Goede vooruitzichten voor Noordwijk
als bloemen-badplaats
De verrader Van der Waals
half April voor zijn rechters
Leids Tribunaal kwam weer bijeen
ZATERDAG 20 MAART 1948
de leidse couran.
I WIXUÜ PL.AU FAGltNA 1
„Mits wij ons niet in slaap laten
wiegen - verklaart de burgemeester
Het is wel juist, maar toch eenzijdig noordwijk de
BLOEMEN-BADPLAATS TE NOEMEN. Het is, aan die ere-titel wil
len wij niet tornen, de bloemen-badplaats bij uitstek. Maar het is ook de
bloemen-bedevaart bij uitstek, en misschien is er geen oord ter wereld,
dat zo bloemerig de zorg voor ziel en lichaam in één adem verbindt.
Het heeft met andere badplaatsen gemeen, dat het naam theeft ge
maakt door het baden, doch welke badplaats heeft naam gemaakt door
het bidden? Het heeft met andere dorpen in deze streek gemeen, dat
het in de lente zijn grond bedekt ziet met een veelkleurig tapijt van
bloemen, doch welk van deze dorpen kan er zich op beroemen, dat zijn
grond gekleurd is met het martelaars -bloed, rood als een tul«p? In an
dere dorpen kunnen bloemen-corso's worden gehouden Noordwijk is
het enige, dat een bloemen-bedevaart zou kunnen "uitschrijven, en mis
schien is dat niet eens zo'n slecht idee.
Een oogje op Engelsen
en Amerikanen
De ere-burger van Noordwijk is en
blijft St. Jeroen, die in de Noorman-
nentijd gemarteld werd Maar naast
een eeuwige ere-burger is er plaats
voor een tijdelijke eerste burger, zo
als er naast een vereerde pastoor
plaats is voor een geëeide pastoor.
De zorg voor de bloemen-bedevaart-
plaats rust bij de deken; die voor
de bloemen-badplaats bij de eerste
burger, de burgemeester. De zorg
voor het ene sluit bezorgdheid voor
het ander niet uit! Evenmin als be
langstelling voor de badplaats botst
ipet belangstelling voor de bede
vaartsplaats Er zou dus niets op
tegen zijn geweest, de burgemeester
van Noordwijk, mr. G. F. W. van
Berckel, te interpelleren over een
bloemen-bedevaart, indien dat idee
niet pas bij ons was opgekomen, ter
wijl we het relaas van ons onderhoud
met de bloemen-burgemeester „in
het net" schreven.
de „ouverture hermttique."
De ouverture van het gesprek was
weliswaar gecomponeerd op. een,
naar de klank der woorden althans,
vroom en godvruchtig onderwerp.
Het ging over de Heremiet en het is
heel goed mogelijk, dat de naam
van de heremiet of kluizenaar in in
nige betrekking kan worden ge
bracht met de patroon van Noord
wijk St. Jeroen. Maar iedereen, die
in Noordwijk van toeten en blazen
weet, begrijpt dat de burgemees
ter, over de Heremiet sprekend, zidh-
daarover niet heeft uitgelaten in
zalvende bewoordingen. De» kwestie
is, naar we hopen, thans van de
baan. Woor de buitenstaanders, die
van toeten noch blazen weten, zij
medegedeeld, dat het een uitneem-
baar en verplaatsbaar houten zomer
huisje betrof, genaamd „De Here
miet", hetwelk op last van B. en W.
is afgebroken. Voor de felle protesten
zijn B. en W. niet gezwicht.
„We proberen in zulke aangele
genheden steeds volkomen consé
quent te zijn" verklaardè burge
meester Van Berckel, terwijl hij met
zijn wijsvinger vastberaden op de
tafel klopte „Wanneer een arbei
der, zelfs als hij ingezetene van
Noordwijk is, clandestien een huis
betrekt, wordt hij eruit gezet. Het
zou ongepast zijn op die gedragslijn
ten gunste van meerbemiddelden in
breuk te maken. B. en W. hebben
tegenover „de Heremiet" toch al
grote tegemoetkomendheid betracht".
De zaak achten wij thans van te
weinig belang, om er lang bij stil te
staan. Meer interesseerde ons het
algemeen beleid ten aanzien van de
badplaats.
de stoomtram was
NOORDWIJKS OPKOMST
Het heil van de badplaats ligt de
burgemeester na aan 't hart.
„Het is u natuurlijk bekend, dat
burgemeester Pické in de tachtiger
jaren de ontwikkeling en bloei van
de badplaats krachtig heeft onder
steund o.a. door te bevorderen,
dat een stoomtram-lijn werd aange
legd! Zijn naam is verbonden met
een monument, een straat en een
weg. Ik heb gemeend, niet beter té
kunnen doen, dan aan die weg in
Noordwij k-Zee te gaan wonen, met
burgemeester Pické als lichtend
voorbeeld".
„Is de badplaats, na haar vesting
periode, weer geheel in haar vesti-
gings-periode teruggekeerd?
„Door de toenmalige bestuurders,
zijn in 1946 de resten van de Duitse
verdedigingswerken met grote voort
varendheid opgeruimd. Ontzaglijk
veel is door hen gedaan om de bad
plaats weer te fatsoeneren. In zeer
korte tijd hebben zij de muur en
andere obstakels doen verdwijnen.
De Noord-Boulevard is gerecon
strueerd. Niet zo lang geleden heeft
de Raad zijn medewerking verleend
aan het Wederopbouwplan".
kapers aan de kust.
„Is er in Noordwijk veel ver
nield?"
„Betrekkelijk weinig. Dat maakt
de positie van de badplaats uiter
mate gunstig in de huidige conjunc
tuur, maar brengt ook de verplich
ting zoveel mogelijk op modernise
ring bedacht te zijn. Wij mogen ons
niet in slaap laten wiegen, opdat niet
de andere door de bezetting geteis
terde badplaatsen, als zij herrezen
zijn, door hun nieuwe opbouw een
grotere attractie zouden gaan vor
men. Dankbaar om al hetgeen behou
den bleef, moeten we er op uit zijn
zoveel mogelijk met de tijd nffee te
gaan.
„Is de hotel-accomodatie groot
genoeg?"
„Op het ogenblik nog wel. Uitbrei
ding van de hotels moet uitsluitend
gezocht worden aan de Noordzijde,
want wij stellen er uitermate veel
prijs op het Zuidelijk gedeelte zo
rustig mogelijk te houden, opdat het
speciale cachet van Noordwijk in
geen geval wordt aangetast".
„Wat is het cachet van Noord
wijk?"
„Hoe zal ik dat zeggen?" zei de
burgemeester, terwijl hij zijn ogen
even sloot öm de juiste formulering
te zoeken. „Noordwijk is altijd
gezocht geweest door een beschaafd
en rustig publiek. De rust sluit be
weging en amusement geenszins uit.
Ook het Noordwijkse publiek wil in
zijn vacantie niet inslapen!"
„Hoe denkt u zich het samengaan
van rust en beweging?"
„Wij zijn er bizonder op gesteld,
dat Noordwijk het centrum blijft van
de tennissport. Het zal vermoedelijk
niet mogelijk blijken, hier ieder jaar
de internationale kampioenschappen
te doen houden. Die eer znillen we
met België moeten delen. Maar de
Lawntennis-bond zal bevorderen,
dat in het andere jaar in Noordwijk
belangrijke professional-wedstrijden
worden gespeeld. Dat zou heel aar
dig zijn. Daarbij hecht ik veel waar
de aan herstel en een goede ontwik
keling van het golfterrein.
„Komen de golfbanen niet in het
gedrang doo^ een uitbreiding der be
bouwing naar het Noorden?"
„Nog niet dadelijk. Op 't ogenblik
is er nog geen gevaar. Maar er is
ook nog geen oplossing gevonden.
Wanneer we de propaganda van
Noordwijk vooral op de Angel-Sak
sische landen willen oriënteren, is
een flink golf-terrein van grote
waarde".
BLOEMENKIJKERS, WELKOM,
WELKOM!
„Die propaganda.
„De V. V. V. heeft zeer actief ge
werkt. We Verwachten ook veel van
samenwerking met de gehe'e bollen
streek in het gezamenlijk opzetten
van feesten in de bollen-tijd. Het
streven is de buitenlandse gasten er
toe te lokken in Noordwijk te komen
logeren, vanwaaruit zij een goede
en rustige gelegenheid hebben van
de bloemenvelden te gaan genieten.
Daar is niets geen bszwaar tegen en
alles voor. De grote steden Amster
dam en Den Haag liggen dichtbij
genoeg, om, ook in het lenteseizoen,
aan de bloemengasten amusement te
bieden. Er zou voor een goed ver
voermiddel moeten worden gezorgd.''
„Is daartoe al samenwerking met
de overige Bollenstreek?"
„Nog niet. maar wel in voorberei
ding. Het vervoer van buitenlandse
toeristen is thans nog in handen van
Haagse en Amsterdamse reisbureaux.
Een intensiever bezoek aan de bol-'
len-velden en aan de bollenkwekers
zou mits goed aangepakt een
zeer attractief middel zijn om bij de
buitenlanders reclame te maken voor
de bloembollen."
„Is het bezoek aan de badplaats na
de oorlog toegenomen?"
„Voor de oorlogsjaren waren er
topjaren van 12.000, nu wordt de
17.000 benaderd. Ik herhaal echter:
we moeten, met onze tijd meegaande,
het eigen cachet van Noordwijk be
waren. Mocht echter blijken, dat be
paalde vormen van vermaak in strijd
zijn met de gegoede distinctie van
de badplaats, dan zullen deze vor
men van vermaak moeten worden
opgegeven. Het is mijn vaste over
tuiging, dat in een tijd, waarin het
massa-vermaak zo duidelijk ge
ëxploiteerd wordt, er steeds meer be
hoefte zal bestaan aan rustig, indi
vidueel plezier. Naast badplaatsen
als veiligheidsklep voor de zeer gro
te bevolkingscentra, zal Noordwijk
altijd een taak hebben aLs badplaats,
die het niet in de kwantiteit maar in
de kwaliteit zoekt. Het moet ook de
bloemen-badplaats zijn, waarbij de
nadruk voor mij even zwaar ligt op
bloemen als op badplaats."
„ZEE" EN „BINNEN".
„Wat denkt u te doen voor de
bloembollen-cultuur?
„Het gemeentebestuur heeft daar
voor vanzelfsprekend grote be
langstelling, doch op het ogenblik
slechts een indirecte taak. Ik zou het
q Neem een aspirientje g
OEen leerling-telegrafist, wo- n
nende aan de Dordtsestraatweg n
n te Rotterdam voelde zich dezer U
U dagen grieperig en omdat hem n
dit niet erg van pas kwam, dook (J
JJ hij in het medicijnkastje en ont- n
dekte daar 54 aspirientjes. Ge- U
JJ dachtig aan de raad van Dirk
[J Witte „Aspirine voor je voeten,
0 aspirine voor je buik", slikte hij j:
met mannenmoed alle 54 tablet-
Oten naar binnen. Maar hij werd j:
raar, raarder, raarst, 's Nachts
n vond hij zichzelf terug in het
Zuiderziekenhuis met de slang |J
van de maagpomp in zijn
[j aspirine ascheid had genomen,
Oaspirne afscheid had genomen, j»
kon hij naar huis terugkeren. II
Mr G. F. W. VAN BERCKEL
Burgemeester van Noordwijk
zeer op prijs stellen, als het mogtlijk
zou zijn op commercieel verantwoor
de basis, ééns per jaar een belang
rijke bloemententoonstelling te doen.
houden. Daarbij denk ik aan de open-
lucht-tentoonsteliingen v/elke hier
vroeger werden georganiseerd."
„Noordwijk-Binnen en Noordwijk-
Zee zijn één gemeente in twee delen.
Hoe is de verstandhouding?"
„Het is met onize bloemen-bad-
p^ats zo: beide delen. Noordwijk-
Binnen én Noordwijk-Zi e hebben elk
hun bizondere geaardheid en zijn
door de omstandigheden op samen
werking aangewezen. Mijn taak is
het, hen van elkaar te laten profi
teren en de samenwerking te bevor
deren. Als de toekomst zich niet al
te somber ontplooit en inderdaad een
organisatie van West-Europa tot
stand komt, geloof ik, dat Noordwijk
zich geleidelijk zal blijven ontwikke
len. In vergelijking met omliggende
plaatsen is de bevolking van Noord
wijk het meest toegenomen sedert
193-0 met 45 pet. Thans teU de ge
meente 15.500 inwoners. Er is zeer
veel samenwerking onder de burge
rij in al haar geledingen om de bloei
der gemeente, zowel als centrum der
bloemencul+vur en als centrum van
sport, te bevorderen. Het gemeente
bestuur verleent daaraan met grnoe-
gen alle medewerking. Het werk als
burgemeester is voor mij: zeer aan
genaam, zeer boeiend, zeer geva
rieerd en zeer druk. D? omvang
der bevolking is net klein genoeg,
om er persoonlijk contact mee te
kunnen houden en toch ook zo groot,
dat het bestuur der gemeente een
intensieve werkkring op'evert met
een keur van gevarieerde proble
men."
,.De Heremiet!" wierpen wij er
losjes tussen.
„En daarmee de mogelijkheid o-m
te kamperen" vulde de burgemees
ter aan. „In het Langeveld worden
kampeerterreinen ingericht, waarbij
met 't omringend natuurschoon een
harmonisch geheel wordt gezocht. Er
wordt daar in vrij ruime mate ge
legenheid gegeven in kamphuizen
en ook in zelfgebouwde huisjes of
tenten te verblijven, welke beide
laatste categorieën na afloop van het
seizoen moeten verdwijnen ja!
Het is nodig, dat in het Langeveld
maatregelen worden getroffen. Nu
is het nog niet erg, maar als er geen
regeling werd gemaakt, zou deze
materie ons gezag ontg'ippen."
Ten slotte deelde burgemeester
van Berckel mede, dat de financiële
toestand der gemeente wat hoopvol
ler is geworden. Het is niet onmoge
lijk, dat in het a.s. jaar de begroting
sluit.
Proces-verbaal van 1467 bladzijden
Er werden 757 getuigen
gehoord
Sinds in September 1946 het on
derzoek in de zaak van Anton van
der Waals, de beruchte verrader
van illegale werkers in de bezet
tingstijd, een aanvang nam, zijn 757
getuigen gehoord, van wie 700 met
Van der Waals werden geconfron
teerd. Zij vormden een trieste stoet,
daar heel velen aan hem de dood
of vermissing van een hunner fami
lieleden hebben te wijten. Het aan
tal pagina's processen-verbaal be
draagt 1467, hetgeen nog wel zal
stijgen, want hoewel het onderzoek
voltooid is, komen er nog dagelijks
kleine gevallen bij, die „Ad infor-
mandum" aan het Hof worden
overlegd.
In opdracht van de Minister van
Justitie moest dit onderzoek zo vol
ledig zijn, dat het resultaat een ver
eeuwiging van een belangrijk deel
van de Nederlandse verzetsstrijd
zou betekenen en dat het meer dan
treurige verraad, dat één man te
genover dit verzet had gepleegd,
duidelijk aan het licht zou komen.
De dagvaarding, die ongeveer vier
foliovellen beslaat, kan uiteraard
niet alle strafbare feiten omvatten,
die door Van der Waals zijn ge
pleegd, doch bevat alle zaken, die
wettig en overtuigend bewezen
worden geacht en zij dekt door haar
formulering een zeer uitgebreid
terrein.
Van justitiële zijde wees men ons
voorts op het volgende: van ver
schillende kanten is i.v.m. deze
zaak critiek geoefend op het beleid
van de regering te Londen, terwijl
voorts gesuggereerd is, dat het ge
hele contact van de illegaliteit met
Londen in handen lag van mensen
als de Duitse politie-beambte Jo
seph Schreieder, de chef van Van
der Waals, terwijl van der Waals
zelf met Londen zou hebben ge
seind. Uit het onderzoek is duide
lijk gebleken, dat heel veel verbin
dingslijnen met Londen nooit door
de Duitsers zijn ontdekt en dat Van
der Waals nooit de grote man is ge
weest in dit zgn. „Engeland-Spiel",
doch wel Schreieder, de man met
hersens, die Van der Waals zijn on-
drachten gaf.- Deze was zeer handig
in het uitvoeren daarvan, doch men
kan, daarbij niet van genialiteit
soreken, elke handige knaan had op
deze wijze deze afschuwelijke „suc
cessen" kunnen bereiken. Wat be
treft het in Londen gevoerde be
leid, het ligt niet op de weg van
deeenen. die nu met het onderzoek
zijn belast, zich daarin te verdie
pen, trouwens er is gebleken, dat
vele sugeesties in deze van alle
grond zijn ontbloot.
De dagvaarding.
Als wij in het kort de dagvaar
ding samenvatten, dan blijkt daar
uit het volgende: Werkzaam als
„Vertrauensmann (V-man)" voor de
S.D. heeft Van der Waals een groot
aantal illegale werkers blootgesteld
aan opsporing, vervolging en vrij
heidsberoving. eerst in Rotterdam,
later ook in Den Haag en in het
Oosten en midden van het land.
Dit bereikte hij, door vele gege
vens door te geven aan de S.D. of
door zelf personen te arresteren, of
hun arrestatie m'ogeliik te maken.'
Dit kon alles geschieden omdat
hij in illegale organisaties door
drong onder een valse naam en in
verscheidene gevallen door zich uit
te geven voor een uit Engeland
„gedropte" agent van de te Londen
zetelende wettige Nederlandse re
gering of van de geallieerde strijd
krachten, soms ook' door zich uit te
geven als een illegaal werker.
In de dagvaarding staan 83 van
het nog grotere aantal personen ge
noemd, die door zijn toedoen aan de
Duitsers zijn overgeleverd. Van de-
J3 gevallen is bij onderzoek vol
doende gebleken, dat Van der Waals
directe aanleiding tot hun ar
restatie is geweest. Van deze 83
kwamen 42 nimmer terug, terwijl
alle anderen, meestal tot aan de be
vrijding, in Duitse gevangenschap
doorbrachten.
Met dit al is de treurige lijst van
zijn misdrijven nog niet beëindigd.
Onder de gemeente Tienhoven bil
de Loosdrechtse plassen heeft hij
omstreeks 16 Maart 1945 Joseph
Marie van der Meer van het leven
beroofd een man, die hij in zijn
dienst had genomen, slechts met dit
vreselijke doel: om door deze daad
in de gelegenheid te worden gesteld
te gaan leven onder de naam en de
identiteit van zijn slachtoffer en
zich zo veilig te stellen tegenover
eventuele represailles. Eenzelfde
feit moet hij nogmaals gepleegd
hebben, om ook de S.D. zijn spoor
bijster te doen worden, opdat deze
bij het scheiden van de markt hem
niet zou kunnen aanwijzen als een
hunner beste spionnen.
Het onderzoek hierin zou zeer in
gewikkeld geworden zijn en boven
dien voor de rechtbank niet geheel
bevredigende resultaten opleveren,
daar het lijk van dit vermoedelijk
tweede slachtoffer, dusdanig ver
minkt was. dat Van identificering
geen sprake kon zijn.
De zaak van Anton van der Waals
zal op 16, 17. 19, 21 en 23 Aoril,
mogelijk nog een dag langer voor
de Rotterdamse Kamer van het
Haagse Bijzondere Gerechtshof voor
komen. Zes en veertig getuigen zul
len worden gehoord. De verdediging
berust bij mr. Van der-Starp.
Aan boord van het troepentrantsport-
schip „Volendam". Bij de zeer ho
ge temperaturen rondom de evenaar
wordt menig baadje van onze jon
gens, die onderweg zijn naar Indo
nesië, gauw smerig. Maar geen nood,
water is er, de jongens wassen zelf
hun kleren en de zon droogt ze
zeer snel.
De man met zes onderscheidingen.
De automobielverkoper J Huys-
man te Katwijk aan Zee zag in be
zettingstijd door zijn hulp aan de
vijand kans op te klimmen van ge
woon soldaat tot officier. Hij kreeg
er zelfs zes onderscheidingen bij, zo
dat hij zich wel tenvolle had ingezet.
De president van het Hof merkte op
liever een dergelijk iemand voor zich
te zien, dan een profiteur! De adv.
fiscaal vorderde acht jaar gevange
nisstraf. De raadsman, mr. J. v. d.
Plas wees erop dat verd. door moei
lijke omstandigheden tot zijn daden
is gekomen, en ook op het feit, dat
twee broers van verd. in een concen
tratiekamp om het leven zijn geko
men. Bij vervroegde uitspraak, legde
het Hof vijf jaar gevangenisstraf met
aftrek van preventief op.
Voor het bijzonder gerechtshof
verscheen gistermorgen H. J. K„
brandstoffenhande'aiar te Voorscho
ten, die in 1943 te Wassenaar een
zekere van Tol aan de S.D. had ver
raden, omdat van Tol in het bezit
van munitie was. Als gevolg van dit
verraad had van Tol acht maanden
in gevangenschap doorgebracht. Uit
het getuigenverhoor bleek, dat het
verraad een persoonlijke, wraakne
ming was wegens ruzie over de te
rugkoop van een schilderij. K. be
weerde, dat hij wel in'iehtingen over
S.D. .had verstrekt, maar pas toen
van Tol al gearresteerd was. Daar
twee getuigen niet verschenen wa
ren, werd de b'handeling der zaak
uitgesteld tot 20 Mei.
J. H. C. C. ambtenaar te Leiden,
was in 1941 tot het vrijwilligers'e-
gioen toegetreden. Hij had daar als
menagemeester dienst gedaan. De
procureur-fiscaal eiste 10 jaar ge
vangenisstraf met aftrek. Verdach-
tes raadsman mr. H. J. Sormani
vroeg verzachting van de eis.
Uitspraak* 7 jaar gevangenisstraf
met aftrek en recht op cassatie.
J. H.. automobielverkoper te Kat
wijk aan Zee had in Sept. 1940 dienst
genomen bij de Waffen S.S De pro
cureur-fiscaal vroeg 8 jaar met af
trek. Verdachtes raadsman mr. J.
van der Plas schetste zijn cliënt als
een idealist en vroeg een straf voor
H. die het mogelijk maakte hem zo
9poedig mogelijk weer in de maat
schappij terug te brengen.
Uitspraak 5 jaar met aftrek.
J. den H. te Katwijk aan Zee. had
in 1941 dienst genomen bij het N. S
K. K. en was later toegetreden tot
het vriiwilligerslegioen
Eis 8 jaar met aftrek.
J. T. de Vries, die verdachte ver
dedigde. bracht naar voren, dat den
H. gehande'd had uit anti-communis
tische motieven.
Uitspraak 6 jaar met aftrek.
HAAGSE RECHTBANK.
Stelende dierfstbode. De dienst
bode J. M. de H. had in haar betrek
king te Oegstgeest diefstal gepleegd,
maar bovendien had zij nog een rij
wiel gestolen. Dat was alles de schuld
van het feit, dat zij te we'nig ver
diende, zo vertelde zij aan de recht
bank, terwijl bovendien een kennis
haar op het verkeerde pad had ge
bracht. De officier vorderde acht
maanden gevangenisstraf, met aftrek
200 jaar geleden
in de
£eqdi& Coulant
20 MAART 1748.
Te Leyden bij de Delfse
Vliet, even buiten de Koepoort,
is te Huur, om den eersten te
aanvaarden, een Bleekerij,
leggende ten einde van het
Pad, aan de overzijde van
den Aanslag, bij voorn. Vliet,
genaamd het Fortuin, en al
waar de Zaaken verscheide
Jaaren lang met goed succes
zijn geëxerceerd. Te bevragen
ten Huyze van de Weduwe F.
de Klopper op de Breestraat,
bij de Plaatsteeg, te Leyden
voorn.
UIT DE LEYDSCHE
COURANT VAN 100
JAAR GELEDEN.
20 MAART 1848
Te huur of Te koop.
Om met primo Mei
te aanvaarden, een
alleraangenaamst
gelegen Buitentje, genaamd
Hortus-Zigt, gelegen langs den
Singel tusschen de Koe- en
Witte Poorten, onder de Ge
meente Soeterwoude, bevat
tende Marmeren Gang, vier
Vertrekken, Keuken, Kelder,
ruime Droogzolder met Dienst
boden-Kamer, twee groote
Schuuren en Achter-Koepel;
voorts groote Vrucht- en Moes
tuin. Geheel ingericht tot Zo
mer- en Winter-verblijf, en
zijnde alles in den besten
staat.
Te bevragen ten Kantore
van den Notaris A. Wijn
stroom te Leyden.
van preventief. Mr. M. Teekens wees
op de trieste jeugl van verd., die zon
der leiding is, en vroeg een psychia
tersrapport
Rijwieldefstal. Volgens de rij
wielbewaarder J. R. te Leiden had hij
niet anders kunnen doen dan rijwiel
diefstal plegen, omdat hij geen geld
had om van te leven. Maar de offi
cier vond dat excuus niet geldig, en
vorderde een jaar gevangenisstraf
met aftrek van preventief, omdat met
verd. reeds eerder moeilijkheden zijn
geweest. De raadsman, mr. H. O.
Thunissen vroeg clementie.
UITSPRAKEN IN ZAAK
WILTON-FIJENOORD.
Het Bijzonder Gerechtshof ver
oordeelde gistermiddag C. M. T. tot
1 jaar en 5 maanden gevangenisstraf
met aftrek, plus een geldboete van
50.000 subs. 6 maanden, W. W. tot
een geldboete van 30.000 subs. 3
maanden, F. M. tot een gevangenis
straf van 1 jaar en 4 maanden met
aftrek plus een geldboete van 30.000
subs. 3 maanden en A. C. M. tot een
gevangenisstraf van 1 jaar met af
trek plus een geldboete van 30.000
subs. 3 maanden.
IN MEI 1940 wilde ik voor de N.S.B. bedanken, maar die gelegenheid
werd mij practisch ontnomen, om dat ik enige dagen werd gedetineerd.
Later weerhielden principiële rede nen mij om mijn lidmaatschap op te
zeggen. Toen het Duitse leger ons land was binnengevallen, huilden ook
de N.S.B.-ers als kinderen. Zij von den de inval op zichzelf een onge
oorloofde daad. Ik merkte dat en dacht: „Dèt zijn de N.S.B.-ers. zij zijn
dus geen vaderlandslievende men sen".
Dat was de verklaring van beschul
digde B. P. M. Lammens te Leiden,
afgelegd tijdens de zitting van het
Leidse Tribunaal, welke gisteren te
Den Haag werd gehouden. Hij was
lid geweest van: de N.S.B.de W.A.,
het Economisch Front, de N.V.D., de
Ned. Landstand en de vrijwillige
hulppolitie. Als zodanig had hij vele
diensten ten behoeve van de vijand
verricht. Zo was besch. betrokken ge
weest bij een onderzoek te Hazers-
woude, dat werd ingesteld, omdat ge.
allieerde vliegers wapenen hadden
afgeworpen. Een zwaar punt in de
tenlastelegging was ook. dat besch. in
een brief aan de heer C. van Geel
kerken, plaatsvervangend leider van
de N.S.B. in Nederland, had geschre
ven ,dat de toenmalige burgemeester
van Zoetermeer het „Winterhulp"-
werk afbrak. Besch. wist, dat de bur
gemeester spoedig zijn gemeente zou
verlaten en stuurde daarom vast een
sollicitatie in zee. Lammens verklaar
de tijdens het langdurige verhoor nog,
dat de landwacht, waarvan hij enige
tijd deel uitmaakte, patrouillediensten
verrichtte om inbrekers op te sporen.
De president, mr. Ph. J. de Ruyter de
Wildt, bracht besch. echter duidelijk
aan het verstand, dat dit niet zo was.
„Dat weet u trouwens zelf ook wel".
In deze zaak werden niet minder dan
getuigen charge en 5 getuigen
décharge gehoord. De raadsman voer
de aan, dat besch. gepakt is door de
misleidende propaganda van Mussert.
Hij heeft daarin bevrediging gevon
den. Lammens- is een zachtaardig,
dromerig .critiekloos type. Van hem
is over het algemeen weinig activiteit
uitgegaan. Spr. vroeg het Tribunaal,
de nodige clementie te betrachten.
J. de Jong te Alphen aan den Rijn,
N.S.B.-er geweest, had als chauffeur
in Frankrijk, in dienst van de N.S.
K.K., gewerkt. Tevens had hij deel
genomen aan acties van de land
wacht. „Ik heb er nooit aan gedacht
te bedanken", aldus besch. „Wie be
sefte eigenlijk, dat Nederland met
Duitsland in oorlog was?" Mr. van
Herksen wees er op, dat ziin cliënt elk
principieel verzet miste. Doch hij be
hoort tot de weinigen, van wie gezegd
kan worden, dat zij zich in een her
oriënteringsstadium bevinden.
Chr. Komen te Warmond was als
N.S.B.-er vrijwillig naar Duitsland
gegaan en had in dienst van de O.T.
een arbeiderskamp bewaakt. Besch.
gooide zijn lidmaatschap en de gevol
gen ervan op de slechte economische
toestand in ons land. „Ik was niet po
litiek onderlegd en kon dus niet we
ten, dat de N.S.B. niet goed was. Mr.
H. J. F. Oetgens van Waveren Pancras
Clifford zeide, dat besch zich nimmer
als een. slavendrijver heeft gedragen.
N. W. C. Brouwer te Zoeterwoude
had zich als lid aangesloten bij: de
N.SB., de Ned. Soc. Arbeider.: Partij,
de N.S.N.A.P., de S.S., de N.V.D., de
Ned. cultuurkamer en de hulpland
wacht. Besch. lrgde er de nadruk op,
dat men de nat.-soc. ideologie los
moet zien van de realiteit, die men in
de bezettingsjaren heeft ervaren. Als
raadsman trad op mr. P. van 't Hoff.
Uitspraken.
G. J. Rietveld te Alphen ad. R„
internering voor de tijd van 3 jaar en
6 maanden (de laatste 6 m voor
waardelijk), verbeurdverklaring van
zijn vermogen tot een bedrag van
200; C. Piepenbrink te Alphen a. d.
R., internering: 3 j. 9 m.; J. P. van
Ham te Leiden, internering: 3 j. en
8 m. (laatste 8 m. voorwaardelijk)
met onder toezichtstelling van de
stichting politieke delinquenten voor
de tijd van 3 j.; A P. Koemans, inter
nering: 3 j. Allen werden ontzet uit
de kiesrechten en het recht om openb.
ambten te bekleden en te dienen bij
de gew. macht.