S)e CöidseSoti/fca/rit
De Russen plunderen een
Amerikaanse trein
Amerikaans machtsvertoon
boven Berlijn
Openlijke oorlog in Palestina
Zal Nederland verontschul
digingen accepteren?'
VRIJDAG 16 APRIL 194.
39ste JAARGANG
No. 11366
Directeur: C. Al. VAN HAMERS VELD
Hoofdredacteur: TH. WILiMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
AMERIKAANSE
VLIEGTUIGEN
BOVEN BERLIJN
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w», 1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. £4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50
Waarom?
Italië het communisme een ern
stige kans? Waarom moet daar met
man en macht gewerkt worden om
het communisme terug te dringen?
Waarom? Zonder er naar te stre
ven, om in een paar regels volledig
de oorzaken aan te duiden, behoeven
we toch geen moment te aarzelen,--
als we de voornaamste oorzaak wil
len noemen.
De voornaamste oorzaak van de
voor dat land zeker haast ongeloof
lijke groei van het communisme
vormen:-de sociale toestanden.
Helaas hebben maar al te velen
meer geluisterd naar de propaganda
van het fascisme, dan naar de ency
clieken van de Pausen, waarin een
jchristelijke democratie wordt gepre
dikt.
Door zonden van verzuim zouden
zeer vele katholieken in Italië mede
schuldig staan aan de gevolgen van
een eventuele communistische over
winning. Een eventueele over
winning; er« komen vooral gedurende
de laatste dagen geruststellende be
richten.
Zeker, men kan èen verklaring
voor dat verzuim vinden in het ka
rakter van het zuidelijk volk, dat
gaarne en gemakkelijk in vuur en
vlam staat, maar toch ook zéér
traag is, om oude toestanden te her
vormen naar eisen van een nieuwe
tijd. Dat is een verklaring, misschien
een gedeeltelijke "verontschuldiging,
maar het verontschuldigt-hen zéker
niet geheel.
Over - de sociale toestanden in Ita
lië schrijvend, constateert een cor
respondent van de „Maasbode" o.m.:
„Zuid-Italië is bovendien het
land van het groot grondbezit.
De eigenaars wonen in de stad
of op hun weelderige buiten
plaatsen en verpachten hun
eigendom aan. de meestbieden
de, die 't op zijn beurt ver
pacht aan de sjofele werkers op
de grond. Nu komen de commu
nistische propagandisten met fo-
to's van 't kadaster en tonen deze
mensen het uitgebreide bezit
der heren en verdelen als het
ware reeds deze gebieden ónder
hun arme toehoorders. Het ver
langen naar eigen bezit en het
verbeteren van eigen 'ellende
zal steeds een der meest ge-
eigende propagandamiddelen
zijn van politieke agitatoren
Hier ligt dan ook een grote taak
voor de toekomstige regeerders
van Italië en voor de Kerk".
God-zij-dank: In Nederland zijner
betere sociale toestanden. Maar la
ten we daaruit toch niet de conclusie
trekken, dat wij alreeds op sociaal
gebied de christelijke beginselen con
sequent beleven. Wij moeten daaren
tegen uit wat Italië te zien geeft de
les trekken, dat ook wij op sociaal
gebied moeten streven naar een be
tere, een véél betere beleving; van
de heerlijke Leer, die wij belijden!
Generaal Clay sfuurt Hongaren naar huis
rf^ENERAAL CLAY heeft aan dertien Hongaren, allen leden van enige
Hongaarse missies, bevel gegeven om binnen acht en veertig uur de
Amerikaanse zóne te verlaten. Het beyel is het antwoord op de weige
ring van de Hongaarse regering om een Amerikaanse trein met repatrië-,
renden door Amerikaanse militairen te laten begeleiden, hetgeen tot ge
volg had, dat de" trein op Hongaars gebied door Russische soldaten is
leeggeplunderd.
In een buitengewoon scheïp ge
steld memorandum geven de Ameri
kanen een relaas van wat er op Hon
gaars gebied is gebeurd. De trein
vervoerde ongeveer vijfhonderd Hon
gaars^ repatriërenden van Duits
land naar Hongarije en was onder
gewapend geleide op 21 «Januari 1943
vertrokken. Twee dagen later bereik
te hij de Hongaarse grens, waar de
Nog niet rustig in
Columbia
Geheel rustig is het in Columbia
nog niet. Volgens onbevestigde be
richten uit Columbia, die gisteroch
tend op het Amerikaanse departe
ment van Buitenlandse Zaken zijn
ontvangen, staan de olieraffinade
rijen van Barranca Bermeja, waarbij
de Ver." Staten geinteresseerd zijn, in
brand. De goud- en platinamijnen
van Choco Pacifico en Agoya zouden
in handen der opstandelingen zijn.
Tengevolge van de revolutie is de
Nederlandse legatie te Bogota geheel
verwoest en zijn alle officiële docu
menten verloren gegaan. De beide
bureaux van Philips zijn geplun
derd. De handel ligt lam. Geen en
kele Nederlander is persoonlijk 'ech
ter iets overkomen. De totale scha
de .wordt geraamd op vjjfhonderd
millioen pesos .Ongeveer vijfhonderd
personen zijn gedood en duizenden
zijn gewond. De orde wordt gaan
deweg hersteld.
ZWARE ONTPLOFFING TE^
RIO DE JANEIRO.
In een munitie-opslagplaats van
het leger aan de rand van Rio de
Janeiro heeft een zware ontploffing
plaats gehad, welke gevolgd werd
door een serie andere explosies. De
omgeving van de ramp is door mili
tairen afgezet. Volgens de eerste be
richten zouden er 40 personen bij om
gekomen zijn, terwijl een 200-tal ge
wond werden. Van niet- officiële zij
de verklaart men, dat er sabotage in
het spel zou zijn.
politie hem niet wilde laten doorrij
den, tenzij de Amerikaanse soldaten
hun wapenen aan de grens zouden
achterlaten.
De Amerikanen voldeden aan deze
eis, maar de trein vertrok nog niet.
Twintig minuten na het inleveren
van, de wapens*gaf de Hongaarse
commandant het Amerikaanse escor
te bevel om de trein te verlaten,
„daar het Amerikaanse gezantschap
te Boedapest niet wenste dat de sol
daten zich op Hongaars gebied be
gaven".
Tenslotte vertrok de trein, met
achterlating van het escorte, en le
verde de repatriërenden in Boeda
pest af. Twee dagen later kwam de
trein terug bij de grens. Een passe
rende Russische trein, die duizend
soldaten terug naar Rusland bracht,
stopte, de Russen sprongen over op
de Amerikaanse trein en plunderden
hem geheel leeg.
De schuld hiervoor geven de Ame
rikanen nu aan de Hongaren, wier
onaangename houding de oorzaak is
geweest van de plundering en zij
hebben geantwoord door de leden
van de Hongaarse repatriërings- en
restitutiemissies uit de Amerikaanse
zóne te verwijderen.
Demonstratie .van Super-forten
r\E ACHT EN TWINTIG Amerikaanse super-forten, die Woensdag van
hun basis in Labrador zijn opgestegen en gisteren landden op een
Beiers vliegveld, dat tijdelijk hun basis zal zijn,hebben, van generaal
Clay opdracht gekregen om een vlucht 'boven Berlijn te maken. De
toéstellen waren nog maar juist gedaald, toen- de commandant van -het
eskader de opdracht ontving. Het schijnt, dat de Amerikaanse militaire
gouverneur in Duitsland de Berijnse bevolking het indrukwekkende
schouwspel van een eskader van deze reusachtige bombardementstoe
stellen wil tonen. De superforten (B-29) zijn tijdens de oorlog niet in
Europa gebruikt.
Het vliegtuigincident
boven Berlijn
Terwijl de Russen er bij blijven,
dat er geen Amerikaanse of Duitse
getuigen mogen worden gehoord in
het onderzoek naar de vliegtuigbot
sing boven Berlijn, hebben de Engel
se leden van de commissie van on
derzoek een begin gemaakt met het
verhoren van de Amerikaanse ge
tuigen. Een van hen, een schildwacht
bij de gevangenis te Spandau, ver
telde het. volgende: „Wij stonden
naar de Russische jager te kijken,
MAATREGEL VAN JOEGO
SLAVISCHE REGERING.
Volgens een decreet van de Joe-
go-Slavische regering is het alle
vreemdelinen verboden in het Zui
den van Macedonië nabij de Griekse
grens te reizen zonder speciale ver
gunning. Het decreet, dat een verT.
scherping van de veiligheidsmaatre
gelen zou beogen, is nog niet offi
cieel bekend gemaakt. Een Ameri
kaanse functionaris is echter reeds
uit de verboden zóne teruggestuurd.
Alle buitenlandse ambassades, lega
ties en consulaten hebben reeds van
het Joego-Slavische ministerie van
buitenlandse zaken de mededeling
ontvangen, dat buitenlanders, waar
onder diplomaten, een lijn van een
nader aangeduide stad ten Zuiden
van Skoplje naar de Albanese grens
niet zonder een speciale vergunning
mogen overschrijden.
Aan de vooravond van de Italiaan
se verkiezingen. In de straten van
Napels patrouilleren lichte tanks
teneinde op alle eventualiteiten
voorbereid te zijn.
BEZOLDIGING BURGEMEESTERS
De regering heeft een ontwerp
tot wijziging van de Gemeentewet
bij de Tweede Kamer ingediend,
strekkend tot het brengen van meer
eenheid in de bezoldiging der burge
meesters. In de verschillende provin
ciën loopt deze bezoldiging,, die on
der goedkeuring van de Kroon, door
Ged. Staten wordt vastgesteld, zeer
uitéén. De regering stelt thans voor
de jaarwedde bij Algemene maatre
gel van bèstuur, Ged. Staten gehoord
te doen vaststellen.
IJET IS THANS een openlijke regelrechte oorlog in Palestina. In Cairo
kwamen gisteren berichten binnen over een formele veldslag, die
ten Zuiden van Haïfa zou worden geléverd tussen een grote troepenmacht
van de Haganah en troepen van het Arabische bevrijdingsleger. De Jo-
denzouden over -12.000 man beschikken, die de Arabieren, ten getale van
2000 man, zouden hebben omsingeld. De bevelhebber van het Arabische
bevrijdingsleger, Fawzi Bey Kaoekji, zou perSoohlijk de Arabische troepen
aanvoeren;
die bezig was, cirkels te "draaien. Hij
maakte er drie en toen hij met de
laatste bezig was, zagen we het Britse
toestel, dat in een rechte lijn vloog.
De piloot van de jager zag het pas
sagiersvliegtuig ook. Hij zwenkte
tenminste naar links, naderde de En
gelsman en raakte die in de vleu
gel. Misschien dacht de Russische
piloot, dat hij nog achter het vlieg
tuig langs kon. Zo léék het ons ten
minste".
De Britse regering zal schadever
goeding eisen, wanneer komt vast te
staan, dat de schuld Bij de Russische
piloot ligt.
Op 'het hoofdkwartier van de Ara
bische liga veroorzaakten deze be
richten ernstige bezorgdheid. De mi
nister van. Buitenlandse Zaken van
Transjordanië, Nawzi Moeiki Pasja,
zei, dat hij een dringend béïoep op
koning Abdoellah had gedaan om
hulp te zenden en verklaarde, dat er
binnen enkele uren verbetering in de
zorgwekkende toestand zou moeten
intreden.
Een lid van de Arabische Hoge Uit-
voerende Raad te Jeruzalem heeft,
in 'tegenstelling met deze berichten,
verklaard, dat het leger van Fawzi
Bey Kaoekji niet door Joden omsin
geld is. Hij zeide: „de tjestand is.net
omgekeerd; de Joden ~ijn omsingeld-
door de Arabieren".
INMIDDELS PRAAT VEILIGHEIDS
RAAD OVER WAPENSTILSTAND.
Dr. Alfonso Lopez (Columbia).
voorzitter van de Veiligheidsraad
heeft gisteren dè resolutie betreffen
de een wapenstilstand in Palestina of
ficieel aan de Raad voorgelegd. Hij
verklaarde, dat zijn besprekingen met
Arabieren en Joden op niets zijn uit
gelopen.
De resolutie, aldus Lonez, is* een
ernstige poging om een einde te ma
ken aan de huidige toestand in Pa
lestina.
Mosie Sjertok, hoofd van de politie
ke afdeling van het Joods bureau,
was bereid mede te werken aan de
totstandkoming van een wapenstil
stand, mits deze niet zou dienen als
Noodlottig einde van een wereld
vlucht van een Constellation-vlieg-
tuig de „Empress of the Skies". In
Ierland is dit grQte toestel bij een
landingspoging neergestort en der
tig personen lieten hierbij het le
ven. Slechts een man, de heer Worst
van de Lockheedfabrieken, ontkwam
aan de dood. Telegrafische foto van
de brandende resten van het vlieg
tuig.
dekmantel voor de voorbereiding van
nieuwe agressie.
De militaire toestand in Palestin?
is n.l. volkomen giwijzigd doo»- de in
vasie van Arabieren uit andere lan
den. Tenzij deze strijdkrachten ver
wijderd en nieuwe mvallen voorko
men worden, aldus Sjertok, kan een
wapenstilstand door de aanvallers
benut worden om zich te versterken.
Van betrouwbare zijde wordt thans
gemeld, zo besloot hij, dat de rege
ringen van de Arabische Liga plan
nen uitwerken voo* de bezetting van
geheel Palestin* onmiddellijk na het
vertrek van de Britse t oepen. Het is
de .plicht van de Veiligheidsraad dit
onder ogen te zien.
H.K.H. Prinses Juliana wordt met
de prinsesjes hedenmiddag van Haar
verblijf in Zwitserland terugver
wacht óp het vliegveld Soesterberg.
Prins Bernard arriveert aanstaande
Zaterdag op schiphol.
Prins en Prinses zijn voornemens
Dinsdag a.s. te Utrecht de ere-promo-
tie van mevr Roosevelt bij te wonen.
Bij deze promotie zullen ook ver
scheidene leden van het kabinet te-
gewoordig zijn.
NED. CHR. STUDENTENVEREN.
TEGEN MILITAIRE STUDENTEN-
CORPSEN
Het dagelijks bestuur van de Ned.
Christen Studentenvereniging, die
verleden week in. vergadering bijeen
geweest in het conferentieaoord
„Woudschoten" te Zeist, heeft aan
de generale staf het volgende tele
gram verzonden:
„Het dagelijks bestuur van Ned.
Christen Studentenvereniging, Hoe
wel'in principe niet afwijzend staan-
tegenover plannen voor nationale
reserve, acht de vorming van afzon
derlijke studentencorpsen uitermate
ongewenst op .grond van fatale ac
centuering van sociale en klasse- te
genstellingen"-
Dit telegram werd ondertekend
door de praeses van genoemde ver
eniging en de algemeen secretaris.
NIEUWE CONTROLE
MAATREGELEN OP BENZINE
UITVOER
Van overheidswege zal een stren
gere controle op de uitvoer van ben
zine worden uitgeoefend. Gebleken
is dat „en passant -met het bezoek
van buitenlanders (voornamelijk
Belgen) in Nederland grote hoeveel
heden benzine mee térug de grens
over gaan.
Om hieraan paal en perk te- stel
len zal men zo vernemen we thans
binnenkort overgaan tot drastische
maatregelen.
Wanneer buitenlandse auto's n.l.
Nederland weer verlaten, zal men
de voorraad bezine opnemen en aan
de hand van de kilometerteller zal
uitgemaakt worden hoeveel of men
mee terug mag nemen Door deze
nieuwe regeling wordt dus ook het
eventueel meermalen per dag heen
en weer reizen ondervangen, omdat
men iedere keer gecontroleerd zal
worden op de hoeveelheid benzine
die men in de tank heeft.
FABRIKANTEN STELLEN EEN
REGELING DER SNIPPERDAGEN
VOOR
Naar wij verneigen hebben de lan
delijke vereniging van Katholieke
werkgevers en 'de Vereniging van
Tilburgse Fabrikanten van Wollen
Stoffen aan de fabriekscommissies
voorgesteld, om Woensdag 5 Mei
(nationale feestdag) des middag om
4 uur de fabrieken stop te zetten
tot Maandag 10 d.a.v.
Donderdag 6 Mei is het Hemel
vaartsdag, die als een algemene
feestdag wordt beschouwd. Vrijdag
7 en Zaterdag 8 Mei worden volgens
het voorstel als collectieve snipper
dagen aangemerkt.
Ook Maandag 30 Augustus en
Woensdag 1 September zijn bepaald
als collectieve snipperdagen.
DE INCIDENTEN TË DJOKJAKARTA
NJOG IS ER GEJ5N BEJSLUIT genome!^ of de verontschuldigingen van
de Republikeinen voor de incid denten te Djokja zullen worden aan
vaard. De federale regering heeft Donderdagmiddag metAbdoel Kadir,
lid dezer regering en voorzitter van de delegatie, die per 'vliegtuig van
Djokja naar Èatavia lis gegaan, de kwestie besproken, maar zij heeft
geen beslissing kunnen bereiken. Er is een groep in de regering, welke
beslist wenst, dat de delegatie naar Batavia zal terugkeren. Heden wer
den de besprekingen voortgezet. Volgens „Trouw" zou dr. v. Mook
de Ned. delegatie willen terugroepen, doch zoti men in Den Haag nog
aarzelen.
Bloemenstand in
de Bollenstreek
De gewone gele narcissen zijn
thans uitgebloeid, de bijzondere soor
ten ziet men echter -hier en daar
nog. de hyacinthen zullen dit week-
einde ip volle bloei stagn. Er zullen
ook reeds vele sopten vroege tul
pen zijn.
Zaterdag 17 April, de dag van het
grote bloemencorso in Hillegpm, Lis-
se, en Sassenheim zullen er naast de
extratreinen ook extr trams van de
N.Z.H.V.M. lopen vanuit Leiden en
Haarlenl.
Er is gezorgd voor voldoende par
keerruimte voor de autobüssen en
particuliere auto's in de dorpscen
tra van Lisse, Hillegom en Sassen
heim. De plaatselijke politie ver
strekt hierover inlichtingen bij aan
komst. Auto's mogen tijdens het
corso niet langs de Rijksstraatweg
parkeren.
De bloemenmozaieken in. Noord-
wijkerhout zullen a.s. Zaterdag klaar
zijn. De volksdansen, met deelne
mers uit 3 provincies zullen Zondag
18 April gehouden worden op het V.
V.S.B.-terrein achter het*St. Bavo-
gestichL toegang Zeeweg van 13.30 u.
-17.30 uur.
De volksdansen in Voorhout gaan
niet door. Wel zal daar van 1721
April het lunapark gehouden wor
den.
LUNAPARK TE VOORHOUT.
Morgen (Zaterdag) ochtend om 11
uür wordt in het Gemeentehuis te
Voorhout door de burgemeester ge
opend: een Lunapark; een kermis-.
De gemeente heeft voor deze ker
mis een stuk grond beschikbaar ge
steld aan het Apostolaat ter Zeej dat
dit terrein verpacht heeft aan hou
ders van kermis-vermakelijkheden.
De kermis op een terrein aan de
Herenstraat (over de Katholieke
kerk) zal geopend zijn van Zaterdag
tot en met Woensdag (Zondag na 2
uur). De'ingelegde .bloembollentrei
nen zullen in Voorhout stoppen. En
zij, die deze dagert een fietstocht naar
de. bollenvelden maken, zullen hun
route maken over Voorhout om daar
een kijkje te nemen op de voorjaars-
kermis! Men kan er vermaak vinden,
gevarieerd vermaak, en tegelijkertijd)
een goed doel steunen!
Wat is het Apostolaat ter zee?
Het Apostolaat ter Zee is eèn inter
nationale Katholieke organisatie met
èen tweeledig doel:
lo. de verzorging van de gods
dienstige belangen der Katholieke
zeelieden;
2o. de verzorging der culturele so
ciale belangen van de zeeman in het
algemeen zonder onderscheid van re
ligie, ras ofnationaliteit.
In 324 havens, over heel de wereld,
heeft de vereniging een apostolaat,
waar werkzaam is een haven-aalmoe
zenier, geassisteerd door leken. Op 64
plaatsen heeft zij opgericht een zee
manstehuis, waar niet alleen katho
lieke, maar ook niet-katholieke een
aangenaam tehuis kunnen vinden en
ook feitelijk gevonden .hebben. Zo
telt het zeemanstehuis 'in Curasao
b.v. jaarlijks 50.000 bezoekers!
De bovengenoemde apostolaten
stellen zich tot taak: bezoek op de
schepen, het uitlenen van een'biblio
theek (in de landstaal van de ha
ven, waarin het apostolaat is geves
tigd), hét inrichten en onderhouden
van een scheepskapel, het verstrek
ken' van een jaarlijkse tractatie (op
Kerstmis) aan alle zeelieden, het be
zoeken door sociale verzorgsters van
de zeemansgezinnen, het oprichten en
exploiteren van de reeds gVnoemde
zeemanstehuizen
Het Apostolaat ter Zee is, zoals* men
ziet, een prachtig sociaal werk van
universele betekenis. Een werk, dat
ieders sympathie moet hebben, dat
ieder graag moet willen steunen.
Tijdens en tengevolge van de bezet
ting is het „Apostolaat ter Zee" zijn
huizen in de vier havenplaatsen ver
loren! In Rotterdam heeft het nu een
tijdelijk tehuis; - in Amsterdam een
huis zonder meubels, in Vlissingen en
IJmuiden is er nog niets*.
DINGEN DIE BEVREEMDEN.
Te Batavia is men er niet over
gesticht, dat de sultan van Djokja
niet zelf zijn verklaring voor de mi
crofoon heeft afgelegd, maar een
omroeper dit heeft laten doen. Bo
vendien heeft het in regeringskrin
gen een vreemde indruk gemaakt,
dat de verklaring is voorgelezen na
een. uiteenzetting over de weigering
van Koesoema Atmadja om kabi
netsformateur in de Pasoendan te
worden- De radio vergeleek hem
met die Indonesiërs, „die door hun
slaafse onderworpenheid" zichzelf
en hun nageslacht bezoedelen". Oc/:
heeft men uit de krantenartikelen
en de radio-uitzendingeif niet de in
druk gekregen, dat de in de officiële
verklaring geuite verontschuldiging
inderdaad algemeen wordt gemeend.
VOLKSTELLING ZAL EERST EIND
1948 GEREED KOMEN.
Het Centraal Bureau voor Statis
tiek, dat reeds sedert geruime tijd
doende is de gegevens van de jong
ste Volkstelling in talrijke statistie
ken te verwerken heeft, nu de 'z.g.
Woning- en gezinstelling die met
het oog op de woningscha^rste ver
reweg de belangrijkste was is be
ëindigd, een aanvang gemaakt met
de ander- tellingen, waaronder de
eigenlijke volkstelling, de beroeps
telling, de leeftijdsopbouw, en de
.verhouding van de. verscheidene
Godsdiensten. Deze tellingen, zo
deelde men ons mede, zullen zeker
niet voor het einde van dit jaar kun
nen worden beëindigd. Pas dan zal
men alle gegevens en alle resulta
ten verzameld hebben.
MINDER MAIS - MEER TARWE
IN HET BROOD.
Maandag zullen de Nederlandse
maalderijen broodbloem gaan fabri
ceren in een melange, waarin twee
procent minder -mais is verwerkt dan
tot nu toe het gevql was. Deze twee
procent zullen ^loor tarwe worden
vervangen. Over drie weken zullen
de bakkers tot verkoop van het
brood in de niewe samenstelling kun
nen -overgaan.
Anderhalve maand geleden is het
percentage mais van dertien op tien
gebracht. De nieuwe melange zal dus
nu slechts acht procent mais bevat
ten het overige zal voor 75 procent
uit tarwe en voor 25 procent uit rog
ge zijn samengesteld.
KERKNIEUWS
Z.H. Exc. de risschop van Haar-
£en
Zelfs de beacheidenste mens heeft
*en hoger dunk \an zichzelf dan zijn
beste vriend van hem heeft.
Ebner Eschenbach.
