Arabieren schijnen wel voor
wapenstilstand te voelen
Kabinetswijziging te Djokja
op komst
Boter en kaas naar België
Goede kans van slagen
DINSDAG 1 JUNI 1948
39ate JAARGANG
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WILMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zal de strijd in het
H. Land beëindigd
worden
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w.,* f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Vanavond moest antwoord binnen zijn
117AT ZAL HET ANTWOORD zijn der beide strijdende partijen in Pa-
lestina op het bevel van de Veiligheidsraad om de gevechten gedu
rende vier weken te staken? Het "antwoord moet vanavond te Lake Suc
cess binnen zijn. Ofschoon er enige aarzeling valt waar te nemen tussen
de Arabieren, ziet het er naar uit, dat zij de wapenstilstand zullen aan
vaarden.
Uit Cairo wordt gemeld, dat de Egyptische premier op een persconfe
rentie heeft verklaard^ dat het voorstel van de Veiligheidsraad waar
schijnlijk zou worden aangenomen. Persoonlijk was hij voorstander van
de wapenstilstand.
Volgens andere uit Cairo binnengekomen Arabische berichten zouden
de Arabieren het voorstel van de Veiligheidsraad reeds aangenomen
hebben en zou deze beslissing wor den bekend gemaakt op de vérgade-
ring van de Arabische Liga te Amman in Transjordanië, welke van
daag bijeenkomt. Het enige Arabische voorbehoud zou zijn, dat de
Joden geen voordeel uit de toestand trekken en dat tijd wordt gegeven
om de strijdkrachten op de hoogte te brengen.
den ondernomen. De beide kloosters
zijn grotendeels verwoest. De vlag
van het Rode Kruis, die het Italiaan
se ziekenhuis dekte, werd ondanks
het protest van de directeur neerge
haald en vervangen door de Joodse
vlag. Op de terrassen werden ge-
schutsstellingen aangelegd. Het Ar
meense orthodoxe klooster kreeg tij
dens de actie 100 voltreffers van
Joods geschut, dat was opgesteld in.
het klooster van de Duitse paters
Benedictijnen op de berg Sion. Acht
vluchtelingen werden hier gedood,
120 andere gewond. Het klooster en
het weeshuis van de paters Francis
canen lag driemaal onder Joods gra-
naatvuur. Een aantal kinderen werd
gedood of gewond. Voorts maakt het
manifest nog melding van een aan
tal minder zware beschadigingen aan
kerken em aan het Latijnse patriar
chaat, dat viermaal werd beschoten.
In totaal verloren vier priesters het
leven. „Om de waarheid te zeggen
en objectief te zijn", zo besluit het
manifest, „de Arabieren hébben ver
klaard, dat zij de heilige plaatsën
kerken, kloosters en Rode Kruis
posten geëerbiedigd hebben en dat
hebben zij tot op heden ook
Oud-Jeruzalem in
brand gestoken-
Reuter verneemt van Britse mili
taire zijde, dat de Arabieren de door
hen veroverde Joodse oude stad van
Jeruzalem in brand steken „als hy
giënische maatregel".
Dezelfde 'Britse bronnen delen
mee, dat ruim duizend non-combat
tanten uit de oude stad naar Kata-
mon, ten Zuidwesten van Jeruzalem
geëvacueerd zijn, terwijl honderd
vijftig Joden aan het Rode Kruis
zijn overgedragen en 350 als gevan
genen naar Transjordanië zijn ge
voerd.
Een grote Joodse strijdmacht had
gistermorgen een algemene aanval
ingezet op de Arabische stellingen
halverwege Jeruzalem en- Tel Aviv
Tegen de middag sloegen de Joden
op de vlucht. Zij lieten meer dan 100
doden op het slagveld achter.
Gemeld wordt, dat de Arabieren
thans van drie kanten naar Tel Aviv
oprukken en ddt zij te Naharia,
juist ten Zuiden van de Libanese
grens, de zee bereikt hebben.
KLACHT TEGEN JODEN.
De- Christelijke Unie in Palestina
heeft de Joden er van beschuldigd,
een aantal religieuze en humanitaire
instellingen tijdens de slag om het
nude stadsdeel van Jeruzaem te heb
ben gebruikt als militaire bases. De
beschuldiging, opgesteld in de vorm
van een manifest, is ondertekend
door de paters Franciscanen, de
Griekse en Armeense katholieke vi
carissen, de Griekse en Armeense
orthodoxe patriarchen en de Kopti-
sche'en Syrische patriarchen. In to
taal werden 22 kerken, kloosters,
ziekenhuizen en scholen verwoest of
beschadigd.
De residentie van de Apostolische
Delegaat, waarop de pauselijke vlag
was gehesen, een school,, twee zie
kenhuizen en zeven kloosters zijn
door de Joden gebruikt als observa
tieposten, van waaruit het vuur van
de Joodse artillerie op de Arabische
stellingen werd gericht. Het Franse
klooster Notre Dame en {iet klooster
van de Zusters Redemptoristinnen
werden op 15 Mei door de Joden be
zet en ingericht als bases, van waar
uit aanvallen op de Arabieren wer-
Het Friese stadje Hindelopen telt
een aantal oude woningen, die*"
storische waarde hebben. Staand!
het erf geheel vrij van de eigerdijke
woningen en met de voorgevel in
het water, hebben deze woningen
met laat achttiende of vroeg negen
tiende eeuwse gevels volgens de
overlevering gediend tot huisvesting
van de egenaren der woningen
meest zeekapiteins des zomers of
tijdens hun verloftijd. De gemeente
raad van Hindeloopen heeft 'besloten,
teneinde althans één dezer histo
rische gebouwtjes voor het nageslacht
te bewaren, het op de foto afgebeelde
huisje aan te kopen. Links ervan
ziet men een ander dergelijk huis
dat reeds gedeeltelijk ingestort is.
De verzwolgen
stad Vanport
Men gelooft, dat bij de overstro
ming van Vanport minstens 300 per
sonen om het leven zijn gekomen.
Men is thans bezig met liet dreg-
gingswefk, maar er zijn tot nu toe
geen lijken opgehaald uit het thans
rustige meer, dat de stad met een
acht meter hoge watermassa over-
dekt.
"President ïruman heeft het door
overstroming geteisterde gebied in
het Noordwesten der Verenigde Sta
ten tot „rampgebied" verklaard en
bevel gegeven overgebleven oorlogs-
voorraden voor hulp en wederopbouw
te gebruiken.
Inmiddels zijn nog twee andere
dijken doorgebroken door de opstu
wende golven van de Columbia-ri-
vier in de nabijheid van Woodland
in de staat Washington. De inwoners
van de streek zijn tijdig gewaar
schuwd en de overheid denkt, dat zij
een onderkomen hebben kunnen vin
den voor de overstroming. Door deze
nieuwe dijkbreuken staan duizenden
hectaren bouwgrond onder water.
Een „nationaal" front moet
worden gevormd
jj£LF INDONESISCHE politieke partijen in de Republiek hebben giste
ren besloten een nationaal front te vormen en een nationaal pro
gramma te ontwerpen. De woorden nationaal front en nationaal pro
gramma zijn daarbij niet gepreciseerd. Het persbureau Antara is van
oordeel, dat met het nationale front waarschijnlijk de regering is be
doeld. Alle politieke elementen uit de Republiek zouden daarin dan ver
tegenwoordigd zijn en zij zoudèn een politieke basis hebben gevonden
waarmee alle stromingen zich kunnen verenigen. Elk ogenblik kan nu
een kabinetswijziging worden verwacht.
Commissie van negen
'naar Bandoeng
De regering heeft de commissie
van negen, welke voor wat Neder
land betreft de' Ronde Tafel-confe
rentie met Indonesië voorbereidt,
uitgenodigd de federale conferentie
te Bandoeng als waarnemer bij te
wonen.
De heer P. Kerstens heeft de uit-
MIDDEL TEGEN RADIO-ACTIEVE
STRALEN?
De Griekse chemische deskundige
M. P. Vatikiotis heeft in een inter
view te Athene verklaard, dat hij met
zijn staf van wetenschappelijke me
dewerkers na maanden van onderzoek
er in geslaagd is een middel tegen
radio-actieve stralen te ontdekken,
dat zowel op uniformen ale op huizen
aangebracht kan worden. Hij weiger
de nadere technische cgegevens te
verstrekken. Men heeft het plan voort
te gaan met de onderzoekingen en
het niéiAve product te toetsen aan de
invloed van een cyclotron (atoom-
splitsingsappar'aat)
nodiging aangenomen. De heer Van
der Goes van Naters zal eersf ver
vangen worden door mr. Joekes en
later door prof. Logemani^. Prof.
Romme zal gaan zodra hem de for
mele uitnodiging bereikt. De heer
Stikker vertoeft al in Indonesië.
De p'echtige herdenking van Me-
moraj Day op Margraten, het Ame-
rkaanse soldaten kerkhof. Tijdens
het hijsen van de Amerikaanse en
Nederlandse vlag. Foto ANP-deHn
De radio van generaal Markos, de
leider van de Griekse guerillastrij-
ders. heeft medegedeeld, dat
Griekse guerillastrijders bereid zijn
besprekingen te beginnen over „elk
voorstel, dat bedoeld is het bloed
vergieten van broeders onderling te
doen eindigen". De „monarcho-fas-
cisten" moesten deze suggestie ech
ter riiet opvatten als een teken van
zwakte, aldus werd er aan toege
voegd. -
Reclasseringsdag
Drie .sprekers richtten het woord
tot een grote schare belangstellenden,
onder wie de burgemeester van Am
sterdam, die gisteravond in de Nieu
we Kerk in de hoofdstad de voorbe-
reidingsbijeehkomst voor de natio
nale reclasseringsdag bijwoonden.
Prof. dr. G. C. van Niftrik sprak
over:
Wat wij willen:
„Begrip tonen voor anderen, die
verkeerde, ja misschien misdadige
dingen hebben gpdaan. Overal zijn
op het ogenblik ontwrichte gezin
nen losgeslagen mensen. We leven
in een tijd van moreel nihilisme. Er
is verleiding aan alle kanten. De
mensheid heeft een geweldig ver
lies aah normen geleden.
Dus: helpt".
iPater G. Lohuis sprak over:
Wat wij kunnen:
„Ervoor zorg «jlragen, dat zij, die
in "gevangenissen zijn opgesloten,
niet verharden. Menigeen heeft dit
gevoel gekend bij de vernederende
behandeling in de kampen van de
bezetter. Wij moeten hen, die mis
stappen begingen, .heropvoeden,
niet uitwerpen.
Dus: helpt".
Dr. W. G. Harrenstein sprak over:
Wat wij doen:
Collecteren. Zorgen, dat we geen
bussen genoeg hebben. Bezoeken
in de cel. Een hulp zijn in de een
zaamheid. Bijstaan in de moeilijk
heden na de erugkeer in de maat
schappij.
Dus: helpt".
De bijeenkomst in de Nieuwe Kerk
werd opgeluisterd door orgelspel van
Henk Loohuys en zang van Laurens
Bogtman.
De besprekingen te Londen
P^R BESTAAT thans weder meer hoop, dat de besprekingen over
Duitsland, die# door de zes Westelijke mogendheden te Londen wor
den gevoerd, spoedig zullen eindigen. Men meent in betrouwbare krin
gen te weten, dat de Franse delegatie, die tot nu toe voorstandster was
van een Constituerende Vergadering voor West-Duitsland, welke door de
regeringen van de verschillende Duitse staten zou worden benoemd,
thans heeft voorgesteld, dat de besl issing tussen benoeming en directe
verkiezing door het volk moet worden overgelaten aan de Duitsers zelf.
Indien dit compromisvoorstel wordt aangenomen, is het enige resteren-
Nie geschilpunt het tijdstip, waarop de voorgestelde Constituerende Ver
gadering moet worden ingesteld. De Fransen zouden eveneens een com
promis-voorstel ten aanzien van dit laatste punt hebben gedaan. De
Fransen zouden instemmen-met de instelling van een Constituerende
Vergadering op elke willekeurige datum na een September, rekening
houdende met het practisch mogelij ke.
Belgische zuivelconsulent
over Neder). boter
Te Amsterdam werd gisteren de
algemene vergadering van de Alge
mene Nederlandse Zuivelbond ge
houden onder voorzitterschap van de
heer J. Linthorst Homan. Deze ver
gadering werd bijgewoond door een
viertal Belgische zuiveldeskundigen.
De heer Brinkman deed enige me
dedelingen over de opheffing van de
zuiveldistributie in België (met uit
zondering van margarine en import-
boter) en de gevolgen daarvan. De
heer Brinkman zeide, dat sinds 1 Mei,
de datum, waarop in België practisch
volle vrijheid in de zuivelsector is
ontstaan, de toestand zich op dit ge
bied in België treurig heeft ontwik
keld.
Er zijn geweldige schommelingen
in de prijs (van de binnenlandse bo
ter) geweest. De veilingprijzen va
rieerden van 120 francs1 tot 67 francs
per kilo. De prijzen werden aldus
de heer Brinkman sterk beïnvloed
door de vanwege de regering op 80
francs consumentenverkoopsprijs
vastgestelde importboter, waarvan
van tijd tot tijd een bon werd aange
wezen. De Belgische binnenlandse bo.
ter noteert thans ongeveer 86.7(
francs.
De Belgische regering is overgegaan
tot het vrijgeven, nadat men zich ver
zekerd had van de import van ge
weldige hoeveelheden boter. Zo zal
Denemarken dit jaar 15 millioen kilo
leveren, Argentinië 10 millioen kilo
en zelfs uit Noorwegen stroomt de
boter naar België. Ook Nederland
blijft bij deze import niet achter. In
Maart j.l. leverde Nederland 1 mil
lioen kilo boter aan België. Dit was
koelhuisboter en deze bleek een zeer
onaangename smaak te bezitten. De
boter kreeg in België al spoedig de
naam „haringboter" en vond weinig
aftrek. Op het ogenblik aldus* de
heer Brinkman is de situatie alduS,
dat de uit Nederland geïmporteerde
boter van uitstekende kwalitéit is,
dóch dat de kopers resoluut verpakte
Nederlandse boter weigeren en alleen
vatenboter willen accepteren.
Amerika en Argentinië exporteren
massa's kaas naar België aldus de
heer Brinkman. De Belg is hierop
echter niet belust Hij wil Hollandse
kaas. De Nederlanders kunnen reke
nen op een goede kaasexport naar
België. Onder alle omstari^gheden
wil België echter vasthouden aan een
minimum eigen productie van harde
kaas, Hollands type. een minimum
van 5 millioen kilo per jaar. (Voor de
oorlog was de kaasproductie in Bel
gië vrijwel nihil).
De heer Brinkman merkte in dit
verband in kleine krir)g nog op, dat
zijns inziens de Nederlanders hun
kaasimport naar België kunnen op
voeren met "enige millioenen kilo's
boven het vooroorlogs peil, omdat het
verbruik in België van kaas, mede in
verband met de hoge vleesprijzen,
aanzienlijk is gestegen. -
De heer Linthorst HomartrBetoogde
naar aanleiding van .de mededelin
gen van de heer Brinkman, dat ook
in Nederland bekend is geworden, dat
bepaalde koelhuisboter ongelukkig is
behandeld. -De verpakking heeft te
wensen overgelaten en de boter is
bovendien via de binnenscheepvaart
vervoerd.
Ook de heer J. A. Geluk, de secreta
ris van de bond ging nog even in op
.de kwestie van de „haringboter". Dit
geval wordt in Nederland in hoge ma
te betreurd, aldus de heer Geluk, en
hij Wilde de verzekering aan de Bel
gische gasten geven, dat de boter, die
Nederland in de toekomst aan eBlgië
zal leveren, van uitstekende kwaliteit
zal zijn.
De heer Geluk somde een aantal
factoren op, die geleid hebben tot de
minder goede smaak van deze boter.
Zo rijn in een aantal fabrieken als
gevolg van de oorlog de werktuigen
onvoldoende getind, waardoor de bo
ter een te hoog kopergehalte heeft
gekregen. Bovendien hebben we een
zeer warme zomer gehad en had de
boter op wgg' van de fabrieken naar
de koelhuizen reeds een te hoge tem
peratuur.
De afzet van de producten.
In de mededelingen, die ter verga
dering werden gedaan, werd er de
nadruk op gelegd, ^dat de boterpro- 1
ductie de binnenlandse productie
overschreed, zodat afzet naar het
buitenland noodzakelijk is, wil men
niet te veel boter in de koelhuizen
opgeslagen houden. Er wordt echter
niet aan getwijfeld, dat deze afzetmo-,
gelijkheden gevonden zullen worden.
Overigens blijkt ook weer, dat deze
afzetmogelijkheid in het binnenland
zeer beperkt en door de vaste prij-
zenverhoudingen weinig elastisch is.
In de export van kaas, geconden
seerde melk en melkpoeder begint een
opgang te komen .zodat verwacht mag
worden, dat deze een belangrijk gro
ter deel van de export zal uitmaken,
dan dit vorig jaar het geval was.
Men heeft de indruk, dat de Ame
rikaanse concessies aan he^ Franse
standpunt ten aanzien van de inter
nationale controle op.het Rujprgebied
en meer onlangs ten aanzien van
een of andere verzekering betref
fende Amerikaanse wapenleveringen
aan West-Europa in een niet te ver
verwijderde toekomst de taak van
de Franse regering, om tegemoet te
komen op de twee resterende ge
schilpunten, hebben vergemakkelijkt
Het communiqué, dat aan het eind
van de besprekingen zal worden tiit-
gegeven, zal, zo wordt thans voor
speld, slechts een algemene verkla
ring bevatten, ten einde elke sug
gestie te vermijden, dat de resultaten
van de conferentie, welke in aanbe
velingen vervat zullen zijn, als vast
staande feiten aan de regerjng'en
van de,, deelnemende mogendheden
of Duitsland zullen worden voorge
legd.
•Moelijkheden in
Franse regering
bezworen
Verwacht wordt thans, dat de re-
gering-Schumann een bevredigende
meerderheid zal krijgen, wanneer
vandaag wordt gestemd over de ver
trouwenskwestie in verband met de
wet tot ontslag van 150.000 ambte
naren als bezuinigingsmaatregel.
Naar verluidt hebben de verschillen
de partijen namelijk een compromis
uitgewerkt, daf, naar men hoopt, door
de Nationale Vergadering zal worden
aanvaard. De basis hiervan is een
beperking van de wijze, waarop de
regering ambtenaren in vaste en tij
delijke dienst kan ontslaan.
Van betrouwbare zijde te Athene
is medegedeeld, dat het huwelijk
van ex-koning Michael van Roeme
nië en prinses Anne de Bourbon-
Parma voor onbepaalde tijd is uit
gesteld, omdat dé prinses plotseling
ziek is geworden.
Waarschijnlijk houdt de „ziekte'
van prinses Anne verband met de
dispensatie-kwestie.
Toen enkele weken geleden ten
behoeve van de Rooir/s-Katholieke
prinses Anne bij de Paus een ver
zoek om dispensatie werd ingediend
voor een huwelijk met ex-koning
Michael, is aan Michael gevraagd de
gebruikelijke verklaring te onder
tekenen, dat de niet-katholieke par
tij zich niet zal mengen in de Ka
tholieke opvoeding van eventuele
kinderen. Michael heeft echter ge
weigerd, deze verklaring te onder
tekenen, overwegende, dat hij mis
schien weer op de Roemeense troon
zou komen en dat zijn eventuele
kinderen dan opgevoed zouden moe
ten worden in de in Roemenië als
officieel geldende godsdienst.
Z H. de Paus heeft tengevolge
hiervan geen dispensatie kunnen
verlenen.
COLLEGE VAN RIJKSBEMIDDE
LAARS ZAL VERMOEDELIJK
VERDWIJNEN.
De voorzitter van de katholieke
arbeidersbeweging heeft op een ver
gadering in "Den Bosch gezegd, dat
het niet onredelijk is om aan te ne
men ,dat er binnen afzienbare tijd
een wetsontwerp op de publiekrech
telijke bedrijfsorganisaties bij de Ka
mer zal worden ingediend. Dat bete
kent dat het college van rijksbemid
delaars in zijn tegenwoordige vorm
gaat verdwijnen. In de plaats daar
van komt er een sociaal economische
raad, waarin zowel overheid als cen
trale organisaties zitting zullen heb
ben. De raad moet verordeningen op
het gebied' van lonen en werkvx>r-
waarden goedkeuren. De minister al
leen kan de besluiten vernietigen.
De millioenste bezoeker van Schip
hol was de heer Pauw uit Amsterdam,
die Zondagmiddag met vrouw en
dochtertje een bezoek bracht aan de
luchthaven, die 22 maanden geleden
26 Juli 1946 weer voor het pu
bliek werd opengesteld. Een stan
daardwerk over Amsterdam, het ju-
bileumwerk over de geschiedenis van
de K.L.M. alsmede een retourvlucht
op een der binnenlandse lijnen en
een z.g. „overnicht bag" met smake
lijke inhoud werden hem respectie
velijk namens de gemeente Amster
dam, de K.L.M. en de American
Overseas Airlines aangeboden. Als
bijzonderheid kan gemeld worden,
dat de heer Pauw, die voor dé oor
log in het restaurantbedrijf van de
K.L.M. op Schiphol werkzaam was,
tevens kwam informeren, of, bij de
opening van het nieuwe restaurant in
het stationsgebouw, de K.L.M. weder
om van zijn diensten gebruik zou wil
len en kunnen maken.
'PLAN-1948: 30 DUIZEND
WONINGEN.
Dit jaar zal Nederland 11000 mil
lioen gulden verwerken in zijn weder
opbouw. In het eerste kwartaal zijn
Ongeveer 6000 woningen gereed geko
men en het is de bedoeling het totaal
,in 1948 tot 30.000 op te voeren.
Deze mededelingen zijn van minis
ter dr. J. in 't Veld, die Vrijdag in
Utrecht.besprekingen voerde met de
burgemeesters van het gewest. Vol
gens de minister zouden er nog dui-
zende woningen meer kunnen worden
gebouwd, wanneer er geen zwarte
'bouw was.
Enals het in Leiden niet zo
stroef ging!!
A. ROLAND HOLST BEKROOND
MET DE CONSTANTIJN
HUYGENSPRIJS.
Op de te Amsterdam gehouden re
ceptie ter gelegenheid van de 60ste
verjaardag van A. Roland Holst
heeft de secretaris van de Jan Cam-
pertstichting, dr J. Hulsker, medede
ling gedaan, dat de door deze stich
ting uitgeloofde Haagse prijs van
meesterschap van 2000 voor 1948 is
toegekend aan het oeuvre van de
dichter A. Roland Holst.
De secretaris-generaal van het mi
nisterie van Onderwijs, K. en W., mr.
H.'J. Reinink, deelde mede, dat het
ministerie aan de schilder Willink
opdracht heeft gegeven een portret
van A. Roland Holst te schilderen,
ter plaatsing in een openbaar ge
bouw.
Aan het slot van zijn huldigingsre
de bood Jan Engelman de jubilaris
als geschenk van vrienden en be
wonderaars een bedrag aan. dat hem
in staat zal stellen een buitenlandse
reis te mak<ffc.
DE A.T.O. IN OVERTREDING
Tijdens de cqntróle, welke de
prijsbeheersing doorlopend utoefent,
is ook bij de N.V. ATO (v/h van
Gend en Loos) een onderzoek inge
steld. Daarbij kwam, bij het nemen
van steekproeven, aan het licht, dat
in de rayons van de voornaamste
kantoren dezer N.V. de vrachtprijzen
volgens het „Atip-tarief" ernstig wa
ren overtreden. De z.g. Forfait-ta
rieven, welke, naar de prijscontró-
ledienst heeft geconstateerd, door de
meeste expeditie-bedrijven te hoog
worden berekend, zijn door de ATO
te Rotterdam ook aanzienlijk Over
schreden. Sommige inklarings-tarie-
ven volgens prijsvaststelling werden
in sterke mate overvraagd. Van het
een en het ander is een proces-ver
baal opgemaakt, dat te zijner tijd
door de tuchtrechter voor de prijzen
te Utrecht zal worden behandeld.