-&M-
18.000 Doden worden naar ons
land teruggebracht
TOURINGCARS
Ruim 1000 gidsen-leidsters
ter Dachvaart
Brits communist wordt katholiek
Hawaiian Platen
Tentoonstelling van prenten van
Oranjevorsten
VRIJDAG 7 MEI 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Zoals gemeld zal in de eerstko
mende dagen een begin gemaakt
worden met 't overbrengen van de
stoffelijke overschotten van vele dui
zenden Nederlanders, die tijdens de
oorlogsdagen het leven lieten in de
Duitse concentratiekampen en gevan
genissen, of door geallieerde bom
bardementen omkwamen.
De Tijd bericht hierover nader:
Door de „Rijksdienst voor Identifi
catie en Berging" zijn jarenlang na
sporingen in Duitsland verricht, maar
nog steeds staat niet definitief vast,
hoeveel lichamen gevonden en ge
identificeerd kunnen worden. Ruw
geschat stelt men dit op rond 18.000,
hoewel men bij lange na niet kan
zeggen, welke cijfers de toekomst
zal brengen.
Geleidelijk aan zullen deze over
schotten naar ons land worden over
gebracht en voor dit eerste transport
is een Nederlandse colonne vracht
wagens Zondagnacht vertrokken en
vermoedelijk heeft men Berlijn reeds
bereikt. Gezien de grote moeilijkhe
den, die zich bij het verkeer met en
in Berlijn de laatste weken hebben
geopenbaard, kan men helaas nog
geen definitieve datum vaststellen,
waarop deze colonne onze grenzen
bereikt zal hebben.
- Aanvankelijk had men gedacht,
het vervoer per trein te doen ge
schieden, maar daar dit soort ver
keer sedert kort vrijwel geheel in de
seetor Berlijn is uitgevallen, zag men
zich genoodzaakt, het per auto te
doen. In Berlijn wacht een titanenar
beid. De duizenden overschotten zul
len opnieuw gekist moeten worden,
wat vele dagen in beslag zal nemen.
Daarna blijft de onzekerheid, of het
transport ongemoeid zijn weg naar
ons land zal kunnen zoeken.
Vermoedelijk echter komt deze
droeve stoet, welks last na zoveel ja
ren eindelijk het herleefde vader
land bereikt, een blijvende aanklacht
tegen de onmenselijkheid van die af
gelopen vijf jaren, binnen tien of
twaalf dagen in het Nederlandse
grensplaatsje Beek-Ubbergen aan,
waar een korte plechtigheid gehou
den zal worden. Naar men ons me
dedeelt, zal dit eerste transport ruim
honderd (een precies aantal is, ge
zien de verwarde situatie, niet te noe
men) kisten bedragen.
Slechts geidentificeerde Nederlan
ders zullen worden overgebracht,
wanneer dit dan geschie'dt op vei-
zoek van de nabestaanden in het
moederland. De Staat acht deze over
brenging een ereplicht, waardoor de
achtergeblevenen in staat'wórden ge
steld, de resten van hun dierbaren,
die tijdens de oorlog in vijandige bo-
dom begraven werden alleen
Duitsland dus! op staatskosten
naar Nederland te doen vervoeren.
Ook in de verdere kosten van be
grafenis komt de staat de belangheb
benden in grote mate tegemoet.
De kosten van een 2e klas begrafe
nis, de kist en de grafrechten .worden
door de Staat vergoed. Voor hen, die
de overgebleven kosten nog te zwaar
zullen vinden, is de „Grafstichting"
doende een terrein aan te kopen en
daar een erebegraafplaats op te rich
ten, zoals men deze ook op de Greb-
beberg vindt.
DE KOEMPOELAN DER KATH.
VERKENNERS.
De 'koempoelan, de jaarlijkse
nationale bijeenkomst van de ver
kenners-van de katholieke jeugdbe
weging, die op 22 en 23 Mei op de
Goudsberg in Lunteren zal worden
gehouden, wordt Zaterdag 22 Mei on
18 uur geopend door de hoofdcom
missaris baron H. F. M. van Voorst
tot Voorst. Te 18.15 uur spreekt dr.
A. F. M. Cornelissen over „het ka
tholiek avontuur". Daarna volgt een
Mariahulde en om 21.00 uur een
kampvuur, waarbij vermoedelijk
plaatselijke autoriteiten en verte?
woordigir*van .de Nederlandse Pad
vinders Vereniging en het Vlaams
Verbond voor Katholieke Scouts aan
wezig zullen zijn.
Zondagmorgen 23 Mei wordt om
7.30 uur een plechtig gezongen Hoog
mis opgedragen door de hoofdaal
moezenier A. J. L. Verhoeven van
de Katholieke Jeugdbeweging,
een toespraak zal houden over „het
geestelijk avontuur".
In de loop van de morgen zal de
koempoelan worden bezocht door
Kard. De Jong en zal pater S. Duyn-
stee O.F.M. spreiken over: „het avon
tuur van de beweging". Om 12 uur
houden de hoofdcommissaris en de
hoofdaalmoezenier een persconferen
tie over de actuele situatie in dt
jeugdbeweging.
Om 14.uur worden demonstraties
gegeven, gevolgd door een plechtij
Lof, waarna de koempoelan om 16.00
uur wordt gesloten.
De koempoelan zal staan in het
teken van bezinning op het wezen
van het werk der katholieke jeugd
beweging. Naar schatting zullen 3000
verkenners-leidsters en -leiders uit
alle delen van het land aan de koem
poelan deelnemen.
BUITENGEWOON MILITAIR
PENSIOEN VOOR MILITAIRE
SLACHTOFFERS 1914—18.
Bij de 'Tweede Kamer is inge
diend een ontwerp van wet tot in
voering van een buitengewoon mili
tair pensioen voor militaire slachtof
fers van de mobilisatie 1914'18 als
mede v'oór hün weduwen en wezen.
e mobilisatie-slachtoffers, vor
men, zij het wellicht niet in alle op
zichten, maar dan toch in ieder ge-
enigèrmate, eën categorie van
personen, die vergelijkbaar is met 'de
militaire oorlogsslachtoffers^ zo zegt
de toelichting.
Op die grond hebben de ministers
gemeend de aanspraken, welke bij
dit wetóntwerp in het léven wórden
geroepen, op dezelfde leest te
schoeien als die der militaire oor
logsslachtoffers, die met inachtne-
MODERN - GOEDKOOP
YRAAGT INLICHTINGEN
TELEFOON 22ÜAA
Kantoor: STATIONSWEG 45
naast Kamer van Koophandel
ming van de «bepalingen der militaire
pensioenwetten, zoals die luiden se
dert de inwerkingtreding van de
wet van 4 Augustus 1947. Het resul
taat zal zijn, dat er een volledige
congruentie in behandeling bestaat
van de slachtoffers der mobilisatie
19141918 en de militairen, die se
dert 11 April '39, datum waarop de
„Buitengewone Oproeping Uitwendi
ge Veiligheid"; plaats vond, slachtof
fers werden van de uitoefening van
de militaire dienst. Overigens stellen
de ministers er prijs op met nadruk
vast te- leggen, dat de vergelijking,
welke hiervoren werd gemaakt, geen
consequenties mag medêbrengen
voor welke andere groep van perso
nen ook.
Ter voorkoming van misverstand
moge er Op.worden gewezen, dat zij,
die van oordeel fcijn 'in aanmerking
te komen voor buitengewoon militair
pensioen, hun aanspraken moeten
doengeldën door na de inwerkingt
reding der wet alsnog een aanvrage
te richten tot H.M. de Koningin, een
en nader conform de bepalingen der
militaire pensioenwetten.
Groots défilé voor Haarlems bisschop
kennersleiders binnen de muren.van het R.A.I.-gebouw zag, zo was
het gisteren de stad van St. Bavo, die als gastvrouwe optrad bij de
Dachvaert voor alle gidsenleidsters en haar aalmoezeniers uit ons bis
dom. Van alle kanten waren zij gekomen, Vanaf Texel tot Walcheren,
honderden leidsters van kabouters, gidsen en 'pioniersters om zichzelf
weer eens te bezinnen op het jeugdwerk en met spel en zang de band
tussen diocees, district en parochie te/versterken en tevens om het
feest van Haarlems kathedraal mee te vieren..
In groepjes trokken zij in de vroe
ge morgen door de straten van de
bisschopsstad naar het- Kre.ra"fih s
aan de Leidsevaart, waar de Dach
vaert zou gehouden worden.
In de grote zaal was een altaar
gebouwd," waaraan- om 8 .uur de of-
ficiaal van .het. bisdom Haarlem, de
hoogëërw. lieer.C'. G. van Trigt, "de
H! Mis' opdroeg. De" wnd, diocesaan
aalmoezenier kap. H. G. Tuin, hield
de predicatie.
Het was een imposant gezicht,
toen na het ontbijt de. ruim duizend
meisjes zich in de vórm van een
hoefijzer opstelden voor de vlaggen-
parade, welke met het gebruikelijk
ceremonieel gehouden werd.
In een sessie voor al1 en- gezame-
lijk sprak de weleerw. zeergel. heer
drs. Th. Zwartkruis, leraar op het
klein-semenarie „Hageveld" over het
onderwerp „Het zwaard van de
geest."
Spr, vertelde hierbij van het vele
en moeilijke werk, dat Engelse
meisjes, die zich onder deze naam
hadden verenigd, tijdens de oorlogs
jaren hadden verricht.
Hij wees er verder op, dat ook
jeugdleidsters een verantwoorde
lijkheid hebben te dragen van het
brengen van de christelijke bescha
ving. Na deze sessie'die mèer een
algemene strekking had kwamen dé
aalmoezeniers, pioniersters-leidsters,
senioren-gidsenleidsters, junioren-
gidsenleidsters en kabouterleidsters
in een afzonderlijke sessie bijeen,
waar een gespecialiseerd onderwerp
werd behandeld.
De ernst van de ochtend moest 's
middags plaats maken voor de vro
lijkheid, toen alien in de zgn. Bonte
Ring bijeen zaten en de verschillen
de districten al hun krachten gaven
om het allerlei zo bont mogefijk te
doen zijn.
Op zeer oorspronkelijke wijze
verzorgde het Haarlemse district de
Na Louis F. Budenz, directeur van
het communistische dagblad Daily
Worker",-in Amerika, en Douglas
Hyde, redacteur van de Britse „Daily
Worker", die uit de communistische
partij zijn getreden en tot het katho
licisme zijn overgegaan, heeft weer
een andere Marxistische leider, Fred
Copeman, secretaris van de commu
nistische partij in Engeland en lid
van het uitvoerend bestuur van de
Vakbond der Britse Burgerlijke In
genieurs, dezelfde stap gedaan.
Codeman uitte zich als volgt over
de redenen, die hem van het atheïs
tisch communisme tot het katholicis
me hebben doen overgaan:
„Het leven is hard voor mij ge
weest. Ik ben mijn moeilijke weg
onder de arbeiders begonnen. Ik
werd opgevoed in een instelling van
liefdadigheid, omdat mijn moeder
door mijn vader verlaten was. Daar
na kwam ik in een weeshuis, dat ik
verliet om dienst te nemen bij de
Britse Oorlogsmarine.
Later bekleedde ik de hoogste func
tie in de Britse communistische par
tij en werd afgevaardigd naar de Ko-
mfnlern. Tijdens de Spaanse burger-
oorlig- commandeerde ik achtereen
volgens het 16e en 57e bataljon van
de internationale brigade. Thans ben
ik lid van het uitvoerend bestuur van
mijn vakbond on het geniet het ver
trouwen van de Labour Partij. Het
harde leven heeft mij geleerd, nooit
lichtvaardig een besluit te nemen. Ik
weet, dat het woord van een leider
alle arbeiders aangaat.
De communistische partij vraagt
van de mens het beste wat hij in zich
heeft. Laten wij ons niet bedriegen:
haar oproep dringt door tot in het
diepst van de harten. Doch zo vlug
zij 4e absolute trouw van een lid
heeft verworven, maakt deze partij
er misbruik van: dat is het drama.
Om een macht te overwinnen, die
zo vermogend is en zulke diepe wor
tels heeft als de communistische par
tij, zijn een bovenmenselijke kracht
en een bovenmenselijk geloof nodig-
Ik heb mij dan ook afgevraagd, of
er een kracht bestond, welke in de
loop der eeuwen nooit verslagen of
overwonnen werd, en ik heb moeten
erkennen, dat deze enige macht het
Christendom is. Een van de hoofd
punten in de leer van Christus wordt
gevormd door de noodzaak, eerst ne
derig te zijn alvorens groot te kun
nen worden. Ik heb nooit de keuze
miskend, die Christus gemaakt heeft
toen Hij op aarde kwam: Hij is.ge
komen als de zoon van een timmer
man en ik geloof, dat God hierdoor
de arbeiders wilde zegenen.
Nu ik de eer heb, in de Katholieke
Kerk te worden opgenomen, volg ik
loyaal de leer der Kerk op.
God moge mij .kracht en moed ge
ver* en het geloof, dat noodzakelijk
is om te. kunnen strijdeiri*
opening. Zingend trokken de kabour
ters op, gevolgd door gidsen en pio
niersters en vormden samen het be
kende klaverblad en het gidsen-
kruis.
Het Leidse district bracht op
uitstekende wijze de ballade van
Jet "PrüiSèfi: S't. Gèertruid's" min
ne. Bjj de?e -ballade, in scène ge
zet door Joop Koevoets, fungeer
den Cpby van Zandwijk en Nel
van Paridon als vertelsters, .ter
wijl "de overigen het gesproken
woord in bee'd brachten. Het is
geen chauvinisme, wanneer wij
dit nummer als een van de bes
ten uit de Bonte Ring noemen.
Een ander district gaf een indruk
weging in Engeland en liet de aan-
van het ontstaan van de gidsenbe-
wezigen dwalen door de gangen van
slot Assumbugh, de bakermat van
het gidsenspel in het Haarlemse dio
cees.
Spel en zang wisselde elkaar,
waarna tenslotte een gro.otse Maria
hulde de apotheose vormde van deze
zeer goed geslaagde Bonte Ring.
De klokken van de kathedraal rie
pen de leidsters naar het feestelijke
kerkgebouw om daar te delen in de
vreugde over het gouden jubileum.
Uit honderden monden klonk het
„Ecce sacerdos", toen Haarlem's bis
schop - mgr. J. P. Huibers, de kerk
betïad om het pontificale lof te ce
lebreren. Hierbij waren ook aanwe
zig de minister van onderwijs, kuns
ten en wetenschappen, dr! J. Gielen
en de commissaris van de koningin
in_ Noord-Holland, dr J. E. Baron de
Vós van Steen wijk.
In een zinvolle toespraak tot de
vertegenwoordigsters van 21000 gid
sen, zoals de bisschop dat noemde,
zeiae deze, dat een voortdurend con
tact met God noodzakelijk is en dat
iedere leidstér eigenlijk jaartijks
enige dagen in stille afzondering
moest doorbrengen.
Voorts, wees de bisschop er op, dat
de opvoedmg v.an de jeugd in eerste
instantie bij de ouders berust ep
dat de jeugdbeweging in deze een
aanvullende taak heeft.
Indrukwekkend wastenslotte het
défilé" ri'a het lof. Onder hét gebeier
van de klokken en voorafgegaan door
de band van de Katholieke verken
ners van het district Haarlem, trok
ken alle leidsters langs de hoofdin
gang van de kathedraal, waar de
bisschop, de commissaris van de ko
ningin, minister Gia'en, mgr F. Fil-
bry en ander autoriteiten zich had
den opgesteld.
Vermoeid, maar ongetwijfeld dank
baar zijn allen naar huis gegaan met
de stille hoop op een spoedig weder
zien.
Wat lezers ons schrijven
K.V.P. WAAR GAAT GIJ HEEN?
Het thema, dat hier aangeroerd
wordt, zal eenieder zo langzamer
hand wel bekend geworden zijn. Het
betreft de candidatuur van de heer
van der Weijden. Een storm van ver
ontwaardiging is in alle gelederen
ontstaan. En terecht! Het 2de Ka
merlid van der Wëijden, die voor
heen door de kiezers als no. 2 op de
lijst der K.V.P. geplaatst werd, wordt
nu door de partijleiding op een zo
danige plaats gesteld dat zijn ver
kiezing tot 2de kamerlid daardoor
onmogelijk wordt. Was daar reden
voor? Geen enkel. Een motivering is
dan- ook prompt achterwege geble
ven. Het enige argument zou kun
nen zijn, dat de heer van der Weij
den „te actief" gev/eest zou zijn. Eén
ding is zeker: Het politiek advies is
een onding, dat weer spoedig dient
te verdwijnen. Ook elders leest men
ever klachten. Zeker is ook dat het
aantal katholieken, die niet tevreden
meer zijn over het beleid der K.V.P.,
dagelijks toeneemt. Het Indische be
leid, het weren van katholieke aan
hangers van Rjjkseenheid uit de ka
tholieke partij, het openstellen tot
toetreding der partij voor niet-ka-
tholieken, het te rood gekleurde pro
gram en de samenwerking met de
socialisten geven dahr immersjüle
aanleiding toe Een breuk schijnt
dar. ook aanstaande. Een breuk,, die
tot gevolg kan hebben, dat de so
cialisten alleen zullen komen te
staan.
Nu gaat het ook nog in eigen huis
rammelen. Het katholieke dagblad
,tDe Tijd" van 21 April j.l. gaf een
beschouwing over de nieuwe candi
dates Óp de vraag, of deze nieuwe
lijst van candidatcn een zwenking
naar rechts of naar links betekende,
wilde het blad geen rechtstreeks ant
woord geven, maar het was in ieder
.geval ^cen zwenking naar rechts, zo
voegde de redactie er veelbeteke
nend aan toe. Als hier de diepere
oorzaak van het geval van der Weij
den ligt, "kan dat niet anders dan als
een reclame voor hem aangemerkt
worden.
Velen zal het. bekend zijn, dat de
heer van der Weijden persoonlijke
óffers heeft gebracht om zijn taak in
de "Staten-Generaal te kunnen blij
ven vervullen. Zo heeft hij b.v. in
1946 er van afgezien om naar het
ambt van burgemeester van Alke
made te solliciteren. In diezelfde tijd
kon dè heer van der Weijden zitting
nemen in het college van Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland, een
functie, die lucratief mag heten in
vergelijking met zijn 2de kamerlid
maatschap. Als wij weten dat hij dit
laatste geweigerd heeft op verlangen
der K.V.P. zelf, is het dan geen
schandaal dat hij door diezelfde
K.V.P. zo behandeld wordt? M.i. mo
gen wij blij zijn dat, ondanks dit ge
beuren. de heer van der Weijden
tóch nog bereid is, een eventueel ka
merlidmaatschap te aanvaarden. Deze
béreidheid zal wel daaruit -voort-
4°eien, dat -cle heer van der Weij-
ctéft "overtuigd is men leest dit
tróuwens ook dagelijks dat hij een
kiezerscorps achter zich heeft, waar
hij. op rekenen kan.
Wij zouden hier nog lang en breed
ovér kunnen schrijven en praten.
Het feit ligt er. Wat staat ons nu te
doen? A.s. Zondag is het groslijst-
stemmen. Indien alle stemgerechtig
den de heer van der Weijden stem
men, dan kan deze nog op een ver
kiesbare plaats komen, b.v. op de
plaats, waar vroeger Pater de Beau
fort stond 2). Men dient echter goed
te weten, hoe men stemmen moet,
aangezien meerdere hokjes ingevuld
moeten worden. Steekt derhalve uw
licht eens op bij het actie-comité
van der Weijden of bij de mensen,
die hierover zijn ingelicht. Uw stem
zal dan niet verloren gaan.
J. S. WAGENAAR.
Roelof arendsveen, 4 Mei 1948.
voren wil brengen is dit: door de
heer Van der Weijden niet te advise
ren als zittend lid der Kamer, heeft
de Verkiezingsraad aan bijna alle
.plattelandskiezers een klap in het
gezicht-gegeven.- De heer v. d. Weij
den was van alle candidaten in onze
kieskring het meest gesteld, heeft bo
vendien al 15 jaar zitting tot aller
tevredenheid, en dit had voor de
Verkiezingsraad een bewijs moeten
zijn, dat genoemd lid in hoge mate
het vertrouwen had en heeft der kie
zers en kiezeressen, en Ve'rtrouwen is
een zeer belangrijk iets, vooral voor
een Kamerlid, maar ook voor de K.
V.P.. Door nu een duidelijk uitge
sproken en ook reeds bekend zijnde
wens van alle agrarische en ook zeer
ele andere leden der KVP in Noord
en Zuid-Holland botweg te negeren,
berokkend de Verkiezingsraad aan
de K.V.P. grote schade, omdat het
vertrouwen, dat de eenvoudige en
trouwe plattelands kiezers, leden der
K.V.P., in de leiding der partij altijd
hebben gehad ernstig wordtgetrof
fen.
Het is voor het Hollandse platte
land al een verlies, dat de heer
Loerakker bij de vorige verkiezing
al is vervangen door éen niet agra
rische arbeidsvertegenwoordiger, of
schoon ik niet de bedoeling heb iets
op de heer Steinmetz af te dingen.
De héér Groen heeft men ook al
eens geprobeerd te drukken, maar
dat hebben de kiezers toen ook niet
genomen, en nu is het de beurt aan
v. d. Weijden.
Maar deze keer mag en zal het
ook niet lukken. Dit nemen wij niet.
Wij zijn er altijd groot op gegaan,
dat wij in de heren Groen en Van
ZEVENJARIG MEISJE ONTVOERD
Dinsdagmiddag om 4 uur is in Den
Haag, vermoedelijk door de gewe
zen pleegmoeder, mej. Hoogdalen uit
Heerlen, de zevenjarige Rebecca
Meljado ontvoerd. Het signalement
van het meisje, dat door bemiddeling
van de commissie-Oorlogspleegkin
deren te Amsterdam in een pleegge
zin in Dgn Haag was ondergebracht,
luidt:één meter lang, lichtbruin
haar, grote, grijs-blauwe ogen, rech
teroog licht ontstoken. Het kind ging
gêkléed in een groen gebreid jurkje
en een bruine mantel. De chef van
het bureau Kinderpolitie in Den
Haag verzoekt opsporing, aanhou
ding eri terügbrenging.
4) Op al deze punten zullen wij
niet ingaan. Alléén dit: dat het pro
gram van de K.V.P. (of dat van de
2de Kamerfractie of dat van de door
die fractie gesteunde regering?) rood
is, is een bewering, die de geachte in
zender o.i. niet bewijzen kan. Indien
dit zo ware, zou zeker de huidige
vertegenwoordiging der K.V.P. in de
volksvertegenwoordiging, in haar ge
heel beschouwd, het vertrouwen der
katholieken niet meer verdienen!
Red.
3) Om. misverstand te voorkomen,
zij er op gewezen, dat men op het
stembiljet geen rangorde kan toe
kennen. Wie dus de heer v. d. Weij
den wil stemmen als candidaat-ka
merlid, moet invullen het hokje voor
die naam en eveneens- een hokje
voor de namen van drie andere can
didaten. Zie ook wat wij elders hier
over mededelen. Red.
Rijpwetering, 5 Mei 1948.
Mijnheer de Redacteur,
Naar aanleiding van het Politiek
advies in de Kieskring Leiden enz
van de K. V. P. verzoekt ondergete
kende beleefd opname van het vol
gende:
De Verkiezingsraad van de K.V.P.
heeft gemeend voor de heer M. P. v.
d. Weyden geen verkiesbare plaats
te moeten adviseren. Een van de re
denen is misschien gelegen in de 2
kwaliteitszetels, die onze kieskring
af moest staan, waardoor plaatsge
brek is ontstaan. M.i. had de 2e kwa
liteitzetel ook nooit moeten worden
geaccepteerd door het bestuur van de
Kring. Al is dit echter een van de
redenen geweest, dan begrijpen wij,
land- en tuinbouwers, nog niet,
waarom de heer v. d. Weyden dan
juist naar onderen moest. Hier wil ik
echter niet verder op ingaan. Het
feit, dat aldus is gehandeld is zeker
een miskenning voor dit alleszins
bekwame en ijverige lid der volks
vertegenwoordiging en hij heeft daar
ó.i. zelf niet de minste aanleiding
toe gegeven, integendeel, maar dat is
hier al meer betoogd en daar is
iedereen wel van overtuigd vooral op
het platteland.
Wat ondergetekende echter naar
WEERSVERWACHTING
DROOG WEER.
Droog weer met weinig be:
wolking en zwakke tot matige
geveer dezelfde temperatuur als
wind tussen Noord en Oost. On-
vandaag.
der Weijden twee afgevaardigden
hadden in de volksvertegenwoordi
ging, die als bij uitstek geschikt wa
ren om onze belangen ter bevoegder
plaatsen te bepleiten (en 't is nodig)
en deze hebben het vertrouwen, dat
wij hen hebben geschonken zich al
leszins waardig getoond.
Ondergetekende doet een drin
gend beroep op alle^plattelandkiezers
en kiezeressen in Noord- ei^ Zuid-Hol
land, arbeiders, boeren en tuinders
zowel als middenstanders, om op
Zondag 9* Mei a.s. alle als één man
hiertoe mede te werken door het hok
je voor de naam Van der Weyden
in ieder geval zwart of rood te ma
ken. Om zodoende de fout, die de
Verkiezingsraad (die ongetwijfeld
uit alle zeer algemeen ontwikkelde
mensen bestaat) heeft gemaakt, te
corrigeren.
J. P. v. d. POEL Gzn.
VOLOP
H. G. v. Luijken, Breestraat 97
Het bezoek van H.M. de Koningin
aan de- Leidse Universiteit ter gele
genheid van- de heropening op 17
Sept. 1945 achtte prof. dr. H. van de
Waal, directeur van het Prentenka
binet alhier, een uitgezochte gelegen
heid tot het organiseren van een ten
toonstelling van door Nederlandse
kunstenaars vervaardigde prenten
van Oranjevorsten. Dat aan dit voor
nemen indei*tijd geen gevolg werd
gegeven, vond zijn oorzaak in de
„ontdekking", die men deed bij het
verzamelen van materiaal voor zulk
een expositie: het type prent, waar
op men het oog had, was nimmer
ervaardigd van de thans regerende
Oranje vórstin!
Was het in vorige eeuwen traditie,
dat de beste Nederlandse prentkun-
senaars mede in opdracht van het
Hof zich kweten van de eervolle taak
tot" vervaardiging van-min of meer
officiële" afbeeldingen; tegen het
einde "van de vorige- eeuw stierf de^e
goede gewoonte allengs uit. Daardoor
is er in zekere zin een gebrek ont
staan aan waardige afbeeldingen van
Koningin Wilhelmiïia,- aangezien fo-
tols iiiet iiï:ólle opzichten -de verdien-
stenvan een getekend eri"symbolisch
verrijkt portret kunnen bezitten. Wie
zich 'de in aesthetisch opzicht nauwe
lijks verantwoorde afbeeldingen voor
ogen haalt, die bij.festiviteiten vooral
na de oorlog als'b.v. etalagestuk of
onderdeel van versiering gebruikt
worden, zal zich bewust worden dat
hier van een gemis sprake is, dat niet
slechts de prentkunst zelve gevoelt,
doch eigenlijk ook ons volk als ge
heel.
Op grond van deze bewustwording
werden stappen ondernomen in de
richting van het herstel dier oude
traditie, en door het gereedkomen
van de gravure door mevr. E. Riets-
maValenca, uitgegeven door het
Leids Universiteitsfonds, is men
daarin in eerste instantie reeds ver
dienstelijk geslaagd.
Tevens werd door de voltooiing
van dieze gravure voorzien in de la
cune, die indertijd de verwezenlij
king van de voorgenomen expositie
van prenten van Oranjevorsten ver
hinderde, zodat prof. Van de Waal
alsnog materiaal van deze aard bij
eenbracht in een tentoonstelling, die
morgen zonder officieel vertoon in
het Prentenkabinet in de Kloksteeg
wordt opengesteld en te bezichtigen
zal zijn tot 1 Augustus a.s.
Prof. Van de Waal zette ons dezer
dagen bij een bezoek aan de expo
sitie uiteen, dat het bijeengebrachte
materiaal voornamelijk beoogt aan
de kleine kring van Nederlandse
prentkunstenaars vergelijkend stu
diemateriaal" te verschaffen in de
wijze, waarop men 'in vroeger tijden
de moeilijke opgave van het schep
pen van een representatief Vorsten-
portret oploste. Zulk een prent im
mers stelt bijzondere eisen aan
waardigheid, symbolische entourage,
eisen, die ook thans nog hun geldig
heid bezitten maar door de gewijzig
de omstandigheden om een andere
oplossing vragen. Het vinden van de
juiste stijl van zulkeen portret,
vroeger door de regelmaat van op
drachten een gegroeide en levende,
verfijnde stijl, is wel een van de
zwaarste taken, waarvoor de huidige
prentkunstenaars zich gesteld zien,
wanneer, naar prof. Vs d. Waal hoop
te, aan de vergeten traditie weer
nieuw leven wordt ingeblazen. De
natuurlijke ontwikkeling dier stijl is
afgebroken, en de thans vereiste
moet van de grond af opnieuw
den opgebouwd.
'Prof. Van de Waal wees ons op de
mogelijkheid, dat het Leids Univer-
siteits Fonds of eventueel andere in
stellingen of de kunstenaars per
soonlijk in de toekomst ook van de
'overige leden van het Koninklijk
Huis dergelijke officiële afbeeldin
gen zou kunnen vervaardigen, opdat
daarmede de oude traditie geheel
wordt hersteld.
Behoudens deze afdeeldingen van
Prentenkabinet, het Oranja Nassau
Museum en particuliere verzamelin
gen. Een van de waardevolste stuk
ken is een juist uit Engeland door de
Nederlandse kunsthandel aangekocht
prentje op perkament, ter ene zijde
afbeeldend Willem van Oranje, ter
andere zijde Prins Philips Willem,
vervaardigd door Goltzius. Het be
staan van dit zeer fraaie stuk is eerst
kort geleden bekend geworden.
De expositie werd gearrangeerd on
der toezicht van de conservator van
het Prentenkabinet, de heer K. G.
Boon. Zij biedt behalve aan de kleine
kring van ingewijde prentkunste
naars ook aan een groter publiek van
belangstellenden een interessant
'overzicht van de Nederlandse prent
kunst op dit speciale terrein.
BEZOEKEN VAN H. *1. DE
KONINGIN AAN LEIDEN EN
OMSTREKEN.
Ter gelegenheid van de a.s. her
denkingsfeesten hoopt het Comité
Regeringsjubileum in „De Laken
hal" een tentoonstelling in te richten
van foto's van de verschillende be
zoeken, welke H.-M. de Koningin ge
durende Haar regering "aan Leiden
en omstreken bracht. Het comité doet
een beroep op allen, die beschikken
over dergelijke foto's. In het bijzonder
bestaat behoefte aan. foto's van vóór
1925. Men kan zich wenden tot de
directeur van „De Lakenhal", de heer
E. Pelinck.
HET BLOEMENFEEST.
Hedenavond, kwart over zeven, zal
de heer A. Galjaard, chef van de af
deling Plantsoenen, via de derde lijn
van het gemeentelijk radio-distribu
tienet, een toespraak houden, waarin
hij uitvoerige mededelingen zal doen
over het hier ter stede in het raam
van de jubileumfeesten te houden
bloemenfeest.
MONTESSORI ONDERWIJS.
Vanmorgen is in de Zusterschool,
Haarlemmerstraat, de tweede Mon-
tessori-klas voor het kleuter-onder
wijs geopend. Officieei, in tegen
woordigheid van vele leden van het
bestuur, de moeder-overste en en
kele genodigden. De kinderen gaven
'n demonstratie, die 't mag zonder
overdrijving gezegd aller bewon
dering wekte. Het was alleraardigst
om te zien, hoe kleuters een samen
spraak hielden, spelltjes en reidan
sen uitvoerden, keurig op de maat
der muziek.
Zowel de voorzitter van het school
bestuur rector F. A. M. Bernefeld
als pastoor Smitz, uitten hun
waardering voor het werk van
Zuster Verona en haar medehelp
sters, en hun blijdschap over wat ook
op dit terrein van het katholiek on
derwijs wordt gepraesteerd.
METAALBEWERKERSBOND
„ST. ELOY"
De leden van bovengenoemde
bond worden er aan herinnerd, dat
op Maandag 10 Mei a.s. 's avonds
om 8 uur in het gebouw van Chr.
Soc. Belangen, Oude Singel 236, een
ledenvergadering wordt gehouden.
Het gaat over het opstellen van een
nieuwe C.A.O. Grot Metaal
Op deze vergadering zal ook een
verloting plaats hebben voor 'n gra
tis retraite te Noordwijkerhout, wel
ke zal gehouden worden in Juni a.s.
De regeling van het Klein Metaa1,
(electrotechnische, centrale verwar
ming, metaalbewerkingsbedrijf, lood
gieters en fittersbedrijf) zal op de
ledenvergadering uitgereikt worden.
Door de leden, die niet aanwezig
kunnen zijn op de vergadering, kan
deze worden afgehaald bij J. P. Prins
secr. Waldeck-Pyrmontstraat 35 Lei
den.
R. K. Bond van Werkmeesters,.
Kring Leiden.
Zoals reeds gemeld, zal de Dag
van de Arbéid worden gehouden op
Zondag 9 Mei a.s. Wij nodigen onze
leden uit tot het bijwonen van de
-Koningin Wilhelmina behelst het ten-1 werktuiginzegening, des middags ',te
toongestelde materiaal een rijke col
lectie prenten uit vroegere eeuwen,
ten dele in het bezit van het Prenten
kabinet .zelve, deels ia bruikleen af
gestaan door H.M.'de. Koningin uit het
Koninklijk Huisarchief, of in bruik
leen verkregen van het Amsterdams
4 uur in de Dekenale Kerk, O. L. Vr.
Hemelvaart en St. Jozef, Heeren
singel. Ons vaandel zal daar op het
altaar prijken, Wij vertrouwen op
aller opkomst, laat ons in deze als
leiding gevend een voorbeeld stellen.
Het Bestuur. -
