S)e CoidseSoti/fccc/tit Bij instelling voorlopige federale raad voor Indonesië Dreigende taal der Arabieren Het ging er weer fraai naar toe WOENSDAG 14 JANUARI 1948 38ste JAARGANG No. 11288 Directeur: C. M. VAN HAMEESVELD Hoofdredacteur: TH. WTLMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Mededelingen van de Nederlandse - Bank Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p.- p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.y. Telefoontjes 1.50 De parochie HOE zijn de parochies ontstaan? Het antwoord op deze vraag geeft directeur Ant. M. Jansen (diocesaan directeur der K.A. in het Aartsbis dom Utrecht): „De parochie in het geestelijk leven der gelovigen". „Toen de Kerk zich steeds meer ging uitbreiden en de Opperherders der Kerk, de bisschoppen, niet meer in staat bleken te zijn, zelf alle christengelovigen als herder te wei den, ging de Kerkelijke Leiding er toe over, bepaalde groepen gelovi gen aan een bepaalde hulppriester van de Bisschoppen toe te wijzen, opdat deze hulppriester voor de gelovigen de plaats van de bisschop zou innemen. Het pleit voor de dankbaarheid en de werke lijkheidszin der gelovigen, dat zij deze hulppriesters de naam van „pastor" herder gingen geven. Hierdoor verleenden zij de pries ter de hoogste eretitel, die denkbaar is: herder der zielen", (blz. 7). Een bloeiend parochiaal leven is een grote weldaad. Hoe moet zulk een parochiaal leven worden opgevoerd? Directeur Jansen geeft de midde len aan: 1. „het aankweken van parochiale gemeenschapszin, 2. de aanvuring tot liefde voor het Huis des Heren, 3. hët vormen van de parochie tot liturgische offergemeenschap, 4. de volvoering van de opvoeders- taak; 5. de beoefening van de caritas, de rijkste bloei van een parochiege meenschap, 6. de veiligmaking van de ontspan ning" (blz. 42 en 43). Elk afzonderlijk worden deze mid delen nader door de schrijver bezien en toegelicht met tal van practische punten. Het is een feit, dat vroeger de pa rochianen veel meer gehecht *waren aan hun eigen parochiekerk dan thans, al zijn er gelukkig ook vele uitzon deringen. Hoewel er wel, vooral in het grote-stadsleven redenen kunnen worden aangevoerd, die dit verklaren, het feit blijft te betreuren. Ook in de ze tijd moeten de parochianen hun parochiekerk beschouwen en liefheb ben als hun kerk Directeur Jansen zegt ervan: „Parochianen,1 de parochiekerk is uw kerk. Het gemeenschappelijk bezit van alle gelovigen. De beel den van uw kerk zijn uw beelden. De versiering is uw versiering. De paramenten uw paramenten, de kruiswegstaties uw kruiswegsta ties, de prachtige gebrandschil derde ramen uw eigen bezit, de de vote godslamp uw godslamp, het zangkoor uw zangkoor, de misdie naars uw misdienaars. De luister van het Huis der He ren moet uw glorie zijn". Deze citaten mogen de lust om ge noemd boekje in zijn geheel te lezen stimuleren. „EEN CHRISTEN MAG GEEN PESSIMIST ZIJN". Tijdens de eerste bijeenkomst der Franse kolonie te Rome in het nieu we jaar hield de Franse ambassa deur van Frankrijk bij de H. Stoel, Jacques Maritain, een door Christe lijk optimisme bezielde toespraak. Maritain herinnerde er aan, dat, voigens de geschiedkundige, de tij den van zedelijke achteruitgang steeds gepaard gaan met een vermeer dering van gezonde geestelijke krach ten, „Wij weten, dat de blinde en duistere machten der geschiedenis, steeds ook door het menselijke ver stand en de menselijke vrijheid kun nen worden beteugeld. De huidige "tegenstelling tussen het Oosten en het Westen kan dan ook worden opgelost zonder een nieuwe catastrophe voor de mensheid. Het komt daarom de Christen allerminst toe, pessimist te zijn en aan de on vermijdelijkheid van een oorlog te geloven." REDE VAN DR. VAN MOOK In zijn rede, gehouden bij de in stallatie van. de voorlopige federale raad voor Indonesië zeide dr. van Mook onder meer: „Wanneer ik mij afvraag, waar de rechtvaardiging ligt van het feit, dat wijr.tezamen deze taak aanvaarden, dan zie ik twee uiterst belangrijke redenen. Op de eerste plaats hebben wij de onderlinge samenwerking tus sen Indonesiërs en Nederlanders als grondslag aanvaard voor de op bouw van Indonesië. Wij deden dit niet alleen en niet in hoofdzaak, om dat wij daarmede bijzondere belan gen van onze beide volken meenden te kunnen veilig stellen al hebben wij beiden die belangen zeker niet voorbij gezien wij deden het voor al, omdat wij beiden vervuld waren van zorg, maar ook van geestdrift voor de toekomst van dit land en om dat wij ten volle beseffen, hoezeer harde, positieve dikwijls on dankbare arbeid nodig zal zijn, om aan de toekomst stevige gondslagen te verschaffen, die elk land in deze gevaarlijke wereld behoeft. Wij hebben daarnaast onderkend, dat die toekomst slechts verzekerd kan worden, wanneer wij persoonlijk daarbij ieder streven naar eigen macht en aanzien opzij zetten. Te lang en te veel heeft de vrijheidsbe weging in Indonesië haar wegen ge zocht langs die van geweld, van on derlinge naijver en van politieke en economische avonturen, die het land zelf in gevaar brengen en die het welzijn van het volk bedreigen", al dus dr. Van Mook. Wijzend op het gevaar en de on verantwoordelijkheid van boven staande gedragslijn, zeide dr. van Mook: „Hët is nog niet te laat en wij kun- ,nen, door de handen ineen te slaan, alsnog maatregelen treffen om de ge varen, die ons van binnen en buiten af belagen, te keren." „Natuurlijk hadden wij ook liever gezien, dat aanstonds geheel Indo nesië in deze zaal vertegenwoordigd ware geweest. De wind beulkt de laatste tijd ge- diurig op onze stranden en deze heb ben het hard te verduren. Het Scthe- veningse strand is. geheel onder wa ter verdwenen. Het water staat tot aan de trappen van de boulevard. Prettig vooruitzicht IN 1953 DE ATOOMWAPENS ALGEMEEN. President Truman's commissie voor luchtvaartpolitiek heeft de Verenigde Staten er voor gewaarschuwd, dat het land op 1 Januari 1953 voor het feit zou staan, dat andere landen vrijwel zeker een grote hoeveelheid atoom wapens zouden bezitten en waar schijnlijk ook doeltreffende bestuur bare' lange-afstandsprojectielen in massa zouden produceren. In het rapport wordt aangedrongen op het vormen van een strijdmacht, die in staat is tot een tegenoffensief, ge bouwd rond een vloot van bommen werpers, begeleidende vliegtuigen en langer-af standsprojectielen. DE STRIJD IN GRIEKENLAND. Het Griekse nieuwsbureau meldt, dat Griekse detachementen onder be scherming van marineschepen te Era- teini aan de Noordelijke kust van de Golf van Corinthe zijn geland en een aantal stellingen hebben bezet. De zuiveringsoperaties, aldus het nieuws, bureau, in deze gebieden, van de Par nassus tot het Noorden van de Golf van Corinthe ,in de buurt van het oude Delphi, zijn reeds geruime tijd aan de gang. Het aantal personen, die hier- gevangen zijn gemaakt, be draagt naar schatting 800. Prof. Elis Berven, de Zweedse kan kerspecialist, die onlangs zo plotse ling naar Moskou ontboden werd om welk bezoek zich allerlei geruch ten omtrent een ziekte of zelfs het overlijden van Stalin hebben gewe ven is> thans te Stockholm terug gekeerd. Hij verklaarde bij zijn terug keer, dat hij Stalin niet behandeld had. Zijn patiënt was wel een maar schalk, maar geen politicus. Overi gens wilde hij de naam van die maar- schalk niet noemen. Wij wensen alleen nu eindeiijk het werk te beginnen en houden doelbe wust de weg tot die hereniging ge heel open." „Tegelijkertijd zullen wij ons werk zo moeten doen, dat een ieder, die daaraan wil deelnemen, de hem toe komende plaats in die arbeid zal kunnen verkrijgen en hartelijk wel kom zal worden geheten tot verster king van onze gelederen", aldus be sloot dr. Van Mook zijn rede. Indië-debat Donderdag .De Tweede Kamer, met de loges en de tribunes was goed. bezet, toen dr L. J. Beel, de minister-president, gis teren de uitvoerige regeringsverkla ring uitsprak, welke een verslag be vatte van de ministeriële reis naar In donesië en welke 70 minuten in be slag nam. Na het uitspreken stelde de voorzit ter van de Kamer voor, de beraad slagingen er over te houden in de vergadering van aanstaande Donder dag. Te Lisse wordt de „Bloemenlust"- i tentoonstelling gehouden. Dit is een tentoonstelling van bolgewassen. Een fraaie collectie narcissen wordt in gereedheid gebracht voor de sho-w. J^E LEGERS van de Arabische Liga worden gereed gemaakt voor de in vasie in het Heilige Land, waarvoor als datum 15 Februari schijnt te zijn vastgesteld. Ahmed Sjarabati, de Syrische "minister van oorlog, zei gisteren, dat men over een maand een rechtstreekse aanval op de Jood se strijdkrachten mag verwachten. Fawzi Kaoudji, aanvoerder van de vrij- -willigers voor de strijd tegen het Zionisme, zei: „Binnen een maand zult u getuige zijn van de resultaten onzer voorbereidingen. Dit is een oor log; wij zijn van plan het Zionisme uit Palestina weg te vagen met eer. militaire overmacht.'" Joden fabriceren munitie Volgens officieren van het Syri sche leger werkt een Joodse fabriek in Jeruzalem aan de fabricage van granaten, mortieren en auti-tankge- schut voor de strijd in Palestina. Arabische benden hebben weer een aanval gedaan op Joodse nederzet tingen in Noord-Palestina, aan de Syrische grens. Een afdeling Britse soldaten, gesteund door pantserauto's, kwam de Joden te hulp, maar kon de nedei zetting niet bereiken. Daar op werden troepen ontboden van een Libanese grenspost. Toen deze 't dorp naderden, namen de Arabieren de vlucht. Slachtoffers zijn er bij deze aanval niet gevallen. Oppositie tegen Plan-Marshall Een Maandagavond te Washington gehouden geheime bijeenkomst van senatoren is het eerste teken van ge organiseerde oppositie tegen het plan- Marshall in het Amerikaanse Con gres. Volgens een bron, die in nauw contact staat met deze senatoren, be sloot men te trachten het hulpbedrag „aanzienlijk" te verlagen en een con trolelichaam, apart van het ministe rie van buitenlandse zaken, te doen instellen. Het ministerie zou slechts een adviserende functie moeten heb ben. John Taber, voorzitter van de toe wijzingscommissie van het Huis van Afgevaardigden, verklaarde, dat hij van plan is Trumans raming van de regeringsuitgaven met meer dan vijf milliard dollar te verlagen. Het mees te inervan, zo zeide hij, zou bezuinigd moeten worden op de uitgaven voor hulp aan het buitenland. PRIJSVRAAG VOOR CHRISTELIJKE TONEELSTUKKEN Een organisatie, .wier streven het is „Christus in het centrum van het openbare leven te plaatsen", heeft voor de beste toneelstukken op chris telijke grondslag prijzen van 5000, 3000 en 20000 dollar uitgeschreven, aldus wordt uit New York gemeld. Hoewel de organisatoren, tot wie prominente figuren uit literaire-, pers-, toneel- en filmkringen behoren, en katholiek zijn, hebben ook niet- katholieken gelden voor deze prijzen beschikbaar gesteld. BINNENLAND. EXTRA STEENKOOL VOOR VIJFDUIZEND GEZINNEN. Vijfduizend Nederlandse gezinnen kunnen gelukkig gemaakt worden met een porti van de duizend ton Amerikaanse anthraciet, die deze week met de „Bienville" in Rotter dam voor de kade komt. Deze steen kool komt onder de hoede van de „C. A. R. E." de Amerikanse ge schenken-organisatie voor Europa van 27 liefdadigheidsverenigingen in ons land. Op verzoek en tegen be taling van 10 dollar door een Ameri kaan krijgt de begiftigde in Neder land twee en een half mud kolen gra tis thuis. Een gezin kan ten hoogste met vier van zulke extra'tjes geluk kig worden gemaakt. Deze eerste duizend ton is een proefzending. „C. A. R. E." beschikt op het ogen blik over pl.m. 500 adressen om ko len af te leveren Of er meer komt moet men nader bezien. Dit vertelde Charles C. Cotter, ver tegenwoordiger van „C. A. R. E." in Nederland en België. Distributiezwendel ontdekt De Harlinger politie is in samen werking met de C.C.D. een omvang rijke handel in onvervalste distribu tiecoupures op het spoor gekomen; gebleken is, dat de staat voor meer dan 100.000 rantsoenen boter, kaas, suiker, vlees, koffie en tabak is be nadeeld. De zwendel was gebaseerd op het bezoek van buitenlandse sche pen aan de Harlinger haven. De win kelier H. vroeg dan van het distribu tiekantoor toewijzingen om de sche pen te provianderen. De distributie voorschriften voorzien inderdaad in de mogelijkheid om buitenlandse sche pen te provianderen, doch schrijven geen controlemaatregelen voor en zo was het mogelijk, dat de winkelier de toewijzingen achter hield. De hor logemaker K. uit Alkmaar vervoerde ze per motorrijwiel naar Amsterdam, waar ze op de zwarte markt werden gebracht. Doordat het veelvuldige be zoek van de horlogemaker aan Har- lingen opviel, zijn hij en de winkelier ten slotte tegen de lamp gelopen. Zij werden, met de caféhouder B., die zijn bemiddeling verleende door met de buitenlandse kapiteins te overleg gen wanneer er moeilijkheden dreig den, gearresteerd. „N.'Rott. Crt." Edouard Herriot, de leider van de Franse radicalen, is herkozen als voorzitter van de nationale vergade ring. Hij kreeg 317 stemmen, terwijl 174 stemmen zijn uitgebracht op- de enige andere candidaat, de commu nistische afgevaardigde Raoul Calces. De vice-voorzitters moeten nog worden gekozen. Men verwacht, dat de socialist Paul Ramadier eerste vice-voorzitter zal worden. In 1947 werd deze post bekleed door Duclos, de leider van de communistische fractie. Volgens de traditie moet de oudste afgevaardigde de eerste vergadering van de nieuwe zitting openen met een rede over de toestand in het al gemeen, zonder daarbij partijpolitiek te bedrijven. Marcel Cachin, de jarige leider van de Franse commu nisten, die de oudste afgevaardigde is, hield zich echter niet aan de re gels van het spel. Hij schetste breed voerig de politiek van zijn partij, zon der ook maar in het minst rekening te houden met de tradities. Toen hij aandrong op het nemen van stappen om de oorlogen in Grie kenland, Indo-China en Indonesië te doen eindigen, barstte een tumult los. Vijftig rechtse afgevaardigden stonden demonstratief op en verlie ten de zaal onder luide uitroepen van protest. De communisten verhieven zich van hun zetels, applaudisseerden en juichten Cachin geestdriftig toe. Vervoerskwestie in de Tweede Kamer De Tweede Kamer heeft zich gister middag nog bezig gehouden met de begroting van Verkeer en Waterstaat. De heer Serrarens (kath.) kan in de begroting weinig ontdekken van de oud-Hollandse waarheid: zet de te ring naar de nering. Hij betoogde, dat het aan de parti culiere vervoersondernemingen in de bezettingstijd aangegane onrecht on gedaan moest worden .gemaakt. Deze afgevaardigde bleek ongerust over de vervoerspolitiek der A.T.O, en hij kwam zelfs met de onvriende lijke vraag, of de minister soms aan stuurt op een „stiekeme nationalisa tie", zoals wel beweerd wordt? Ove rigens verweet hij ir.'Vos ongewens te royaliteit ,het niet zetten van „de tering naar de nering", getuig^ o..a het plan om in ons land niet minder dan veertien vliegvelden aan te leg gen. Want zei hij als straks de spoortreinen met een 120 km.-vaart ons land doorkruisen, zal het binnen landse vliegverkeer dan nog toekomst hebben? De andere sprekers waren eveneens merendeels niet heel tevreden over de verkeërspolitiek. De heer v. d. Zaal (A.-R.) vroeg aandacht voor de binnenvaart. Deze spreker drong ook aan op openbaar making van de geheime tarieven der Nederl. Spoorwegen. Op dit punt vond hij bijval bij de heren Schilthuis (P. v. d. A.) en Hacke (P. v. d. V.). De heer Maenen (K.V.P.) ten slot te sprak vol lof over de spoorwegen. Hij zag voor deze nog een grote toe komst open liggen. Daarom vond hij het ook niet nodig, dat ze naar andere takken van vervoer grijpen. Spr. vroeg om invoering van een gezins tarief en om tariefsverlaging voor grote afstanden. Vandaag is men met deze begroting verder gegaan. De mening van „vele andere leden" Blijkens Ihet voorlopig verslag der Eerste Kamer omtrent de algemene politieke beschouwingen over de rijksbegroting voor 1948, verklaarde vele leden, zich in het algemeen met de politiek van het kabinet te kunnen verenigen. Naar hun oordeel heeft het in grote lijnen gehandeld naar het programma, in de regeÉpgsver- klaring van Juli 1946 uiteengezet en in de laatste troonrede bevestigd. Ook vele andere leden constateer den met voldoening, dat de samen werking van de beide regeringspar tijen in de volksvertegenwoordiging goeddeels aan de verwachting had voldaan. Dit nam. niet weg, dat ook zij op enkele punten niet ten volle bevredigd waren. Zo wordt h i. on voldoende zorg gewijd aan de zo noodzakelijke bestrijding van de toe nemende zedenverwildering. Voorts wordt naar hun gevoelen het grote .gezin nog steeds niet in behoorlijke mate in staat gesteld,, de moeilijk heden van deze 'tijd het hoofd te bieden. Afkeuring vonden hij hen de trage gang van zaken bij de weder opbouw en het beleid der regering ten aanzien van de demoblisatie en de repatriëring. Ook de voorziening in de woningnood liet- huns inziens te wensen over. Dat alles kan, dus be toogden zij, op de duur een nood lottige invloed hebben op de stem ming onzer bevolking. Wordt ter zake niet een krachtig en vast beleid ge voerd dan dreigt tweedracht in ons volk uit te breken. Ook a^n de be strijding van de bureaucratie wijd huns inziens de regering onvoldoende aandacht Wij zouden ons kunnen aanslui ten bij die „vele andere leden". Bij wat dfeze opmerkten over verschil lende delen van het regeringsbeleid. Met name ook over wat zij op merkten over de bestrijding der bu reaucratie, bureaucratie in het be drijfsleven, bureaucratie in de altijd nog maar slepende zaken van poli tieke deliquenten en collaborateurs Tegen die bureaucratie moet worden opgetreden, en effectief opgetreden. Nederlandse bank verkoopt goud Ten einde in de acute dollarbehoef ten te voorzien is de Nederlandse Bank genoodzaakt geweest een deel van 't uit Duitsland terugontvangen goud tegen dollars te verkopen. Als gevolg hiervan is de goudvoorraad in de afgelopen week gedaald met 26.8 millioen. Een andere, doch verheugende da ling heeft blijkens de jongste week staat van de Bank plaats gevonden. De bankbiljettencirculatie is met ƒ47.3 millioen afgenomen. Opleving op de tabaks- markt NOG RUIM 16.000 PAKKEN ONDERWEG. Inzake een op 23 Januari te Rotter dam te houden inschrijving op Java- tabak, deelt dé fa. A. van Hoboken, welke de gehele partij heeft geïmpor teerd en aan de markt brengt, mede, dat aan deze inschrijving op normale wijze, zowel door de Nederlandse han del en de Nederlandse fabrikanten, als door het buitenland zal kunnen worden deelgenomen. Het aanbod bestaat uit ca. 2000 pak ken bladtabak en 4000 pakken Lang- krossok. Ongetwijfeld zullen vele partijen voor dekblad kunnen worden aange wend, een factor, die bij het huidige tekort aan dit materiaal op zich zelf niet zonder betekenis moet worden ge acht. Vele buitenlandse kopers heb ben dan ook hun voorbereidingen ge troffen, om deze zo belangrijke in schrijving persoonlijk bij te wonen. Het is een gunstige omstandigheid, dat van regeringswege aan deze ta- baksinschrijving generlei beperkende bepalingen in de weg zijn gelegd. Volgende inschrijvingen zullen waarschijnlijk zeer spoedig tegemoet kunnen worden gezien. Ruim 16000 pakken zijn, reeds met verschillende Nederlandse schepen onderweg, voor het grootste gedeelte met bestem ming Rotterdam, om daar te worden opgeslagen en t.z.t. aan de markt te worden gesteld. Bovendien blijken nog grote hoeveelheden onderne mingstabak in het binnenland van Oost-Java aanwezig te zijn. Het ligt in de bedoeling ook deze zo spoedig mogelijk naar Nederland te versche pen en te verkopen door gebruikma king van de Nederlandse tabaks- markt. De centrale landbouworganisaties plegen overleg over een eventuële manifestatie van landbouwzijde bij de aanstaande viering van het regerings jubileum van H.M. de Koningin. Een bespreking met het nationale comité ter viering van het jubileum zal in Februari gehouden worden. Minister Huysmans gaat heen Naar het A.N.P. verneemt, heeft dr. G. W. M. Huysmans, minister van economische zaken, op medisch advies ontheffing uit zijn ambt verzocht. Dr. Huysmans was van 23 Februari 1945 tot 24 Juni 1945 minister van fi nanciën in het kabinet-Gerbrandy, als opvolger van ir. J. van den Broek. In Aug. 1946 werd hij opnieuw minister en wel van economische zaken in het kabinet-Beel. In September 1947 werd bekend, dat dr. Huysmans voor het ondergaan van een operatie in een ziekenhuis moest worden opgenomen. Op de dertiende van die maand werd hij geopereerd en 4 October kon hij het ziekenhuis voor verder herstel ver laten. Midden November kon hij zijn werk van minister Mansholt, die hem had vervangen, overnemen. Nadien is minister Huysmans lijdende aan Ischias. £en icxAAd.tj.e-... De dood, wat is de dood herdenkt, o mens, een stonde, De dood is: leven! Guido Gezelle.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1