S)e CaidóeSoii^cmt
Aanvaardt het Westen de
splitsing van Duitsland?
„Vrijheid eerste voorwaarde voor
geestelijk leven''
Rijnaken gaan weer varen
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. VVHLMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 8 APRIL 1948
39ste JAARGANG No. 11359
DE REGERING
TEGEN
„BURGERVEEN"
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., 1 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Leuzen en
werkelijkheid
ONDER de kop „Leuzen" schrijft
„Het Vrije Volk":
Wat wij moeten doen of waar
naar wij met kracht moeten stre
ven, is hefevolgende:'
1. Ten koste van alles het ver
krijgen van evenwicht in de begro
ting. De uitgaven van al onze de-
partementen zijn, vergeleken met
voor de oorlog, enorm ges-tegen.
Dit ^noet eindigen;
2. Een geleidelijk afschaffen van
.de prijscontrole
Dit decreteert „De Nederlander".
- Afschaffing van dc prijscontrole
betekent prijsverhoging. Vrije prijs
vorming betekent loonsverhoging
en weer prijsverhoging enz. Hoe dat
met verlaging van uitgaven en
evenwicht in de begrotingen te rij
men is, fhag Joost weten.
Doet er ook niet toe. Hoge prij
zen, lage uitgaven ,is een leuze, die
er bij een zeker deel van de bevol
king even grif in gaat als „hoge
lonen, lage prijzen" bij een ander
volksdeel.
Tot. zover ,'Het Vrije Volk".
Indien „De Nederlander" zou ver
langen: „Vrije prijsvorming", ineens
en geheel en al, dan zouden wij het
met de conclusie van „Het Vrije
Volk" zeker eens zijn. Maar „De Ne
derlander" wenst: een geleidelijk af
schaffing van de prijscontrole. En, als
men onder dat „geleidelijk" een heel-
dikke streep zet, dan kunnen we pns
met dit verlangen wel verepigen.
Volkomen waar is echter, dat on
der het volk leuzen leven, die in zich
een dwaasheid betekenen.
Hoge prijzen, lage uitgaven (lage
lonen) gaat niet samen.
En: hoge lonen, lage prijzen even
min.
Daarom moet het streven van de
regering er op gericht zijn. en is
het er ook op gericht, de prijzen te
drukken. En in dat streven is alleen-
plaats voor een geleidelijke,,een zeer
geleidelijke afschaffing van 'de prijs
controle.
Als de regering Tiaarin niet slaagt,
dan zal de huidige loonstandaard ver
hoogd moeten worden. Wij schre
ven deze week, naar aanleiding van
een statistiek, over sparen, rtaar de
toestand is voor het overgrote deel
der loontrekkers eenvoudig zó, dat er
'van sparen geen sprake kan zijn,- om
dat men zich vaak piet of met grote
zorg het direct-nodige kan aanschaf
fen.
Niets kan gemakkelijker becriti-
seerd, worden, dan de loon- en prijs
politiek van de regering. Maar niets
is zó moeilijk, als te bereiken een toe
stand, waarin de betrekkelijke wel
vaart of: de armoede naar recht
en billijkheid gelijkelijk over het ge
hele volk is verdeeld. Dat bereikt
men zeker niet door loonsverhoging
en prijsverhoging vrij te laten. (Eép
van beide vrij te laten is, zoals wij
zeiden, een volstrekte onmogelijk
heid, een dwaasheid).
*Wij hebben in Nederland dat ideaal
nog niet bereikt. Het streven is er
echter positief op gericht, en niemand
kan een land noemen in het geteister
de en verarmde Europa, waarin dat
ideaal reeds meer van na-bij is be
reikt dan in ons land; niemand kan
een land noemen in Europa, waarin
het beter leven is dan in Nederland.
Onder geestelijk opzicht zeker niet,
maar ook niet onder materieel, stoffe
lijk opzicht.
Opmerkelijke rede van Britse gouverneur
/"«ENERAAL SIR BRIAN ROBERTSON, Brits militair gouverneur in
Duitsland, heeft op de Landdag (provinciaal parlement) van de in de
Britse zóne gelegen provincie Rijnland-Westfalen, waar het Ruhrgebied
toe behoort, verklaard, dat op het ogenblik het feit aanvaard moet wor
den, dat een ijzeren gordijn Duitsland in*tweeën scheidt en dat de Duit
sers tevreden moeten zijn met.de eenheid van slechts t\^fe derden van hun
land. Men meent, dat deze verklaring een aanwijzing is, dat de Westelijke
mogendheden de splitsing van Duitsland als een onherroepelijk feit aan
vaarden en de oprichting van een W est-Duitse staat voorbereiden.
De Koningin bezocht de
Jaarbeurs
Der traSitie getrouw heeft H. M.
de Koningin haar bezoek gebracht
aan de Jaarbeurs. Gistermiddag om
streeks kwart voor vier, arriveerde
de hoge gast in de Domstad, waar zij
werd verwelkomd door de commis
saris der Kóningin in de provincie
Utrecht en een aantal Jaarbeurs-
autoriteiten.
De «Landsvrouwe bezocht, rondge
leid door de voorzitter van de Raad
van Beheer, dr. F. H. Fentener van
Vlissingen, de technische afdeling
van de beurs. In .het Belgische pavil
joen werd de Koningin rondgeleid
door de ambassadeur, de heer Leon
C. Nemry.
Na - in het hele paviljoen - alle
technische inzendingen te hebben
bekeken, begaf het hoge gezelschap
zich in een zij-afdeling waar uit
Belgische afkomstige padio-tech-
nische apparaten staan opgesteld.
Even voor H. M. deze afdelihg wilde
verlaten, vroeg de ambassadeur of
H.M. op een bepaalde knop wilde
drukken. Met een glimlach, voldeed
de Koningin aan dit verzoek en
hoorde toen tot Haar grote verras
sing het hele gesprek dat Zij daar
met de «officials had gevoerd uit
de luidspreker klinken.
Ongemerkt was dit opgenomen.
Dit trof haar zo, dat H.M. hartelijk
H.M. de Koningin heeft een bezoek
gebracht aan de 50ste Jaarbeurs te
Utrecht. Voor de rondgang toonde
mr Fentener van Vlissingen aan
H.M. de plattegrond van de Jaar
beurs.
lachte en de ingenieurs Haar com
pliment maakte voor dit technische
snufje. En onmiddelijk.klonk uit de
luidspreker- ook dit gespreksdeel, dat
werd besloten met smakelijk gelach
van de Vorstin.
Tenslotte bracht de Landsvrouwe
een bezoek aan het aluminium huis,
dat in .zeef korte tijd# overal kan
worden opgebouwd. In" het restau
rant gebruikte het gezelschap aan de
o'pen haard de thee en bood Hilde
Vorstman, 'n dochtertje van een af
delingschef der Jaarbeurs 'n bou
quet orchideeën aan, waarna tot gro
te verrassing van de duizenden, die
in de binnenstad wachtten de onver
wachte rijtoer begon, die een ware
zegetocht werd *- aldus „Het Dag
blad."
Nog meer bijzondere gasten ont
ving de JaarVeurs gisteren. Twintig
leden van de Internationale organi
satie voor het Ambachten de Detail
handel te Bern, die in Nijmegen een
conferentie hadden gehouden, ter
voorbereiding van het in October in
Luxemburg te houden congres, "wer
dén door de directeur van de Jaar
beurs, mr. Milius, ontvangen en rond
geleid.
BENESJ SPREEKT TE PRAAG
President Benesj zeide gisteren in
een korte bewogen rede, die hij ter
gelegenheid van het zesde eeuwfeest
van de Kareluniversiteit te Praag
uitsprak, dat „wil aan het vredesver-
langen der mensheid voldaan worden,
het noodzakelijk is, dat een volledige
geestelijke vrijheid wordt nagestreefd
en verkregen, die vrijheid, welke een
eerste voorwaarde is voor elk geeste
lijk léven en werken".
„Deze vrijheid", aldus Benesj, „die
gebaseerd is op de eerbied van mens
tot mens en op algemene verdraag
zaamheid, waarvan, onze universiteit
volgens haar traditie altijd de zetel is
geweest, zal met Gods wil de Karel
universiteit en ons allen met haar
weer in vrede naar een gelukkige toe
komst voeren."
Tijdens zijn rede, de eerste open
bare toespraak sedert de communis
tische staatsgreep in Tsjechoslowa-
kije, sloeg Benesj stem herhaaldelijk
over en het scheen, dat hij tegen het
einde op het punt stond in te storten.
Een lange verklaring van de presi
dent, waarin het charter van.de uni-
TSJECHO-SLOWAAKSE LEGER
OFFICIEREN VERDWENEN
Te' Berlijn wordt medegedeeld, dat
drie Tsjecho-Slowaakse legeroffie-
ren van hun posten in Duitsland zijn
,5verdwenen". Het zijn luit.-kolonei
Jaroslav Suiter, militaire attaché te
Berlijn,, die sedert Zaterdag j.l. met
vrouw en k'ind wordt vermist, staf
kapitein Keleta, gestationneerd te
Baden in de Franse zóne, en luite
nant Fault,, verbonden aan de Tsje
cho-Slowaakse missie te Regens
burg in de Amerikaanse zóne.
versiteit werd hernieuwd, werd voor
gelezen door de communistische mi
nister van Onderwijs. Benesje ver
klaarde, dat de krachten der vrije ge
dachte, die waarheid zoekeir en niets
dan de waarheid, de ketenen kunnen
verbreken.
De Franse ambassadeur en de di
plomaten van de Oost-Europese lan
den waren" alleen bij de plechtigheid
aanwezig. De overige diplomaten
hadden bericht van verhindering ge
stuurd.
Militaire garantie voor
W. Europese Unie
FORMEEL VERDRAG-MET
VER STATEN?
De „New York Herald Tribune"
van gistermorgen zegt te weten, dat,
behoudens accoord-bevinding door de
voorzitter Vandenberg en andere lei
ders van de Senaat, nog in de loop
van de huidige zitting van het Con
gres een voorstel zal worden inge
diend voor een formeel militair ver
drag tussen de V. St. en de vijf mo
gendheden van het Pact van Brussel.
De Amerikaanse politici zouden
thans deze kwestie in hoogste instan
tie bespreken en tot de conclusie zijn
gekomen, dat „deze revolutionnaire
daad dringend noodzakelijk is.". Zou
het sluiten van een formeel verdrag
blijken op nóg te grote moeilijkheden
te stuiten, dan zou toch de president
trachten de steun van beide Huizen
te verkrijgen voor een belofte van
militaire steun aan de West-Europese
Unie, ingeval deze door Sowjet-Rus
land zou worden aangevallen. De
houding v_i senator Vandenberg
wordt als beslissend beschouwd.
BOGOTA EN DE EUROPESE
KOLONIëN IN AMERIKA.
Brazilië en de V. S. zyij het eens
geworden over een „verzoenende
formule" ter overbrugging van de te
genstellingen op de Pan-Amerikaan-
se conferentie aangaande het vraag,
stuk van Europese koloniën in Ameri
ka, zo heeft het hoofd vah de' Brazi
liaanse delegatie, Joa Neves de Fon-
toura, medegedeeld. De formule
wordt nu met de andere delegaties be
sproken en zal waarschijnlijk binnen
kort aan de sub-commissie voor ko
loniale aangelegenheden worden
voorgelegd. Men tracht volgens de
formule overeenstemming tussen de
21 landen te bereiken oftvtrept de
wenselijkheid, dat de emancipatie der
koloniën van landen van het Weste
lijk halfrond op een geschikt ogenblik
plaats heeft. Voorts stelt de formule
een resolutie voor, volgens welke be
paald wordt, dat een Pan-Ameri-
kaanse conferentie, waar een der bij
het koloniale probleem betrokken
partijen niet aanwezig is, piet de
plaats is voor de oplossing van "dit
vraagstuk.
De formule is gebaseerd op het
Braziliaanse standpunt, dat niet
slechts Amerikaanse landen, -doch
ook de betrokken Europese landen
over dit onderwerp te, beslissen heb
ben.
RELLETJES INTRAK.
Er worden relletjes en plunderin
gen gemeld uit Bagdad, Basra, Erbil,
Kirkoep en Chaniquin, vijf der voor
naamste Iraakse steden, tengevolge
van de stakingen, die daar zijp uitge
broken. Terwijl de stakers hogere lo
nen eisen om tegemoet te kunnen ko
men aan de hoge kosten van levens
onderhoud,. is de voedseltoestand,
naar wordt gemeld, critiek, ondanks
de regeringsaankopen van tarwe-
BELGEN NAAR DE
BLOEMBOLLENVELHEN
Op 25 April zullen de Belgische
Spoorwegen een extra-trein laten
rijden voor bezoekers aan de Ne
derlandse bloembollen velden.
Democratie op de lippen,
knuppel achter de rug
Robertson deed een beroep op de
Duitsers, terwille. van hun vrijheid,
terwille van hun toekomstige voor
spoed en terwille van alles wat- zij
dierbaar achten, absoluut te weige-,
ren zich door deze zenuwenoorlog uit
het evenwicht te laten slaan. „Kibbelt
niet onder elkaar. Het. kan zeer be
langrijk zijn een goed partijlid te zijn.
Het is veel belangrijker een goed
Duitser te zijn. Besluit schouder aan
schouder te gaan staan tegen die
mannen, die met het woord democra
tie op de lippen en een knuppel ach
ter de rug de Duitse vrijheid u zul
len ontnemen", aldus Robertson.
In verband met de economische
•vooruitzichten zeide Robertson onder
meer, dat het zeer ongelukkig treft,
dat niet de Duitse bevolking van alle
vier zones deel mag nemen aan het
plan-Marshall.
Maarschalk Wassili Sokolofsky
heeft het voorstel van sir Brian Ro
bertson, dat een Vier-landencommis-
sie de oorzaken van het vliegtuigon
geluk boven Berlijn zou onderzoeken,
van de hand gewezen en heeft nog
maals de Britse autoriteiten de schuld
van de ramp gegeven, zo werd
Woensdagochtend te Berlijn verno
men.
Wapenstilstands
besprekingen
Weinig kans op succes.
Arabische en Joodse vertegenwoor
digers te Lake Success hebben erin
toegestemd om met de voorzitter van
de Veiligheidsraad, Lopez, te verga
deren ter bespreking van een wa
penstilstand in Palestina. Deze ver
gadering heeft gisteravond plaats
gehad en heeft 3 uren geduurd. Na
afloop waren noch de Arabieren noch
de Joden geneigd een bepaald stand
punt in te nemen. Dé onderhandelin
gen worden echter voortgezet. Over
"t algemeen verwacht men er - nief
veel heil van, daar de Arabieren op
het standpunt staan, dat er geen. wa
penstilstand mogelijk is-, als het ver
delingsplan ifiet wordt los gelaten,
terwijl de Joden eerst terugtrekking
van de in Palestina geïnfiltreerde
Arabieren eisen.
DE AANSTAANDE
VERKIEZINGEN IN ITALIë.
Het Italiaanse kabinet heeft te Ro
me zijn laatste bijeenkomst volgens
rooster gehouden vóór de algemene
verkiezingen op 18 April. Mario
Scelba, minister van binnenlandse
zaken, zou een uiteenzetting geven
van de politiemaatregelen- ter onder
drukking van' alle mogelijke pogin
gen om geweld te gebruiken bij de
verkiezingen.
In tota&l zullen op de dag der ver
kiezingen 400.000 man politie en mi
litairen dienst doen.
De meeste betrouwbare waarne-
Aantal Amsterdamse
wethouders wordt
uitgebreid tot zeven.
Met 26 tegen 10 stepimen nam gis
teren de Amsterdamse gemeenteraad
het voorstel aan, dat de vier voor
zitters der niet-communistischc raads
fracties hadden ingediend, teneinde
het aantal wethouders vast te .stellen
op zeven.
De bedoeling van dit voorstel is,
aldus de eerste ondertekenaar, werk
zaamheden der zes huidige wethou
ders te verdelen oyer vijf wethou
ders, d.w.z. 4 niet-communistische en
de hieuw.te benoemen functionaris.
de nieuwe pensioenen.
Naar het A.N.P. verneemt, is een
wetsóntwerp tot. verhoging van de
pensioenen met een toeslag, dat aan
sluit aan de wet van 28 Januari 1947
tot toekenning van een uitkering in
eens aan gepensionneerden, de minis
terraad
prof. mr. p. s. gerbrandy.
Het centraal comité yan anti-re-
volutionnaire kiesvereenigingen heeft
prof. mr. P. S. Gerbrandy geplaatst
als No. 3 op de lijst, welke als ad
vies voor de aanstaande Tweede Ka
merverkiezingen is overgelegd aan
de kiesverenigingen.
38.000 Man dit
jaar dienstplichtig
Algemene oci'enplicht het streven.
Aan de Memorie van Antwoord
over de wijziging van de dienst
plicht is ontleend, dat het aantal op
te roepen manschappen van de lich-
ti'ng 19^8 geraamd wordt op 38.000.
Bij elk van de lichtingen '45, '46 en
47 bedroeg het aantal gewoon dienst
plichtige^ pl.m. 40.000.
Het streven van de Regering is er
op gericht te komen tot algemene
oefenplicht, althans dit stelsel zoveel
mogelijk *te be/iadern.
Hoe meer de daarvoor geschikte
jongemannen ingeschakeld worden
bij de landsverdediging, des te min
der zal men de andere leeftijdsgroe
pen in critieke tijden daarbij behoe
ven te betreken.
Aangaande* de duur van de eerste
oefening wordt medegedeeld, dat het
plan bestaat, elke lichting te doen
opkomen in twee ploegen: de eer
ste ploeg in Maart, de tweede in
September van het jaar der lich
ting.
Wat betreft de vrijstelling voor
broederdienkt hebben de ministers
geen bezwaar in dc wet vast te leg
gen, dat gerekend kan worden op
vrijstelling, 'wanneer drie broeders
dienen of gediend hebber*
Binnenkort herstel der Rijnvaart te verwachten
nvE OPNEMING-van Nederlandse en Belgische havens in het verkeer op
op de Lijn naar Duitsland zal nu binnenkort worden verwezenlijkt.
Dit hebben bevoegde Amerikanen te Washington verklaard. De inschake
ling wordt niet alleen noodzakelijk geacht in het kader van het Europese
herstelprogramma, maar ook met het oog op de rol, welke aan Duifeland
in dit plan is toebedeeld.
De* oppositie van generaal Clay was
tot nu toe de grootste hinderpaal te
gen-de opneming van deze havens in
het Rijnverkeer* Zijn tegenkanting
was uitsluitend gegrond op budge-
taire-overwegingen, daar de bezwaren
van organisatorische aard, welke de
militaire .autoriteiten hadden geop-»
perd, inmiddels waren opgeheven.
Nu het hulppramma in werking
is getreden, is de mogelijkheid ge
schapen om de bezwaren van Clay
te ondervangen.
In Amerikaanse kringen acht men
opneming van de Nederlandse en/
Belgische havens gewenst, omdat dit
een voorname factor is om het ecorto-
mische herstel van beide landen te
bevorderen. In de betalingsbalans van
het hulpprogramma is trouwens ter
dege rekeping gehouden met een op
leving van de Rijnvaart in de betref
fende havens.
Bovendien' is het voor de Duitse
economie gewenst dat het 'Rijnver-
keer weer gaat functionneren, daar,
het tekort aan rollend materieel in
Duitsland zich ernstiger doet gevoe
len, dan men aanvankelijk had ver
wacht.
Voorzover het hulpprogramma niet
in de nodige dollarbedragen zou voor-
Gasperi's christen "democratische par
tij met een duidelijke vo> rsnrong als
de sterkste enkele parti' uit de ver
kiezingen te voorschijn zal komen
waardoor de Gasperi in staat gesteld
zou worden een nieuwe regering te
vormen gelijk aan de huidige, doch
met een veel grotere meerderheid in n w 1U .i.
het parlement en in alle oprichtenvlsser- P- K Tegelberg (vooratter
Te IJmuiden werd de ondérschei-
dingefi uitgereikt aan de leden van
de bemanning van de IJmuider red
dingsboot „Neeltje Jacoba" van de
Noord- en Zuid-Hollandse Redding
Mij voor de redding van de opvaren
den van het Deense s.s. Lotte Skou",
dat op 9 Februari j.l. voor de Neder
landse kust is vergaan.•V.l.n.r. Stam,
Smit, H. Th. de Booy (Directeur
N.Z.H.R..) J. v. Meuhuv F. Varke-
veel sterker.
N.Z.H.R.) D. de Koning en C. Koper
zien, welke met de verlegging van hét
verkeer met West-Duitsland via Ne
derlandse en Belgische havens zijn
gemoeid,* zullen nadere regelingen
moeten worden gemaakt.
De noodzakelijkheid, om niet lan
ger te dralen, moet ook generaal Clay
duidelijk zijn géwordén toen hij de
vorige maand de conferentie te Lon
den bijwoonde.
321
322 alg.
313 reserve
DISTRIBUTIENIEUWS
nieuwe bonnen.
VOOR HET TIJDVAK VAN
11 t.m. 24 APRIL 1948.
Elk der volgende "bonnen geeft
recht op het kofren van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 804
301 melk 4 liter rrielk
303 melk 7 liter melk
306 vlees 100 gram vlees
307 vlees 300 gram vlees
308, 309 boter 250 gram boter of
margarine of 200 gr.
vet
320 alg. 200 gram kaas of'
250 gr. korstloze
kaas
400 gram brood of 1
rantsoe» pudding
poeder/vermicelli e.d.
1600 gr. brood (gel
dig t.m. 17 April).
200 'gr. kaas of 250
gr. korstloze kaas
314 reserve 800 gr. brood (gel
dig t.m. 17 April).
316 reserve '400 gr. brood (gel-
dig t.m. 17 April.
BONKAARTEN KD, KE 804.
803 melk 12 liter melk
806, 807 vlee? 100 gram vlees
808 boter 250 gr. boter of mar
garine of 200 gr. vet.
809 boter 125 gr. boter of mar
garine of 100 gr. vet.
100 gram kaas of 125
gr. korstloze kaas
400 gram brood of 1
rantsoen pudding
poeder 'vermicelli e.d.
400 gr. brood (gel
dig t.m. 17 April).*
815 reserve 400 gr. brood (gel
dig t.m. 17 April).
BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MG, MH 805
(Bijz. arbeid, a.s. moeders en zieken).
Geldig zijn de bonnen-van de
sttook C. Deze bonnen zijn 14 dagen
geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 9 April worden gebruikt
met uitzondering van de bonnen
voor melk, waarop eerst, op Maan
dag 12 April a.s. mag wordén ge
kocht.
820 alg.
821 alg.
I 822 alg.
Een. (caAhett^e...
Hoe gelukkig zou niet menigeen
zijn, indien hü .zich, om' eens ander
mans zaken even weinig bekommerde
als om zijn eigen zaken
Lichtenberg.