S)eCcld^Sou^ant Het Plan-Marshall nog eens onder de loupe Het bezoek van Apostolisch Delegaat aan Pontianak Aanslag op hotel te Jeruzalem Onze exporten de textielindustrie Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DINSDAG 6 JANUARI 1948 35ste JAARGANG Palestina blijft woelig WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 V Slap optreden „Het ligt geenszins in de bedoe ling recht te praten wat krom was en evenmin enige persoon te dekken, of een bepaalde gedraging te vergoelij ken. Doch van de andere kant mag dan ook verwacht worden, dat de hier behandelde materie wordt gezien in het licht van de door de vijand ach tergelaten wanorde en van de daar uit voortspruitende uitzonderlijke toestand." Dit verklaart reserve-luit.-koloncl mr. F. P. E. Bloemarts, hoofd van de afdeling motorvoertuigen van het afwikkelingsbureau M.G., in een rap port over de gang van zaken bij het vorderen van auto's door het M.G. Wij mogen hier, bescheidenlijk, opmerken, dat ons inziens een toe stand nooit zó „uitzonderlijk" kan zijn, of het stelen van door militaire gezagsdragers gevorderde motorvoer tuigen, door dragers van datzelfce militair gezag is en blijft in hoge ma te schandelijk en ergerlijk! En, al is van de te verantwoorden exemplaren.slechts" 2.45 pet. gestolen, de smet op het M.G. is, naar ons gevoelen, zeer blamerend. „Het is geenszins uitgesloten, dat enkele der schuldigen nog voor de rechter gebracht kunnen worden', aldus de heer Bloemaerts in zijn rap port. Het kan moeilijk zwakker worden gezegd! Wij kunnen ons niet verheugen over deze wijze van op treden tegenover uitingen van een ernstig ontwricht besef van recht vaardigheid zelfs bij mensen, die ge zag, militair gezag, uitoefenden! GEMEENTEN MOETEN WAAKZAAM ZIJN. In de gistermiddag gehouden ver gadering van' de gemeenteraad van 's Gravenhage heeft de burgemeester, mr. W. A. Visser, een uitvoerige en ten dele zeer gedetailleerde Nieuw jaarsrede gehouden, waarin hij con stateerde, dat het niet mogelijk is een onverdeeld blijmoedig geluid te doen horen. Er bestaat gerede aan leiding voor de 'vrees, dat de over heidsorganen genoodzaakt zullen zijn, zich in 1943 rigoureuze beperkingen op het gebied der uitgaven op te leg gen en te verwachten is, dat een nauwlettend toezicht der controleren de organen in deze zeer actief zal zijn. Het zal veel beleid en veel zorgen vereisen naar twee zijden om het grote goed der gemeentelijke autono mie gaaf en veilig door de branding van deze tijden heen te dragen. De burgemeester gaf een beschou wing naar aanleiding van statistische cijfers. Hij nesloot met een herinne ring aan het jubileumjaar 1948. Tengevolge van de hoge waterstand is de Baakse Overlaat nabij Zutphen in werking getreden. Overzichtsfoto van het geinnundeerde gebied. Het geheel biedt een troosteloze aan blik, die weer aan de oorlogsjaren doet terugdenken. Een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Maandag medegedeeld, dat Engeland en Frankrijk „er over den ken", de zestien landen, die te Parijs het rapport in antwoord op het aan bod van Marshall opstelden, weer bijeen te roepen. De conferentie, die wederom in Pa rijs gehouden zou worden, zou tot taak hebben: le. uitwisseling van de standpun ten betreffende de netelige kwestie der voorwaarden, waaronder de lan den de Amerikaanse hulp volgens het Marshall-plan zullen ontvangen; 2e bespreking van het werk der technische commissie, die in Septem ber jl. in Parijs werden ingesteld; 3e. bespreking van nieuwe proble men, met het oog op een practische economische samenwerking tussen de zestien betroken landen. Volgens de woordvoerder zou aan de-Franse wens, om deze maand reeds een conferentie der zestien landen te houden, waarschijnlijk geen gevolg worden gegeven. FRANSE ANTI-INFLATIEWET AANVAARD. De Franse nationale vergadering heeft gisteren de anti-inflatiewet van de coalitie-regering van premier Schuman met 315 tegen 268 stemmen aangenomen. Op de regeringsvoorstellen hadden de communisten en de uiterst-recht- sen amendementen ingediend, naar De volgende bijzonderheden over het bezoek van de Apostolische Dele gaat voor Iridonesië aan Pontianak en de plechtige ontvangst door de Sul tan en andere burgerlijke en geeste lijke autoriteiten heeft K.N.P. dezer dagen ontvangen. Op 11 December j.l. arriveerde te Pontianak per Catalina uit Batavia Z.H. Exc. Mgr. G. de Jonghe d'Ar- doye, Pauselijk Delegaat voor Indo nesië. Z. H. Exc. werd verwelkomd namens Zijne Hoogheid Sultan Hamid II door een deputatie van de hoogste Bestuursambtenaren en militairen, namens de geestelijkheid door Z. H. Exc. Mgr. H. J. van Valenberg en en kele pastoors, alsmede door de Con sul van China en vertegenwoordigers van de burgerij. Aanstonds begaf Monseigneur zich naar de woning van Z.H. de Sultan van Pontianak voor een korte begroeting en daarna reed men naar de Pastorie aan de De Helpt U zelf. Bij de Nederdandse Spoorwegen zijn met ingang van 1 Jan. 5 rittenboekjes in gebruik ge nomen. Bij wijze van proef staat er an die Hall van het Centraal-Station te Amsterdam een apparaat waar mede de passagiers zelfs de coupons kunnen afstempelen, zodat onnodig wachten voor de loketten nu voor komen wordt. Stuersweg. waar een intieme begroe ting plaats had door het personeel an de Missie. Niettegenstaande de vermoeiende reis begon de Apost. Delegaat nog de zelfde da£ met zijn werkzaamheden. Er volgden drukke dagen: talrijk wa ren de bezoeken, welke Z.H. Exc. had te ontvangen, talrijk ook, die welke hij aflegdje en de officiële bijeen komsten, die te zijner eer werden ge houden. Op Zondag 14 Dec. j.l. had de plechtige huldiging plaats. Des mor gens om half negen werd Z. H. E. in processie naar de kerk geleid, daar de plechtige Hoogmis op te dra gen. In het Priesterkoor sprak Z. H. Exc. Mgi\ van Valenberg de hoge gast toe. Hij uitte zijn vreugde, de afgezant van de H. Vader te mogen ontvangen en getuigde tegenover hem namens het gehele Vicariaat van trouw aan de leiding van Rome en liefde en eer bied tegenover de H. Vader. In het kort gaf hij een overzicht van het werk der Missie in dit Vicariaat en even roerde hij aan de grote beproe ving der Missie tijdens de tweede we reldoorlog, toen de gelovigen zo goed als van alle geestelijke hulp versto ken waren. Hij wees ook op de moei lijkheden van een voorbije oorlog en van de impasse waarin deze landen thans gewikkeld zijn. Hy sprak het als zijn hai-tewens uit, met zijn mis- siepersoneel hier verder te mogen voortbouwen, door geen politieke as piraties gedreven, maar de leiding der Kerk volgend en elke wettige re- geringsvoi-m aanvaardend als loyale burgers in een nieuwe ordé van za ken. Hij eindigde met een vast ver trouwen op de leiding en de steun van Rome. waarvan door Christus ge zegd is: Gij zijt Petrus en op deze steenrots zal ik Mijn Kerk bouwen. De Apost. Delegaat antwoordde in het Nederlands. Hij dankte Zijne Hoogheid de Sultan van Pontianak voor de gulle ontvangt die hij bij zijne Hoogheid had mogen genieten en zag daarin een bewijs van een goede verstandhouding der Missie met de autoriteiten van het gebied en betuigde, dat de Katholieken hier trouwe onderdanen zullen zijn van dit land. De Kerk kan samenwerken met elke regeringsvorm en vraagt slechts vrijheid van innerlijke en uiterlijke eredienst en de vrije opvoe ding van Haar kinderen. Z. H. Exc. spoorde de gelovigen aan, één te zijn en samen te werken, zonder onder scheid van ras en stand, tot bloei en welvaart van Kalimantan Barat. aanleiding waarvan Schuman vijf moties van vertrouwen had gesteld, welke hij alle verkreeg. Bij de stem ming over deze moties was de stem verhouding ongeveer dezelfde als bij die over het wetsontwerp. Schuman had gedreigd met het hele kabinet te zullen aftreden, in dien een der amendementen mocht worden aangenomen. De „Klei ne Assemblée" bijeen De interim-commissie van de As semblée der V.N., ook wel „Kleine Assemblee" genaamd, is gisteren voor de eerste maal bijeengekomen onder voorzitterschap van Trygve Lie. De Sowjet-Unie en de andere Slavische landen waren niet op de vergadering vertegenwoordigd. Trygve Lie heette de interim-com missie welkom als het middel om het werk van de Algemene Vergadering te bespoedigen. De „Kleine Assem blée" zal haar politieke plichten be ter na kunnen komen, indien wij methodes van bemiddeling en verzoe ning bij het regelen van geschillen nauwkeuriger kunnen omschrijven, aldus Trygve Lie. Hij verklaarde, dat de interim-commissie het recht van veto der grote mogendheden diende te bespreken, doch dat het enige po litieke vraagstuk, waaraan zij nu zou kunnen werken, de kwestie-Korea was. Dr. Luis Padilla Nervo (Mexico) werd zonder tegenstemmen tot voor zitter gekozen voor de tijd dat de Algemene Vergadering niet bijeen komt. De „Kleine Assemblée" werd door 51 leden bijgewoond. Nadat een subcommissie was be noemd voor bestudering van het re glement en de procedure, werd de zitting tot Vrijdag verdaagd. VOOR DE BEVRIJDING VAN NOORD-AFRIKA. Na wekenlange debatten tussen de vertegenwoordigers van de na tionalistische partijen van Algerije, Tunesië en Marokko is te Cairo een overeenkomst gesloten om tot op richting van een comité voor de be vrijding van- Noord-Afrika onder voorzitterschap van Abd el Krim te geraken. NIEUWS UIT 1ND1E DR. SOEKIMAN: LAATSTE VOORSTELLEN C.V.G.D. VOOR REPUBLIEK GEHEEL AANVAARD. Dr. Soekiman, voorzitter van de „Masjoemi", heeft gisteravond voor radio-Djogja verklaard, dat de laat- voorstellen van de commissie voor goede diensten (het betreft hier de voorstellen welke door de com missie tijdens de Kerstdagen zijn uit gewerkt) in principe geheel aanvaard zijn door de republiek.' Deze voorstellen, aldus dr. Soeki man, moeten worden beschouwd als een laatste poging van de commissie voor goede diensten om het conflict tussen Nederland en de republiek pp te lossen. Na uitdrukking gegeven te hebben aan zijn erkentelijkheid jegens de commissie zeide hij nog, dat haar le den „grote vrienden van de mensheid zijn, die een opmerkelijk begrip van het probleem hebben" en met grote volharding werken voor het prestige van de Veiligheidsraad SAMENSTELLING VAN HET COLLEGIAAL ORGAAN. Het Franse persbureau A.FP. ver neemt uit gezaghebbende bron, dat minister Neher deel zal uitmaken van het collegiaal orgaan. De beide ande re leden zouden zijn dr. H. van Mook en jhr. mr. H. L. F. K. van Vreden- burch. De ministers naar Nederland vertrokken Uitgeleide gedaan door een zeer groot aantal autoriteiten zijn heden ochtend vroeg de ministers Beel, Drees en Jonkman per Constellation naar Nederland vertrokken. Op het vliegveld waren ondermeer aanwezig dr. van Mook, minister Neher, vice- admiraal Pinke, en de hoofden der negaras en daerahs, alsmede de voor zitter van het Komité Indonesia Seri- kat, professor Hoesein Djajadinangrat, en de heren Koets en van Vreden- burgh. gemaakt, dat gedurende het afgelo pen weekeinde, de verliezen der Ne derlandse strijdkrachten bedroegen 4 gesneuvelden, 2 gewonden en 4 vermisten. Op West-Java, ten Noor den van Leuwiliang, werd een re publikeinse bende verdreven. In de grensgebieden van Midden-Java, ten Zuidoosten van Demak, en ten Wes ten van Soemowono, hadden botsin gen plaats met geïnfiltreerde repu blikeinse strijdgroepen. Op Oost- Java, in het grensgebied ten Noor den van Penr/ing, werd een bende verdreven PALESTINA IS OORLOGSLAND Gisteren, kort na middernacht, is een bomaanslag gepleegd op hotel Se- miramis, dat door de Arabische jeugd-organisaties Nadjada en Foetoewah als hoofdkwartier wordt gebruikt. De voorgeval is totaal verwoest en twin tig van de 33 gasten werden onder 't puin bedolven. Zes lijken z^n reeds geborgen. Onder de slachtoffers bevindt zich de Spaanse vice-consul. Britse en Amerikaanse fotografen, die de verwoesting wilden fotografe ren, werden door Arabieren met geweren bedreigd en weggejaagd. Intussen is in Palestina een postduivendienst ingesteld, daar het ge wone post- en telefoonverkeer tussen Palestijnse steden tengevolge van stakingen van Joodse en Arabische employés is stilgelegd. „OOG OM OOG, TAND OM TAND". Over het dagelijkse leven in Pale stina schrijft een correspondent van Associated Press: Het „oog om oog, tand om tand" geldt nu als de hoog ste wet. De eenvoudigste zaken zijn grote moeilijkheden geworden. Iets gewoons, als de dagelijkse rit naar het werk, is voor velen een gevaarlijk avontuur geworden, waaraan gepant serde autobussen te pas komen. Het huiselijk leven bestaat voor tallozen nog slechts uit voortdurend verhuizen en ï-ondtrekken. Duizenden gezinnen moeten hun huizen verlaten, omdat zij bleken te wonen in een „verkeer de" wijk. De Voorzitter d^r Kamer van Koophandel en fabrieken voor Over ijssel, de heer H. van Heek Hz., sprak gistermiddag een nieuwjaarsrede uit, waarin hij wees op de uitermate moeilijke economische positie van West-Europa en Nederland. Alleen de hulp van Amerika zal in staat zijn onze welvaart althans voorlopig eni germate in stand te houden, aldus spreker. Alles moet in het werk gesteld worden, om de export zo hoog moge lijk op te voeren. In dit verband wees de heer van Heek op het Marshall plan en ie samenwerking tussen Ne derland, België en Luxemburg. Het economische verlies, ontstaan door het wegvallen van Duitsland, zal ech ter nooit ten volle kunnen worden gecompenseerd .Een stijgende Indi sche export naar de Verenigde Staten zag spr. als het middel bij uitstek, om in de Nederlandse dollartekorten te voorzien. Nederland zal deze voorde len echter niet ten volle kunnen ge nieten, alvorens het is overgegaan tot belangrijke investeringen in Imdië. die op zichzelf een zware belasting van zijn budget zullen uitmaken. Tal loos echter zullen de belemmeringen zijn, die onze export mettertijd in de weg zullen worden gelegd, doch al zijn er legio moeilijkheden op til, nieuwe mogelijkheden zijn er ook, en spr. is er vast van overtuigd, d^t ver nuft en koopmanschap ons een heel eind zullen brer.gen. De Nederlandse textielindustrie heeft in het afgelopen jaar haar taak naar behoren vervuld. Een export voor een waarde van 260 millioen heeft er wezenlijk toe bijgedragen om onze invoer te vergemakkelijken. Een derde gedeelte van de export ging naar Indië. De Indische export naar Amerika drijft voor een deel op de uit Twenthe aan Indië geleverde ma- nuf atucren, waardoor deze export naar Indië dus een doeltreffend mid del is, om onze dollarpositie, te ver beteren, aldus spr. De heer van Heek sprak als zijn mening uit, dat de Nederlandse be volking wat de textiel voorziening betreft, meer stiefmoederlijk wordt bedeeld, dan met andere goederen het geval is. Een te grote spanning tussen behoefte aan en dekknig van een eerste levensbehoefte kan op de duur z.i. niet anders dan belemmerd werken op de arbeidsvreugde en ar beidsprestatie en aldus een rem vor men voor productie, export en de- viezeninkomen. Het moet volgens spr. volkomen uitgesloten worden geacht ,dat in de naaste toekomst tegenover de binnen landse vraag naar textielgoederen een voldoende aanbod zal kunnen worden gesteld. (Toch zal dit aanbod volgens deze spreker in overeenstem ming met wat hij in de vorige alinea opmerkte groter moeten 2ijn dan tot nu toe. Red. L. Crt.) Tengevolge van dë broodnodige export zal de binnen landse markt voorlopig karig voor- VERSTERKING GRIEKSE STRIJDKRACHTEN. Dwight Griswold, het hoofd van de Amerikaanse missie voor hulp aan Griekenland, heeft verklaard, dat Amerika en Griekenland het er over eens zijn geworden een na tionale garde van honderd batallons te vorpven en het leger te verster ken met 12 000 man. De Amerikaanse missie onder zoekt, wat het Griekse leger nodig heeft voor de strijd in de bergen. De missie stelt 500.000 dollar extra beschikbaar voor het Griekse leger en voor de vluchtelingen uit het ge- vechtsgebied in Epirus; aldus Gris wold. POLITIEKE LEIDERS VAN DUITS LAND TEGEN VORMING VAN EEN WEST-DUITSLAND. De Duitse politieke leiders heb ben zich Maandag tegenover Lord Pakenham. de Britse minister ver antwoordelijk voor Duitsland en Oostenrijk, tegen de vorming van een West-Duitse staat uitgesnroken, aldus de Duitse nieuwsdienst in de Britse zóne. Eichler vap de sociaal democratische partij verklaarde te genover een verslaggever, dat lord Pakenham de toestand op de lange duur onhoudbaar genoemd had. Hij had gezegd, dat stappen gedaan moeten worden om de situatie te veranderen. PERSSPIEGEL HERZIENING DER BEGROTING? De Nieuwe Courant schrijft: „Het is uit verschillende medede lingen van Overheidswege af te lei den, dat, indien de hulp, die ook voor Nederland van het plan-Marshall te verwachten is, niet tijdig komt, de Nederlandse Regering ingrijpende maatregelen zal moeten nemen, in het bijzonder met betrekking tot het Begrotingsteko* Dit begrotingstekort is naar mi nister Lieftinck dezer dagen ons nog eens uiteenzette in hoofdzaak het gevolg van: le. de kosten verbonden aan het herstel van het Koninkrijk; 2e. de uitgaven van wederopbouw van door de vijand vernielde pro ductiemiddelen en woningen; 3e. de uitgaven om het loon- en prijspeil constant te houden (tekort van meer dan 500 millioen in het Landbouwcrisisfonds Deze tekorten zijn aldus de mi nister verantwoord, omdat zij her stel van onze economie beogen. Het herstel van het Koninkrijk zal immers tevens binnen dat Koninkrijk wederom de belangrijke baten van ons handelsverkeer met Indië her stellen. Het herstel van de door de Duitse vernielingen veroorzaakte schade beoogt eveneens ons- produc tievermogen op te voeren, terwijl het laag houden van ons loon- en prijs peil onze exportcapaciteit zal moeten steunen. Dit herstel is evenwel alleen moge lijk, wanneer er medewerking komt van andere landen en met name van de Ver. Staten. De begroting is opge steld in de verwachting, dat deze me dewerking zal worden verleend, doch indien deze medewerking geringer is en later komt dan verwacht werd, zal de Nederlandse Regering haar sys teem van herstel en daarmede haar begroting noodgedwongen aan een herziening moeten onderwerpen. Daarop wordt, naar minister Lief tinck mededeelde, trouwens bij voort during de aandacht der betrokken de partementen gevestigd gehouden, op dat men mochten maatregelen no dig zijn niet onvoorbereid is. Nu vaststaat, dat de Ver. Staten in ieder geval minder medewerking zullen verlenen dan te Parijs- nodig werd geacht voor het herstel van West-Europa en het geenszins uitge sloten is te achten, dat in het Con gres nog geschrapt wordt, zal men er hier te lande rekening mede moeten houden, dat meer dan menigeen ver wacht had, ons eigen volk door het brengen van offers, steviger aanpak ken en nalaten van overbodigheden, zal moeten vechten voor het herstel der voorloorlogse volkswelvaart. Met het te Parijs ontwikkelde steunplan zouden wij in 1951 zeker het welvaartspeil van 1938 nog niet hebben kunnen bereiken. Onder de gegeven omstandigheden zullen wij zeker langer en harder moeten aan pakken om het verlorene te herwin- KARDINAAL MINDSZENTY WEIGERT TE ZWIJGEN. Kardinaal Mindszenty, Aai*tsbis- schop van Esztergom en primaat van Hongarije, heeft in een preek geantwoord op de aanvallen, die van communistische en socialisti sche zijde tegen hem gericht wor den, omdat hij het gewaagd heeft critiek uit te oefenen op de huidige Hongaarse wetgeving en de prak tijken der politie. De Kardinaal ver klaarde, dat hij nimmer zijn recht zal prijsgeven om vrij zijn mening zien blijven. Onder deze omstandig- te zeggen over de Hongaarse wet- heden zou het onverantwoordelijk zijn, om tot afschaffing van de tex tieldistributie over te gaan, ondanks alle bezwaren, welke uiteraard tegen elke vorm van distributie aangevoerd kunnen worden. ten. In geval het niet mogelijk zijn, dit te doen, voor de wetten worden afgekondigd zo verklaarde de Kardinaal, zal hij niet aarzelen, indien hij dit noodzakelijk acht, op deze wetten ook na hun afkondiging Ex-koning Michael te Lausanne De ex-koning van Roemenië, Mi chael, is, zoals gemeld, gisteren in Zwitserland aangekomen. Op het station van Lausanne werd hij door zijn oom prins Nikolaas begroet. Toen Michaël op het station van Lausanne aankwam, juichte een me nigte van duizend nvensen hem toe. Kreten als „Lang leve de koning" en „Leve de vrijheid" konden ge hoord worden, aldus Reuters cor respondent. De koning reed in zijn grote blau we Cadillac, welke sinds zijn laatste bezoek aan Lausanne daar was ge bleven, naar het hotel „Beaurivage" aan het meer van Genève. Michael's aide de camp, zeide, dat prinses Anne de Bnurbon-Parma waarschijnlijk naar Lausanne zou komen. „Wij weten echter niet wanneer." Prinses Anne heeft van haar wo ning te Kopenhagen uit een vrij lang telefoongesprek met Michael gevoerd. ROOFOVERVAL TE RAAMSDONK. Zondagavond omstreeks half twaalf werd op de Rijksweg onder de ge meente Raamsdonk de 32-jarige ge huwde vrouw B., afkomstig uit Raamsdonkveer, komende van de richting Oosterhout, aangesproken door 'n onbekende, die een eind weg met haar opfietste. Nabij de brug sloeg hij haar van haar rijwiel en sleurde haar in de berm. Hij sloeg haar, zodat zij het bewustzijn ver loor. Toen uit de richting Raams donkveer twee fietsers naderden, fiettse hij weg, met medeneming van de portefeuille met inhoud van het slachtoffer. De twee wielrijders von den de vrouw, die hevig bloedde. On middellijk werd de rijkspolitie te Raamsdonkveer gewaarschuwd. Het gelukte haar nog dezelfde nacht de dader van zijn bed te lichten. Het bleek de 23-jarige gehuwde van G. uit Oosterhout. Na overgebracht te zijn naar Raamsdonkveer heeft hij een volledige bekentenis afgelegd. Het motief der overval was roof. £en feciAAefcfye... Juich God toe, gij ganse aarde! Dient de Heer met vreugde! Komt voor zijn aanschijn met gejuich, want de Heer is God. Offertorium uit de Mis van vandaag, Driekoningenfeest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1