdver klaring van drie-kwart van het ver mogen en het verbod oni nog langer het beroep van aannemer uit te oefe nen. De Koningin in de Bommelerwaard H. M. de Koningin heeft gisteren een bezoek gebracht aan Zaltbommel en de verwoeste Bommelerwaard. Ondanks het zeer slechte weer fde tocht werd voor een deel onder stro mende regen gemaakt wa,s er veel belangstelling in de verschillende dorpen. Op verscheidene punten wer den H. M. bloemen aangeboden, en onderhield de Koningin zich met in woners. Het bezoek van H. M. is bui- tengewoqn gewaardeerd, temeer daar men wetende dat de landsvrouwe be hoefte aan rust heeft, mocht consta teren, dat zij de vermoeienissen van deze tocht in slechte weersomstan digheden niet schroomde om zich op de hoogte te stellen van de toestan den in déze zozeer geteisterde streek. I noemd heden van het gezin, de toestandHaarlem, waarin dit verkeert en over de moge lijkheden van verzoening der echt genoten. De regering overweegt de reorgani satie en uitbreiding van de voogdij raden. Zij wil in de vergrote raden een bijzondere kamer opnemen, die tot taak heeft de instandhouding van de huwelijken te bevorderen. De minister vindt het verder ge wenst, dat bij de uitvoering van de verzoeningspoging een grote rriate van soepelheid wordt betracht. Als de echtgenoten of een van hen dan ook tijdens de verschijning voor de ge zinsrechter te kennen geven, dat aan een verzoeningspoging door een be paald persoon of particulier de voor- keur wordt gegeven kan de gezins rechter aan de- gezinsraad daartoe aanwijzing geven. Hel tramongeluk te Wassenaar Een der gewonden bezweken De heer C. W. Koppens uit Den Haag, chauffeur van" de H.T.M., die bij de trambotsing bij Wassenaar ernstig werd gewond, is hedennacht in het ziekenhuis aan de Zuidwal te 's Gravenhage overleden. De toe stand van de heer J. Vermeulen uit Wassenaar, die bij het ongeluk de uit de richting den IJaag komende tram bestuurde is zorgelijk. CANDIDAAT TWEEDE KAMER TREKT ZICH TERUG. De heer J. M. A. C. van Dongen, burgemeestervan Aardenburg, die op de lijst van de Kath. Volkspartij voor de a.s. Tweede Kamerverkiezin gen in de kringen den Hélder, Haar lem, Leiden, Dordrecht en Middel burg de achttiende plaats bezette, heeft zijn candidatuur ingetrokken. VACATURE-KOEJEMANS IN DE EERSTE KAMER. De heer H. J. Averink te Haarlem, die. benoemd verklaard werd in de vacature-Koejemans in de Eerste Ka mer, heeft de benoeming niet aange nomen. In diens plaats is thans be heer M. D. Proper, te Journalist in dé knel geraakt DE „KAKEL DOORMAN". Rustig, alsof er geen woelige zee bestond, voer gisteren de nieuwe „Ka- rel Doorman" tussen de pieren van Hoek van Holland door, Rotterdam tegemoet. Fireflies, en Mitchells, op gestegen van het vliegveld Valken burg, cirkelden dartel in de waterige lucht om de aanwinst voor de Ko ninklijke Marine te begroeten. Ook een gezelschap journalisten wilde op uitnodiging van de marine voorlichtingsdienst in de Hoek de „Karei Doorman" gaan begroeten. Het aan boord gaan liep' echter op een mislukking uit. De forse wind maak te het naderen van beide schapen Te Kalioerang heerst na de berichten over de uitwisseling van consuls tussen de Republiek en de Sowjet-Unie een gespannen stemming. Voor al aan Republikeinse zijde. Iri onofficiële kringen duikt daarom nogal eens het gerucht op, dat de onderhandelingen wan Nederlandse zijde zullen worden afgebroken. De vergadering, welke de politieke commissie Vrijdag middag zou houden, is uitgesteld. De Nederlandse delegatie wenst eerst instructies over de kwestie van de uitwisseling van consuls uit Den Haag te ontvangen. bestuur brachten hedenochtend een mededeling van de Ned. regering aan drs. Moh. Hatta over. Deze (me dedeling heeft betrekking op de wij ze, waarop, naar het oordeel der Ned. regering, de besprekingen met de Repub. delegatie het beste kunnen worden voortgezet". Nader meldt Aneta uit Kalioerang: Uit de verklaring blijkt, dat de mededeling aan Moh. Hatta niet slechts betrekking heeft op de zaak- Soeripno, doch op breder basis is ge steld. Er is geen tijdslimiet gesteld voor het antwoord van de republiek. Naar de Ned. regering meent, kun nen de onderhandelingen, die door verschillende omstandigheden wer den belemmerd, in een betere sfeer worden gebracht en met haar mede deling gaf zij te kennen, hoe de Ned. regering meent, dat de sfeer der on derhandelingen kan worden verbe terd. Op de vraag, of de onderhan- lingen zullen worden afgebroken, in dien de republiek de Ned. suggesties botweg afwijst, zeide de woordvoer der, dat zulk een afwijzing het ver dere verloop der onderhandelingen „De gedelegeerden van het opper- zeker nadeelig zou beinfluenceren. Het Amerikaanse lid van de Com missie van Drie, de heer Coert Du bois, heeft ook met Hatta gesproken. Waarschijnlijk is het voornaamste punt geweest: de betrekkingen tussen Djokja en Moskou. De voorzitter van de Nederlandse delegatie, de hêer Abdoel Kadir, is overwerkt. HÜ zal enige weken rust houden. De heer Neher zal hem ver vangen. De heer Drielsma, lid van de staf van onze delegatie, is twéémaal te Djokjakarta aaagehouden, omdat hij zelf zijn auto bestuurde. De tweede maal zijn hij en zijn passagiers enke le uren vastgehouden. Volgens Repu blikeinse opvattingen mogen in Djok jakarta alleen maar auto's rijden, be stuurd door republikeinse chauffeurs. Een meldingsplicht voor de heer Drielsma is na ingrijpen van de dele gatie ingetrokken. De heren Neher, van Vreden- burgh en Hatta hebben hedenoch tend êen bespreking gehad ten aan zien van de Russisch-Republikeinse betrekkingen. Van Ned. zijde werd de volgende verklaring uitgegeven: voor niet-zeelui riskant, ofschoon de „Karei boorman" aan stuurboord de staatsietrap had laten zakkeVi en daarop overspringen nog wel moge lijk leek. Bij een eerste1 poging ge lukte het twee krantenmensen de trap te bereiken en aan boord te gaan, maar onmiddellijk daarna werd de afstand tussen beide bodems weer meters breed en toen opnieuw ge tracht werd bij te draaien geraakte de journalist Hollander van het Rot terdamse „Trouw" zodanig met het hoofd tussen de balk van de staatsie trap en de wand van de sleepboot cabine bekneld, dat een ernstige fcaak- wond er het gevolg van was. Ook al om het slachtoffer zo spoedig moge lijk van geneeskundige hulp te ver zekeren het eerste verband kon door marinepersoneel van de sleep boot worden gelegd werd van ver dere contactpogingen afgezien en te- ruggestoomd naar de berghaven te Hoek van Holland, waar een zieken auto van de marine «werd gerequi- reerd. Bijzonderheden van het schip. Hr. Ms. „Karei Doorman", op 28 Royal Navy, is een z.g. licht vlieg kampschip van het type „Colossus". De standaard-waterverplaatsing van de schepen van dit <ype bedraagt 13.190 ton. De afmetingen ^an het nieuwe schip zijn: lengte over a^es 211.86 M., breedte 34.29 M. De nohnale diep gang is 6.4 M. De bemanning telt 850 koppen, behalve het personeel van de marineluchtvaartdienst, dat t.z.t. aan boord dienst zal doen. De voorstuwing geschiedt.door Par sons turbines met jtandwieloverbren- ging met een vermogen van 40.000 a.p.k., waarmede Hr. Ms. „Knrel Doorman" een snelheid van 25 mijl kan halen. Het schip is niet van een pantsering voorzien. De bewapening bestaat uit 6 vie'rloops 40 mm. mi trailleurs emtien 40 m.m. mitrailleurs in enkel-opstelling. De „Karei Doorman" zal worden uitgerust met 20 jachtvliegtuigen van het type Séafury Mark 51 en 12 jachtverkehners varf het type Firefly Ma^k IV. LICHTSPEL V£N 2500 PADVINDERS EN GIDSEN. Het centrum van de herdenking van het 1900 jarig bestaan van Utrecht zal worden gevormd door een lichtspel, gedurende vier avon den van 14 t/m 17 Juli op te voeren in het stadion door 2500- jongens én meisjes van de jeugdbeweging, die het spel van de verkennerij spelen. Tevens brengt de Utrechtse padvin- dersjeugd met deze demonstratie, na mens de 1900-jarige stad, hulde aan H. M. dè Koningin.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1