Zijn de Encyclieken revolutionnair
Modernisering spoorwegbedrijf
RECHTZAKEN
KLEIN NEST
WOENSDAG 3 DECEMBER 1947
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Zelfs katholieken weigeren er vaak de
consequenties uit te trekken
EEN ARTIKEL IN DE
,.OSSERVATORE"
Uit een artikel van Igino, Giordani
in de „Osservatore Romano' blijkt,
dat de sociale leer der Kerk, zoals zij
werd uiteengezet in de Encyclieken,
met name in die vart Paus Leo XIII,
tot op onze dagen op merkwaardige
tegenstand stuit in zekere kringen,
waar mep dit niet zou verwachten.
In 1891 bij het verschijnen van
„Rerum Novarum", prees weliswaar
een vooraanstaand Amerikaans dag
blad Leo XIII als de Nestor der mens
heid, doch de andere bladen aan de
ze en gene zijde'van de Oceaan noem
den de Arbeiderspaus een socialist
of botweg een revolutionnair!
Ook waren sommige goedgelovige
zielen deze mening toegedaan, omdat
zij veronderstelden, dat de heersende
sociale toestanden en verhoudingen,
die hun normaal, toeschenen, als het
ware zouden moeten verstenen en de
Kerk dat versteningsproces zou moe
ten helpen bevorderen.
Nog in onze tijd voegde een student
in de theologie Giordani toe, dat „Re-
rum Novarüm" op een vergissing van
de Pausen berustte. Met evenveel
recht zou beweerd kunnen worden,
aldus Giordani, dat de naastenliefde
een vergissing van het Evangelie is
en de gerechtigheid een fout in het
Christelijk; Geloof en in de natuur!
Giordani citeert dan de Amerikaan
se Jezuiet Prof. B. J. .Masse, die on
langs in de „New York Post" schreef,
hoe indertijd invloedrijke katholieken
de priesters trachten over te halen,
„Rerum Novarum" niet van de kan
sels af /oor te lezen, omdat de ar
beiders er anders revolutionnaire
ideeën uit zouden opdoen.. Ditzelfde
gebeurde volgens^ Prof. Masse ook
toen in 1931 „Quadragesimo Anno"
verscheen. Qiordani zegt, voorts, te
kunnen getuigen, dat soortgelijke cri-
tiek, zij het ondergronds, werd gele
verd op sommige via de radio uitge
zonden toespraken van de huidige
Paus Pius XII.
Het is ook interessant te vernemen
wat wijlen President Roosevelt er
over dacht. Toen hij de verkiezings
campagne voor zijn eerste president
schap voorbereidde, vroeg hij een
priester wat hij moest doen om de
katholieken gunstig yoor zich te stem
men. De priester beval hém aan, en
kele passages uit „Rerum Novarum''
voor te lezen, doch hierop antwoordde
FD.: „Die heb ik gelezen, maar zij is
mij te revolutionnair!".
P. Masse geeft hier als commen
taar op: „Het is duidelijk, dat de
Pauselijke Encyclieken in zekere zin
klaarblijkelijk revolutionnair zijn,
evenals dit beweerd kan worden van
de programma's der verscheidene
christendemocratische partijen. Zo
wel Leo Xin als Pius XI kwamen op
tegen de bestaande toestand, zij stel
den nauwkeurig vast, dat noch het
kapitalisme met zijn motto „laissez
faire" noch het monopolistisch kapi
talistisch kapitalisme in overeenstem
ming gebracht kunnen worden met
het christelijk geweten. Ook zijn de
Encyclieken hierom revolutionnair
omdat hetgeen zij te verkondigen
hebben over het economische systeem
het huidige sociale probleem in de
wortel aangrijpt en hierop is het
woord „revolutie" met recht van toe
passing. De hervormingen, die de En-
cyclieken voorstaan, zijn alle een uit
vloeisel van fundamentele waa,heden
der godsdienstige en zedelijke orde:
de waardigheid van de menselijke
persoon; zijn recht op een behoorlijk
stoff lijk leven; de heiligheid van het
igezin; behalve het individuele karak
ter heeft de privaat eigendom
sociaal karakter, krachtens hetwelk
de mens -niet vrij is om naar wille
keur over zijn goederen te beschik
ken, maar daarbij ook het algemeen
belang in het oog moet houden; en
tenslotte de plicht voor een ieder om
de rechtvaardigheid en de naasten
liefde te beoefenen."
„In deze zin", zo vervolgt P. Masse,
„z-ijn de Encyclieken niet geheel re
volutionnair of radicaal en in deze
zin richten zij zich nog meer tegen
het communisme dan tegen het ka-
pitalististische „laissez faire"
„laat maar begaan" Inderdaad be
ogen zij de afschaffing van dc eigen
dom niet, ofschoon wèl de uitschake
ling van de eraan verbonden misbrui
ken en een meer gelijkmatige verde
ling ervan; evenmin sporen zij aan
tot de klassenstrijd, die wat zijn mo
tieven en onheil betreft overeenkomt
met het „laat maar begaan" van het
monopolistisch kapitalisme, doch wel
bevorderen zij de Samenwerking
tussen de verschillende takken van
het productieve leven, alsmede de
sociale vrede
De Encyclieken willen een demo
cratische economie, waarin werkge
vers en werknemers elkander weder
zijds respecteren, gehoorzamend aan
de morele wetten en samenwerkend
voor hun en ons aller welzijn."
Biordani bemerkt bij het voorgaan
de, dat, zo de Encyclieken als revo-
lutionna.ir genoemd worden, dit
woord toch niét kan worden opgevat
in zijn betekenis van chaotische en
onheilzame omverwerping. Evenmin
is dit woord van toepassing op de
leer en de sociale practijken der Kerk.
De Kerk streeft integendeel een re
delijke vooruitgang na langs de lij
nen der ontuitputtelijke christelijke
hernieuwing en als zodanig blijkt
Haar leer niet die van één revolutie,
maar die van de revolutie, die steeds
opnieuws fossiele vormen verwijdert
en zich keert tegen het verstenings
proces van ideeën en instellingen. De
Kerk vernieuwt en hervormt juist
de ideeën en instellingen ten bate
van de onvermoeibare vooruitgang
van de mens en de samenle\ng. De
Kerk is het Mystieke Lichaam, waar
in de ipensen, die er de ledematen
van vormen, niet ieder voor het eigen
heil leven, doch samenleven in een
broederschap die op haar beurt leeft
dank zij het Bloed van Christus.
Welnu, deze bovennatuurlijke sa
menleving kan krachtens de naasten
liefde, niet anders dan ook het ter
rein van de arbeid en het sociale le
ven doordesemen met naastenliefde
en daarbij iedereen verplichten zijn
broeders te dienen en aldus de wet
der liefde practisch te verwezenlijken.
Benen ais een Barometer en
steeds maar rauw weer op til.
Rheumatische pijnen' in armen
benen, neen in alle ledematen
nu hier, dan daar zijn in ons
vochtig wispelturig! klimaat voor
velen onfeilbare voorboden van ver
andering van weer. Wapen U tegen
die. slopende pijnen. Neem Kruschen
Salts.
De aansporende werking van Kru
schen op Uw bloedzuiverende orga
nen drijft de pijnverwekkende scha
delijke zuren op de viucht en neemt
zo de oorzaak weg van die steeds
weerkerende plaag, die Uw hele ge
stel ondermijnt. Tob niet langer
door, vraag vandaag Kruschen bij
Uw Apotheker of Drogist en neem
van morgen af regelmatig de kleine
dagelijkse dosis in Üw eerste kopje
thee.
In de loop van de komende jaren
zal het spoorwegbedrijf worden ge
moderniseerd. De stoomtractie zal
de toekomst geheel worden ver
laten. Behalve electrische treinen
zal men zowel diesel-electrische lo
comotieven als diesel-electrische mo
torrijtuigen gaan gebruiken. Wellicht
zal zelfs de hete luchtmotor worden
ingeschakeld, vooral omdat deze de
toepassing Van eenvoudige over
brenging doet verwachten.
Aan de verlichting der rijtuigen
zal grote zorg worden besteed. Kunst
licht, de toepassing van buislampen
is niet onmogelijk, zal de reizigers
goed doen lezen. De treinen zullen
zoveel mogelijk in stroomlijnvorm
worden gebouwd. De uitbreiding van
het aan i,al treinen zal leiden tot be
perking van hun lengte.
De omvang van. het vervoer vér-
toont een steeds snellere groei. In
1946 was het aantal reizigerskilome
ters gestegen tot &6 milliard en het
gemiddelde per inwoner tot 600 km.
Ook voor het goederenvervoer
zullen de spoorwegen, ondanks de
opkomst van de jongere verkeers
middelen, een belangrijke plaats
blijven innemen voor massaë.1 ver
voer. In het kader van de toekom
stige coördinatie van de verschil
lende vervoerstakken zullen de
spoorwegen nauw samenwerken met
het vervoer te water, over de weg
en door de lucht.
De omvang van het goederenver
voer van October was 30 pet. hoger
dan in October 1946. Uit Zuid-Lim
burg werden tienduizenden tonnen
kolen meer verzonden dan in Sep
tember.
Dat de Spoorwegen nog steeds met
een nijpend gebrek aan rollend ma
teriaal te kampen hebben, is nu wel
algemeen bekend. Hoewel hard ge
werkt wordt om de achterstand in te
halen, kan het zelfs voorkomen dat
men op bepaalde momenten achter
uit gaat. Hoe dat mogelijk is? Veel
materieel dat thans' rijdt, vooral
stoommaterieel, is na beschadigd of
defect te zijn geweest zo goed en zo
kwaad als dat ging opgelapt. Zo
dra dit materieel opnieuw manke
menten gaat vertonen, wordt het uit
de dienst genomen en ter grondige
reparatie naar de werkplaats ge
stuurd. Van het materieel wordt thans
meer verlangd, dan in normale om
standigheden. Het gebrek aan ma
terieel maakt het nodig, ieder rijtuig
en iedere wagen zo lang mogelijk in
dienst te houden; Dit kan echter tot
gevolg hebben dat op een gegeven
moment de reparatiestand zeer hoog
wordt en dit een nadelige invloed op
het aantal 'beschikbare plaatsen heeft.
Zo daalde het aantal bruikbare
plaatsen in de maand October van
90.800 tot 87.000. Het nadeel hiervan
wordt nog ernstiger, wanneer men
bedenkt dat de reislust nog steeds
toeneemt. Zo bedroeg het aantal af
gelegde reizigers kilometers in Oct.
1947 ruim 490 millioen of bijna 3%
meer dan het aantal van October 1946
toen het ruim 477 millioen was.
Ook bij het goederenvervoer deed
zich het tekort aan rollend materieel
gevoelen. Mede als gevolg van de
lage waterstand in rivieren en kana
len werd de afgelopen maand een
extra beroep op de spoorwegen ge
daan. De omvang van het goederen
vervoer in de maand October 1947
was 30% hoger dan in de overeen
komstige maand 1946. Uit Zuid-Lim
burg werden tien duizenden tonnen
kol/en méér verzonden dan in Sep
tember.
Eind September werd een telling
gehouden van het goederenmaterieel
waaruit bleek dat er 18.305 bruikbare
wagens in ons land zijn, waarvan
15 801 N.S.-wagens, terwijl in het
buitenland 2103 wagens van de N.S.
verbleven.
Dat er niettemin hard gewerkt
wordt aan het herstel van het be
drijf moge blijken uit het feit, dat
door het in gebruik nemen van een
aantal baan gedeelten voor dubbel
spoor op het baanvak Rotterdam
van het enkelspoor in October steeg
tot 1787 km en van dubbel snoor tot
1342 km. De bruggen over de Roer en
de Roerdoorlaa't kunnen weer dub-
belsporig bereden worden, evenals de,
overgang Warmonder Leede. De de
finitieve herstelling van de brug over
het Wilhelminakanaal bij Best kwam
in October gereed.
Thans is het blokstelsel over 1696
km van het net hersteld en het aantal
definitief herstelde beveiligingen van
stations en posten steeg in de maand
October tot 343. Ondanks de moei
lijkheden vordert dus het herstel
H1LLEGOM
HONDERD JAREN
Gelijk we reeds bericht hebben,
hoopt de heer Theodorus van der
Helm op 7 December honderd jaar te
zijn. De eeuweling werd geboren te
Hazerswoude en oefende daar het
beroep van melkslijter uit.. De laatste
10 jaren verblijft hij in huize „St.
Jozeph" in Hillegom. Zijn echtge
note is twaalf jaar geleden gestor
ven. Het echtpaar heeft vijf kinde
ren en vele kleinkinderen. Een van
zijn zoons, pater mr E. v. d. Helm
O.F.M. pastoor in Den Haag, hoopt
op de feestdag een H. Mis van dank
baarheid in de kapel van huize „St.
Joseph" op te dragen.
In het voorjaar is de heer van der
Helm ernstig ziek geweest en ook
bediend, maar er weer „boven op"
gekomen.
HET GEBLOKKEERD GELD.
Binnenkort, zo hebben wij reeds
medegedeeld, kan men weer in zekere
mate gebruik maken van geblokkeerd
geld. Wat daarvan n.l. niet voor be
lasting hoeft te worden betaald, kan
op een zgn. „optierekening" worden
geplaatst. Deze rekening kan op ver
schillende wijzen worden gebruikt:
1. Plaatsing, tot 3500, op een „be
leggingsrekening". Vanaf 1 Juni 1948
kan hiervan elk jaar een vijfde op
vrije rekening worden overgeboekt.
Voor spaarders van vóór 30 Juni 1939
kan dit bedrag van ƒ3500 verhoogd
worden.
2. Aankoop van onroerende goede
ren van hen, die geld nodig hebben
voor belastingbetaling. De eerste drie
jaar mag het gekochte niet weer wor
den verkocht of beleend.
3. Aankoop van nader aan te wij
zen effecten.
4. Betaling wan koopsommen van
levens- en spaarverzekeringen.
5. Inschrijving op staatsobligaties
(„investeringscertificaten"), waarvan
elk jaar 1/5 vrij verhandelbaar wordt.
6. Houders van inschrijvingen op
het grootboek 1946 kunnen (tot 500)
hun inschrijving verkopen tegen vrij
geld aan personen die belastingen of
heffingen moeten betalen.
De nieuwe bankbiljetten van 10 gulden
Tabak wordt goedkoper
Naar „Trouw" verneemt, zal de
tabaksprijs binnenkort vermoede
lijk met 10 procent verlaagd worden.
Het is nog niet bekend wanneer de
prijsverlaging zal ingaan, doch de
mogelijkheid bestaat, dat reeds met
ingang van Januari de shag-, pijp
en pruimtabak belangrijk goedkoper
wordt.
Vorige week heeft de kleine tabak
verwerkende industrie in een tele
gram aan de minister verzocht een
prijsverlaging van 10 procent in te
stellen en tegelijkertijd de tabak
vrij te geven. (Dit laatste n.a.v. de
grote voorraad die zich bij de kleine
fabrikanten opstapelt). De ervaring,
die de regering met het vrijgeven
van de sigaren heeft opgedaan, zal
echter voorlopig de tabak nog wel in
distributie houden, aldus „Trouw".
PRIJSVERLAGING PUDDING
POEDERS VAN TARWE EN
GORTGRIESMEEL
In het voedselvoorzieningsblad van
heden is een verordening gepubli
ceerd van het bedrijfschap voor gra
nen, zaden en peulvruchten, welke
een belangrijke prijsverlaging in
houdt voor pudding poeder van tar
we- en gortgriesmeel.
De maximum consumentprij zen
zijn: los uitgewogen 5 cent per 100 gr.
(10 cent), in carton verpakking van
250 gr ~otto 20 cent per pakje (29 ct.)
van 50" gr netto 39 ct. (56 c$.) per
pak, van 1000 gr. netto 74 c'x. (105 ct.)
per pakje. Voor andere verpakking
gelden de volgende maximum con-
sumentprijzen per 100 gram: in car-
tonverpak/king 6,2 ct., in papierver
pakking 6 cent.
De tussen haakjes vermelde prijzen
zijn de oude maximumprijzen.
DE PRIJZEN VAN KAARSEN
Met ingang van 6 December a.s.
zullen de maximum gebruik ereprij
zen voor kaarsen zijn; stearine huis
houd- en kerstkaarsen 60 cent per
paik van 170 gram, en paraffine huis
houd- en 'kerstkaarsen 46 cent per
pak van 170 gram. Ook voor de' gro
tere pakken, tot 300 gram, zijn maxi
mumprijzen vastgesteld.
BRAND TE HILVERSUM
Gisternacht heeft een felle uit
slaande brand gewoed in hei per
ceel, gelegen achter het pand Heren
straat 14, naast het Citytheater te
Hilversum. Het huis werd door twee
families bewoond, n.l. het gezin van
L en het gezin van M. De heer van
M. die alleen thuis was, is vermoe
delijk in zijn slaap door het vuur
verrast en wist zich slechts te red
den door uit het raam van de eerste
verdieping te springen, na het ven
ster met zijn vuist te hebben ver
brijzeld. Ernstig aan handen gewond
De directie van de Nederlandse
Bank N.V. maakt bekend, dat zij bin
nenkort, naast de thans circuleren
de bankbiljetten van 10.biljet
ten van dezelfde coupure van een
nieuw model in het verkeer zal bren
gen.
Het nieuwe model draagt, evenals
alle andere thans gangbare bankbil
jetten, de handtekeningen van mr.
L J. A. Trip en mr. J. Westerman
Holstijn en de datum 7 Mei 1945 en is
slechts aan de achtrezijde genum
merd.
Aan de voorzijde is de hoofdkleur
blauw, met een portret van Koning
Willem I met daaronder op sommige
biljetten de jaartallen 17881843; op
andere biljetten is het foutieve ge
boortejaar gerectificeerd en zijn de
jaartallen 17721843 vermeld.
Aan de achterzijde is hoofdkleur
karmijnrood, afbeelding mijngebied
Limburg, omlijsting groen en rood,
serieleters en nummers: rood.
Het watermerk is een Phoenix, het
formaat is 7,8 x 13.8 cm.
en geheel van streek, werd de man
later in onderkleding op straat aan
getroffen. Hij is in het ziekenhuis
opgenomen.
Ook een meisje, dat op een boven-
gelegen verdieping sliep, kon zich
slechts op het laatste ogenblik ir
veiligheid stellen.
De brandwer had enkele uren no
dig om het vuur te bedwingen. Het
perceel brandde geheel uit. De om
liggende gebouwen konden worden
behouden.
De bewoners zijn niet verzekerd.
Omtrent de oirzaak van de brand
tast men nog in het duister.
In het Belgische dorpje Molen
boers el even over de Belgische grens,
brak brand uit in een boerderij. De
25-jarige dienstbode K. uit Stram-
prooy, Ned., die binnenkort in het
huwelijk zou treden, wilde haar uit
zet redden en snelde het hevig bran
dende huis binnen. Zij keerde niet
meer terug. Later heeft men het ge
heel verkoolde lijk gevonden.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Clandestien geslacht.
De bedrijfsleider C. L. te Noord-
wijkerhout was clandestien aan het
slachten geweest, en, al was het
volgens verdachte een kwestie, die
niet de handel betrof, eiste de Offi
cier drie maanden gevangenisstraf.
Het kon geen voorwaardelijk worden
zoals verdachte vroeg; twee maan
den gevangenisstraf legde de rech
ter op.
HAAGSE RECHTBANK.
Diefstal tijdens de vaart. De
kapitein bij de binnenvaart W. 0„
heeft zi<?h voor de Haagse rechtbank
te verantwoorden gehad, omdat hij
in Leiden diefstal had gepleegd van
goederen die hij moest vervoeren. De
rechtbank heeft verdachte deswege
veroordeeld tot zes maanden gevan
genisstraf.
Geen goede Sint
voor een vrouw of meisje wan
neer ze als geschenk niet een tube
Hamea Gelei heeft ontvangen.
HERZIENING VAN EEN
UITSPRAAK VAN DE BUITEN
GEWONE RAAD VOOR DE
SCHEEPVAART TE LONDEN.
De Raad voor de Scheepvaart te
Amsterdam heeft een dezer dagen een
uitspraak vernietigd, die op 10 Juni
1943 door de Buitengewone Raad te
Londen was gewezen tegen een kapi
tein van het m.s. Rhea, toebehoren
de 'aan de K. N. S. M,
Het is het eerste geval, dat een be
slissing van de Londense Raad werd
vernietigd, zodat er een zeer grote
belangstelling was voor deze zaak.
Het schip was in Mei 1940 gechar
terd door de Franse regering met
bestemming Tunis. In Mei 1940 be
gaf het schip zich onder geleide naar
Oran, waar het bleef. Ten slotte werd
het later door de Vichy-regering in
beslag genomen. De kapitein werd nu
verweten, dat hij zich had misdragen,
door met het schip niet tijdig te zijn
uitgevaren. Een tweede grief was, dat
hij enige officieren zou hebben aan
gewezen voor vertrek naar Neder
land.
Na de bevrijding werd door dc ka
pitein een verzoek tot revisie inge-
d'end door diens raadsman mr. dr.
W. Hugenholt te Leiden.
Deze wees er in zijn pleidqoi o.a.
op, dat zijn cliënt in die tijd'mocht
verwachten, dat Noord-Afrika de zij
de van De Gaulle zou kiezen, gelijk
ook overige koloniën hadden gedaan.
Hij kon dus beter in de haven blij
ven liggen, dan trachten weg te ko
men. Daarenboven had hij geen con-
vooi en geen anti-mijnengordels.
Hoe zou men hem verwijten heb
ben gemaakt, indien hij was uitge
varen en daarna getorpedeerd of ge
vangenomen was, terwijl later Oran
de zijde der geallieerden had
gekozen. Ook de tweede grief werd
door de raadsmans ontzenuwd.
Ten slotte heeft de Raad voor de
Scheepvaart te Amsterdam de kapi
tein in het gelijk gesteld.
Bij vonnis werd de Londense uit
spraak vernietigd en de daarin gege
ven beslissing, waarbij aan jle kapi
tein de bevoegdheid werd ontnomen
om als zodanig te varen.
Laatstgenoemde is dus weder in
zijn zeemanseer hersteld en heeft nu
tevens weder recht op zijn achter
stallige gage en vrachtpremies.
ROMAN VAN CHARLES GARVICE
Geautoriseerde vertaling door
F. VAN VELSEN
69)
Hij sneed de enveloppe open.
Er zat een groot vel papier in,
waarop slechts deze drie woorden
stonden:
„Vergeef vergeet Stella."
Enige tijd bleef Daan met het pa
pier in z'n hand zitten, dan boog hij
zich voorover en liet het met de en
veloppe, in 't vuur vallen. Een zucht
van verlichting ontsnapte hem, toen
hij het papier in asch zag veranderen.
Neen, zij wist niets van het aanbod,
van de beloning, die haar vader had
gezonden. Het was gemakkelijk haar
te vergeven, want zijn hart vloeide
nog over van liefde voor haar en hij
begreep, hoe groot de dwang, was, die
op haar was uitgeoefend. Zij had
enige 'tijd weerstand geboden, doch
haar liefde en plicht tegenover haar
vader hadden gezegevierd. Had zij
hem niet gewaarschuwd, ofschoon
toen niet vermoedend, hoe spoedig zij
op de proef zou gesteld worden?
Bovendien moest zij evengoed als
hij begrepen hebben, dat er geen
vereniging tot stand kon komen, tus
sen Daan Norton de machinesmid en
de dochter van de regerende Prins
van Maritaria. Hij had de ster be
mind, die te midden van het gewone
leven was opgegaan. Onbewust had
hij er naar gegrepen, doch de ster
scheen in een firmament huiten z'n
bereik. En toch verlangde hij op dat
ogenblik, smachtte hij hevig en harts
tochtelijk als nooit te voren naar
haar.
Hij bekeek het doosje met de ver
leidelijke bewijzen van Prins Yovan's
dankbaarheid. Het moest terugge
zonden worden. Maar op welke ma
nier? Indien hij zich niet zo ellen
dig had gevoeld zou hét ogenblik
niet van humor ontbloot geweest zijn.
Want hij had geen idee, in welke
bewoordingen hij zijn brief zou op
stellen, zelfs niet, hoe hij moest be
ginnen, want Daan was evenmin
als alle gewone mensen een ge
regeld correspondent met vorstelijke
personen Eindelijk trof hij toevallig
de goede toon en schreef op een
goedkoop velletje papier van juf
frouw Norton:
„Hoogheid,
Ik ben zeer vereerd door uw
vriendelijk aanbod van een positie
aan uw Hof en ik moét het tot mijn
grote spijt afslaan. Zoals ik uw
Hoogheid reeds heb medegedeeld,
verlang ik geen beloning voor een
kleine dienst, die ik in staat was u te
bewijzen. Geloof niet, dat ik ondank
baarben, - wanneer ik u het mooie
orde teken terug zend. Indien het
mij mogelijk geweest was, de aan
geboden positie aan te nemen, zou ik
zeer verheugd geweest zijn, de rid
derorde te dragen, doch ik vond het
in mijn geval niet meer dan billijk,
het u terug te zenden.
Uw dienstwillige dienaar
Daan Norton."
Hij deed zijn brief in het doosje,
pakte het opnieuw in en lakte 't met
hét stuk pijiplak, dat zolang 't hem
heugde, in de naaidoos van z'n moe
der had gelegen. Toen het geadres
seerd was en de inkt droog was, stak
hij het in z'n zak, om het de volgende
dag te posten-
Lusteloos keek hij naar de andere
brieven. Er was niets belangrijks bij,
behalve een van Mount joy, waarin
hij schreef, dat hij in 't Noorden was
geweest, doch op weg was naar Lon
den en 't hem aangenaam zou zijn,
Daan onmiddellijk na zijn terugkomst
te spreken. Deze brief was gedateerd
op veertien dagen geleden; dienten
gevolge besloot Daan de volgende
morgen naar hét kanoor .van mijn
heer Mountjoy te gaan. Vervolgens
herinnerde hij zich de raad van zijn
moeder en ging ten slotte naar bed.
Het duurde echter geruime tijd voor
hij insliep en in zijn slaap zag hij
Stella zoals hij zich haar herinnerde,
zittende in de goede oude leunings-
stoej. in de keuken en Stella, de Prin
ses, zoals zij stond op het balcon van
het paleis te Maritaria.
XXV
Toen hij naar mijnheer Mountjoy
ging, bracht Daan het doosje, even
naar een postkantoor. De kantoorlo
kalen van mijnheer Mountjoy waren
ruim en bijna vorstelijk gemeubeld
en zijn privékantoor op de meest
luxeuze wijze ingericht. De pracht
welke er heerste was wel sterk in
tegenstelling mét de eenvoud van de
eigenaar die er niet zelden gedurende
de zomerdagen in zijn overhemds-
mouwen zat te werken en zich bijna
nooit de moeite getroostte, om z'n
jas aan te trekken, zelfs wanneer hij
bezoek ontving uit de hoogste finan-
cieele kringen, Men moet al zeer rijk
zijn om zoiets te kunnen doen en het
maakte op die bezoekers een eigen
aardige indruk, dat mijnheer Mount
joy de gebruikelijke vormen en de
belangrijke positie van genoemde
bezoekers veronachtzaamde.
Daan werd onmiddelijk bij mijn
heer Mountjoy binnengelaten, die
hem met uitgestrekte hand tegemoet
I kwam. Mountjoy had Daan niet ge
zien sedert hij enige maanden geleden
een vluchtig bezoek op het werk had
gebracht. Zijn meer dan hartelijke
verwelkoming van de jongeman werd
getemperd door de uiterlijke veran
dering, welke hij bij Daan waarnam.
„Zeg," onderbrak hij zichzelf, „je
ziet een beetje bleek, Daan." Bijna
iedereen, die van Daan hield, noemde
hem spoedig bij z'n voornaam,
heb gehoord, dat je ziek bent ge
weest, doch ik vermoedde niet, dat
't zo ernstig was-"
„O, ik ben nu weer in orde," zei
Daan vriendelijk.
„Nu je ziet er toch niet helemaal
uit, als ik zou wensen," beweerde
mijnheer Mountjoy. „Anderson heeft
me geschreven, dat jij, hij en enige
van de werklieden in een politieke
schermutseling in Maritaria gewik
keld waren en dat je gewond werd;
maar hij schreef er niet bij, dat het
ernstig was, hetgeen, naar ik kan
zien, toch wel het geval is geweest."
i „Ik heb een paar klappen gehad,"
t>ekende Daan, „en om de waarheid
te zeggen zou ik zonder Anderson het
hoekje omgegaan zijn."
Hij sprak op de toon van iemand,
die graag een einde aan het onder
werp wil maken én vervolgde, voor
mijnheer Mountjoy verder commen
taar kon leveren: „Ik wilde u over
mijnheer Anderson spreken, mijnheer
U is niet zo dikwijls op het werk ge
weest als u zelf wenste en An
der zal u niets over zich zelf gezegd
hebben; natuurlijk niet, hij is de
laatste man om over zichzelf de
loftrompet te steken. Daarom zal u
mij misschien willen toestaan te
verklaren, dat 't alleen aan hem te
danken is, dat het werk op tijd is
afgeleverd; en niet alleen op tijd,
doch buitengewoon goed. U behoeft
mij niet te zeggen, dat Anderson een
eerste klas kracht is, u is daarvoor
een beter beoordeelaar dan dan ik
ooit zal worden, maar ik zou willen
verklaren, dat hij met hart en ziel
heeit gewerkt en dat niemand het
werkvolk beter had kunnen leiden,
dan hij heeft gedaan." Mijnheer
Mountjoy leunde achterover in z'n
stoel en speelde met z'n horloge
ketting, ^terwijl z'n ogen strak op de
tafel waren gericht.
„Je maakt een abuis, Daan," zei
hij kalm. „Anderson 'heeft mij ge
schreven." Daan bloosde. „Ja, en hij
heeft mij gezegd, wat er tussen jou en
hem is gepasseerd en wat je voor
hem hebt gedaan."
„Dat spijt me," stottérde Daan.
„En hoe staat 't met Grey?"
(Wordt vervolgd).
