Zoeterwoude zal van aanzien
gaan veranderen
Als nieuwe uitbreidingsplan
verwezenlijkt wordt
R.K. Nationale Tentoonstelling op
onderwijsgebied
Opvoering van ons Technisch
Hoger onderwijs
phiuShave
ft
ALS DE
HEIDE BLOEIT
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
De historische ontwikkeling
van het dorp
Na de Hervorming is, in het
schuilkerk tijdperk, het centrum van
de parochie Zoeterwoude verplaatst
naar de algelegen Zuidbuurt.
Daar werden houten gebouwen
gebruikt vopr kerk en pastorie tot
dat Pastoor Anthonius Dierhout, die
pastoor in Noordwijkerhout was ge
weest en over ruime - geldmiddelen
beschikte, in 1720 een fraaie kerk en
pastorie deed bouwen.
In de Frahse tijd (1795—1813)
hebben de katholieken gepoogd de
kerk in het dorp weer in het bezit
te krijgen. Pastoor Hermanus van
der Velden en de kerkmeester Go-
vert van der Poel hebben in een
stuk, dat nog in het gemeente-ar
chief berust, recht gevraagd voor
1103 Roomsen die Zoeterwoude toen
telde. Deze pogingen hadden geen
succes.
Hoezeer de „roomse" kerk in een
hoek was gedrongen blijkt uit de
oude legende rond Aartspriester Jo
annes van Banning. Toen de Aarts
priester voor het eerst zijn parochie
kwarr? binnenrijden, gelastte hü bij
..Rustdam" de boerderij van de
familie van der Velden door te
rijden over de polderkade toen
nog een voetpad Zijn rijtuig was
het eerste, dat de kerk bereikte. Tot
dusver was „Rustdam" de plaats
waar de boeren hun gerij uitspan
den, om dan te voet verder de kerk
gang te doen.
In het jaar 1840 bouwde pastoor
Everardus Stephanus van der Hagen
ook alweer zonder subsidie en
zonder dat de gemeentenaren bui
tengewone bijdragen schonken,
weer een nieuwe kerk en omstreeks
1870 werd ook een nieuwe pastorie
gebouwd.
De school bleef nog altijd op het
dorp nabij de Herv. kerk, zodat de
Zuidbuurt geen sterk uitgesproken
parochie-centrum werd.
Na het bisschoppelijk mandement
in 1868 werd een katholieke jon
gensschool gebouwd aan de Schen-
kelweg. Dat was eigenlijk een eerste
poging om het parochie-centrum op
de goede plaats te krijgen, want de
parochiekerk had ten Westen en ten
Zuiden een bijna onbewoond gebied,
terwijl de uiterste parochiaan ten
Noorden op de Vlietweg een
uur moest lopen.
De beslissende slag.
De stichting van de meisjesschool
en het Zustersgesticht was de beslis
sende slag voor de mislukking van
het verleggen van het parochie-cen
trum. Het was moeilijk. Zou het ge
sticht op de Schenkelweg gebouwd
worden, dan moesten óf de zusters
lopen naar de Zuidbuurt of een
priester van de kerk zou iedere dag
de H. Mis op moeten dragen in de
kapel, die aan het gesticht verbon
den was. Er was e^i strijd tussen
wereldlijk en geestelijk gezag over
de plaats van bouwen, maar deken
van Grossel was onverzettelijk en
toen deken Mosnïans de nieuwe mo
numentale kerk ging bouwen was
weer het zustersgesticht de grote
moeilijkheid om naar de Schenkel te
gaan met de kerk.
Het bouwen van een parochiehuis
en nieuwe jongensschool aan de
Schenkelweg in 1923 was de laatste
veroordeling van de vele vroegere
fouten omtrent het begrip van goed
centraliseren van de parochie.
Toen, na de stichting van het
Kruisherenklooster in 1927, een uit
breiding aan de Vrouweweg ver
wacht werd er is in die dagen
een groot uitbreidingsplan in de
Oostvliet Polder gemaakt is er
voor het' verst afgelegen gedeelte
van de oude parochie een oplossing
gekomen doo? de oprichting van de
parochiekerk bii het klooster, waar
toe de Vliet, Vrouweweg, Miening
en Noordbuurt nu behoren.
Ook deze parochie vormt, jam
mer genoeg, geen sterk cpntrum;
hogere instanties hébben zich uitge
sproken, dat nabij een stadgrens
geen centra gevormd en geen lint
bebouwing meer wordt toegestaan,
waardoor elke groei van deze paro
chie is uitgesloten. Alle pogingen, in
het belang van deze parochie in Den
Haag gedaan, hebben gefaald. Dor
pen en steden moeten zich scheiden.
Hoe het dorp groeien kan.
In deze moeilijke situatie moest
toch een omlijning komen voor de
verdere woninguitbreiding van de
gemeente. De bevolkingsaanwas
vraagt dringend uitbreiding en zo
is er een plan voor Zoeterwoude-
Dorp ntfet een capaciteit van 152-wo
ningen waaronder 24 winkelwonin
gen en 10 mét bedrijven.
Het plan voor deze bebouwde kom
ligt langs de Dorpsstraat het Water
tje, Zuidbweg (Noordel gedeelte),
de Schenkelweg, de Stomp wij kse
weg, en de Verlaatweg.
Deze gronden liggen plm. 1.30 M.
onder de bovenkant van de polder-
kaden N.A.P. en liggen gescheiden
door de Korte Miening. Een gedeel
te, de z.g. Loete, is inmiddels reeds
door het gemeentebestuur aange
kocht.
Om de genoemde gronden voor de
woningbouw te ontsluiten is het
noodzakelijk de bebouwing van de
Dorpsstraat te breken, aanvankelijk
naast en later ook dóór het pand
van de firma Jac. Janson. Hieruit
wordt een nieuwe weg tot de Korte
Miening geprojecteerd met 'n breed
profiel. Deze nieuwe weg loopt uit
op een verruiming nabij het gepro
jecteerde openbare gebouw, het toe
komstige nieuwe Raadhuis. De
dorpsstraat, nu nog het hart van de
kern, zal zich verplaatsen naar de
nieuwe Hoofdstraat, die in de Ned.
Herv. kerk en het Raadhuis zijn
twee eindpolen bezit. De omlegging
van de Prov. weg biedt daarbij het
voordeel, dat het hart gelegen zal
zijn naast het doorgaande verkeer,
zodat de nieuwe hoofdstraat tot rus
tige dorps- en winkelcentrum zal
kunnen ontwikkelen. Vandaar, dat
de westelijke wand is gedacht als
een aaneengesloten rij van winkels
met daarlangs een breed wandelpad,
door een nog bredere zoom, met een
dubbele rij bomen, gescheiden van
de rijweg.
Dorp in het groen.
De nieuwe hoofdstraat wordt in
Zuidelijke richting voortgezet over
de Korte Miening om vervolgens
door de bebouwing van de Schenkel
weg langs het Parochiehuis te
breken en nvet een zwaai naar het
westen de nieuwe Prov. weg te be
reiken. Zoals bekend is uit de laat
ste raadsvergaderingen wordt paral
lel met de Schenkelweg een weg
ten zuiden van de Sehenkel\yeg ge
legd met één rij woningen met een
groenstrook die het de dorpskom
naar het Zuiden afsluit, waarmede
ook de onaanzienlijke achterzijde
van de Schenkelweg is weggewerkt.
Bij de Bakkersbrug wordt door
slopsn van vier slechte woningen 'n
toegang verkregen vanaf de Wei
poort en Zuidbuurt op de Hoofd
straat. De ezelsrug van de Bakkers-
brug zal daardoor betere hellingen
krijgen.
Het Watertje zal in de typische
oude tosstand blijven. Het water
langs de Herv. kerk blijft als lan
delijke schoonheid liggen. Ten zui
den van de pastorie van de Herv.
kerk wordt een toegangspad naar de
hoofdstraat gelegd. Naast de wonin
gen van P. v Velzen en C. v. Vel-
zen en vanaf de Prov. weg lopen er
straten naar de hoofdstraat. Langs
de dijken van de Korte Miening lo
pen groenstroken, er zijn speelvel
den en een plein voor het plaatsen
van een muziektent geprojecteerd.
Alles tezamen is het een breed
opgezet plan en het moet gezegd: er
is goed vooruitgezien met groot ver
antwoordelijkheidsgevoel tegenover
het nageslacht.
In onze bewondering voor deze
schone plannen vragen wij in
alle bescheidenheid of het plan
ten van bomen alvast op sommige
plaatsen nu reeds zou kunnen ge
daan worden, opdat de speelvelden
tijdig schaduw hebben als zij gereed
komen.
Plan Zuidbanrt.
Ook hier zal getracht worden de
kern die zich reeds gevormd heeft
uit te breiden en te verbeteren. De
stedebouwkundige situatie van de
dekenale kerk is, helaas, minder
fraai opgevat. Het bestaande kloos
ter-scholencomplex zal in de toe
komst verdwijnen om plaats te ma
ken voor een nieuw complex dat zal
bestaan uit klooster, huis voor ouden
van dagen, meisjesschool, huishoud
school en fröbelschool. Daarnaast
heeft de gemeente reeds geruime
tijd plannen het bestaande kerkpad,
een" fietsverbinding met de Wei-
poort, te verbreden tot rijweg. Het
speelveld in het nieuwe complex zal
Zondags voor parkeerterrein ge
bruikt worden.
Om het complex enigszins te bin
den aan de bebouwing van de Zuid-
buurtse weg, werd een wijkje ge
projecteerd, met straatjes, juist ge
schikt om bereikt te worden door
het eenvoudige verkeer. Tevens
werd een straatje geprojecteerd van
af de z.g. laan leidend naar de boer
derij van S. J. v. d. Salm naar de
vergrote ruimte ten noorden van
de kerk. Vanuit deze verruiming
werd tevens een weg geprojècteerd
in de richting van de Stomp wij kse
weg, waardoor een goede rijverbin
ding tot stand komt tussen Weipoort
en Stompwijk.
Voor de Mieningweg zal in de toe
komst geen bebouwing toegestaan
worden. Wanneer daar huizen ge
sloopt worden of verbranden mogen
deze niet meer herbouwd worden.
Ook de oostzijde blijft onbebouwd.
De westzijde is bestemd tot bedrij
ven met op elk bedrijf een woon
huis voor eigenaar of werfbaas.
De Noordbuurtse weg is slechts
voor een klein gedeelte in het plan
opgenomen n.L de z.g. Vinken'ouurt.
Hier blijven ook de strenge her-
bouwbepalingen gelden.
Als zich in deze gemeente in
dustrieën zouden vestigen kunnen
hier terreinen aangewezen worden.
Misschien verkopen B. en W. het
Raadhuis-wangedrocht nog wel eens
voor een fabriek. De Raad zou al
vast een mandaat.kunnen,geven.
Wanneer men bedenkt, dat bij de
Volkstelling in 1795 de gemeente
maar 1829 bewoners had, dat de ge
meente toen een grensgebied had
hetwelk zich uitstrekte door de Zoe-
terwoudse en W'itte Singel thans
Leiden langs de Haagweg en de
Voorschoter Straatweg vanaf De
Vink tot aan de Hoflaan, zodat het
landelijk gebied nog geen 1000 be
woners telde, terwijl nu de 5000
reeds ver overschreden is, zal men
moeten toegeven, dat de plannen
die statistisch berekend zijn ze
ker niet overdreven zijn opgezet.
Wanneer de plannen aan de Hoge
Rijndijk vaste vormen aannemen,
zullen wij ook deze publiceren.
.iP.c.(ïao£itad"
In 1848 werd de vrijheid van onder
wijs in de grondwet vastgelegd. Dit
feit zullen de Katholieken van Ne
derland herdenken, door middel van
een grote nationale expositie. Reeds
enige malen werd door ons over de
ze plannen geschreven. Momenteel
wordt in 's-Gravenhage koortsachtig
gewerlct aan de opbouw van deze
tentoonstelling, die op 27 Maart a.s.
in de Houtrusthallen wordt geopend
er. die duurt tot 22 April. Nimmer
werd het onderwijs op zo'n aanschou
welijke en veelzijdige wijze aan het
Nederlandse volk getoond.
In 14 afdelingen worden achtereen
volgens in uitgestrekte paviljoens uit
gebeeld: de historie, het godsdienst
onderwijs, de kleuterschool, het lager
onderwijs, de opleiding, het buitenge
woon lager onderwijs het nijver
heidsonderwijs voor jongens, het nij
verheidsonderwijs voor meisjes, het
land- en tuinbouwonderwijs, het
landbouwhuishoudondervijs, het mid
delbaar onderwijs, het voorbereidend
hoger onderwijs, het hoger onder
wijs, de beroepskeuze en de statis
tiek
De merkwaardigheid van deze on
derwijs expositie is dat zij naast theo
rie, statistieken enz. een duidelijk
beeld zal geven van de activiteit.
Groepjes levenslustige kleuters
zullen gedurende 4 weken de be
waarscholen van de expositie vullen;
leerlingen van het nijverheidsonder
wijs en land- en tuinbouwonderwijs.
zowel jongens als meisjes zullen de
betreffende afdelingen bevolken.
Verder zal het publiek getuige kun
nen zijn van de ontroerende toewij
ding, waarmede blinde en doofstom
me "kinderen worden opgeleid tot
bruikbare mensen in de maatschappij
Schoolstad groeit, geen wonder! er
wordt zonder verpozing gewerkt In
lichtingen: Bezuiöerhoutseweg 275
t)en Haag tel. 772175
EEN VERRADER GEARRESTEERD.
Te Vlaardingen bevindt zich op het
ogenblik een inwoner van Arnhem
J. D. O., in arrest, door wiens ver
raad het de S.D. gelukt is een gedeel
te van de Geuzenbeweging op te rol
len. Achttien van deze illegale wer
kers zijn gefusilleerd, waaronder ze
ven iriwoners van Vlaardingen.
Langen tijd heeft de politieke re
cherche te Vlaardingen in het onze
kere verkeerd over dit verraad. Het
onderzoek heeft echter eindelijk tot
het resultaat geleid, dat O. kon wor
den gearresteerd.
Op een schaakavondje te Arnhem
had de NSB-er K gehoord, dat ze
kere Schiedammer S. vuurwapenen
kon verschaffen. Dit werd door K. 1
aan O. verteld waarop deze hiervan
mededeling deed aan de procureur-
generaal. Een rechercheur van politie
m samenwerking met de S.D. wist de
Schiedammer S. te arresteren. Dit
had tot gevolg, dat de illegale Geu
zenbeweging ontdekt werd, waarna
talrijke personen werden gearres
teerd.
INTERNERINGSKAMPEN HEBBEN
ONS IN 1947 TWAALF MILLIOEN
GEKOST.
Het totaal der kampkosten inclu
sief het arbeidsloon, dat in 1947 ten
koste is gelegd aan gedetineerde po
litieke delinquenten, heeft ruim 24
millioen gulden bedragen. De totale
opbrengst van de arbeid der gedeti
neerden bedroeg ruim twaalf millioen,
gulden, zodat er een nadelig saldo
blijft van omstreeks twaalf millioen.
Deze gegevens staan vermeld in een
bijlage bij de Memorie v. Antwoord
van de minister van Justitie en So
ciale Zaken over het wetsontwerp
Sociale verzekering van gedetineer
den"'.
Technische Hogeschool
te Delft overbelast
Uit de jongste statistiek betref
fende de bezetting van de Techni
sche Hogeschool te Delft, blijkt eens
te meer, overduidelijk, dat deze in
richting voor technisch hoger onder
wijs absoluut overbelast is.
Bedroeg het totaal aantal inge
schreven studenten over hét vorige
studiejaar 5102J voor het studiejaar
1947'48, lieten zich 1143 studenten
voor de eerste maal inschrijven, zo:
dat het totaal aantal ingeschrevenen
thans 5550 bedraagt. Verdeeld over
de verschillende studierichtingen
Blijf rustig zitten
U hoeft er zelfs niet voor uit
Uw stoel te komen; zó ge-
makkelijk vliegt Uw baard
er af met Philips „PHIL1-
SHAVE", het electrisch
f||| droogscheerapparaat. Vraag
Uw handelaar een demon-
STAALBAARD
Ook UW boord vliegt eraf
blijkt voor die van civiel-ingenieur
de meeste animo te bestaan; niet
minder dan 1300 personen werden
hiervoor ingeschreven. Het vak
werktuigbouwkunde volgt hierop
met 1185 ingeschrevenen; dan elec-
tortechniek en scheikunde met resp.
1185 en 832 ingeschrevenen.
Het behoeft geen betoog, dat de
goeddeels verouderde outillage van
de Techn. Hogeschool, die in de
laatste jaren vóór de oorlog pl.m.
1700 studenten telde, op deze over
matige bezetting niet is berekend,
ook al heeft het aantal aan de T. H.
verbonden hoogleraren thans de
honderd overschreden. Laboratoria
en collegezalen kunnen het groot
getal studenten voor verschillende
vakken niet of nauwelijk bevatten
en de gelegenheid tot practisch wer
ken komt daarbij in het gedrang,
ook al geeft de wetenschappelijke
staf van hoofdassistenten en assisten
ten zich alle moeite om de practica
zo goed mogelijk te doen .verlopen.
De T. H. is nu eenmaal overbezet en
het laat zich aanzien, ook al vertoont
het jongste aantal nieuwingeschre-.
•Venen, vergeleken bij dat voor het
studiejaar 1946'47 enige terug
gang, dat deze overbezetting zal
voortduren.
Vanzelfsprekend baart het groot
aantal studenten, dat zich jaarlijks
laatt inschrijven en tengevolge
daarvan onvoldoende opleidingsmo
gelijkheden heeft, het college van
curatoren zorg. De enorme overbe
lasting is op de duur niet vol te hou
den, bijzonder wanneer men weet,
dat verleden jaar niet minder dan
700 studenten hun studie voor het
einde van de cursus staakten. Het
percentage der geslaagden, gemid
deld 15 a 20 pet., moet ook veel te
laag worden geacht.
Nu bestaan er plannen, om bui
ten Delft, langs de weg naar Rot
terdam, enige nieuwe T. H.-gebou-
wen te stichten, teneinde daar als
het ware te komen tot een nieuwe
Techn. Hogeschool, die berekend
zou zijn op pl.m. 3500 studenten.
Het rendement wil men zo rege
len, dat jaarlijks 500 ingenieurs kun
nen worden afgeleverd.
Deze plannen doorkruisen min of
meer het verlangen, dat leeft in de
Zuidelijke provincies, om ook daar
tot een inrichting voor technisch ho
ger onderwijs te komen. Het een be
hoeft evenwel, naar het ons toer
schijnt, het ander niet uit te sluiten,
indien althans de geldmiddelen
voor de uitvoering, waarmede tien
tallen millioenen zullen zijn ge
moeid, kunnen worden gevonden.
Doch Nederland is een arm land
geworden.
Wat dit betreft, draaien wij ech
ter in een circel rond. Immers juist
om op de duur aan die nationale
verarming te ontkomen, zullen wij
ons technisch onderwijs, met name
het technisch hoger onderwijs, dat
gelukkig voor .zoveel jongeren zo
'veel aantrekkelijk blijkt, moeten op
voeren.
Want wil ons sterk verarmde land
er binnen redelijke termijn weer
bovenop komen en zijn vooroorlogse
welstand herwinnen, dan zal het
steeds meer moeten produceren en
meer van het geproduceerde moe
ten exporteren, teneinde aan de no
dige deviezen te komen voor de be
taling van de door invoer te dekken
behoefte aan de ontbrekende voe-
dings- en genotmiddelen, textiel,,
grondstoffen en halffabrikaten, wertt
tuigen, transportmiddelen, enz. De
industrie ™al daarbij door middel
van researcharbeid de kwaliteit ver
beteren en de productie-caoaciteit
dienen op te voeren. Deze verhoogde
industrialisatie zowel als dit weten
schappelijk onderzoek vereisen be
kwame technici. De toenemende ex
port brengt dan tevens met zich
vergroting van de transportcapaci
teit te land, ter ze'e en in de lucht,
nauw gekoppeld aan de techniek en
de daarmede belaste mensen.
Op al- deze gronden behoeft het
technisch hoger onderwijs hier te
lande uitbreiding, wil de sterkte van
het zo vermaarde Nederlandse inge
nieurscorps in de naaste toekomst
gelijke tred houden met de toene
mende behoefte aan bekwame hoger-
gevormde technici. En zo bezien,
staat naar wij menen, de voorgeno
men en noodzakelijke vernieuwing
van de thans 100-jarige Technische
Hogeschool te Delft, allerminst in de
weg aan het redelijk verlangen dei-
Zuidelijke provincies, om ook daar te
komen tot een inrichting voor tech
nisch hoger onderwijs.
DOOR ANNY VAN PANHUYS
Met een gebaar vol énergie schud
de Dirk die vrees van zich af. Aan de
moedigen behoort de wereld! En
voorzichtig, alsof hij een dierbaar
levend wezen in handen 'had, pakte
hij de partituur van zijn opera in en
voegde er tegelijk zijn verlangens en
verwachtingen bij.
Professor Maurits van Kempen
liep met zware stappen door. zijn
werkkamer. Zijn gezicht stond ;<o
somber als een regenachtige dag in
November. Hij hield een open brief
in de hand en telkens herlas hij die.
En ook telkens werd zijn gelaat som
berder.
Met een zucht liet hij zich in een
clubfauteuil zakken en begon alweer
de brief te lezen. Heel langzaam en
zachtjes.
Beste vriend,
Heel lang is het geleden, dat je
hier bij ons enige tijd doorbracht en
je opera Vineta dirigeerde! Nooit zal
ik die schitterende opvoeringen ver
geten, want die staan gegrift in mijn
geheugen en met gulden letters ge
schreven in de Annalen van het Me
tropolitan Opera House te New York.
En toch, hoevele grote componisten
hebben toen aan de lessenaar gestaan
waar ik zelf zo dikwijls de dirigeer
stok zwaaide. Maar zülk een reus
achtig succes als jij, beste vriend,
toen gehad hebt kan geen der apde-
ren voor of na je aanwijzen. Ook
geen eerste tenor of sopraan, ,die in
zo grote getale de Oceaan oversteken
om onze goede dollars in de wacht
te slepen. Ik zeg: onze, hoewel ik
toch Hollander ben zoals jij, maar
als men al een twintigtal jaren de
Amerikaanse lucht heeft ingeademd,
mag men veilig tot de Yankees ge
rekend worden.
Onder mijn leiding zijn al je ope
ra's opgevoerd en zullen ook op het
repertoire blijven, al heb ik de diri
geerstok neergelegd. Ik ben namelijk
op mijn verzoek sedert een paar
maanden gepensionneerd, maar toch
blijf ik belang stellen in alles wat
onze opera betreft. Je weet, hoezeer
ik je kunst waardeer en daarom zul
je je wel niet verwonderen over het
geen ik je nu ga schrijven. Ik koes
ter de eerzucht, hier in ons mooie
Metropolitan Opera House een eerste
opvoering van een werk van Maurits
van Kempen voor te bereiden. Alles
wat wij tot nu toe van je opvoerden
had in Europa reeds een première
beleefd. Wat dunkt je, beste vriend?
Zou je nu de zaak niet eens willen
omkeren en aan ons een nieuw werk
van je geven om hier de eerste op
voering te beleven en dan later pas
op de buitenlandse planken gebracht
te worden? Zie daarheen gaat mijn
eerzucht.
Ik zou dan nog eens uit de stilte
en eenzaamheid van mijn privaat-
leven te voorschijn treden en zelf je
opera dirigeren. Kun je dat begrij
pen? Me dunkt van ja. Wij zijn zul
ke oude vrienden en immers voor
malige medestudenten in dé toon
kunst. Ieder in zijn speciaal vak, heb
ben wij de top bereikt. Jij bent een
der beroemdste componisten vaft
Europa geworden en ik 6erste diri
gent van een der grootste schouw
burgen van de wereld. Very Well, wij
mogen tevreden zijn.
Maar ik dwaal af van de zaak.
Om kort te gaan, beste Maurits, ver
zoek ik je bij deze ons het opvoe-
ringsrecht van je eerstvolgende werk
te gunnen. Talrijke muziekliefheb
bers, waaronder vele Nederlanders,
voegen zich bij mij om mijn verzoek
te ondersteunen. Om de waarheid
te zeggen, ben ik gekozen als woord
voeder.
Maurits van Kempen liet de brief
op zijn schrijfbureau vallen. Waar
om zou hij verder lezen? Wat kon
hem het grote bedrag schelen, dat
heip als honorarium werd aangebo-
en? Waarom steeds weer het feit in
zijn geheugen oproepen, dat zyn
scheppingskracht reeds lang verlamd
was en uitgeput ter neder lag?
Niemand vermoedde dit, maar hij
was er zich wel van bewust, hij wist,
dat hij niets meer tot stand kon bren
gen. Hij kon niets beduidends, niets
groots meer componeren. De harmo
nieën in zijn gemoed waren verstomd
de gouden bron der welluidende
klanken, die bijna een mensenleef
tijd zo fris en helder uit zijn ziel was
opgeborreld, was verzand en opge
droogd.
Hoe gemakkelijk vlogen eens zijn
vingers over de toetsen, gaven in to
nen weer. wat er zo diep in zijn bin
nenste klonk, hoe snel voegden zich
de noten aaneen tot verrukkelijke
melodieën!
En nu?
Niets nieuws ontstond er meer....
Als hij voor zijn vleugel zat, was het
aldoor hetzelfde, wat hij reeds lang
geleden gecomponeerd had en slechts
na dagen en nachten van zoeken en
zwoegen kwam er wel eens een lied
te voorschijn. Maar dat was dan
kleurloos en mat. Maurits van Kem
pen voelde zelf. dat de kwelling van
het moeizaam scheppen er in te ho
ren was. Wat eens een juichend om
hoog vliegen was geweest, was nu
een ellendig kruipen geworden.
Een pijnlijk steunen ontsnapte aan
de borst van de eenzame man. Geld
had hij niet nodig, maar ja eigenlijk
kon men er niet te veel van bezitten.
Geld gaf macht en bovendien hield
hij ervan royaal en weelderig te le
ven. Toch was het niet om het gro
te honorarium, hem aangeboden, dat
de brief van zijn vriend hem zo ter-
neersloeg, neen, het vreselijkste was,
er aan herinnerd te worden, dat hij
nooit meer iets belangrijks kon
scheppen En ook anderen zouden het
gauw genoeg begrijpen, waarom hij,
die vroeger zo productief was, nu zo
lan? reeds zweeg.
Hij kromp ineen van smart... Ja,
het was een vreselijk uur voor de be
roemde meester.
Door de zachtgele gordijnen drong
een laatste zonnestraal en bescheen
de professor aan zijn schrijftafel. Hij
'stond op, ging naar het venster en
keek naar beneden in de stille, def
tige Parkstraat. Ginds, in de rich
ting van het Willemspark, ging de
zon onder in een roodgloeiende lucht
en van Kempen dacht eraan, dat zo'n
ondergaan als van de zon iets heer
lijks was. Het sterven van een held!
Het sterven in volle kracht en
schoonheid!
Ja zo'n dood had hij voor zich ge
wenst. Verdwijnen van het schouw-r
toneel der wereld, als hij zou geko
men zijn tot het toppunt van zijn
roem! Dat zou een heerlijk lot ge
weest zijn! Als hij nu stierf, zou er
een kort bericht in de kranten komen
De naam van Maurits van Kempen
is beroenfd over de hele wereld, maar
jammer genoeg, heeft de grote mees
ter ons sinds jaren geen nieuw werk
meer geschonken.
De rimpels op zijn voorhoofd wer
den dieper, lagen als littekens over
de moede ogen. O, als hij nogNmaar
eens een opera kon schrijven... een
enkele
(wordt vervolgd)
