S)e £cid6eSoti^mt
Transjordanië verklaart
Joden de oorlog
OORLOG
"IN PALESTINA
Arabisch legioen valt
Palestina binnen
DE STAD JERICHO BEZET
Verkiezingen
in Duitsland
Consequentie
van de nederlaag
Koreaanse onlusten in Japan
BRIEF UIT ROME
DINSDAG 27 APRIL 1948
39ste JAARGANG
No. 11375
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WILMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32» Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w.» f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
FJE REGERING van Transjordanië heeft gisteravond de oorlog ver-
klaard aan het Zionisme. Het Arabische legioen van koning Abdoella
heeft de Palestijnse grenzen overschreden en de stad Jericho bezet. De
aanval vloeit voort uit de op 24 April genomen besluiten van de Arabische
Liga.
Op die conferentie te Amman, in Transjordanië is besloten:
1. Koning Abdoella, wiens land geen lid is van de Uno, zal aan het hoofd
van zijn legioen, het beste Arabische leger, onmiddellijk het Heilige Land
binnenvallen.
2. De Arabieren zullen de olietoevoer door de pijpleiding van Irak naar
de raffinaderij te Haifa, de strategische havenstad die op het ogenblik,
op de haveninstalalties na, in handen van de Joden is, stopzetten.
Ook het tweede besluit is inmiddels uitgevoerd en geen druppel olie
vloeit meer door de buizen. De raffinaderij voorziet in bijna 90 pet. van
de behoeften van het Midden-Oosten.
De legers van Syrië, de Libanon en Irak zijn met het legioen van koning
Abdoella overeengekomen, dat er op drie fronten een aanval zal worden
ingezet, zodat er in totaal 40.000 Arabieren tegelijkertijd de Palestijnse
grenzen zullen overstromen. Verder nieuws over troepenbewegingen ont
breekt.
Maatregelen ten
behoeve van Jeruzalem
De Uno blijkt ondertussen te heb
ben begrepen, dat er iets moet wor
den gedaan en in een buitengewoon
korte vergadering is bésloten dat er
onmiddellijk maatregelen zullen wor
den genomen om Jeruzalem en zijn
inwoners te beschermen. Wanneer
zowel de froden als de Arabieren het
erover eens kunnen worden, dat er
in de Heilige Stad niet zal worden
gevochten, kan het plan slagen. Voor
de handhaving van de orde is er een
internationale politiemacht nodig,
welke volgens het Franse voorstel
zal worden gerecruteerd uit de po
litie van verscheidene landen.
Aan de kust van de Middellandse
Zee woedt de strijd voort. Troepen
van de Haganah hebben een nieuwe
aanval ontketend, ditmaal op de ha
venstad Acre, waar verbitterd wordt
gevochten. De Joden rukten op on
der dekking van zwaar artillerievuur,
maar de Engelse bezetting van de
stad beantwoordde het vuur en de
troepen van de Haganah trokken
zich terug.
De aanval van de Irgoen op Jaffa
is gisteren afgebroken, maar werd
enige uren later hervat, hoewel de
Haganah, het officiële leger van de
Joden, order had gegeven om het
offensief te staken. Maar de succes
sen van de Irgoen zijn zeer gering
en de Arabische tegenstand wordt
zwaarder.
23.000 DUITSE KRIJGS
GEVANGENEN BLIJVEN NOG
IN ENGELAND.
De secretaris van de Duitse Chris
telijke Jongemannen Vereniging, Ge-
dat, heeft op een persconferentie te
Kassei medegedeeld, dat de Engel
se regering wegens het gebrek aan
arbeidskrachten in de landbouw, met
23.000 Duitse krijgsgevangenen een
contract heeft afgesloten, welks ter
mijn voorshands tot het einde van
dit jaar loopt. Zij zullen voortaan be
schouwd worden als buitenlandse
burgers.' Het wordt in Duitsland be
treurd, dat de Britse regering toe
liet, dat ook huisvaders onder deze
krijgsgevangenen zijn, hun afwezig
heid uit Duitsland verhoogt de ver
warring in de gezinnen steeds meer.
538 DOODVONNISSEN IN BELGIë.
In antwoord op een vraag van de
liberale afgevaardigde Hilaire La-
haye, heeft de sociaal-christelijke Mi
nister van Justitie Paul Struye, me
degedeeld, dat het aantal doodvonnis
sen in België, tot aan 31 Maart 1948
uitgesproken door het Militaire Ge
recht op grond van inbreuk tegen
de veiligheid van de Staat, in totaal
938 bedraagt.
Militaire Rechtbank te Brussel 516
Militaire Rechtbank te Antwerpen J 8
Militaire Rechtbank te Gent 138
Militaire Rechtbank te Luik 206
Sinds Maart 1947 zijn in België 142
doodvonnissen ingevolge een ver
zoek om gratie omgezet in levens
lange gevangenisstraf, terwijl in 62
gevallen het gratieverzoek werd ver
worpen en het vonnis voltrokken.
COMMUNISTEN
VERLIEZEN TERREIN
De uitslagen van de gemeente
raadsverkiezingen in de staten Hes
sen en Beieren, in de Amerikaanse
zóne, tonen aan, dat de communis
ten in West Duitsland bezig zijn ter
rein te verliezen. Zij komen op de
vierde plaats. Het sterkst zijn de so
ciaal-democraten, dan volgt de chris-
telijg-democratische unie. De Jibe-
raa1-democraten bezetten de derde
plaats
Onmiddellijk op de communisten
volgen de nationaal-democraten. Hun
partij geniet de voortdurende aan
dacht van de Amerikaanse autori
teiten, die van mening zijn, dat de
politieke lijn welke door de natio
naal-democraten wordt gevolgd, ver
dacht veel lijikt op die van Goebbels.
De Amerikanen, onderzoeken nu
wat er waar is van de beschuldigin
gen, dat de nationaal-democraten bij
hun verkiezingsstrijd gebruik hebben
gemaakt van verkapte nazi-methoden
Het succes van de partij is aanzien
lijk groter geweest, dan men had ver
wacht. De miihtaire autoriteiten
schijnen op het punt te hebben ge
staan om haar verkiezingstaktiek te
verbieden, maar eventuele maatre
gelen zijn uitgesteld tot na de ver
kiezingen.
De partij, die- toestemming- heeft
verzocht om in alle vier de zones
van Duitsland actie te voeren, wordt,
geleid door de 71-jarige Heinrich
Karl Leitgens, die in 1932 aan het
hoofd stond van de burger- en boe
renbondpartij, die de eerste onaf
hankelijke politieke groepering was,
welke de partij van Hitier goed
keurde. Onder zijn aanhangers telt
hij duizenden „kleine nazi's, die on
langs uit interneringskampen zijn
ontslagen.
De nationaa»1 -democraten zijn ge
kant tegen iedere vorm van socialisa
tie en voorstander van de beginselen
van de particuliere handelsonder
nemingen.
De communisten hebben veel van
de steun, die zij het vorige jaar nog
bezaten, verloren. In hun nederlaag
weerspiegelt zich de ontevredenheid
van de Duitsers over de Russische
politiek in de Oostelijke zóne.
In Hessen kregen zij 142.478 van
de 2.034.955 geldige stemmen. Dat
is 7.9 procent, een jaar geleden be
haalden ze bijna tien procent.
NENNI TREEDT ALS LEIDER AF.
Socialistische kringen in Rome
hebben verklaard, dat Pietro Nenni,
leider van de linkse Italiaanse so
cialisten, die samen met de commu
nisten aan de verkiezingen deelna
men, als hoofdbestuurslid is afgetre
den. Hij zou ook zijn functie van
hoofdredacteur van het socialistische
partijblad „Avanti"- hebben opgege
ven.
Basso, secretaris van de partij,
heeft de ontslagaanvrage voor zich
liggen, doch zou op een geschikt
moment wachten om haar te publi
ceren.
Romita, de leider van een aparte
groep linkse socialisten, heeft on
middellijk een buitengewoon natio
naal partijcongres geëist.
Romita heeft verklaard, dat hy
het samengaan van de links-socialis
ten met de communisten in het volks
front „een vergissing" achtte.
Volgens het onafhankelijke Ro
meinse blad Messagero zal presi
dent de Nicola Donderdag aan de
Gasperi mededelen of hij bereid is,
zich voor een nieuwe ambtsperiode
tot hoofd van de staat te laten kie
zen.
Daar de christen-democraten zo
wel in de Kamer als in de Senaat de
grootste partij vormen, is het vrijwel
zeker, dat de Gasperi wederom pre
mier zal worden. Het nieuwe parle
ment komt op 8 Mei bijeen. De on
der communistische leiding staande
Kamer van Arbeid houdt zich op het
ogenblik bezig met de mogelijkheid
van een algemene staking. De actie
moet dienen als protest tegen het op
treden van de polite, die Maandag
een onwettige demonstratie van
door communisten aangevoerde par-
tisanen heeft verspreid.
Danktelegram Italiaanse
Christen-Democraten
aan de K.V.P.
In antwoord op de verleden week
door het bestuur van de Katholieke
Volkspartij aan de Christen-Demo
cratische Partij in Italië telegrafiscn
gezonden gelukwensen, heeft de K.V.
P. het volgende danktelgram ont
vangen. Het is ondertekend door
Piccioni, secretaris van de Italiaanse
Christen-Democratische Partij, en
luidt in zijn Nederlandse vertaling:
„Onze levendige dank voor uw ge
lukwensen. Laten wij onze overwin
ning beschouwen als een bijdrage
tot de verdediging van de christelijke
beschaving en een triomf van de
christen-democratische idealen in
West-Europa.
Hartelijk gegroet.
(w.g.) Pioccioni).
Bij de viering van het 25-jarig
huwelijksfeest van het Eng. konings
paar. Op weg naar de St. Pauls Ka
thedraal een close up van het Eng.
koningspaar.
TWEE GEWONDEN BIJ
VERKEERSONGEVAL.
Kort voordat de deelnemers aan de
ronde van Nederland de Simon Ste-
vinkazerne aan de Rijksweg te Ede
gistermiddag passeerden, is aldaar
een ernstig ongeluk gebeurd.
Een langs de weg staande militair
liep plotseling de rijweg op om pam
fletten die uit een in de stoet rij
dende auto geworpen werden op te
rapen. Een uit de richting Arnhem
komenden motorijder, F. G. R., uit
Utrecht, reed de militair aan. De ge
volgen waren verschrikkelijk. De
torrijder werd tegen de grond gewor
pen en schoof met zijn gezicht en
kele meters over de weg. Hevig bloe
dend werd hij opgenomen en met een
militaire Rode-Kruisauto naar het St.
Elisabeth Gasthuis te Arnhem ver
voerd. De militair liep een gebroken
been en zeer ernstige hoofdwonden
op.
VOOR HET EERST sinds de bezet ting van Japan hebben de Ameri
kanen met gewekl de orde moeten herstelen in de Japanse steden
Kobeen Osaka door hun krachtdadig optreden een einde gemaakt aan
hevige gevechen tussen Koréanen en Japanse politie-agenten. Meer dan
negenhonderd Koreanen zijn gearresteerd. Verscheidene tientallen per
sonen zijn bij de onlusten gewond. De relletjes zijn begonnen, toen vijf
tienduizend in Japan wonende Koreanen het bureau van de Japanse gou
verneur te Kobe bestonwden en deze dwongen de school weer te openen.
De Koreaanse scholen in Japan
zijn namelijk op regerinsbevel geslo
ten, omdat zij zich niet hielden aan
de onderwijswetten over het gebruik
van Japanse Iceruoeken Zij zouden
communistisch»1 propaganda voeren.
De regering heelt daarop zeventig
Koreaanse leiders gearresteerd, die
'ater bij nieuwe onlusten onder
dwang weer werden vrijgelaten.
Luitenant-generaal Eichelberger,
commandant van het Amerikaanse
achtste leger, heeft toen bevel tot
arrestatie van de leiders gegeven.
De meeste opstandige Koreanen
zijn lid van de communistische Ko
reaanse liga, die zich verzet tegen
de verkiezingen, welke voor de Aime-
rigaanse zóne van Korea in Mei zulr
len worden gehouden.
De rustige verkiezingsdag Hoe het stembiljet
er uit zag Een luilekkerland en toch dood-arm
De democratische vrijheid herwonnen
De verkiezingsdag, met
angst en beven tege
moet gezien als een hoogtepunt
van rumoer en lawaai, is de stilste
dag geweest, welke wij ooit in Rome
hebben beleefd. Je kon zonder le^
vensgevaar de Piazza Venezia het
„Plein van Venetië oversteken. Er
heerste een kloosterlijke rust in deze
millioenen-samenlevihg; zelfs op de
zetel van de communisten in de Via
delle Botteghe Scure scheen iedereen
naar de kerk te zijn. Deze Via luidt
vertaald: de Straat van de Duistere
Zaken; daar horen ze dus thuis ook.
IN LANGE RIJEN STONDEN DE
KIEZERS TE WACHTEN buiten
de stembureaux, zonder dat er door
propagandisten van welke partij dan
ook nog enige moeite werd gedaan
zieltjes te winnen zoals in ons land
gebruikelijk is. We zijn hier en daar
eens binnengewandeld zonder veel te
beleven. In een bureau op de Aven-
tijn kwam juist een oude mannen-
en vrouwenhuis stemmen. Daar heb
ben we even gesproken met de oud
ste van het gezelschap, de 97-jarige
Rosetta Conti, die luid verkondigde
(want ze was wat dovig), dat ze aan
de Democrazia Christiana haar voor
keur had gegeven.
„Waarom?" schreeuwden we
haar in 't oor. „Perché?, perché?",
riep Rosetta terug „omdat ik in
vrede wil blijven met God!"
Veel belangsteling hadden ook de
kloosterzusters, welke hier de „le
vend begravenen" worden genoemd,
Prinses Juliana in de mijnen. Na
een verblijf van twee uur in de mijn
„Maurits" te Geleen, verlaat H.K.H.
de mijn met de duidelijke sporen van
het bezoek op het gelaat.
De post heeft deze, verleden week
Maandag door onze redacteur te
Rome geschreven en verzonden brief
ons gisteren bezorgd. Er worden
echter verscheidene bijzonderheden
betreffende de verkiezing medege
deeld, die ook nu nog nieuw en
interessant zijn.
de strenge slot-zusters, die met neer
geslagen ogen onder aanvoering van
hun moeder-overste door de gangen
liepen. Het is niet moeilijk te raden,
hoe ze gestemd hebben.
Signor De Gaspari (klemtoon op de
a), de eerste minister, had, met zijn
echtgenote zich eerst naar de St.
Pieter begeven waar hij de H. Mis
bijwoonde en te communie ging.
Daarna ging hij zijn stemplicht op
zichzelf vervullen, luid toegejuicht
en opgevrolijkt (hij is tamelijk nors
van uiterlijk) met een ruikertje wit
te anjers, dat hem door een klein
meisje werd aangeboden. De presi
dent der republiek De Nicola vloog
even heen en terug naar Napels om
daar te stemmen.
IN DE STAD ROME heeft van de
1.025.000 kiesgerechtigden meer
dan 90 pet. gestemd. Ook in Italië
bestaat stemdwang. Van degene, die
niet stemt, wordt het aangetekend op
zijn „bewijs van goed gedrag", nodig
om een paspoort te krijgen.
In Napels en Palermo, waar het
nu en dan regende, waren de percen
tages de eerste dag toch nog 70 en 71.
Het eerste, wat door de radio werd
rondgebazuind, was, dat het weer
bijna overal goed was. Zelfs de Paus,
die een speciaal informatiebureau op
het Vaticaan had laten inrichten,
had, volgens mededelingen in de
krant, bijzonder veel belangstelling,
'10e de weersomstandigheden in de
'erschillende gewesten waren. Z.H.
:ent zijn volkje en weet, dat bij re-
^en de Italianen thuis blijven.
|_f ET STEMBILJET ZAG ER
**GRAPPIG UIT en leek wat op een
verzameling lucifers-merken. Van
iedere partij werd namelijk het her
kenningsteken bij de lijst afgedrukt.
van de Democrazia Italiana een
-child met kruis, van de communis-
?n een ster met het portret van Ga-
ibaldi, van de Fascisten een vlam,
an de Republikeinen een esdoorn
blad en zo meer. Deze verluchting
van het stern-biljet was nodig, om-
lat een deel der hooggeachte kiezers
eri. kiezeressen, vooral in het Zuiden
van Italië, niet lezen of schrijven
kan.
Er waren 92 van zulke plaatjes ter
.oedkeuring voorgelegd, waarvan er
I drie voor de regering onaanvaard
baar waren, één wegens een onzede
lijke voorstelling.
Het is nauwelijks te geloven, dat de
Italianen zo onverstandig zouden
zijn, in groot getal naar het Oosten
te stemmen. Zij leven, bij Nederland
vergeleken, in een luilekkerland,
waar alles en alles te krijgen is, dank
de enorme Amerikaanse geld-in-
pomperijen. Nog nooif heeft een land,
dat een oorlog heeft verloren, zo
weelderig kunnen leven als het Ita
liaanse.
Door maar één ding te noemen:
ook in de volkswijken gaan de dames
zeer modieus in lange rokken ge
kleed! Er is ook wel grote armoede,
maar deze heeft in een land als dit,
waar sommigen het er erg makkelijk
van nemen, altijd bestaan en zal
ook wel altijd blijven bestaan.
Een vergelijking te maken met
onze manier van leven, is ondoen
lijk. Wanneer men echter 's avonds
door de uitbundig verlichte en met
kleurige neon-reclames fantastisch
geïllumineerde straten wandelt langs
de etalages waar alle weelde en lek
kernijen van deze wereld te koop
liggen, krijgt men de (ook niet juis
te) indruk, dat Italië veel rijker is
dan Nederland. Maar het is rijkdom,
niet eens geléénd, maar cadeau ge
kregen.
ZONDER HULP VAN DE AMERI
KANEN is Italië het dood-arme
land, wat het altijd, ook onder Mus
solini, is geweest. Deze financiële af
hankelijkheid is de bevolking bij de
verkiezingen extra op het hart ge
drukt door de aanplakbiljetten, b.v.
door een heerlijk bruin brood, dat in
twee ongelijke delen was gebroken;
het kleinste was de eigen productie
van Italië, verreweg het grootste
een gave van Uncle Sam.
Wanneer de verkiezingen goed zijn
uitgevallen, is dat misschien eens
deels aan deze vermaningen te dan
ken, maar anderdeels toch ook zeker
aanMussolini!
Dat was de mening van vele aan
zienlijke Romeinen, die wij op een
..thee" in het palazzo van een hun
ner mochten ontmoeten. Zij waren
allen tegenstanders van het Fascis
me, maar bij gaven grif toe, dat, als
tijdens het bewind van Mussolini
aan de Italianen niet een behoor
lijke discipline, en gevoel van natio
nale eigenwaarde was bijgebracht,
de zaken er nu veel somberder zou
den voorstaan. De verkiezingsdagen
hebben ongetwijfeld het complimen-
teuse bewijs geleverd, dat het volk
zich heeft leren beheersen.
Gisteren waren we in de vroeger
zo beroemde werkkamer van Musso
lini een enorme zaal, van waaruit
hij een doorkijk had op de ruines
van het keizerlijke Rome met op de
achtergrond de donkere massa vai
het Colosseum. „Och" zei een van
de gardes „we zouden Mussolini
niet meer terug-wensen, maar het is
een schande, dat hij vermoord is."
Laten we hopen, dat het goede, dat
Mussolini aan Italië heeft gebracht
nog lang zal blijven nawerken, nu
het volk zijn democratische vrijheid
gelukkig herwonnen heeft.
Democratie
en vrijheid
N een debat over de vraag: „Vrij
heid ook voor hen, die de vrijheid
belagen" tussen prof. dr F. Duyn-
stee (KVP) en prof. dr A. Donner (AR)
te 's-Gravenhage gehouden (wij ko
men op dit interessante debat nog
nader terug), maakte eerst genoemde
katholieke hoogleraar ook enkele
opmerkingen over het democratisch
partij-wezen in het algemeen.
Prof. Duynstee zeide van me
ning te zijn, dat thans in grote
partijen „te veel centraal bekok
stoofd wordt" en velen „het som
bere voorgevoel hebben: ik moet
oppassen voor het partijbestuur".
Dat doodt z.i. de lust om aan het
partij leven deel te nemen
Inderdaad ook wij hebben wel
eens de indruk van een,, te veel cen
traal bekokstoofd" gekregen! Als %e
b.v. om een actueel geval te
noemen constateren dat in het po
litiek advies der K.V.P. voor de a.s.
verkiezing verdienstelijke zittende
Kamerleden naar achteren worden ge
schoven, zonder dat iemand kan be
vroeden welk algemeen belang 't ge
wenst maakt, dat deze, en juist deze
Kamerleden worden „gewipt", dan
rijst by ons een onbehagelijke ge
dachte op aan.... „bekokstoverij!"
Aangaande de democratie in de
partijen nam prof. Duynstee het voor
beeld van de groep-Welter. Dat deze
groep bestaat aldus ging spr. ver
der is niet m strijd met de
goede zeden .Men moet oppassen,
een bepaalde visie op een partij te
leggen! Want ten slotte staan partijen
op principiële basis. Prof Duynstee
vroeg zich af „of men goede vader
landers, met lange en gewichtige er
varing, in een hoek moet trappen?"
Democratie eist inderdaad erken
ning van, vrijheid woor minderhe
den, ook in een partij, maar natuur
lijk binnen de grenzen van de orga
nisatorische eenheid.
Het is goed, dat daaraan van ge
zaghebbende zijde eens in duidelijke
woorden wordt herinnerd.
Bloemenfeesten te
Noordwijk
Noordwijk is thans zo goed als
gereed wiet de voorbereidingen voor
het eerste luistru/m van de befaamde
bloemenfeesten, die Woensdag a.s.
officieel een aanvang zullen nemen.
Hun bekroning vinden zij in een
bloemencorso op Zaterdag 1 Mei dat
om 2 uur begint.
Het bloemencomité ziet een lang
durige propagandistische activiteit
beloond met een levendige animo bij
de burgerijen bedrij ven binnen en
buiten Noordwijk om deel te nemen
aan het leggen van bloemenmozaie-
xen. Zo hebben de KLM, Philip*..
Droste, de Shell, Heiniken, Van Nel-
Ie, Tielem3n en Dros, Bols en vele
anderen 'bun gaven op dit gebied
ontplooid. Ook voor het bloemen
corso zijn reeds talrijke inschrijvin
gen ook van buiten af ontvangen.
Vrijdag zal dit corso worden voor
afgegaan door een speciaal kinder
corso. De winkelweek is reeds door
burgemeester Van Berckel geopend.
£m HoAAeUje...
Bij onbeperkte concurrentie-vrij-
heid blijven alleen over „de kapi-
taalkrachtigsten, of, wat vaak het-
zelfd is, degenen, die het minste
menselijk gevoel en de meeste ge-J
wetenloosheid aan de dag leggen."
„Quadragesimo Anno".]