S)e CcidóeSoii^cmt Het Tsjechische parlement wordt uitgedund De hulp bij terugkeer in het burgerleven Zonder deze twee geen constructieve politiek Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. W1LMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDÈN EN OMSIREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BUÏtCHT" DONDERDAG 4 MAART 1948 39ste JAARGANG No. 11331 Vandaag begint Vijflandenconferentie te' Brussel Bur. Papengracht 32. Telef. Redactie 20015, Adm. en A-dvert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 De officiële Tsjechoslowaakse pers deelt mede, dat slechts parlements leden, die een verklaring van loyaliteit tekenen en toegelaten worden door het parlementaire actie-comité, hun zetels de volgende week in het parlement kunnen innemen, In politieke kringen zegt men, aid us Reuters correspondent, dat de Na tionale Vergadering een zuiver „entr ée-kaartjes-parlement" zal zijn. Men verwacht, dat heel wat parle mentsleden afwezig zullen zijn. Som migen zijn reeds als afgevaardigden afgetreden en enkelen wachten nog het onderzoek af van de parlementaire commissies van hun partijen. Tot de afgetreden behoort Jan Shramek, vroegere vice-voorzitter van de Volkspartij en vooraanstaand Katholiek leider. generaal Ambrus. De laatste diende bij de Tsjechische eenheid van de R.A.F. Te Bratislava, de hoofdstad van Slowakije, reorganiseert Jan Sevcik, de democratische staatssecretaris voor defensie, de Slowaakse Democrati sche Partij, welke bij de vorige ver kiezingen twee-derde van het aan tal stemmen won. Waarnemers ach ten het mogelijk, dat .de parij ontbon den zal worden. De communistische partij van Slo wakije heeft een beroep gepubliceerd op de leden van de Slowaakse Volks partij om lid te worden van de com munistische partij, die „wijd open staat voor alle goede Slowaken, die misleid zijn door de politieke van de Democratische Partij". Volgens het appél zijn reeds dui zenden oud-leden van de Democra tische Partij toegetreden tot de com munistische partij. Het actie-comité van de organisatie van Tsjechische oorlogsveteranen heeft dr. Lay Sychrava als hoofdre dacteur van het laatste onafhankelij ke dagblad in Praag de „Narodni Svo- bozeni", ontslagen. Sychrava is in kringen van de Eu ropese verzetsbeweging zeer bekend. Hij bracht 5 jaar in een Duitse con- cenratiekamp door. Hij is pas uit La ke Success teruggekeerd, waar hij de zaak van de persvrijheid verdedigde. Het actie-conjité van de organisatie van Slowaakse oorlogsveteranen heeft Jan Lichner, staatssecretaris\in- de eerste regering Gottwald en tij dens de oorlog lid van de Tsjechoslo waakse regering te Londen, gero yeerd, evenals generaal Kristin en Hoe nodig Amerika's hulp is Engeland heeft geen dollars meer. Het Amerikaanse ministerie van fi nanciën heeft Woensdag medegedeeld, dat Engeland de lening van 3.750.000.000 dollar, die aan dat land door de V.S. op 15 Juli 1946 werd verstrekt, geheel heeft opgenomen. De laatste honderd millioen dollars werden Maandag opgenomen. In plaats van, zoals- men. oorspronkelijk had verwacht, drie tot vijf jaar, heeft het slechts 19 maanden geduurd, al vorens de lening was opgebruikt. HULP VOOR TRIëST. Marshall heeft in een boodschap aan de Senaat en het Huis van Afge vaardigden verzócht om een tussen tijdse hulp van 20 millioen dollar voor Triest. Marshall verzocht om toewijzing per 1 April, opdat in de behoefte van Triëst aan dollars enigs zins tegemoet gekomen kan worden. 1 MEER MILITAIREN VOOR GRIEKENLAND EN TURKIJE. Marshall en James Forrestal, minis ter van defensie van Amerika hebben voor het Congres verklaard, dat er „ernstig gevaar" bestaat, dat Grie kenland en Turkije niet vrij kunnen- blijvpn, tenzij zij meer militaire hulp van de V. S. oritvangen. De ministers legden getuigenis af voor de com missie voor buitenlandse aangelegen heden van het Huis van Afgevaardig den ter ondersteuning van het ver zoek der regering om 275 millioen dollar te besteden aan kanonnen, vliegtuigen en andere wapenen voor beide landen. Marshall zeide, dat de gebeurtenis sen in Griekenland en Tsjecho-Sla- wakije duidelijke bewijzen zijn van communistische voornemens tegen alle landen, die hun expansie in de weg staan. Mgr. de Jonghe d'Ardoye, Apo stolisch Delegaat van Ned.-Indie, ter gelegenheid van zijn bezoek aan de Oostkust van Sumatra, temidden van Batakse kinderen tijdens een te zijner ere gehouden receptie. Deze maatregelen schijnen geno men te zijn volgens de algemene richtlijn, dat personen, die tijdens de oorlog in Engeland vertoefden, ver vangen moeten worden door hen, die in Tsjechoslowakije bleven of in de Sowj et-Unie werkten. EEN HEROÏSCHE DAAD? De Tsjecho-Slowaakse consul te San Francisco, Bohus Benesj, heeft het besluit van, zijn oom, de president van Tsjecho-Slowakije, om de com munisten de macht in handen te la ten nemen „bijna een heroïsche daad" genoemd. „Het is niet voor de eerste keer, dat Benesj en het Tsjecho-Slowaak se volk meer gedaan hebben dan de grote mogendheden van hen konden verwachten", zo voegde hij eraan toe. Wij geloven, dat Benesj zelf niet zo enthousiast is over zijn „heroïsche" daad. Hij kon niet anders. ZEVEN DEMOBILISATIE-BESCHIKKINGEN Alles maar voorlopig op West-Java De voorlopige volksvertegenwoor diging van de negara West-Java heeft de voorlopige staatsregeling met de daarin bij de behandeling aange brachte wijzigingen voorlopig aange nomen. Daarna zijn twee commissies samengesteld, een ter bestudering van de staatsregeling en een ter bestude ring van het reglement van orde. Het plan om de nieuwe staat een uitvoerend regeringslichaam naar Amerikaans model te geven, is ver worpen. De vergadering eiste een ka binet, omdat aan het parlement verr antwoording schuldig is. Het voorlopige Nederlandse elftal inzoals het was samengesteld in de ^proefwedstrijd tegen B elftal te Rot terdam v.l.n.r. Staande: Kammeyer (Be Quick), Schij venaar (Edo) Möh- ring (Enschede) Kraak (Stormvogels) Terlouw (D.C.V.) de Vroet (Feye- noord) Zittend: v.l.n.r. Engelsman (Quick) Rijvers (NAC) Wilkes (Xer xes) Lenstra (Heereraveen) Drager (Ajax) FINLAND IN DE BRANDING „De roepstem van een vriend" De parlementaire fractie en het be stuur van dé Finse Sociaal-Democra tische partij, die de grootste van het 'land is, heeft naar aanleiding van het voorstel tot het sluiten van een ver drag met Rusland verklaard, dat de meerderheid van de partij de overtui ging is toegedaan, dat Finland buiten de blokken van de grote mogendhe den dient te blijven. De partij veroordeelt de „provo catieve propaganda" van de commu nisten, die de arbeiders in de fabrie- Onrust in Guatemala Tienduizend Guatemalanen zijn met spandoeken: Weg met Engeland Belize is van ons, naar de Britse legatie getrokken, nadat zij hun pre sident van het balkon van zijn pa leis hadden horen eisen, dat Amerika voor de Amerikanen moet zijn. De dagbladen eisen met grote koppen een inval in het aangrenzende Britse Honduras. Een algehele censuur is opgelegd op alle berichten van corresponden ten van Engelse bladen. Dit bericht, dat van Reuter afkomstig is, is uit het land gesmokkeld, nadat alle tele gram- en telefoonfaciliteiten waren opgeheven. President dr. Juan Jose Arevalo verklaarde an de toegestroomde me nigte, dat hij op de komende Pan- Amerikaanse conferentie teJBogota er op zal aandringen, dat Europa van al zijn „koloniën" in Amerika afstand doet. Het betreft hier Frans, Nederlands en Brits grondgebied in West-Indië en in Latijns-Amerika. Groot-Britannië heeft in een nota aan de regering van Guatemala krachtig geprotesteerd tegen de „on aangename gebeurtenissen" van de laatste dagen. Volgens de nota heb ben tallozen zich voor de Britse le gatie verzameld. Zij klommen tegen de vensters op, plakten beledigende plakkaten aan de muren, hesen de vlaggen van Guatemala, wierpen met stenen, staken felle anti-Engelse re devoeringen af en schreeuwden be dreigingen. Bevin heeft in het Lagerhuis ge zegd, dat er in Guatemala volgens het ministerie van defensie, voldoende troepen aanwezig zijn om de Britse eer te handhaven en de Engelse be langen te behartigen. ken er toe opzetten te eisen, dat de regering het verdrag zal sluiten. „De zaak wordt niet bevorderd door pro vocatieve maatregelen buiten het par lement om", wordt in de verklaring gezegd. De volksdemocraten (communisten en uiterst linkse socialisten) hebben daarentegen verklaard, dat neutrali teit in de vooroorlogse zin van het woord niet meer bestaat. De Sowjet- Unie is de meest invloedrijke mogend heid in ona deel van de wereld. Zij wenst de vrede aan haar grenzen te handhaven en doet een beroep op haar buurlanden, om daartoe met haar samen te werken. Dit is de roep stem van een vriend en er is geen reden, om hierop geen acht te slaan" ZEESCHIP GEVRAAGD. De stemming te Helsinki wordt wel het best getypeerd door de volgende advertentie in het blad van de Zweedse Partij „Huvud- stadsbladet" die als volgt luidde: „Zeewaardig schip gevraagd, te koop of in ruil voor een villa met acht kamers. Antwoord bin nen een week". Het vliegtuigongeluk te Londen Woensdag is het officiële onder zoek begonnen naar de oorzaken van het verongelukken van de Dakota van de Belgische maatschappij „Sa bena" op ..et vliegveld Heathrow te Londen, waarbij 19 personen om he Jeven kwamen. Er zijn drie belang rijke vragen die nog onbeantwoord zijn gebleven: 1. Waarom trachtte de piloot op het vliegveld te Londen te landen, terwijl alle andere toestellen naar het vliegveld Blackbushe in Sur rey gedirigeerd werden. 2. Waarom miste het vliegtuig de landingsbaan, terwijl het met behulp van radar vei lig had kunnen worden binnenge bracht. 3. Wat veroorzaakte de ont ploffing? Een functionaris van het vliegveld /zeide, dat de radar-installatie het vliegtuig binnenloodste en niemand gemerkt had, dat er iets verkeerd ging totdat de ontploffing gehoord werd. CONFERENTIE NIET UITGESTELD Naar Radio Brussel meldde, zou de conferentie tussen Benelux en En' geland en Frankrijk, die vandaag zou beginnen, een etmaal uitgesteld zijn, daar een der delegaties ten ge volge van de mist Brussel niet op tijd kon bereiken. Vandaag werd echter officieel medegedeeld, dat de conferentie niettemin vandaag be-, gint. De vertegenwoordigers van België, Nederland en Luxemburg hebben gisteren volledige overeen stemming bereikt over het stand punt dat Benelux op de conferentie zal innemen. Eén spreker zal voor de drie landen het woord voeren. MARSHALL-PLAN EN BEVIN-PLAN ^AN DE VOORAVOND van de historische vijf-mogendhedenconferentie te Brussel over een West-Europe se Unie heeft de Belgische minister- presdent Spaak in de Belgische Kamer ter inleiding van het debat over de buitenlandse politiek een rede gehouden, waarin hij zeide, dat de toe stand sedert het mislukken der conferenties der grote mogendheden te Moskou en te Londen in het vorige jaar, aanzienlijk is verslechterd en dat reeds te veel tijd is verloren gegaan. Thans zijn er twee grote kan sen: het plan-Marshall en het plan- Bevin. Zonder deze beide plannen zeide Spaak geen constructieve politiek mogelijk te achten. Waarschuwing van Spaak Spaak liet de waarschuwing ho ren, dat, indien de Amerikaanse hulp niet in de komende maanden, ja, weken, tot stand komt, Europa zal terugkeren tot de slechtste economi sche omstandigheden tijdens het slechtste jaar van de tweede wereld oorlog. Het plan-Marshall vergeleek Spaak met een zuurstofcylinder, welke Europa, nu het geopereerd moet worden, d.w.z. zich moet organiseren, in het leven moet houden, d.w.z. be hoeden voor de economische chaos. De keus is slechts tussen Amerikaan se hulp en de economische wanorde. Een derde is er niet. Daarom verbaasde Spaak zich over de „hartstochtelijke strijd", die door alle communistische landen hierte gen gevoerd wordt en achtte hij het zaak na te gaan of de Sowet-Unie een gevaarlijke politiek voert. Hij herinnerde aan alle weigeringen van de zijde der Sowet-Unie en wees op de Griekse kwestie- Het plan-Marshall, dat het stem pel van adeldom en mildheid draagt (applaus)tegen geen enkele natie Thans is in de legerorders naast het reeds eerder gepubliceerde be sluit demobilisatie voorzieningen 1948 verschenen een zevental demobili satiebeschikkingen, waarin de be ginselen van het besluit nader wor den uitgewerkt. Deze regelingen zijn in beginsel van toepassing op alle militairen der Koninklijke Landmacht en der Koninklijke Ma rine die in Nederlandè-Indië hebben dienst gedaan, met uitzondering van het beroepspersoneel, hetwelk uiter aard niet demobiliseert en verder bijv. van degenen, die slechts in Ned.-Indië geweest zijn uit hoofde van een dienstreis, of die in ver band met hun besteming voor een burg erf unctie zijn gemilitairiseerd. De regeling is voorts van toepas sing op demobilisatie in Nederland. Zoals gemeld, bedraagt het ver lof met behoud van bezoldiging na terugkeer in het vaderland 14 da gen voor elk jaar buiten Nederland doorgebracht Demobilisatiebeschikking nr. 1 be paalt het bedrag van de uitkering ineens bij debarkatie op honderd gulden. Dë premie voor iedere maand werkelijke dienst in Ned.- Indië mits op goede wijze ver vuld bedraagt tien gulden, met een maximum van drie honderd gulden. Demobilisatiebeschikking nr. 2 be vat bepalingen betreffende de ver strekking van een burgercostuum, honderddertig extra-textielpunten en een schoenenbon. In de regel zal geen costuum worden uitgereikt, doch een bedrag van zeventig gul den, alsmede zestig extra-textiel punten. Over de uitkering ineens, de premie en het kledinggeld be hoeft de gedemobiliseerde geen loonbelasting te -betalen. Demobilisatiebeschikkijig nr. 3 wil de scholing van gedemobiliseerde beidskrachten op Rijks werkplaatsen of in het particuliere bedrijf bevor deren door het toekennen van een tijdsvergoeding bij de Rijkswerk- plaatsen en een trainingstoeslag bij het bedrijf. Op het loon van de ge demobiliseerde ongeschoolde arbeids kracht wordt een toeslag verleend, wanneer de werkgever haar in zijn bedrijf doet scholen, zodat de gede mobiliseerde het loon van geoefend arbeider kan verdienen. Bij scholing op een Rijks werkplaats wordt de tijdsvergoeding berekend op 9-0^ van het loon van een geoefend ar beider in de metaalnijverheid. OVERBRUGGING Demobilisatiebeschikking nr. 4 be vat de overbruggingsregeling voor demobiliserende militairen, die bij hun overgang naar de burgermaat schappij nog steun blijven behoeven. Aan kostwinners kan de eerste zes maanden 80% en de volgende zes maanden 60% van het laatst genoten militaire inkomen in Neder land worden verleend. Niet kostwin ners wordt de eerste drie maan den 80%, de volgende drie maan den 60% verleend. De inkomsten uit arbeid worden voor tweederde, voor zover zij niet uit arbeid ver kregen zijn ten volle, in mindering gebracht Het geheel der inkomsten mag daarbij gedurende de eerste zes gericht en ieder verwijt van imperia lisme is hier misplaatst. Wel wees Spaak er op, dat h§t plan- geen eind oplossing vormt, maar de Verenigde Staten moeten inzien, dat slechts economische chaos definitief voor komen kan worden, indien ook Ame rika goederen van Europa koopt. Vervolgens legde Spaak er de na druk op, dat de democratie geen aan valsoorlog kent, maar slechts één oorlog aanvaardt, de verdedigings oorlog. En deze oorlogen hebbén de democratische landen steeds gewon nen. Wat de verhouding tot Oost-Euro pa betreft, wilde Spaak niet te pes simistisch zijn. Hij herinnerde aan de woorden van Stalin, dat samen werking tussen communisme en pitalisme mogelijk is. Spaak geloof de, dat Stalin hier oprecht is ge weest. Hij legde er de nadruk op, dat hij geen enkele aanleiding ziet voor de bewering, dat er een regering ter wereld is, die oorlog wenst of voor bereidingen hiertoe treft. Niets in Ruslands huidige situatie wijst er op, dat een oorlog de oplossing zal brengen voor de talrijke problemen van dat land. Spaak drong er dan ook op aan te pogen de Russische politiek te be grijpen en vooral te verstaan, dat Rusland slechts een krachtige poli tiek begrijpt en hen, die bereid zijn concessies te doen, veracht. maanden niet stijgen boven 90% van het laatste militaire inkomen en de volgende zes maanden niet boven 70%. Voor de niet-kostwin- ners zijn deze perioden telkens drie maanden. Het totaal uit te keren be drag mag niet stijgen boven 75 gul den per week. Om voor deze over bruggingsuitkering in aanmerking te komen is de gedemobiliseerde ver plicht zich als werkzoekende te doen inschrijven bij het Gewestelijk Arbeidsbureau, tenzij hem hiervan ontheffing wordt verleend. De werk zoekende is tevens verplicht de hem aangeboden passende arbeid te aanvaarden, behoudens beroep op de directeur-generaal van het Rijksar beidsbureau. Demobilisatiebeschikking nr. 5 be oogt gedemobiliseerde in staat te stellen te studeren of een eenvoudi ge vakcursus te volgen. Voor het volgen van Hoger of Middelbaar Onderwijs kan onder bepaalde om standigheden een renteloos voor schot worden verstrekt van ten hoogste veertienhonderd gulden per jaar. De studietoelagen voor vakcur sussen worden in de regel zonder verplichtingen tot terugbetaling ver strekt. Het maximum bedraagt hier vijfhonderd gulden. Verzoekschriften moeten bij de minister van Oorlog resp. van Marine worden ingediend. Demobilisatiebcschikking nr. 6 re gelt de tegemoetkoming in de kos ten van een vrijwillige ziekteverze kering. Deze tegemoetkoming be draagt één gulden per week. Demobilisatiebeschikking nr. 7 be vat een regeling omtrent de taak, samenstelling en werkwijze van de raad van advies inzake demobilisa tievoorzieningen. De raad neemt de taak over van de raad van advies in zake oorlogsvrijwilligers en ad viseert over alle onderwerpen, die in verband met het oorlogsvry willi- gersbesluit, hét besluit demobilisa- tievoorzieningen 1948 en de demobi lisatiebeschikkingen onder zijn aan dacht worden gebracht. Volgens de radio van de Haganah heeft de Britse liga van oudgedien den in een schriftelijk verklaring haar verantwoordelijkheid erkend voor de explosie in den Ben Jehoeda- straat op 22 Februari, waarbij meer dan 50 Joden werden gedood. De Britse liga is een van de Britse fas cistische groepen, die zich in Januari bij de partij van Mosley hebben aan gesloten. Reuter herinnert er aan, dat de Britse autoriteiten in Palestina ont kend hebben, dat Britse manschappen voor de daad verantwoordelijk wa ren, terwijl volgens Arabische bron de aanslag het werk was van speciaal opgeleide Arabische commando's. Sir Oswald Mosley zelf heeft de juistheid van het bericht van de Ha ganah tegengesproken. Volgens Mos ley bestaat de Britse liga van oudge dienden niet meer en heeft er nooit een afdeling in Palestina bestaan. „Dit schijnt een van die zwendel practijken te zijn, die de laatste tijd in de politiek opgang doen", aldus Mosley. DE LIQUIDATIE VAN HET NEDERLANDSE BEZIT AAN AMERIKAANSE EFFECTEN. Mr. W.Cnoop Koopmans, de Ne derlandse consul-generaal te New York, verklaarde gisteren bij zijn te rugkeer van een bezoek aan Neder land, dat hij vernomen heeft, dat het Nederlandse ministerie van financiën van het Nederlandse bezit aan Ame rikaanse effecten slechts zeer kleine gedeelten tegelijk zal overnemen en dat de liquidatie van deze effecten op zeer voorzichtige wijze zal geschie den, teneinde geen storing te veroor zaken op de effectenbeurzen te New York en te Amsterdam. Naar hy zeide, is het om de perio de tot het in wêrking treden van het plan-Marshall te overbruggen abso luut noodzakelijk, dat de Nederlandse regering tot dergelijke maatregelen i haar toevlucht neemt. DISTRIBUTIENIEUWS NIEUWE BONNEN. VOOR HET TIJDVAK VAN 7 t.m. 20 MAART 1948. BONKAARTEN KA, KB, KC 802. 232 algemeen 750 gram suiker, bo terhamstrooisel enz. of 1500 gram jam. stroop enz., of 750 gr versnaperingen 233 algemeen 1600 gram brood (geldig t.m. 13 Mrt). 231 algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen gebak 229 algemeen 2 eieren 225 reserve 800 gr. brood (gel dig t.m. 13 Maart). 228 reserve 400 gr. brood (gel dig t.m. 13 Maart). BONKAARTEN KD, KE 802 730 algemeen 250 gram suiker, bo terhamstrooisel enz., of 500 gram jam, stroop, enz., of 250 gr. versnaperingen. 732 algemeen 500 gram suiker, bo terhamstrooisel enz., of 1000 gram, jam, stroop enz., of 500 gram versnaperin gen 733 algemeen 400 gr. brood (gel dig t.m. 13 Maart) 731 algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen gebak 729 algemeen 2 eieren 725 reserve 400 gram brood (gel dig t.m. 13 Maart) 728 reserve 500 gram bloem of zelfrijzend bakmeel of kindermeel of kinderbiscuits BONKAARTEN MA MB, MC, MD, MF 803 (Bijz. arbeid, a.s moeders en zieken). 1075 suiker 250 gram suiker, boterh.strooisel enz, of 500 gr. jam, stroop enz., of 250 gram versnaperingen TABAK- EN VERSNAPERINGEN- KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 802. 19, 23 tabak 2 rantsoenen siga retten of kerftabak- 200 gram versn., of 200 gram suiker, bo terhamstrooisel enz., of -400 gram, jam, stroop, enz. 100 gram versnape ringen, of 100 gram suiker, boterh.strooi sel, enz., of 200 gr. jam, stroop enz. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 5 Maart worden gebruikt. Op Zaterdag a.s. zal nog een bon voor zachte zeep worden aangewezen. Niet aangewezen zijn en vernietigd kunnen worden de bon nen, 182, 184, 185, 684, 685 melk, 190, 191, 197, 697, 698 reserve. 21 versn. 24 versn. £&n koAAe.ltje.... De nietsdoeners zijn het, die pessi misten worden. Trolliet

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1