„Dit leidt tot vrede, niet tot oorlog'' Wat men Nederland heeft toegedacht Kleine mogendheden gepolst voor troepen naar Palestina Ministers uit Indië teruggekeerd Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 8 JANUARI 1948 38ste JAARGANG No. Nederlandse troepen naar Palestina? WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50 Rondom de per soonlijke eigendom tijd zijn er mensen geweest, die aan hun begeerte, om een anders goed te bezitten, daadwerkelijk ge volg gaven door het van die ander weg te nemen of het hem te ont houden. Altijd zijn er mensen ge weest. die als dieven werden ge brandmerkt en in de gevangenis te recht kwamen, en ook, van wier diefstal ieder overtuigd was, maar die toch met een braaf gezicht kon den "blijven rondlopen. Maar nu in deze na-oorlogse tijd zijn er .méér dieven dan vroeger. Als de Paus constateert, dat een allerdroevigst typerend verschijnsel van deze tijd is: de oneerlijkheid, dan bedoelt de Vader der Christenheid allereerst de oneerlijkheid in het geestelijk leven, de onoprechtheid, de huichelarij. Maar wij kunnen ook de oneerlijkheid in ma'terieële dingen signaleren als een kwaad, dat bij zonder déze tijd kenmerkt. En dit is te verklaren. Tijdens de oorlog heb ben b.v. wij in Nederland en zo was het ook elders dagelijks ge zien, hoe er door de bezetters geroofd werd, als ware 't de gewoonste zaak ter wereld. Alle middelen heiligden bij hen het doel, dat was; eigenbe lang en eigenbaat. Van dat voor beeld is wel wat, terwijl wij er ons niet van bewust zijn, blijven hangen! Daarbij komt nog, dat wij van onze kant van de bezetters trachtten terug "te halen, wat zij van ons geroofd hadden, wat alleszins geoorloofd was, maar wat niet weinigen hebban om gezet in een praktijk, die zich nu voortzetten tegenover rechtmatige bezitters. Wij kunnen met niet te sterke na druk vastleggen, dat eerlijkheid óók in stoffelijke zaken een noodzakelijke voorwaarde is voor een wei-geor dende en gelukkige samenleving. Ook afgezien van positieve Goddelijke wetten zegt ons dat het gezond ver stand!. En daarom hebben wij de laatste dagen gemeend, bij herhaling te moeten waarschuwen voor een o.L te slap optreden van de zijde van de Overheid, als er geconstateerd wor den diefstallen; diefstallen, met ge pleegd in een momentele opwelling of uit een zeker gebrek, maar opzet telijk, brutaal, uit grove hebzucht diefstallen door personen in directe dienst van de overheid!' Volgens de christelijke beginselen, die de samenleving tot zegen strek ken, moet het eigendomsrecht wor den gerespecteerd. Maar: als wij dit met zo veel na druk vaststellen, dan moeten wij er het volgende aan toevoegen: Volgens de christelijke beginselen moet het eigendomsrecht ook goed worden gebruikt. Zij die een anders bezit stelen, handelen slecht, maar zij die hun eigen rechtmatig bezit niet goed d.w.z.; niet sociaal gebrui ken handelen óók slecht, handelen óók niet christelijk. En zij zijn de onbezoldigde propagandisten voor het communisme! Men duide ons niet kwalijk, als wij herhalen een woord, waaraan wij reeds meer hebben herinnerd, omdat het zo kernachtig uitdrukt, waarop het aankomt waarop het aankomt vooral in déze tijd: hét woord van de grote Thomas van Aquino De goederen moeten zijn in privaat eigendom, maar worden gebruikt, als of zij waren in eigendom van de ge meenschap (quasi bonum commune, zegt Thomas in het latijn). Alléén met zulk een opvatting van het privaat-eigendomsrecht kan wor den gevoerd een doeltreffende, -een positieve bestrijding van het com munisme. dat mét de opheffing van het persQonlijk eigendom ook zal doen verdwijnen de echte volledige persoonlijke vrijheid. Een vrijheid, die wij wensen te 'behouden, voor welker behoud wij willen strijden, als en inzover die vrijheid wordt be leefd in de gebondenheid aan de Goddelijke wetten van rechtvaardig- - heid en van liefde. Indien de persoonlijke eigendom niet ald-us wordt gebruikt, verliest zij haar reden en recht van bestaan. Truman pleit voor Marshall-plan pRESIDENT TRXJMAN heeft gisteren voor de beide huizen van het Congres een vurig pleidooi gehouden voor het hulpprogramma, dat be kend staat onder de naam van Marshall-plan. „De belangrijkste bijdrage, die de Verenigde Staten kunnen leve ren tot het economisch herstel van de wereld bestaat in het verlenen van steun aan het herstelprogramma, dat zestien Europese landen onlangs hebben ontworpen", verklaarde oe president. „Ik wens opnieuw mijn vertrouwen uit te spreken in de bruikbaarheid van dit voorstel en de beloften, die het inhoudt. Inflien.de economie van Europa wordt verstevigd, zal zijn industrie tot voordeel strekken aan vele andere gebieden, waar economische nood heerst. Het vermogen van vrije mensen, om honger en wanhoop te overwinnen, zal een morele prikkel zijn voor de gehele wereld." Truman noemde het „van het hoogste belang", dat het Congres de uitgave van 6 milliard 800 millioen dollar voor de eerste 15 maanden der hulpverlening in het ka der van het plan-Marshall zou goed keuren. Deze hulpverlening zou uiter lijk 1 April moeten beginnen. Truman beloofde, dat hij spoedig een program voor hulpverlening aan China bij het Congres zou indienen. Tegen armoede, honger en ontbering „Wij binden de strijd aan tegen armoede, honger en ontbering. Dit voert niet naar een oorlog, doch naar de vrede. Wij bouwen aan een we reld, waarin alle landen, groot en klein, kunnen leven zonder vrees voor agressie. Dat leidt tot vrede, niet tot oorlog. Bovenal streven wij naar evereenstemming tussen de volken der aarde, die gebaseerd is op de waardigheid van het individue en de broederschap tussen de mensen. Dit leidt tot vrede, niet tot oorlog." Zonder enig land met name te noe men,- ging de president voort: „On gelukkigerwijze delen niet alle rege- ripgen de hoop van het volk der Ver enigde Staten, dat het economisch herstel in vele delen der wereld kan worden tot stand gebracht door ge meenschappelijke krachtsinspanning. Desondanks zullen wij onze pogingen om een economische verlamming te voorkomen,, voortzetten. Geen land kan de daartoe strekkende program ma's op eigen kracht tot een succes maken, het succes hangt af van de gemeenschappelijke en eerlijke po gingen van alle deelnemende landen, maar het is onvermijdelijk, dat wy de leiding nemen." Belastingverlaging. Truman wijdde voorts het grootste deel van zijn boodschap aan een pro gram van sociale verbetering in de Ver. Staten. Voor Truman's Amerikaanse toe hoorders bevatte het slot van zijn boodschap een grote verrassing: een voorstel tot onmiddellijke belasting verlaging voor de lagere inkomens van veertig dollar per jaar der belas- MICHAEL ONTHOUDT ZICH VAN POLITIEK. Ex-koning Michael van Roemenië heeft de Zwitserse regering er van in kennis gesteld, dat hij geen openbare verklaring over zijn aftreden zal af leggen, aldus wordt te Lausanne ver nomen. Hij handelt hiermee in over eenstemming met de voorwaarde voor zijn verblijf in Zwitserland: onthou ding van politieke activiteit. DE DOOD LOERDE ACHTER GRAFSTENEN Bij de Jaffa-poort van Jeruzalem is een zware bom tot ontploffing ge komen, waardoor 15 Arabieren wer den gedood en 42 gewond. Verder werd van een gepantserde vracht auto af een bom geworpen. De auto kwam terecht op een Mohamme daans kerkhof, waar een vuurgevecht tingplichtige. De inkomsten, die de ontstond tussen Joden, Arabieren, en schatkist moet derven ten gevolge van deze belastingherziening, wil Truman compenseren door een ver hoogde belasting op de rechtsperso nen, d.w.z. de grote maatschappijen'. politie en militairen, Britse solclateij omsingelden het kerkhof en bonden de strijd aan met mannen, die achter grafstenen van daan op hen schoten. AMERIKA EN DE NIJMEEGSE UNIVERSITEIT. Zoals reeds gemeld wil men in Amerika, ter herinnering aan de in Nijmegen gevoerde strijd, 2 mil lioen dollar schenken voor de herop bouw van de Kath. Universiteit. Men heeft daar zélf een plan ont worpen, dat op 6 millioen wordt ge schat. Voor de overige 4 millioen zal Nederland moeten zorgen. De St. Radboudstichting heeft ech ter reeds een veel eenvoudiger plan gemaakt, waarvoor Nederlandse ar chitecten een schets-ontwerp hadden ontworpen. Er zal wel nog wat moeten gepraat worden om tot een practisch uitvoer baar resultaat te komen. Een kovult^e... Och, d' ouders teelen 't kind en maken het groot met smart: De kleine treedt op 't kleed; de grooten trêen op t' hart. Vondel in „Joseph fn Dothan". Londen waarschuwt tegen erkenning van Markos De Britse regering heeft, in over leg met de Amerikaanse, Zuid-Slavië en Bulgarije gewaarschuwd, dat het erkennen van generaal Markos' re- bellenregering ernstige gevolgen zou hebben. Welke dié gevolgen zouden zijn, werd er niet bij gezegd. Ook de Albanese regering had een dergelijke waarschuwing moeten ontvangen, maar Engeland onderhoud met Al- banlë_ geen diplomatieke betrekkin gen. Ook de Amerikaanse vertegen woordigers in Zuid-Slavië en Bulga rije hebben deze beide landen ge waarschuwd, dat erkenning van Markos zou worden als volkomen in strijd met de beginselen van 't hand vest der Uno en een opelijke veron achtzaming zou zijn van de jongste aanbeveling van de Algemene Verga dering der Uno. Te Londen hecht men grote bete kenis aan het bericht, dat duizend Amerikaanse mariniers met volledige oorlogsuitrusting op weg zijn naar Griekenland. Het duidt op machts vertoon in het Oostelijk deel van de Middellandse Zee en dat betekent een belangrijke ontwikkeling in de buitenlandse politiek der Verenigde Staten. MGR. STEPINAC. De dag nadat de zeven Ameri kaanse dominees Mgr. Stepinac in zijn cel bezochten, werd hem' zijn gehele boekenvoorraad ontnomen en werd het venster van zijn cel tot op enige centimeters van de bovenkant dichtgemetseld. Deze maatregelen, die eerst nu bekend zijn geworden, moeten gezien worden als een re présaille van de communistische autoriteiten, omdat de gevangen bissehop weigerde, een gesprek U beginnen met zijn Amerikaanse be zoekers, die, zoals men weet, ofwel communist zijn of sterk met het communisme sympathiseren. Bovenstaand bericht werd, aldus de K.N.P., overgebracht door een uit de Lepoglawa-gevangenis te Za greb naar Oostenrijk ontsnapte Volksduitser. Uit Triëst bericht een van Paler mo geboortige Italiaanse soldaat, die twee jaar in dezelfde gevangenis door de Joegoslaven werd vastge houden, dat de gevangenen meestal op Zaterdag de bisschop te zien kregen, wanneer deze onder escorte naar de kapper werd geleid. Aange zien het de gevangenen op straffe verboden was hem te groeten, kon den zij hem alleen eerbiedig aan kijken. Ook volgens deze zegsman is de populariteit onder zijn mede gevangenen zeer groot. Op hun ver zoek om de door hem opgedragen H Missen te mogen bijwonen werd door de gevangenisdirectie afwij zend beschikt. RAMiNGEN VAN HET MARSHALL-PLAN Het Amerikaanse departement vaA buitenlandse zaken heeft gisteren de gedetailleerde ramingen gepubliceerd inzake hulpverlening, welke de Eu ropese landen in het kader van het Marshall-plan zullen ontvangen. Deze voorstellen moeten echter nog door het Amerikaanse Congres worden aanvaard. Het document vermeldt voor ieder land afzonderlijk de hoe veelheden voedsel, tabak, grondstoffen en machinerieën, welke voor ver schillende perioden zullen worden ontvangen. Aanzienlijk voedsel tekort voor 1948 In liet document wordt een uitvoe rige analyse gegeven, wat betreft de vooruitzichten voor de voedsel voorziening en er wordt op gewezen, dat men tot de conclusie moet komen, dat de geraamde consumptie van voedingsmiddelen, zoals d'ie door de landen, welke deelnemen aan het herstelplan is opgesteld, niet zal worden bereikt, tenzij de oogst-om- standigheden in vele gebieden der werel-d' zeer gunstig zullen zijn. In de periode van het Marshall-plan zal een aanzienlijk tekort aan graan moeten worden gedekt en in dit voorjaar zal Europa zich onvermijdelijk geplaatst zien tegenover een nog ernstiger voedseltekort dan tot dusverre het geval is geweest. De totale invoerbe- hoeften aan graan van de landen van het Marshall-plan voor 1947'48 be droegen ongeveer 30 millioen ton en ongevee. 27 millioen ton. voor elk der volgende jaren. In het rapport wordt er op gewezen, dat de Ver. Statei. tot de overt ligdng zijn gekomen, dat de beschikbare hoeveelheden, welke naar de landen van het Marshall plan kunnen worden uitgevoerd, niet even groot zijn als de vereiste hoe veelheden". Terwijl er voor 1947'48 30 millioen ton nodig zijn. bleken er slechts ongeveer 19 millioen ton be schikbaar te zijn. Volgens het rapport zal de ter beschikking staande hoe veelheid geleidelijk stijgen tot onge veer 23 millioen ton bij een behoefte van 27 millioen ton voor de periode 1950—'51. CIJFERS VOOR NEDERLAND. De volgende toewijzingen worden geraamd voor Nederland: Broodgraan AprilJuni '4S: 155.000 ton; Juli '48Juni '49 315.000 ton; Juli '49Juni '50 300.000 ton. In dé volgende jaren 250.000 ton per jaar. Grofkorrelig graan AprilJuni '48 nihil; Juli '48Juni '49 315.000 ton; Juli '49Juni '50 200.000 ton. De vol gende jaren 250.000 ton per jaar. Ko len AprilJuni '48 779.000 ton; Juli '48Juni '49 2.090.000 ton; Juli '49 Juni '50 533.000 ton. Nihil in de vol gende jaren. Staal AprilJuni '48 100.000 ton afgewerkt staal; Juli '48Juni '49 399.000 ton afgewerkt staal; Juli '49 Juni '50 394.000 ton afgewerkt staal; Juli '50Juni '51 112.000 ton afge werkt staal; Juli '51 268.000 ton af gewerkt satal. Machines voor de kolenmijnen Juli '48Juni '49 voor een waarde van 2.3 millioen dollars; Juli '49Juni '50 2 millioen dollars; Juli '50Juni '51 1.8 millioen dollars; Juli '51Juni '52 3,8 millioen dollars. Landbouwmachines Juli '48Juni '49 voor een waarde van 6,4 millioen dollars; Juli '49Juni '50 7,6 millioen dollars; Juli '50Juni '51 6,8 millioen dollars; Juli '51Juni '52 5,4 millioen dollars. Olie AprilJuni '48 253.000 ton; Juli '48—Juni '49 1.065.000 ton; Juli '49Juni '50 1.092.000 ton; Juli '50 Juni '51 1.118.000 ton; Juli '51Juni '52 1.169.000 ton. De Ministers Beel, Jonkman en Drees zijn van hun Indonesische reis, welke langer duurde dan zij verwacht had den, op Schiphol teruggekeerd, waar zij door de „pers" als het ware belegerd werden. RUSSISCH SCHIP ZINKENDE OP GROTE OCEAAN. Te Tokio heeft men berichten op gevangen, dat een Sowjetrussisch schip op 300 kilometer afstand van de Japanse kust zinkende is. Men maakt zich ernstig ongerust over het lot van de 800 passagiers. Volgens latere berichten neemt men aan, dat het in nood verkerend schip genaamd is „Dwina" metende 1773 ton. Een niet geïdentificeerd schip was aan het proberen een lijn aan boord van het zinkende schip te brengen. Ook een Sowjetrussische torpedobootjager snelde ter hulp. Voorts- is een Japans repatrierings- schip, de „Oezen Maroe" naar de plaats van de ramp gedirigeerd. Het reddingswerk wordt echter ten zeer ste bemoeilijkt door het zware weer. De mededeling, dat het zinkende schip achthonderd passagiers aan boord heeft, is opgevangen door een Japans radiostation, en werd gedaan in een S.O.S.-boodschap, waarin voorts werd gezegd, dat er reeds vijf voet water in het ruim stond, dat de machines niet werkten en dat onmid dellijke ontscheping van de passagiers noodzakelijk was. Van Amerikaanse zijde zou men trachten door middel van vliegende superforten reddingsvlotte en andere materialen bij het schip te brengen. ANETA MELDT UIT LAKE SUCCESS: „In de afgelopen tien dagen heeft Trygve Lie, de secretaris-generaal van de V. N., naar Woens dag verluidde, een aantal kleine mogendheden gepolst over de vraag of zij bereid zouden zijn manschappen naar Palestina te zenden, wan neer ernstiger ongeregeldheden zou ren ontstaan naar aanleiding van het plan tot verdeling van het Heilige Land. Naar verluidde zouden Nederland, België, Zweden, Noorwegen, Denemarken voorkomen op de lijst van Europese landen, waarvan Trygve Lie gelooft, dat zij imis- schien manschappen ter beschikking zullen stellen, wanneer de noodzaak daartoe zich voordoet Geen der over deze kwestie geraadpleegde de legaties hejeft nog definitief antwoo rd gegeven". i kl~J-,-1 J- met een gewapende macht van de L/OK Nederland op de y op zo breed mogelijke basis lijst Agence France Presse meldt na der, dat ook Brazilië en Mexico ge polst zijn. Verder meldt A. F. P.: „In kringen van de V. N. houdt men rekening met het feit, dat de toe stand in Pak-stina het waarschijn lijk noodzakelijk zal maken een in ternationale gt wapende macht te vormen voor het handhaven van de orde na het vertrek van de Britse troepen en om de uitvoering van de verdeling, waartoe door de algeme ne vergadering van de V. N. besloten is, mogelijk te maken. Volgens zeke re niet bevestigde inlichtingen zou den de grote vijf niet-officiele be sprekingen gaan voeren over een eventuele bijdrage van deze landen zelf aan de vordering van politie- troepen van de V. N., welke naar Palestina gezonden zouden kunnen worden". Ten aanzien van het polsen van kleine mogendheden seint A. F. P. verder: „In welingelichte kringen te Lake Success geeft men te verstaan, dat dit polsen geschiedt omdat de Groote Vijf deze eerste proefneming EEN DERDE OPGENOMEN VAN DOLLARCREDIET. Gedurende het jaar 1947 heeft Ne derland bij het Internationale Mone taire Fonds in totaal 46 millioen en £1.5 millioen met guldens gekocht, deelt de Neder 1. Bank mede. Op het door de Internationale Bank voor Herstel en Ontwikkeling verleende crediet van 195 millioen werd ge durende 1947 in totaal een bedrag van 66.6 millioen opgenomen. wensen te stellen". In verband met bovenstaand be richt vernemen wij van het ministe rie van buitenlandse zaken, dat daar een dergelijk verzoek nog niet is ontvangen. DE STAAT MOET VLIEGVELD TWENTE ONTRUIMEN. Enige tijd geleden hebben de heren Tattersall en Buma te Enschede, eigenaren van uitgestrekte gronden op het vliegveld Twente, de staat, die het vliegveld in bruikleen heeft, een proces in kort geding aangedaan, waarin het rechtmatig gebruik van de gronden dóór de staat wordt be streden. De arrondissementsrechtbank te Al melo, die dit kort geding behandelde, heeft in de uitspraak de staat in het ongelijk gesteld. De staat werd ver oordeeld binnen zes weken „het on rechtmatig gebruik" van de terreinen te beëindigen. Binnen zes weken zal de staat nu het vliegveld moeten ont ruimen. Door deze uitspraak kunnen de bceren rond het vliegveld nu einde lijk binnenkort een beslissing van de staat tegemoet zien, hoe groot het toekomstige vliegveld zal worden. Twee jaren verkeren de boeren daar over reeds in onzekerheid ondanks herhaalde vragen, die zij aan het de partement van oorlog richtten. Thans zal de staat binnen zes weken moe ten beslissen, wat hij wil gaan doen. Waarschijnlijk zal de staat besluiten tot vordering van de grond. Volgens de president van de recht bank was het hele proces ook begon nen om de staat tot vordering te dwin gen om zodoende een rechtsgrond aan het gebruik te geven. Gisteravond om 8.55 uur zijn de minister-president dr. L. J. M. Beel, de minister van Sociale Zaken, de heer W. Drees, en de minister van Overzeese Gebiedsdelen, mr. J. A Jonkman, uit Indonesië op Schiphol aangekomen met de K.L.M.-Constel- lation PHTET. Ter begroeting van de ministers waren aanwezig de leden van het kabinet baron mr. C. G. W. H. van Boetzelaer van Oosterhout, mr. J. ÏI. van Maarseveen, dr. P. Götzen, cLr J. Gielen en lt-kol. Fièvez, de secre tarissen-generaal van O. G. en Bin nenlandse Zaken de heren J. M. Ki- veron en dr. M. J. Prinsen, de pers chef van het ministerie van Over zeese Gebiedsdelen dr. G. W. Fris, dr. J. P. Bannier, gecommitteerde voor Indische zaken, de heer Koos Vor- rink, voorzitter van de P. v. d. A. en de president-directeur van de K.L.M. dr. A. Plesman. Onmiddellijk na zijn aankomst stond minister Beel de talrijke jour nalisten te woord. Minister Beel zei- de optimistisch te zijn over de ver dere ontwikkeling in Indonesië. Het heeft hem zeer gespeten, dat hij niet is kunnen ingaan op de uitnodiging van Australië om dat land te bezoe ken. Via de gezant, de heer Teppema, heeft de minister-president zich hier over bij de Australische regering ge- excuseerd. De minister-president zei- de nog niet bekend te zijn met het Antara-bericht, waarin gemeld wordt dat de republiek bereid zou zijn toe te treden tot de federatie. Evenmin hem ter ore gekomen, dat de staat Oost-Indonesië zijn toetreding tot de federatie afhankelijk zou stel len van de deelneming van de repu bliek Wel was hem bekend, dat Oost- Indonesië grote aandrang op de re publiek heeft uitgeoefend. Minister Beel verklaarde, dat hij ook voor de toekomst de wenselijkheid zag van regelmatig persoonlijk contact met het rijk overzee. Minister Neher zal, aldus dr. Beel, voorlopig niet terugkeren. HEDEN MINISTERRAAD. Naar het A.N.P. bij de aankomst der ministers uit Indonesië op Schip hol vernam, zou de ministerraad he den, Donderdagmiddag, om 2 uur bij eenkomen. INFORMELE BESPREKING OP „RENVILLE". Hedenmorgen zou op de „Renville" een ontmoeting tussen de Commissie voor goede diensten en vooraanstaan de leden van de republikeinse delega tie plaatsvinden, aldus vernam Ane- ta van republikeinse zijde. Deze ont moeting zou een informeel karakter hebben. Het antwoord op de te Djogja besproken suggesties van de Commis sie van drie ten aanzien van het „ceasefire" was hedenochtend nog niet overhandigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1