S)e C<2ld6e(Soii^cmt Jan Masaryks begrafenis Joods memorandum aan de Veiligheidsraad Am. Senaat neemt Marshall-plan aan Resolutie Partijraad van K.V.P. over het Communisme Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 15 MAART 1948 39ste JAARGANG De Katho'ieke Partijraad over het Communisme WAARIN OPGENOMEN -DE BURCHT' Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs Honderdduizenden langs de weg r^ATERDAGlVftDDAG is het stoffelijk overschot van Jan Masaryk ter aarde besteld. Bij de plechtigheid in het Pantheon van het National Museum te Praag, welke aan de be grafenis voorafging was president Bene6j tegenwoordig. De communis tische minister-president, Clement Gottwald, hield hier een herdenking srede, waarin hij namens de natie de laatste eer bracht aan Jan Masaryk, voor een gehoor van enkele hon derden eregasten. Daarna werd het lijk overgebracht naar Lany, 48 k.m. buiten Praag, en bijgezet in het familiegraf. Honderdduizenden stonden langs de weg, welke de stoet volgde. 'Beweringen van- .Gottwald „De tragische dood van Jan Masa ryk", zeide premier Gottwald in zijn rede in het Praagse Panthéon, „kwam voor mij en mijn politieke vriqjiden als een donderslag bij hel dere hemel. Ik kan getuigen, dat Ma saryk zich van het begin van de re geringscrisis of öp een afstand ge houden heeft van degenen, die deze crisis hebben uitgelokt". Gottwald beweerde, verder, dat Masaryk „ge heel en al instemde met de nieuwe ging, dat de verwijten uit het Wes pen de gevoelige Masaryk er toe ge bracht zouden hebben zich het leven te benemen. Hij eindigde met te zeg gen: „In Masaryk is -niet alleen een groot staatsman en een groot Tsje- clio-Slowaak heengegaan, doch ook een goed, een te goed mens." President Benesj, die tijdens de rede van Gottwald geen emotie liet blijken, brak in tranen uit toen een kinderdkoor het lievelingslied zong van wijlen president Masaryk (de vader van Jan Masaryk), „Beploeg uw land, mijn zoon". Bij het einde der plechtigheid omhelsde mevrouw Benesj de zuster van de overledene, Alice Masaryk. Onder de aanwezigen in het Pan theon waren het gehele corps diplo matique, de leden van' de regering, het parlement en vertegenwoordi gers van alle kerkelijke gezindten, universiteiten, rechterlijke macht, le ger en departementen. De kist met het stoffelijk overschot werd vervolgens door legerofficie ren naar buiten gedragen en op een affuit geplaatst, terwijl door rond cirkelende- vliegtuigen militair sa luut werd, gebracht. Een militaire auto, behangen met het Tsjecho-Slo- waakse rood-wit-blauw, was voor de affuit gespafmen. Achter de kist lie pen, op de weg naar het Czernin- paleis, de familieleden van wijlen Jan ,Masaryk en mevrouw Benesj, alsmede minister-president Gott wald als vertegenwoordiger van de president van de republiek. Van het Czernin-paleis af werd het stoffelijk overschot per auto overge bracht naar het kerkhof van het dorp Lany, onder geleide Van familiele- Pogingen om „Veto-recht" te beperken De V.S. zullen heden op de bij eenkomst van dé „Kleine Assem ble" trachten, aan het vetorecht der grote mogendheden bepaalde be perkingen op te leggen. De voor stellen brengen geen verandering in het vetorecht ten aanzien van be langrijke kwesties, die met de inter nationale vrede en veiligheid te ma ken hebben, doch hebben betrek king op onderdelen van meer onder geschikt belang. Tot de 31 gevallen waaiop volgens de Amerikaanse de legatie in de Veiligheidsraad het vetorecht niet toegepast moest wor den, behoren: de toelating van nieu we leden, de vorming van neven organen zoals de commissies van onderzoek, besluiten, of internatio nale vredesaangelegenheden voor de algemene vergadering moeten wor den gebracht, besluiten om een be roep op partijen te doen enig ge schil op vredelievende wijze bij te leggen, onderzoek van enig geschil of enige situatie, die waarschijnlijk een internationale wrijving zal ver oorzaken, elk besluit om een confe rentie bijeen te roepen voor herzie ning van het Handvest. Met het oog op het feit, dat de Slavische groep niet in de „Kleine Assemblée" is vertegenwoordigd, zijn waarnemers te Lake Suecess van oordeel, dat <elk besluit over het vetorecht louter academisch zal zijn. De Kleine Ascemblée'' kan alleen aanbevelingen doen aan de algemene vergadering. HONGAARSE KROON VAN ST. STEPHANUS AANGEBODEN AAN DE PAUS. De Kroon van St. Stephanus, die in het jaar TOOI door Paus Silvester II is. gegeven aan Koning Stephanus van Hongarije en die de terugtrek kende Hongaarse troepen in 1945 hebben achtergelaten in de Ameri kaanse zóne van Duitsland, zal aan Z. H. de Paus worden overhandigd. Het Amerikaanse Staatssecretariaat heeft besloten niet in te gaan op het verzoek van de huidige regering in Hongarije, om deze kroon aan Hon garije terug te geven. den en enige officiële genodigden. Dezelfde geestelijke\ die de lijkre- den voor zijn vader, voor zijn moedei en voor zijn broer Herbert had ge houden, sprak voor de vierde maal een lijkrede uit voor een Masaryk naar aanleiding van dezelfde tekst uit Psalm 23. De correspondent van Ass. Press maakt melding van opmerkingen uit de rijen der defilerende menigte. Een oude vrouw zeide: „Wij hebben een van onze grootste mannen ge dood". Een jonge man: „Nu is alleen nog president Bénesj over. Maar die is als in een concentratiekamp." Een vrouw wees op een groep communis ten met partij-insigne op en zei: „Zij hebben niet eens genoeg fatsoen om .thuis te blijven. Zij zijn gekomen om hun slachtoffer te honen." f DRASTISCHE HERVORMING VAN DE RECHTSPRAAK. De Tsjechoslowaakse minister van justitie, heeft in een rede te Olumouc (Ollmuetz) een drastische hervor ming aangekondigd van de recht spraak in Tsjechoslowakije, m het ka der waarvan de rechtbanken zouden worden gezuiverd, de processen tegen collaborateurs weer aanhangig ge maakt en volksrèchtbanken voor kor te gedingen zouden worden opgericht. Voorts zou het advocaten in de toe komst onmogelijk gemaakt worden „misdadigers te verdedigen en hen voor de wet te verbergen." De nieuwe rechtsorde in de geest van de volksdemocratie zou de oude wetten, gebaseerd op de uitbuiting van de ene mens door de andere uit schakelen. PAPANEK NEGEERT PRAAG. Toen Jan Papanek Zaterdag in ken nis gesteld werd van een beslüit van de Tsjechoslowaakse regering hem te ontheffen van de functie van per- mament Tsjechoslo waaks vqrtegen- woordiger bij de Verenigde Naties verklaarde hij tegenover Reuters cor respondent: „Ik zal dit besluit ge woon negeren. Ik erken niet de hui dige zogenaamde vertegenwoordigers van Tsjecho-Slowakije. Ik zal door vechten voor de vrijheid van mijn land". p. Wn f 1.30 p. tnnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Het Nederlandse elftal dat door zwaar te verdedigen een gelijk spel uit het vuur wist te slepen. De Fins-Sovjetrussische onderhandelingen Generaal Savonenkof, de Sovjet- Russische gezant te Helsinki, heeft Zaterdag een bezoek gebracht aan president Paasikivi. Hij ,zou de pre sident mededeling hebben gedaan van de datum, waarop de Sovjetre gering een Finse delegatie in Moskou verwacht voor onderhandelingen over een verdrag van vriendschap en bijstand. Volgens -door radio Moskou aange haalde SoVjet-Russische persberich ten heeft maarschalk Stalin voorge steld de onderhandelingen op 22 Maart te openen. WIL DE SOVJET-UNIE MILITAIR VERDRAG MET NOORWEGEN? Volgens door het Engelse minis terie van buitenlandse zaken uit Oslo ontvangen berichten, aldus meldt het le Londen verschijnende blad „The People", heeft de Sovjet- Unie het plan op Noorwegen druk uit te oefenen ten einde onmiddel lijk na het sluiten van het verdrag met Finland een militair verbond met Noorwegen aan te gaan. „Dit plan zou een troef van Stalin zijn in het spel, dat hij speelt om de Wes telijke Unie te ontwrichten, en zou iiO doel hebben de controle over de vlootbases in de Atlantische Oceaan te verkrijgen", aldus het blad. Tijdens een bijeenkomst van ge neraal de Gaulle's Rassemblement du Peuple Francais te Clermont- Ferrand, in Midden-Frankrijk, ont sponnen zich gevechten tussen com munisten en gaullisten. De politie moest de orde herstellen. Palestijns conflict was niet nbdig geweest In een memorandum aan de Vei ligheidsraad en de Commissie voor Palestina verklaart het Joods Bureau dat de Arabische regeringen stout moedig geworden waren door 'de toenemende onzekerheid t.a.v. de uitvoering cfer vérdeling. Zonder de leverantie van uitrustingen, gelden en manschappen door buitenlandse regeringen, aldus het memorandum, zouden de ongeregeldheden in Pa lestina, waar het gros van de Arabi sche bevolking getoond had weinig te voelen voor een conflict, nooit jyjET 69 TEGEN 17 STEMMEN heeft de Amerikaanse Senaat als eerste van de beide Huizen de eerste termijn van het Europese herstel programma, waarmee een bedrag gemoeid is van 5.3 milliard dollar, goedgekeurd. Men verwacht, dat ook het -Huis van Afgevaardigden, het plan van Marshall zal goedkeuren, maar het is vrijwel zeker, dat men zal proberen, het bedrag te verlagen. De wetsontwerpen voor de definitie ve toewijzing van het geld zijn nog niet gereed. Het ontwerp heeft de Senaat ver- menten bevond zich een voorstel van senator Joseph Ball (republikein) tot het oprichten van een lichaam buiten de V.N., dat in staat zou zijn alle leden-staten te verdedigen té gen agressie of omverwerping, die hun onafhankelijkheid of 'vrijheid bedreigen. Het veto zou in deze in ternationale opperraad niet van toe passing zijn. Het voorstel werd ver worpen evenals eèn voorstel tot in stelling van een financiële neven instantie voor het wereldherstel. laten zonder dat belangrijke wijzi gingen zijn aangebracht in de vorm, waarin het door de senatoren Van- denberg en Tom Conally was inge diend. Men verwacht, dat het Huis van Afgevaardigden ernstige pogingen zal doen, de voor het plan-Marshall uit getrokken som te verlagen. De repu blikeinen zouden voorspellen het plan-Marshall en de fondsen voor China, Turkije en Griekenland met elkaar te verenigen. AMERIKAANSE SENAAT KEURT WETSONTWERP VOOR HULP AAN EUROPA GOED. Na,een debat van ^neer dan 11 uur werd het wetsontwerp Zondagmor gen vroeg met 69 tegen 17 stemmen aangenomen. Het wetsontwerp gaat nu naar het Huis van Afgevaardig den. Onder de voorstellen en amende- Churchill Ere-voorzitter Haagse conferentie Wnston Churchill- heeft er in toe gestemd ere-voorzitter te zijn var pan-Europa-conferentie, welke 7 Mei aan staande te 's-Gravenhage zal aan vangen; aldus heeft het secretariaat van het Internationaal Comité van Bewegingen voor Europese Eenheid medegedeeld. Verder zal Paul Ramadier optreden als voorzitter van de politieke com missie, en Paul van Zeeland als voor zitter van de economische commissie. De naam van de voorzitter van de culturele commissie zal nog bekend gemaakt worden. Zoals bekend zal de Nederlandse regering de Ridderzaal op bet Bin nenhof* te 's-Gravenhage ter beschik king van de conferentie stellen en de afgevaardigden een officiële ont vangst bereiden. Er zullen geen gedelegeerden van de drie Westelijke zones van Duits land deelnemen aan de opening van de 16-Landenconf&rentie te Parijs. Indien zij daartoe zullen worden uitgenodigd, zullen de drie zones ge allieerde functionarissen met Duitse adviseurs afvaardigen. Uit Britse bron werd vernomen, dat alle stappen zullen worden gedaan om te verzekeren, dat West Duitsland deel zal hebben aan de besprekingen over het plan-Marshall. Uit verschillende provincies van België wordt gemeld, dat een stem ming onder het trampersoneel heeft uitgewezen, dat een grote meerder heid zich voor de staking, die Maan dagmorgen 15 Maart zou uitbreken, heeft verklaard. In Antwerpen, Bra bant en Luik stemden 95 procent voor de staking. In bevoegde kringen wordt echter thans verklaard, dat de tramstaking vandaag nie%al doorgaan. In de loop van deze week zullen de belangheb bende partijen voor de bespreking van he't loongeschil bijeenkomen. De arbeiders zullen het resultaat van de- *ze bespreking afwachten, alvorens in staking te gaan. uitgegroeid zijn tot een groot militair vraagstuk. De in Palestina binnengedrongen strijdkrachten worden geschat op een totaal van 5.000 a 6.000 man, voor het merendeel Syriërs en bewoners van Irak. Engeland wordt gecriti- seerd wegeng „het verzaken van zijn plicht door de schending van de Pa lestijnse grenzen toe te laten". GEVECHT OM EEN JOODSE KOLONIE. Van niet offciële Joodse zijde wordt vernomen, dat in een gevecht om de Joodse kolonie Gath (Zuid-Palestina) 37 Arabieren gedood zijn en 40, ge- wQnd, terwijl zeven Jolen sneuvel den en vier verwondingen opliepen. De gevechten hebben een etmaal ge duurd. SANAA IN HANDEN VAN AHMED. Volgens een te Cairo door de afge vaardigde ^/an Jemen bij de Arabi sche Liga ontvangen telegram zijn de troepen, die zich geschaard hebben achter emir Seis el Islam Ahmed, de zoon van wijlen de Imam Jahya, Za terdag de hoofdstad van Jemen, Sa naa, binnengetrokken. Het te Cairo ontvangen telegram was getekend: Ahmed. KIRIN GEVALLEN. Van de zijde der centrale Chinese regering is de val van Kirin, hoofd stad van de gelijknamige provincie in Mandsjoerije, bevestigd. Het garni zoen van de stad heeft zich terugge trokken in de richting van Tsjang Tsjoe. Eveneens heeft het gros van de regeringstroerien zich teruggetrokken uit het spoorwegcentrum Tse-Ping- Kai -aan de spoorlijn Tsjang-Tsjoen- Moekden. Amerikaanse com mandant van Berlijn beschuldigt Russen Kolonel Howley. de Amerikaanse commandant van Berlijn, heeft de Sowjetruss'sche bezettingsautoritei ten ervan beschuldigd, dat zij het werk van de democratische partijen in hun sector practisch 'onmogelijk maken. „Mij is gemeld", aldus «Howley, „dat, personen, die tegen de S.E.D. Spreken door die partij en door Sow- jetrussische soldaten worden be dreigd". Kolonel Jelisarow, de plaatsvervan gende Sowjetrussische commandant, overhandigde Howley hierop een af schrift van een brief der S.E.D., waar in werd geprotesteerd tegen de raz zia van de Amerikaanse militaire po litie op twee van haar partijbureaux in de Amerikaanse sector. Howley stelde voor een brigade in te stellen, welke alle klachten over politieke intimidatie of onderdruk king zou moeten onderzoeken, doch Jelissarow wilde slechts toestemmen in een onderzoek vari de twee door hem genoonde gevallen. Tijdens de middagvergadering van de Partijraad der K. V. P. werd een ontwerp-resolutie n. a. v. de gebeu-tenissen in Tsjecho- Slowakije ingediend die met algemene stemmen werd goedgekeurd. Zij luidt als volgt: De Partijraad van de Kath. Volkspartij, in zijn vergadering van 13 Maart te Utrecht bijeen; kennis genomen Hebbend van de instemmende houding der com munistische Partij Nederland tegenover de verraderlijke staatsgreep in Tsjecho-Slowakije; Aansluitend aan de waarschuwende woorden van de voorzitters der Katholieke Eerst en .Tweede Kamer-fractie in de jaren 1946 1948 tegen de grote gevaren van het Comunisme, alsmede herinne rend aan de resolutie van het partijcongres van October 1947, waarin het Communisme andermaal op het scherpst is veroordeeld, begroet met voldoening het besluit van de regering, om het machtsapparaat der overheid zodanig te versterken, dat, bij snelle en doeltreffende uitvoering van dit besluit,, aan communistisch gew ed onder elke omstandigheid de kop kan worden ingedrukt; dringt met klem bij de regering er op aan, door wettelijke maat regelen de openbare vei'igheid ook verder te waarborgen met kracht te waken tegen elke intimidatie en terreur en te komen tot afdoende veiligheidstelling der democratische orde en vrijheden; ondersteunt krachtig de versterking van vrijheid en veiligheid en het herstel der welvaart, door internationale, regionale overeenkom sten; draagt het partijbestuur op door alle dienstige middelen te bevor deren dat aan samenwerking met Communisten, ook in de uitvoe- rencfe organen der provinciën en gemeenten in navolging van de onafgebroken practijk in het Rijk, een einde wordt gemaakt; Roept geheel nationaal Neder1 and op: 1. Actieve steun en medewerking te verlenen, persoonlijk, zowel als gemeenschappelijk, aan de door de'regering te treffen maatregelen; b. bij de komende verkiezingen een duidelijke nederlaag aan de Communistische partij Nederland toe te brengen; c. op alle terreinen van het maatschappelijk en staatkundig leven het Communisme in al zijn vormen daadwerkelijk te bestrijden, en besluit deze resolutie ter kennis te brengen van de regering en het volk van Nederland. VLIEGTUIGRAMP IN ALASKA. Een vliegtuig komende uit Sjang hai is 'in Alaska tegen een befg ge vlogen. Aanboord bevonden zich be halve de bemanning 24 passagiers, zo wordt van officiële zijde medege deeld. Daarna is het toestel nog on geveer tweq en een half duizend me ter omlaag" gestort. Reddingswerk zaamheden zijn onmogelijk en men moet aannemen, dat alle inzittenden gedood zijn. Het wrak is inmiddels reeds waargenomen. ERNSTIGE BROODSCHAARSTE TE MOSKOU. Een woordvoerder van het staats- departement te Washington heeft aan de journalisten verklaard, dat de Amerikaanse diplomaten te Moskou sedert een week melding maken van lange rijen mensen, die bij de bak kerswinkels aanschuiven. Volgens berichten, die het staats- aepartement. uit Moskou heeft ont vangen, zou in de Sovjet-hoofdstad een ernstige broodschaarste heersen In deze berichten wordt ook ge zegd dat er geen suiker is. RIVIERBOOT GEKANTELD IN ZUID-CIHLI. Ten minste 35 personen kwamen om het leven, toen een rivierstoom boot op de Imperial rivier, in Zuid- Chili; kapseisde en zonk. De meeste slachtoffers zaten op het ogenblik van de ramp in hun hutten, waarin zij, toen tfe boot om sloeg, opgesloten waren.' TYPHUS-EPIDEMIE TE ERFURT. Een hevige typhus-epidemie is uit gebroken te Erfurt, een van de meest bevolkte steden in het Sovjet-gebied van Duitsland. Het hoofdkwartier van de politie te Erfurt deelde 'mede, dat 4 perso nen overleden zijn en 300 gevallen worden behandeld. Het verklaarde tevens, dat de epi demie om zich heen schijnt te grij pen. Alle scholen, eethuizen en open bare plaatsen werden gesloten. NED. BELG. CONTRÓLE OP STATION ROOSENDAAL. Met ingang van 9 Mei a.s., treedt op het grensstation Roosendaal de nieuwegezamenlijke grenscontrole van de Nederlandse en Belgische douane in wërking. Er zullen dan voor het eerst nachttreinen rijden van en naar België. Reizigers van deze zo wel als van de andere treine'n zullen alleen te Roosendaal gecontroleerd worden. Deze gezamenlijke visitatie duurt ongeveer een uur. De nieuwe dienstregeling van in- en uitgaande treinen op België is per 9 Mei: Binnenkomst vanuit België: 4.49 u. (Pullman), 6.38 u., 8.08 (Pullm.), 12.10 u. 14.37 u., 15.39 u. (Pullm.). 16.45 u., 20.40 u. (sneltrein (R'dam) en 21.30 uur. Vertrek van Roosendaal naar Bel gië: 1.03 (Pullm.), 8.02 u., 10.01 u. (sneltrein v. R'dam), 11.50 u., 14.05 u. (Pullm.), 15.30 u., 18.25 u., 20.34 u. (Pullm.) en €2.25 uur. „Bijzondere Noden" voor staking-slachtoffers Zolang de communistische tyrreur blijft in de conflicten van het bouw bedrijf te Amsterdam, stelt de bis schop van Haarlem de opbrengst van de collecte vogr bijzor*\'ere noden, de zogenaamde Bisschopsschaal, in de hoofdstad ter beschikking van de ka tholieke arbeiders en hun gezinnen, die thans het slachtoffer van de sta king zijn. De deken van Amsterdam heeft met de Katholieke Actie een uitkeringsregeling getroffen voor de gedupeerden, die feitelijk in bijzon dere nood verkeren. Prins Bernhard is met zijn twee oudste dochtertjes per vliegtuig in het Zwitserse kanton Valais aange komen, waar hij begroet werd door staatsraad Pitteloud. Per trein zijn de prins en de prinsesjes naar Zer- matt vertrokken. Amerikaans meisje doodt haar ouders OMDAT ZIJ NIET UIT MOCHT. Een 17-jarig meisje bekende aan de politie te Emince (Missouri), dat zij hater moeder na een woordentwist vermoord had en dat zU de vol gende dag ook haar vader om het le ven, bracht, opdat hij de eerste mis daad niet zou ontdekken. Politiekapitein James- Tandy ver klaarde. dat Betty Jane Kroeger aan gehouden werd, nadat de liiken van haar ouders gevonden werden. Het lijk van de vader, Fred Kroe ger, 50 jaar, vond men in de achter kamer'van zijn winkel. Het lijk van de moeder werd achter een sofa in de voorkamer van het woonhuis aan getroffen, dat enkele stappen van de winkel gelegen' is. Mevr. Kroeger, 48 jaar, werd even als haar man door een schot in het voorhoofd gedood. De politiclcapiteip verklaarde dat Betty gebruik gemaakt had van een Italiaans automatisch pistool, een oor logsherinnering. die haar broeder van ^e veldtocht in Europa medegebracht had. Toen de politie haar vroeg,-waar om zij haar moeder had gedood, ver klaarde Betty, '.at zij gaarne naar St, Louis zou gegaan zijn-, maar dat haar moeder haar dit niet toestond. Haar vader -loodde zii terwijl hij sliep. Daarna nam zij de auto van haar vader en reed ntar St. Louis. Zij verveelde zich en daar zij zich ongerust voelde, keerde zij naar huis terug. Intussen hadden de buren van de familie Kroeger, die het niet verschij nen van de ouders vreemd#vonden, dè politie verwittigd, die de lijken en het wapen van de misdaad vond. Een. kowiettie... Er zijn mensen die, ih plaats van te horen naar wat men zegt, reeds horen naar wat zij zeil gaan zeggen. A. Guizon.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1