S)e£eldte,(2owïaMt
Militair apparaat voor de
W.-Europese Unie
Korte wapenstilstand aan
Jaffa-front
Duitser verdacht van moord
te Naaldwijk
De wolvin van Rome en haar
zoogkinderen
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WILMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 36 APRIL 1948
39ste JAARGANG
Belangrijke dag
voor
West-Europese Unie
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. wn f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
V Bij het elide
Iiidië-debat
DE Tweede Kamer heeft aanvaard
de Grondwetswijziging, welke, zo
als bekend, bedoelt, de voorbereiding
en vestiging ener nieuwe rechtsorde
voor het Koninkrijk volgens de Ko-
r.inklijke rede van 7 Mei 1942 grond
wettelijk mogelijk té maken; en het
instituut van Staats-secretarissen j in
te voeren.
Dat was het elfde Indië-debat in de
beide Kamers der Volksvertegen
woordiging! En nognóg is er een,
werkelijk ontstellende, vertroebeling
in de begrippen, waardoor men langs
elkander heenpraat; waardoor de een
met hetzelfde woord iets anders be
doeld of schijnt te bedoelen dan de
ander.
De overzichtschrijver van de „Maas
bode" schreef gisteravond:
„Prof. Romme die na de „duidelij
ke en puntige uiteenzetting van dr.
De Kort" het 'een en ander uit de
discussie had opgevangen, waarover
een enkele opmerking niet mocht
ontbreken, becritiseerde allereerst
op zijn beurt het standpunt des he
ren Meyerink, dat nog aan de
éthisch-koloniale politiek vastzit en
nam dan de kwalificatie van jhr.
Van der Goes inzake de Unie on
der de loupe. Ook volgens hem in
de Unie wel degelijk een staat, een
organisatie, die het hoogste gezag
oefent op het haar toegewezen be
perkt competentieveld. Het alge
meen belang van beide volken te
zamen mag niet worden geofferd
aan het eigen belang van een der
twee.
regeringspartners de sprakverwar-
ring op dit punt nog altijd niet' ge
weken is".
Laten we hopen, dat het hier alleen
spraakverwarring betreft.
Wat nu de Kamer door aanvaar
ding van de gewijzigde Grondwet
aanvaardde is nog niet de vestiging
van de nieuwe rechtsorde zelf; deze
wordt daardoor alleen voorbereid en
mogelijk gemaakt
Door een nieuw-gekozen Tweede
Kamer zullen de nieuwe, op de gewij
zigde grondwet gefundeerde, wetten
moeten worden gemaakt.
Eén ding moeten wij hierbij ho
pen:
Dat de partijen, die dan de rege
ringspartijen zullen vormen, niet zul
len lijden aan „spraakverwarring" op
een zó buitengewoon belangrijk punt
als de voor het Koninkrijk nieuw te
vestigen rechtsorde!
De toekomst van
West-Duitsland
DE BESPREKINGEN, TE LONDEN.
De voltallige bijeenkomst voor de
besprekingen der zes mogendheden
over de toekomst van West-Duits
land is gisteren opnieuw uitgesteld.
De bijeenkomst zou oorspronkelijk
Maandag j.lt hervat zijn.
Ofschoon de besprekingen dus
blijkbaar niet zo erg vlotten, weet
de Londénse correspondent van „De
Volkskrant'' toch mede te delen, dat
welisWaar de economische resulta
ten nog niet groot zijn, maar dat op
politiek gebied snelle voortgang valt
te coristateren. De vergadering
die geen volm'achten heeft-zal de
betrokken regeringen aanraden, te
gen 1 Sept. a.s. een constituerende
vergadering van West-Duitsland bij
een te laten roepen. Daarmede zou
de vorming van een afzonderlijke
West-Duitse staat een feit worden.
De Prinses
verjaart
Vandaag is Prinses Juliana 39 jaar
geworden.
Naar haar, die in de harten van
het Nederlandse volk een steeds gro
tere plaats inneemt, gaan heden on
ze oprechte wensen uit.
God zegene onze sympathieke
Kroonprinses en haar gezin!
In het veilinggebouw te Poeldijk
heeft de symbolische overdracht
plaats gevonden van de groenten
die door de samenwerkende instan
ties aan de Olympische deelnemers
zijn aangeboden. Tijdens de over
dracht door Lt. Kol Schoonenberg
Mortagne aan Lord Burghley, pres.
van het organisatiecomité der Olym
pische Spelen.,
Vandaag wordt beslissende stap gezet
F\E EERSTE BESLISSENDE STAP tot het combineren van de militai-,
re hulpmiddelen wordt vandaag door de ondertekenaars van het
Brusselse pact genomen. Tijdens de militaire^ besprekingen, die de be
langrijkste zijn sinds het einde van de oorlog in Europa, zullen de nfi-
nisters van Oorlog van Frankrijk, Engeland en de Beneluxlanden een
permanente organisatie opzetten, om ingeval van een aanval snel de
fensief en gezamelijk te kunnen optreden.
Verantwoordelijke personen heb
ben verklaard, dat het fundamentele
plan voor de verdediging van West-
Europa ongeveer, hetzelfde zal zijn
als het door Marshall en James For-
restal voorgestelde defensieve blok
voor het Westelijk halfrond.
Het vijfmogendhedenverdrag houdt
een standaardisatie van de wapenen
De ministers, die in gesloten zit
ting bijeen zullen komen, vergaderen
waarschijnlijk niet langer dan één
dag. Of de samenwerking snel en af
doend zal zijn, hangt af van de Ame
rikaanse hulp en de formele waar
borgen voor militaire steun.
D
ONDERDAGAVOND is een order staakt het vuren, die tot Vrijdag
morgen 9 uur zou duren, aan het front van Jaffa van kracht ge
worden. Dit is geschied op voorstel van de Britse districtscommissaris
W. Fukler, die in Jaffa woont. Hij heeft een -vergadering van de Brit
ten en Joden tegen heden bijeenge roepen.
De Engelsen vielen aan
De Britten waren Donderdagmor
gen begonnen met de beloofde te
genaanval tegen de Mansiehwijk van
Jaffa, die Woensdag door de Irgoen
na een slag van vier dagen veroverd
werd, en 'gebruikten hierbij artille
rie en duikvliegtuigen.
Om hun plechtige verklaring, de
Joden niet toe te staan enig deel
van Jaffa te bezetten, na te komen,
hebben de Britten een bataljon Iet-
Se fuseliers ingezet, waardoor het
aantal Britse soldaten in. Jaffa tot
op ongeveer 3000 man gebracht is.
Voor zo ver bekend is, is de Ir
goen vastbesloten te trachten dé
Arabische wijk in handen te hou
den. Donderdagavond waren zij be
zig zich in verdedigingsstellingen in
te graven en nieuwe troepen aan te
voeren.
De radiozender van de Irgoen
heeft Donderdagavond met klem te-
gèngesproken, dat de Joden in het
gebied JaffaTel Aviv om een be
stand hebben verzocht. Zij hadden
slechts aanvaard het vuren tot Vrij
dagochtend 9 uur te staken. De om
roeper verklaarde, dat Donderdag
te Jaffa twee Britse tanks door
Joodse troepen werden beschadigd
en dat de Britse bombardementen
zullen worden gewroken.
De Haganah bericht, dat het Ara
bische legioen uit Transjordanië zijn
aangevallen op de Joodse kolonie te
Gesjer, aan ,de Jordaan, heeft voort
gezet.
De correspondent van de „Daily
Mail" te Jeruzalem meldt, dat Britse
versterkingen uit Malta en Cyprus
naar Palestina onderweg zijn.
Tijdens de nacht werd de in de
Jordaan-vallei gelegen Arabische
stad Beisan door de Joden ingeno
men. De in de buurt van deze stad
gelegen politiepost bevindt zich
thans eveneens in handen der Joden.
PALESTINA-COMMISSIE KON
GEEN CONTACT KRIJGEN.
De Veiligheidsraad heeft gisteren
een zitting met gesloten deuren ge
houden, waarin een bericht van zijn
uit drie leden bestaande commissie
in Palestina werd behandeld, mel
dende dat de commissie er niét in
geslaagd was een ontmoeting tussen
Arabieren en Joden tot stand te
brengen, teneinde over een wapen
stilstand te spreken. Volgens hard
nekkige geruchten, aldus de com
missie, staat een invasie van Arabi
sche legers in Palestina voor de
deur.
De leider van de vooruitgezonden
groep der V-N. in Palestina, Azca-
rate, heeft voor de commissie voor
Palestina te Lake Success verklaard,
dat de verdeling in Palestina thansj
„een feit" was, dat niet meer onge-,
daan was te maken en dat de prac-;
tijk zelfs verder j was gegaan danj
het besluit van de Algemene Ver
gadering der V.N., aangezien ook|
Jeruzalem verdeeld was.
Whitehall-officials hebben ver
klaard, dat militair materiaal ge
zonden zal worden zodra de plan
nen voor een defensieve West Euro
pese alliantie gereed zijn.
Een communistische
wethouder afgetreden
Het communistisch raadslid L. W.
Schmidt te Rotterdam heeft door een
schrijven aan de gemeenteraad, het
geen gistermiddag in de raadszitting
door de voorzitter werd voorgelezen
medegedeeld dat hij bedankt vnor
zijn lidmaatschap van de gemeente
raad. Dit houdt tevens in dat een
vacature is ontstaan in het college
van wethouders.
De voorzitter mr P. J. Oud wilde
hieraan nog een woord van afscheid
toevoegen. „In dit ene jaar v^ji sa
menwerking hebben wü de heer
Schmidt leren kennen als een zeer
sympathieke en aangename persoon.
De beraadslagingen van het college,
waaraan hij deel nam, veerden ge
kenmerkt door een vriendschappelij
ke geest, ondanks het verschil van
gevoelen, dat zich somtijds voordeed
Onze beste wensen vergezellen hem
op zijn verdere levensweg."
Verkiezingsfraude
in Duitsland
Uitgesloten ex-nazi's kregen
stembiljetten
Bij de gemeenteraadsverkiezingen
in Hessen en Beieren is op grote
schaal fraude gepleegd, waardoor een
geweldige aanwas van de beweging,
die bekend staat onder de naam na
tionale democratische partij, is ver
oorzaakt. De Amerikaanse en Duitse
autoriteiten hebben verklaard, dat
de verkiezingsraad van Wiesbaden
waarschijnlijk stembiljetten had uit
gereikt aan duizenden personen die,
omdat zij ex-nazi's zijn, van de ver
kiezingen waren uitgesloten.
De partij heeft 25 procent van het
aantal stemmen en vijftien van de
zestig zetels van de gemeenteraad
van Wiesbaden verworven. Zij had
een grote campagne gevoerd voor na
tionale eenheid, anti- communisme
en rechten voor Duitse „Oorüogshel-
den."
De Duitse autoriteiten zijn thans
'bezig met te onderzoeken of ook in
andere steden van Hessen stembil
jetten onder vroegere nazi's zijn ver
spreid.
Generaal Lucius D. Clay, de Ame
rikaanse gouverneur van Duitsland,
heeft de nieuwe partij een rechtse
„totalitaire'' beweging genoemd, die
„niet de persoonlijke vrijheid in haar
banier voert".
Djokja klaagt
Nederland aan
De Republiek Indonesië heeft te
Lake Success Nederland er Donder
dag van beschuldigd, dat het de po
litieke overeenkomst in Indonesië,
die door bemiddeling van de Ver.
Naties tot stand is gekomen, schendt
De Republiek heeft de Veiligheids
raad verzocht onmiddellijk bijeen te
komen ter bestudering van de toe
stand. Waarschijnlijk heeft de be
schuldiging betrekking op de orde
maatregelen van de Nederlandse
gouverneur van Oost-Java.
De afgelopen» dagen laaide de strijd
tussen Joden en Arabieren fel op.
In bijgaande kaart geven wij een
overzicht van de voornaamste ge
beurtenissen, waaruit wel duidelijk
naar voren komt, dat de Joden zo
wel als de Arabieren van plan zijn
hun aanspraken met geweld te ver
dedigen.
De vermoedelijke dader van de
moord op de Naaldwijkse tuinder is 'n
zekere S., een Duitser, afkomstig uit
Herzogenrath, aldus „Trouw".
Hij is geen onbekende voor de po
litie. Eind Maart werd hij in Herzo
genrath gearresteerd, verdacht van
een inbraak, die hij met twee andere
Duitsers in Kerkrede had gepleegd.
Het drietal werd ter beschikking ge
steld van de Duitse politie, maar we
gens plaatsgebrek in de gevangenis te
Aken werden zij voorlopig vrijgela
ten. Begin April kwam S. weer over
de grens en ging naar Den Haag, waar
hij voor en tijdens de oorlog enige ja
ren had gewoond.
Na de moord kreeg de politie van
Naaldwijk een tip uit de onderwe
reld, dat S. de moord zou hebben ge
pleegd en dat hij naar Zuid-Limburg
was gegaan. De Naaldwijkse politie
waarschuwde haar collega's in Kerk-
rade. Woensdagavond kwam S. inder
daad in Kerkrade aan, samen met de
Hagenaar B. Zij trachtten over de
grens te komen, maar werden aan
gehouden wegens illegale grensover
schrijding én deviezensmokkel. B.
T NATIONALISATIE IN HONGARIJE
Het Hongaarse parlement heeft
gisteren met een grote meerderheid
de eerste wet van de regering op
de nationalisatie van alle bedrijven,
die van 1 Augustus 1946 af meer
dan 100 personen in dienst hadden,
goedgekeurd.
Tijdens de debatten, die anderhal
ve dag hebben geduurd, heeft de
leider der democratische volkspartij,
Barantovicz, geprotesteerd tegen de
nationalisatie der drukkerijen, waar
door, zo zei hij, de gehele oppositie
onder controle van de regering
komt.
Aan zijn verzoek de Hongaarse
Katholieke en Protestantse Kerken
hun drukkerijen terug te schenken,
is geen gevolg gegeven.
De leider van de oppositie waar
schuwde de coalitiepartijen voor de
beroering die onder de boeren en
de ambachtslieden is ontstaan naar
aanleiding van de nationalisaties,
waarvan de omvang 80 van de
Hongaarse industrie wordt er door
getroffen niet overeenstemt met
de desbetreffende geruststellende
regeringsverklaring in Februari j.l.
Radio-Warschau meldt, dat Albert
Foster was gouw-leider 'Y
van Danzig, door een gerechtshof te
Warschau ter dood is veroordeeld
wegens misdaden tegen de mensheid
en de vrede.
Foster was gouw-leider van '939 tot
de verovering van Danzig door de
Sowjet-troepen in 1945. Dertig tot
veertigduizend personen zijn gestor
ven in de beginperiode van zijn
campagne tijdens de oorlog voor de
uitroeiing van Pa'en en Joden in
Danzig en Pommeren. Op een Sep
tember 1939 proclameerde hij de in
lijving van de voormalige vrije' stad
Danzig in het Duitse Rijk.
beweerde dat hij van plan was, zeke
re familie K. in Kerkrade te bezoe
ken. Hierop werd hij vrijgelaten.
Een der marechaussee's herinnerde
zich ,dat S. werd gezocht wegens in
braak. Hij waarschuwde de gemeen
tepolitie. Deze arresteerde S. als ver
dacht van de moord te Naaldwijk. Te
vens werd een bezoek gebracht aan
de familie K., waar B- werd aange
troffen. Hij werd eveneens gearres
teerd .omdat hij vermoedelijk de me.
deplichtige in deze affaire is. Beide
mannen zijn thans te Naaldwijk in
arrest gesteld.
In verband met de moord is in Den
Haag een vermoedlijk tweede mede
plichtige gearresteerd, zodat zich
thans drie verdachten in arrest be
vinden.
Comité Rijkseenheid
vraagt strafvervolging
van ministers
AANKLACHT VAN OUD-MINISTER
GERBRANDY
Bij de Tweede Kamer is een adres
binnengekomen van mr. P. S. Ger-
brandy en acht anderen, houdende
verzoek, de Procureur-Generaal bij
de Hoge Raad der Nederlanden op
dracht te geven, een vervolging in te
stellen tegen die leden van het hui
dige Kabinet, zomede tegen sommi
gen hunner ambtsvoorgangers, die
zich huns (d.i. Gerbrandy c.s.) in
ziens hebben schuldig gemaakt aan
overtreding van art. 79, lid 3. der
Grondwet en van art. 355 sub 3 van
het Wetboek van Strafrecht.
(Hierbij zij aangetekend, dat het
derde lid van art. 79 der Grondwet
luidt: „De ministers zorgen voor de
uitvoering der Grondwet en der an
dere wetten .voor zover die van de
Kroon afhangt".)
Art. 355 sub 3 van het W. v. S. be
dreigt met gevangenisstraf van ten
hoogste 3 jaren de hoofden van mi
nisteriële departementen, die beschik
kingen nemen of bevelen of bestaan
de beschikkingen of 'bevelen handha
ven, wetende dat daardoor de Grond
wet of andere wetten of algemene
maatregelen van inwendig bestuur
van de Staat of van zijn koloniën of
bezittingen in andere werelddelen
worden geschonden.
De Procureur-Generaal bij de Ho
ge Raad is alleen gebonden bepaalde
personen te vervolgen indien dit hem
wordt opgedragen door de wet of een
Kop. Besluit. Red. A.N.P.).
Het adres is behalve door prof.
Gerbrandy ondertekend door oud-mi
nister Ch. J. I. M. Weiter, generaal
ffc J. Winkelman, prof. dr. C. Gérret-
son, dr. J. W. Meyer Ranneft, dr. U.
K. H. Feuilletau de Bruyn, prof. "dr.
J. Coops, mej. J. E. van Ravesteyn
en W. van Hartingsveld.
fëMefi uit Rome
Romulus heeft het van Remus gewonnen
DE MAN, DIE REISVERHALEN
DOET, is de pest in ieder gezel-
chap. Deze uitspraak van een be
roemdheid, wiens naam jne, ondanks
beroemdheid, is ontschoten, zet
ten we voorop bij enké'e nabetrach
tingen over een reis naar Rome, hals-
over-kop ondernomen ter weergave
van een te verwachten verkiezings-
rel in Italië.
Deze reis is in zoverre geen suc
ces geweest, dat over de verkiezing
in het land van de zonneschijn nog
minder te vertellen viel, dan over
soortgelijke gebeurtenissen in het
land van modder, mist en regen.
De Romeinse wolvin, het zinnebeeld
der Eeuwige Stad, heeft haar Romu
lus en haar Remus kalm verkiezings
propaganda laten zingen en langs
muren en op straten weer laten uit
spuwen, zonder de feil® tanden te
laten blikkeren.
In zekere zin is het een teleurstel
ling moedig een kooi binnen te stap
pen, in de veronderstelling er een
wilde wolf te vinden, terwijl het
blijkt een schaap te zijn. Misschien
een wolf in schaaps-vacht wie
weet 't? maar voor 't oog en voor
't ogenblik in ieder geval een zeer
tam en mak dier.
Van journalistiek standpunt ge
zien, mag dat een teleurstelling zijn
geweest (evenals de trage, onregel
matige bestelling van de luchtpost),
wij willen nochtans eerlijk beken
nen, dat we liever met een schaap
dan met een wolf te doen hebben.
Italiaanse verkiezingen een keer
punt in de wereldgeschiedenis zou
den zijn geweest, als de- vaan naar
het Oosten was gedraaid en het dat
niet meer is, nu de windrichting
West, de overhand heeft gekregen.
Was op het verkeersbord een rood
lampje aangegloeid, dan zou het tot
botsingen en aanrijdingen zijn geko
men, maar nu het groene licht
brandt, gaat het verkeer zijn gewone
gang. Zelfs in Rome, dat om even
van de beeldspraak in de technische
toepassing af te glijden ongeveer
het vermakelijk aanzien heeft van
een kermistent met auto-skooters,
waar alles kris-kras met razend tem
po door elkaar rent, zonder dat er
ooit een ongeluk gebeurt.
Er staan op de allerdrukste knoop
punten wel verkeersagenten in
chique grijze uniformen, die bij tijd
en wijle in heftige toespraken tegen
verkeersstremmers uitvallen (o.a. te
gen een van mijn collega's, die geen
Italiaans verstond en maar een rouw
moedig gezicht trok, zonder te be
grijpen wat hij misdeed), doch ove
rigens rijdt en rost het maar aan,
heuvel op en met gierende remmen
heuvel af; een zwerm dure en aller
duurste auto's, propvolle autobussen
en, wat men in Italië noemt, filobus-
sen (trolley-bussen), geëscorteerd
door een groot getal motors, liefst
met de knalpot open, gemotoriseerde
fietsen en een licht-grijze soort ge
motoriseerde auto-peds, die wij in
ons land niet kunnen betalen we
gens de deviezen', maai-, hoe 't ook
zit, deviezen of geen deviezen, in
Italië ziet men ze bij de vleet.
glippen we weer in de politiek
terug wanneer twee verkeersagen
ten precies de tegengestelde richting
aanwijzingen geven, maar zelfs dan
dat heeft de ervaring geleerd
blijven op de skooter-baan van de
Italiaanse politiek hevige botsingen
uit. Zelfs toen de Democrazia Chris
tiana de klinkende zegepraal had be
haald, was er geen overwinningsroes
in de stad Rome, geen heibel en geen
rumoer. Toen minister-president De
Gasperi na het bekend worden van
de officiële uitslag der verkiezingen
op een balconnetje aan het nauwe
Corso een balcon zo hoog, dat eep
zwaluwnest leek een uiterst kalme
en weinig-zeggende toespraak hield,
galmden ver luide toejuichingen uit
de opeengepakte en door regimenten
carabinieri en soldaten in bedwang
gehouden menigte (we hebben daar
over uitvoerig geschreven, maar die
brief zwerft nog ergens rond!), maar
daar was het ook mee gedaan.
IJOE HET ZOU ZIJN GEGAAN.
ais de verkiezing verkeerd had
uitgepakt, is niet moeilijk te voor
spellen. Signor Togliatti had in een
sierlijke en fijnzinnige rede, die hij,
nota bene, ten aanschouwe van de
kathedraal van St. Jan van Latera-
nen had gehouden, vertelt, dat hij
alvast een dubbele rij spijkers onder
zijn schoenen had laten zetten om
signor De Gasperi des te gevoeliger
een trap onder zeker lichaamsdeel te
kunnen geven. Op welke uitlating
een Romeins blad na de verkiezing
antwoordde: dat het maar goed was,
dat signor Togliatti spijkers onder
zijn zolen had laten slaan, omdat hij
nog zo'n verre wandeling moest ma
ken
Wat bij die acclamatie van'signor
De Gasperi in zijn zwaluwnestje op-
vie*!, was de gedisciplineerde manier,
waarop het Italiaanse volk juicht.
Dat is een erfstuk van Mussolini.
Toen schreeuwde het uit den treure
in massale cadans: „Duce!, duce
nu had het „De Gaspari, de Gaspari!"
moeten zijn. Maar deze naam ligt niet
gemakkelijk op de tong, en dus werd
het „Scelba, Scelba!" de wakkere
en blijkbaar zeer populaire minister
van Binnenlandse Zaken. Voor mi
nister De Gasperi was het wel wat
sneu, dat men in spreekkoor Scelba,
Scelba! bleef roepen tot de heer
Scelba ook zijn hoofd over het zwa
luw-nest uitstak. Daarmee was de
pret uit en viel de Romeinse wolvin
in slaap. Romulus had het van Re
mus gewpnnen. L. R.
£en. CccPiAe-ttjz...
Het ongeluk is dikwijls de weg
door het geluk ingeslagen om ons te
bereiken.
